Module 1 - Bijeenkomst 7

Transcriptie

1 Thema: Vrouwelijk en mannelijk Module 1 - Bijeenkomst 7 Doelstelling De deelneemsters leren zich bewust te worden van eigen oordelen en waarden ten aanzien van hun man- en vrouwbeeld. Zij leren dat zij zowel mannelijke als vrouwelijke kanten hebben en spreken zich uit over mannelijk en vrouwelijk in hun eigen gedrag. Inhoud De deelneemsters beschrijven het verschil tussen mannelijk en vrouwelijk in hun eigen beleving. Vervolgens geven ze hun voorkeur aan in het omgaan met mannen en vrouwen. Tot slot beelden ze in een creatieve werkvorm het verschil tussen mannelijk en vrouwelijk uit. Materiaal Eigenwijsjes Creatief materiaal Dvd: Just like U 1. Welkom en Eigenwijsje Duur: 15 minuten De trainer heet de deelneemsters welkom en geeft aandacht aan hetgeen op dat moment aandacht vraagt. De trainer vraagt naar de werking van het Eigenwijsje van de afgelopen week. Vervolgens reikt de trainer de nieuwe Eigenwijsjes uit en vraagt de deelneemsters het Eigenwijsje in het werkboek op te schrijven. 2. Opdracht: Wat is het verschil tussen mannen en vrouwen? Duur 20 minuten Jullie zijn allemaal vrouwen. Waarin onderscheidt een man zich van een vrouw? Kun je hieronder de verschillen benoemen? Vrouwen zijn: Wat vrouwen doen. Wat vrouwen nooit doen Vrouwen kunnen goed Mannen zijn:.. Wat mannen doen... Wat mannen nooit doen Mannen kunnen goed Als je naar je antwoorden kijkt wie beoordeel je dan positiever: mannen of vrouwen? 0 Ik kijk positiever aan tegen mannen 0 Ik kijk positiever aan tegen vrouwen 1

2 De trainer brengt het gesprek op gang na het invullen van de vragen. En geeft aan dat ervaringen vaak een positieve kijk op anderen geeft. Als je positiever denkt over mannen, dan kan het zijn dat je daar ook positievere ervaringen mee hebt gehad. Hoe is dat bij de deelneemsters? Welke positieve ervaringen hebben zij gehad dat ze positiever denken over mannen of vrouwen. 3. Typisch vrouwelijk? Groepsdiscussie Duur: 20 minuten De maatschappij verdeelt de wereld vaak in mannelijk en vrouwelijk gedrag. De deelneemsters worden in 2 a 3 groepen verdeeld en krijgen de volgende opdracht op papier om daar met elkaar antwoorden op te formuleren. - Wat vind jij vrouwelijk gedrag? - Wat vind jij mannelijk gedrag? - Welk vrouwelijk gedrag herken je bij jezelf? - Welk mannelijk gedrag ken je van jezelf? - Wat is een macho? - Wat is een softie? De deelneemsters krijgen hier ongeveer 15 minuten de tijd voor. Bij de plenaire terugkoppeling zorgt de trainer er voor dat de nadruk ligt op acceptatie van gedrag. Dat indelen in typisch gedrag het afwijzen bevordert. Pauze Duur: 15 minuten 4. Seksuele voorkeur Duur: 45 minuten De trainer houdt een onderwijsleergesprek met de deelneemsters en laat een videofragment zien. Bij dit thema is de trainer er alert op dat hij denkpatronen over seksuele geaardheid losweekt en dat daarmee de acceptatie van anders geaarden vergroot wordt. De verschillen tussen mannen en vrouwen worden voor een deel biologisch bepaald. De seksuele voorkeur, of je op mannen of vrouwen valt, wordt al voor de geboorte bepaald. Daar kun je dus niets aan doen. In sommige kringen wordt daar anders over gedacht. Daar denkt men dat het aangeleerd is. Welke overtuiging heb jij? Kun je er iets aan doen als je homo bent of lesbisch? In sommige landen is het een misdaad als je homo of lesbisch bent: je kunt levenslange gevangenisstraf krijgen of zelfs de doodstraf. In Nederland is het soms lastig om voor je seksuele voorkeur uit te komen, maar als het er op aan komt beschermt de wet je. Er zijn in principe gelijke rechten tussen homo s en hetero s. Discriminatie van homo s is in Nederland strafbaar. Ken je bekende homo s? Ken je bekende lesbische vrouwen? Toegeven dat je homo of lesbo bent is voor bijna iedereen lastig: zullen mijn ouders mij nog wel accepteren en wat zal iedereen er van denken. Sommigen weten al heel vroeg of ze lesbisch of homo zijn, anderen doen daar veel langer over. Soms weten mensen het pas als iemand getrouwd is met iemand van het andere geslacht en al een gezin heeft. Wat vind jij daar van? Hierna laat de trainer het filmfragment zien uit Just likeu, waarin een vrouw haar verhaal vertelt hoe zij haar moeder inlicht dat zij lesbisch is. 2

3 Na afloop stelt de trainer o.a. de volgende vraag: Stel: je hebt een zoon die homo is en hij komt jou dat vertellen. Wat zou jouw reactie dan zijn? 5. Afronding Duur: 10 minuten Korte evaluatie: wat vonden de deelneemsters van de bijeenkomst? Wat heeft hun geraakt? Wat hebben ze geleerd? De trainer geeft kort eigen feedback aan de groep. De trainer is alert op iedere deelneemster afzonderlijk: wat heeft zij eventueel voor extra aandacht nodig en van wie? De trainer draagt er zorg voor dat de verantwoordelijke begeleiding hierop wordt aangesproken. 3

4 Module 2 - Bijeenkomst 3 Thema: Wat voor vriendin ben ik zelf? Doelstelling Deelneemsters weten wat hun eigen kwaliteiten in een vriendschapsrelatie zijn. Deelneemsters weten dat een positief reëel zelfbeeld in een vriendschapsrelatie belangrijk is. Deelneemsters staan ervoor open om een positief reëel beeld van zichzelf in een vriendschapsrelatie te hebben. Deelneemster weten dat zij zelf invloed hebben op de manier waarop zij naar zichzelf kijken. Deelneemsters staan ervoor open het beeld van zichzelf positief te beïnvloeden. Deelneemsters staan open voor het aangaan van positieve vriendschapsrelaties. Inhoud In de vorige bijeenkomst hebben we aandacht besteed aan wat de deelneemsters belangrijk vinden in een vriendschap en hoe een goede vriendin eruit ziet. In het eerste gedeelte van deze bijeenkomst wordt aan de hand van (opnieuw) het kwaliteitenspel in kaart gebracht hoe de deelneemsters over zichzelf denken in een vriendschapsrelatie. In het tweede gedeelte wordt uitgelegd dat de manier waarop je naar jezelf kijkt bepalend kan zijn voor de manier waarop anderen naar jou kijken en voor de keuzes die je zelf in een vriendschap maakt. De overtuigingen en verwachtingen die mensen hebben ten aanzien van zichzelf zijn bepalend voor de keuzes die ze maken. Deze overtuigingen en verwachtingen zijn gekoppeld aan situaties in een levensrol. Zo ook voor de levensrol van vriendin. Kan ik wel nieuwe vriendschappen maken?. Andere deelneemsters vinden mij saai. Ik krijg altijd ruzie met mijn vriendinnen. Ik ben populair. Ik ben goed in het maken van nieuwe vriendinnen. Ik ben een goede vriendin want ik laat mijn vriendinnen nooit in de steek. Dit soort overtuigingen, in de vorm van concrete gedachten, zijn bepalend of de deelneemsters positieve vriendschappen zullen aangaan en zullen onderhouden. Tegelijkertijd wordt de deelneemsters duidelijk gemaakt dat zij controle over zichzelf hebben: zij kunnen de manier waarop zij naar zichzelf kijken beïnvloeden. Materiaal Kwaliteitenkaartjes (zie vorige bijeenkomst) 1. Welkom Duur: 10 minuten De trainer heet de deelneemsters welkom en vraagt of iemand iets heeft in te brengen in de groep. 2. Opdracht: Wat voor een vriendin ben jezelf? Duur: 20 minuten Het kwaliteitenspel wordt uitgereikt aan de groep. De deelneemsters stellen individueel een top drie aan kwaliteiten samen die zij het meest van toepassing vinden op zichzelf. Ieder deelneemster noteert deze in haar werkboek. Na afloop vindt er een kringgesprek plaats waarin de deelneemsters hun keuzes toelichten. Toelichting: In een vriendschapsrelatie zijn er altijd twee mensen. De kwaliteiten van je vriendin hebben we in kaart gebracht, maar wat voor een vriendin ben je eigenlijk zelf? De trainer zal de deelneemsters wellicht moeten stimuleren om iets positiefs over zichzelf te vertellen. De trainer kan de deelneemsters vragen voorbeelden te verzinnen van concrete gebeurtenissen om hun keuzes toe te lichten. De deelneemsters kunnen ook eerst aan elkaar vragen wat hun kwaliteiten zijn. Houd er rekening mee dat mensen niet makkelijk iets positiefs over zichzelf vertellen! 4

5 Opdracht werkboek Drie kwaliteiten van jezelf Maakt zij makkelijk vriendinnen? Duur: 15 minuten Casus Tamara De deelneemsters krijgen een kort verhaal te lezen van een meisje dat overdreven positief over zichzelf praat. Na afloop volgt een korte discussie over het verhaal. De trainer stelt de volgende vragen aan de deelneemsters: - Zou jij vriendinnen kunnen zijn met dit meisje. Zo ja, waarom wel en zo nee, waarom niet? - Denk jij dat het meisje uit het verhaal makkelijk vriendinnen maakt? Zo ja, waarom wel en zo nee, waarom niet? Casus Maxima De deelneemsters krijgen een kort verhaal te lezen van een meisje dat overdreven negatief over zichzelf praat. Na afloop volgt een korte discussie over het verhaal. De trainer stelt de volgende vragen aan de deelneemsters: - Zou jij vriendinnen kunnen zijn met dit meisje. Zo ja, waarom wel en zo nee, waarom niet? - Denk jij dat het meisje uit het verhaal makkelijk vriendinnen maakt? Zo ja, waarom wel en zo nee, waarom niet? Opdracht werkboek Lees de verhalen door die Tamara en Maxima over zichzelf vertellen. Met wie van de twee zou jij vriendinnen kunnen worden? Wie denk je dat het makkelijkst vriendinnen maakt: Tamara of Maxima? Tamara Hallo, ik ben Tamara. Ik ben 17 jaar oud en ik woon in Den Haag. Ik ben heel sportief want ik kan erg goed dansen. Ik doe aan fitness en ik dans vaak en veel, vooral als ik uitga. Ik weet dat ik knap ben want als ik dans dan kijken alle jongens naar mij. Ik heb ook een heel erg goed figuur. Toch vind ik uiterlijk niet belangrijk want het innerlijk is veel belangrijker. Ik kan heel goed luisteren, met mij kun je lachen en ik ben slim. Misschien heb ik daarom wel zo veel vriendinnen. Zou jij met mij vriendinnen willen worden? Maxima Hallo, ik ben Maxima. Ik ben 16 jaar oud en ik woon in Spijkenisse. Ik ben 1.60 groot en ik weeg best wel veel. Ik dans nooit omdat ik mij dan niet zo prettig voel, ik kan het ook niet goed. Als ik uitga, dan ga ik meestal naar de bioscoop want dan kijken de mensen tenminste niet naar me. Als ik mijn bril op heb dan voel ik mij nog lelijker. Ik heb niet zoveel vriendinnen, de meeste meisjes vinden mij saai. Zou jij misschien met mij vriendinnen willen worden? 5

6 4. Hoe belangrijk is het om positief over je eigen kwaliteiten in een vriendschap te denken? Duur: 15 minuten Vooraf: De cases vormen de inleiding voor de discussie. Het is heel goed mogelijk dat de vorige opdracht overloopt in deze opdracht. De trainer vat in het kort samen wat de deelneemsters hebben gelezen in de twee cases. Aan de hand daarvan benadrukt de trainer het belang van een positief reëel zelfbeeld in vriendschappen. De trainer motiveert de deelneemsters vervolgens door aan te geven dat je invloed kunt uitoefenen op je eigen overtuigingen. Dit doe je door je te richten op de kwaliteiten die je wel bezit en te werken aan de kwaliteiten waar je minder goed in bent. Toelichting De trainer legt aan de hand van het onderstaande schema (kort) uit hoe overtuigingen die mensen over zichzelf hebben in vriendschappen kunnen doorwerken en hoe deze doorwerken op de keuzes die gemaakt worden en op de manier waarop anderen hen bekijken. Opmerkingen 1. Dit is een motiverend verhaal in de gedragsinterventie waarbij de deelneemsters zich bewust moeten worden van hun eigen invloed op hun overtuigingen. 2. In de loop van de gedragsinterventie zal de nadruk liggen op de kwaliteiten van de deelneemsters en het verbeteren van de dingen die zij nog niet zo goed kunnen. Voor de trainer Theorie over zelfbeeld Ik ben saai en voel mij minderwaardig Overtuiging Zelfbeeld Als ik contact probeer te maken met andere meisjes dan lachen ze me uit Verwachting Ik blijf alleen en probeer geen vriendinnen te maken Gedrag 5. Wat vind jij moeilijk in een vriendschap? Duur: 30 minuten De trainer vraagt de deelneemsters hun werkboek open te slaan en legt kort uit wat de bedoeling is van de opdracht: Wat vind je moeilijk in een vriendschap? Toelichting De deelneemsters krijgen 10 situaties voorgelegd die kunnen voorkomen in een vriendschappelijke relatie. Zij krijgen de opdracht om ja aan te kruisen als ze een situatie moeilijk vinden en een nee aan te kruisen als ze een situatie niet moeilijk vinden. Het is belangrijk dat de deelneemsters deze opdracht individueel uitvoeren. 6

7 Vervolgens krijgen zij de opdracht om (individueel) aan het werk te gaan. Opdracht: Als ik ruzie heb met mijn vriendin. Om nee te zeggen tegen mijn vriendin. Om een ruzie bij te leggen met mijn vriendin. Als mijn vriendin jaloers is op mij. Als mijn vriendin over mij roddelt. Nee Om kritiek te geven op mijn vriendin. Als mijn vriendin geen tijd voor me heeft. Om tijd vrij te maken voor mijn vriendin. Als mijn vriendin kritiek op mij heeft. Als mijn vriendin met een ander iets gaat doen. De trainer vraagt aan elke deelneemster een situatie op te noemen waar ze een ja heeft aangekruist. N.B. Eventueel kan de trainer aan de deelneemster vragen waarom ze juist deze situatie moeilijk vindt. In een kringgesprek stelt de trainer aan de deelneemsters de volgende vraag: wat is volgens jullie oorzaak nr. 1 voor het beëindigen van een vriendschappelijke relatie? N.B. De trainer structureert de discussie en zorgt dat elke deelneemster de ruimte krijgt haar mening te geven. Toelichting De trainer geeft aan dat een vriendschapsrelatie niet altijd even makkelijk is. Daar moet je in investeren en dat doe je o.a. door er tijd in te stoppen, je behoeftes kenbaar maken en iets van jezelf te laten zien. Optionele opdracht Gezamenlijk bedenken de deelneemsters nog meer situaties die moeilijk kunnen zijn in een vriendschappelijke relatie. 7

8 Opdracht werkboek Wat vind jij moeilijk in een vriendschap? Als ik ruzie heb met mijn vriendin 6. Afronding Duur: 10 minuten Korte evaluatie: wat vonden de deelneemsters van de bijeenkomst? Wat heeft hun geraakt? Wat hebben ze geleerd? Wat is de trainer opgevallen? De trainer is alert op iedere deelneemster afzonderlijk: wat heeft zij eventueel voor extra aandacht nodig en van wie? Hierop neemt de trainer initiatief en actie. De trainer kan de deelneemster in de groep of apart aanspreken voor verdere afspraken. 8

9 Module 3 - Bijeenkomst 1 Thema: Mijn positie in de maatschappij, kijkje in de toekomst Doelstelling Deelneemsters leren dat zij invloed kunnen uitoefenen op hun eigen toekomst. Deelneemsters hebben zicht op haar toekomstige keuze (voor werk, opleiding, moederschap, huishouden of een combinatie). Deelneemsters staan open voor het zelf beïnvloeden van hun toekomst. Deelneemsters staan open voor een toekomst waarin zij werk hebben, een opleiding volgen, moeder zijn, het huishouden verzorgen of een combinatie van deze. Inhoud In deze eerste bijeenkomst ruimt de trainer tijd in voor kennismaking en het maken van afspraken. De trainer licht de inhoud van de komende 12 bijeenkomsten toe. De nadruk ligt op: wat wil je zelf? Om erachter te komen wat de deelneemsters in de toekomst willen gaan doen (werken, leren, voor de kinderen zorgen en/of thuis blijven) wordt hen aan de hand van een opdracht duidelijk gemaakt welke keuzemogelijkheden zij hebben. Vervolgens brengen zij in kaart wat de voor en nadelen zijn van de keuzes en ze geven aan welke optie hen het meeste aanspreekt. Ter verwerking verbeelden ze die keuze(s). Materiaal 12 kaartjes met thema s 4 kaartjes met thema s: werken, leren, moeder zijn, huishouden Tijdschriften, lijm, scharen, krijt, verf e.d. 1. Welkom Duur: 20 minuten De trainer heet de deelneemsters welkom, doet dit kort. Stelt zichzelf voor en noemt de namen van de deelneemsters die aanwezig zullen zijn. De trainer vertelt in het kort wat het doel is van de interventie. Noemt het een cursus naar de deelneemsters toe. Het is een cursus waarin je vooral veel over jezelf leert en van anderen. Waarin je leert voor je mening uit te komen en waarin je leert wat je sterke kanten zijn, die je in de toekomst kunt gebruiken. Als je jezelf beter kent dan kun je je ook beter op je toekomst voorbereiden. De trainer vertelt ook dat de interventie uit 36 bijeenkomsten bestaat en benoemt de 3 thema s zijn met ieder 12 bijeenkomsten. De trainer vertelt dat dit de derde module is. De meeste meisjes zullen de andere modules al gevolgd hebben, maar voor de nieuwe deelneemsters vertelt de trainer wat de afspraken zijn: - op tijd komen - niet zonder toestemming wegblijven - wat in de groep wordt verteld gaat niet naar buiten etc. De trainer laat de lijst met afspraken aan de deelneemsters zien. Deze 12 bijeenkomsten gaan over je leven in de maatschappij. Je maakt nu al deel uit van de maatschappij, maar je zult een veel grotere rol krijgen in die maatschappij. De trainer vraagt de deelneemsters welke verschillende rollen dat kunnen zijn: - werknemer - huurder van een huis - echtgenote - moeder. Vanuit die verschillende rollen heb je contact met allerlei mensen en instanties. 9

10 Met welke instanties zul je te maken krijgen? De trainer laat de deelneemsters een aantal instanties/organisaties benoemen. Bijvoorbeeld: - belastingdienst - woningbouwvereniging - sociale dienst - energiebedrijven - banken - maar ook allerlei winkels waar je klant bent. Bij elke organisatie zul je je in een bepaalde situatie moeten presenteren. Soms zijn dit hele korte zakelijke contacten, soms zijn dat minder prettige ontmoetingen die ook uit meerdere contacten kunnen bestaan. Het is belangrijk dat je je daar goed presenteert, dat je weet wat je wilt en dat je, ook al is het resultaat niet prettig voor jou, dat jij hebt gedaan wat je kunt. Vervolgens geeft de trainer de opdracht: Het toekomstbeeld. 2. Opdracht: Het toekomstbeeld Duur: 25 minuten De deelneemsters krijgen de opdracht in hun werkboek (bij de opdracht Het toekomstbeeld ) op te schrijven hoe zij zouden willen dat het hen in de toekomst vergaat. Zij krijgen hiervoor verschillende onderwerpen aangereikt. Gezamenlijk nemen de deelneemsters door wat zij hebben opgeschreven. N.B. Het gezamenlijk doornemen van hetgeen de deelneemsters hebben opgeschreven helpt de deelneemsters om dat later in de groep te verwoorden. Als de deelneemsters hiermee klaar zijn wordt het toekomstspel gespeeld. De kaartjes met daarop de onderwerpen waar de deelneemsters op zijn ingegaan gaan in een doosje en de deelneemsters trekken om de beurt een kaartje totdat alle kaartjes op zijn. In de groep geven de deelneemsters aan hoe zichzelf zien in de toekomst m.b.t. de door hun onderwerpen. De trainer schrijft de onderwerpen op en stelt hierover in de afsluitende discussie een aantal vragen aan de deelneemsters. In de afsluitende discussie stelt de trainer verschillende vragen om de deelneemsters bewust te maken van die zaken die zij zelf kunnen beïnvloeden en wat daar de voor en nadelen van zijn. Vraag 1: Vraag 2: Vraag 3: Vraag 4: Vraag 5: Op welke zaken die beschreven staan heb je invloed? Welke zaken heb je niet in de hand? Wat zijn de voordelen als je iets niet in de hand hebt? het kan veel beter gaan dan je had durven hopen, het blijft spannend, je leert nieuwe dingen) Wat zijn de nadelen als je iets niet in de hand hebt? (het kan slechter gaan dan je gehoopt had/ maar ook daar kun je van je leren, je kunt je soms machteloos voelen als dingen gebeuren die je niet had gewild en waar je weinig aan kunt doen) Wat vind je het belangrijkste in al die zaken waar je iets over hebt opgeschreven? Algemene opmerking De trainer helpt de deelneemsters om goed op de onderwerpen in te gaan. 10

11 Onderwerpen voor opdracht Het toekomstbeeld Bij de volgende onderwerpen geven de deelneemsters aan hoe zij zouden willen dat het hen in de toekomst vergaat. N.B.: Bij 10 en 11 hebben de deelneemsters wat hulp van de trainer nodig. 1. Je gezondheid 2. Je huis 3. Je kinderen 4. Je familie 5. Je hobby s 6. Je financiële situatie 7. Je vrienden 8. Je werk 9. Je toekomstige partner 10. Wat je zou willen kunnen? 11. Wat je geleerd hebt in je leven? 12. Jouw persoonlijkheid 3. Opdracht: Keuzes maken Duur: 25 minuten Toelichting Op sommige zaken die in de toekomst gebeuren heb je geen invloed. Op veel zaken heb je echter wel invloed. Zo maak je de keuze om of te gaan werken, leren, moeder te worden, het huishouden te doen of wellicht een combinatie hiervan. Maar wat zijn nu de voor en nadelen, hebben de deelneemsters hier al over nagedacht? De deelneemsters krijgen 4 kaartjes met daarop mogelijkheden over hoe zij hun toekomst kunnen invullen. Keuze Voordelen Nadelen Werken Leren Huishouden Moederschap De deelneemsters krijgen nu individueel de opdracht om bij elke keuzemogelijkheid één voordeel en één nadeel te verzinnen. N.B. Deze opdracht kan ook in tweetallen of gezamenlijk worden uitgevoerd. Als de deelneemsters moeite hebben met het verzinnen van voor en nadelen dan kan de trainer helpen door verschillende voor en nadelen op het bord te schrijven en de deelneemsters te vragen waar dit nadeel bij hoort: bij werken, leren, het moederschap of het huishouden doen. In een kringgesprek motiveren de deelneemsters hun voor en nadelen. De trainer structureert het kringgesprek en schrijft de voor en nadelen op het bord achter de keuzemogelijkheden. Eventueel helpt de trainer de deelneemsters bij het verzinnen van voor en nadelen (zie toelichting 2). 11

12 Aansluitend vindt een groepsdiscussie plaats waarbij de deelneemsters aangeven waar hun voorkeur ligt. Hierbij kunnen de deelneemsters uiteraard ook kiezen uit een combinatie van werken, leren, het moederschap en het huishouden. Tot slot krijgen de deelneemsters de opdracht in hun werkboek/ portfolio (bij de opdracht Keuzes maken ) op te schrijven welke keuzes zij in de toekomst zouden willen maken. Toelichting De trainer laat zien dat er vaak een combinatie is van werken, leren, het moederschap en het huishouden. Zitten hier nog extra voor- of nadelen aan? Schets van het trainersmateriaal Vier kaartjes met daarop mogelijkheden over hoe de deelneemsters hun toekomst kunnen invullen. Pauze Duur: 15 minuten 4. Verwerkingsopdracht Duur: 30 minuten De deelneemsters gaan hun toekomstige keuzes voor maatschappelijke rollen vormgeven door middel van een collage/tekening o.i.d. 5. Afronding Duur: 10 minuten Korte evaluatie: wat vonden de deelneemsters van de bijeenkomst? Wat heeft hun geraakt? Wat hebben ze geleerd? De trainer is alert op iedere deelneemster afzonderlijk: wat heeft zij eventueel voor extra aandacht nodig en van wie? Hierop neemt de trainer initiatief en actie. De trainer kan de deelneemster in de groep of apart aanspreken voor verdere afspraken. 12