Marktconsultatiedocument Inkoop nieuwe Wmo ev. Opgesteld door: gemeente Kerkrade Datum: 1 november 2017

Transcriptie

1 Marktconsultatiedocument Inkoop nieuwe Wmo ev. Opgesteld door: gemeente Kerkrade Datum: 1 november 2017 Inleiding Sinds de decentralisaties wordt de gemeente Kerkrade net als andere gemeenten binnen het Sociaal Domein geconfronteerd met toenemende verantwoordelijkheden en afnemende budgetten. De reserve Sociaal Domein raakt uitgeput en de komende jaren zal dit leiden tot forse tekorten als er niets verandert. Het college heeft dan ook een stevige opdracht waarbij het plannen en uitvoeren van de transformatie naast een inhoudelijke innovatie van beleid en programma ook een bijdrage moet leveren aan het in de greep houden van financiële middelen sociaal domein. In dat licht heeft zij ervoor gekozen te starten met een marktverkenning. Algemeen Marktconsultatie Een marktconsultatie stelt de gemeente Kerkrade in staat om de kennis en ervaring van aanbieders te verzamelen en te gebruiken bij een marktverkenning inzake de inkoop van Wmo zorg in De gemeente heeft gekozen voor een gesloten marktconsultatie, omdat zij gerichte expertise willen inschakelen en meer diepgang in de consultatie wil brengen middels het doorlopen van klantreizen. De afweging met betrekking tot het benaderen van marktpartijen is gebaseerd op het reeds langer bestaande samenwerkingsverband met de partners Samen Leven. Sinds 2007 werkt de gemeente Kerkrade nauw samen met belangrijke partners in het lokale sociale domein, te weten Meander (zorg en ondersteuning), Impuls (welzijn) en het Platform Maatschappelijke Ondersteuning Kerkrade (inwoners/eindgebruikers). Dit heeft onder andere geleid tot het zogenaamde Kerkraads WMO model (integraal, wijkgericht), dat ook landelijk veel aandacht heeft gekregen. In 2012, met de naderende decentralisaties en nieuwe doelgroepen in het vizier, is in de samenwerking de uitbreiding gezocht met Radar en Levanto. Deze samenwerking is in februari 2014 geformaliseerd in het convenant Samen Leven. Daarin is vastgelegd dat partners Samen Leven een nieuwe integrale werkwijze voor burgers met een (sociale) ondersteuningsbehoefte tot stand willen brengen. Uitgangspunten daarin zijn: mensen wijzen op hun eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid, burgers serieus nemen en als gemeente en maatschappelijke partners samen optrekken om dit complexe probleem aan te pakken. Ook wordt daarin het Doen-Leren-Doen-Leren uitgangspunt benadrukt: niet van achter de tekentafel bedenken hoe het moet, maar samen aan de slag gaan en leren van wat goed en fout gaat. In het voorjaar van 2015 zijn Xonar en SGL aangesloten bij de samenwerking. Later is de GGD Zuid Limburg ook nog toegetreden tot het convenant, gevolgd door vrij recent Novizorg.

2 De genoemde samenwerkende organisaties in het lokale zorg- en welzijnsdomein vormen gezamenlijk het lokale netwerk Samen Leven. Het netwerk is verantwoordelijk voor het realiseren, onderhouden en (door)ontwikkelen van de zorg- en welzijnsinfrastructuur in de Kerkraadse buurten en wijken. In dat kader zijn er inmiddels een achttal zgn. wijkpunten Samen Leven gerealiseerd. Aanleiding en kader marktconsultatie De gemeenteraad van de gemeente Kerkrade heeft in 2015 bepaald dat de ontvangen gelden van het rijk voor het sociale domein in zijn geheel besteed worden aan uitvoerende programma s en activiteiten ten behoeve van datzelfde sociale domein. Om dit over de jaren heen te kunnen bewerkstelligen is een zgn. reserve sociaal domein gevormd. Gelden die in enig jaar over blijven, omdat de inkomsten hoger zijn dan de uitgaven, worden in de reserve gestort. Een tekort daarentegen wordt uit de gevormde reserve gedekt. Uit de financiële meerjarige overzichten sociaal domein, die in het kader van de voorbereiding op de voorjaarsnota zijn opgesteld, komt naar voren dat bij ongewijzigd beleid de reserve sociaal domein in het jaar 2019 door de bodem zakt. Omdat een negatieve reserve sociaal domein (lees: schulden) niet is toegestaan, heeft de gemeenteraad in haar vergadering van 31 mei 2017, het voorstel van het college overgenomen een ambtelijke stuurgroep in te stellen, die onafhankelijke voorstellen doet aan de nieuwe gemeenteraad (dus: na de gemeenteraadsverkiezingen) om te komen tot een minimaal meerjarig budgettair neutraal uitgaven- en inkomstenkader sociaal domein met ingang van Naast het feit dat een ambtelijke werkgroep aan de slag gaat met het formuleren van voorstellen wordt ook het samenwerkingsverband Samen Leven gevraagd een voorstel te doen voor een andere innovatieve aanpak en organisatie van de individuele en algemene ondersteuning van de inwoner in de buurten en wijken op het welzijns- en zorgterrein, die tegelijk een substantiële besparing oplevert. Als uitvoeringskader voor dit voorstel geldt onder meer: De klant, de Kerkraadse burger, staat centraal, waarbij naast de klantwens ook de wensen en belangen van zowel gemeente Kerkrade als van de zorgpartijen worden meegewogen; Uitgangspunt is een zo hoog mogelijke kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten; Wat willen we bereiken: Het voorstel is gericht op een drietal doelstellingen ( triple aim ), t.w. : a) het gezondheidsgevoel van de inwoners neemt toe (positieve gezondheid) b) de klantervaring en klantwaarden scoren positiever en c) de kosten voor de geleverde zorg en ondersteuning nemen af Om de ondersteuning betaalbaar te houden is een kostenbesparende transformatie noodzakelijk. Een kanteling van rol, positie en verantwoordelijkheden van overheid en maatschappelijke organisaties (formele zorg) naar de inwoners, de buurten en de wijken met vrijwilligers enz. (informele zorg) is belangrijk. Gezamenlijk inzetten op preventie, informele zorgnetwerken, samen- en zelfredzaamheid, voorliggende en algemene voorzieningen is essentieel. Met inachtneming en het behoud van de keuzevrijheid vindt de ondersteuning integraal plaats waarbij gemakkelijk op- en afgeschaald kan worden en waarbij een goede verbinding is tussen welzijn en zorg.

3 Onderwerp marktconsultatie We wensen een systeem van ondersteuning op alle leefgebieden en in alle levensfases van onze inwoners. Een systeem waarin het huidige maatwerk, maar ook voorliggende en algemene voorzieningen met elkaar worden verbonden, en waarbij informele zorg en professionele zorg inwoners ondersteunt bij zorgvragen, indien zij deze niet zelf of met hulp van hun sociale netwerk kunnen oplossen. De verwachting is dat een dergelijk systeem waarbij gemakkelijk op- en afgeschaald kan worden, met een minimale hoeveelheid aan bureaucratie, effectiever en goedkoper is, waardoor het gezondheidsgevoel van de burger toeneemt en de kosten in het Sociale Domein beheersbaarder worden en zelfs afnemen. Om te toetsen of deze wens reëel is, is er in eerste instantie informatie opgehaald bij andere gemeenten (Heerlen, Alphen aan de Rijn) en wordt ook aan onze partners gevraagd een voorstel te schetsen dat hierbij aan zou kunnen sluiten. Uitvoering marktconsultatie Het voorstel is om de marktconsultatie meer diepgang te geven door het voeren van inhoudelijke gesprekken middels de methodiek van klantreizen. Van deze bijeenkomsten zullen de uitkomsten worden gebundeld in een schriftelijk verslag, zodat onze andere gecontracteerde partners in een later stadium mee kunnen worden genomen in de verdieping. Planning marktconsultatie De marktconsultatie start op 1 november 2017 en loopt tot 1 april Afronding Indien de gemeente een gesprek heeft gevoerd met het samenwerkingsverband brengt zij daarvan een schriftelijk verslag uit, dat vervolgens op feiten kan worden gecontroleerd en goedgekeurd. Ook van de fysieke overlegtafel eind 2018 zal verslag worden gemaakt dat door de aanwezigen kan worden goedgekeurd. Al deze informatie zal eind 2018/begin 2019 beschikbaar worden gesteld via de website van gemeente Kerkrade onder de pagina met betrekking tot de bestuurlijke aanbesteding begeleiding.

4 Na de marktconsultatie Eind 2018 zullen ook de overige (gecontracteerde) aanbieders die deel uit maken van het inkoopnetwerk in een fysieke overlegtafel worden bijgepraat. Voorwaarden Informatie-uitwisseling/vertrouwelijkheid De gemeente Kerkrade zal ontvangen informatie in het kader van dit marktconsultatiedocument vertrouwelijk behandelen, in de zin dat informatie die ziet op bedrijfsgeheimen en/of concurrentievoordeel niet openbaar zal worden gemaakt. Uitgangspunt is dat zoveel mogelijk informatie vanuit het oogpunt van transparantie gedeeld wordt, mits er expliciete zaken worden afgesproken met betrekking tot geheimhouding van concurrentie gevoelige informatie. Kostenvergoeding Deelnemende partijen ontvangen geen vergoeding voor eventueel gemaakte kosten. Voorbehouden Er kan geen enkel recht worden ontleend aan de informatie die wordt verstrekt in de context van de marktconsultatie.

5 Bijlage 1; Achtergrond van opdracht Uitgangspunt voor de nieuwe inkoop van Wmo is te borgen dat ondersteuning, waarvoor cliënten die een zorgbehoefte hebben die zij niet zelf of met behulp van hun sociale netwerk kunnen oplossen, geborgd kan worden binnen de bestaande middelen die de gemeente daarvoor van het Rijk ontvangt. Dit wordt met ingang van 2019 moeilijker omdat dan geen sprake meer is van een decentralisatie uitkering omdat de gelden dan worden toegevoegd aan de algemene uitkering. Gemeenten hebben de opdracht op grond van de Wmo passende ondersteuning te bieden. Visie Gemeente Kerkrade wil ontkokering, omdat zij van mening is dat via een meer integrale aanpak meer maatwerk in ondersteuning geboden kan worden. De verwachting is verder dat ondersteuning effectiever en efficiënter kan zijn doordat bureaucratie beperkt wordt en overlap en versnippering voorkomen kan worden. Om dit nieuwe stelsel te realiseren wil de gemeente op een nieuwe manier (samen-) werken met de maatschappelijke partners en zo een nieuwe invulling geven aan het opdrachtgeverschap. De gemeente stuurt op maatschappelijke effecten (doeltreffendheid) en resultaten middels het Tripple Aim model en positieve gezondheid. Hoe deze effecten het beste bereikt kunnen worden is vooral de expertise van de maatschappelijke partners. Deze nieuwe werkwijze vraagt een omslag van gemeenten en maatschappelijke organisaties. Voor de gemeente betekent dit vooral loslaten en vertrouwen, van maatschappelijke organisaties vraagt dit verantwoordelijkheid nemen en onderling samenwerken om tot een compleet ondersteuningspakket te komen. Op deze manier verwachten de gemeente een omslag te realiseren van een volume gestuurd stelsel waarin de omvang van de ondersteuning centraal staat naar een stelsel waarin de mogelijkheden van de inwoner centraal staan. Binnen deze nieuwe ondersteuningsstructuur kunnen goede elementen van de huidige structuur behouden blijven. De ondersteuningsstructuur zal gerealiseerd worden binnen de door de gemeente beschikbaar gestelde budgetten. Ontwikkelpotentieel doelstellingen nieuwe inkoop Ontwikkelpotentieel Toegang De toegang dient dicht bij de burger georganiseerd te zijn Geen bureaucratisch langdurig gesprek, maar afgestemd op de wensen en behoefte van de inwoner Inhoud en Kwaliteit Versterken van het voorliggend veld en doorontwikkeling van voorliggende en algemene voorzieningen Mogelijkheid om in een traject flexibeler af- en op te schalen daar waar nodig Resultaat is leidend niet productie of volume Aanbieders Aantal aanbieders terugbrengen naar een hoofdaanbieder,

6 waardoor meer overzicht en sturing ontstaat. Organisatie Beschikbaarheid van de juiste sturingsinformatie Financiën Beter gebruik maken van de sturingsinstrumenten om kosten te beheersen In het huidige systeem van p x q bestaat de perverse prikkel om te sturen op omvang en productie. Door als bekostigingsmodel een lumpsum financiering of populatiebekostiging af te spreken zal de focus verschuiven naar de eigen kracht van de burger en de kracht van informele netwerken en is het voor aanbieders gunstiger om in te zetten op preventie. Middels nog vast te stellen KPI s zal worden gemonitord of de resultaten worden behaald.