Versie 1.1. Voortgangsrapportage Waterfront - nr. 26 juli 2014 december 2014

Transcriptie

1 Versie 1.1. Voortgangsrapportage Waterfront - nr. 26 juli 2014 december 2014 (vastgesteld in college: 12 mei 2015) 1

2 Voortgangsrapportage Waterfront nr Inleiding 3 2. Leeswijzer Fase 1 Waterfront Fase 2 Waterfront Fase 3 Waterfront Sloop en bodemsanering Procedures en planning Verwervingen en bedrijfsverplaatsingen Communicatie Waterfront Financiën. 17 2

3 1. Inleiding Het tweede half jaar van 2014 kenmerkte zich door een aantal tegenvallers in de voortgang van het Waterfont. Door forse inspanning van alle betroken partijen zijn de effecten beheersbaar gebleken. Hoofdoorzaak is het feit dat in april 2014 is komen vast te staan dat een groter gebied, dan op basis van eerder onderzoek was vastgesteld, moet worden aangemerkt als verdacht wat betreft niet-gesprongen explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Door de in dat verband uit te voeren detectiewerkzaamheden met voorrang uit te voeren in die plandelen waar bouwwerkzaamheden in voorbereiding waren (Zuidereiland, jachthaven de Knar) en waar nodig aanvullende maatregelen te treffen, is vertraging voorkomen dan wel tot een minimum beperkt. Dat laat onverlet dat de sanering van de bodem in met name het gebied Stadswerven wél een substantiële vertraging heeft opgelopen; De detectiewerkzaamheden in het kader van de niet-gesprongen explosieven vereisen een forse financiële inspanning. Om die beheersbaar te houden is gekozen voor een benadering, waarbij de planning en aanpak van werkzaamheden, met inbegrip van het beschikbaar stellen van benodigde kredieten, op basis van voortschrijdend inzicht worden bepaald. Weliswaar komen de kosten in verband met niet-gesprongen explosieven voor 70% in aanmerking voor vergoeding door het Rijk, echter dat neemt niet weg dat de resterende 30% een extra belasting van de grondexploitatie Waterfront tot gevolg hebben; De samenloop van de detectiewerkzaamheden met de sloop van vloeren en funderingen onder asbestcondities is een complicerende factor. Dat wordt versterkt doordat zich in een aantal gevallen tegenvallers in de sloopactiviteiten hebben voorgedaan. De eerder gekozen aanpak om de sloop en bodemsanering in bouwteamverband met de aannemer aan te pakken en daar de detectiewerkzaamheden bij te betrekken werpt in die zin zijn vruchten af dat efficiënt en effectief keuzes worden gemaakt ten aanzien van de manier waarop het werk wordt uitgevoerd. Tegelijkertijd wordt de veiligheid structureel gewaarborgd op basis van een integraal c.q. overkoepelend veiligheidsplan, waaraan alle betrokken toezichthoudende instanties zich aan hebben geconformeerd; Verheugend is het feit dat, na een slepend conflict met betrekking tot de sloop van de restant bebouwing van de voormalige Asbestona-fabriek, de sloop op basis van in mei 2014 gemaakte afspraken in september 2014 is afgerond; In juli is met de kopers van de eerste fase woningbouw op het Zuidereiland feestelijk stilgestaan bij de start van de bouwwerkzaamheden. In september constateerde de aannemer dat de kwaliteit van de prefab buitengevels niet toereikend was. Teleurstellend is het feit dat de aannemer pas in december hierover is gaan communiceren met betrokkenen en gemeente. Dat heeft onnodig aanleiding gegeven tot scepsis in de Harderwijkse gemeenschap over de voortgang van het Waterfront in algemene zin en frustratie bij de kopers wat betreft de betrouwbaarheid van de aannemer. De aannemer heeft het ongenoegen uiteindelijk uitstekend weggenomen door aanpassing van de bouwwijze en het ruimhartig compenseren van ongemak bij de kopers. Daarbij is een nieuwe opleverplanning vastgesteld op basis waarvan de vertraging tot een absoluut minimum wordt beperkt. De eerste woningen zullen in mei 2015 worden opgeleverd; Op voortvarende manier heeft het consortium in een proces van co-design met alle hoofdspelers de conceptontwikkeling van het commerciële programma van het te herinrichten Boulevardgebied opgepakt. In een beperkt aantal sessies zijn de hoofdlijnen van de herinrichting met inbegrip van de financiële haalbaarheid bepaald; In oktober 2014 zijn de vogelrustgebieden, die in het kader van de Waterfront-ontwikkeling moesten worden aangelegd, opgeleverd. Voorts is een eerste begin gemaakt met de monitoring van de rustgebieden door middel van inventarisatie van vogelpopulaties. Ook 3

4 zijn de afspraken met de omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek ten aanzien van de handhaving geformaliseerd; Beperkte voortgang is geboekt in het gesprek met de Vereniging Natuurmonumenten over de natuurinrichting van het gebied Mheenlanden. Inmiddels is voldoende duidelijk op welke punten partijen nog overeenstemming moeten zien te bereiken. De intentie is om die duidelijkheid in de loop van 2015 te doen ontstaan; Op basis van de actualisatie van de sleutelprojectafspraken Waterfront heeft de provincie de reservering van de restant sleutelprojectbijdrage ad 4 miljoen omgezet in een daadwerkelijk toekenning van genoemd bedrag. Voorts zijn verkennende stappen gezet met de provincie om te bezien op welke manier de inzet van financieel instrumentarium vanuit de provincie de ontwikkeling van het Waterfront verder zou kunnen steunen. 4

5 2. Leeswijzer In de paragrafen 3, 4 en 5 wordt de stand van zaken weergegeven van achtereenvolgens Waterfront Noord (fase 1), Waterfront-Zuid consortiumgebied (fase 2) en Waterfront-Zuid nog niet vermarkt deel (fase 3) ; In paragraaf 6 is de situatie met betrekking tot de asbestsanering in het gebied van Waterfront Zuid uiteengezet ; In paragraaf 7 zijn de ontwikkelingen met betrekking tot de procedures en planning beschreven ; In paragraaf 8 is de stand van zaken van de verwervingen in het plangebied toegelicht; In paragraaf 9 wordt stilgestaan bij de externe profilering van het Waterfront ; In paragraaf 10 tenslotte is op hoofdlijnen de financiële stand van zaken geschetst. 5

6 3. Fase 1 Waterfront bedrijventerrein Lorentz-Haven De vanuit het oude Havengebied Zuid verplaatste water-gerelateerde bedrijven hebben alle hun bedrijfsvoering op de nieuwe locatie inmiddels weer opgepakt. Private bouwactiviteiten bevinden zich in een afrondend stadium. Vanuit gemeente en projectbureau Waterfront is in 2014 waar nodig nog ondersteuning verleend en gefaciliteerd bij de bouwontwikkelingen; bufferzone Lorentz-Haven Met Natuurmonumenten is overleg gaande om tot overdracht en beheer te komen van de rond Lorentz-Haven gerealiseerde groene bufferzone. Dit in samenhang met (hieronder) vermeld overleg omtrent natuurontwikkeling Mheenlanden. Vogelrustgebieden Op basis van civiel technisch uitgewerkte en vervolgens aanbestede inrichtingsontwerpen, zijn in de tweede helft van 2014 de twee vogelrustgebieden in de Veluwerandmeren aangelegd; één ten zuiden van Harderwijk langs de oevers in het Wolderwijd en één ten noorden van de Harderwijk in het Veluwemeer langs de oevers van de Mheenlanden. De noodzaak om deze rustgebieden te realiseren vloeit voort uit de passende beoordeling (als bedoeld in de Natuurbeschermingswet) die voor het project Waterfront is opgesteld. Dit houdt verband met mogelijk optreden van negatieve ecologische effecten, als gevolg van vaarbewegingen vanuit het toekomstig woongebied binnen het Waterfront. De rustgebieden zijn dan ook gerealiseerd voordat de woningen in het gebied Waterfront-Zuid verschijnen, en voorzien zijn van ligplaatsen. Naast de fysieke inrichting (bestaande uit stortstenen dammen en houten palen) zijn en worden voorts, in het belang van het voorkomen van negatieve ecologische effecten, afspraken gemaakt over beheer, handhaving, monitoring en juridische verankering van de beide rustgebieden. Met de provincie zijn afspraken gemaakt over monitoring van de effectiviteit van de gebieden. Met de Omgevingsdienst Flevoland, Gooi en Vechtstreek (OFGV) zijn formele afspraken gemaakt over handhaving. Aldus wordt ook invulling gegeven aan convenantafspraken met de Gezamenlijke Natuurbeschermingswerkgroepen (GNW) hieromtrent. Natuurontwikkeling Mheenlanden Overleg met Vereniging Natuurmonumenten (VNM) is in 2014 hervat. Er wordt samen met hen verkend welk ontwikkelmodel zou kunnen worden gebruikt voor de natuurontwikkeling in het gebied de Mheenlanden. Dit binnen de randvoorwaarden van Europese regelgeving. Beoogd wordt de resulterende afspraken en intenties in 2015 vast te leggen in een nieuw convenant. Voorts is in opdracht van het intergemeentelijk samenwerkingsverband Gastvrije Randmeren door de Dienst Landelijk Gebied (DLG) een inrichtingsplan en plan van aanpak ontwikkeld voor een rietzone langs de kust van de Mheenlanden. Het inrichtingsplan is inmiddels nader uitgewerkt en de aanbesteding vindt in 2015 plaats. 6

7 4. Fase 2 Waterfront Verwervingen Op dit aspect van planvoorbereiding binnen Waterfront-Zuid resteert de aankoop van de opstallen en gronden van de kiosken aan de Boulevard. In 2014 is hiertoe het verwervingstraject in gang gezet. Met een ieder van de kiosk-eigenaren (en hun adviseurs) is een onderhandeling gestart. Met twee kioskeigenaren is inmiddels overeenstemming bereikt. Voorts is ook overeenstemming met rederij Flevo aangaande beëindiging van recht van erfpacht en het hebben van een opstal aan de Havendam. Parallel aan het overleg is medio 2014 de formele stap gezet van een onteigeningsprocedure bij de Kroon. Dit als waarborg om tijdig over desbetreffende gronden te kunnen beschikken. Verwacht wordt dat dit traject in maart 2015 zal leiden tot een ontwerp Koninklijk Besluit. Jachthaven De Knar In de loop van 2014 is in de aanloop naar uitvoerend werk een vertraging ontstaan als gevolg van explosievenonderzoek in het oude havengebied, zoals reeds vermeld in hoofdstuk 1. Door nadere afspraken omtrent de werkwijzen in het uitvoerend werk is het gelukt om het effect zo beperkt als mogelijk te houden. De plannen voor te realiseren opstallen hebben in tweede helft 2014 de procedure voor een omgevingsvergunning doorlopen. Naar verwachting wordt eind februari 2015 gestart met de bouw. Vanuit het aangelegde grondlichaam voor de nieuwe jachthaven is eind 2014 gestart met de aanleg van havenvoorzieningen, zoals damwanden en steigers. Woningbouw Op basis van het aantal verkochte woningen binnen eerste fase woningbouw (46 woningen) op het Zuidereiland, heeft de vof Waterfront-Zuid in juli 2014 het investeringsbesluit genomen op start bouw. Dit is vervolgens feestelijk ingeluid samen met eerste toekomstige bewoners. Na de bouwvakvakantie is met de feitelijke bouw begonnen. De bouw van de eerste woningen is echter in oktober gestaakt vanwege de constatering van een onvoldoende kwaliteit van de prefab buitengevels. De bouw wordt nu voortgezet vanaf februari Het ligt daarbij in de bedoeling om de bouw van de tweede fase Zuidereiland direct aansluitend op te starten. Maar tevens zal, nu het bouwproces weer op gang komt, in meer brede zin de planning voor Waterfront-Zuid op directieniveau tegen het licht worden gehouden. De verwachting is dat dit begin 2015 zal leiden tot een nieuwe herijking van de projectplanning, en daarmee ook de planning voor de woningbouwproductie. (zie paragraaf 7) Dat neemt niet weg dat gestaag wordt doorgewerkt aan de voorbereidingen voor verdere ontwikkeling van deelgebieden binnen Waterfront-Zuid. Zo is qua bebouwingsplannen en inrichtingsplannen een nadere uitwerking geleverd voor het deelgebied Watersportboulevard. Nadere planvorming verloopt in samenspraak tussen de gemeente, de supervisor (Jos van Eldonk), de vof Waterfront en haar architect/stedenbouwer (Mulleners en Mulleners). Inrichting openbare ruimte Als onderdeel van het grotere geheel van de Boulevard, komen bij de bouwplannen voor de Watersportboulevard ook bredere afwegingen binnen het project Waterfront ter tafel. Dit vanuit het oogpunt van openbare ruimte (profiel, materiaal, meubilair etc.). Om de integraliteit van deze keuzes te borgen is bureau Lodewijk Baljon betrokken, als eerdere ontwerper van de openbare ruimte in het boulevardgebied. Plangebied Watersportboulevard is overigens gepland om gefaseerd in de verkoop te brengen vanaf het tweede halfjaar van 2015 als vervolg op de verkoopcampagne van het Zuidereiland. Locatie Boothuizen Met de locatie Boothuizen wordt mede beoogd om een visuele en akoestische afscherming te creëren tussen het Dolfinarium en het woongebied De Eilanden. 7

8 Aan de noordzijde van het Dolfinarium langs het water is in 2013 de ontsluitingsweg voor de Kleine Watersporten aangelegd. Deze weg is tevens deel van de ontsluiting van toekomstige bebouwingsstrook met Boothuizen. Gegeven de benodigde akoestische afscherming vanuit het Dolfinarium in de richting van de wooneilanden, heeft afstemming plaatsgevonden met directie Dolfinarium om te komen tot een aanvullende afscherming. De eerste gedachten waren, dit onderdeel te laten zijn van de Boothuizen. Bij nader inzien is een aanvullende overkapping van het zeeleeuwentheater als meer effectief beoordeeld. De voorbereiding op de bouw van de overkapping is in 2014 in gang gezet en zal in voorjaar 2015 tot uitvoering komen. Wat betreft de Boothuizen zelf, is in 2014 vanuit het consortium Waterfront-Zuid gestart met de uitwerking van een bebouwingsplan. De realisatie van deze bebouwingsstrook wordt verwacht in de jaarschijven 2016 en Boulevardgebied In 2014 is een langdurige onderzoeksfase naar mogelijkheden van een theaterexploitatie binnen het Waterfront afgerond. Dit met als resultaat dat, ondanks gemeentelijke inspanning, de zoektocht en het vinden van een commerciële exploitant alsmede een financieel haalbare (multi-functionele) programmering vruchteloos is gebleken. De gemeenteraad heeft medio 2014 hier kennis van genomen en het college van b&w heeft vervolgens gekozen voor een nadere uitwerking van het scenario de stad als podium als oplossing om te voorzien in de behoefte aan theaterprogrammering binnen Harderwijk. Parallel daaraan heeft de gemeente kennis genomen van de insteek vanuit de vof Waterfront om als marktpartij de verkenning van het concept Harderwijk Alive voort te zetten. Mogelijke uitkomsten hiervan kunnen eventueel alsnog betrokken worden bij de verdere bestuurlijke besluitvorming over de uitwerking van het scenario de stad als podium. Het consortium is voorts gestart met de concept-ontwikkeling voor het Boulevardgebied, hetgeen medio 2015 moet leiden tot een ontwerp en programma voor met name de plint langs het Dolfinarium en het starten van een uitwerkingsplan voor het gebied Dolfinariumeiland als nader planologisch kader. Archeologie Behoud van cultuur historisch erfgoed is een belangrijk aandachtspunt bij de doelstellingen voor het project Waterfront. Vandaar dat in de nabijheid van de historische stadsmuur aan de hand van de beleidskaart Archeologie nadrukkelijk onderzocht wordt of op bepaalde plekken sprake is van verborgen archeologische waarden. Zo is in voorbereiding op uitvoerende werkzaamheden in het Boulevardgebied, najaar 2014 veldonderzoek gepleegd naar resten van een voormalige dwangburcht (globaal in de lijn tussen het pand Papa Beer en de kiosk van rederij Flevo aan de Havendam). Met een ook voor de regio-archeoloog verassende vondst van resten van een indrukwekkend dikke muur van het verdedigingsbolwerk uit de vroeg 16 e eeuw. In de verdere planvorming op deze markante plek binnen het plangebied Waterfront-Zuid, zal worden bekeken in hoeverre een zichtbare inpassing mogelijk is langs de kade van de straks nieuw aan te leggen watergang aan de Boulevard. 8

9 5. Fase 3 Waterfront De situatie ten aanzien van uitwerking conform de in 2011 herijkte stedenbouwkundige opzet is in 2014 niet gewijzigd. Uitgangpunt is tot nu toe, dat de ontwikkeling van fase 3 in principe volgend is op het realisatietempo binnen Waterfront Zuid fase 2. Bij periodieke beoordeling van de voortgang binnen fase 2 komt echter wel aan de orde de vraag of het wenselijk is om (delen van) Waterfront Zuid fase 3 versneld in ontwikkeling te nemen. Daartoe was in 2014 vooralsnog geen aanleiding. De in het vorige hoofdstuk aangegeven herijking van de projectplanning voor fase 2 en daarmee de woningbouwproductie, zal naar verwachting in 2015 leiden tot een nieuwe heroriëntatie. Daarnaast is het sowieso zaak om langzaam maar zeker de voorbereiding ten behoeve van het programma in fase 3 meer vorm te geven. Dit middels het uitwerken van een projectplan en daarbij horende planning. Feitelijke gebeurtenissen in het plangebied van fase 3 hebben zich in tweede helft 2014 toegespitst op verdere ontmanteling van Asbestona en het voorzien in voldoende parkeercapaciteit en het daartoe tijdelijk inrichten van beschikbaar komende terreinen (zoals voormalige locatie Karwei). Bodemsanering is vooralsnog het leidend principe binnen Fase 3, en daaraan voorafgaand het veilig slopen van de industriële funderingen om de weg vrij te maken voor het benodigd explosievenonderzoek. Eerste prioriteit daarin heeft de Kop van de Stadswerven, omdat dit deelgebied een spilfunctie heeft binnen het project waar het gaat om korte verbindingen en daarmee de interne ontsluiting. Van daaruit wordt bij de sanering gewerkt in de richting van de Burgemeester de Meesterstraat. Die Burgemeester de Meesterstraat zal in de tweede helft van 2015 een reconstructie ondergaan. De reconstructie is gericht op de toekomstige verkeersveilige bereikbaarheid van Waterfront en binnenstad. Het vergroot aldus het ontwikkel- en toekomstperspectief van met name fase 3 binnen Waterfront-Zuid. Na bestuurlijke vaststelling van het voorlopig ontwerp voor de reconstructie, is in 2014 toegewerkt naar een definitief ontwerp en vraagspecificatie voor de aanbesteding. Deze vindt plaats in het voorjaar van In de aanloop naar uitvoering, is voorts (in goed onderling overleg met aannemer) de afstemming op de planning van de bodemsanering essentieel. 9

10 6. Sloop en bodemsanering Sloop in Waterfront-Zuid Nadat in het najaar 2013 is gestart met de sloop van een groot aantal opstallen en bedrijfspanden binnen Waterfront-Zuid, is dit in het voorjaar van 2014 nagenoeg afgerond. Uitzondering daarop was de restantbebouwing van de asbestfabriek Asbestona. Maar ook deze bebouwing is - na bemiddeling vanuit de gemeente in een langdurend conflict tussen oorspronkelijke eigenaar en sloopaannemer - in september 2014 onder veiligheidscondities uiteindelijk gesloopt. Het eind 2014 enig overgebleven bedrijfspanden binnen het gebied zijn van palingrokerij Van den Berg aan de Burg.de Meesterstraat. Explosievenonderzoek In het proces van bodemsanering is vanaf voorjaar 2014 een belangrijke factor toegevoegd. Nadat in 2012 door gecertificeerd bedrijf in opdracht van de gemeente vooronderzoek is uitgevoerd op aanwezigheid van explosieven uit WOII, is begin 2014 in aanloop naar de grootschalige bodemsanering alsnog twijfel ontstaan over conclusies in het onderzoeksrapport vanuit In overleg met werkvoorbereiders is besloten alsnog aanvullend OCE-onderzoek te laten doen. Dit aanvullend onderzoek (uitgevoerd door gecertificeerd adviesbureau IDDS uit Noordwijk) heeft geresulteerd in de conclusie dat een groot deel van het projectgebied Waterfront-Zuid dient te worden aangemerkt als verdacht gebied. Vervolgens is stapsgewijs en vanuit voortschrijdend inzicht het OCE-onderzoek vorm gegeven. De gemeenteraad is daartoe ook in een aantal stappen gevraagd om benodigde financiële middelen vanuit de exploitatie Waterfront beschikbaar te stellen. Inmiddels is in tweede helft 2014 (na zomerseizoen en in aansluiting op sloop Asbestona) voortvarend werk gemaakt van het detectieonderzoek, alsmede het benaderen van verdachte objecten, hetgeen heeft geresulteerd in het veiligstellen van een aantal brandbommen en kleine hoeveelheid geschutmunitie. Het OCE-onderzoek is echter een zeer specialistisch en arbeidsintensief werk. In combinatie met de aanwezigheid van funderingen die gesloopt moeten worden, vergt het voorts de inzet van speciaal materieel dat voldoet aan strenge veiligheidsvoorschriften. Reden te meer de werkzaamheden in het veld te laten uitvoeren onder strenge veiligheidsmaatregelen, onder begeleiding van OCE-deskundige en op basis van een V&G-plan, met aanstelling van V&G-coördinator, en met de melding hieromtrent aan de arbeidsinspectie van het ministerie SZW. Al met al een kostbare operatie, die dan ook in het kader van de zgn. bommenregeling is aangemeld bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voor een suppletiebijdrage van 70% in door de gemeenteraad beschikbaar gesteld krediet. Dit alles om te kunnen waarborgen dat straks een veilige leefomgeving wordt opgeleverd en risico s ook tijdens uitvoering zoveel mogelijk worden beperkt. Bodemsanering Het moge duidelijk zijn dat het OCE-onderzoek vertraging met zich meebrengt, vooruit lopend op de bodemsanering ter plekke. Dit wordt echter door pragmatisch werken en het nauw overleg in bouwteam-verband tot een minimum beperkt. Daarbij is vermeldenswaard dat bij nadere beoordeling de verontreinigingssituatie zowel in positieve als in negatieve zin afwijkingen vertoont ten opzichte van vanuit 2012 beschikbare bodemonderzoeksrapporten. Met name in het gebied tussen Flevoweg en Lelyhaven verwijderen en binnen het project herschikken van verontreinigde grond is voor een groot gedeelte afgerond. De vrijkomende grond is onder meer toegepast in de landaanwinning ter plaatse van de nieuwe jachthaven de Knar. Een vergelijkbare hoeveelheid schoon zand is aangevoerd ter aanvulling van de ontstane ontgravingsputten. Een en ander geschied zorgvuldig gewogen vanuit normering en planning op de grondbalans. Voorts is vermeldenswaard dat het verwijderen van vloeren en fundaties binnen fase 3 wegens de verrassende dikte van een aantal vloeren meer moeite heeft gekost en nog zal kosten dan vooraf was voorzien. Dit mede in het licht van de strenge veiligheidsmaatregelen, 10

11 welke vanuit het OCE-onderzoek met V&G-plan voortkomen. Met de Beaudredge-machine, waarmee door Boskalis grote delen van de bodem van het voormalige industriegebied Haven zal worden gesaneerd, zijn vanaf medio 2014 de nodige proefnemingen (in niet-verontreinigd gebied) uitgevoerd en deze geven een bemoedigend resultaat. Helaas resulteert de bovenvermelde vertraging hier wel in een onvoorziene maar uiterst vervelende situatie dat de machine nog steeds niet operationeel ingezet kan worden. 11

12 7. Planning en procedures Het gerealiseerde rustgebied Noord, dat grotendeels op grondgebied van gemeente Dronten is geprojecteerd, is voorjaar 2014 planologisch verankerd in een wijziging op bestemmingsplan Randmeerzone. Op basis daarvan is medio 2014 een inrichtingsontwerp opgesteld, is het werk aanbesteed en inmiddels uitgevoerd. Daarmee wordt in principe voldaan aan de voorwaarde van realisatie voor het moment van ingebruikname van de ligplaatsen bij de eerste woningen in Waterfront-Zuid. Uitvoering geven aan afspraken over beheer + handhaving blijf ook in 2015 aandachtspunt. Op basis van de inzichten vanuit het (ontwerp) bebouwingsplan is medio 2014 gestart met het opstellen van het uitwerkingsplan Watersportboulevard (uitwerking van bestemmingsplan Waterfront-Zuid Waterstad), teneinde realisering van de bebouwing en infrastructuur in het plandeel Watersportboulevard planologisch mogelijk te maken. Het uitwerkingsplan zal voorjaar 2015 in procedure gaan. Planologisch resulterend in: Tijdelijk parkeren fase 3 In 2014 zijn in het gebied van fase 3 vrijwel alle opstallen gesloopt, teneinde te kunnen starten met de bodemsanering. Zodra de bodemsanering in substantieel aaneengesloten delen binnen het gebied Stadswerven is voltooid (in de loop van 2015) worden die delen ingericht als een tijdelijk parkeerterrein. Voor vergunninghouders wordt een apart parkeerterrein aangelegd langs de Vissershaven nabij de binnenstad. Reeds gesaneerd terrein aan de Flevoweg in het plandeel De Kades is begin 2014 opnieuw als parkeerterrein ingericht; ook dit terrein zal de komende jaren als tijdelijk parkeerterrein in gebruik blijven alsmede als alternatieve ontsluitingsroute voor de parkeerlocaties in gebied Stadswerven. Dit om te voorkomen dat te veel druk ontstaat op ontsluitingsroute binnenstad via Burg. de Meesterstraat. 12

13 Bebouwingsplan Watersportboulevard Vanuit het consortium is in 2014 gewerkt aan het ruimtelijk ontwerp van de bebouwing in het plandeel Watersportboulevard. Het bebouwingsplan zal naar verwachting februari 2015 op bestuurlijk niveau kunnen worden vastgesteld. Hieronder een impressie van de beoogde gevelwand aan west- en oostzijde van het plangebied Watersportboulevard. (nb. zoals ook reeds getoond in vorige halfjaarlijkse voortgangsrapportage WF) Overloop-parkeerterrein Met betrekking tot de (technische) uitwerking van het overloopparkeerterrein an sich is in 2014 geen actie ondernomen. Aanvang realisatie van het parkeerterrein staat gepland voor niet eerder dan Dit hangt samen met de planning van ontwikkelingen in Waterfront-Zuid. Daar ontstaat de situatie dat de woningbouw in Fase 3 Waterfront pas een aantal jaren na gereedkomen van de bodemsanering ter hand zal worden genomen. Gedurende die periode zullen een aantal tijdelijke functies in het gebied worden gesitueerd, waaronder een tijdelijke parkeervoorziening in het gebied Stadswerven. Dat maakt het mogelijk om de investering in het overloopterrein later in de tijd te laten plaatsvinden; Wel wordt vanuit de planning bezien in hoeverre een adequate bereikbaarheid van Waterfront- Zuid het noodzakelijk maakt om de verkeersontsluiting via de route langs het aquaduct (de zgn plank ) en noordelijke zijde van N302 eerder aan te leggen. Planning algemeen - De nieuwe jachthaven De Knar wordt eind 2015 opgeleverd. Hetgeen betekent dat daarmee met name het gebied Noordereiland vrij komt voor woningbouw. Maar dat geldt ook voor kleine delen van Zuidereiland en Watersportboulevard. - De woningbouw in fase 2 loopt door tot in Als laatste wordt gebied Kop Stadswerven gerealiseerd. Dit betekent dan voor de parkeergarage aldaar dat een oplevering medio 2019 staat ingepland, hetgeen mede maatgevend is voor het tijdvak waarin voldoende tijdelijke parkeercapaciteit beschikbaar dient te zijn (na bodemsanering) in het oude havengebied- Zuid. - Bodemsanering in fase 3 in het gebied Stadswerven wordt in de periode uitgevoerd, in samenhang met het voorwaardenscheppende explosievenonderzoek. - Realisatie van de parkeergarage op de Boulevard staat gepland met oplevering medio Dit geschied in het verlengde van de ontwikkeling van met name het Dolfinariumeiland. Het programma voor Dolfinariumeiland dient nu snel duidelijk te worden om het planologisch te kunnen inpassen, alvorens daartoe de eerste schop de grond in kan. - Voorafgaande hieraan wordt aan noordzijde Dolfinariumeiland al wel de locatie Boothuizen vanuit het consortium verder ontwikkeld om de Boothuizen zelf gefaseerd op de markt te kunnen brengen. Dit om tezamen met overkapping van het zeeleeuwentheater binnen het Dolfinarium te zorgen voor voldoende geluid afschermende werking richting woongebieden in fase 2. De actuele planning op hoofdlijnen (febr 2015) vindt u op volgende bladzijde. Daarbij de kanttekening dat in deze planning reeds rekening is gehouden met een begin 2015 gepleegde actualisatie op bestuurlijk niveau. Daarmee voorkomend dat onbedoeld misverstanden ontstaan ten opzichte van communicatie van planning via andere kanalen. 13

14 14

15 8. Verwervingen en bedrijfsverplaatsingen Percelen in fase 2 Waterfront Zuid Ten behoeve van de verwerving van de kiosken c.a. in het Boulevardgebied zijn de gesprekken met betrokkenen voortgezet. Deze vinden plaats mede op basis van duidelijkheid van de zijde van de vof Waterfront over de mogelijkheden tot c.q. (prijs)condities voor hervestiging van de kiosken in het Boulevardgebied. Zolang evenwel geen definitieve duidelijkheid bestaat over het bebouwingsplan voor het Boulevardgebied is niet goed te bepalen of hervestiging aldaar een haalbaar perspectief biedt. De planning vereist dat uiterlijk per november 2015 moet kunnen worden beschikt over de desbetreffende locaties. Ter zekerstelling daarvan is in juni 2014 het verzoek aan de Kroon gedaan om de onteigening van de kioskhouders mogelijk te maken. Dat laat onverlet dat onverkort de intentie is om met betrokkenen te komen tot minnelijke verwerving; 15

16 9. Communicatie Waterfront In de tweede helft van 2014 is verder invulling gegeven aan het communicatiebeleid. Het communicatiebeleid is primair gericht op het zichtbaar maken en houden van (alle onderdelen van) Waterfront en het behouden c.q. vergroten van het draagvlak voor het Waterfront onder stakeholders en publiek. Daarbij ligt de nadruk op de betekenis van de te realiseren ingrepen voor het functioneren van de stad en de operationele gevolgen (die al snel als overlast kunnen worden opgevat). Daarnaast is de communicatie over het (creëren van een) aantrekkelijk woonklimaat een punt van aandacht ter ondersteuning van de verkoopcommunicatie van het Consortium. Het Waterfront blijft zich aan een breed publiek presenteren. Ook in de afgelopen periode heeft dit gestalte gekregen via verschillende artikelen in publieks- en vakmedia, huis-aan-huis verspreiding van de periodieke nieuwsbrief (in het aan het projectgebied grenzende deel van de stad), promotieborden rond om het plangebied en een permanente expositie in de stadswinkel van het stadhuis. De Waterfront-website en het Twitter-account zijn belangrijke media voor het Waterfront en worden frequent benut om actualiteit en achtergronden te communiceren. Daarnaast heeft het Waterfront met regelmaat brede publiciteit via de pers gekregen op onderwerpen als de algemene voortgang van het project, bodemsanering, uitvoering van het aanvullende explosievenonderzoek, realisatie van het Zuidereiland, verkoop en bouw van de eerste woningen. Daar waar mogelijk is actief de pers gezocht voor berichtgeving rondom de ontwikkelingen in het Waterfront. Om wensen, ideeën en belangen van de omgeving te laten doorklinken in het project wordt er viermaal per jaar vergaderd met de Klankbordgroep Waterfront. De klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordigers van personen en organisaties met een bepaald belang in het Waterfront. In de tweede helft van 2014 heeft een tweetal vergaderingen plaatsgevonden met als hoofdonderwerpen: de mogelijke scenario s voor de operationele aanpak van de herinrichting Boulevardgebied en de financiële positie van het project. Daarnaast zijn in de afgelopen periode twee bijeenkomsten georganiseerd. In september is een inloopbijeenkomst over de sloop- en saneringswerkzaamheden georganiseerd voor omwonenden en belanghebbenden. In november is een informatiebijeenkomst georganiseerd voor de eerste bewoners op het Zuidereiland om het te informeren over de laatste stand van zaken wat betreft het totale project. Tenslotte is, gelet op het feit dat de nieuwe gemeenteraad een flink aantal nieuwe gezichten kent, een ronde gemaakt langs (het merendeel van) de raadsfracties om hen te informeren over de achtergronden van het Waterfront en de actuele thema's die voor de voortgang van het project van belang zijn. 16

17 10. Financiën Grondexploitatie De herziening van de grondexploitatie Waterfront per 1 januari 2015 laat (evenals vorig jaar) een verbetering van het saldo zien, ditmaal ter grootte van ca. 4,6 miljoen. Daar staat wel tegenover dat het saldo in de risicoparagraaf is toegenomen met 6,9 miljoen. Het geheel overziende zet het vrij stabiele beeld van de afgelopen jaren zich voort. De gemeenteraad is inmiddels (zoals jaarlijks gebruikelijk) geïnformeerd over de ins en out van de herziene gemeentelijke grondexploitatie, zo ook die van project Waterfront. Plankosten Bij raadsbesluit (eind 2013) is vanuit de grondexploitatie Waterfront beschikbaar gesteld voor plankosten in jaarschijf Deze middelen zijn ingezet binnen de context van management en ondersteunende taken, en mede gericht op de zich steeds nadrukkelijker aandienende uitvoeringsprojecten, zoals sloop van panden, asbestsanerings-operatie, explosievenonderzoek etc. De kosten dragen dan ook indirect bij aan doeltreffende besteding van uitvoeringskredieten. Uit de eindejaars financiële administratie blijkt, dat voor ruim aan plankosten Waterfront is geboekt, hetgeen neerkomt op 93,4% van het beschikbaar gesteld krediet. Toebedeeld aan de complexen binnen het project, levert dat het volgende overzicht op. Voorts toont het overzicht het onderscheid tussen interne en externe kosten. Deelcomplexen Waterfront : Krediet Geboekt Restant Perc. Fase 1 Waterfront-Noord ,1 % Fase 2 Waterfront-Zuid (consortium) ,4 % Fase 3 Waterfront-Zuid (niet vermarkt) ,3 % Algemene kosten / overhead ,5 % Totaal in ,4 % Interne plankosten WF ,5 % Externe plankosten WF ,0 % Bron: gemeentelijke financiële administratie jan.2015 Binnen Fase 1 (Waterfront-Noord) spitsten kosten zich toe op projectleiderschap voor de in 2014 aangelegde rustgebieden. Voorts managementkosten voor afronding van de inrichting openbare ruimte Lorentzhaven, alsmede een kostenpost externe advisering voor beoogde verkeersontsluiting vanaf N302 (langs Overloopterrein). Binnen Fase 2 is in belangrijke mate het consortium aan zet. Plankosten van gemeentezijde richten zich nu in belangrijke mate op de nodige begeleiding van het ontwerpproces vanuit het consortium. Plannen worden beoordeeld en uitvoeringsaspecten voorbereid. Dit vergt overleg en afstemming, alsmede toetsing aan randvoorwaarden, met name ook op inrichting van de openbare ruimte. Voorts wordt vanaf tweede helft 2014 weer ingezet op een nadere uitwerking van het planologisch kader binnen het gebied, nu bebouwingsplannen voor de verschillende deelgebieden vanuit het consortium in productie worden genomen. Momenteel wordt vanuit de gemeente gewerkt aan een uitwerkingsplan voor gebied Watersportboulevard. Op het dossier verwerving kiosken boulevard heeft in 2014 afstemming plaatsgevonden met exploitanten en hun adviseurs. De inzet is onverkort te komen tot minnelijke verwerving. Parallel is echter ook de voorbereiding voor onverhoopte onteigening in procedure gebracht. Dit om als extra zekerheid - betreffende locaties tijdig beschikbaar te krijgen voor geplande uitvoerende werkzaamheden. Binnen Fase 3 heeft de inzet zich gericht op het vanuit gemeente coördineren van resterende sloopwerkzaamheden op het oude haventerrein, met name de panden van Asbestona. Voorts 17

18 vindt ambtelijke afstemming plaats ter voorbereiding op het realiseren van gewenste kwaliteit en kwantiteit aan tijdelijke functies binnen dit gebied (met name qua parkeren en verkeer). (nb. Voorjaar 2014 is nog nazorg gepleegd vanuit het coördinatiepunt bedrijfsverplaatsingen.) Uitvoeringskredieten Nogmaals hier als algemene opmerking dat binnen de grondexploitatie Waterfront de nadruk steeds meer komt te liggen bij uitvoeringskredieten, nu de planrealisatie binnen Waterfront- Zuid steeds nadrukkelijker aan de orde is. Verplaatsing Kleine Watersport en Locatie Boothuizen Afspraken met Tjerk Hiddes en Dolfijnen hebben in 2014 geleid tot oplevering van hun nieuwe behuizing en erf aan de Noordzijde van het Dolfinarium. Volgens afspraak zijn gemeentelijke bijdragen in de bouw verstrekt en kunnen gezamenlijke deelkredieten op dit traject in 2015 (per saldo binnen het krediet) worden afgesloten. Sloop van opstallen De omvangrijke sloop van opstallen binnen het oude havengebied zuid (Fase 3 Waterfront) is inmiddels nagenoeg afgerond. Wat rest is de zware funderingen waarvan het verwijderen nu onderdeel gaat uitmaken van de bodemsanering (in combinatie met explosievenonderzoek). Het restant aan financiële middelen binnen betreffend krediet wordt middels bovengenoemde herziening van de grondexploitatie verwerkt en kan daarmee worden afgesloten. Bodemsanering Voor de omvangrijke bodemsaneringsoperatie binnen Waterfront-Zuid is in 2013 een uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld. De bodemsanering tot nu toe heeft zich met name gericht op het consortiumgebied van Fase 2 en het deel De Kades binnen Fase 3. De tweede helft van 2014 heeft vooralsnog in het teken gestaan van voorbereidingen op de start van de innovatieve asbestsaneringsoperatie binnen deelgebied Stadswerven. Daartoe is vanaf juni een proeflocatie nabij de Burgemeester de Meesterstraat ingericht alwaar een testfase voor de boormachine is gepland. Maar inmiddels is wel duidelijk dat het noodzakelijk gebleken explosievenonderzoek tot vertraging leidt en naar verwachting tot meerwerkkosten. Dit wordt echter door pragmatisch werken en nauw overleg in bouwteam-verband zoveel als mogelijk beperkt. Directe meerkosten van veiligheidsmaatregelen kunnen vooralsnog binnen beschikbaar krediet worden opgevangen. Kosten als gevolg van stilstand en vertraging zullen realistisch en zorgvuldig worden gewogen. Explosievenonderzoek In 2014 is aan de gemeenteraad in een aantal stappen gevraagd om de financiële middelen om het benodigd onderzoek naar eventuele explosieven uit WOII mogelijk te maken binnen het oude haventerrein-zuid. Dit nadat nader onderzoek had uitgewezen dat een vrij groot gebied als verdacht moest worden aangemerkt op met name vliegtuigbommen (nog niet ontploft). Hoewel vanuit het ministerie van BZK een regeling voorhanden is die tot 70% van gemaakte kosten compenseert, betekent het zeer specialistisch en arbeidsintensief OCE-onderzoek een forse extra kostenpost voor het project, welke (middels herziening) binnen de grondexploitatie zal worden opgevangen. Overig Naast het afsluiten van het sloopkrediet (voor fase 3), komt daarvoor ook in aanmerking het krediet dat beoogde om beëindiging van huur door meubelmaker Te Boveldt aan de Burg.de Meesterstraat mogelijk te maken. Voor een zorgvuldige afsluiting zal echter begin 2015 nog een krediet afrondend voorstel aan het college ter besluitvorming worden voorgelegd. Waterfront als sleutelproject Stad & Regio In het najaar 2014 heeft bij provincie Gelderland een herijking op de sleutelprojecten plaats gevonden. In de aanloop daarvan is tussen gemeente en provincie op ambtelijk niveau van gedachten is gewisseld over ambities, marktomstandigheden, stand van zaken en financiële realiteit binnen complexe gebiedsontwikkeling zoals het Waterfront. Onze sleutelproject-fiche (met doelen en beoogde resultaten) is geactualiseerd en vervolgens is vanuit Harderwijk het 18

19 verzoek aan gedeputeerde staten gericht om voor het Waterfront te komen tot een toekenning van een extra 4 miljoen aan (gereserveerde) bijdrage binnen het kader van Stad & Regio. Bij provinciale herijking heeft dit verzoek geleid tot een beschikking met subsidietoekenning. Bij bovengenoemde herziening van de grondexploitatie is deze toekenning meegenomen. 19