Voortgangsrapportage Waterfront - nr. 22 juli 2012 december 2012

Transcriptie

1 Versie 1.4. / 29 januari 2013 Voortgangsrapportage Waterfront - nr. 22 juli 2012 december 2012 versie definitief: 29 januari 2013 vastgesteld in college: 5 februari

2 Voortgangsrapportage Waterfront nr Inleiding Leeswijzer Fase Fase Fase Asbestsanering Procedures en planning Verwervingen Communicatie Waterfront Financiën. 21 2

3 1. Inleiding Een grootschalige, complexe gebiedsontwikkeling als het Waterfront is onder de nu reeds vier jaar durende crisis onverkort een enorme opgave. Waar elders in den lande qua complexiteit vergelijkbare projecten vertragen of zelfs worden geschrapt, wordt met het Waterfront nog steeds voortgang geboekt. Dat gaat niet vanzelf. Ook in de tweede helft van 2012 zijn met grote inzet van alle betrokken instanties mede-overheden, marktpartijen, direct betrokken bedrijven en instellingen echter opnieuw belangrijke stappen gezet. Essentieel daarbij is het feit dat het woonproduct van het Waterfront een voor de wijde regio uniek woonmilieu oplevert. Dat geeft een forse impuls aan de stad Harderwijk met belangrijke afgeleide effecten voor de regio. Minstens zo belangrijk is het feit dat het Consortium Waterfront een aantrekkelijk woonproduct heeft uitgewerkt dat de potentie van de locatie uitstekend benut en dat een goede prijs-kwaliteitverhouding kent. Inmiddels is komen vast te staan dat er grote belangstelling is voor de eerste 46 woningen. In het voorjaar van 2013 zal blijken of dit zich vertaalt in daadwerkelijke verkoop; De aanleg van de eerste fase van het Strandeiland, gestart in mei 2012, heeft zich mogen verheugen op grote dagelijkse belangstelling. Voor veel Harderwijkers markeert de aanleg het keerpunt van scepsis ten aanzien van het Waterfront als zodanig naar een, veelal voorzichtig, vertrouwen dat het Waterfront daadwerkelijk zijn beslag krijgt; In oktober is ook het zuidelijk gedeelte van de uitbreiding van Lorentzhaven bouwrijp opgeleverd. Een enkel bedrijf was toen reeds gestart met de vervangende nieuwbouw ter plaatse. Inmiddels is de bouw van nieuwe, vervangende bedrijfsbebouwing met name in het voor de watersportgebonden bedrijvigheid bestemde deel in volle gang. Een aantal bedrijven heeft zijn locatie op het industrieterrein Haven verlaten. De bestaande bebouwing wordt zo snel mogelijk gesloopt. Dat is in het gebied langs de Flevoweg inmiddels duidelijk zichtbaar. Dat neemt niet weg dat in niet alle gevallen de vereiste verplaatsing volgens planning verloopt. Deels is dat het gevolg dat te verplaatsen bedrijven door de economische crisis moeite hebben om hun financiering rond te krijgen, deels hangt dat samen met het feit dat op een laat moment is gebleken dat voor alle te verplaatsen bedrijven een vergunning uit hoofde van de Natuurbeschermingswet moet worden afgegeven. Door praktisch handelen en door het maken van goede afspraken met de provincie kunnen de gevolgen beperkt blijven. De druk op de planning is echter flink toegenomen. Grote inspanning moet worden gedaan om de oplevering van de eerste woningen op het Zuidereiland volgens planning te kunnen laten plaatsvinden; In het tweede half jaar van 2012 is opnieuw een aantal bedrijven in het Waterfrontgebied verworven. Met de resterende bedrijven zijn mondelinge afspraken gemaakt die moeten leiden tot verwerving. Het formaliseren daarvan krijgt naar verwachting begin 2013 zijn beslag. Dit betekent dat, naar zich laat aanzien, het instrument van onteigening niet in stelling behoeft te worden gebracht. Desalniettemin wordt de onteigeningsprocedure zekerheidshalve voortgezet; Memorabel is het feit dat na vele jaren van overleg en planvorming overeenstemming is bereikt met de zogenoemde kleine watersporten scouting Tjerk Hiddes en kanovereniging de Dolfijnen over verplaatsing naar de kop van het Dolfinariumeiland. Door de constructieve en oplossingsgerichte opstelling van alle betrokken partijen kon naar aller tevredenheid een overeenkomst worden getekend; Door intensief overleg met het bestuur van watersportvereniging Flevo is bereikt dat de planuitwerking voor de aanleg van de nieuwe jachthaven de Knar daadwerkelijk kan worden voortgezet. Betrokken partijen hebben alle de serieuze intentie uitgesproken zich te 3

4 zullen inspannen voor de realisatie van de nieuwe jachthaven, die enerzijds voldoet aan de functionaliteit van hetgeen eerder is overeengekomen en anderzijds in financiële zin past binnen de afspraken tussen gemeente en Consortium, zoals vastgelegd in het zogenoemde Hoofdlijnenakkoord van oktober Daarmee is een belangrijke impasse doorbroken; In het kader van de vogelrustgebieden, die ten behoeve van het Waterfront moeten worden aangelegd, is nader overlegd met de provincie Flevoland om de afspraken omtrent handhaving te formaliseren. De desbetreffende overeenkomst kan naar verwachting op korte termijn worden bekrachtigd. Met het ministerie van EL&I is vervolg gegeven aan de procedure ex artikel 20 Natuurbeschermingswet om de rustgebieden een optimale juridische grondslag te geven. Een ontwerpbeschikking van het ministerie zal naar verwachting op korte termijn kunnen worden gepubliceerd. Omdat niet vaststaat dat de procedure van de Natuurbeschermingswet tijdig tot de benodigde duidelijkheid leidt, is ook het overleg met de gemeente Dronten met betrekking tot de verankering van rustgebied Noord hervat. Dit dient zijn beslag te krijgen in het bestemmingsplan Randmeerzone van de gemeente Dronten, dat de verankering door middel van een wijzigingsbevoegdheid mogelijk maakt. Het overleg verloopt uitermate prettig en constructief; Belangrijke mijlpaal met betrekking tot de bodemsanering in het Waterfrontgebied is de definitieve beschikking van de provincie Gelderland op basis van het door de gemeente ingediende Saneringsplan Waterfront. Daarmee wordt de weg vrijgemaakt voor sanering volgens de innovatieve techniek van onderzuiging, waarbij schone grond onder het met asbest vervuilde bodempakket wordt weggezogen en vervolgens daar bovenop wordt gedeponeerd. De vervuilde grond zakt daarmee tot onder de grondwaterspiegel en is daarmee op een veilige manier geborgen. Tegelijkertijd zullen zowel de zwaar vervuilde gronden, die moeten worden gesaneerd, als de licht met asbest vervuilde gronden, waarvoor strikt genomen geen verplichting tot sanering bestaat, worden voorzien van een leeflaag van 2 meter waar wet- en regelgeving een leeflaag van 1 meter voorschrijven. Aldus kan een veilige en (kosten)efficiënte sanering tot stand worden gebracht. Op basis van het Saneringsplan zijn in opdracht van de gemeente een saneringsbestek en een directieraming opgesteld. In februari 2013 zou op basis daarvan opdrachtverlening moeten plaatsvinden. Aangezien uitgangspunt is dat de sanering van de gronden in fase 2 en 3 Waterfront als één geval worden aangemerkt, zijn gemeente en Consortium doende om met elkaar vast te stellen hoe de desbetreffende afspraken in relatie tot de in 2006 gesloten samenwerkingsovereenkomst (SOK) moeten worden geformaliseerd. Duidelijkheid daaromtrent is voorwaardelijk voor opdrachtverlening. Met de provincie Gelderland vindt ondertussen intensief overleg plaats om ervoor te zorgen dat de in het vooruitzicht gestelde subsidie voor de sanering kan worden geformaliseerd. In dat verband is inmiddels komen vast te staan dat de door gemeente en consortium beoogde aanpak aanbestedingsrechtelijk geen belemmeringen kent. Partijen zijn nog met elkaar in overleg om te bepalen of geen sprake is van ontoelaatbare staatssteun. Ook hierover zal voor opdrachtverlening duidelijkheid ontstaan; Verheugend is de constatering dat, weliswaar onder druk van een gerechtelijke uitspraak, de sloop van de bebouwing op de locatie van Asbestona is hervat. De Asbestona-toren is inmiddels geamoveerd. Resteert nog de bebouwing van de bouwdelen 4 en 5, waarin tot voor kort Flevochemie was gevestigd. Gemeente en Gelre Staete (oorspronkelijk eigenaar, verantwoordelijk voor de sloop) hebben de voorwaarden geschapen voor de vestiging van Flevochemie elders. Die hervestiging is per november geëffectueerd. Daardoor kan op zich spoedige sloop van de restant bebouwing plaatsvinden. Gelre Staete heeft maatregelen getroffen om verdere belemmeringen voor spoedig vervolg van de sloop weg te nemen; 4

5 Onveranderd is de bestuurlijke wens om een theatervoorziening in het Waterfront te doen realiseren. Eerder is geconstateerd dat een zelfstandig opererend theater niet kan worden gerealiseerd binnen de gestelde financiële randvoorwaarden. Dat betekent dat combinatie met andere publiekstrekkende functies moet worden gezocht. Het boulevardgebied is bij uitstek geschikt voor een dergelijk conglomeraat van functies. Daarbij kan aansluiting worden gezocht bij onder meer het event centre van het Dolfinarium, het ontwikkelen van een hotel/congresfunctie en een bioscoopcomplex. Nadat de raad in december een plankostenbudget beschikbaar heeft gesteld, is een begin gemaakt met de uitwerking van deze vernieuwende theatervariant. Dat moet omstreeks de zomer van 2013 leiden tot duidelijkheid over de haalbaarheid van het geheel; In de communicatie over het Waterfront staan de planonderdelen die daadwerkelijk worden gerealiseerd meer en meer centraal. Er zijn na vele jaren concrete ingrepen te zien. Die zijn onder meer getoond tijdens door het Waterfront georganiseerde vaartochten voor bewoners en belangstellenden van Harderwijk. Dat heeft het enthousiasme voor het plan een flinke impuls gegeven. Dat enthousiasme is verder toegenomen door de presentatie van de uitwerking van de eerste woningen die op het Zuidereiland moeten worden gebouwd; In samenwerking met de gemeentelijke Adviescommissie Beeldende Kunst is een prijsvraag voor het ontwerp van gevelstenen uitgeschreven. Achterliggende gedachte is om door middel van gevelstenen op een praktische manier toegepaste kunst in het Waterfrontgebied te integreren. In december is een drietal prijswinnaars gehuldigd. De resultaten van de prijsvraag dienen als inspiratie voor toekomstige bewoners; De projectorganisatie Waterfront is aangepast om, nu het project in een meer uitvoerende fase terecht is gekomen, de uitdagingen die daarbij horen op een goede manier aan te gaan. 5

6 2. Leeswijzer In de paragrafen 3, 4 en 5 wordt de stand van zaken weergegeven van achtereenvolgens fase 1, 2 en 3 van het Waterfront; In paragraaf 6 is de situatie met betrekking tot de asbestsanering in het gebied van Waterfront zuid uiteengezet; In paragraaf 7 zijn de ontwikkelingen met betrekking tot de procedures en planning beschreven; In paragraaf 8 is de stand van zaken van de verwervingen in het plangebied toegelicht; In paragraaf 9 wordt stilgestaan bij de externe profilering van het Waterfront; In paragraaf 10 tenslotte is op hoofdlijnen de financiële stand van zaken geschetst. 6

7 3. Fase 1 Waterfront Waterfront-Noord (= fase 1), wordt onderscheiden in de volgende deelprojecten: - uitbreiding bedrijventerrein Lorentzhaven; - realisatie van het overloopparkeerterrein; - realisatie van natuurontwikkeling in de Mheenlanden; Rustgebieden voor watervogels ( in Veluwerandmeren), te onderscheiden in: - realisatie van rustgebied (Noord) voor de kustlijn van de Mheenlanden; - realisatie van rustgebied (Zuid) voor de kustlijn van Harderwijk-Zuid; Planning Ontwikkelingen uitbreiding bedrijventerrein Lorentzhaven en realisatie vogelrustgebieden volgen onderstaande actuele planning: Werkzaamheden ter bouwrijp maken van het noordoostelijke deel van het bedrijventerrein Lorentzhaven zijn, in lijn met bovenstaande planning, per 1 juli afgerond. Betreffende locatie is beschikbaar voor bouwactiviteiten van individuele ondernemers; Na gereedkomen van de verkeersontsluiting tot de westelijke uitbreiding van het bedrijven terrein Lorentzhaven is een aanvang gemaakt met het bouwrijp maken van deze locatie. Deze werkzaamheden zijn, eveneens conform planning, per 1 oktober voltooid; Op het westelijke (watersport) deel van Lorentzhaven zijn medio 2012 bouwactiviteiten gestart in opdracht van hengelsportvereniging de Snoek en een tweetal watersportondernemers; Met betrekking tot de (technische) uitwerking van het overloopparkeerterrein is geen actie ondernomen. Realisatie van het overloopparkeerterrein staat gepland voor niet eerder dan 2016; 7

8 Wat betreft de vogelrustgebieden zijn op basis van het programma van eisen gebieden inrichtingsontwerpen opgesteld. Voor de juridische verankering van de rustgebieden zijn de benodigde procedures bij het ministerie EL&I en de gemeente Dronten in gang gezet. Dat is ook het geval voor het formaliseren van de afspraken omtrent handhaving en beheer. Voor de realisatiefase is een projectplan opgesteld, dat erop is gericht om de daadwerkelijke aanleg van de rustgebieden te hebben gerealiseerd vòòr het moment dat de eerste woningen met ligplaats in het gebied van Waterfront Zuid zullen worden opgeleverd (2014); Het overleg met de Vereniging Natuurmonumenten (VNM) over een nieuw convenant met betrekking tot de natuurontwikkeling in het gebied Mheenlanden is op een laag pitje komen te staan in afwachting van duidelijkheid over de gevolgen van de uitspraak van de Europese Unie, waarmee rechtstreekse doorlevering van gronden aan instanties als VNM niet langer mogelijk is. In 2013 zal de draad weer worden opgepakt. Uitgangspunt is de ontwikkeling van het gebied ten behoeve van de functie natuur; Het Natuur- en Recreatieschap Veluwe (NRV, voorheen opererend onder de noemer van het Integraal Inrichtingsplan VeluweRandmeren (IIVR)) heeft ingestemd met het inzetten van het budget voor natuurontwikkeling bij strand Horst (maatregel NA6) voor de ontwikkeling van een rietzone langs de kust van de Mheenlanden. Dit nadat gebleken was dat de oorspronkelijke maatregel geen doorgang kon vinden. 8

9 4. Fase 2 Waterfront Strandeiland De aanleg van de eerste fase van het Strandeiland is in het tweede half jaar van 2012 nagenoeg geheel uitgevoerd. De werkzaamheden hebben zich mogen verheugen op veel belangstelling van de Harderwijkse gemeenschap. Verschillende keren zijn er momenten geweest dat geïnteresseerden de mogelijkheid hadden om kennis te nemen van werkwijze en de voortgang in de uitvoering. Met de omwonende en de ondernemers in de nabijheid van het plandeel is intensief contact gehouden en is adequaat gereageerd op wensen en vragen. Algemene idee is dat er een mooi stukje aan Harderwijk is toegevoegd op een manier die minimaal voor overlast heeft gezorgd. De feitelijke uitvoering is netjes en vlot verlopen; Afgelopen maanden is ook het ontwikkelconcept voor de exploitatie van het Strandeiland verder uitgewerkt en vertaald in een plan voor fasering en realisatie. Het consortium voor fase 2 Waterfront heeft dit, in overleg met de projectorganisatie, met een viertal Harderwijkse ondernemers gerealiseerd. In achtereenvolgende stappen van telkens omstreeks een jaar zal toegewerkt worden naar een definitieve inrichting over de komende vijf jaar. In de eerste maanden van 2013 zal de eerste ontwikkelstap worden gerealiseerd. Gemikt wordt op een feestelijke openstelling per eind april. De besturen van de Vischafslag en de Botterstichting hebben kenbaar gemaakt hun activiteiten te willen onderbrengen op het Strandeiland. In overleg met alle betrokkenen zal worden onderzocht hoe dit op een evenwichtige manier kan worden bewerkstelligd; Bouwrijp maken plangebied Doordat de contractering van de bodemsanering enigermate is vertraagd vindt de start van de uitvoering van het bouwrijp maken door het Consortium op een later moment plaats dan gepland. De start is nu voorzien voor februari Ondertussen is afgelopen zomer gestart met de sloop van de eerste opstallen langs de Flevoweg. De panden van Slokker en Beemsterboer Coldstores zijn tegen de vlakte gegaan. Gewacht is echter nog met het weggraven van bestaande gronden die in de toekomst water moeten worden en de bijbehorend aanleg van nieuw land ten behoeve van de woningbouw. De start van de aanleg van de Knar is enigszins vertraagd, mede doordat met betrokken partijen watersportvereniging Flevo en Consortium nadere afspraken moesten worden gemaakt. Dat heeft eind december 2102 zijn beslag gekregen. De beoogde start van het civieltechnische werk is gepland voor het eerste kwartaal van 2013; Bebouwingsplan Zuidereiland In de Stuurgroep Waterfront Fase 2 van december 2012 is akkoord gegeven op het Bebouwingsplan voor het Zuidereiland. Hiermee is ook de planvorming voor de eerste opstallen in het plan Waterfront goed op streek. Er is een prettige samenwerking ontstaan tussen de Supervisor, het Consortium, de architect namens het Consortium en de verschillende ambtelijke betrokkenen voor Fase 2. Dat biedt een goede basis voor het bewerkstelligen van een goed woonproduct. Dat kan ook worden afgeleid uit het feit dat de eerste informatieavond over de verkoop van de woningen uitermate positief is ontvangen. Door een overweldigende belangstelling en een positieve waardering voor de plannen is er vertrouwen voor de start van de verkoop gepland voor april /mei en de start van de bouw van de woningen, zodra de contractueel overeengekomen 60%-voorverkoop is bereikt; Kleine Watersport Een tweetal watersport verenigingen, te weten Kanovereniging Dolfijnen en waterscouting Tjerk Hiddes worden al enige jaren aangeduid als de Kleine Watersport. Beide verenigingen zijn gevestigd aan de Flevoweg alwaar zij plaats moeten maken voor de woningbouw van het project Waterfront. Sinds 1997 werd er al met hen gesproken en onderhandeld over een verplaatsing. Verschillende plekken en mogelijkheden zijn in de afgelopen jaren de revue 9

10 gepasseerd. Afgelopen december is een overeenkomst door alle partijen getekend waarmee de overeenstemming werd beklonken die er tussen gemeente en de beide verenigingen is bereikt over vertrek van de huidige plek en een nieuwe vestiging op het Dolfinariumeiland. De verenigingen krijgen een plek op de punt van het Dolfinariumeiland. Hier zal in opdracht van de verenigingen in het voorjaar gebouwd gaan worden opdat in september de locatie op de Flevoweg kan zijn opgegeven; Planning fase 2 Harderwijk Waterfront fase 2 jan K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 Waterfront fase 2 Strandeiland fase 1 fase 2 Jachthaven De Knar civiel werk (BRM/WRM) bouw opstallen jachthaven De Bakens civiel werk (BRM/WRM) bouw opstallen Sanering Waterfront Behandeling saneringsplan door bevoegd gezag Definitief besluit GS (afgifte beschikking) Publicatie besluit en beroepstermijn Saneringsplan onherroepelijk bij geen beroep De Eilanden (Zuidereiland) planologisch kader (BP De Eilanden) sloop huidige opstallen sanering Zuidereiland BRM/WRM bouw opstallen De Eilanden (Noordereiland) civiel werk (sanering/ BRM/WRM) bouw opstallen Kop van de Stadswerven planologisch kader (UP) civiel werk (sloop/sanering/brm/wrm) bouw opstallen oplevering parkeergarage Watersportboulevard planologisch kader civiel werk (BRM/WRM) bouw opstallen Dolfinariumeiland realisatie grondlichaam tbv Kleine Watersporten realisatie opstallen tbv Kleine Watersporten civiel werk boulevard (BRM/WRM) bouw opstallen oplevering parkeergarage Bovenstaande planning is doorlopend onderwerp van overleg met het Consortium. Aan de hand van enerzijds de afzetbaarheid van woningen op de diverse locaties in fase 2 Waterfront en anderzijds de geplande voortgang van de bodemsanering wordt periodiek bezien of wijziging van de planning c.q. de ontwikkelvolgorde gewenst is; Dolfinarium Afgelopen maanden zijn in de directe omgeving van het Dolfinarium trillingsproeven gedaan. Dit had betrekking op het voorspellen van overlast voor mens en (vooral) dier in het Dolfinarium op het moment dat er bouwwerken worden aangelegd met damwanden. De trillingen die deze damwanden zullen veroorzaken zijn geminimaliseerd op basis van de resultaten van de proeven. In een goede samenwerking met Dolfinarium is gekomen tot een uitvoering van de proeven en aanpak voor de eerste daadwerkelijke werkzaamheden. Komende maanden zal er gewerkt worden met damwanden vlakbij het Dolfinarium om de weg langs de Boothuizen aan te leggen. Daarmee wordt de tijdige ontsluiting van de locatie van de zogenoemde Kleine Watersporten verzekerd. Met het Dolfinarium vindt op dit moment ook overleg plaats over de planuitwerking van de plint die het Dolfinarium zal gaan omzomen aan de zijde van de toekomstige Boulevardhaven. Met name wordt hier gekeken naar de mogelijkheden hier gezamenlijk een Theater te kunnen (doen) realiseren, geredeneerd vanuit een maximale synergie tussen het Theater en de benodigde voorzieningen voor het Dolfinarium. Ook wordt in deze planvorming een toekomstig hotel betrokken. Gestudeerd wordt nog op nog eventueel aanvullende programmaonderdelen; 10

11 GSM-mast Als gevolg van de planontwikkeling in fasen 2 en 3 kunnen enkele bestaande zendmasten van het GSM-netwerk niet worden gehandhaafd. Binnen het gebied van Fase 2 moest daarom een nieuwe locatie worden gevonden voor één hoge mast voor verschillende providers. In nauw overleg met alle betrokkenen is gekozen voor een locatie aan de rand van het Dolfinarium nabij de koepel. 11

12 5. Fase 3 Waterfront Planontwikkeling Met de afronding van de stedenbouwkundige herijking van Fase 3 in 2011 is de verdere planontwikkeling van Fase 3 opgeschort. Immers, niet eerder dan 2017 zal de realisatie van de woonbebouwing in het gebied plaatsvinden. Mede vanwege de huidige marktsituatie, zal niet eerder dan in 2014 de ontwikkeling opnieuw worden opgepakt. De aandacht gaat momenteel vooral uit naar de voorbereiding van de bodemsanering in combinatie met alles wat nodig is om die sanering dan ook uit te voeren. Dat wil zeggen dat het gehele gebied na verwerving gesloopt dient te zijn, dat er geen schepen meer aanmeren en dat bomen gekapt zijn. Inmiddels is de gedachtevorming gestart over mogelijke, tijdelijke functies in het gebied van fase 3. Hiervoor is een eerste verkenning van mogelijke functies in samenspraak met de Klankbordgroep uitgevoerd. Uitgangspunt daarbij is dat het deelgebied Stadswerven, zodra de sanering van het gebied heeft plaatsgevonden, zal worden benut voor tijdelijk parkeren. Aldus kan het verlies aan parkeerplaatsen in het Boulevardgebied gedurende enige jaren worden opgevangen. Dat betekent dat de investering in het overloop(parkeer)terrein aan de noordkant van de N302 met even zoveel tijd kan worden uitgesteld. Als gevolg van het tempo van de ontwikkeling van fase 2 Waterfront kan de planning van de realisatie van fase 3 opschuiven. Dat gebeurt echter niet zonder meer. In het kader van de beoordeling van de voortgang van (fase 2 van) het Waterfront wordt periodiek expliciet bepaald of het wenselijk is om (delen van) fase 3 Waterfront versneld in ontwikkeling te nemen. Daartoe is thans overigens geen aanleiding. Planning fase 3 Harderwijk Waterfront fase 3 jan K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K4 K1 K2 K3 K K1 K2 K3 K K1 K2 K3 K K1 K2 K3 K4 Verwerving gronden Gronden uiterlijk in eigendom gemeente Gronden gemeentewerf uiterlijk beschikbaar Gronden brandweerkazerne uiterlijk beschikbaar tbv sanering Sloopperiode diverse opstallen fase 3 Sloopperiode later beschikbare panden Sanering (voorbereiding) Behandeling saneringsplan door bevoegd gezag Definitief besluit door GS (afgifte beschikking) Awb beroepstermijn SP onherroepelijk bij geen beroep Definitieve subsidie toekenning door provincie Aanbesteding en contractering aannemer Sanering (uitvoering) Werkvoorbereiding aannemer Uitvoering spotsanering Uitvoering (asbest)sanering De Stadswerven Uitvoering (asbest)sanering De Kades Realisatie Fase 3 Tijdelijke invulling Fase 3 / parkeeroplossing binnen plangebied fase 3 Bouw opstallen fase 3 Eerste oplevering woningen fase 3 12

13 6. Asbestsanering Saneringsplan: Het saneringsplan is in november 2012 door de Provincie Gelderland als bevoegd gezag definitief beschikt. Inmiddels is de beroepsperiode verstreken en is duidelijk dat de beschikking onherroepelijk is geworden. Deze beschikking is van belang voor het in uitvoering kunnen brengen van delen van Fase 2, met name Jachthaven De Knar, Zuidereiland en grondwerk voor de locatie Boothuizen. De beschikking betreft overigens de bodemsanering van Fase 2 en 3 als totaal en is inclusief spotsanering dat wil zeggen van ernstige andere dan asbestverontreinigingen. Het Saneringsplan vormt bovendien de basis voor een definitief besluit van de provincie Gelderland over de subsidietoekenning van de gereserveerde 9,1 miljoen. Dit is voorzien in het voorjaar De grondstromen, zoals opgenomen in het Saneringsplan, zijn uitermate kritisch voor de planning van de uitvoering van het Waterfront. Dat is het gevolg van de complexe samenhang van de deelactiviteiten in het totale plan. Vertraging op een enkel onderdeel kan grote gevolgen hebben voor de kosten van de sanering. Dat vereist dat zeer secuur op de planning zal moeten worden gestuurd. Zo spoedig mogelijk zal door de gemeente opdracht verstrekt worden aan de uitvoerende aannemer. Deze zal per deelgebied uitvoering geven aan de nodige saneringswerkzaamheden annex grondwerk. Een aparte kredietaanvraag aan de raad wordt hiertoe voorbereid; Communicatie: Voor de communicatie over asbestsanering is de afgelopen periode een communicatieplan opgesteld. Dat is er op gericht alle stakeholders en belanghebbenden vroegtijdig, goed en transparant te informeren in de verschillende stadia van de sanering (onderzoek en plannen, voorbereiding, uitvoering en nazorg/beheerfase). Over het saneringplan is begin september jl. allereerst voor de Raad een informatieve bijeenkomst gehouden en vervolgens voor bewoners, bedrijven en andere belangstellenden. Bij de uitvoering van de bodemsanering zal per deelgebied afhankelijk van de doelgroepen en aard van de werkzaamheden, de communicatie naar de omgeving een vervolg krijgen. Ook hierbij blijft het uitgangspunt: transparantie informatie vroegtijdig, naar een breed publiek en afgestemd op de concrete uitvoering van de onderscheiden specifieke deelgebieden; Planning Om conform planning de asbestsanering per begin 2014 te kunnen starten speelt de verwerving en verplaatsing van bedrijven uit het gebied van Waterfront Zuid een belangrijke rol. Uitgangspunt is dat alle betrokken bedrijven zo vroeg mogelijk gedurende de tweede helft van 2013 uit het gebied zijn verdwenen. Dat maakt het mogelijk om: - per oktober 2013 de spots (Fase 2 en 3) te saneren; - per januari 2014 de asbestverontreiniging Kop van de Stadswerven (fase 2)/ Fase 3 te saneren. Hoewel de bedrijfsverplaatsing voorspoedig loopt, leveren enkele incidentele bedrijfsverplaatsingen vertraging op. Zo veel mogelijk wordt naar oplossingen toegewerkt zodat de start asbestsanering per 1 januari 2014 niet in gevaar komt; 13

14 Asbestona Na de zomer 2012 is gestart met nadere voorbereiding op de sloop van het pand van de voormalige Asbestona. Na de laatste testen in de zomer was er in het najaar groen licht en is de firma Beelen aan de gang gegaan met de verwijdering van het asbest en de feitelijke sloop van het pand. Vlak voor kerst was de sloop gereed van de bouwdelen 1 t/m 3 van Asbestona. Rest nog de bouwdelen 4 en 5, zijnde tot voor kort de huisvesting van Flevochemie. Zij hebben de panden per november 2012 verlaten. 14

15 7. Procedures en planning Bestemmingsplannen Bestemmingsplannen algemeen Voor het gehele plangebied van het Waterfront binnen de gemeente Harderwijk vigeren nu actuele bestemmingsplannen. Dit geldt ook voor het zuidelijke rustgebied (opgenomen in het bestemmingsplan Stadsweiden). Voor het noordelijke rustgebied, dat is gelegen binnen de gemeente Dronten, moet nog wel een wijzigingsprocedure worden doorlopen (zie hieronder); Uitwerkingsplan (Waterfront-Zuid) Fase 3 Tegen de vaststelling (in november 2011) van het uitwerkingsplan voor Waterstad fase 3 was één beroep ingesteld. Op 31 oktober 2012 heeft de Raad van State dit beroep ongegrond verklaard. Ook dit Uitwerkingsplan is daarmee onherroepelijk geworden; Rustgebieden Om het noordelijke rustgebied planologisch te verankeren is in het bestemmingsplan Randmeerzone van de gemeente Dronten een wijzigingsbevoegdheid opgenomen. In het najaar van 2012 is in overleg met Dronten afgesproken om het benodigde wijzigingsplan op te laten stellen. Voordat dit plan zal worden vastgesteld dient een overeenkomst te worden gesloten met de gemeente Dronten over beheer en handhaving van het rustgebied. Over de feitelijke handhaving (per boot vanaf het water) zijn afspraken gemaakt met de provincie Flevoland. Al geruime tijd vindt overleg plaats met het ministerie van EL&I over het toepassen van art. 20 Natuurbeschermingswet (Nbw) als juridische verankering van de rustgebieden. Daartoe 15

16 is in 2012 een nadere inhoudelijke onderbouwing geleverd. Een voorwaarde voor het ministerie is dat alle betrokken instanties instemmen met de afsprakenreeks met betrekking tot inrichting, beheer, handhaving en monitoring. Inmiddels hebben alle betrokken instanties kenbaar hebben gemaakt dat zij instemmen met het aanwijzen van de rustgebieden. Verwacht wordt dan ook dat de beide rustgebieden in de loop van 2013 door de minister van EL&I zullen worden aangewezen op basis van art. 20 Nbw. De aanleg/inrichting van de rustgebieden is voorzien in het najaar van 2013; Vergunningen Vergunningenprocedures algemeen Nu de uitvoering van eerste onderdelen van het project in Waterfront-Zuid langzaam maar zeker ter hand wordt genomen, is het van belang dat de vele vergunningprocedures die nog moeten worden doorlopen tijdig worden opgestart en op een goede wijze monitoring plaatsvindt. Zowel in de gemeentelijke organisatie zelf, als met Boskalis/consortium zijn maatregelen getroffen om er voor te zorgen dat de voortgang van de plannen zoveel mogelijk gewaarborgd blijft. Die maatregelen bestaan onder meer uit een nadere inventarisatie (second opinion) van het vergunningenregister, het plannen per deelgebied van alle te doorlopen procedures, het binnen de lijnorganisatie doen coördineren van de procedures en het afstemmen van de procedures met Boskalis/Consortium in een regulier afstemmingsoverleg; Vergunningen Natuurbeschermingswet Voor de aanleg en realisering van de diverse onderdelen van het project Waterfront zijn vergunningen nodig op grond van de Natuurbeschermingswet (Nbwet). In 2012 bleek dat ook voor de bouw van de bedrijfsgebouwen van alle naar Waterfront-Noord te verplaatsen bedrijven een Nb-wet vergunning nodig is. Hierover heeft frequent overleg plaatsgevonden met het bevoegd gezag, de provincie Gelderland, waardoor de vergunningverlening soepel is verlopen. Op initiatief van de gemeente wordt binnen het gebied Waterfront in het kader van de Nbwet voor met name voor Fase 2 en Fase 3 nader onderzoek gedaan. Het streven daarbij is nu om voor alle onderdelen van het project Waterfront die de komende jaren zullen worden gerealiseerd één overkoepelende Nbwet-vergunning aan te vragen. Daartoe is aan een ecologisch bureau opdracht gegeven op de 'passende beoordeling', die in 2009 in het kader van de MER voor het plan Waterfront is opgesteld, nu te actualiseren en aan te vullen met de informatie die voor de vergunningverlening noodzakelijk is. Mede aanleiding voor nader onderzoek is gelegen in het feit dat bij de uitvoering van de plannen meer in detail kan worden beoordeeld of er sprake is van (significante) negatieve effecten op de instandhoudingsdoelstellingen van Natura Deze geactualiseerde passende beoordeling komt volgens planning half maart 2013 beschikbaar; Flora- en Faunawet Voor Fase 2 en Fase 3 van het project wordt ten behoeve van de bodemsanering en de verdere uitvoering een flora- en faunaonderzoek gedaan. Voor Fase 2 (binnen Waterfront- Zuid) is Boskalis de initiatiefnemer. Voor Fase 3 is dat de gemeente. Op grond van de Flora- en faunawet moet namelijk voorafgaand aan alle uitvoerende werkzaamheden worden gewaarborgd dat geen onaanvaardbare aantasting plaatsvindt van beschermde flora en fauna in het plangebied. Aangezien in het gebied (in beperkte mate) beschermde flora en fauna aanwezig is, is voor de realisering van alle onderdelen van het project Waterfront een ontheffing van de Flora- en faunawet nodig. Die ontheffing wordt alleen verleend als gewaarborgd is dat de juiste maatregelen worden getroffen om onaanvaardbare aantasting van beschermde flora en fauna te voorkomen. Het ligt in de bedoeling om voor alle onderdelen van het project Waterfront die de komende jaren zullen worden gerealiseerd één overkoepelende ontheffing van de Flora- en faunawet aan te vragen. In samenspraak met het consortium is aan een ecologisch bureau opdracht gegeven om de ontheffingsaanvraag voor te bereiden. Belangrijkste aandachtspunten daarbij zijn het voorkomen en compenseren van mogelijke aantasting van leefgebied van 16

17 vleermuizen en huismussen. Daartoe worden op diverse plaatsen in en aan de randen van het plangebied maatregelen getroffen, zo zijn in het najaar van 2012 op het stadhuis speciale dakpannen aangebracht die nest- en schuilmogelijkheden bieden voor vleermuizen; Beeldkwaliteitplan Waterfront- Zuid Een belangrijk doel van het project Waterfront is het aanmerkelijk verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van de gebieden ten noorden en ten noordoosten van de binnenstad. Aan de ruimtelijke kwaliteit van de nieuwe bebouwing in het Waterfront worden dan ook hoge eisen gesteld. De nagestreefde ruimtelijke kwaliteit is beschreven in het beeldkwaliteitplan Waterfront dat op 5 februari 2008 door de gemeenteraad is vastgesteld. Inmiddels zijn, mede in verband met de gewijzigde woningmarkt, de plannen voor de ruimtelijke opzet van Waterfront-Zuid op diverse onderdelen bijgesteld. Daardoor sluit het bestaande beeldkwaliteitplan op onderdelen niet meer goed aan bij de actuele plannen, en is het wenselijk om het beeldkwaliteitplan te actualiseren. In het najaar van 2012 is daarom een nieuw beeldkwaliteitplan voor Waterfront-Zuid opgesteld. Dit plan wordt begin 2013 toegelicht in de commissie Beleid Algemeen en vervolgens ter vaststelling aan de gemeenteraad voorgelegd. 17

18 8. Verwervingen en bedrijfsverplaatsingen Percelen in Fase 2 Waterfront Zuid De percelen grond die nodig zijn voor de realisering van fase 2 (het Consortiumgebied) zijn alle langs minnelijke weg aangekocht door de gemeente. Daarmee is vanuit de gemeente voldaan aan een belangrijk element in de overeenkomst met het Consortium voor fase 2. Bedrijfsbeëindiging, vergunningentraject alsmede bedrijfsverplaatsingen en aldus het tijdig beschikbaar komen van gronden blijft echter een belangrijk aandachtspunt; Percelen in Fase 3 Waterfront Zuid De verwervingsactiviteiten voor fase 3 verlopen voorspoedig. Op twee percelen na is het hele gebied ook hier langs minnelijke weg aangekocht door de gemeente. In verband met de asbestsanering is de tijdige eigendomsverkrijging van de grond, ultimo 2013, een vereiste. De verwervingsplanning is dan ook daarop gericht. In dat licht is in 2012 voor resterende percelen door de gemeenteraad een verzoek gedaan aan de Kroon om (zonodig) tot onteigening over te gaan; Bedrijfsbeëindigingen en bedrijfsverplaatsingen De verwervingen in de beide plangebieden zijn op 2 bedrijven na gerealiseerd. Tijdens de verwervingen zijn er met een aantal partijen afspraken gemaakt over bedrijfsbeëindiging. Met deze bedrijven is contractueel een opleverdatum afgesproken. De opleverdatum wordt proactief gemonitord. Daarnaast is er een 15-tal bedrijven die verplaatst moeten worden naar locaties elders in Harderwijk. Na wat strubbelingen met onder andere de Natuurbeschermingswet, die uiteindelijk toch gezorgd heeft voor een vertraging van een paar maanden, lopen alle procedures nu volgens plan. In bijna alle gevallen is de omgevingsvergunning verleend en zijn bedrijven de nieuwbouw aan het realiseren. Het ziet ernaar uit dat, op één uitzondering na alle locaties binnen fase 2 en 3 vóór 1 januari 2014 zullen worden opgeleverd, zodat wat dit betreft het uitvoeringstraject van de asbestsanering tijdig kan starten; Sloop van gebouwen Sloop van de bebouwing die achterblijft in het oude havengebied wordt ook voorbereid. In het gebied van fase 2 Waterfront is dat de verantwoordelijkheid van het Consortium. In het gebied van fase 3 berust die bij de gemeente. Met het oog op beschermde dier- en plantensoorten is voor beide fasen Flora & Fauna onderzoek gedaan (zie hoofdstuk 7). Er zullen de nodige maatregelen worden getroffen, zodat de sloop van de bebouwing op dit punt geen hinder ondervindt. Momenteel (begin 2013) wordt de sloop van de resterende bebouwing voor fase 3 aanbesteed. Vanwege de gefaseerde oplevering van percelen, zal de sloop ook gefaseerd uitgevoerd worden. Het betreft dan de sloop van de bovengrondse bebouwing. Ondergrondse funderingen e.d. dienen onder saneringscondities gesloopt te worden. 18

19 9. Communicatie In de tweede helft van 2012 is verder invulling gegeven aan het communicatiebeleid. Het communicatiebeleid is met name gericht op het zichtbaar maken en houden van het Waterfront en het behouden en vergroten van het draagvlak voor het Waterfront onder stakeholders en publiek. Daarnaast is, nu daadwerkelijk in het Boulevardgebied wordt gewerkt, communicatie over de werkzaamheden een punt van aandacht. Hierover zijn concrete werkafspraken gemaakt met aannemer Boskalis; Het Waterfront blijft zich aan een breder publiek presenteren. Ook in de afgelopen periode heeft dit gestalte gekregen via verschillende artikelen in publieks- en vakmedia, huis-aanhuis verspreiding van de periodieke nieuwsbrief (in het aan het projectgebied grenzende deel van de stad) en een permanente expositie in de stadswinkel van het stadhuis. De Waterfront-website en het twitter-account zijn belangrijke media voor het Waterfront en worden frequent benut om actualiteit en achtergronden te communiceren; Het Waterfront heeft met regelmaat brede publiciteit via de pers gekregen op onderwerpen als de algemene voortgang van het project, de aanpak voor de bodemsanering, de verwervingen en bedrijfsverplaatsingen, de werkzaamheden op het Strandeiland, de ontwikkeling van het theater, de uitschrijving van een prijsvraag voor het ontwerpen van gevelstenen en de afronding van de werkzaamheden op Lorentzhaven. Daar waar mogelijk is actief de pers gezocht voor berichtgeving rondom de ontwikkelingen in het Waterfront; In de tweede helft van 2012 is het Consortium nadrukkelijk gestart met de communicatie over de bouw en de verkoop van woningen in fase 2. Voor de ontwikkeling en uitvoering van de verkoopcommunicatie werkt het Consortium samen met communicatiebureau De Wijde Blik. Om ervoor te zorgen dat alle communicatie-inspanningen op elkaar aansluiten en elkaar versterken, vindt er regelmatig een communicatieoverleg met een afvaardiging van alle partijen plaats; In juli stemde het college van B&W in met het saneringsplan voor het verwijderen van de bodemverontreiniging in het industriegebied Haven. Vervolgens is het plan ingediend bij de provincie Gelderland. Om belanghebbenden en geïnteresseerden te informeren over de bodemsanering, organiseerde het projectbureau Waterfront op donderdag 6 september een inloopbijeenkomst in het stadhuis. Daar is de (verdere) procedure van het saneringsplan, de aanpak van de bodemsanering en de planning op hoofdlijnen toegelicht; Op 1 september organiseerde het projectbureau twee rondvaarttochten door het Waterfront om belangstellenden een beter beeld te geven van de totale omvang van het project en te informeren over de laatste stand van zaken. In totaal meldden bijna 400 belangstellenden zich voor deze tochten aan. Wegens het grote succes organiseerde het projectbureau Waterfront in oktober twee, nieuwe rondvaarttochten, waar ruim 350 belangstellenden zich voorhebben aangemeld; Op dinsdag 2 oktober heeft een vergadering van de Klankbordgroep Waterfront plaatsgevonden met als hoofdthema: suggesties voor de tijdelijke invulling van het plangebied fase 3 en de betrokkenheid van de Klankbordgroep bij proces planuitwerking fase 2. In verband met het laatste onderwerp is besloten een extra klankbordgroepvergadering te organiseren op dinsdag 20 november, één week na de informatiebijeenkomst over de bouw van de eerste woningen op het Zuidereiland. In deze klankbordgroep is ook uitvoerig stilgestaan bij het beeldkwaliteitplan voor het gebied. De klankbordgroep van dinsdag 4 december is komen te vervallen; Op donderdagmiddag 25 oktober maakte een groot aantal mensen gebruik van de gelegenheid om een kijkje nemen op het in aanbouw zijnde Strandeiland. De nieuwe parel van Harderwijk is in het voorjaar van 2013 klaar voor gebruik. Aannemer Boskalis bood 19

20 Harderwijkers en andere bezoekers alvast de gelegenheid om even rond te wandelen op het bouwterrein en van het nieuwe strand te genieten; Op dinsdagavond 13 november organiseerde het Consortium de eerste informatiebijeenkomst over de te bouwen woningen op het Zuidereiland. Tijdens werd meer informatie gegeven over de verscheidene typen woningen, architectuur en de verschillende prijsklassen. Ook hier was de belangstelling groot, bijna 300 bezoekers; Op vrijdag 16 november stond de jaarlijkse bedrijvenontmoetingsdag in het teken van het Waterfront. Met de leden van de bedrijvenkring Harderwijk en ander ondernemers, die gevestigd zijn op de industrieterreinen, is een bezoek gebracht aan het industrieterrein Lorentzhaven. Daarbij zijn zij geïnformeerd over de laatste stand van zaken wat betreft het Waterfront en de kansen die het Waterfront biedt voor ondernemers in Harderwijk en de regio. In dat verband is ook de potentie geschetst van versterking van rol van vervoer over water, als afgeleide van het feit dat Harderwijk met de uitbreiding van Lorentzhaven meer watergebonden bedrijfsterrein tot zijn beschikking heeft gekregen; Op dinsdag 11 december stond de ijsbaan op de Markt ook even in het teken van het Waterfront. Samen met alle direct betrokkenen en samenwerkingspartners keken we al glijdend over het ijs terug op een veelbewogen jaar; Op donderdag 13 december zijn de klankbordgroepleden tijdens het informele halfuurtje in gesprek gegaan met raadsleden van de Commissie Beleid Algemeen. Daarbij hebben zij raadsleden bijgepraat over de activiteiten van de Klankbordgroep en over de accenten waar de Klankbordgroep zich op richt, nu en in de toekomst; Op vrijdag 14 december maakte burgemeester Annelies van der Kolk de winnaars van de gevelstenenwedstrijd bekend. Voor het stimuleren van toegepaste kunst in het Waterfront vroegen de gemeente Harderwijk en de Adviescommissie Beeldende Kunst professionele kunstenaars en studenten van het kunstvakonderwijs bijzondere gevelstenen voor de woningen in het Waterfront te ontwerpen. In totaal zijn 73 ontwerpen ingezonden. 20

21 10. Financiën Grondexploitatie De herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2013 vindt in het voorjaar van 2013 plaats. Hiermee wordt een actueel inzicht gegeven van het resultaat en bijbehorende risico s van het project; Jaarkrediet Plankosten Waterfront De plankosten Waterfront zijn gebaseerd op projectplannen voor deelgebieden binnen het project. Het betreft kosten van planvorming en ontwikkeling, stedenbouwkundig ontwerp, planeconomie, juridisch en ruimtelijk advies, alsmede kosten van procesmanagement. Het procesmanagement omvat niet alleen directie, maar ook coördinatie van procedures & bedrijfsverplaatsingen, alsmede financieel en administratieve projectondersteuning vanuit het projectsecretariaat. Plankosten worden onderverdeeld in enerzijds de interne kosten, samenhangend met de inzet van medewerkers voor beschikbare expertise vanuit de lijnorganisatie. En anderzijds de externe kosten, onderverdeeld naar kosten voor inhuur van derden, dan wel specifieke advisering en kosten levering planproducten. Op basis van de projectplanning binnen het Waterfront voor 2012 is vooraf een inschatting gemaakt van te verrichten activiteiten per deelgebied, alsmede het procesmanagement. Daaraan is vervolgens een raming van de daarvoor benodigde bedragen toegevoegd. Aldus verkregen raming is neergezet in een kredietaanvraag en heeft bij raadsbesluit van december 2011 geleid tot een plankostenkrediet van voor jaarschijf In vergelijking tot jaarschijf 2011 waarbij sprake was van ruim 2,1 miljoen is dit een fors minder hoge kostenpost. Dat heeft vooral te maken met het feit dat het Waterfront steeds meer in de fase van uitvoering komt. Dat betekent minder kosten voor planvorming en planproducten, zoals bestemmingsplannen en dergelijke. De nadruk komt thans meer te liggen op planbegeleiding en toezicht. Ondanks de substantiële reductie van de plankosten ten opzichte van 2011 zijn de uitgaven over 2012 binnen budget gebleven. Globaal beeld van bestedingen ten laste van het krediet in 2012 leidt tot volgend overzicht : Krediet Uitgaven Saldo In % Externe kosten ,9% Interne kosten ,0% Plankosten WF ,5% Bron: Cognos rapportagetool (d.d. 18 jan 2013) Op begrotingsbasis is voor 2012 de verhouding interne en externe kosten nagenoeg in evenwicht gebracht. De werkelijke uitgaven hebben zich in 2012 ook in die lijn ontwikkeld. Aldus zijn in verhouding tot de voorgaande jaren de externe kosten binnen het projectbureau fors in verhouding en in omvang gedaald. Daarmee wordt waar mogelijk aangesloten op de beleidslijn binnen onze gemeentelijke organisatie; Krediet Bodemsanering (specifieke plankosten) Belangrijk onderdeel van project Waterfront is het saneren van een omvangrijke verontreiniging van de bodem binnen Waterfront-Zuid. In 2010 is daartoe binnen het projectbureau specifiek een apart traject uitgezet, dat moest leiden tot een goedgekeurd Saneringsplan binnen een strak tijdskader. Niet in de laatste plaats teneinde te kunnen voldoen aan de vanuit de provincie Gelderland geformuleerde subsidievoorwaarden. 21

22 Het in het voortraject benodigd plankostenkrediet Bodemsanering is niet gekoppeld aan een jaarschijf, maar aan concreet te bereiken resultaat. Dit resultaat is nu bereikt, het krediet kan dan ook begin 2013 op geëigende wijze worden afgesloten. Er zal op korte termijn een nieuwe kredietaanvraag bestuurlijk worden voorgelegd, ten behoeve van de gunning van de daadwerkelijke uitvoering van de sanering (waaronder opstellen RAW bestek, aanbesteding en begeleidingskosten ) in Fase 3 (nog niet vermarkt deel) van Waterfront-Zuid. De voorbereidingskosten zullen daarin worden opgenomen. De stand van uitgaven tot en met tweede half jaar van 2012 ziet er als volgt uit: Krediet Uitgaven Saldo In % PK Bodemsanering ,5 % Bron: Cognos rapportagetool (d.d. 18 jan 2013) Hieruit blijkt een overschrijding van het beschikbaar gestelde budget. Dit heeft alles te maken met de inspanningen om een procedure Saneringsplan met goed gevolg en op tijd te kunnen afronden. Primair hierbij is het doel geweest om een breed gedragen saneringsplan (met hoog ambitieniveau) bij het bevoegd gezag op tafel te kunnen leggen. En daarmee te kunnen koppelen aan een financieel resultaat, zijnde een subsidiebijdrage vanuit de provincie Gelderland van 9,1 miljoen. Dat laat onverlet dat de kosten voor de bodemsanering als zodanig naar verwachting binnen het daarvoor in de grondexploitatie geraamde bedrag zal kunnen worden gerealiseerd. Harderwijk, januari