Is ons geldsysteem duurzaam en rechtvaardig? 21 november 2013 Eindhoven Martijn Jeroen van der Linden
|
|
- Joanna van Dongen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Is ons geldsysteem duurzaam en rechtvaardig? 21 november 2013 Eindhoven Martijn Jeroen van der Linden
2 Agenda Achtergrond 'mjvdl' en PDSE Het bestaande geldsysteem begrijpen Oplossingen
3 Achtergrond mjvdl
4 Gestopt in 2009 Lokaal water Lokale bouwmaterialen Lokale groenten Lokale vis Lokale energie Lokaal vee Lokaal veevoer
5 Persoonlijke ervaring It's all about money. Veel mensen denken dat het onmogelijk is grotere systemen en concepten te veranderen. Toch is dit nodig.
6 Waarom verandering nodig? Sociale onrechtvaardigheid & Onduurzaamheid Economische groei 60,000,000 50,973,935 50,000,000 40,000,000 36,688,285 30,000,000 27,134,084 20,029,995 20,000,000 13,765,940 10,000, ,335,860 2,733, , , , , , , Peak oil, peak gas, peak uranium, peak coal, luchtvervuiling, peak fosfor, landvervuiling, bodemerosie, ontbossing, verzilting, watervervuiling, uitputting, verspreiding van giffen, afval, afname van biodiversiteit, klimaatverandering, CO2, instorten van ecosystemen, vernietiging van de natuurlijke habitat, uitputting, overbejaging, overbevissing, voedselcrisis inkomensongelijkheid, politieke crisis, armoede, honger, uitbuiting, werkloosheid, sloppenwijken, slavernij, kinderarbeid, vrouwenhandel, bevolkingsgroei, onnodige zwangerschappen, AIDS, analfabetisme, vluchtelingen, oorlog, conflicten, corruptie, nucleaire wapens, bubbles, schulden, etc.
7 Platform Duurzame en Solidaire Economie Missie: Een stabiele, gelijkwaardige en rechtvaardige economie tot stand brengen waar het menselijk gebruik van natuurlijke hulpbronnen en het natuurlijk vermogen van de aarde in balans zijn. Ambitie: De transitie naar een sociaal ecologisch tijdperk ondersteunen en versnellen.
8 Het bestaande geldsysteem begrijpen
9 Wat is geld?
10 Geld is een afspraak Geldsysteem is geen natuurwet of goddelijke gift, maar door mensen gemaakt. Klassieke functies geld: ruilmiddel, rekeneenheid en oppotmiddel. Geld = middel
11 Wie creëert ons geld? a) De overheid b) De centrale bank c) Commerciële banken d) Iemand anders
12 Wie creëert ons geld? De overheid (via de centrale bank): 5% Commerciële banken: 95%
13 Geldcreatie in verhouding
14 Geldcreatie The process by which banks create money is so simple the mind is repelled. With something so important, a deeper mystery seems only decent. John Kenneth Galbraith ( )
15 Geldcreatie stap 1: beoordeling U bezoekt een bank Bank beoordeelt: uw kredietwaardigheid de macro economische omstandigheden Indien oke > u ondertekent een contract
16 Geldcreatie stap 2: boekhouden Bank voert boekhoudpost in computer in: gelijktijdige creatie van twee posten op de balans van de bank. Bezittingen van de bank Leenovereenkomst: u gaat 10 Euro terugbetalen + rente Uw schuld is een bezit van de bank Schulden van de bank 10 Euro op uw Bankrekening Uw 'saldo' is een schuld van de bank aan mij
17 Geldcreatie stap 3: uitgeven Bezittingen van de bank Leenovereenkomst: U gaat 10 Euro terugbetalen + rente Schulden van de bank 5 Euro op uw bankrekening U betaalt aan Jan 5 Euro op de bankrekening van Jan
18 Bankieren tussen banken Bron: Ryan-Collins et al. (2011) Where does Money Come From?, nef (the new economics foundation), p63
19 Centrale bank reserves 3e vorm van geld. Het girale equivalent van cash. Alleen banken kunnen dit echte girale geld bezitten. Onderlinge bancaire betalingen
20 Nogmaals: Wat is geld? 1. Cash 2. Digitale geld op bankrekeningen = Bankschuld. 3. Centrale bank reserves = ECHT giraal geld. Conclusie: banken betalen elkaar met ECHT geld; in de reële economie betalen we elkaar met bankschuld.
21 Geldcreatie keer op keer bevestigt Commerciële banken kunnen in beginsel geld creëren. Wim Boonstra, Chief Economist Rabobank Nederland, 15 dec 2012 Geschäftsbanken schaffen Geld durch Kreditvergabe. Deutsche Bundesbank, 2011 When banks extend loans to their customers, they create money by crediting their customers accounts. Sir Mervyn King, governor of the Bank of England, 23rd October 2012 The essence of the contemporary monetary system is creation of money, out of nothing, by private banks often foolish lending. Martin Wolf, chief economics commentator for the Financial Times, 9th November 2010 En toch heeft geldcreatie geen plek in maatschappelijk / politiek debat!!
22 Resumé Geld = Bankschuld Gecreëerd door commerciële banken. Op basis van vertrouwen dat debiteur (lener) terugbetaalt. We huren 95% van onze geldvoorraad van commerciële banken tegen het geldende rentetarief.
23 Belangrijkste boodschap
24 En andersom Als we kredieten aflossen wordt er geld vernietigd. Ofwel, minder geld in de economie...
25 Stijgende schulden tot 2008
26 Geldhoeveelheid Als het economisch goed gaat, verstrekken banken veel kredieten/ creëren ze veel geld. Dit is tijdelijk goed voor de economie en veroorzaakt bubbels. Als het economisch slecht verstrekken banken minder kredieten en worden schulden afgelost. Dit resulteert in kleinere geldhoeveelheid. Kortom, geldcreatie door banken leidt tot schommelingen in de economie.
27 Kortom, de crisis: Het gangbare spreken over de crisis is verhullend. Er wordt voorbijgegaan aan de permanente instabiliteit van het geldsysteem zelf en het zwaar ondermijnende effect dat de financiële sector uitoefent op de reële economie. Een oorzaak van instabiliteit in het bestaande systeem is de wijze van geldschepping. Die vindt niet primair plaats op basis van de maatschappelijke behoefte (financiert geen publieke doelen), maar is in handen van commerciële banken die privéwinst beogen.
28 Huidige debat te beperkt Gaat over kleine aanpassingen: kapitaaleisen (Basel III), bonussen, splitsen van banken, etc. Het huidige systeem is onrechtvaardig, onduurzaam en instabiel. We hebben het mathematische eindpunt bereikt van het systeem van geld-door-bankschuld. Er dient debat gevoerd te worden over wijzigingen in het fundament van het monetaire systeem.
29 Oplossingen
30 Nationaliseren geldcreatie Gevolgen volgens Benes & Kumhof (IMF): Sanering van staatsschuld en consumptief krediet. Bedrijven worden minder afhankelijk van bankkrediet. Betere instrumenten om de economie te stimuleren, en geldontwaarding tegen te gaan. Blijvende vergroting en betere verdeling van de welvaart. Banken en bankieren worden transparanter en stabieler.
31 Hoe? Loskoppelen van de behoefte aan geld & krediet Geldcreatie door de overheid Kredietverstrekking door banken
32 Beslissing splitsen Er moet een splitsing zijn tussen de beslissing m.b.t. de hoeveelheid geld en de allocatie van nieuw geld. Geldcreatie in handen van de overheid Onafhankelijk Monetair Comité Hoeveelheid geld Parlement Allocatie van nieuw geld
33 Hoe werkt het? Er is nog maar één soort geld (i.p.v. basisgeld en bankgeld) in twee vormen: cash en giraal. Het geld wordt schuldenvrij (en daarmee rentevrij) gecreëerd. Nieuw gecreëerd geld wordt toegevoegd aan het saldo van de overheid. De overheid brengt het geld in circulatie.
34 Hoe brengt de overheid in circulatie? Investeren (in duurzaamheid, sociale projecten, infrastructuur, etc) Aflossen van de staatsschuld Verlagen van belastingen Een directe betaling aan burgers (een zgn 'citizens dividend')
35 Nieuwe structuur banken Iedere klant heeft 2 rekeningen Een betaalrekening - Geld is eigendom van de rekeninghouder % veilig, 0% rente - Geld wordt tbv rekeninghouder aangehouden bij de Centrale Bank Een beleggersrekening - Geld is eigendom van de bank. - Keuze voor verschillende risico/rendement-profielen - Geen rente maar rendement (kan ook negatief zijn)
36 Nieuwe rol banken Banken zijn intermediair = Banken gaan doen wat we nu al denken dat ze doen.
37 Nieuwe rol banken Het accepteren van deposito's. Het faciliteren van elektronische betalingen. Het voorzien in cash. Het verstrekken van leningen (het uitlenen van geld gestald op beleggersrekeningen).
38 Andere wegen?! Gemeenschappen zonder geld / Ruilhandel Complementaire munten: Schuld- en rentevrij geld Stimulering lokale economie Grote diversiteit in doel, opzet en schaal Parallelle waardesystemen
39 Complementair geld Geldsystemen met sociale doelen Geldsystemen met economische doelen Digitale geldsystemen
40
41 Meer geld, hogere voetafdruk
42 Introductie parallel waardesysteem Gedragsverandering Energetische, sociale, economische en ruimtelijke gevolgen Doel: verlagen ecologische voetafdruk/ leven in niet-verspillende luxe en comfort
43 Paralelle munt: de Voetafdruk
44 Begin jaar: Iedereen Voetafdrukken Daarnaast: iedereen euro s Laila m2 Spaargeld: euro Sol m euro Viktor m2 Spaargeld: Verschil: Theo m euro Iedereen evenveel Beperkte hoeveelheid
45 Begin jaar: Iedereen Voetafdrukken Daarnaast: iedereen euro s Laila m2 Spaargeld: euro Sol m euro Viktor m2 Spaargeld: Verschil: Theo koopt m2 van Laila voor euro Theo m euro Iedereen evenveel Beperkte hoeveelheid
46 Grenzen stellen Vrijheid behouden Innovatie faciliteren Duurzaam gedrag stimuleren Maatschappelijke inzet belonen
47 De Ecobalans 2e plek In een andere richting denken levert voordelen op voor bedrijven, onderwijs, gemeente, burgers... Niet in een keer invoeren. Stappen definiëren Nu beginnen!
48 Aanraders New Economic Foundation, Where does money come from?, London 2012 Klamer e.a., Complementaire geldsystemen, 2012 Jackson and Dyson, Modernising Money, London Meer aanraders, docu's en websites:
49 Bedankt!
Geld en Alternatieven. 21 juni 2012 Driebergen Martijn Jeroen van der Linden
Geld en Alternatieven 21 juni 2012 Driebergen Martijn Jeroen van der Linden Agenda Achtergrond Kenmerken van het huidige geldsysteem Gevolgen / Tekortkomingen Alternatieven Achtergrond 'mjvdl' Verleden:
Nadere informatiegeldcreatie, banken,
Geld, geldcreatie, banken, financiële markten, economie Begrijp er iets van 14 mei 2013 Amersfoort Martijn Jeroen van der Linden Agenda Achtergrond 'mjvdl' Het bestaande geldsysteem begrijpen Financiële
Nadere informatieEconomie en Eigendom
Economie en Eigendom 10 november 2012, Hemmen Martijn Jeroen van der Linden www.mjvdl.com - www.platformdse.org Agenda Achtergrond 'mjvdl' Eigendom Relatie geld en eigendom Alternatieven Bedrijfseconomie
Nadere informatieCastricum Duur of Duurzaam?
Castricum Duur of Duurzaam? Van Globale Afhankelijkheid naar Lokale Veerkracht Maarten Nijman, Arie Dekker, Arie Meijboom 4 April 2013 Elephant in the room 1 Wat valt onder het 1. Begrip Duurzaamheid begrip
Nadere informatieGeld zonder schuld. Op weg naar een nieuw geldsysteem en een einde aan de crisis
Geld zonder schuld Op weg naar een nieuw geldsysteem en een einde aan de crisis www.onsgeld.nu februari 2015 Intro We leven tijdens de grootste crisis ooit. Het vertrouwen in banken is nog nooit zo laag
Nadere informatieUIT VWO geld en banken
Hoe ontstaat geld in de economie? Geld heb je nodig om spullen mee te kunnen kopen, zonder geld valt er niets te kopen, en als er te weinig geld is zitten mensen te wachten op geld voordat ze het uit kunnen
Nadere informatieEconomie Nu en in de toekomst. 13 november 2012 Tilburg Martijn Jeroen van der Linden
Economie Nu en in de toekomst 13 november 2012 Tilburg Martijn Jeroen van der Linden www.mjvdl.com www.platformdse.org Agenda Achtergrond 'mjvdl' Het bestaande systeem begrijpen. De toekomst van economie,
Nadere informatieUIT geld en banken
Hoe ontstaat geld in de economie? Geld heb je nodig om spullen mee te kunnen kopen, zonder geld valt er niets te kopen, en als er te weinig geld is zitten mensen te wachten op geld voordat ze het uit kunnen
Nadere informatieThe Great Transition. 23 maart 2012, Amsterdam. Platform Duurzame en Solidaire Economie. Martijn van der Linden
The Great Transition 23 maart 2012, Amsterdam Platform Duurzame en Solidaire Economie Martijn van der Linden Platform DSE Missie Een stabiele, gelijkwaardige en rechtvaardige samenleving tot stand brengen
Nadere informatiePlanned Degrowth. 23 februari 2012, Utrecht. Platform Duurzame en Solidaire Economie. Martijn van der Linden
Planned Degrowth 23 februari 2012, Utrecht Platform Duurzame en Solidaire Economie Martijn van der Linden Agenda 1) Achtergrond 2) Paar statistieken 3) Kiezen voor degrowth 4) Geldcreatie en rente 5) Link
Nadere informatieOns Geld in de Eurocrisis. Een weg uit de dialectiek
Ons Geld in de Eurocrisis Een weg uit de dialectiek Introductie Agenda 1. 2. 3. 4. 5. Introductie geldcreatie Trigger Eurocrisis Wat is de Eurocrisis? Gegeven oplossing Echte oplossing 1. Geldcreatie Kennis
Nadere informatieMonetaire hervorming volgeld transitie
Monetaire hervorming volgeld transitie www.onsgeld.nu Inhoud Ter introductie... 3 Het geldsysteem als nutsvoorziening... 3 Vervanging van bankgeld... 3 Full reserve banking... 4 Transitie in één nacht...
Nadere informatieMonetaire hervorming en de transitie
Monetaire hervorming en de transitie Ons geldsysteem is niet ideaal. Het is instabiel en vergroot verschillen tussen arm en rijk. Banken beheersen en exploiteren de geldsomloop voor eigen gewin. Ze maken
Nadere informatieCoöperatieve Burgerbank
Coöperatieve Burgerbank Probleem Private banken en de rijkste 1% teveel macht en eigenbelang Structureel veel te hoge rente Structureel teveel (speculatieve) misbruik van het geldsysteem Oplossing Invoeren
Nadere informatie2) sparen -> oppotten: chartaal of giraal geld op een betaalrekening. Direct kunnen gebruiken (=liquide). Geen rendement
Samenvatting door C. 1209 woorden 29 mei 2016 7,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Samenvatting Economie Monetaire Zaken H.1 Geld * Geld -> Chartaal (munten en bankbiljetten) + Giraal (geld
Nadere informatieDe flexibiliteit van een volgeld systeem. www.onsgeld.nu
De flexibiliteit van een volgeld systeem www.onsgeld.nu Inhoud Ter introductie... 3 Het moet anders en vooral beter.... 3 Wie creëert ons geld en wie is eigenaar?... 3 Volgeld flexibiliteit is beter...
Nadere informatieLezing prof. dr. W.W. Boonstra op 3 juni 2014: Geld speelt (g)een rol
1 Lezing prof. dr. W.W. Boonstra op 3 juni 2014: Geld speelt (g)een rol Zijn voordracht is gebaseerd op zijn inaugurale rede op 11 oktober 2013. Prof. Boonstra is bijzonder hoogleraar in de Economische
Nadere informatieGELD EN SCHULD DE PUBLIEKE ROL VAN BANKEN
RAPPORT NR. 100 GELD EN SCHULD GELD EN SCHULD DE PUBLIEKE ROL VAN BANKEN Tweede Kamer Rondetafelgesprek Geld en Schuld 13 juni 2019 WRR Dit document bevat een korte weergave van het WRR-rapport Geld en
Nadere informatieH2 Te veel geld maakt ongelukkig
Samenvatting door M. 940 woorden 15 november 2012 3.3 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Index H2 Te veel geld maakt ongelukkig 2.1 introductie De oorzaak van hyperinflatie is bijna altijd dezelfde:
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE VRIJDAG 16 DECEMBER UUR
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel ALGEMENE ECONOMIE VRIJDAG 16 DECEMBER 2016 15.30-17.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Algemene economie vrijdag 16 december 2016 B / 12 2016 NGO-ENS B / 12 Opgave
Nadere informatiePE Plus Consumptief Krediet oefenexamen
PE Plus Consumptief Krediet oefenexamen Kennis Vraag 1 Miriam wil haar eigen kapperszaak beginnen. Aangezien ze geen eigen vermogen heeft, wil ze haar kapperszaak financieren met behulp van crowdfunding.
Nadere informatiede missing link tussen geld en duurzaamheid
Inhoud vooraf Voorwoord The Club of Rome eu-chapter bij het rapport aan Finance Watch en de World Business Academy 13 Boodschap van de Secretaris-generaal van de Club van Rome 17 Voorwoord World Academy
Nadere informatieGELD EN SCHULD DE PUBLIEKE ROL VAN BANKEN
100e WRR rapport Gepresenteerd op 17 januari 2019 RAPPORT NR. 100 GELD EN SCHULD GELD EN SCHULD DE PUBLIEKE ROL VAN BANKEN VECON 21 maart 2019 Josta de Hoog Bank als intermediair waar of niet waar? spaarders
Nadere informatieKrediet op creditcard
Krediet op creditcard Met een krediet op uw creditcard kunt u de aankopen met uw RaboCard of Rabo GoldCard desgewenst gespreid terug betalen. En dan betaalt u natuurlijk alleen rente als u dat krediet
Nadere informatieIn economische termen is geld de voorraad bezittingen die direct voor handen is om transacties te doen. Geld heeft drie functies:
Hoofdstuk 4 Monetair beleid gaat over de nationale munt, valuta en bankieren. Monetair beleid wordt bepaald door de centrale bank. Fiscaal beleid gaat over overheidsuitgaven en belastingheffing. Samen
Nadere informatieNieuw economisch denken
Nieuw economisch denken Ontwikkelingen in de post-crisis economische wetenschap Joeri Schasfoort Relevant voor: LWEO lesbrieven Geldzaken (havo 5) Monetaire zaken (vwo 4/5/6) Doel: Nieuwe ontwikkelingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 346 Burgerinitiatief «Ons Geld» Nr. 2 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieGeld en krediet. De rol van banken en andere kredietverleners. Teunis Brosens. Tweede Kamer, 14 oktober 2015
Geld en krediet De rol van banken en andere kredietverleners Teunis Brosens Tweede Kamer, 14 oktober 2015 Het plan van het Burgerinitiatief Ons Geld Ja, kredietcrisis toonde o.a. aan dat kredietverlening
Nadere informatieSocial Trade Organisation: Het Nieuwe Geld
Social Trade Organisation: Het Nieuwe Geld Lezing voor studiestichting Alias, 25 februari 2013 Inhoud Social Trade Organisation Crisis huidig geldsysteem Nieuw Geld: vele vormen Nieuw Geld: praktijk Meer
Nadere informatieSymposium Euro Waarheen? NOW! Stichting Better World NOW!
Symposium Euro Waarheen? NOW! Stichting Better World NOW! Breukelen, 18 april 2012 Agenda Welkom & Opzet van het NOW! initiatief 16.00 16.10 Keynote speaker Prof. Dr. Herman Wijffels 16.10 16.30 Keynote
Nadere informatieCONTACT. Fundamentele vragen. Geld en het goede leven. 20-06- 2013. Hoe kunnen we geld daarvoor gebruiken? Wat willen we met ons leven?
CONTACT Helen Toxopeus New Economics (www.neweconomics.nl) helen@neweconomics.nl/ 0652007994 @HelenTox Fundamentele vragen Geld en het goede leven. Wat willen we met ons leven? Wat zijn onze behoeres?
Nadere informatieOns Geld Naar een nieuw geldsysteem
Ons Geld Naar een nieuw geldsysteem Frans Doorman Stichting Ons Geld 2015 Frans Doorman. All rights reserved. ISBN: ISBN 978-1-329-06889-6 This work is licensed under the Creative Commons Attribution-
Nadere informatieKredietbehoefte in crisistijd
Kredietbehoefte in crisistijd U kunt het verschil maken voor uw klanten. In goede én in slechte tijden. De wereld om ons heen is in de afgelopen vijf jaar in rap tempo veranderd: we zitten midden in een
Nadere informatieAfbetaling Aflossing Aflossingsvrije lening Beleggingskrediet BKR of Bureau Kredietregistratie Consumptief krediet Creditcard
Begrippenlijst A-Z Afbetaling Als u iets op afbetaling koopt, krijgt u uw aankoop direct mee. Vervolgens betaalt u het aankoopbedrag in termijnen terug. U wordt pas officieel eigenaar van uw aankoop zodra
Nadere informatieDe wensen van mensen zijn onbegrensd. Hoe noemen we in de economie deze wensen? BEHOEFTEN. Categorie Vraag & Antwoord
Categorie Vraag & Antwoord De wensen van mensen zijn onbegrensd. Hoe noemen we in de economie deze wensen? BEHOEFTEN Er zijn te weinig middelen om in alle behoeften te kunnen voorzien. Hoe heet dit verschijnsel?
Nadere informatieHoofdstuk 27: Korte termijn financiële planning
Hoofdstuk 27: Korte termijn financiële planning Om de korte termijn financiële planning te begrijpen, kijken we eerst hoe bedrijven hun cash flows voorspellen om hun korte termijn financiële behoeften
Nadere informatieIvan Van de Cloot Chief economist Itinera Institute. Executive professor UAMS. Roekeloos
Ivan Van de Cloot Chief economist Itinera Institute Executive professor UAMS Roekeloos Roekeloosheid bij wie werkt met geld van iedereen Falende banken Gokkende politici De eurocrisis En de democratie?
Nadere informatiePlatform Duurzame en Solidaire Economie. 28 september 2011 18:15 21:15 Utrecht Lou Keune, Paul Metz, Martijn van der Linden
Platform Duurzame en Solidaire Economie 28 september 2011 18:15 21:15 Utrecht Lou Keune, Paul Metz, Martijn van der Linden Agenda 1. Het internationale handelssysteem Paul Metz 2. Het meten van groei en
Nadere informatieDe "Ons Geld"-oplossing. Edgar Wortmann DeLaMar 18 juni 2017
De "Ons Geld"-oplossing Edgar Wortmann DeLaMar 18 juni 2017 Kern van ons geld-probleem Gebruik van geldvorderingen als geld Oplossing van ons geld-probleem Gebruik van geldvorderingen als geld Geldvorderingen
Nadere informatieBoekverslag door C. 946 woorden 11 december keer beoordeeld
Boekverslag door C. 946 woorden 11 december 2003 5 10 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Bij het verkrijgen van vermogen kun je verschil maken tussen: 1) Eigen vermogen 2) Vreemd vermogen op lange
Nadere informatieMichiel Verbeek, januari 2013
Michiel Verbeek, januari 2013 1 2 Eens of oneens? De bankiers zijn schuldig aan de kredietcrisis. De huidige economische crisis is het gevolg van de kredietcrisis van 2008. Als een beurshandelaar voor
Nadere informatieHoofdstuk 2: Kom je ermee uit?
Hoofdstuk 2: Kom je ermee uit? Een middagje shoppen. a 75 209 x 100% = 35,9%. b 209 : 3,72 = 56,18. Dus zij moet 57 uur werken om de nieuwe jas te kunnen kopen. c Zij had eerst kunnen sparen of zij had
Nadere informatieBurgerinitiatief Ons Geld
Burgerinitiatief Ons Geld Met meer dan 100.000 steunbetuigingen is in april 2015 het Burgerinitiatief Ons Geld aan de Tweede Kamer aangeboden. Op 2 juli 2015 werd het voor behandeling ontvankelijk verklaard.
Nadere informatieHoeveel geld zit er in de bedrijfsvoering?
Hoeveel geld zit er in de bedrijfsvoering? Een simpele vraag met een simpel en nuttig antwoord. Deze vraag is de eerste stap bij het opstellen van kristalheldere financiële overzichten. Hoeveel geld zit
Nadere informatieHuman Action voor Pensioenfondsen. Heiko de Boer
Human Action voor Pensioenfondsen Heiko de Boer Agenda Historie Oostenrijkse Economische School 4 kenmerken Subjectieve Waarde Geld ABCT (Austrian Business Cycle Theory) Pensioen vs Fractional Banking
Nadere informatieUIT theorie Fisher
De econoom Fisher. Fisher was een econoom die zijn theorie over de werking van geld lang voor de depressie in de jaren 30 van vorige eeuw publiceerde (the purchasing power of money 1911). Dit was een uitbreiding
Nadere informatieTA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation 2009-2010
TA3290 Life-Cycle Modeling and Economic Evaluation 2009-2010 CiTG, minor Mining and Resource Engineering Economie college 1: Grip op Geldstromen Dr.ir. Gerard P.J. Dijkema Energy & Industry Group December
Nadere informatieEEN DUIM VOOR DELEN. ik deel INFOFICHE. daar wordt iedereen beter van
daar wordt iedereen beter van EEN DUIM VOOR DELEN INFOFICHE 1 1.1 DEFINITIE Delen is een vorm van consuminderen (minder verbruiken) en consumanderen (anders verbruiken). Bij delen ligt het accent op gebruiken
Nadere informatieBoekverslag door M woorden 21 februari keer beoordeeld
Boekverslag door M. 1345 woorden 21 februari 2012 6 34 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Samenvatting economie hoofdstuk 8 en hoofdstuk 9 Paragraaf 1 Verzien in behoeften door goederen en diensten
Nadere informatieAlle vrijheid van de wereld
Lenen Alle vrijheid van de wereld Lenen Geld lenen is vandaag de dag heel vanzelfsprekend. Voor een auto of nieuwe caravan wordt vaak een lening afgesloten. Ook onvoorziene uitgaven zoals de vervanging
Nadere informatieNieuwe verhoudingen in het financieren van woningen
Nieuwe verhoudingen in het financieren van woningen Naar nieuwe verhoudingen in het Wonen OTB Platform 31 Wooncongres 2015 Paul de Vries Senior Woningmarkteconoom Rabobank Kennis en Economisch onderzoek
Nadere informatieOns Geld. Naar een nieuw geldsysteem. Frans Doorman Stichting Ons Geld 1
Ons Geld Naar een nieuw geldsysteem Frans Doorman Stichting Ons Geld 1 Inhoudsopgave SAMENVATTING...3 1. GEBREK AAN GELD...5 2. WAT IS GELD?...7 3. WAT HEBBEN WE VAN GELD GEMAAKT?...8 4. HOE WORDT GELD
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 9
Samenvatting Economie Hoofdstuk 9 Samenvatting door een scholier 2086 woorden 13 januari 2006 3,5 4 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 9: Betalen in binnen- en buitenland 9.1 Geld Algemeen aanvaard
Nadere informatieZencap de innovatieve online marktplaats voor bedrijfsfinanciering
Persmap 2015 Zencap de innovatieve online marktplaats voor bedrijfsfinanciering Onze missie Succesvolle ondernemers hebben mensen nodig die in hen geloven en die hen de benodigde mielen ter beschikking
Nadere informatieBUSINESS VALUATION UITWERKING TOPAAS B.V.
BUSINESS VALUATION UITWERKING TOPAAS B.V. VERONDERSTELLINGEN Vraagprijs 2.500.000 (pand en inventaris). Inkomsten: In totaal 40 kamers; Bezetting kamers: T1 45%, T2 52%, T3 63%, vanaf T4 en verder 68%;
Nadere informatie6.7. Boekverslag door E woorden 31 oktober keer beoordeeld
Boekverslag door E. 1574 woorden 31 oktober 2011 6.7 20 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie: 1.1 Schaarste is spanning tussen de menselijke behoeften en de beschikbare middelen om in
Nadere informatieNIBE-SVV, 2013 OEFENEXAMEN ALGEMENE OPLEIDING BANKBEDRIJF
NIBE-SVV, 2013 OEFENEXAMEN ALGEMENE OPLEIDING BANKBEDRIJF 1. Bij welke activiteit handelt een bank NIET op de financiële markten? A. Bij activiteiten uit hoofde van de transformatiefunctie. B. Bij activiteiten
Nadere informatieLoen Educatie & Schrijfwerk www.economieweb.nl. (N)iets op de bank? Lesbrief over sparen en lenen
(N)iets op de bank? Lesbrief over sparen en lenen Het is makkelijk en verstandig om geld achter de hand te hebben. Er kan bijvoorbeeld iets kapot gaan in huis, of je spaart voor iets dat je graag wil hebben.
Nadere informatiePlatform Duurzame en Solidaire Economie. Regionale Economie Friesland 11 april 2012 Rob Gort en Bram Meulenbeld
Platform Duurzame en Solidaire Economie Regionale Economie Friesland 11 april 2012 Rob Gort en Bram Meulenbeld The Great Transition Opzet presentatie: Even voorstellen Het Platform DSE De lokale economie
Nadere informatieDe Taalder: Vragen en Antwoorden
De Taalder: Vragen en Antwoorden Werkgroep Lokaal Geld Tilburg 12 maart, 2015 De vragen 1. Is betalen met de Taalder lastig? 2. Moet straks alles met de Taalder betaald worden? 3. Is de Taalder legaal?
Nadere informatieKiezen Theorieles 1 1 Schriftelijke toets
A. LEER EN TOETSPLAN Onderwerp: Kiezen Kerndoel(en): 40 De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties 46 De leerling leert in de eigen omgeving effecten te herkennen
Nadere informatie6,1. Samenvatting door M. 884 woorden 28 december keer beoordeeld. Economie Hoofdstuk 5
Samenvatting door M. 884 woorden 28 december 2015 6,1 5 keer beoordeeld Vak Economie Economie Hoofdstuk 5 1 Stroomgrootheden: meten tijden een bepaalde periode sparen, lenen, inkomen etc Voorraadgrootheden:
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 en 2
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 138 woorden 17 december 2013 5 3 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 1.1 Schaarste à de spanning tussen de menselijke behoeften
Nadere informatie5. Waarom wordt een rc ook weleens een vuilbakrekening genoemd?... 3
Inhoudstafel Voorwoord... 1 Deel 1. Wat is een rc precies? 1. Kunt u uw rc vergelijken met een bankrekening?... 2 2. Wat boekt uw boekhouder eigenlijk op uw rc?... 2 3. Wanneer heeft u een slechte of negatieve
Nadere informatieVastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013
Vastgoed financieren In een commerciële omgeving Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013 Welkom in de commerciële bancaire wereld Businessplannen Bancaire normen Business plan Focus aanbrengen
Nadere informatieAgenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit
Prinsjesdaglezing Agenda De Rit van Rutte II De kool en de geit 2 Nederlandse economie is tijdens Rutte II weer gaan groeien 5 4 3 2 1 0-1 -2-3 -4-5 % % 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 5 4 3 2 1 0-1
Nadere informatieBegrippenlijst Management & Organisatie Hoofdstuk 5, 6 en 7
Begrippenlijst Management & Organisatie Hoofdstuk 5, 6 en 7 Begrippenlijst door een scholier 1414 woorden 28 december 2006 6,7 9 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans M&O Hoofdstuk 5 Aandelenkapitaal
Nadere informatieKwaliteit en Toekomst verkenning van duurzaamheid een focus voor MVO?
Kwaliteit en Toekomst verkenning van duurzaamheid een focus voor MVO? Milieu en Natuur 2 1. Duurzaamheidsverkenning 2. Indicatoren 3. Strategie-ontwikkeling 3 Definitie duurzaamheid 1 Kwaliteit van Leven;
Nadere informatieNederlands bedrijfsleven hecht aan mensenrechten
SAMR. en Schuttelaar & Partners maken kansen duidelijk Nederlands bedrijfsleven hecht aan mensenrechten Onderzoek in opdracht van de ABN AMRO Bank Conclusies Conclusies Ondernemers vinden mensenrechten
Nadere informatieVragen oefenexamen Dukers & Baelemans
Vragen oefenexamen Dukers & Baelemans Kennisvraag: Wet beloningsbeleid Alfred werkt als Financieel Adviseur bij een grote Nederlandse bank. Zijn salaris bedraagt 55.000 per jaar. Omdat het heel goed gaat
Nadere informatieMaak ons geld stabiel, dienstbaar en democratisch. en Strategie. Visie en Strategie
Maak ons geld stabiel, dienstbaar en democratisch Visie en Strategie Visie en Strategie 1 2 Ons Geld Maak ons geld stabiel, dienstbaar en democratisch Ons geld is niet goed geregeld. Dat leidt tot problemen:
Nadere informatieSamenvatting Hoofdstuk 9 Betalen in binnen- en buitenland
Paragraaf 1 Geld Samenvatting Hoofdstuk 9 Betalen in binnen- en buitenland Er is sprake van directe ruil wanneer er goederen tegen goederen worden geruild. We spreken van indirecte ruil wanneer er eerst
Nadere informatieInnovaties en ontwikkelingen in het betalingsverkeer en de uitvoering van monetair beleid
Innovaties en ontwikkelingen in het betalingsverkeer en de uitvoering van monetair beleid Hoofdstuktitel De zeer korte geldmarktrente: dat is wat het Eurosysteem probeert te sturen met zijn monetaire instrumenten
Nadere informatieRelatie Financieel Adviseur - Klant
Relatie Financieel Adviseur - Klant Dr Anita Vlam 28 maart 2012 Inhoud: Voorbeelden Het onderzoek Rentes Leningen Financieel Advies Expertise Tevreden met relatie Relatie adviseur en consument Aanbevelingen
Nadere informatieVormen van lang vreemd vermogen: Kenmerken onderhandse lening: Obligatie = op lange termijn: Gezond financieren / Broers regels
Samenvatting door een scholier 1435 woorden 6 juli 2008 7 74 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans M&O H12, H13, H14 en H15 Vormen van lang vreemd vermogen: 1. Onderhandse lening 2. Obligatielening
Nadere informatieTerug naar de kern Bob Hendriks
Terug naar de kern Bob Hendriks Oktober 2013 Waarom nog beleggen? 2 Agenda BlackRock? Sparen & beleggen We leven langer/pensioen Inkomsten uit beleggen Conclusie 3 BlackRock is opgericht voor deze nieuwe
Nadere informatieHoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model
Hoofdstuk 2: Het Taylor-Romer model 1. Opbouw van de AV-lijn A. Relatie tussen reële bbp en rente Fragment: Belgische glansprestatie (Tijd, 31/12/2004) Bestedingen De consumptie van de gezinnen groeide
Nadere informatieEen lening met een onroerend goed als onderpand. 5. Waarom is het handig een boekhouding bij te houden (noem 2 redenen).
Sectie economie 2012-2013 1 Antwoorden opgave 1 1. Wat zijn crediteuren? Leveranciers op rekening 2. Wat zijn debiteuren? Afnemers op rekening 3. Wat is een hypotheek? Een lening met een onroerend goed
Nadere informatieDEFAM. Uw heldere keuze.
DEFAM. Uw heldere keuze. Bij DEFAM kunt u terecht voor alle consumptief kredietvormen, waarmee u kunt doen wat u graag wílt doen. Een consumptief krediet is bij DEFAM gemakkelijk en snel geregeld. Bovendien
Nadere informatieVisie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb
Visie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb September 2014 Bij administratieve scheiding gaat het om interne boekhoudkundige leningen. Bij juridische scheiding betreft het leningen van de
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 3
Samenvatting Economie Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 1330 woorden 15 februari 2011 5,6 39 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Economie samenvatting hoofdstuk 1. 1.1 Directe ruil =
Nadere informatieDebet Balans per 10 januari Credit Inventaris 55.000 Eigen vermogen 115.000. Bank 90.000 Totaal 195.000 Totaal 195.000
Basiskennis Boekhouden / Elementair Boekhouden Uitwerkingen Hoofdstuk 3 Opgave 3.1 a. Debet Balans per 5 januari Credit Inventaris 60.000 Eigen vermogen 120.000 Voorraad goederen 50.000 Lening oom 80.000
Nadere informatieUitdagingen voor een financiële sector ten dienste van mens en economie. Financial Forum Gent, 29 mei 1
Uitdagingen voor een financiële sector ten dienste van mens en economie Financial Forum Gent, 29 mei 1 Agenda 19.00u. Welkomstwoord 19.15u. Presentatie door Michel Vermaerke, Gedelegeerd Bestuurder Febelfin
Nadere informatieGELD EN SCHULD De publieke rol van banken
GELD EN SCHULD De publieke rol van banken Iedereen gebruikt geld. Om ermee te betalen en om te sparen. Er wordt wel gezegd dat geld de smeerolie is van de economie, maar geld is meer dan dat. Onze huidige
Nadere informatiezorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO
zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO Financiering in een reguliere bancaire omgeving Miti ganten Jaar verslag Basel 3 kosten van financiering Basel 3 Wat houdt
Nadere informatieLendico Geld heeft geen bank nodig.
Lendico Geld heeft geen bank nodig. Lendico maakt banken overbodig Lendico Lendico is het eerste Nederlandse peerto-peer lending platform gericht op consumentenkrediet. Het platform staat onder toezicht
Nadere informatieBedrijven zijn verplicht 1 maal per jaar een balans op te stellen en een winst & verliesrekening te maken. (voor de belastingdienst)
www.jooplengkeek.nl Interne verslaggeving Kosten en uitgaven Bedrijven zijn verplicht 1 maal per jaar een balans op te stellen en een winst & verliesrekening te maken. (voor de belastingdienst) Meestal
Nadere informatieWat kun je verwachten?
Wat kun je verwachten? Urenverdeling V4: 3 uur per week V5: 3 uur per week V6: 3 uur per week Overhoringen Minimaal 2 overhoringen per periode (weging varieert) Weging Proefwerk: 3-4x (in april: 6x!) SO:
Nadere informatie4,1. Samenvatting door een scholier 539 woorden 11 oktober keer beoordeeld. Eco H5. Paragraaf 1; Gezinnen ruilen over de tijd
Samenvatting door een scholier 539 woorden 11 oktober 2016 4,1 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Eco H5 Paragraaf 1; Gezinnen ruilen over de tijd Ruilen over de tijd Prijs = rente Financiële
Nadere informatiePlatform Duurzame en Solidaire Economie
Platform Duurzame en Solidaire Economie Checklist Duurzame en Solidaire Economie - DSE Het Platform Duurzame en Solidaire Economie - PDSE bekritiseert sinds 2006 de gangbare wijze van economie bedrijven.
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 4: monetaire zaken
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 4: monetaire zaken Samenvatting door R. 1640 woorden 24 juni 2014 7,3 5 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 1. Geld Begrippen Directe ruil Indirecte
Nadere informatieUitdagingen lokale. Eric Matto Centrale Bank van Curacao en Sint Maarten
Uitdagingen lokale banksector Eric Matto Centrale Bank van Curacao en Sint Maarten 3 november 2011 Inhoud 1. Kenmerken lokale l banksector 2. Recente schokken 3. Effecten op de lokale banksector 4. Uitdagingen
Nadere informatieDE FINANCIËLE CRISIS
DE FINANCIËLE CRISIS disclaimer FINANCIËLE CRISIS DEEL 1 DEEL 2 DEEL 3 HET GELDSYSTEEM BANKENSPLITSING ACTUALITEITEN DEEL 1 HET GELDSYSTEEM Fysieke economie Fysieke economie Fysieke economie Fysieke economie
Nadere informatieOntbijtbijeenkomst De Maatschappij. Hartelijk welkom
Ontbijtbijeenkomst De Maatschappij Hartelijk welkom Even voorstellen Rabobank Breda Samen sterker Duurzaam nieuw hoofdkantoor Rabobank Breda 1509142 Duurzaam nieuw hoofdkantoor: film MKB-visie Alexander
Nadere informatieEindexamen vwo maatschappijwetenschappen 2013-I
Opgave De eurocrisis Bij deze opgave horen de teksten 9 en. Inleiding De situatie rond de gemeenschappelijke munt, de euro, is tien jaar na de introductie verre van stabiel (mei 2012). In tekst 9 beschrijft
Nadere informatieDEFAM. Uw heldere keuze.
DEFAM. Uw heldere keuze. Bij DEFAM kunt u terecht voor alle consumptief kredietvormen, waarmee u kunt doen wat u graag wílt doen. Een consumptief krediet is bij DEFAM gemakkelijk en snel geregeld. Bovendien
Nadere informatieSamenvatting Economie hoofdstuk 1 & 2
Samenvatting Economie hoofdstuk 1 & 2 Samenvatting door Martijn 1605 woorden 29 oktober 2015 6,5 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1: kiezen en ruilen Schaarste is de spanning tussen de menselijke
Nadere informatieSPEL VAN DE GOUDEN EEUW - LESMATERIAAL
Amsterdam in 1594, aan het begin van de Gouden Eeuw. De Nederlandse kunst, wetenschap en vooral de economie bloeien op. Ondernemers krijgen nieuwe kansen en kunnen steeds grotere investeringen doen. De
Nadere informatieStichting Platform Bestuurlijke Informatie
Stichting Platform Bestuurlijke Informatie Arnhem Jaarrekening 2012 Pagina 1 van 9 Jaarrekening Balans per 31 december 2012 Staat van baten en lasten over 2012 Toelichting op de balans en de staat van
Nadere informatieBegrippenlijst Economie H10 geld en geldschepping
Begrippenlijst Economie H10 geld en geldschep Begrippenlijst door V. 902 woorden 8 juni 2013 3 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Kern van de economie Begrippenlijst economie hoofdstuk 10 10.1 geld
Nadere informatie