CN SIMDE iv 20 februari 2017 Dennis Simons, telefoon Kadernota 2018 gemeenschappelijke regeling Diamant-groep

Transcriptie

1 2 1 FEB. 20!7 CROEP 2 1 FEB Gemeente Dongen Gemeente Dongen T.a.v. het College van Burgemeester en Wethouders Postbus GE Dongen Zevenheuvelenweg 14 Postbus EA Tilburg T E info@diamant-groep.nl Uw kenmerk Ons kenmerk Datum Contactpersoon Onderwerp CN SIMDE iv 20 februari 2017 Dennis Simons, telefoon Kadernota 2018 gemeenschappelijke regeling Diamant-groep K.V.K BTW nr. NL B01 Iban NL55 RABO Geacht college, Op 27 januari 2017 heeft het dagelijks bestuur van de Diamant-groep de kadernota voor 2018 vastgesteld, die als bijlage bij deze brief is gevoegd. Uw ambtelijke ondersteuning heeft deze kadernota in een eerder stadium al digitaal ontvangen. Met de kadernota wordt voldaan aan de verplichting die voortkomt uit artikel 34b van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). In de memorie van toelichting bij de Wgr staat namelijk dat uiterlijk op 15 april de algemene financiële en beleidsmatige kaders voor het volgende begrotingsjaar aangeboden worden aan de raden van de deelnemende gemeenten, zodat de raden deze informatie beschikbaar hebben ten behoeve van de zogeheten voorjaarsnota. Beoogd wordt hiermee om de betrokkenheid van de raden bij het openbaar lichaam te vergroten door te bewerkstelligen dat de begrotingscycli van het openbaar lichaam en van de deelnemende gemeenten beter op elkaar aansluiten. De kadernota is derhalve geen vervanging van (de procedure rondom) de begroting. De begroting voor 2018 voor de Diamant-groep mag u in de maand mei verwachten in de vorm van een ontwerpbegroting. Op deze ontwerpbegroting mag uw raad tevens zienswijzen indienen, die door het algemeen bestuur meegewogen zullen worden bij de vaststelling van de begroting 2018 in de maand juli. Bool MBA Directeur 1 Onze algemene voorwaarden vindt u op

2 t Kadernota Diamant-groep 2018 Gemeenschappelijke Regeling Diamant-groep Kadernota 2018 Januari 2017 Diamant-groep Zevenheuvelenweg 14 Postbus AE Tilburg Telefoon Contactpersoon C. Sauer Telefoon

3 Inhoudsopgave Inleiding...3 Missie en Visie... 4 Ontwikkelingen voor de Diamant-groep... 6 Algemeen...6 Pijler Begeleiding en bemiddeling... 6 Pijler Werkbedrijven...7 Pijler beschut... 8 Financiële ontwikkelingen/randvoorwaarden... 9 Meerjarenbegroting...9 Financiële gevolgen

4 Inleiding Deze kadernota is bedoeld als eerste aanzet voor de begroting 2018 en daarmee wordt de richting bepaald voor de dóórontwikkeling van de Diamant-groep in 2018 en volgende jaren. Tevens vormt deze kadernota een onderdeel van het proces binnen de deelnemende Gemeenten bij de realisatie van de perspectiefnota van betreffende Gemeenten. Dit om mogelijke financiële consequenties tijdig in de begrotingscycli mee te kunnen nemen. Met de strategienota en begroting 2017 als basis, worden in deze kadernota de te verwachten ontwikkelingen en beleidskeuzes benoemd en toegelicht. Het is de bedoeling dat daarmee de deelnemende gemeenten eerder inzicht hebben op het ontwikkelingsproces dat de Diamant-groep moet doormaken. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij de inrichting van de organisatie in de drie pijlers zoals genoemd in de strategienota. 3

5 Missie en Visie In de strategienota staat beschreven dat onze nieuwe rol niet meer alleen ligt in de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening, maar vooral in de ondersteuning van gemeenten bij de uitvoering van de Participatiewet. Hierbij wordt aangesloten op de specifieke wensen, behoeften en mogelijkheden van individuele gemeenten en de arbeidsmarktregio. Nieuwe uitdagingen voor de organisatie: Het durven loslaten van ons traditionele sw-bedrijf waar we trots op zijn: met goede financiële resultaten en mooie leerwerkbedrijven (ontwikkelbaar naar 'social firms'?1). We moeten met 'nieuwe' oplossingen en innovaties meerwaarde creëren voor gemeenten, voor werkgevers en natuurlijk voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Experimenteren hoort daar als vanzelf bij. Nog meer partner voor gemeenten. Onze nieuwe rol ligt niet meer (alleen) in de uitvoering van de wet Sociale Werkvoorziening maar vooral in de ondersteuning van gemeenten bij de uitvoering van de Participatiewet. Hierbij moet aangesloten worden op de specifieke wensen, behoeften en mogelijkheden van individuele gemeenten en de arbeidsmarktregio. Waar mogelijk moet samenhang en synergie ontstaan met andere sociale beleidsterreinen ontstaan (de 3D ofwel de drie decentralisaties). Dit vraagt een omslag in denken en onderlinge samenwerking. De essentie: De uitdaging is om in nauwe samenwerking met gemeenten de komende jaren nieuwe modellen en initiatieven te (blijven) ontwikkelen om werkgelegenheid te creëren en te behouden voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Ofwel de kansen voor plaatsing op de reguliere arbeidsmarkt voor de doelgroep vanuit de Participatiewet maximaal te benutten. Tegelijk moet uiteraard de werkgelegenheid voor de (oud) sw-doelgroep behouden blijven. En dit alles tegen kosten die voor de deelnemende gemeenten acceptabel zijn. De Gemeenten en de Diamant-groep hebben een bijzondere relatie. De Gemeenten zijn immers (mede-) eigenaar van de Diamant-groep. Als mede-eigenaar werken gemeenten gezamenlijk en/of individueel in de rol van opdrachtgever en coproducent, om zo mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan te helpen 1 Social firms of social enterprises zijn een betrekkelijk nieuw fenomeen in Nederland. Social enterprises zijn bedrijven die primair een sociaal doel nastreven met een duurzaam verdienmodel. Ze verdienen geld aan producten en diensten maar herinvesteren hun rendement in hun bedrijf en de lokale gemeenschap. De kernboodschap is: iedereen winst! 4

6 I Kadernota Diamant-groep 2018 Met ingang van 2015 is Nederland verdeeld in arbeidsmarktregio's. Het werkgebied van de Diamant-groep valt in arbeidsmarkregio Midden Brabant. Om te komen tot een regionaal eenduidig arbeidsmarktbeleid en uitvoering daarvan, worden steeds meer mogelijkheden tot verdere samenwerking met Baanbrekers nader onderzocht. Vooralsnog is op dit moment, met betrekking tot de beleidskeuzen die in de strategienota gepresenteerd zijn, geen wezenlijke verandering aanwezig. 5

7 Ontwikkelingen voor de Diamant-groep Algemeen Er spelen een aantal (landelijke) ontwikkelingen die de Diamant-groep als geheel raken en die van relevante invloed zijn op de financiële positie en de te maken beleidskeuzes. Af bouw SW en hoogte rijksbijdrage (P-budget) Met de invoering van de Participatiewet vindt er geen instroom meer plaats in de Sw en is de Sw derhalve in afbouw geraakt. Ten aanzien van de afbouw van de budgetten heeft het Rijk aannames gedaan over de jaarlijkse afname van de Sw populatie (6%). De realiteit blijft echter achter op deze aanname; er is minder uitstroom gerealiseerd dan bij de vaststelling van de meerjarenprognose van het Ministerie was opgenomen. Hierdoor ontstaat de situatie dat er meer Sw dienstverbanden moeten worden gefinancierd bij een gelijkblijvend beschikbaar budget. Staatssecretaris Klijnsma houdt echter vast aan de geplande bezuiniging waardoor veel gemeenten onvoldoende geld hebben om de werknemers van SW-bedrijven te betalen. De uitstroom - vanwege pensionering, een andere werkplek, ziekte, overlijden - blijkt minder snel te gaan dan voorspeld. Het bedrag dat per SE wordt ontvangen komt dus verder onder druk te staan. Voor de Diamant-groep betekent dit een nadeel van Lage Inkomens Voordeel (LIV) De LIV is een maatregel die stimuleert om langdurig werklozen of mensen met een arbeidsbeperking aan te nemen. Door deze financiële bijdrage blijven de loonkosten laag voor werknemers die tussen % van het minimumloon (van een 23-jarige) verdienen. Deze regeling is opgenomen in de begroting, omdat deze uitgangspunten door de staatssecretaris als dekkingsmiddel benoemd waren voor de tekorten binnen de SW. Echter dit dekkingsmiddel is maar ten dele van toepassing. De reden hiervan is dat de oorspronkelijke uitgangspunten van de LIV zijn gewijzigd, en wel op een dusdanige manier dat met name de Wsw doelgroep nu aanzienlijk minder krijgt toebedeeld dan was aangenomen bij de opzet van de Wet Tegemoetkomingen Loondomeinen (WTL). Ten gevolge van deze herberekening gaat het voordeel grotendeels aan de SW-bedrijven voorbij. Cedris schat in dat SW-bedrijven hierdoor 30 tot 60 procent minder LIV-inkomsten ontvangen. Voor de Diamant-groep betekent dit een nadeel van Pijler Begeleiding en bemiddeling De kerntaak van de organisatie ligt bij deze pijler en is gericht op activiteiten die de uitstroom naar de reguliere arbeidsmarkt bevorderen. Oftewel, het begeleiden en bemiddelen van 6

8 kandidaten uit de doelgroep naar en in werk bij reguliere werkgevers, waarbij de vraag vanuit de arbeidsmarkt centraal staat. Het is daarbij het doel om werkgevers te faciliteren en te ontzorgen wanneer zij kandidaten uit de doelgroep willen inzetten. Naast de detacheringen en begeleid-werkentrajecten voor de SW doelgroep, neemt het uitvoeren van re-integratie trajecten voor de gemeente Tilburg een voorname plaats in binnen deze pijler. Binnen deze opdracht is de Diamant-groep onderdeel van een keten, waarbij de totale keten de verantwoordelijkheid heeft over het begeleiden en bemiddelen van kandidaten uit de PW doelgroep. De Diamant-groep is als publieke partij deelverantwoordelijke voor het uitvoeren van begeleidingstrajecten. De einddatum van deze opdracht verstrijkt per 1 juli Dit betekent dat er naar verwachting eind 2017 zal worden geëvalueerd. Zowel de werking van de totale keten als de inhoud en resultaten van de begeleidingstrajecten, die de Diamant-groep aanbiedt, zijn nog volop in ontwikkeling. Op moment van schrijven van deze kadernota, vindt tevens onderhandeling plaats over de wijzigingen in contractafspraken die van toepassing zijn op 2017 (en eerste half jaar 2018). Het is dus nog onduidelijk of en op welke wijze er verlenging zal plaatsvinden. Echter, gezien de positieve ontwikkelingen gaan wij er vanuit dat de samenwerking wordt gecontinueerd. Het spreekt voor zich dat het niet verlengen van directe invloed is op de pijler Begeleiding en bemiddeling en daarmee de Diamant-groep in financiële en organisatorische zin. Pijler Werkbed rijven Bij deze pijler staat het bieden van werk in een bedrijfsmatige omgeving centraal met activiteiten die marktconform uitgevoerd kunnen worden en/of voorzien in een maatschappelijke behoefte, ten behoeve van re-integratie, tijdelijke werkgelegenheid en de SW-doelgroep. En dat met een zo gezond mogelijke exploitatie. De bedoeling van de participatiewet is te komen tot een inclusieve arbeidsmarkt; alle mensen uit de doelgroep zouden moeten 'worden opgenomen' door de reguliere arbeidsmarkt. Tot op heden mag worden geconstateerd dat het absorptievermogen van de reguliere arbeidsmarkt nog niet tot volle wasdom is gekomen en dat er een gedeelte van de doelgroep buiten de boot dreigt te vallen. De werkbedrijven zijn vooralsnog in staat om juist die doelgroep tijdelijk van werk te voorzien en daarmee een opstap te bieden en tevens te ontwikkelen richting arbeidsmarkt. Zolang de reguliere arbeidsmarkt het nog niet doet en de bijstandsvolumes niet afnemen, bieden de werkbedrijven dus mogelijkheden voor de doelgroep. Als gevolg van de afbouw van de SW is in de strategienota hebben de deelnemende gemeente zich intentioneel gecommitteerd tot herbezetting van tweederde van de uitstroom SW (via Tijdelijke participatiebanen) om zodoende tijdelijke 7

9 werkgelegenheid te kunnen creëren voor deze doelgroep. Het blijkt voor de deelnemende gemeenten tot op heden lastig om vanuit de doelgroep invulling te geven aan deze herbezettingsintentie. Het aantal her bezette plekken blijft achter op de intentie van twee derde. Dit betekent ook dat de operatie en exploitatie van de werkbedrijven langzaam maar zeker onder druk kan komen te staan, doordat het aantal medewerkers (oud Sw in combinatie met tijdelijke participatiebanen) lager is dan beoogd Inmiddels zijn, samen met de deelnemende gemeenten, een aantal initiatieven ondernomen om de herbezetting beter vorm te geven (o.a. door het organiseren van "speed dates" met potentiële kandidaten). Voor het behoud van de (mogelijkheden tot tijdelijke) werkgelegenheid van de doelgroep is een gezonde exploitatie en een goede opdrachtenportefeuille cruciaal. In dit kader moet worden vermeld dat een aantal opdrachten in 2018 zal aflopen en dat al dan niet (gewijzigd) voortzetten een belangrijke invloed zal hebben. Pijler beschut In deze pijler ligt de focus op het bieden van zinvol werk en structuur in een beschutte werkomgeving voor de doelgroep met een laag verdienvermogen en/of een grote begeleidingsbehoefte, ten behoeve van arbeidsmatige dagbesteding, de doelgroep Participatiewet en de SW-doelgroep. Met ingang van 2017 is Beschut Werk als zodanig door de Staatssecretaris verplicht gesteld. De Diamant-groep had met de Strategienota al aangegeven dat ze in staat is Beschut Werk onder bepaalde voorwaarden financieel dekkend te kunnen uitvoeren. Op moment van schrijven van de kadernota ligt een concept uitwerking hiervan bij de deelnemende gemeenten over de rol van de Diamant-groep en het verwezenlijken van het nieuwe Beschut werken. Waarbij wij het aanbod doen het nieuwe beschut werken te kunnen realiseren met de middelen die de Gemeenten daarvoor krijgen. Binnen de begroting van de Diamant-groep is dit vooralsnog op basis van budgettaire neutraliteit opgenomen. Het is nog niet duidelijk in welke mate de wettelijke verplichting zich door vertaalt naar het aanbieden van Beschut Werk aan de Diamant-groep en op welke wijze dit dan zal plaatsvinden. Dit is grotendeels afhankelijk van de keuzes die door de gemeenten worden gemaakt naar aanleiding van de bovenvermelde uitwerking. Evident is dat de toekomst van de pijler beschut afhankelijk is van het volume dat door de deelnemende gemeenten afgenomen wordt. 8

10 Financiële ontwikkelingen / randvoorwaarden Meerjarenbegroting Wanneer de genoemde ontwikkelingen financieel worden uitgewerkt, geeft dat het volgende beeld voor de komende jaren. (bedragen * 1.000) Begroot 2017 Begroot 2018 Begroot 2019 Begroot 2020 Opbrengsten Netto toegevoegde waarde Totaal opbrengsten Kosten Loon- en personeelskosten reguliere formatie Bedrijfskosten Algemene kosten Totaal kosten Operationeel resultaat Subsidie WSW Loon- en personeelskosten WSW formatie Subsidieresultaat WSW Exploitatieresultaat Incidentele baten/lasten Exploitatieresultaat Diamant-Groep Exploitatieresultaat 18k [Exploitatieresultaat La Poubelle Exploitatieresultaat Schoonmaak Coöperatie [Totaal exploitatieresultaat

11 Financiële gevolgen Door de ontwikkelingen op gebied van het SW budget en de LIV, zal er in 2018 een tekort van ontstaan ten opzichte van de ontwerpbegroting. Voor de volledigheid moet worden opgemerkt dat ontwikkelingen die binnen de pijlers zijn benoemd, niet in dit bedrag zijn meegenomen. We zijn ervan uitgegaan dat de betreffende opdrachten, al dan niet in de dezelfde vorm, worden gecontinueerd. Door naast de reeds afgesproken maatregelen vanuit het strategieplan, aanvullende efficiency- en bezuinigingsmaatregelen te treffen, zijn wij in staat om het te verwachten tekort terug te brengen tot circa Op landelijk niveau lopen reeds discussies over de te verwachte tekorten binnen de SWbranche van circa 300 miljoen de komende jaren. Hierbij ligt het in de verwachting dat het rijk met aanvullende regelingen zal komen om de SW bedrijven tegemoet te komen door de nadelige effecten deels te compenseren. In de mei- en septembercirculaires 2017 zal hierover meer duidelijkheid ontstaan. In eerste instantie zijn de tekorten op te vangen vanuit het weerstandsvermogen, zodat vooralsnog geen beroep gedaan hoeft te worden op extra middelen vanuit de deelnemende Gemeenten. Voor de directie van de Diamant-groep ligt er de uitdaging voor de komende jaren structurele dekking te zoeken voor deze tekorten. Vanzelfsprekend is hier al mee gestart. 10