KEUZEVAK TELECOMRECHT universele dienst, privacy en eindgebruikersbelangen. Gerrit-Jan Zwenne mei keuzevak telecomrecht

Transcriptie

1 KEUZEVAK TELECOMRECHT universele dienst, privacy en eindgebruikersbelangen Gerrit-Jan Zwenne mei keuzevak telecomrecht

2 2002/22/EG 2002/58/EG Hfdstk 7 Tw (2009/136/EG) Hfdstk 9 Tw Hfdstk 11 Tw eindgebruikersbelangen universele dienst privacy transparantie wijziging beding in overeenkomst stilzwijgende verlening analoge telefoonaansluiting en -dienst telefoongids en abonnee-informatie openbare betaaltelefoon alarmnummer verkeers- en locatiegegevens telefoonboek en abonnee-infodienst cookies meldplicht beveiligingsinbreuk

3 universele dienst

4 universele dienst markt marktniet niettoereikend toereikend netwerkeffecten netwerkeffecten digitale digitalescheidslijn scheidslijn solidariteit ( weduwe uit Appelscha ) dienst voor iedereen onder gelijke voorwaarden beschikbaar betaalbare prijs (niet gratis!) uitgangspunten waarborging algemene belangen in context waar zoveel mogelijk wordt overgelaten aan de markt alleen voorzien in universele dienst als de markt niet voldoende voorziet in de basisvoorzieningen nondiscriminatoir objectiviteit transparantie non-discriminatie evenredigheid

5 over de universele dienst art. art (en (en7.7) 7.7)Tw Tw art. art BUDE BUDE art. art RUDE RUDE Art. Art Tw Tw art. art Tw Tw art. art en en Tw Tw art. art en en BUDE BUDE art. art RUDE RUDE universele universeledienst dienst betaalbare betaalbareprijs prijs aanwijzing aanwijzing kpn kpn procedure procedure ud-opdracht ud-opdracht bijdrage bijdragemarktpartijen marktpartijen nettokosten nettokosten UD-richtlijn UD-richtlijn 2002/22/EG 2002/22/EG art. art overw. overw.88en en13 13

6 eindgebruikersbelangen

7 transparantie art. art Tw Tw algemene algemeneinformatie informatievóór vóórof of bij bijsluiten sluitenovereenkomst overeenkomst verplichting verplichtingaanbieder aanbiederelektronische elektronische communicatie-diensten communicatie-diensten alléén alléént.b.v. t.b.v. consumenten informatie over consumenten informatie over kwaliteit kwaliteit op opschrift schriftof ofduurzame duurzame gegevensdrager gegevensdrager rapportage rapportageaan aanopta OPTA m.b.t. m.b.t.openbare openbaretelefoondiensten telefoondiensten transparantie transparantievia viaopta OPTA bijv. bijv.via viatariefvergelijkingswebsite tariefvergelijkingswebsite art. art Tw Tw art. art Tw Tw art.3.2a-c art.3.2a-crude RUDE art. art.7.3a 7.3aTw Tw tarieftransparantie tarieftransparantie betaalnummers betaalnummers verplichting verplichtingaanbieder aanbiederelektronische elektronische communicatie-diensten communicatie-diensten ook ookvoor voor nummergebruikers alléén t.b.v. nummergebruikers alléén t.b.v. consumenten consumenten tarief, tarief,excl. excl.verkeers-tarief, verkeers-tarief, per min. of oproep, opgeroepen per min. of oproep, opgeroepennummer nummer maximale maximaletarief tarief specifieke specifiekeinformatie informatie verplichting verplichtingtelefoontelefoon-en en carrieraanbieders t.b.v. carrieraanbieders t.b.v.alle alle eindgebruikers (of alleen consumenten) eindgebruikers (of alleen consumenten) betreffende betreffendetarieven tarievenen envoorwaarden voorwaarden betreffende toegang tot en betreffende toegang tot engebruik gebruikvan van telefoondiensten telefoondiensten art. art RUDE RUDE (nieuw lid (nieuw lid3!) 3!) art. art Tw Tw

8 beëindigingrecht informatieplicht informatieplichtén én beëindigingrecht beëindigingrechtbij bijwijziging wijziging beding bedingin inovereenkomst overeenkomst verplichting verplichtingvoor vooralle alleaanbieders aanbieders elektronische communicatie-diensten elektronische communicatie-diensten t.b.v. t.b.v.alle alleabonnees! abonnees! vier vierweken weken tevoren informeren op genoegzame tevoren informeren op genoegzame wijze wijze kosteloze kostelozebeëindiging beëindiging vragen vragen wat watals alsafgiftetarieven afgiftetarievenvan vanandere andere aanbieders aanbieders omhoog omhooggaan..? gaan..? wat watm.b.t. m.b.t.gebundelde gebundeldediensten..? diensten..? wat watm.b.t. m.b.t.inflatiecorrectie..? inflatiecorrectie..? wat watbij bijafknijpen afknijpen internetverbinding..? internetverbinding..?

9 Hand. II 22 oktober 2003, bldz [D]e richtlijn en dus ook artikel 7.2 moet redelijk worden uitgelegd. En een redelijke uitleg van dit artikel brengt naar mijn oordeel met zich mee dat abonnees niet het recht hebben om de overeenkomst te beëindigen indien een aanbieder alleen voorstelt om tarieven te verlagen. In zo n situatie kan een abonnee zich niet op dit artikel beroepen. Gaat het echter om een tariefswijziging waarbij sommige in de overeenkomst opgenomen tarieven worden verhoogd en andere worden verlaagd, dan geldt het beëindigingsrecht wel.

10

11 over beëindigingrecht art. art Tw Tw beëindigingrecht beëindigingrecht en eninformatieplicht informatieplicht Hand. Hand.IIII22 22okt okt2003, 2003,p. p redelijke redelijke wetstoepassing wetstoepassing OPTA OPTAbeoordelingsbeoordelingskader kader inflatiecorrectie inflatiecorrectie BTW BTWcorrectie correctie randapparatuur randapparatuur UD-richtlijn UD-richtlijn 2002/22/EG 2002/22/EG art. art overw. overw e.v. e.v.

12 stilzwijgende verlenging opzegging opzegging duurovereenkomsten duurovereenkomsten verplichting verplichtingvoor vooralle alleaanbieders aanbieders elektronische communicatie-diensten elektronische communicatie-diensten alleen alleent.b.v. t.b.v.consumenten! consumenten! opzegtermijn opzegtermijnte teallen allentijde tijde11maand maand bij bijbepaalde bepaaldetijd tijdpas pasna na verlenging/vernieuwing verlenging/vernieuwing vragen vragen zijn zijntweejarige tweejarigecontracten contractentoegestaan..? toegestaan..? opzegging opzeggingcontract contracttegen tegeneinde eindevan vande de maand..? maand..? mogen mogenin ingeval gevalvan vanvroegtijdige vroegtijdigeontbinding ontbinding (wanbetaling) (wanbetaling)resterende resterendetermijnen termijnenin in rekening rekeningworden wordengebracht..? gebracht..?

13 over stilzwijgende verlenging art. art.7.2a 7.2aTw Tw art. art.6:327l 6:327lBW BW art. art.6:237k 6:237kBW BW art. art.6:236j 6:236jBW BW beëindigingrecht beëindigingrecht duurovereenkomsten duurovereenkomsten grijze grijzeen enzwarte zwarte lijst lijst Hof HofA dam A dam33aug. aug LJN LJNBN4198 BN4198 ontbinding ontbindingduurovereenduurovereenkomsten komstenen envergoeding vergoeding TK TK ook ookbuiten buitentelecomsector! telecomsector! TK TK AntenneAntenneregister, register, spamverbod spamverbod e.d. e.d.

14 wanbetaling telefoonaansluiting abonnee abonneekan kan(niet (nietzomaar) zomaar) worden wordenafgesloten afgeslotenbij bij wanbetaling wanbetaling wel wel bij bij fraude! fraude! verplichting verplichtingvoor vooruniversele universele dienstverlener t.b.v. alle dienstverlener t.b.v. alleabonnees! abonnees! maatregelen verhouden zich maatregelen verhouden zichtot totde de ernst beperkt tot de onderdelen ernst beperkt tot de onderdelen waarop waaropde dewanbetaling wanbetalingziet ziet voorafgaande voorafgaandeingebrekestelling ingebrekestelling schakelbepaling art. art jo. jo BUDE BUDE jo. jo. UD-richtlijn UD-richtlijn Bijlage Bijlage 1 1 Deel Deel A, A, onderdeel onderdeel ee geldt ook alle andere telefoondiensten!

15 AV Elektr. Comm. diensten NIET NIETTIJDIGE TIJDIGEBETALING BETALING Indien Indien de de Klant Klant niet niet binnen binnen de de in in lid lid 44 bedoelde bedoelde termijn termijn heeft heeft betaald betaald dan dan wel wel indien indien de de automatische automatische incasso incasso niet niet slaagt, slaagt, isis hij hij zonder zonder nadere nadere ingebrekestelling ingebrekestelling in in verzuim. verzuim. In In dat dat geval geval wordt wordt de de Klant Klant een een nadere nadere termijn termijn voor voor betaling betaling gesteld gesteld van van dagen. dagen. KPN KPN isis gerechtigd gerechtigd om om de de Dienst Dienst tijdelijk tijdelijk buiten buiten gebruik gebruik te te stellen stellen indien indien de de Klant Klant één één of of meer meer verplichtingen verplichtingen uit uit hoofde hoofde van van deze deze Overeenkomst Overeenkomst niet niet (behoorlijk) (behoorlijk) nakomt nakomt en en deze deze tekortkoming tekortkoming buitengebruikstelling buitengebruikstelling rechtvaardigt. rechtvaardigt. KPN KPN zal zal de de klant klant hiervan hiervan tevoren tevoren in in kennis kennis stellen, stellen, tenzij tenzij zulks zulks redelijkerwijs redelijkerwijs niet niet van van KPN KPN verlangd verlangd kan kan worden. worden. KPN KPN isis pas pas gerechtigd gerechtigd de de Dienst Dienst buiten buiten gebruik gebruik te te stellen stellen wegens wegens niet niet tijdige tijdige betaling betaling nadat nadat KPN KPN een een schriftelijke schriftelijke aanmaning aanmaning heeft heeft verzonden verzonden met met een een nadere nadere termijn termijn en en de de Klant Klant ook ook binnen binnen deze deze termijn termijn niet niet heeft heeft betaald. betaald. De De verplichting verplichting van van de de Klant Klant tot tot betaling betaling van van de de vergoedingen vergoedingen als als bedoeld bedoeld in in artikel artikel 77 van van deze deze Algemene Algemene Voorwaarden Voorwaarden blijft blijft gedurende gedurende de de tijd tijd van van buitengebruikstelling buitengebruikstelling bestaan. bestaan.

16 over beëindiging bij wanbetaling Art. Art RUDE RUDE art. art jo. jo BUDE BUDE jo. jo.ud-richtlijn UD-richtlijnBijlage Bijlage11 Deel DeelA, A,onderdeel onderdeelee voor voorud UDaanbieder aanbieder Voor Vooralle alleandere andereaanbieders aanbieders van vantelefoondiensten telefoondiensten

17 geschillencommissie art. art Tw Tw laagdrempelige laagdrempelige geschillenbeslechting geschillenbeslechting aansluitplicht aansluitplichtvoor vooraanbieders aanbiedersvan van openbare telefoondienst alleen openbare telefoondienst alleen t.b.v. t.b.v.consumenten! consumenten! klachten klachtenover over vaste en mobiele telefoondiensten vaste en mobiele telefoondiensten eerst eerstonderling onderlingoplossing oplossingzoeken zoeken

18 SGC Standaard-bepaling 1.Geschillen tussen consument en ondernemer over de totstandkoming of de uitvoering van de overeenkomst met betrekking tot door deze ondernemer te leveren of geleverde diensten, kunnen zowel door de consument als door de ondernemer worden voorgelegd aan de Geschillencommissie Telecommunicatie, Postbus 90600, 2509 LP Den Haag. 2.a) Een geschil wordt door de geschillencommissie slechts in behandeling genomen, indien de consument zijn klacht eerst schriftelijk aan de ondernemer heeft voorgelegd. b) De ondernemer zal hierop binnen 30 dagen na ontvangst van de klacht schriftelijk inhoudelijk reageren, tenzij dat redelijkerwijs niet mogelijk is. In dat geval zal aan de consument binnen die termijn schriftelijk kenbaar worden gemaakt wanneer de inhoudelijke reactie uiterlijk aan hem wordt meegedeeld. 3.enz

19 privacy

20 11.2 Wbp; zorgplicht 11.5 Verwerking verkeersgegevens 11.7 Spam EUW -NI 11.3 Passende tech. en organ. maatregel. 11.5a Verwerking lokatiegegevens 11.7a Cookies 11.3a Meldplicht inbreuken 11.5b Verwerking ihkv elektr. handtekening 11.9 Nummeridentificatie 11.4 Gespecificeerde rek. en doorschakelen 11.6 Telefoongids en nummerinformatie NummerIdentificatie Stalking Ontheffing Uitzonderingen UW -NIE

21 verkeers- en locatiegegevens

22 location data personal data personal data traffic data location data about whom? natural persons natural persons and legal entities natural persons and legal entities about what? all aspects use of electronic network geographic position of equipment Directive 95/46/EC 02/58/EC 06/24/EC 02/58/EC 06/24/EC traffic data

23 juridische kaders Wet Wet bescherming bescherming persoonsgegevens persoonsgegevens persoonsgegevens persoonsgegevens art.11.5 art.11.5 Tw Tw verkeersgegevens verkeersgegevens art.11.5a art.11.5a Tw Tw locatiegegevens, locatiegegevens,geen geen verkeersgegevens verkeersgegevens gegevens gegevensbetreffende betreffende geïdentificeerde geïdentificeerdeof of identificeerbare identificeerbarenatuurlijke natuurlijke personen personen gegevens gegevensverwerkt verwerktvoor voor overbrengen overbrengenof offacturering facturering van vancommunicatie communicatieover over elektr. elektr.communicatienetwerk communicatienetwerk gegevens gegevenswaarmee waarmeelocatie locatiein in netwerk netwerkwordt wordtaangegeven, aangegeven, (maar (maargéén géénverkeersverkeersgegevens!) gegevens!) natuurlijke natuurlijke personen personen gebruikers gebruikers abonnees abonnees incl. incl.rechtsrechtspersonen! personen!

24 persoonsgegevens Wet Wetbescherming bescherming persoonsgegevens persoonsgegevens regels regelsvoor voorpersoonspersoonsgegevens gegevens natuurlijke natuurlijke personen personen gegevens gegevens betreffende betreffende een een geïdentificeerde geïdentificeerde of of identificeerbare identificeerbare natuurlijke natuurlijke personen personen verwerkingsgrondslag, verwerkingsgrondslag, verzameldoel, verzameldoel, doelbinding, doelbinding, beveiligingsplicht, beveiligingsplicht, meldplicht, meldplicht, informatieplicht informatieplicht enz. enz. naw-gegevens, naw-gegevens, profielen, profielen, verkeersverkeers-en en locatiegegevens, IPlocatiegegevens, IPadressen adressen enz. enz.

25 verkeersgegevens (incl. lokatiegegevens) gegevens gegevens m.b.t. m.b.t. overbrengen overbrengen of of facturering facturering van van communicatie communicatie over over elektr. elektr. communicatiecommunicatienetwerk netwerk abonnees abonnees gebruikers gebruikers naw-gegevens naw-gegevensvan vanabonnee abonneeof of geregistreerde gebruikers, IMSI geregistreerde gebruikers, IMSI//IMEI, IMEI, locatie van begin, einde en gedurende locatie van begin, einde en gedurende communicatie, communicatie,gebruikersid, gebruikersid,cell/id, Cell/ID, IP/adres, login/logoff e.d. enz. IP/adres, login/logoff e.d. enz. hoofdregel hoofdregel gegevens gegevens verwijderen verwijderen of of anonimiseren anonimiseren zodra zodra niet niet meer meer nodig nodig voor voor overbrenging overbrenging van van de de dienst dienst of of facturering facturering opt-in opt-in voor voor marktonderzoek marktonderzoek m.b.t. m.b.t. elektr. elektr. communicatiecommunicatiediensten diensten en en én én toegevoegde toegevoegde waardediensten waardediensten informatieplicht informatieplicht uitbesteding uitbesteding incl. incl.verkeersbeheer, verkeersbeheer, inlichtingenverzoek, inlichtingenverzoek, opsporing opsporingfraude fraude

26 lokatiegegevens (geen verkeersgegevens) gegevens gegevens in in elektr. elektr. communicatiecommunicatienetwerk netwerk waarmee waarmee geografische geografische positie positie wordt wordt aangegeven aangegeven abonnees abonnees gebruikers gebruikers geen geenverkeers-gegevens verkeers-gegevens d.w.z. niet d.w.z. nietgebruikt gebruiktvoor voor overbrengen overbrengencommunicatie communicatie vooral vooralgpsgpsgegevens gegevens hoofdregel hoofdregel gegevens gegevens anonimiseren anonimiseren tenzij tenzij opt-in opt-in voor voor gebruik gebruik t.b.v. t.b.v. toegevoegde toegevoegde waardedienst waardedienst informatieplicht informatieplicht uitbesteding uitbesteding en eneenvoudige eenvoudige mogelijkheid mogelijkheid tijdelijke tijdelijkeopt-out opt-out

27 informatieplicht aanbieder elektr. communicatiedienst - Telco, ISP, etc. moet abonnees en-of gebruiker informeren - over soort van verwerkte verkeersgegevens - verwerkingsdoeleinden - duur van de verwerking

28 Terms Terms & & Conditions Conditions Mobile Mobile Telephone Telephone Services Services Telco Telcowill willprocess processpersonal PersonalData, Data,including includingtraffic TrafficData, Data,for for purposes purposesof ofinvoicing, invoicing,management managementof ofthe theaccounts accounts receivable, receivable,payments paymentsfor forinterconnections interconnectionsand andspecial special access, access,handling handlingof ofcomplaints complaintsand anddispute disputesettlement, settlement, traffic trafficmanagement, management,provision provisionof ofinformation informationto tothe the Contracting ContractingParty Partyon onits itsown owntraffic TrafficData, Data,provision provisionof of information informationto toemergency emergencyservices, services,and andfor forpurposes purposesof of prevention, prevention,investigation investigationand andcombat combatof offraud fraudand and irregularities. irregularities. Personal PersonalData, Data,excluding excludingtraffic TrafficData, Data,may mayalso alsobe be processed processedfor forpurposes purposesof ofmarket marketsurveys surveysand andsales sales activities activitiespertaining pertainingto tothe theservices Servicesand andother otherservices services offered offeredby bytelco Telcoand/or and/orservices servicesof ofthird thirdparties partiesrelated relatedto to the theservices Services

29 Wet van 18 juli 2009 Stb. 2009, 333 bewaarplicht telecomgegevens verkeers- en lokatiegegevens naw-gegevens abonnees en gereg. gebruikers bewaartermijn 12 mndn voor telefonie 6 mndn voor internet (..?) t.b.v. onderzoek, opsporing en-of vervolgen ernstige misdrijven

30 < cookies! />

31 ook spyware, trojans enz spyware startpage hijacking drive-by downloads autodialers enz

32 Cookies Policy Cookies zijn kleine stukjes informatie die door uw browser worden opgeslagen op uw computer. Bol.com gebruikt cookies om u te herkennen bij een volgend bezoek. Cookies stellen ons in staat om informatie te verzamelen over het gebruik van onze diensten en deze te verbeteren en aan te passen aan de wensen van onze bezoekers. Onze cookies geven informatie met betrekking tot persoonsidentificatie. U kunt uw browser zo instellen dat u tijdens het winkelen bij bol.com geen cookies ontvangt.

33 cookieregels nu EU eprivacyrichtlijn duidelijk en volledig informeren opt-out Besluit Universele Dienstverlening en Eindgebruikersbelangen vooraf duidelijk en volledig informeren opt-out computervredebreuk

34 cookieregels straks (?) gew. EU eprivacyrichtlijn duidelijk en volledig Rl. Rl.2009/136/EG 2009/136/EG toestemming toestemminguitgedrukt uitgedrukt door gebruik te door gebruik temaken maken van instellingen van instellingenvan van browser of andere browser of andere toepassing toepassing informeren toestemming (opt-in) art. 11.3a ontwerp-voorstel Telecomwet art. 11.7a wetsvoorstel Telecomwet vooraf duidelijk en volledig vooraf duidelijk en volledig informeren informeren ondubbelzinnige toestemming toestemming (opt-in) (opt-in)

35 the plot thickens 2009/136/EG 2009/136/EGoverw. overw toestemming toestemming[kan] [kan] worden uitgedrukt worden uitgedruktdoor door gebruik te maken van gebruik te maken vande de desbetreffende desbetreffendeinstellingen instellingen van browser of een van browser of eenandere andere toepassing toepassing Art.29 Art.29WP WPOpinion Opinion2/2010 2/2010on on Behavourial Advertising Behavourial Advertising data datasubjects subjectscannot cannotbe bedeemed deemedto to have consented simply because they have consented simply because they acquired/used acquired/usedaabrowser browseror orother other application which by default enables application which by default enables the thecollection collectionand andprocessing processingof oftheir their information information Kamerst. Kamerst.II II2010/11, 2010/11,32549, 32549,nr nr33 het hetwetsvoorstel wetsvoorstel[is] [is]meer meerin inlijn lijngebracht gebracht met de tekst en de bedoeling van met de tekst en de bedoeling vande de betreffende bepaling uit de richtlijn. [ ] betreffende bepaling uit de richtlijn. [ ] Zo Zokomt komtde deeis eisdat datvoor voorhet hetplaatsen plaatsenof of lezen van informatie op de computer van lezen van informatie op de computer van de deeindgebruiker eindgebruiker«ondubbelzinnige» «ondubbelzinnige» toestemming toestemmingvereist vereistis, is,te tevervallen. vervallen. CBP CBPbrief brief14 14maart maart de..deenige enigeconclusie conclusiedie die uit de beide richtlijnen uit de beide richtlijnen [2002/58/EG [2002/58/EGjo. jo. 2009/136/EG en 95/46/EG 2009/136/EG en 95/46/EG getrokken getrokkenkan kanworden wordenisis dat dater erondubbelzinnige ondubbelzinnige toestemming toestemmingisisvereist.. vereist..

36

37 meldplicht beveiligingsinbreuk wetsvoorstel wijz. Telecomwet art. 11.3b verplichtingen voor aanbieder openbare elektronische communicatiedienst informeren OPTA bij inbreuk i.v.m. persoonsgegevens informeren betrokkene (datasubject) i.g.v. verwachte nadelige gevolgen bijhouden overzicht van inbreuken

38 aftapbaarheid en aftappen telecomnetwerk en diensten moeten aftapbaar zijn medewerkings- en geheimhoudingsplicht en beveiligingsplan

39 Nederland kampioen aftappen [29 mei 2008 Andreas Udo de Haes] Uit cijfers van het Ministerie van Justitie blijkt dat in Nederland per dag bijna evenveel telefoontaps lopen als in de Verenigde Staten in een heel jaar. Gemiddeld 1681 per dag. In Nederland zijn in de tweede helft van 2007 in totaal telefoontaps uitgevoerd, gemiddeld zo'n 1681 taps per dag. Dat heeft het Justitie bekend gemaakt in een summiere brief aan de Tweede Kamer. Hiervan betrof het in 84 procent een tap op een mobiele telefoon, schrijft Justitie. Verdere duiding over de tapstatistieken ontbreekt. Het is voor het eerst dat Justitie concrete tapcijfers vrijgeeft. Het departement heeft openbaarmaking jarenlang getraineerd omdat het niet over cijfers zou beschikken, want die werden niet centraal bijgehouden. Pas sinds juli vorig jaar worden alle taps gecoördineerd en gemeten door een team van het Korps Landelijke Politiediensten en kan er een totaaloverzicht worden samengesteld.

40 vragen?