LUX-PRIJS Programma 2016

Transcriptie

1 Directoraat-generaal Communicatie LUX-PRIJS Programma ) Inleiding De LUX-prijs, die dit jaar zijn tienjarig bestaan viert, geeft blijk van het culturele engagement van het Europees Parlement en bevordert culturele diversiteit in nauwe samenhang met andere Europese beleidsdomeinen. Met het Verdrag van Lissabon kreeg het Europees Parlement grotere wetgevingsbevoegdheden toegekend. Het is echter ook bevoegd initiatieven op te zetten die van groot symbolisch belang zijn. Een van die initiatieven was de introductie van een filmprijs van het Europees Parlement, die voor het eerst werd uitgereikt in 2007 (het jaar dat het Verdrag van Rome vijftig jaar bestond). Met de LUX-prijs wordt jaarlijks de aandacht gevestigd op films die tot de kern van het Europees openbaar debat doordringen. Als cultureel massamedium kan film een ideaal middel zijn om na te denken en te discussiëren over Europa en zijn toekomst. In de films die strijden om de LUX-prijs wordt niet alleen een verhaal verteld, maar worden ook Europese gemeenschappelijke waarden verkend en onderzocht. Ook komen er in de films grensoverschrijdende vraagstukken aan bod, zoals de economische en maatschappelijke crisis, immigratie, justitie, solidariteit, burgerlijke vrijheden en grondrechten. Elke film werpt een blik op het leven van Europeanen, hun overtuigingen, twijfels en zoektocht naar identiteit. In de films worden verschillende visies over belangrijke actuele maatschappelijke en politieke kwesties belicht, waarmee ze bijdragen aan een bredere discussie over de Europese identiteit in al haar diversiteit. Door de Europese filmindustrie te ondersteunen, wil het Europees Parlement met de LUXprijs de uitdaging aangaan om nieuwe vormen van communicatie met Europese burgers te vinden. De Europese film vormt dan ook een bijzonder krachtige afspiegeling van discussies die duizenden mensen in een pluralistisch Europa bezighouden. In deze tijden van economische, politieke en maatschappelijke crisis, waarin ook de kunsten, cultuur en film onder druk staan, wordt met de LUX-prijs beoogd de Europese creativiteit en de verscheidenheid daarin te ondersteunen. Door de Europese filmindustrie te ondersteunen, kunnen de grenzen zowel fysieke als psychologische die Europa in toenemende mate verdelen, worden overstegen. Film is een van de rijkste en krachtigste vormen van culturele expressie en herbergt de potentie om de ons omringende muren van angst en onzekerheid te doorbreken. Door ons een

2 spiegel voor te houden, laat film ons zien hoeveel wij met elkaar gemeen hebben of hoe merkwaardig en interessant de onderlinge verschillen zijn. 2) De achterliggende beginselen Het Europees Parlement belicht de culturele diversiteit Cultuur en met name film blijven domeinen waarbinnen het Parlement doeltreffend met de burgers van de Europese Unie kan en moet communiceren, zodat zij het Parlement nog beter kunnen leren kennen en begrijpen. De LUX-prijs, die voortkomt uit een eigen initiatief van het Parlement, is een van de manieren om dit doel te bereiken. Het Europees Parlement zet zich in voor cultuur Hoewel de Europese Unie op dit gebied slechts ondersteunende en coördinerende bevoegdheden heeft, stelt het Parlement cultuur van oudsher centraal in de Europese wetgeving. Dat blijkt onder meer uit de op initiatief van de Commissie cultuur en onderwijs georganiseerde openbare hoorzitting van 27 oktober 2010 over film en Europese identiteiten, uit de deelname van Europese Parlementsleden aan de LUX Film Days en aan de debatten over cultuur, de digitale agenda, enz. tijdens de grote internationale filmfestivals. De filmkunst staat centraal in het Europese cultuurmodel Film geeft vorm aan interpretaties van culturele verscheidenheid, en daarin schuilt zijn culturele en industriële waarde voor elke gemeenschap die zowel binnen de eigen grenzen als daarbuiten haar invloed wil doen gelden. Film is een van de culturele vormen die er het best in slaagt mensen het gevoel te geven dat zij deel uitmaken van een groter geheel, in dit geval Europa. Cultuur is een menselijke en politieke constructie en film staat daarin centraal. De LUX-prijs is onderdeel van de communicatiestrategie van het Europees Parlement De LUX-prijs is een instrument dat bijdraagt aan het communicatiebeleid van het Europees Parlement. De officiële selectie en competitie worden toevertrouwd aan een panel van professionals uit de filmindustrie, wat de LUX-prijs artistieke en cinematografische verschaft. 3) Doelstellingen Bevordering van het openbaar debat over de EU en het Europese beleid Ondersteuning van het uitbrengen van Europese (co)producties in de Unie

3 Het Europese culturele landschap is bijzonder versnipperd. Slechts enkele kunstenaars en werken halen het buiten de landsgrenzen en vinden een publiek buiten hun eigen land. Film vormt daar geen uitzondering op. Feitelijk belemmert de oorspronkelijke taal waarin een film wordt opgenomen de verspreiding van de film op een meertalige markt. Met de LUX-prijs wordt een catalogus opgebouwd van kwaliteitsvolle Europese films die beschikbaar zijn in alle EU-talen, inclusief onderwijsmateriaal. 4) Selectieproces Hoe films worden geselecteerd het selectiepanel Het selectiepanel bestaat uit 21 personen uit de filmsector en selecteert de films voor de officiële selectie en competitie van de LUX-prijs. In het panel zitten producenten, distributeurs, bioscoopexploitanten, festivaldirecteurs en filmrecensenten. De panelleden worden goedgekeurd door de Commissie cultuur en onderwijs van het Europees Parlement. Elk jaar wordt een derde van de panelleden vervangen. Een vertegenwoordiger van de film die de LUX-prijs het jaar ervoor heeft gewonnen, maakt ambtshalve deel uit van het panel. De films voor de officiële selectie en competitie van de LUX-prijs worden voorgedragen door de leden van het selectiepanel. De leden mogen niet meer dan vijf films voordragen, waarvan niet meer dan twee films uit hun eigen land. Films kunnen ook worden voorgedragen door leden van het Europees Parlement of door filmkenners. De leden van het selectiepanel bekijken de films en bepalen welke tien films deel zullen uitmaken van de officiële selectie, en dus ook welke drie films zullen meedingen in de competitie. De beslissingen van het selectieteam worden genomen bij absolute meerderheid van stemmen, of als dat niet lukt op basis van gewone meerderheid. Leden van het selectieteam die hebben deelgenomen aan de productie of commerciële exploitatie van een film in de competitie die zij hebben voorgedragen, wordt verzocht niet mee te doen aan de eindstemming, daar zij een rechtstreeks commercieel belang hebben. De leden zijn tot geheimhouding verplicht tot aan de officiële bekendmaking van de selectie en de competitie. 5) Stemprocedure en uitreiking van de LUX-prijs in Straatsburg De winnaar wordt door de leden van het Europees Parlement gekozen en in november tijdens de plenaire vergadering aangekondigd.

4 Bij de stemprocedure, die een maand duurt, kan elk lid van het Europees Parlement slechts voor één film stemmen. De leden van het Europees Parlement kunnen de films op vier manieren bekijken: in het LUX-theater dat gedurende twee weken in het Europees Parlement is opgesteld (twee vertoningen per dag); in hun eigen lidstaat, op de LUX-filmevenementen die door de voorlichtingsbureaus van het Europees Parlement worden georganiseerd; op een video-on-demandplatform (dat via een wachtwoord voor alle leden van het Europees Parlement toegankelijk is); op dvd (een zeer beperkt aantal, dat hoofdzakelijk bedoeld is voor leden van de Commissie cultuur en onderwijs en de ondervoorzitters). Er kan gestemd worden tot de dag vóór de prijsuitreiking. Het resultaat van de stemming is dus onbekend tot het moment van de prijsuitreiking. De uitreikingsceremonie van de LUX-prijs wordt voorafgegaan door een seminar voor journalisten, waar leden van het Europees Parlement, deskundigen en filmregisseurs discussiëren over film en Europa. De uitreikingsceremonie van de LUX-prijs wordt tussen de vergaderingen in Straatsburg door georganiseerd, doorgaans na het debat en vóór de stemmingen. De regisseurs van de drie films in de competitie worden bij de prijsuitreiking en in de vergaderzaal uitgenodigd. De winnaar wordt bekendgemaakt door de Voorzitter van het Europees Parlement, die de titel van de winnende film pas bij het openen van de verzegelde envelop te zien krijgt. Vervolgens wordt een vertegenwoordiger van de winnende film verzocht een korte toespraak te houden. Sinds 2012 is met de lancering van de LUX Film Days ook een speciale publieksprijs in het leven geroepen, waarvan de winnaar op het internationaal filmfestival Karlovy Vary zal worden aangekondigd, tijdens de bekendmaking van de officiële selectie voor het volgende jaar. 6) Toelatingscriteria voor de films Om in aanmerking te komen voor de LUX-prijs, moeten films aan de volgende criteria voldoen: 1. Het zijn fictiefilms of creatieve documentaires (met of zonder animatie). 2. Ze hebben een speelduur van ten minste zestig minuten.

5 3. Ze komen voort uit producties of coproducties in het kader van het Creatief Europaprogramma (MEDIA) en zijn geproduceerd of gecoproduceerd in een EU-lidstaat of in IJsland, Liechtenstein of Noorwegen. 4. Ze dragen bij aan het in ere houden van de universele verspreiding van Europese waarden, illustreren de diversiteit van Europese tradities, belichten het Europese integratieproces en bieden inzicht in de opbouw van Europa. 5. De première op een festival of eerste vertoning heeft plaatsgevonden tussen 1 juni en 31 mei. 6. Ze hebben geen eerste prijs gewonnen op "A-festivals" (Venetië, San Sebastián, Berlijn, Cannes, Karlovy Vary of Locarno). 7) Het leggen van de grondslagen van de LUX-prijs en samenhangende activiteiten In juli 2010 heeft het Parlement een denkproces in gang gezet over de grondslagen van de LUX-prijs in de toekomst. Dit uitgebreide denkproces had ten doel om de zichtbaarheid van de LUX-prijs op het Europese culturele toneel te verbeteren en te zorgen voor een optimale benutting van het potentieel van de LUX-prijs, als een van de communicatiemiddelen van het Parlement, zoals vermeld in zijn communicatiestrategie die het op 5 juli 2010 heeft goedgekeurd, ter bevordering van politieke discussies naar aanleiding van de thema's die in de meedingende films worden aangekaart. Een betere zichtbaarheid van de LUX-prijs op het Europese culturele toneel houdt in dat het uitdragen van de prijs op twee belangrijke punten moet veranderen: de activiteiten rond de LUX-prijs moeten worden opengesteld voor het publiek, terwijl de deelname van de leden van het Europees Parlement behouden blijft; de vertoning van de drie films in de competitie moet worden uitgebreid naar de 28 lidstaten, in de vorm van een openbaar evenement (LUX Film Days). Hiermee worden de voorwaarden geschapen voor een Europese publieke ruimte: Europese burgers krijgen de mogelijkheid om gedurende dezelfde periode, op dezelfde plek (een stad in iedere lidstaat), te discussiëren over hetzelfde onderwerp (de films in de competitie), door in levenden lijve en op internet onder meer op sociale media deel te nemen aan de hieraan gerelateerde politieke discussies. Ook moeten op belangrijke filmfestivals gelegenheden worden gecreëerd om in contact te komen met zowel burgers als professionals, zoals gesteld in het besluit van het Bureau van 17 juni en bekrachtigd op 5 juli De activiteiten rond de LUX-prijs (LUX Film Days) bieden een enorm potentieel wat rechtstreekse communicatie met burgers in de lidstaten betreft. Dit heeft geleid tot de bekrachtiging van de volgende beginselen met het oog op de verdere bevordering van de LUX-prijs en van de inzet van het Parlement voor culturele diversiteit, met name in het kader van de communicatiestrategie van het Europees Parlement:

6 heroriëntatie van met de LUX-prijs samenhangende activiteiten voor het publiek; gedecentraliseerde organisatie van filmvertoningen en discussies, zodat burgers in de hele Europese Unie erbij worden betrokken; bijdrage aan het opzetten van permanente netwerken, met name op het gebied van cultuur. 8) Wat heeft de LUX-prijs te bieden? In het kader van de LUX Film Days worden de drie films in de competitie ondertiteld in de officiële talen van de EU en wordt voor elke EU-lidstaat een Digital Cinema Package (DCP) geproduceerd. De LUX-prijs houdt eveneens in dat de oorspronkelijke taalversie in verschillende talen wordt aangepast voor slechthorenden en slechtzienden, terwijl ook de promotie in de lidstaten wordt verbeterd. De LUX-prijs krijgt een steeds grotere naam op het gebied van de ondersteuning van Europese filmproducties. De prijs heeft ertoe bijgedragen dat films zich op de markt konden profileren en een breed publiek konden bereiken, wat anders misschien niet mogelijk was geweest. 9) Tijdschema van de LUX-prijs 2016 Januari selectie 2015 Februari Maart Mei Juni 22/1-30/1: Filmfestival Triëst Vertoning van de tien films van de officiële 27/1: Gelijktijdige vertoning van Son of Saul (officiële selectie 2015) in acht locaties in heel Europa 31/1: Sluiting van de stemming voor de publieksprijs /2-21/2: Filmfestival Berlijn, persoonlijk gesprek met professionals over het tienjarig bestaan van de LUX-filmprijs 18/2: Coördinatorenvergadering CULT 10/3-20/3: 20e editie Filmfestival Sofia (Bulgarije), presentatie van de gelijktijdige vertoningen tijdens de workshop van Europa Distribution 11/5-22/5: Filmfestival Cannes (op de pers gerichte presentaties), informatie over de LUX-filmprijs bij de stand van Creative Europe 28/5: Open dag vertoning LUX-film met het thema "Het Europees Parlement: het beleven en bevorderen van verscheidenheid" Het selectiepanel komt bijeen en kiest tien films voor de officiële selectie en drie voor de competitie

7 27/6: Heruitzending van een debat georganiseerd door het CNC in Parijs met als thema 'Hoe film de wereld kan veranderen' Juli 1/7-9/7: Filmfestival Karlovy Vary bekendmaking van de tien films van de officiële selectie en de publieksprijs Panel over filmgeletterdheid met Europa Distribution, Creative Europe/Media desk Tsjechië en KVIFF Workshop over het belang van filmgeletterdheid aan de hand van casestudies, waaronder het project 28 Times Cinema 21/7 (onder voorbehoud): Bekendmaking van de drie competitiefilms tijdens de Venice Days-persconferentie in Rome en van de 28 Times Cinema-jury Augustus september 31/8-10/9: Venice Days 7e editie van 28 Times Cinema, vertoning van de drie LUX-competitiefilms met online debat met de regisseurs Oktober 10/10: Opening van de nieuwe LUX-editie en viering van het tienjarig bestaan openbare hoorzitting en debat met filmregisseurs van vorige edities in samenwerking met CULT Start van de LUX Film Days in de lidstaten op festivals, in bioscopen en online, in nauwe samenwerking met Creative Europe/Media Desk Publieksprijs November Interne competitie in het EP (dvd's, VOD, vertoningen in het Bozar, stemming EP-leden) 7/11-19/11: Vertoningen van de competitiefilms voor EP-leden in het LUXtheater (EP Brussel) Eind november: Het Europees Filmforum viert het 25-jarig bestaan van Media (Brussel) 23/11: Uitreiking van de LUX-prijs en bekendmaking van de nieuwe LUXpublieksprijs in bijzijn van de European Film Academy en de Europese Commissie (Straatsburg) December 10/12: European Film Awards Ceremony, Wrocław