Samen op zoek naar scharrelruimte

Transcriptie

1 Samen op zoek naar scharrelruimte VBZ Conferentie Zorg & Arbeidsmarkt 15 november 2018 Donderdag 15 november kwamen wij met zo n 100 bezoekers van diverse zorgorganisaties bij elkaar om scharrelruimte op te zoeken. De afgelopen jaren is de kijk op gezondheid veranderd: gezondheid gaat niet over de afwezigheid van ziekte, maar over omgaan met fysieke, mentale en sociale uitdagingen en eigen regie. Hoe zorgen wij dat wij in deze regio bijdragen aan positieve gezondheid? En hoe zorgen wij dat wij onze medewerkers behouden en opleiden, mensen interesseren voor deze mooie sector en kwalitatief goede zorg blijven leveren? Dit bereiken we niet door het allemaal op de bekende manieren en ieder voor zich te blijven doen. We moeten met elkaar op zoek naar scharrelruimte. Scharrelruimte zoeken én geven Hanneke Moonen vertelt in haar openingswoord een ontroerend voorbeeld van haar schoonmoeder. Haar schoonmoeder is slecht ter been. Na een bezoek aan haar schoonmoeder vraagt ze haar man waarom hij zijn moeder niet even geholpen heeft bij het koffie zetten. Haar man antwoordt dat hij dit bewust niet doet, het is nog een van de weinige dingen die zijn moeder zelf kan en graag doet. Vervolgens wordt Liesbeth van Hellemondt in het zonnetje gezet: zij neemt in december afscheid als adviseur van VBZ. Directeur Ad Warnar memoreert dat Liesbeth in februari aangaf eind 2018 met pensioen te willen gaan, maar dat zij daarvóór eerst nog een fantastische conferentie wilde organiseren. Bij deze!

2 Sprekers aan het woord Bestuurders van zorgorganisaties? Bestuurders van drones! Ik wil vooruitkijken en daarom laat ik jullie dit filmpje zien, aldus Patricia van Esveld van Heliomare. In het filmpje gaat zorgrobot Phi uit logeren bij Lydia, een cliënte van Philadelphia. Als Phi weer vertrokken is vertelt Lydia wat ze van Phi geleerd heeft: geduld. En ze droomt van de leuke momenten met Phi. Daarna volgt een filmpje over hoe de maatschappij zich zou kunnen ontwikkelen: designerbaby s, nanorobots, geen verzekeraars en gemeenten meer. Patricia vraagt zich af: Zullen mensen dan nog ziek zijn, zullen ze nog dood gaan? En hoe ziet de zorg er dan uit? Haar boodschap: 'Zoek scharrelruimte in jezelf, je organisatie en over organisaties heen. Veranderen kost tijd: begin jong Een mens is veel meer dan een ziekte: waar ligt je kracht naast je klacht? Marja van Vliet werkt voor het Instituut voor Positieve Gezondheid. Centraal voor dit instituut staat de vraag hoe je een veerkrachtig en betekenisvol leven bevordert. Dit begint al op jonge leeftijd, als je van jongs af aan bewust bent van je eigen gezondheid, neem je zelf de regie en ontstaan er minder chronische klachten. Hoe jonger je bent, hoe beter je vaardigheden en gewoonten aanleert. Marja beschrijft een voorbeeld van een fiets met omgekeerde besturing: stuur je naar links, dan ga je naar rechts. Het kostte een onderzoeker liefst acht maanden om deze fiets te leren besturen. Een jonger iemand leert dit veel sneller, maar ook het afleren van verkeerde gewoonten kost minstens zoveel tijd. Marja: Dus maak keuzes en ga na waarom je doet wat je doet, waar word je blij van en ga je eigen drijfveren na. Dit was de boodschap die zij zorgprofessionals mee wilde meegeven.

3 Loslaten of anders vasthouden? Thom Verheggen, de Ontmanager, merkte in zijn jaren als manager dat je meer voor elkaar krijgt als je medewerkers niet precies vertelt wat ze moeten doen. Het systeem is een ruggensteun, maar soms nemen regels de overhand. Thom: Vraag jezelf vaker af: doe ik wat hoort of doe ik wat helpt? Bij Netflix moeten medewerkers zelf nadenken of hetgeen ze doen goed is voor het bedrijf. Netflix waardeert de eigen beoordeling van medewerkers, daarin investeer het bedrijf. Teveel houvast creëert een cultuur van volgzaamheid. Gebruik je eigen kompas. Sterke teams & Sterke medewerkers Met dit project wil Kennemerhart zorgverleners en zorgteams laten floreren om de beste zorg te kunnen leveren. Als medewerkers in hun eigen kracht geloven gaan zij daardoor ook meer initiatieven nemen, stellen Tinka van Vuuren en Gerrit Oostendorp vast. Initiatieven van medewerkers worden gefaciliteerd. Door meer eigen regie zijn medewerkers beter in staat de eigen regie van de cliënt te ondersteunen. Bij Kennemerhart begint dit proces goed op gang te komen.

4 De workshops Aan de slag met Positieve gezondheid Marja van Vliet gaat in op het Spinnenwebmodel van positieve gezondheid als een behulpzaam gesprekinstrument. Het model bevat zes thema s op een A5-je met elkaar in samenhang gebracht. Marja: Dit model kun je gebruiken als je als gids mensen op weg helpt, afwisselend directief, volgend en vooral vragend. Wat is er in de kern aan de hand en wat is je doel? Welke stap wil je zetten? Welke faciliteiten helpen? Hobbels op de weg bij Duurzaam Leiderschap Karen van de Zee van Cocon training & advies introduceert een model als kompas voor duurzaam leiderschap, met vier basiselementen: empathie, mildheid/compassie, rechtvaardigheid en wederkerigheid. De vragen als Kun jij uitleggen waarom je bepaalde keuzes maakt? en Hoe betrouwbaar ben jij als leider?, zetten de deelnemers aan het denken. De boodschap van Karen: Een duurzame leider houdt focus op de stip, is betrouwbaar en heeft een klein ego. Weegt de belangen van alle stakeholders, handelt op basis van menselijkheid en ziet wie ondersteuning nodig heeft. Werken vanuit de bedoeling Vragend naar een reactie op zijn presentatie van vanmorgen, antwoorden de deelnemers dat loslaten als manager moeilijk is, medewerkers vinden het toch juist fijn om kaders te hebben? Thom Verheggen: Groeien doe je als je net uit je comfortzone moet stappen. Waar of wanneer dat is, is voor iedereen anders. Welke vragen stel je? Vraag je: Kun je dat?, of zeg je: Ik vertrouw op jou. Systemen zijn dominant, hier kun je last van hebben. Er is natuurlijk wel een beetje houvast nodig. Maar als we allemaal evenveel zwembandjes om hebben, dan gaat de een zich vervelen, de ander vindt het leuk en de derde verstijft van angst omdat hij bijna verzuipt. Geef een ieder wat hij nodig heeft. Sterke teams sterke medewerkers De betrokken medewerkers van 2 locaties van Kennemerhart stellen zich voor, een helpende, een medewerker, en twee teamleiders. Zij vertellen dat ze tijdens een werkoverleg hoorden dat hun team meedeed. Het was met andere woorden geen vrije keus, maar doordat ze er positief in stonden hebben ze er toch baat bij gehad. Een van de teamleiders geeft aan dat ze meer plezier in haar functie van teamleider heeft. Het team is volgens haar opener geworden, ze hebben elkaars sterke en minder sterke punten leren kennen en durven elkaar aan te spreken. In het andere team is meer structuur gekomen, onder andere door het gebruik van een planbord. Ook is de zelfstandigheid van de teamleden toegenomen, vindt er dagelijks bij de koffiepauze overleg plaats en is er minder gemopper. Ze hebben allemaal veel geleerd over zelfleiderschap (verantwoordelijkheid nemen, jezelf motiveren en jezelf aansturen) en het benaderen van sterke kanten en kwaliteiten. De teamleider geeft aan dat ze veel complimenten geeft en ruimte biedt om nieuwe ideeën op te pakken. HR merkt op dat er in de organisatie een meer gemeenschappelijke taal ontwikkeld is om het gesprek te voeren, bijvoorbeeld wat geeft energie en wat neemt energie?

5 College door Gabriël Anthonio: Waardegedreven leiderschap Gabriël Anthonio, professor, bestuurder en charismatisch verteller, neemt ons aan het einde van de dag mee in een inspirerend minicollege over leiderschap. Hij vertelt met voorbeelden en humor dat leiderschap gaat over invloed uitoefenen, over (helpen) ontwikkelen, over kwaliteit van het contact op de horizontale dimensie en over handelen vanuit je kernwaarden. Over zijn werk als bestuurder vertelt hij dat hij samen met de medewerkers plannen maakte om weer een gezonde organisatie te worden. En dat ook het jaarplan, op 1 A4-tje (!), op één dag in gezamenlijkheid wordt gemaakt. We leren over Vygotski en zijn theorie over het ondersteunen van iemand in zijn of haar naastgelegen ontwikkeling: Laat je iemand verzuipen of geef je hem een zwemkraag? Het is belangrijk dat je je eigen kernwaarden kent en dat je daarnaar handelt. Wil je leiderschap met impact? Reflecteer op je waarden, zorg voor horizontaal contact en doe het samen, want mensen komen door mensen in beweging. Wij waren samen met u op zoek naar