Het euthanasietraject als behandeloptie. Gerty Casteelen, psychiater

Transcriptie

1 Het euthanasietraject als behandeloptie Gerty Casteelen, psychiater

2 Wat ga ik vertellen Hoe ziet een traject eruit? Model: Ars Moriendi Casuïstiek Maria Britt Conclusie

3 Voordeurgesprek / kennismaking

4 Paul van Tongeren (hoogleraar wijsgerige ethiek) Hij vraagt zich af: wat wil die mens nu eigenlijk Een object-willen en een meta-willen object willen Gericht op een ander goed = dood meta willen Een zelfbevestiging van de willer

5 Ars moriendi Dit boeck is gheheyten dat sterf boeck.

6 Carlo J. W. Leget Voorzitter van de vakgroep Zorgethiek, hoogleraar Zorgethiek en geestelijke begeleidingswetenschappen en bijzonder hoogleraar Palliatieve zorg, aan de Universiteit voor Humanistiek

7 Ars Moriendi (Carlo Leget) Welke mensen loslaten, vasthouden Terugblik leven, vergeven Vrij om te kiezen, actie/laten gebeuren Betekenis dood, rol geloof, identiteit, wie heeft mij gevormd/wat was vormend

8 Innerlijke ruimte Innerlijke ruimte is - overdrachtelijk gesproken - een gemoedstoestand, waarbij iemand in staat is zich in alle rust en vrijheid te verhouden tot de directe emoties en houdingen, die door een situatie worden opgeroepen (Carlo Leget) ruimte

9 Innerlijke ruimte Als iemands innerlijke ruimte beperkt wordt, is doelgericht Luisteren Herkennen Erkennen Exploreren Gericht op het herstellen of het vergroten van innerlijke ruimte zodat levensvragen kunnen worden gewikt en gewogen Geestelijke zorg/levensoriëntatie

10

11 Maria 39 jr. Biografie Eerste gesprek maart 2015 Ze is geboren als twee-eiige tweeling en heeft nog een broer -3. Als kind was ze altijd samen met haar zusje. Op de lagere school voelde ze zich het buitenbeentje, omdat ze anders over de dingen dacht. Thuis was het streng religieus, seksueel misbruik van haar 6 de tot haar 14 de

12 Maria 39 jr. Biografie Op haar 17de is ze het huis uitgevlucht, Ging drugs gebruiken, hasj, cocaïne etc., en werd psychotisch; opname GGZ Met familie gesproken over het misbruik De familie heeft deze 'duivelse gedachten geweten aan haar drugsgebruik- Breuk Medicatie en na 21/2 jaar kon ze haar studie SPW-H afmaken werken depressief

13 Maria 39 jr. Diagnose: Depressie, Post Traumatische Stress Stoornis Persoonlijkheidsstoornis Psychotische stoornis/ Schizoaffectieve stoornis Dissociatieve stoornis

14 Behandelingen Ze heeft alle anti-psychotica en antidepressiva gehad. Veel bijwerkingen Traumabehandeling 2x Electro Convulsie Therapie serie (ECT) gehad Opgenomen geweest met een IBS en RM, vaak suïcidaal

15 Maria 39 jr. Huis/kliniekbezoeken Stemmen geven veel last, praten door elkaar heen. Ze doet de hele dag niets. Ze heeft 4 trouwe vrienden, die zeer betrokken bij haar zijn. Ze vraagt: hoe lang duurt zo n traject. Wat is lang?, vragen we haar. Ik vind een maand al te lang...'.

16 Maria 39 jr. Lijden Ze blijft piekeren, ze heeft constant last van stemmen. Geen opdrachten. Grote chaos. Somberheid, geheugenproblemen (ECT) Bang om oiv stemmen zich te suïcideren. De dagen vindt ze zinloos, alles is mislukt. Geen kwaliteit van leven Geen twijfel over haar euthanasieverzoek.

17 Gesprekken Maria Zou ze haar familie willen informeren als het eenmaal zo ver zou zijn? Dat wil ze echt niet. Ze twijfelt over haar tweelingzus. Zoveel jaren geen contact met haar familie heeft, dat ze voor haar eigenlijk niet meer bestaan. Geloof zou geen rol meer spelen

18 De praktische stappen Zou ze willen overslaan. Nu moet ze nadenken hoe ze haar vrienden en evt. zus moet vertellen dat ze bezig is om te stoppen met dit leven. We zeggen haar dat wij het belangrijk vinden dat zij zelf regie voert over dit proces. Ze zou haar organen willen doneren. Ze maakt steeds to do lijstjes

19 Behandelaar GGZ Ze willen het niet voor haar bepalen. Als jij voor jezelf besluit dat het genoeg is geweest, zullen we jouw steunen in jouw beslissing Contact met dienst levensoriëntatie, levensverhaal

20 Maria 39 jr. Ik wil geen TS doen; ik wil niet dat iemand anders een trauma oploopt door mij. Ik wil waardig uit dit leven. Ik wil niet perse dood, maar ik wil DIT LEVEN NIET MEER!

21 Onafhankelijk psychiater (juni 2016) Er is sprake van invoelbaar ernstig ondraaglijk lijden vanwege de intensiteit van haar klachten en de mate waarin dit een beslag legt op haar dagelijks functioneren. Er is sprake van een duurzaam doodsverlangen en een vrijwillig, weloverwogen verzoek om hulp bij zelfdoding/euthanasie Cliënte is wilsbekwaam m.b.t. haar verzoek. Consulent maakt een voorbehoud t.a.v. de uitzichtloosheid van haar lijden. In die zin wordt er momenteel grotendeels, maar partieel, voldaan aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen.

22 Advies: onafhankelijke psychiater Aanmelden met hoge urgentie, voor plaatsing aansluitend op huidig behandeltraject HIC, Gericht op structurerende activiteiten, versterken van eigen coping vaardigheden en afname lijdenlast t.g.v. horen van stemmen. Continueren huidige behandelrelatie en contact met Stichting Levenseindekliniek voor follow-up. Handhaven eigen woning. Evalueren haalbaarheid en effect van deze interventie na 1, 2 en 3 maanden.

23 Addendum Ψ na behandeling Na 6 maanden verblijf op open afdeling heeft dit niet geresulteerd in een significante verbetering van de klachten van cliënte en/of een door cliënte als waardevol beleefde verbetering van de kwaliteit van haar leven. In die zin wordt er nu volledig voldaan aan het criterium dat het lijden van cliënte uitzichtloos is.

24 Bezoek 11 nov Wat zou zij het liefst willen? Dan zegt ze resoluut: 'Liefst wil ik voor het eind van dit jaar overlijden. Contact tweelingzus valt haar zwaar. Uitvoering in 2017 geen haalbare kaart. Nogmaals onafhankelijk psychiater en daarna SCEN-consultatie en MDO.

25 Maria 39 jr. Oudejaarsdag suïcidepoging (overdosis) Belt in paniek hulpverleners Opname Algemeen Ziekenhuis

26 2 de onafhankelijke psychiater 2018 In alle redelijkheid geen behandelopties en er is sprake van uitzichtloos lijden Overwegingen: Loyaliteit vrienden Gedeeltelijk herstel contact zus Haalbaarheid traject of suïcide Geloof; bang dat ze verantwoording moet afleggen.

27 Maria 39 jr. mail mei 2018 Ik heb me na de 2 e arts en advies van de psychiater georiënteerd op alternatieve behandelingen. Van deze optie bleef over : een ketamine infuus of traject te proberen bij een psychiater die hearing voices toepast. Ik vind het ketamine infuus een eng iets, ik heb gekozen voor de hearing voices

28 Maria 39 jr. (2 de deel mail) Nu ik voor de 4 de keer behandeling ga proberen, zijn vrienden, verpleegkundigen blij dat ik iets ga proberen alsof de dood geen rol meer speelt voor/in mij. Soort opgeluchtheid waarbij vooral vrienden denken dat doodgaan, denken en bezig zijn met de dood er niet meer is. Ik voel me daardoor erg alleen.

29 Maria 39 jr. (3 de deel mail) Sowieso is het verwarrend om met zowel behandeling als mijn traject bij jullie bezig te zijn. Jullie traject geeft rust en nu ik een behandeloptie ga proberen zorgt dat voor een soort spagaat tussen leven en dood. Euh...begrijp je mijn vraag?

30 Ars Moriendi (Carlo Leget) Welke mensen loslaten, vasthouden Terugblik leven, vergeven ruimte Vrij om te kiezen, actie/laten gebeuren Betekenis dood, rol geloof, identiteit wie heeft mij gevormd /vormend geweest

31 Innerlijke ruimte = euthanasietraject Maria Welke mensen loslaten, vasthouden Terugblik leven, vergeven Innerlijke ruimte Vrij om te kiezen, actie/laten gebeuren e Betekenis dood, rol geloof, Identiteit, wie heeft mij gevormd /vormend geweest

32 Innerlijke ruimte = euthanasietraject Maria Welke mensen loslaten, vasthouden Terugblik leven, vergeven Vrij om te kiezen, actie/laten gebeuren Betekenis dood, rol geloof, Wat heeft mij gemaakt, wie heeft mij gevormd /vormend geweest

33 Euthanasietraject als behandeloptie We exploreren de euthanasiewens / niet kunnen leven / stervenswens. Neem de tijd Belangrijk om essentiële domeinen aan bod te laten komen? (individueel) Patiënt centraal en de regie Uitkomst is open BEHANDELING EUTHANASIE Stervenskunst als levenskunst.

34 BRITT 29 jr.

35

36 Onze waardigheid tegenover de doden bestaat in het respect voor haar wil en de manier waarop die in de logica van haar leven een plaats wist te vinden. Peter Bieri, filosoof

37