Hulp bij zelfdoding. Informatie voor cliënten en hun familie/naasten

Transcriptie

1 Hulp bij zelfdoding Informatie voor cliënten en hun familie/naasten

2 Hulp bij zelfdoding GGz Breburg heeft in 2013 een Handreiking hulp bij zelfdoding vastgesteld. De handreiking is bedoeld voor de hulpverleners van de instelling. Middels deze folder informeert GGz Breburg u graag over de achtergronden van deze handreiking. Er is volgens de wet sprake van hulp bij zelfdoding wanneer de arts een ander opzettelijk behulpzaam is bij zelfdoding of hem de middelen daartoe verschaft. Er wordt onderscheid gemaakt tussen euthanasie en hulp bij zelfdoding. Bij euthanasie krijgt de patiënt meerdere injecties (door de arts toegediend), waarna de dood snel intreedt. Bij hulp bij zelfdoding krijgt de patiënt een drankje (dat hij zelf inneemt) waardoor een diep coma ontstaat waarna de dood volgt binnen iets langere tijd. GGz Breburg vindt het, met o.a. beroepsverenigingen als de Nederlands Vereniging voor Psychiatrie (NVvP), in uitzonderlijke gevallen gerechtvaardigd dat aan psychiatrische patiënten hulp bij zelfdoding wordt geboden. De overwegingen hiervoor zijn als volgt: Compassie en barmhartigheid: wanneer een arts na een zorgvuldige beoordeling tot de overtuiging komt dat de keuze voor hulp bij zelfdoding voldoet aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen, kan hij de hulpvrager vervolgens niet aan zijn lot overlaten. Hij moet dan bevorderen dat de zelfdoding op een menswaardige wijze plaatsvindt. Daarbij komt dat de meeste medicatie niet vrij verkrijgbaar is. Zonder hulp zal een suïcide wellicht gewelddadiger verlopen. Een gewelddadige suïcide kan traumatiserend zijn voor derden (denk aan treinbestuurders), maar kan ook ernstig blijvend letsel veroorzaken als de suïcide niet slaagt. Er dient dus een zorgvuldige beoordeling plaats te vinden en aan wettelijke zorgvuldigheidseisen voldaan zijn. Dit houdt in dat de arts: a) de overtuiging heeft gekregen dat er sprake was van een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de patiënt;

3 b) de overtuiging heeft gekregen dat er sprake was van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt; c) de patiënt heeft voorgelicht over de situatie waarin deze zich bevond en over diens vooruitzichten; d) met de patiënt tot de overtuiging is gekomen dat er voor de situatie waarin deze zich bevond geen redelijke andere oplossing was; e) bij psychiatrische problematiek vóór inschakeling van de SCEN-arts een onafhankelijk psychiater heeft geconsulteerd om de behandelmogelijkheden te beoordelen, f) ten minste één andere, onafhankelijke (SCEN-)arts heeft geraadpleegd, die de patiënt heeft gezien en schriftelijk zijn oordeel heeft gegeven over de zorgvuldigheidseisen, zoals hierboven beschreven en g) de levensbeëindiging of hulp bij zelfdoding medisch zorgvuldig heeft uitgevoerd. Indien een arts zich niet aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen houdt, kan dit tot strafrechtelijke vervolging leiden. Binnen GGz Breburg hebben we daarom het volgende afgesproken: a) Zodra een behandelend psychiater de vraag om hulp bij zelfdoding van een patiënt overweegt, neemt hij contact op met de geneesheerdirecteur. Ook de Raad van Bestuur wordt geïnformeerd. Daarnaast wordt het verzoek binnen de multidisciplinaire behandelplanbespreking en met verschillende collega's besproken. b) De Handreiking van GGz Breburg is gebaseerd op de Richtlijn omgaan met het verzoek om hulp bij zelfdoding door patiënten met een psychiatrische stoornis uit 2009 van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie. De behandelend psychiater van een patiënt met een vraag om hulp bij zelfdoding wordt voor uitgebreide informatie dan ook naar dat document verwezen. c) Er wordt aan de arts aangeraden om twee onafhankelijke artsen te raadplegen voor de eerste en tweede consultatie: één met bijzondere expertise op het gebied van de stoornis, een tweede om het proces

4 te toetsen. Deze tweede consultatie gebeurt door een SCEN arts, die hiervoor speciaal is opgeleid. d) Als een psychiater hulp bij zelfdoding principieel (in het algemeen) afwijst, verwijst hij de patiënt naar een collega die de vraag van de patiënt overneemt. e) De behandelend psychiater geeft na de uitvoering van hulp bij zelfdoding geen verklaring van overlijden af, maar meldt het overlijden onmiddellijk bij de gemeentelijke lijkschouwer. Hierbij verzendt de behandelend psychiater een beredeneerd verslag, waarin bovengenoemde zorgvuldigheidsnormen opgenomen zijn. In de praktijk betekent dit dat er 2 fasen zijn te onderscheiden die alles bij elkaar 6-12 maanden in beslag kunnen nemen, afhankelijk van de nog aanwezige behandelopties. In de eerste fase maakt de behandelend psychiater met de patiënt de overweging óf het traject tot hulp bij zelfdoding wordt ingegaan. De tweede fase bestaat uit het traject zelf: in deze fase vinden de twee hiervoor genoemde consultaties plaats. Ten slotte is het van belang dat u zicht realiseert dat de patiënt geen 'recht' heeft op hulp bij zelfdoding en dat een psychiater een verzoek kan weigeren om uiteenlopende redenen. Voor vragen hierover kunt u terecht bij uw behandelend psychiater.

5

6 GGz Breburg GGz Breburg is een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, voor mensen in alle leeftijden, met vestigingen in de regio s Midden- en West-Brabant. info@ggzbreburg.nl Tel Postadres GGz Breburg Postbus AT Tilburg Afdeling I & K (Innovatie & Kwaliteit) VIK I&K 001 februari 2015