Het opmaken van het boeterapport ontslaat u niet van de plicht de betreffende, in het boeterapport genoemde, overtreding op te heffen.

Transcriptie

1 > Retouradres Postbus LV Den Haag Ministerie van Defensie Defensie Materieel Organisatie Commandant DMunB MPC 55 A Postbus BB UTRECHT 3509AA90004 Inspectie SZW Parnassusplein VX Den Haag Postbus LV Den Haag Contactpersoon Medewerker afd. Inspectieondersteuning T +31 (0)70 Datum < 16 wordt maart automatisch 2018 gevuld > Betreft Toezending boeterapport Onze referentie /05 KMS-code Y25 Geachte heer/mevrouw, Op 20 november 2017 hebben en, arbeidsinspecteurs bij de Inspectie SZW, een controle uitgevoerd bij DMO DMunB, Munitiecomplex Veenhuizen te Veenhuizen. Naar aanleiding hiervan is bijgevoegd boeterapport opgemaakt op basis waarvan een bestuurlijke boete kan worden opgelegd. Het boeterapport is overgedragen aan de Boeteoplegger van de Inspectie SZW te Den Haag. Over de verdere afhandeling hiervan, inclusief bezwaar- en beroepmogelijkheden, wordt u binnenkort geïnformeerd. Het opmaken van het boeterapport ontslaat u niet van de plicht de betreffende, in het boeterapport genoemde, overtreding op te heffen. Overigens maak ik u erop attent dat een boeterapport geen beschikking is in de zin van artikel 1:3, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht. U kunt hiertegen geen bezwaar indienen. Een afschrift van deze brief is verzonden aan uw medezeggenschapsorgaan. Indien gewenst kunt u op deze brief schriftelijk reageren. Wilt u dan het kenmerk en de datum van deze brief vermelden? U kunt ook telefonisch contact opnemen met de in het briefhoofd vermelde contactpersoon. Hoogachtend, Arbeidsinspecteur Inspectie SZW Bijlage: boeterapport De Inspectie SZW bevordert door middel van toezicht en handhaving de naleving van wet- en regelgeving ten aanzien van eerlijk, veilig en gezond werken en bestaanszekerheid voor iedereen. Pagina 1 van 1

2 Boeteoplegger SZW Boeterapport Kenmerk /04 KMS-code Y51 Gedagtekend op 16 maart 2018 Gegevens overtreder Ministerie van Defensie Defensie Materieel Organisatie (DMO) Defensie Wapensystemen & Bedrijven (DWS&B) Defensie Munitiebedrijf (DMunB) hierna te noemen: DMO DMunB locatie Veenhuizen Gegevens overtreding Korte omschrijving van de overtreding Overtreding van Opgemaakt door Datum : 20 november 2017 Tijdstip : omstreeks 14:00 uur Locatie : Norgerweg 15, 9341 AX te Veenhuizen De opvanginstallatie, de potentiaalvereffening en de overspanningsafleiders in het elektrische systeem van de munitiemagazijnen zijn niet juist gemonteerd, waardoor het gevaar van een directe of indirecte blikseminslag in of nabij het munitiecomplex niet veilig afgewend wordt. Dit manco in het elektrische systeem is door het deskundige onderzoeksbureau Van der Heijde Bliksembeveiliging Inspectie in mei 2017 vastgesteld en op 10 juli 2017 gerapporteerd. Door het ontbreken van een functionerende opvanginstallatie, potentiaalvereffening en overspanningsafleider in het elektrische systeem van deze munitiemagazijnen, zijn de installaties niet zodanig ingericht dat een veilig gebruik is gewaarborgd, rekening houdend met te verwachten uitwendige invloeden, zoals blikseminslag. artikel 16 lid 10 van de Arbeidsomstandighedenwet juncto artikel 3.4 lid 1 van het Arbeidsomstandighedenbesluit, zijnde een overtreding waar een bestuurlijke boete voor kan worden opgelegd volgens artikel 9.9b, eerste lid, onder c van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Arbeidsinspecteur van de Inspectie SZW

3 Ons kenmerk: /04 Rapporteur Ik,, arbeidsinspecteur van de Inspectie SZW, belast met het toezicht op de naleving van de bepalingen krachtens de Arbeidsomstandighedenwet, verklaar het volgende. Locatie Op 13 november 2017, tussen 14:00 uur en 16:30 uur was ik op een locatie, gelegen aan de Norgerweg 15 te Veenhuizen. Reden aanwezigheid Ik was daar voor het uitvoeren van een inspectie. De inspectie maakte deel uit van het inspectieproject Defensie ARIE installaties In dit inspectieproject wordt geïnspecteerd op de veilige uitvoering van werkzaamheden met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen, zoals munitie. Arbeidssituatie op arbeidsplaats Ik zag dat bij de toegang tot genoemde locatie een bord stond met daarop D&I Veenhuizen. Ik bevond mij op een arbeidsplaats, waar ik zag dat personen werkzaamheden verrichtten, verband houdende met de inname, de opslag en de uitgifte van munitie, aldus zijnde een arbeidsplaats als bedoeld in artikel 1, derde lid, onder g, van de Arbeidsomstandighedenwet. Arbeidsrelatie Waarnemingen arbeidsinspecteur De genoemde werkzaamheden werden verricht krachtens een publiekrechtelijke aanstelling, zodat er sprake was van werkgever en werknemers in de zin van artikel 1, eerste lid, onder a, 1, en van artikel 1, eerste lid, onder b, van de Arbeidsomstandighedenwet, zoals blijkt uit de verklaring van de vertegenwoordiger van de overtreder de heer (bijlage 1). In deze verklaring verwijst de heer naar een aantal documenten waaruit blijkt dat hij de vertegenwoordiger van de rechtspersoon is. Deze documenten zijn het Defensie Mandaatbesluit Personele Bevoegdheden Defensie 2016 (bijlage 2) en de nota Toewijzing, gebruik en aanwijzing vergunninghouders gedateerd 5 juli 2016 (bijlage 3). Deze documenten overhandigde de heer mij op 11 december In het Defensie Mandaatbesluit Personele Bevoegdheden Defensie 2016, versie BS , 6 juni 2016, wordt in Artikel 2. Aanwijzing commandant, verwezen naar de bijlagen A tot en met G van dit Mandaatbesluit. In Bijlage E behorende bij artikel 2 van dit besluit is als commandant aangeduid de Commandant Defensie Munitiebedrijf. In de nota Toewijzing, gebruik en aanwijzing vergunninghouders gedateerd 5 juli 2016 (bijlage 3) draagt de plaatsvervangend directeur DMO, generaal-majoor, de commandanten op om aan de verantwoordelijkheden in het kader van het werkgeverschap op de juiste wijze invulling te geven. In deze nota is een tabel opgenomen waarin onder nummer 12 is aangewezen de commandant Defensie Munitiebedrijf (C-DMunB) voor het object MMC Veenhuizen. Op maandag 13 november 2017 bracht ik, samen met mijn collega een bezoek aan het bedrijf Van der Heijde Bliksembeveiliging Inspecties, gelegen aan de Rijdstraat 12, 9291 MB te Kollum. Wij spraken daar met de heer en de heer. De heer vertelde ons dat hij in mei 2017 een inspectie van de bliksembeveiligingsinstallatie van de munitiemagazijnen van Munitiecomplex Veenhuizen had uitgevoerd. De heer vertelde ons dat hij deze inspectie had uitgevoerd op basis van onder andere de norm NEN-EN-IEC De heer vertelde ons dat uit zijn inspectie was gebleken dat de Pagina 2 van 10

4 Ons kenmerk: /04 bliksembeveiligingsinstallatie van deze munitiemagazijnen niet in orde was. Aansluitend en op ons verzoek overhandigde de heer ons een USB stick met daarop afschriften van de rapporten van de door hem uitgevoerde inspecties van de bliksembeveiligingsinstallatie van de munitiemagazijnen van Munitiecomplex Veenhuizen. Op maandag 13 november 2017 voerde ik, samen met mijn collega, een inspectie uit bij DMO DMunB locatie Veenhuizen, gelegen aan de Norgerweg 15 te Veenhuizen. Tijdens deze inspectie werden wij vergezeld door de heer van DMO DMunB. Op deze locatie zag ik gebouwen waarvan de heer mij vertelde dat het munitiemagazijnen waren. Ik zag dat deze gebouwen genummerd waren met een uniek 3-cijferig nummer. Ik zag dat in door mij willekeurig gekozen munitiemagazijnen genummerd 203, 206, 234, 241, 343, 352, 383, 401, 402 en 445 munitie was opgeslagen van de gevarenklasse Ik zag dat in verschillende van deze munitiemagazijnen ook munitie was opgeslagen van de gevarenklassen en Ik zag dat op deze munitie oranje etiketten waren aangebracht met daarop de gevarenklasse nummers,, en. Ik zag dat op deze locatie werkzaamheden werden uitgevoerd bestaande uit het verplaatsen en opslaan van munitieartikelen. Aansluitend aan de inspectie zag ik dat de inspectierapporten van de bliksembeveiligingsinstallatie van de munitiemagazijnen 203, 206, 234, 241, 343, 352, 383, 401, 402 en 445, die ik eerder die dag op een USB stick had ontvangen, gedateerd waren op 10 juli Ik zag in deze rapporten in hoofdstuk 2 Algemeen vermeld staan dat de inspectie was uitgevoerd overeenkomstig de normen NEN 101, NEN 1014, NEN 3134, NEN 3140, NEN 6168, Voorschrift vervoer en opslag van overige gevaarlijke stoffen MP 40-20/40-21 en de NEN-EN-IEC Ik zag in deze rapporten in hoofdstuk 3 A Inspectie en meting bliksemafleiderinstallatie de volgende tekst staan: De installatie is niet in orde. Ik zag in deze rapporten in hoofdstuk 4 Inventarisatie bliksembeveiliging de volgende tekst staan: Aanbevolen aanpassingen: Opvanginstallatie. Het aanbrengen van drie opvangers op de betonnen overkapping op de voorzijde van het gebouw. De opvangers aan beide zijkanten dienen op de aanwezige aardplaten vanaf de zolder te worden aangesloten. De middelste opvanger dient op een nieuw aan te brengen leiding, vanaf de metalen beplating naar een caldweld boven de deuren te worden aangesloten. Op het metalen dak dienen op de nok twee opvangers te worden geplaatst en dient de metalen beplating van beide zijden van het schuine dak te worden aangesloten. Op de achterzijde dienen ook twee opvangers op het metalen dak te worden geplaatst, die op de aanwezige aardplaat worden aangesloten. Pagina 3 van 10

5 Ons kenmerk: /04 Potentiaalvereffening Het op de potentiaalvereffening aansluiten van: Een verbinding tussen het metalen dak en de luchtbehandelingsinstallatie op de zolder, op de voor- en achterzijde van het gebouw. Metalen kastjes van de inbraakbeveiliging. Het aansluiten van het aardscherm van de grondkabels. Het aarden van de niet gebruikte aders. Het vereffenen van de brandblusserskast. Overspanningsafleiders De elektrische installatie dient te worden voorzien van een overspanningsafleider klasse 1 die in totaal een afleidstroom moet kunnen afleiden van 75 ka 10/350 μ sec. De overspanningsafleider dient met zo kort mogelijke aansluitdraden op zowel de fase nul als aarde van de verdeelinrichting te worden aangesloten (lengtes langer dan 0,5 mtr zijn absoluut niet toegestaan). De overspanningsafleider dient rechtstreeks zonder voorzekering op de verdeelinrichting te zijn aangesloten, tenzij de hoofd- of voorzekering van de verdeelinrichting boven de opgegeven waarde van de fabrikant uitkomen. Ik zag op de internet site van het Ministerie van Defensie bij Ministeriele- en Defensie publicaties het voorschrift Voorschrift opslag en behandeling ontplofbare stoffen en voorwerpen Defensie, MP voorschrift opslag gevaarlijke stoffen, versie 1, laatste wijziging: (bijlage 4). Ik zag in voorschrift lid 3 van de MP staan dat indien uit een jaarlijkse inspectie blijkt dat de bliksembeveiliging niet voldoet, het munitiemagazijn buiten gebruik moet worden gesteld, tenzij de bliksembeveiligingsinstallatie binnen 120 uur (vijf dagen) na de constatering zal worden hersteld. Op dinsdag 14 november 2017 is de eis met kenmerk /01 verzonden aan het Ministerie van Defensie, Defensie Materieel Organisatie, Commandant DMunB (bijlage 5). In deze brief staat dat uiterlijk 19 november 2017 aan de eis voldaan moet zijn. In verband met het de vereiste spoed, de termijn die ik heb overgenomen uit het voorschrift van Defensie (binnen 5 dagen maatregelen volgens de MP 40-21), heb ik afgezien van het stellen van een kennisgeving eis in overeenstemming met artikel 4:11 van de Algemene wet bestuursrecht. Het spoedeisende belang werd gevormd door de beperkte tijd, 120 uur (5 dagen), die Defensie stelt aan het opheffen van de gevaarlijke situatie die aanwezig is wanneer de bliksem inslaat in of nabij een munitiemagazijn gevuld met munitie. In verband met het spoedeisende karakter van de eis heb ik de brief van de eis op 14 november 2017 per verzonden aan de heer, commandant DMunB (bijlage 6). In deze heb ik vermeld dat de controle zal plaatsvinden op maandag 20 november Op maandag 20 november 2017 was ik, samen met mijn collega, op de locatie van DMO DMunB locatie Veenhuizen, gelegen aan de Norgerweg 15 te Veenhuizen. Wij waren daar voor een controle op het opheffen van de overtreding zoals vermeld in de eis van 14 november 2017 met kenmerk /01. Wij spraken daar met de heer van DMO DMunB. Pagina 4 van 10

6 Ons kenmerk: /04 De heer vertelde ons dat in de munitiemagazijnen 203, 206, 234, 241, 343, 352, 383, 401, 402 en 445 nog dezelfde soorten en hoeveelheden munitie waren opgeslagen als op maandag 13 november Ik zag dat in door mij willekeurig gekozen munitiemagazijnen 206, 241, 352 en 402 munitie was opgeslagen in de gevarenklasse De heer vertelde ons dat de gebreken van de bliksembeveiligingsinstallatie niet hersteld waren en dat hij ons geen (her-)keuringsrapport kon laten zien waaruit blijkt dat de bliksembeveiligingsinstallatie in orde is bevonden. Op vrijdag 1 december 2017 ontving ik van de heer van DMO DMunB een waarin was toegevoegd het definitieve Plan van Aanpak (PVA) met betrekking tot Veenhuizen (bijlage 7). Ik zag in dit Plan van Aanpak staan dat vanwege de grootte van de herstelopdracht en de kosten van het herstel, het herstel van de bliksem- en overspanningsbeveiliging niet eerder dan 1 oktober 2018 zal zijn afgerond. Ik zag in dit Plan van Aanpak staan dat het elders beleggen van de munitie geen optie is, waardoor niet zal worden voldaan aan de eis van 5 dagen/120 uur voor het leeghalen van de betrokken munitiemagazijnen. Op donderdag 7 december 2017 verzond ik een aan de heer, Commandant DMunB (bijlage 8) In deze vermeldde ik dat ik het ingediende Plan van Aanpak niet accepteerde wegens het ontbreken van een deugdelijk onderbouwing van de herstelperiode tot 1 oktober 2018 en wegens het ontbreken van een deugdelijke onderbouwing van de reden waarom elders beleggen van de munitie niet mogelijk is. Op vrijdag 15 december 2017 ontving ik een van de heer (bijlage 9). Ik zag dat deze 10 bijlagen bevatte. Ik las in deze dat de heer hiermee inzichtelijk maakt dat vanuit DMunB frequent aandacht is gevraagd voor de keuringsproblematiek en de voortgang van de herstelwerkzaamheden. Op vrijdag 2 februari 2018 ontving ik een van de heer (bijlage 10). Ik las in deze dat de heer voor het munitiecomplex Veenhuizen een reparatiedatum van 1 oktober 2018 noemde. Ik las dat hij aangaf alles in het werk te stellen om het herstelproces te versnellen, maar dat hij dit proces niet zelf volledig in de hand had. Ik las dat er geen surplus aan opslagruimte was op de locaties Veenhuizen, Coevorden en Staphorst voor het elders beleggen van de munitie. Ik las dat hij overwoog om op korte termijn de locatie Alphen tijdelijk weer in gebruik te nemen om het risico op Veenhuizen te verminderen. Ik las dat zodra beide zaken concreet zijn (data), deze worden opgenomen in een bijgesteld Plan van Aanpak. Opmerking rapporteur: Op het moment van het dateren en verzenden van dit boeterapport heb ik nog geen bijgesteld Plan van Aanpak ontvangen. Ook heb ik geen informatie ontvangen over de aanvang en de voortgang van de herstelwerkzaamheden aan de bliksembeveiligingsinstallatie, het verwijderen van de munitie uit de niet goedgekeurde munitiemagazijnen of het staken van werkzaamheden op het munitiecomplex Veenhuizen. Pagina 5 van 10

7 Ons kenmerk: /04 Horen (vertegenwoordiger van de) overtreder en aanzeggen boeterapport Op maandag 11 december 2017 omstreeks 09:40 uur hoorde ik de overtreder, van wie de verklaring als bijlage 1 bij dit boeterapport is gevoegd. Aansluitend aan het verhoor heb ik het Ministerie van Defensie, Defensie Materieel Organisatie, Defensie Munitiebedrijf het boeterapport aangezegd. Het Defensie Mandaatbesluit Personele Bevoegdheden Defensie 2016 en de nota Toewijzing, gebruik en aanwijzing vergunninghouders gedateerd 5 juli 2016 zijn als bijlagen 2 en 3 toegevoegd aan dit boeterapport. Hieruit blijkt dat het Ministerie van Defensie, Defensie Materieel Organisatie, Defensie Munitiebedrijf in rechte mag vertegenwoordigen. Bevindingen Uit onderzoek is mij het volgende gebleken. De bliksembeveiligingsinstallatie van de munitiemagazijnen op het Munitiecomplex Veenhuizen is tijdens de jaarlijkse inspectie in mei 2017 door Van der Heijde Bliksembeveiliging Inspecties niet in orde bevonden. De installatie voldoet niet aan de vereisten zoals vastgelegd in de NEN-EN-IEC De volgende aanpassingen zijn door Van der Heijde aanbevolen: Opvanginstallatie. Het aanbrengen van drie opvangers op de betonnen overkapping op de voorzijde van het gebouw. De opvangers aan beide zijkanten dienen op de aanwezige aardplaten vanaf de zolder te worden aangesloten. De middelste opvanger dient op een nieuw aan te brengen leiding, vanaf de metalen beplating naar een caldweld boven de deuren te worden aangesloten. Op het metalen dak dienen op de nok twee opvangers te worden geplaatst en dient de metalen beplating van beide zijden van het schuine dak te worden aangesloten. Op de achterzijde dienen ook twee opvangers op het metalen dak te worden geplaatst, die op de aanwezige aardplaat worden aangesloten. Potentiaalvereffening Het op de potentiaalvereffening aansluiten van: Een verbinding tussen het metalen dak en de luchtbehandelingsinstallatie op de zolder, op de voor- en achterzijde van het gebouw. Metalen kastjes van de inbraakbeveiliging. Het aansluiten van het aardscherm van de grondkabels. Het aarden van de niet gebruikte aders. Het vereffenen van de brandblusserskast. Overspanningsafleiders De elektrische installatie dient te worden voorzien van een overspanningsafleider klasse 1 die in totaal een afleidstroom moet kunnen afleiden van 75 ka 10/350 μ sec. De overspanningsafleider dient met zo kort mogelijke aansluitdraden op zowel de fase nul als aarde van de verdeelinrichting te worden aangesloten (lengtes langer dan 0,5 mtr zijn absoluut niet toegestaan). De overspanningsafleider dient rechtstreeks zonder voorzekering op de verdeelinrichting te zijn aangesloten, tenzij de hoofd- of voorzekering van de verdeelinrichting boven de opgegeven waarde van de fabrikant uitkomen. Pagina 6 van 10

8 Ons kenmerk: /04 Einde aanbevelingen Van der Heijde. Munitie bevat explosieve stoffen, die door brand, verhitting of inleiding tot explosie kunnen komen. In de munitiemagazijnen van MMC Veenhuizen worden munitieartikelen in de gevarenklasse 1 opgeslagen, waaronder artikelen die in de gevarenklasse ingedeeld worden. Munitie in de gevarenklasse, en kunnen voorzien zijn van elektronica om het betreffende artikel te sturen of op het juiste moment te doen ontsteken. Deze elektronica is gevoelig voor inductiestromen. Dit is de reden waarom bijvoorbeeld op een munitiecomplex geen mobiele telefoon aanwezig mag zijn en statische oplading voorkomen moet worden door personen te voorzien van goed geleidbaar schoeisel. Voor een munitiemagazijn bestaat in het bijzonder het gevaar van blikseminslag. Enerzijds door het gevaar van brand door de enorme hitte (tot Celsius) die vrijkomt bij een blikseminslag, anderzijds door de enorme hoeveelheid elektriciteit (100 tot Ampère) die gepaard gaat met een blikseminslag. De gevaren van blikseminslag op een munitiemagazijn zijn te verdelen in twee typen: 1. Directe blikseminslag (inslag op het magazijn). 2. Indirecte blikseminslag (inslag in de nabijheid van het magazijn, op leidingen of objecten die met het magazijn verbonden zijn via leidingen, zoals trafohuisjes, data leidingen en waterleidingen). Het gevaar van directe blikseminslag voor een munitiemagazijn wordt gevormd door: 1. Vonkvorming tussen twee geleiders waar een potentiaalverschil in ontstaat als gevolg van ontlading van de blikseminslag. 2. Inductiespanning die opgewekt wordt als gevolg van de sterke stroom in de geleiders die het gevolg is van blikseminslag. Voor de beveiliging tegen een indirecte blikseminslag zijn twee typen beveiligingen van belang: 1. Potentiaalvereffening. 2. Overspanningsbeveiliging. Potentiaalvereffening zorgt ervoor dat tussen de geleiders een geleidende verbinding (koperdraad) wordt aangebracht waardoor geen spanningsverschil tussen de twee geleiders kan ontstaan als gevolg van een indirecte blikseminslag. Voorbeelden hiervan zijn de stalen bewapening van de betonnen constructie, de koperen waterleiding, de zinken dakgoot of de stalen deuren. Overspanningsbeveiliging is een voorziening die ervoor zorg draagt dat een verbinding wordt aangebracht tussen twee geleiders, op het moment dat er een te groot spanningsverschil ontstaat tussen de geleiders, die niet door een potentiaalvereffening kortgesloten kunnen worden vanwege hun aard. Voorbeelden hiervan zijn de 220 Volt installatieleidingen en data leidingen. Deze leidingen kunnen niet kortgesloten worden, omdat daarbij de functie van deze geleiders verloren gaat (de deuren zouden dan onder 220 Volt komen te staan). De indirecte bliksembeveiliging maakt deel uit van de elektrische installatie van een munitiemagazijn. De inspectie door Van der Heijde Bliksembeveiliging Inspecties is uitgevoerd aan de hand van de eisen van onder andere het Defensievoorschrift MP en de NEN-EN-IEC norm. De MP geeft in het voorschrift voor de Constructieve eisen munitiemagazijnen aan, onder: Voorschrift Bliksembeveiliging : o lid 1. Elk munitiemagazijn moet voorzien zijn van een Pagina 7 van 10

9 Ons kenmerk: /04 o bliksembeveiliging die voldoet aan het gestelde in bijlage 6. In de bijlage 6 wordt op diverse plaatsen verwezen naar de NEN-EN-IEC (zie ook bijlage 4 bij dit boeterapport). lid 3. Indien uit een jaarlijkse inspectie blijkt dat de bliksembeveiliging niet voldoet, moet het munitiemagazijn buiten gebruik worden gesteld, tenzij de bliksembeveiligingsinstallatie binnen 120 uur (vijf dagen) na constatering zal worden hersteld. Voorschrift Elektrische installatie : o lid 5. Nieuwe elektrische installaties moeten zijn voorzien van een overspanningsbeveiliging. Bestaande installaties moeten voor 1 januari 2015 zijn aangepast. Uit de rapporten van Van der Heijde blijkt dat de opvanginstallatie, de potentiaalvereffening en de overspanningsafleiders van deze bliksembeveiligingsinstallatie niet juist is aangelegd en ingericht. Hiermee is niet voldaan aan de eisen die de MP en de NEN-EN- IEC aan een dergelijke installatie stellen. Met de voorschriften van de MP beoogt Defensie te voldoen aan de Arbeidsomstandighedenwet en onderliggende regelgeving. Dit is vastgelegd in het MP voorschrift 1100 Doel van dit voorschrift, uitgewerkt in het voorschrift Het Voorschrift opslag en behandeling ontplofbare stoffen en voorwerpen Defensie (hierna te noemen het voorschrift ) is bedoeld om de risico s verbonden aan de opslag en behandeling van ontplofbare stoffen en voorwerpen (gevarenklasse 1) bij Defensie zoveel mogelijk te beperken en een aanvaardbaar beschermingsniveau voor mens en milieu na te streven door het stellen van regels binnen de kaders van de wetgeving, zoals de Wet milieubeheer (Wm) en de Arbeidsomstandighedenwet (Arbo-wet). Omdat de opvanginstallatie, de potentiaalvereffening en de overspanningsafleiders van de munitiemagazijnen in Munitiecomplex Veenhuizen niet juist zijn aangelegd en ingericht, zijn de elektrische installaties van deze munitiemagazijnen niet zodanig ontworpen, ingericht, aangelegd en onderhouden dat een veilig gebruik van elektriciteit zo goed mogelijk is gewaarborgd. Daarbij is onvoldoende rekening gehouden met de bijzondere eisen die voortkomen uit de te verwachten uitwendige invloeden zoals blikseminslag met brand en ontploffing als mogelijk gevolg. Dit is een overtreding van artikel 3.4 lid 1 van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Pagina 8 van 10

10 Ons kenmerk: /04 Opmerkingen rapporteur Opmerking 1: Naar aanleiding van het in het boeterapport gestelde voeg ik het volgende toe: De beveiliging tegen blikseminslag heeft te maken met een deugdelijke bliksemafleiderinstallatie en met een deugdelijke elektrische beveiligingsinstallatie. Sinds de invoering van het bliksemregistratiesysteem in Nederland is nauwkeurig vastgesteld dat er tussen de en , zowel horizontale als verticale, ontladingen plaatsvinden. Dit betekent dat in Nederland in één jaar gemiddeld per vierkante kilometer de bliksem zo n 3 keer inslaat. De effectcontour bij het ontploffen van één munitiemagazijn, waarbij 100% letaliteit (de zogenaamde A-contour) aan de orde is ligt voor het Munitiecomplex Veenhuizen rond de 300 meter buiten de locatie van het complex. De MP is een ministeriele publicatie, die van toepassing is voor de defensieorganisatie, waarbij expliciet aandacht geschonken wordt aan het veilig omgaan met gevaarlijke stoffen tijdens transport en opslag. In deze publicatie wordt verwezen naar specifieke normen en hun toepassing voor munitieopslagen. Door het invoeren van de NEN-EN-IEC voor munitieopslagen werkt Defensie aan het doorvoeren van de stand der techniek voor de bescherming van werknemers. Opmerking 2: Als voorbeeld heb ik bijgevoegd het rapport van de inspectie van de bliksemafleiderinstallatie van gebouw (munitiemagazijn) 203 (bijlage 11). Opmerking 3: De in dit boeterapport opgevoerde overtreding is een soortgelijke overtreding als de overtreding die door mij vastgesteld is op 6 november 2017 op het Munitiecomplex Staphorst en door mij gerapporteerd in het boeterapport van het Ministerie van Defensie, DMO DMunB locatie Staphorst, gedateerd 11 januari 2018, kenmerk /04. Met dien verstande dat op de locatie Staphorst 20 munitiemagazijnen aanwezig zijn en op de locatie Veenhuizen 214 munitiemagazijnen aanwezig zijn. Locatie Staphorst is in principe een onbemande locatie waar afhankelijk van de werkzaamheden personeel naar toe gestuurd wordt. Op de locatie Veenhuizen worden gebruikelijk door ongeveer 80 werknemers werkzaamheden verricht. De commandant van het Defensie Munitiebedrijf, heer, zegt in zijn verklaring behorende bij het boeterapport van de locatie Staphorst dat het Defensie Munitiebedrijf 274 arbeidsplaatsen heeft die voor 95% gevuld zijn. Opmerking 4: Uit de verklaring van de commandant van het Defensie Munitiebedrijf, heer blijkt dat dat hij kennis had van de Nota Controle opslag en behandeling van munitie op locaties onder verantwoordelijkheid van C-DMunB van de Koninklijke Marechaussee van 3 maart In deze nota wordt de heer door het Korps Militaire Controleurs Gevaarlijke Stoffen geïnformeerd dat de overspanningsbeveiligingen van de bliksembeveiligingsinstallaties van alle magazijnen en werkplaatsen van Munitiecomplex Veenhuizen niet Pagina 9 van 10

11 Ons kenmerk: /04 voldoen aan de huidige norm. Tijdens inspecties op 31 maart 2016 en op 13 november 2017 heb ik vastgesteld dat in de munitiemagazijnen van Munitiecomplex Veenhuizen munitie was opgeslagen in de gevarenklassen tot en met Tijdens deze inspecties heb ik vastgesteld dat er door werknemers van Defensie werkzaamheden op het Munitiecomplex Veenhuizen werden uitgevoerd. Tijdens de inspectie van 31 maart 2016 heb ik niet gekeken naar de keuringen van de bliksembeveiligingsinstallatie. Met deze feiten is er sprake van overtreding van artikel 32 van de Arbeidsomstandighedenwet. Deze overtreding is aangewezen als een economisch delict in de zin van de Wet op de economische delicten (strafrecht). De gedragingen zijn gekwalificeerd als misdrijf voor zover de gedragingen opzettelijk zijn begaan en als overtredingen wanneer het geen misdrijven betreft. Deze feiten zijn voorgelegd aan de Officier van Justitie. Afsluiting boeterapport Dit boeterapport is op ambtseed opgemaakt en gesloten te Utrecht. Ondertekend, gedagtekend, zoals vermeld op de 1e pagina en ingezonden aan de Boeteoplegger te Den Haag. De heer Arbeidsinspecteur van de Inspectie SZW c.c. Overtreder Medezeggenschapsorgaan Pagina 10 van 10

12 Ons kenmerk: /04 Bijlage(n) Omschrijving Bijlage 1: Bijlage 1 Verklaring vertegenwoordiger overtreder Bijlage 2: Bijlage 2 Mandaatbesluit Personele Bevoegdheden Defensie 2016 Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6: Bijlage 7: Bijlage 8: Bijlage 3 Toewijzing, gebruik en aanwijzing vergunninghouders Bijlage 4 MP Voorschrift opslag en behandeling ontplofbare stoffen en voorwerpen Defensie Bijlage 5 Brief eis Bijlage 6 eis Bijlage 7 Plan van Aanpak Bijlage 8 reactie op Plan van Aanpak Bijlage 9: Bijlage 9 van Bijlage 10: Bijlage 10 van Bijlage 11: Bijlage 11 Voorbeeldrapport inspectie

13 Bijlage 1 bij kenmerk /04 Pagina 1 van 2

73 ge 10 bij kenmerk /04 Pagina 2 van 3