Crypto's (bitcoins) en witwassen

Transcriptie

1 & University of Curaçao mei Crypto's (bitcoins) en witwassen Rutger de Doelder (r.dedoelder@law.eur.nl)

2 Geld? Bitcoin is traag en kost veel energie (>40 TWh per jaar)

3 Geld? Geen centrale bank dus niet stabiel Maar in bepaalde landen beter dan lokale valuta! Overigens wel meer gecentraliseerde partijen dan bedoeling was

4 Waarschuwingen ICO's (nieuwe crypto's) o.a. door Centrale Bank van Curaçao

5 Anoniem? Pseudo-anoniem!

6 Vanuit witwasperspectief bezien zijn crypto's een moderne variant van Hawala bankieren

7 Goede nieuws is dat bitcoin openbare blockchain heeft, itt goud, cash, etc. Verificatie door wisselkantoren en financiële sector mogelijk. Ook vele opsporingsmogelijkheden, bijvoorbeeld hackers opsporen die zich in bitcoin laten betalen.

8 Gevolgen amendementen vierde witwasrichtlijn Ook vijfde witwasrichtlijn genoemd De reikwijdte van de richtlijn wordt verruimd met platforms voor het wisselen van virtuele valuta en custodial wallet providers. o.a. identificatieplicht en meldplicht ongebruikelijke transacties komen in NL onder toezicht te staan (vallen deels al onder meldplicht) In Curacao geen verplichte melding > Naf ,- (alleen handelaren in voertuigen, edelstenen, edele metalen, sieraden, juwelen en/of bouwmaterialen) Nieuwe juridische definitie virtueel geld: 'virtual currencies' means a digital representation of value that can be digitally transferred, stored or traded and functions as a medium of exchange [ ]

9 Bitcoins en witwassen Naast gronddelict kan opzetwitwassen worden ten laste gelegd Criminele transacties via dark web (2% van drugstranacties in EU) Verplaatsen van crimineel geld ('betaling aan leverancier cocaine') Te gebruiken als fictieve herkomst van vermogen ( ik ben een miner /succesvolle bitcoin investeerder, etc.)

10 Koopt u deze auto? 2:406 WvSr Curaçao: redelijkerwijs behoren te vermoeden [schuld] dat voorwerp uit misdrijf afkomstig is

11 Recente jurisprudentie Man handelt zelf in drugs en laat vriendin bitcoins omwisselen in cash Groep mannen levert wisseldiensten (bitcoins in cash) aan criminelen In eerste aanleg forse gevangenisstraffen wegens opzetwitwassen M.T. van der Wulp e.a., 'Bitcoins, witwassen & integriteitsrisico s', TvCo 2017/2, p

12 Witwas typologieën FIU NL typologieën vastgesteld op 15 augustus 2017 naar aanleiding van onderzoek naar de aan- en verkoop van virtuele betaalmiddelen: 2. De aankoop van virtuele betaalmiddelen waarbij aan ten minste twee van de volgende kenmerken is voldaan: a. de koper biedt zijn diensten aan via internet middels vraag- en aanbodsites; b. de koper stelt geen identiteit van de verkoper vast; [ ] 3. De koper en/of verkoper maakt/maken bij de verkoop van virtuele betaalmiddelen gebruik van een zogenaamde mixer.

13 De bitcoinautomaat De bitcoinautomaat lijkt een ideale uitvinding voor witwaspraktijken. Je zou er anoniem voor duizenden euro s aan contanten in kunnen stoppen, om hier vervolgens direct bitcoins voor terug te ontvangen. Maar: Beperking maximale hoeveelheid aan te ontvangen contanten Registratie en controle (bijv. OFAC lijst) klant aan de hand van een paspoort, selfie-verificatie en vingerafdruk. Met specifieke software als Chainalysis kan nagegaan worden of aangeboden Bitcoins afkomstig zijn van illegale handelsplaatsen op het Dark Web Uit: R. Jonkers, 'De onterechte paniek over de 'bitcoinwitwasautomaat'', NJB 2018/5, LTR-Nav2" \t "_top

14 Ook publiek-private samenwerking (pps) met bitcoin bedrijven?

15 Voor bitcoins:

16 Literatuur M.T. van der Wulp e.a., 'Bitcoins, witwassen & integriteitsrisico s', TvCo 2017/2, p Mr. R.J. de Jong, 'Bitcoinminers, bitcoincashers, bitcoinmixers en het strafrecht', TBS&H maart 2017 J.J. Oerlemans e.a., 'Cybercrime en witwassen', nr 319

17 Zijn er nog vragen? Kan ook per mail: Dank voor uw komst!