Nutraceuticals & Arseen. Gabriël Devriendt Pures 7 mei Slotevent

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nutraceuticals & Arseen. Gabriël Devriendt Pures 7 mei Slotevent"

Transcriptie

1 Nutraceuticals & Arseen Gabriël Devriendt Pures 7 mei Slotevent

2 Nutraceuticals : voedingssupplementen Nutraceuticals EU (supplementen, functional foods/beverages): $ mio > $1, mio % jaarlijkse groei Drivers: Verouderende bevolking Stijging kost gezondheidszorg -> focus verlegt zich naar preventie & personalized nutrition/medicine Hinderpalen: Sterk gereguleerde markt -> relatief lange goedkeuringstrajecten voor vermarkting Gefragmenteerde markt Relatief hoge ontwikkelings- en marketingkost

3 Example: Value chain of an antioxidant supplement from algae Research Technological development Production raw material Processing raw material Marketing nutraceutical ingredient Bioactive compounds Species/strain selection Cultivation conditions Health effects/clinical Market research Regulatory screening Cultivation Harvest Isolation/extraction Stabilisation Delivery system Grow algae Harvest algae Extraction Drying/milling Packaging Branding (proprietary ingredient) Clinical trials B-2-B communication Regulatory status Sales Product development support

4 Growing demand for innovative, biological active algues components for nutraceuticals MACRONUTRIENTS 1. Polysaccharids 2. Lipids, omega acids sterols 3. proteins, peptids, amino acids MICRONUTRIENTS Vitamins, minerals, OTHERS phytochemicals with proven antioxidant capacity : carotenoids, polyfenols,...

5 Menselijk gebruik : Gesulfateerde polysacchariden (SP) uit bruine algen ( fucoidan ) Beta-1,3-glucanen worden vooral ingezet in immuunondersteuning en cholesterolverlaging. Deze stoffen worden reeds gebruikt in voedingssupplementen maar hun potentieel is enorm omdat deze toepassing nog vrij onbekend is. een enorm potentieel is alginaten te gebruiken als maagbeschermer als alternatief voor klassieke maagzuurremmers zoals antihistaminica en protonpompinhiboren (400 miljoen voorschriften in 2014 bron RIZIV).

6 Veeteelt : Omdat momenteel een verbod is op preventief gebruik van antibiotica wegens resistentie. Reeds in 2011 stelde WHO doden vast in Europa wegens Staphylococcus aureus infectie door het ongebreideld gebruik vooral in de veeteelt. Alginaten kunnen een oplossing bieden. Alginaten stimuleren het natuurlijke immuunsysteem alsook betere voorziening van zuurstofaanvoer door chlorofyl in de alginaten. Potentieel is enorm omdat er geen alternatieven zijn in 2016, the most used group of antibacterials were the penicillines (86,8 tons; 35,8%) followed by the sulphonamides and trimethoprim (65,3 tons; 27,0%) and the tetracyclines (49,8 tons; 20,6%).

7 Landbouw: Door het nieuwe wetgeving van kracht sinds 1 januari 2015 mogen gemeenten geen pesticiden meer gebruiken. Dit betekent dat aangetaste planten niet kunnen behandeld worden. Oplossing is het gebruik van alginaten als biostimulators. Omdat er weinig of geen aanbod is en ook omdat deze toepassing onbekend is nog weinig omzet. In 2015 gebruikten de openbare besturen 8,8 ton pesticiden (bron VMM). Maar ook anders sectoren kunnen gebruik maken van deze alginaten (graan,aardappelteelt tuinbouw.

8 GROENWIEREN Zeesla (Ulva species) : kan gebruikt worden als alternatief als chlorofylbron voor het momenteel veel gebruikte Chlorella. vertegenwoordigt een enorme waarde in de voedingssupplementenmarkt en komt uitsluitend uit het buitenland..

9 ROODWIEREN Porphyra species: Algemeen voorkomend aan onze kust. Gezien vegetariërs en veganisten geen vlees of vis eten en omega 3 vetzuren essentiële vetzuren zijn komt Porphyra in aanmerking als vervangers van omega 3 supplementen op basis van visolie. Visolie komt ook meer en meer onder druk wegens aanwezigheid van zware metalen. Mits gerichte actie is er een enorm marktpotentieel (zwangere vrouwen, hartziekten, preventie hersenaandoeningen ).

10 BRUINWIEREN: Fucus vesiculosus : blaaswier Marktpotentieel is vooral interessant als jodiumsupplement Laminaria species (kelp) Rijk aan jodium Knotswier : Ascophyllum nodosum Fucoxanthine: antioxidant én vetverbrander Wordt voornamelijk gebruikt in voedingssupplementen om te vermageren. Vermagering producten hebben nu reeds een belangrijk marktwaarde.

11 Wieren en arsenicum: Anorganisch arseen: toxisch Organisch arseen: niet toxisch Arseenbetaine: veel studies bewijzen niet toxisch Arseen sugars: weinig studies Arseen lipids: weinig studies

12 Voedingssupplementen Het maximum gehalte in de huidige wetgeving werd arbitrair tot stand gebracht en is allesbehalve in overeenstemming met de Europese norm (EFSA), laat staan met deze van andere Europese landen.

13 1 mg arseen/kg product = totaal arseen In Europa wordt er alleen gesproken van anorganisch arseen = toxisch arseen. Omdat algemeen wordt aangenomen dat organisch arseen niet toxisch is.

14 Verschil tussen enerzijds bewezen toxiciteit en anderzijds plausible toxicity wegens gebrek aan bewijs van niet toxiciteit (Vertaald als zorgwekkend). In het rapport van CODA: Wegens geen toxiciteitsstudies betreffende arsenolipiden en arsenosugars worden deze als plausible toxic of potentieel toxisch en nog sterker als zorgwekkend As bestempeld. Dit naar aanleiding van een aantal in vitro trials met weinig realiteitswaarde en ondanks dat epidemiologische studies uitwijzen dat er een duidelijk gezondheidsvoordeel aan consumptie van wieren werd vastgesteld.

15 Wieren hebben juist een gezondheidsvoordeel In tegenstelling met de termen plausible toxicity en zorgwekkend is het interessant te kijken naar de werkelijke waarde van het effect van wieren op de gezondheid in de epidemiologische studies i.p.v. in vitro onderzoek. Zie de conclusie van de Hoge Gezondheidsraad, blz. 20 pub n 9149: Epidemiological studies do not provide evidence for an association between chronic toxicity and seaweed comsumption. In contrast, seaweed consumption has been associated with a reduced risk for certain types of cancer including breast cancer (Funzahashi et al. 2001) and colorectal cancer (Hoshiyama et al. 1993).

16 Door de huidige Europese en Belgische wetgeving alsook deze die in België beoogd wordt is de economische schade enorm. Belgische voedingssupplementenfirma s zijn daarenboven slachtoffer van extreem restrictieve wetgeving en wel op 4 wijzen: 1. Wij leven in Europa in een vrije markt economie wat maakt dat we vrije handel hebben van goederen en kunnen andere landen hun producten op de Belgische markt kwijt (Wederzijdse recognitie wetgeving) maar wij zitten in de situatie dat wij geen zelf geen VS op basis van wieren meer op de markt kunnen brengen. (Fr 3mg/kg anorganisch As in VS). Probleem is daarenboven dat in de ganse Europa gemeenschap deze wieren kunnen gebruikt worden als voeding en als voedingssupplement maar niet in België gezien de uitzonderlijk restrictieve maatregel betreffende organisch arsenicum.

17 Besluit: -Zowel macro- als micronutriënten uit micro- en macro-algen worden reeds uitgebreid toegepast in nutraceutische producten. -Stijgende vraag naar innovatieve, biologisch actieve algencomponenten voor nutraceuticals De hoogste toegevoegde waarde zit evenwel in de nutraceutische toepassing van uit algen verkregen fytochemische stoffen met een grote anti-oxidatieve capaciteit. -maar wetgeving dient dringend aangepast conform de Europese wetgeving

Wegwerken van barrières voor lokale kweek, verwerking, en vermarkting van zeewier-producten. Arsenicum

Wegwerken van barrières voor lokale kweek, verwerking, en vermarkting van zeewier-producten. Arsenicum Wegwerken van barrières voor lokale kweek, verwerking, en vermarkting van zeewier-producten Arsenicum Wieren en arsenicum: bedreigingen en oplossingen Gabriël Devriendt, PURES Datum 23/02/2017 Huis van

Nadere informatie

Het toekomstbeeld van de zeewiersector in Vlaanderen. Benny Pycke Sioen Industries 6 september 2018

Het toekomstbeeld van de zeewiersector in Vlaanderen. Benny Pycke Sioen Industries 6 september 2018 Het toekomstbeeld van de zeewiersector in Vlaanderen Benny Pycke Sioen Industries 6 september 2018 Who we are Over SIOEN (1/3) Gesticht in 1960 Hoofdkwartier in Ardooie, België 3 divisies: Coating, Apparel

Nadere informatie

Zeewier als duurzame grondstof voor food, feed en groene chemie. Middelburg, 12 juni 2013 Willem A. Brandenburg

Zeewier als duurzame grondstof voor food, feed en groene chemie. Middelburg, 12 juni 2013 Willem A. Brandenburg Zeewier als duurzame grondstof voor food, feed en groene chemie Middelburg, 12 juni 2013 Willem A. Brandenburg 2000 spp. 1200 spp. 6000 spp. Zeewier in de Noordzee Vingerwier Laminaria digitata (brown

Nadere informatie

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN Dr. Ir. Leen Bastiaens Hernieuwbare componenten VITO Not for distribution

Nadere informatie

EEN ZEE VAN MOGELIJKHEDEN VOOR FOOD EN FEED

EEN ZEE VAN MOGELIJKHEDEN VOOR FOOD EN FEED EEN ZEE VAN MOGELIJKHEDEN VOOR FOOD EN FEED U EET GEEN ZEEWIER? 2 DAT DACHT U MAAR 3 WAT IS ZEEWIER? Zeewier Roodwieren 291 soorten Bruinwieren wereldwijd Groenwieren gebruikt Afkomstig uit 43 landen

Nadere informatie

EEN ZEE VAN MOGELIJKHEDEN VOOR FOOD EN FEED

EEN ZEE VAN MOGELIJKHEDEN VOOR FOOD EN FEED EEN ZEE VAN MOGELIJKHEDEN VOOR FOOD EN FEED U EET GEEN ZEEWIER? 2 DAT DACHT U MAAR 3 WAT IS ZEEWIER? Zeewier Roodwieren 291 soorten Bruinwieren wereldwijd Groenwieren gebruikt Afkomstig uit 43 landen

Nadere informatie

dé formule tot een perfect evenwicht

dé formule tot een perfect evenwicht dé formule tot een perfect evenwicht Waarom? Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie, waarvan de voordelen en de effecten wetenschappelijk onderbouwd zijn. Dé formule tot

Nadere informatie

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS dé formule tot een perfect evenwicht PLUS Waarom? Dé formule tot een perfect evenwicht PLUS Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie, waarvan de voordelen en de effecten

Nadere informatie

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS

dé formule tot een perfect evenwicht PLUS dé formule tot een perfect evenwicht PLUS Dé formule tot een perfect evenwicht PLUS 2 Waarom? Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie, waarvan de voordelen en de effecten

Nadere informatie

NOVEL FOOD WETGEVING EN ALTERNATIEVE EIWITTEN

NOVEL FOOD WETGEVING EN ALTERNATIEVE EIWITTEN NOVEL FOOD WETGEVING EN ALTERNATIEVE EIWITTEN VMT Food Event 2 april 2015 Karin Verzijden www.axonadvocaten.nl Agenda Wettelijk kader Novel Foods Wijzigingen op komst Praktische voorbeelden Salvia Hispanica

Nadere informatie

Wat moeten we doen met zeewier? Johan van Groenestijn, Jelle van Leeuwen, Paulien Harmsen

Wat moeten we doen met zeewier? Johan van Groenestijn, Jelle van Leeuwen, Paulien Harmsen Wat moeten we doen met zeewier? Johan van Groenestijn, Jelle van Leeuwen, Paulien Harmsen Wageningen UR: Food & Biobased Research WFBR: 200 medewerkers Biobased Products: drie samenhangende programma s

Nadere informatie

MIP Zeewier voor voedsel & veevoer

MIP Zeewier voor voedsel & veevoer MIP Zeewier voor voedsel & veevoer Achtergrond, aanleiding, opzet & vooruitzicht Willie van den Broek Programmamanager Zeewier Wageningen Universiteit & Research Inhoudsopgave Aanleiding MIP Proces Aanbevelingen

Nadere informatie

MICRONUTRIËNTEN AUTEUR

MICRONUTRIËNTEN AUTEUR MICRONUTRIËNTEN AUTEUR Sarah BEL 1. INLEIDING Voedingstoffen of nutriënten zijn bestanddelen van voedingsmiddelen die zorgen voor de groei, het herstel en het in stand houden van onze lichaamsfuncties

Nadere informatie

Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder?

Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder? Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder? Dr. Ir. Lucy van de Vijver Louis Bolk Instituut, Driebergen 25 januari 2012 Gezondheid van ons voedsel Louis Bolk Instituut: - Driebergen - Ghana + Oeganda

Nadere informatie

Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen. Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015

Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen. Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015 Gezonde voeding en voldoende beweging ook voor ouderen Lisette CPGM de Groot; Wageningen Universiteit 12-11, Active Ageing 2015 Waar hebben we het over? Gezonde voeding Nieuwe richtlijnen Gezondheidsraad

Nadere informatie

Lokale kweek, verwerking en vermarkting van zeewier

Lokale kweek, verwerking en vermarkting van zeewier TECHN L GIES Lokale kweek, verwerking en vermarkting van zeewier Bert Groenendaal R&D coordinator at SIOEN Industries RESOC XL - Blauwe economie: een zee aan opportuniteiten voor Noord-West-Vlaanderen

Nadere informatie

Wat kun je zelf doen voor ondersteuning. Ontgiften

Wat kun je zelf doen voor ondersteuning. Ontgiften Wat kun je zelf doen voor ondersteuning. Ontgiften Een gezond lichaam heeft een herstellend vermogen. Door belasting van het lichaam met o.a giftige en schadelijke stoffen ( die o.a. in onze voeding zit,

Nadere informatie

Vis eten: Gezonde vis of vieze vis?

Vis eten: Gezonde vis of vieze vis? Vis eten: Gezonde vis of vieze vis? Isabelle Sioen Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Universiteit Gent Overzicht van de presentatie Gezonde aspecten van vis eten Keerzijde van de medaille: contaminanten

Nadere informatie

Valorevis project Aandeel eiwit- en vetcomponenten in vis

Valorevis project Aandeel eiwit- en vetcomponenten in vis 5/3/16 Valorevis project Aandeel eiwit- en vetcomponenten in vis Charlotte Bruneel (KU Leuven Kulak) Katleen Raes (UGent campus Kortrijk) 4.3.16 Noordzee vissen + analyses 7 verschillende vissen Analyses

Nadere informatie

Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen

Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen For a presentation in ppt format, Please call +31 6 11356703 or send an e-mail to info@flostock.com Nieuw algoritme om de vraag doorheen de keten te voorspellen Robert Peels Supply Chain Innovations April

Nadere informatie

Macroalgen of wieren

Macroalgen of wieren Microalgen in de voedingsindustrie: wat zijn de mogelijkheden? Slide1 Macroalgen of wieren Onverwerkt gebruikt in de (Oosterse) keuken (nori, kombu, ) Hydrocolloïdengebruikt als geleermiddel, klaarmiddel

Nadere informatie

Oathie. de opvolger van brood. Oathie is een product van:

Oathie. de opvolger van brood. Oathie is een product van: Oathie de opvolger van brood Oathie is een product van: 2 3 Oathie is een revolutionair voedingsmiddel In tegenstelling tot brood is het niet opgebouwd uit tarwe of meel. Het bevat vooral havermout, vezels,

Nadere informatie

How to get the consumer in the driver s seat

How to get the consumer in the driver s seat How to get the consumer in the driver s seat Peter Niermeijer Date: November 11, 2016 Who is RECS International? Membership organization with over 130 members representing the whole chain in renewable

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Welke noten zijn gezond, onderzoek gezonde vetten Noten zijn gezond en rijk aan gezonde, onverzadigde vetten die je helpen om af te vallen! Eet 20 gram noten per dag voor je gezondheid en krijg daardoor

Nadere informatie

Zeewier en champignons op het IP menu

Zeewier en champignons op het IP menu Zeewier en champignons op het IP menu AIPPI NL LEDENBIJEENKOMST 1 februari 2018 TJEERD OVERDIJK Vondst Advocaten Onderwerpen Voorwerp van bescherming In het octrooirecht; In het kwekersrecht; Wat wordt

Nadere informatie

DHA de ideale ondersteuning voor uw hersenen en ogen

DHA de ideale ondersteuning voor uw hersenen en ogen MorDHA VeganDHA MorDHA DHA de ideale ondersteuning voor uw hersenen en ogen DHA de ideale ondersteuning voor uw hersenen en ogen Waarom? Minami biedt omega-3 voedingssupplementen met een heel hoge concentratie,

Nadere informatie

Uw ogen, een waardevol bezit, geef ze de juiste voeding

Uw ogen, een waardevol bezit, geef ze de juiste voeding Uw ogen, een waardevol bezit, geef ze de juiste voeding MorDHA Vision helpt uw gezichtsvermogen gezond houden* *bij dagelijks gebruik van minstens 250 mg DHA (EFSA, European Food Safety Authority) 2 U

Nadere informatie

Dogscare. Buys Ballotstraat 18 4462 AP Goes 0113-213455 info@dogscare.nl K.v.K. 22060497

Dogscare. Buys Ballotstraat 18 4462 AP Goes 0113-213455 info@dogscare.nl K.v.K. 22060497 Dogscare Buys Ballotstraat 18 4462 AP Goes 0113-213455 info@dogscare.nl K.v.K. 22060497 D a t a s h e e t DOG LOVERS GOLD Ingrediënten: Alle geselecteerde ingrediënten van de allerhoogste kwaliteit zijn.

Nadere informatie

Script. Good health starts with good food. That s true for people as much as it is for animals.

Script. Good health starts with good food. That s true for people as much as it is for animals. Script Good health starts with good food. That s true for people as much as it is for animals. Livestock and fish health influence human health, since animal protein is an indispensable part of our food

Nadere informatie

Veiligheid van voeding, chemische producten en medicatie. Twan van den Beucken Department of Toxicogenomics Maastricht University

Veiligheid van voeding, chemische producten en medicatie. Twan van den Beucken Department of Toxicogenomics Maastricht University Veiligheid van voeding, chemische producten en medicatie Twan van den Beucken Department of Toxicogenomics Maastricht University Inhoud Risicofactoren voor kanker Wat zijn carcinogene stoffen? Wetgeving

Nadere informatie

Dagelijkse consumptie van yoghurt helpt hartziekten te voorkomen

Dagelijkse consumptie van yoghurt helpt hartziekten te voorkomen III World Congress of Public Health Nutrition Las Palmas de Grand Canarias 9-12 november 2014 Dagelijkse consumptie van yoghurt helpt hartziekten te voorkomen Een Europees onderzoek toont aan dat adolescente

Nadere informatie

Superfoods of doe maar gewoon? Coby Wijnen diëtist Spierziekten Nederland

Superfoods of doe maar gewoon? Coby Wijnen diëtist Spierziekten Nederland Superfoods of doe maar gewoon? Coby Wijnen diëtist Spierziekten Nederland Chiazaad Goji bessen Zeewier Hennepzaad Tarwegras Macapoeder Superfoods zijn voedingsmiddelen waarvan gezegd wordt dat ze een hoog

Nadere informatie

Voedingssupplement met vitaminen, mineralen en plantaardige extracten

Voedingssupplement met vitaminen, mineralen en plantaardige extracten LifePak + Voedingssupplement met vitaminen, mineralen en plantaardige extracten POSITIEVERKLARING Gezond zijn en blijven begint met een goede voeding. Steeds meer wetenschappelijke studies tonen de gezondheidsvoordelen

Nadere informatie

Consumentenonderzoek voedingssupplementen. 25 maart Marieke Gaus, project manager DirectResearch.nl

Consumentenonderzoek voedingssupplementen. 25 maart Marieke Gaus, project manager DirectResearch.nl Consumentenonderzoek voedingssupplementen 25 maart 2010 Marieke Gaus, project manager DirectResearch.nl DirectResearch.nl Kracht van DirectResearch.nl: value for money 1e resultaten zijn direct beschikbaar

Nadere informatie

Omega-3, -6, of -7? Kiezen uit de belangrijkste vetzuren. Productinformatie

Omega-3, -6, of -7? Kiezen uit de belangrijkste vetzuren. Productinformatie Omega-3, -6, of -7? Kiezen uit de belangrijkste vetzuren Productinformatie Cod Liver Oil Kabeljauwleverolie met extra vitamine A en D3 Gezondheidsclaims EPA en DHA optimaliseren de normale werking van

Nadere informatie

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN Management summary Schuttelaar & Partners 001-01.ppt december 00 Marieke Gaus Context en doel van het onderzoek Doel onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd

Nadere informatie

Koivoeders '18/'19. Dedicated to your performance. Koi CLAY. Zinkend voer. Bevat Actigen. Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis

Koivoeders '18/'19. Dedicated to your performance. Koi CLAY. Zinkend voer. Bevat Actigen. Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Koivoeders '18/'19 Dedicated to your performance Zinkend voer Bevat Actigen Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Prebiotisch en/of probiotisch Inclusief Montmorillonit () Omega-3 vetzuren Antibiotica

Nadere informatie

SAMEN WERKEN AAN DUURZAME ZEEWIERTEELT OP ZEE. Vlaams Aquacultuur Platform 10 juni 2015 Koen van Swam

SAMEN WERKEN AAN DUURZAME ZEEWIERTEELT OP ZEE. Vlaams Aquacultuur Platform 10 juni 2015 Koen van Swam SAMEN WERKEN AAN DUURZAME ZEEWIERTEELT OP ZEE Vlaams Aquacultuur Platform 10 juni 2015 Koen van Swam SAMEN WERKEN AAN DUURZAME ZEEWIERTEELT OP ZEE Vlaams Aquacultuur Platform 10 juni 2015 Koen van Swam

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Hart en vaatziekten bestrijden en voorkomen met vitamine C Een goedkope en effectieve aanpak van hart en vaatziekten is heel goed mogelijk. En dan niet met farmaceutische middelen, die eigenlijk alleen

Nadere informatie

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Eiwitten zijn een belangrijke voedingsstof die nodig zijn voor de groei en het herstel

Nadere informatie

Novel Foods. Wetgeving, toelating, voorbeelden en gebruik. Heereluurt Heeres

Novel Foods. Wetgeving, toelating, voorbeelden en gebruik. Heereluurt Heeres Wetgeving, toelating, voorbeelden en gebruik 2 Novel foods Wetgeving Toelating Voorbeelden Gebruik 3 Wetgeving Novel foods Verordening (EG) nr. 258/97 betreffende nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe voedselingrediënten

Nadere informatie

Voeding en personalized prevention

Voeding en personalized prevention Voeding en personalized prevention Dr. Simone G.J. van Breda Afdeling Toxicogenomics, Universiteit Maastricht 17 mei 2018. Inhoud Personalized nutrition Het meten van gezondheid in relatie tot voeding

Nadere informatie

Ontwikkelingen in metaalanalyses

Ontwikkelingen in metaalanalyses Ontwikkelingen in metaalanalyses Joanna Frank 1 Wie zijn we, wat doen we? 15 analisten, 3 stagiaires Meer dan 50 geaccrediteerde meetmethoden: Anionenanalysen (NO 3-, NO 2-, Cl -, F -, Br - etc.) Elementanalysen

Nadere informatie

Koivoeders '16/'17. Dedicated to your performance. Koi CLAY. Zinkend voer. Bevat Actigen. Versterkt de kleuren van de vis. Drijvend voer.

Koivoeders '16/'17. Dedicated to your performance. Koi CLAY. Zinkend voer. Bevat Actigen. Versterkt de kleuren van de vis. Drijvend voer. Koivoeders '16/'17 Dedicated to your performance Zinkend voer Bevat Actigen Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Prebiotisch Inclusief klei Omega-3 vetzuren Koi Staple Laag energie niveau voor

Nadere informatie

Are you ready for a DailyFreshKick

Are you ready for a DailyFreshKick Are you ready for a DailyFreshKick Juices, smoothies, power smoothies, salads, boosters 100% natural DailyFreshKicks JuicyDetails geeft een verrassende smaakbeleving door de mooiste produkten uit de natuur

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 13.8.2018 NL L 204/41 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2018/1123 VAN DE COMMISSIE van 10 augustus 2018 tot toelating van het in de handel brengen van 1-methylnicotinamidechloride als nieuw voedingsmiddel krachtens

Nadere informatie

MorDHA. MorEPA. Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen

MorDHA. MorEPA. Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen MorDHA MorEPA MorDHA Omega-3 is een belangrijke bouwsteen in de ontwikkeling van de hersenen Onze westerse voeding is rijk aan omega-6 vetzuren, maar bevat te weinig omega-3 vetzuren. Hierdoor ontstaat

Nadere informatie

De zin en onzin van voedingssupplementen. Coby Wijnen diëtist Spierziekten Nederland

De zin en onzin van voedingssupplementen. Coby Wijnen diëtist Spierziekten Nederland De zin en onzin van voedingssupplementen Coby Wijnen diëtist Spierziekten Nederland Voedingssupplementen zijn producten die alleen uit vitamines, mineralen of bioactieve stoffen bestaan. Bedoeld als aanvulling

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Biologische voeding tegen over de gangbare chemische voeding Ik wil graag een pleidooi houden voor gezonde biologische voeding. Het marktaandeel van biologisch voeding is de laatste jaren vertienvoudigd.

Nadere informatie

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips Vetten 1 Onderwerpen Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips 2 Wat zijn vetten? Vetten zijn naast eiwitten en koolhydraten, een van de drie

Nadere informatie

OMEGA-3- SUPPLEMENT. Doelgerichte voeding

OMEGA-3- SUPPLEMENT. Doelgerichte voeding OMEGA-3- Negen capsules (aanbevolen dagelij kse dosis) bevatten: 4500 mg visolie, waarvan 1026 mg EPA en 675 mg DHA. Personen die antistollingsmiddelen op recept gebruiken, dienen hun arts te raadplegen

Nadere informatie

KOI KOI. Gearomatiseerd met insectenmeel DEDICATED TO YOUR PERFORMANCE

KOI KOI. Gearomatiseerd met insectenmeel DEDICATED TO YOUR PERFORMANCE 2019 KOI Koi zijn bijzondere siervissen en worden door velen gezien als levende juwelen. Ons speciale koivoer is bepalend voor het mooi uiterlijk van de koi. Gearomatiseerd met insectenmeel DEDICATED TO

Nadere informatie

Koivoeders '17/'18. Dedicated to your performance. Koi CLAY. Zinkend voer. Bevat Actigen. Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis

Koivoeders '17/'18. Dedicated to your performance. Koi CLAY. Zinkend voer. Bevat Actigen. Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Koivoeders '17/'18 Dedicated to your performance Zinkend voer Bevat Actigen Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Prebiotisch en/of probiotisch Inclusief Montmorillonit () Omega-3 vetzuren Koi

Nadere informatie

Verslag wierenexcursie 23 februari 2019, Strijenham: Hauwwier bij de kleine strekdam? Foto s: DirkJan en Kirsten Dekker Tekst: DirkJan Dekker

Verslag wierenexcursie 23 februari 2019, Strijenham: Hauwwier bij de kleine strekdam? Foto s: DirkJan en Kirsten Dekker Tekst: DirkJan Dekker Foto s: DirkJan en Kirsten Dekker Tekst: DirkJan Dekker In de Flora van de Nederlandse Zeewieren (H. Stegenga, I. Mol) van 1983 staat over Hauwwier: Al vele jaren uitsluitend bekend van een strekdam bij

Nadere informatie

De wetenschappelijke adviseurs

De wetenschappelijke adviseurs De wetenschappelijke adviseurs Prof. Sven Olaf Isacsson MD, Phd interne medicijnen cardiologie en algemene geneeskunde Prof. Jorgen Serup MD, DMSc specialist dermatologie Prof. Stig Steen MD. Phd, professor

Nadere informatie

Inkoop en de link naar de value chain

Inkoop en de link naar de value chain Inkoop en de link naar de value chain Inkoop en de link naar de value chain 24 juni 2014 An aligned supply chain Bron: Van Veen, 2011 Historical difference supply chain/ logistics domain vs value chain

Nadere informatie

MorEPA gold. De gouden standaard om fit te blijven* * Vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 dragen bij tot de vermindering van vermoeidheid

MorEPA gold. De gouden standaard om fit te blijven* * Vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 dragen bij tot de vermindering van vermoeidheid MorEPA gold De gouden standaard om fit te blijven* * Vitamine C, foliumzuur en vitamine B12 dragen bij tot de vermindering van vermoeidheid 2 Deze brochure geeft u alvast tips om op elke leeftijd zo gezond

Nadere informatie

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Vetten zijn gezond en noodzakelijk laat je niets wijsmaken Vet heeft een slecht imago en dat is vreemd omdat vet noodzakelijk is en zeker niet alleen maar slecht is en het het is niet iets wat je zoveel

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 25 november 2013 (OR. nl) 16792/13 DENLEG 136. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 21 november 2013

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 25 november 2013 (OR. nl) 16792/13 DENLEG 136. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 21 november 2013 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 25 november 2013 (OR. nl) 16792/13 DEEG 136 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 21 november 2013 aan: Nr. Comdoc.: D030008/02 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

EEN EI HOORT ERBIJ. Literatuuronderzoek NLT

EEN EI HOORT ERBIJ. Literatuuronderzoek NLT EEN EI HOORT ERBIJ Literatuuronderzoek NLT Voedingsdeskundigen Roshano Dewnarain, Lisa Hamminga, Ruben Bouwsma, Sarah Falcone V4b Natuur Leven en Techniek Begeleider: M.Wijnhold 1 Inhoudsopgave Inleiding...

Nadere informatie

Perspectief Kroos Toepassing diervoer. Gert Hemke Hemke Nutri Consult

Perspectief Kroos Toepassing diervoer. Gert Hemke Hemke Nutri Consult Perspectief Kroos Toepassing diervoer Gert Hemke Hemke Nutri Consult Agenda Kringloop : gebruik mest en stallucht Samenstelling kroos Basis voederwaarde Componenten met extra waarde Functionele activiteit

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Jodium uit brood noodzakelijk? Jodium uit brood, een hoogleraar waarschuwt dat het minder of helemaal niet meer eten van brood niet zonder risico s is. Nederlanders eten steeds minder brood, in mijn ogen

Nadere informatie

BESCHERMEN VOEDINGSSUPPLEMENTEN TEGEN LEEFTIJDGEBONDEN MACULA-DEGENERATIE?

BESCHERMEN VOEDINGSSUPPLEMENTEN TEGEN LEEFTIJDGEBONDEN MACULA-DEGENERATIE? BESCHERMEN VOEDINGSSUPPLEMENTEN TEGEN LEEFTIJDGEBONDEN MACULA-DEGENERATIE? special van de MaculaVereniging MaculaVereniging Postbus 2034 3500 GA Utrecht 030-298 07 07 info@maculavereniging www.maculavereniging.nl

Nadere informatie

Uw spieren en gewrichten SOEPEL IN BEWEGING. Over voeding en ondersteunende supplementen

Uw spieren en gewrichten SOEPEL IN BEWEGING. Over voeding en ondersteunende supplementen Uw spieren en gewrichten SOEPEL IN BEWEGING Over voeding en ondersteunende supplementen Soepele spieren en gewrichten houden? Blijf in beweging Iedereen wil zo lang mogelijk fit blijven; het liefst zitten

Nadere informatie

DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN. Dr. Ir. Michael Tieland

DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN. Dr. Ir. Michael Tieland DE IMPACT VAN BEWEGEN EN VOEDING OP SPIERMASSA EN FYSIEK FUNCTIONEREN VAN OUDEREN Dr. Ir. Michael Tieland 1 DISCLOSURE BELANGEN (potentiële) belangenverstrengeling Geen Veroudering Spiermassa & Kracht

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding 6 plantaardige methodes om je hele lichaam te verjongen Zoals je misschien wel weet ben ik een voorstander van natuurlijke voeding, voeding die onbewerkt is, het liefst rechtstreeks van de biologische

Nadere informatie

EET JE ZWANGER! 1 0 T I P S O M J O U W V R U C H T B A A R H E I D T E V E R B E T E R E N. Charlotte te Gussinklo

EET JE ZWANGER! 1 0 T I P S O M J O U W V R U C H T B A A R H E I D T E V E R B E T E R E N. Charlotte te Gussinklo EET JE ZWANGER! 1 0 T I P S O M J O U W V R U C H T B A A R H E I D T E V E R B E T E R E N Charlotte te Gussinklo 2017, Charlotte te Gussinklo Gezond Zwanger Praktijk www.gezondzwangerpraktijk.nl Alle

Nadere informatie

DE FOCUS OP BEWEGEN, GOEDE VOEDING EN ANTI- VEROUDERING NEEM TOE

DE FOCUS OP BEWEGEN, GOEDE VOEDING EN ANTI- VEROUDERING NEEM TOE 2/12 3/12 01 DE FOCUS OP BEWEGEN, GOEDE VOEDING EN ANTI- VEROUDERING NEEM TOE Hoe kan het dan dat er ook een toename is in hart- en vaatziekten, diabetes 2 en overgewicht? Studies tonen aan dat een goede

Nadere informatie

Aquariumvoeders '18/'19

Aquariumvoeders '18/'19 Aquariumvoeders '18/'19 Dedicated to your performance Zinkend voer Prebiotisch en/of probiotisch Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Semi-drijvend voer Zeer aantrekkelijk voer Aquarium Nieuwe

Nadere informatie

15 Voedingsregels voor een betere gezondheid.

15 Voedingsregels voor een betere gezondheid. 15 Voedingsregels voor een betere gezondheid www.fitpsel.nl Alsjeblieft; de 15 voedingsregels voor een betere gezondheid gratis voor jou! Door toepassing van deze eenvoudige regels reduceer je chronische

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 april 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 april 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 24 april 2017 (OR. en) 8318/17 AGRILEG 82 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 19 april 2017 aan: Nr. Comdoc.: D046260/03 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Kinderen (4+) 4-5 Teenagers 6 (Jong) Volwassenen 7 Vrouwen 8-9 Mannen 10

Kinderen (4+) 4-5 Teenagers 6 (Jong) Volwassenen 7 Vrouwen 8-9 Mannen 10 De Multi s van LAMBERTS Lamberts levert een groot aantal soorten Multi s met een groot spectrum aan vitaminen, mineralen, spoorelementen etc. In een bepaalde levensfase en/of omstandigheid (bijvoorbeeld

Nadere informatie

el Mare gebruiksaanwijzing

el Mare gebruiksaanwijzing el Mare gebruiksaanwijzing el Mare Omega-3 El Mare is een serie voedingssupplementen met Omega-3 vetzuren (EPA/DHA) uit visolie en Omega-6 vetzuren aangevuld met andere ingrediënten in een zodanige samenstelling

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 8.6.2017 L 145/13 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2017/962 VAN DE COMMISSIE van 7 juni 2017 tot intrekking van de vergunning voor ethoxyquine als toevoegingsmiddel voor diervoeding voor alle diersoorten en

Nadere informatie

Vragenlijsten kwaliteit van leven

Vragenlijsten kwaliteit van leven Click for the English version Vragenlijsten kwaliteit van leven TNO heeft een aantal vragenlijsten ontwikkeld om de gezondheidsrelateerde kwaliteit van leven te meten van kinderen, jongeren en jong-volwassenen.

Nadere informatie

Noord-zee-wier-keten. Zonder samenwerking,... geen keten

Noord-zee-wier-keten. Zonder samenwerking,... geen keten Noord-zee-wier-keten Zonder samenwerking,... geen keten TO2-dag 22 mei 2015 Floris Groenendijk Inhoud Noord-zee-wier-keten 1. Belang van zeewier de toekomst van de energievoorziening. 2. Het belang van

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek, de voedingszandloper en my plate

De actieve voedingsdriehoek, de voedingszandloper en my plate De actieve voedingsdriehoek, de voedingszandloper en my plate Gezonde voeding en het promoten van voldoende lichaamsbeweging is en blijft belangrijk in het geven van advies naar een gezonde levensstijl.

Nadere informatie

specifieke voedingsbehoeften van elke hond en elke kat

specifieke voedingsbehoeften van elke hond en elke kat honden en katten Het voedingsprogramma dat tegemoetkomt aan de specifieke voedingsbehoeften van elke hond en elke kat Dog Croc Economy Onze voordelige dierenvoeding voor honden is geschikt voor alle hondenrassen

Nadere informatie

Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze

Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze Velt vzw Vereniging voor Ecologische Leef- en Teeltwijze Ecologische voeding en landbouw, moestuin, siertuin, milieubelei d,. Thierry Maréchal Milieu, Voeding en Gezondheid Biologische / Ecologische landbouw

Nadere informatie

Sportvoeding, Een wereld te winnen

Sportvoeding, Een wereld te winnen NutriSense Benelux Sportvoeding, van Theorie naar Praktijk Een wereld te winnen NutriSense Benelux NutriSense is een ervaren speler in de (sport)voedingsbranche en richt zich op de verkoop en marketing

Nadere informatie

HALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME?

HALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME? HALAL EN KOOSJER: WHAT S IN IT FOR ME? KARIJN B ONNE K A R I J N. B O N N E @ B A S E. B E AG E N DA : 1. H A L A L E N KO O S J E R U I T G E L E G D 2. M A R K T P OT E N T I E E L 3. C E RT I F I C

Nadere informatie

Honing. Laatste redmiddel of 1 e keus?

Honing. Laatste redmiddel of 1 e keus? Honing. Laatste redmiddel of 1 e keus? Wat is honing? Wat is honing? Bijenkasten Van nectar tot honing Toevoegen enzymen* door honingbij aan de nectar: Glucoseoxidase* zet glucose om in : gluconzuur->

Nadere informatie

Aquariumvoeders '17/'18

Aquariumvoeders '17/'18 Aquariumvoeders '17/'18 Dedicated to your performance Zinkend voer Prebiotisch en/of probiotisch Drijvend voer Versterkt de kleuren van de vis Semi-drijvend voer Aquarium Nieuwe Premix en additieven Verbeterde

Nadere informatie

De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten

De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten Dr. Jonna van Eck van der Sluijs Psychiater en senior onderzoeker Symposium Personalized medicine:

Nadere informatie

gezond zwanger met vitamines en mineralen

gezond zwanger met vitamines en mineralen gezond zwanger met vitamines en mineralen Vitamines en mineralen: we kunnen geen dag zonder We weten dat we ze elke dag nodig hebben. Maar wat zijn het nu eigenlijk? Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen

Nadere informatie

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

28-9-2014. Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2. Voeding en leefstijl bij en na kanker Malu van Geel Inhoud 1. Voeding van vroeger tot nu 2. Voeding en kanker 3. Aanbevelingen 4. Veel gestelde vragen 1. Voeding van vroeger tot nu 1 Hippocrates Laat voeding

Nadere informatie

Issues in PET Drug Manufacturing Steve Zigler PETNET Solutions April 14, 2010

Issues in PET Drug Manufacturing Steve Zigler PETNET Solutions April 14, 2010 Issues in PET Drug Manufacturing Steve Zigler PETNET Solutions April 14, 2010 Topics ANDA process for FDG User fees Contract manufacturing PETNET's perspective Colleagues Michael Nazerias Ken Breslow Ed

Nadere informatie

Interventies in de primaire sector - mogelijkheden en te verwachten effecten

Interventies in de primaire sector - mogelijkheden en te verwachten effecten Interventies in de primaire sector - mogelijkheden en te verwachten effecten Jaap Wagenaar Department of Infectious Diseases and Immunology, Faculty of Veterinary Medicine, Utrecht University, Utrecht

Nadere informatie

Het beste van de beste Omega s

Het beste van de beste Omega s Het beste van de beste Omega s Een nieuwe generatie van Eco-vriendelijke visoliën Wat zijn rtg? Dankzij rtg (r-triglyceride) 70% meer opneembaarheid ivg met andere visoliën Gezondheidsbeweringen Eén softgel

Nadere informatie

Adult 1+ jaar - ans - Year - JAHRE 26+ kg HYPOALLERGEEN OOK IN LARGE BREED. Devotion. Richtlijn

Adult 1+ jaar - ans - Year - JAHRE 26+ kg HYPOALLERGEEN OOK IN LARGE BREED.  Devotion. Richtlijn Volwassen gewicht van de hond kg Richtlijn dagelijkse hoeveelheid grams 25 340 30 390 35 420 40 470 45 520 50 570 55 600 60 640 70 690 OOK IN HYPOALLERGEEN www.devotiondogfood.com Adult 1+ jaar - ans -

Nadere informatie

Verslag van de vergadering van Commissiewerkgroep Voeding voor specifieke groepen

Verslag van de vergadering van Commissiewerkgroep Voeding voor specifieke groepen > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Verslag van de vergadering van Commissiewerkgroep Voeding voor specifieke groepen Datum : 20 april 2014 Commissie : Alexandra Nikoulakapoulou Francesco Carlucci

Nadere informatie

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017

EWI-focus. Biogebaseerde industrie in Vlaanderen. 22 maart 2017 EWI-focus Biogebaseerde industrie in Vlaanderen 22 maart 2017 Sessie 1 Financiering van de bio-economie in Vlaanderen Nieuwe investeringen aantrekken Overheid & FIT: Vlaanderen als vestigingsplaats BBE

Nadere informatie

BOGO Food. Herman Peppelenbos

BOGO Food. Herman Peppelenbos BOGO Food Herman Peppelenbos BOGO Food Gezondheid (inhoudsstoffen of productontwikkeling en versconsumptie) met focus op stimuleren van Groente en fruit consumptie Lectoraat Niet lectoraat activiteiten

Nadere informatie

Medicinale dranken - Chlorophyl

Medicinale dranken - Chlorophyl Medicinale dranken - Chlorophyl Chlorophyl (water) Een wonder van de natuur. Chlorophyl en de balans zuren en base Giffen, schadelijke stoffen en andere milieubelastende stoffen, zoals een onevenwichtige

Nadere informatie

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli Toetsvragen voedingsleer 1. Voedingsmiddel of voedingsstof? Kruis het juiste antwoord aan! Voedingsmiddel Voedingsstof Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 13 januari 2016 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 13 januari 2016 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 13 januari 2016 (OR. en) 5209/16 AGRILEG 3 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 8 januari 2016 aan: Nr. Comdoc.: D042746/16 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 20 november 2014 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 20 november 2014 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 20 november 2014 (OR. en) 15793/14 DENLEG 175 AGRI 719 SAN 443 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 19 november 2014 aan: Nr. Comdoc.: D036045/02 Betreft:

Nadere informatie