CVDR. Nr. CVDR340659_1. Agressieprotocol 2014, omgaan met geweld. 15 november Officiële uitgave van Pijnacker-Nootdorp.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "CVDR. Nr. CVDR340659_1. Agressieprotocol 2014, omgaan met geweld. 15 november Officiële uitgave van Pijnacker-Nootdorp."

Transcriptie

1 CVDR Officiële uitgave van Pijnacker-Nootdorp. Nr. CVDR340659_1 15 november 2016 Agressieprotocol 2014, omgaan met geweld Het college van de gemeente Pijnacker-Nootdorp; gezien het advies van de afdeling BDV d.d. 21 oktober 2014; overwegende dat er in het kader van de verantwoordelijk voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de medewerkers van de gemeente Pijnacker-Nootdorp aanleiding is tot het tot een minimum beperken van agressie van klanten; gelet op artikel 160, eerst lid onder a van de Gemeentewet; besluit: Artikel 1 vast te stellen het volgende Agressieprotocol 2014, omgaan met agressie en geweld: 1. Aanleiding Hoewel de problematiek zich al langere tijd voordoet, is agressie en geweld tegen publieke dienstverleners de afgelopen jaren meer en meer onderwerp geworden van het politieke en publieke debat. Uit deze debatten komt naar voren dat agressie en geweld tegen medewerkers met een publieke taak niet kan worden getolereerd. Contacten tussen publieke dienstverleners en burgers dienen op een veilige en respectvolle manier te verlopen. Om dit te realiseren, wil het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) het effectief handelen tegen agressie en geweld versterken. Ook het huidige kabinet wil dat werknemers met een publieke taak deze op veilige en respectvolle wijze kunnen uitvoeren (monitor Agressie en Geweld Openbaar Bestuur). Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet heeft de gemeente de verplichting om haar werknemers een veilige en gezonde werkplek te bieden. Onderdeel van het arbobeleid is de wijze waarop tegen agressie en geweld wordt opgetreden en welke maatregelen zijn genomen om agressie en geweld te verminderen dan wel de gevolgen van agressie en geweld op te vangen. Het blijkt dat medewerkers en klanten een duidelijk referentiekader nodig hebben van wat wel kan en wat niet. Dit protocol biedt een referentiekader voor alle medewerkers van de gemeente Pijnacker-Nootdorp hoe om te gaan met agressie die voor jou of voor jouw collega bedreigend is. 1.1 Inleiding De medewerkers van de gemeente Pijnacker-Nootdorp, van hoog tot laag, worden bij het uitoefenen van hun werkzaamheden met zekere regelmaat geconfronteerd met (publieks)agressie en verstoring van de orde. De gemeente Pijnacker-Nootdorp (goed werkgeverschap) voelt zich verantwoordelijk voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van haar medewerkers. Deze redenen zijn aanleiding tot het opstellen en implementeren van een agressieprotocol met als doel agressie van klanten tot een minimum te beperken. Het protocol is geen statisch document, maar groeit mee met nieuwe inzichten die ontstaan uit de werkpraktijk en zichtbaar worden in de registratie van agressie-incidenten. Van alle medewerkers wordt verwacht dat dit protocol en de aangereikte veiligheidsmiddelen de leidraad vormen van hun professioneel handelen. Dit agressieprotocol is een leidraad bij de omgang van de medewerkers met de klanten. Daarnaast is het noodzakelijk dat de medewerkers stilstaan bij het gegeven dat vertrouwen in elkaar een voorwaarde is om met (dreigende) agressie om te gaan. Het thema "agressie" zal zo vaak als nodig besproken worden in het (werk)overleg. Voorts worden er voor medewerkers regelmatig agressietrainingen verzorgd en is dit protocol een onderdeel van het inwerken van nieuwe medewerkers. Onderstaande uitgangspunten vormen de richtlijn: De veiligheid van de medewerker komt op de eerste plaats; De organisatie stelt de norm op voor acceptabel klantgedrag; Hierdoor ontstaat een grens wat medewerkers niet hoeven/mogen accepteren. Deze norm wordt actief gecommuniceerd met de klanten. De organisatie stelt eisen aan het professionele handelen van medewerkers; Het gedrag van medewerkers is van belang in het tegengaan van agressie. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn helder gedelegeerd; Agressie en onacceptabel gedrag mogen niet worden beloond; De dienstverlening wordt gestaakt indien de klant zich niet als klant gedraagt. Agressiebeheersing is een team- en organisatieaangelegenheid; Medewerkers zijn collegiaal aanspreekbaar. Veiligheidsmaatregelen moeten proportioneel en uitvoerbaar zijn; Klantgerichtheid en veiligheid zullen met elkaar in balans moeten zijn. Het protocol en de veiligheidsmaatregelen worden door iedereen nageleefd; Agressie en normoverschrijdingen worden te allen tijde serieus genomen; 1

2 Hetzelfde geldt voor gevoelens van medewerkers. Definitie en soorten agressie Om er voor te zorgen dat iedereen zoveel mogelijk over hetzelfde spreekt wanneer we het hebben over agressie hanteren we in dit protocol de volgende werkdefinitie: Onder agressie en geweld worden voorvallen verstaan, waarbij een medewerker psychisch of fysiek onder druk wordt gezet, bedreigd of aangevallen onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het uitvoeren van zijn functie. In deze definitie wordt uitgegaan van de bedoeling van de klant. In deze definitie wordt niet uitgegaan van de tolerantiegrenzen van de individuele medewerker, omdat er grote verschillen bestaan in de beleving van een situatie. Er wordt geen individuele norm overschreden, maar de organisatienorm is in het geding. 2.1 Soorten agressie o Psychiatrische ziektebeelden: ongepast gedrag, als gevolg van de mentale gesteldheid. De klant reageert agressief als gevolg van psychische stoornissen. Deze oorzaak van agressie is niet beïnvloedbaar door onze organisatie. Omgang met deze klanten vergt een speciale aanpak, indien nodig in samenspraak met de geestelijke gezondheidszorg en politie. o Instrumentele agressie: agressief gedrag als middel om het doel te bereiken. Het dreigen met geweld om iets te verkrijgen waar men (nog geen) recht toe heeft. In de praktijk gaat het meestal om een gering aantal (vaak goed bekende) klanten die deze agressie inzetten. Belonen van dit gedrag zorgt er voor dat het vaker toepast zal worden en er gaat een negatieve voorbeeldfunctie vanuit naar andere klanten. o Frustratieagressie: agressief gedrag als directe reactie op wat iemand overkomt of is overkomen. Iemand voelt zich te kort gedaan. Frustratie agressie is een emotionele reactie van een klant op een ervaring met (een medewerker van) de organisatie. In de praktijk kan iedereen dit gedrag vertonen als gevolg van frustraties. Frustratie agressie ontstaat meestal doordat een klant zich niet ge hoord/geholpen voelt in de hulpvraag waarmee hij/zij naar het kantoor is gekomen. 2.2 Aanleidingen voor frustratie agressie Er zijn meerdere aanleidingen voor agressie. Er zijn altijd mensen die het niet kunnen opbrengen beleefd te blijven of respect te tonen voor een ander. Eén van de hoofdoorzaken van agressie kan zijn dat de gemeente niet kan voldoen aan datgene wat de burger verwacht te kunnen krijgen. Daarnaast kunnen er ook andere aanleidingen zijn voor het ontstaan van agressie: o wachttijden afhandeling aanvraag te lang; o onduidelijkheid omtrent de te leveren bescheiden; o geen vast contactpersoon; o regelmatig hetzelfde verhaal moeten vertellen; o lange wachttijden aan de balie; o slechte telefonische bereikbaarheid; o achterstanden in werkvoorraad; o onduidelijkheid over de procedure; o na wijziging klantsituatie duurt interne verwerking te lang; o onterechte verwijzingen. Voor het (h)erkennen van agressief en onacceptabel gedrag wordt in de eerste plaats getoetst aan de grenzen die de organisatie heeft gesteld aan klantgedrag: de professionele norm. Daarnaast is het van belang dat medewerkers de bij hen opgeroepen onlustgevoelens serieus nemen. Bij grensoverschrijdend gedrag of normoverschrijding wordt van elke medewerker verwacht dat hij vanuit zijn professionele houding en namens de organisatie de klant hier actief op aanspreekt. Reageert de betrokkene hier niet op, dan wordt het contact op inhoudelijk niveau gestaakt. Gedragslijnen personeel De houding van een medewerker ten opzichte van een burger is mede bepalend voor het gedrag van die burger. Een ongeïnteresseerde houding nodigt de burger niet uit om met vragen te komen of een probleem voor te leggen. Wanneer een medewerker zich in woord of gebaar onduidelijk of onzeker gedraagt, kan dit bij de burger tot ergernis leiden. Ook een te autoritaire houding kan een burger er toe bewegen om met agressie te reageren. Buiten toedoen van een medewerker kan ook agressief gedrag ontstaan als gevolg van een wisselwerking van een aantal factoren. Eén van die factoren is de gemeentelijke organisatie zelf. Die kan door de burgers als bureaucratisch, traag en weinig flexibel worden ervaren. Ook dit kan aanleiding geven tot agressief gedrag. De houding van een medewerker is dus een belangrijke factor in het ontstaan van agressie. 2

3 Natuurlijk zijn er verschillen tussen de individuele medewerkers. Toch is het van belang een zekere eenduidigheid in gedrag en handelen te hanteren richting de burger. Daarom zijn onderstaande gedragsregels opgesteld. 3.1 Uitvoerende medewerkers: o Gedragen zich professioneel en correct tegenover klanten. o Stellen professionele grenzen aan het gedrag van klanten en spreken hen hierop aan bij overschrijding. o Hanteren de organisatiegrenzen en volgen de afspraken en richtlijnen die in dit protocol staan beschreven. o Spreken elkaar collegiaal aan en zijn aanspreekbaar op niet naleving van het protocol. o Ondersteunen collega s als daar om verzocht wordt. o Grijpen ook ongevraagd in als er sprake is van ordeverstoringen ( Bemoeirecht ), bij ingrijpen wordt nooit op de inhoud ingegaan. Alleen op het gedrag van de klant. o Die problemen/agressie verwachten, melden dit vooraf aan leidinggevende, collega s en andere betrokkenen. o Onthouden zich bij calamiteiten van commentaar en ramptoerisme. o Achterhalen zo snel mogelijk de identiteit van de klant, waardoor deze niet meer anoniem is. o Dragen er zorg voor dat werkruimten er ordelijk uit zien. o Houden niet-zakelijke gesprekken en gesprekken over andere klanten niet in het bijzijn van klanten. o Storen (in principe) hun collega s niet tijdens klantcontact. o Registreren ongeregeldheden in het daarvoor bestemde registratie systeem (GIR). o Leveren vanuit hun ervaringen en expertise actieve bijdragen ter bevordering van de agressiebeheersing. 3.2 Leidinggevenden / management: o Zie alles onder 2.1. o Nemen onveiligheidsgevoelens van medewerkers serieus. o Ondersteunen / begeleiden medewerkers als daar om verzocht wordt. o Grijpen ook ongevraagd in als er sprake is van ordeverstoringen. o Gaan tijdens een ingrijpen nooit op de inhoud in. Alleen op het gedrag van de klant. o Zorgen voor nazorg aan de medewerker. Gedragslijnen bezoekers Naast gedragslijnen voor personeel is het noodzakelijk dat ook de bezoeker wordt gestimuleerd zich aan regels te houden. Een aantal hiervan kan aan bordjes in wacht- of spreekruimten bekend worden gemaakt. We kiezen er voor om de grenzen die de gemeente stelt aan het klantgedrag globaal te omschrijven en niet door middel van een lange lijst met verboden. En wel als volgt: Bezoekers stellen de medewerkers in staat hun werk op professionele wijze uit te voeren. Aanwijzingen en verzoeken van het personeel dienen opgevolgd te worden. Dit geldt ook buiten de gebouwen van de organisatie. 4.1 Voorbeelden van gedragslijnen voor bezoekers: o Iedere bezoeker moet zich bij binnenkomst melden. o Het is bezoekers niet toegestaan om: - met huisdieren, al dan niet aangelijnd, het kantoor binnen te komen; - onuitgenodigd, dan wel zonder zich aan de balie te melden naar een andere plaats in het kantoor te gaan; - te schelden, discriminerende taal te bezigen en/of met forse stemverheffing te spreken. Dit geldt ook voor inkomend telefoonverkeer. Gebruik van mobiele telefoon is alleen toegestaan als dit andere bezoekers of de medewerkers niet hindert; - andere aanwezige bezoekers in woord en/of gebaar te bedreigen; - met voorwerpen te gooien en/of vernielingen aan te richten; - handtastelijk gedrag te vertonen; - onder invloed ter verkeren; - in het gebouw drugs te gebruiken, te roken en/of onder invloed van alcoholhoudende dranken te verkeren; - een gevaarlijk voorwerp, slag-, steek-, en/of vuurwapen bij zich te hebben. o Als de bezoeker één of meerdere gedragsregels schendt, dan dient de medewerker die dit constateert, de bezoeker daarop aan te spreken. 3

4 o Klanten die als gevolg van drank- en/of drugsgebruik niet aanspreekbaar zijn of onhandelbaar zijn, worden niet te woord gestaan. Zij moeten het kantoor direct te verlaten. Bij het niet naleven van de gedragslijnen heeft het personeel de opdracht van de directie de dienstverlening te staken en de klant / bezoeker te vorderen het pand te verlaten. Mocht daar geen gehoor aan worden gegeven, dan maakt men zich schuldig aan lokaalvredebreuk en zal (indien nodig) de politie worden ingeschakeld om betrokkene uit het pand te verwijderen. De directie / het management heeft het recht om maatregelen toe te passen ten einde de veiligheid van haar personeel te waarborgen. Grenzen van toelaatbaar gedrag van de cliënt 5.1 Basisprincipe Een medewerker die met agressie geconfronteerd wordt, zal trachten de burger tot bedaren te brengen. Wanneer dit geen resultaat heeft, wordt de teamleider en / of het afdelingshoofd ingeschakeld. Deze zal in samenspraak met burger en medewerker een oplossing voor het probleem proberen te vinden. De burger zal te allen tijde duidelijk worden gemaakt dat agressief gedrag ontoelaatbaar is. Wanneer de burger niet voor rede vatbaar is, zal het gesprek worden beëindigd. Daarna neemt de teamleider en / of het afdelingshoofd een beslissing over de te nemen vervolgstappen. Wanneer de teamleider en / of het afdelingshoofd van oordeel is dat de medewerker niet juist heeft gehandeld, zal de teamleider en / of het afdelingshoofd dit niet in bijzijn van de burger laten blijken. Naar de burger kan worden gecommuniceerd dat de zaak opnieuw zal worden beoordeeld. Na afloop van het incident zal de teamleider en / of het afdelingshoofd de zaak met de medewerker bespreken. Als blijkt dat er sprake is van een ernstig verstoorde relatie met de desbetreffende burger worden maatregelen genomen om toekomstige contacten met de betreffende medewerker te voorkomen. 5.2 Wanneer moet een gesprek worden onderbroken? Telefoon Een gesprek tussen klant en medewerker dient te worden onderbroken als de klant de afgesproken organisatienorm overschrijdt. De klant wordt op zijn gedrag aangesproken. Doe dit zo snel mogelijk, eventueel kan de telefoon op de speaker worden gezet (dit wel even melden aan de klant). Laat een uit de hand lopend gesprek niet doorlopen. Dit voorkomt verdere escalatie. Pas na aanpassing van het gedrag van de klant, als je de regie weer in handen hebt, kan verder gesproken worden over de inhoud. Deze gedragscorrectie kan ook door een collega gedaan worden (`Bemoeirecht ) Face tot face Een gesprek tussen klant en medewerker dient te worden onderbroken als de klant de afgesproken organisatienorm overschrijdt. De klant wordt op zijn gedrag aangesproken. Doe dit zo snel mogelijk, eventueel kan een collega erbij worden geroepen. Laat een uit de hand lopend gesprek niet doorlopen. Dit voorkomt verdere escalatie. Pas na aanpassing van het gedrag van de klant, als je de regie weer in handen hebt, kan verder gesproken worden over de inhoud. Deze gedragscorrectie kan ook door een collega gedaan worden (`Bemoeirecht ). In alle gevallen waarin zo n correctie heeft plaatsgevonden, wordt de schending van de gedragsregel geregistreerd in het Gemeentelijk Incidenten Registratiesysteem (GIR). Hierdoor krijgt de organisatie overzicht en inzicht in wat er zoal plaatsvindt. 5.3 Wanneer moet een gesprek worden beëindigd? Telefoon Indien de klant zijn gedrag niet aanpast, moet het gesprek beëindigd worden en moet de klant verzocht worden een andere keer terug te bellen. De medewerker registreert het voorval in het GIR. Eventuele getuigen doen dit ook. Nadien zal de klant een waarschuwingsbrief ontvangen. Afhankelijk van de mate van de agressie wordt de klant uitgenodigd voor een ordegesprek. Het afdelingshoofd en / of de teamleider voert dit gesprek Face to face Indien de klant zijn gedrag niet aanpast, moet het gesprek worden beëindigd en moet de klant worden verzocht het kantoor verlaten. (Weigert de klant het kantoor te verlaten dan treedt direct de procedure ontoelaatbaar gedrag in werking). De medewerker registreert het voorval in het GIR. Eventuele getuigen doen dit ook. Nadien zal de klant een waarschuwingsbrief ontvangen. Afhankelijk van de mate van de agressie wordt de klant uitgenodigd voor een ordegesprek. Het afdelingshoofd en / of de teamleider voert dit gesprek. In alle gevallen waarin een correctie heeft plaatsgevonden, wordt de schending van de gedragsregel geregistreerd in het GIR. De teamleider vult ook het GIR in. 4

5 5.4 Procedure bij ontoelaatbaar gedrag Face tot face Weigert de klant het kantoor te verlaten dan treedt direct de procedure ontoelaatbaar gedrag in werking. De medewerker verlaat aan de veilige zijde de spreekkamer en indien nodig wordt 112 gebeld. Bij de receptie wordt door een medewerker, de teamleider en / of het afdelingshoofd gealarmeerd. De teamleider en / of het afdelingshoofd, bij afwezigheid van een teamleider en / of afdelingshoofd wordt een collega geroepen, zal desgevraagd de burger sommeren het gebouw te verlaten. De klant zal een waarschuwingsbrief ontvangen waarin er op wordt gewezen dat aan hem/haar mogelijk de toegang tot het kantoor zal worden ontzegd tot het moment dat er een ordegesprek heeft plaatsgevonden Beslissing en termijn Op voorstel van het afdelingshoofd neemt de gemeentesecretaris namens het college van burgemeester en wethouders, de beslissing om de burger de toegang tot het gemeentekantoor te ontzeggen. De ontzegging is geboden aan een termijn van in principe 6 maanden. Bij excessen kan overgegaan worden tot ontzegging voor een langere duur tot maximum van één jaar. Binnen 7 dagen na het incident dient de brief met de ontzegging per aangetekende post / in persoon aan de burger verzonden te zijn. Daarin zal opgenomen moeten zijn wat de burger moet doen wanneer hij naar het gemeentekantoor wil komen voor een bezoek en dat bij overtreding van de ontzegging de burger direct strafbaar is. 5.5 Buiten het kantoor Medewerkers van maatschappelijke zaken en toezichthouders Medewerkers oefenen hun werkzaamheden ook buiten de deur uit. Bijvoorbeeld tijdens huisbezoeken. Ook dan gelden de normen en regels van de organisatie. Ook daar dient hun veiligheid gewaarborgd te zijn. Een huisbezoek met een controlerend karakter geschiedt, op basis van een eigen risico-inschatting, meestal door twee medewerkers te gebeuren. De medewerker heeft zelf de verantwoordelijkheid om te zorgen dat het adres waar het huisbezoek plaatsvindt bekend is bij de collega s / de teamleider. Wanneer tijdens het huisbezoek sprake is van onacceptabel gedrag van de burger, zal de medewerker het bezoek direct beëindigen Medewerkers van het servicebedrijf (buitendienst) Het is moeilijk vooraf aan te geven wat risicovolle situaties zijn, maar ook hier gelden de normen en regels van de organisatie. De medewerker heeft zelf de verantwoordelijkheid om te zorgen dat het management weet waar men is, bijvoorbeeld welke wijk. Enkele tips voor medewerkers buiten kantoor: Toon begrip voor de situatie en boosheid van degene die je bedreigt, ook al ben je het daar niet mee eens; Ga niet met bezoeker in discussie, maar meldt dat je de klacht zult doorgeven aan je teamleider / leidinggevende; Probeer de aandacht van collega s of voorbijgangers te trekken voor zover zijn niet op de situatie geattendeerd zijn; Zorg ervoor dat je de mobiele nummers van directe collega s hebt geprogrammeerd op de telefoon, bij voorkeur dat je die met één druk op de knop kan bereiken; Mocht je over een voertuig beschikken, rij dan bij agressief gedrag op de weg door naar het gemeentekantoor of het service bedrijf op de Ambachtsweg; Onderbreek je werkzaamheden en probeer je naar elders te begeven; Meld de agressie altijd en direct bij je leidinggevende. 5.6 Buiten diensttijd en in privésituaties Ook buiten diensttijd en in privésituaties dient de veiligheid van de medewerkers gewaarborgd te zijn. Indien klanten hierop inbreuk maken, verwachten wij dat de medewerker dat direct meldt. De organisatie zal daar op reageren als ware het dat het grensoverschrijdende gedrag ten kantore had plaatsgevonden. Afwikkeling van agressie die heeft plaatsgevonden 6.1 Registratie In alle gevallen van agressie (ook telefonisch) moet dit gemeld worden in het GIR door de betreffende medewerker. 6.2 Waarschuwingsbrief Na elk agressie incident ontvangt de klant een waarschuwingsbrief. De teamleider is verantwoordelijk voor het registreren in Mycorsa en het versturen van de brief. 5

6 6.3 Ontzegging toegang gemeentekantoor De ontzegging houdt in principe in dat het de burger niet is toegestaan op eigen initiatief het gemeentekantoor te betreden. Dit geldt ook voor de openbare raadsvergaderingen, commissievergaderingen, informatie- en/of inspraakbijeenkomsten, festiviteiten die voor publiek plaatsvinden in het gemeentekantoor bijwoont. De toegang tot het gemeentekantoor kan ontzegd worden: - Direct, wanneer het een incident betreft zoals dreigen met geweld en/of het aanbrengen van schade aan persoonlijke bezittingen; - Direct, wanneer er sprake is van een strafbare bedreiging, verbale dreiging met geweld; - Bij het plaatsvinden van herhaling van een incident zoals verbaal geweld en/of dreigen met vernielingen, binnen 6 maanden na het verzenden van een eerdere waarschuwingsbrief. Op voorstel van de teamleider en / of het afdelingshoofd neemt de gemeentesecretaris namens het college de beslissing de burger de toegang tot het gemeentekantoor te ontzeggen. Het afdelingshoofd en /of de teamleider is verantwoordelijk voor het registreren in Mycorsa en het versturen van de brief Procedure ontzegging toegang gemeentekantoor Binnen 7 dagen na het incident dient de brief met de ontzegging per aangetekende post / in persoon aan de burger verzonden te zijn. In de brief moet opgenomen zijn, dat de ontzegging ook geldt voor het bijwonen van openbare raadsvergaderingen en commissievergaderingen, openbare informatieen inspraakbijeenkomsten en festiviteiten die voor publiek / burgers plaatsvinden in het gemeentekantoor. In verband met het bewaken van de orde. Tevens zal daarin opgenomen zijn wat de burger moet doen wanneer hij naar het gemeentekantoor wil komen voor een bezoek en dat bij overtreding van de ontzegging de burger strafbaar is. Een kopie wordt eveneens verzonden aan de politie Niet nakomen van de ontzegging Indien een burger die de toegang tot het gemeentekantoor is ontzegd, toch het gebouw betreedt is deze direct strafbaar (op grond van artikel 139 Wetboek van Strafrecht) en zal zodra dit bekend is de teamleider en / of het afdelingshoofd worden gewaarschuwd. De politie wordt direct ingeschakeld en een vertegenwoordiger van de gemeente Pijnacker-Nootdorp doet aangifte van lokaalvredebreuk. Bij deze aangifte moet de brief van ontzegging worden overlegd. Een kopie van de aangifte gaat in het dossier van de burger. 6.4 Schade Als gevolg van agressieve gedragingen kan schade ontstaan. De schade dient gemeld te worden. Tevens zal er een beslissing genomen moeten worden of de schade zal worden verhaald. Ingeval van materiele/immateriële schades, ongevallen, letsel en hulpverlening is de gemeente eigen risicodrager. Indien er immateriële en/of letselschade is ontstaan als gevolg van agressie of geweld, waarbij een medewerker van de gemeente Pijnacker-Nootdorp gedupeerd werd of waarbij materiële schade is ontstaan aan gebouwen en/of (persoonlijke) eigendommen, wordt dit gemeld aan de werkgever. Na de melding van de schade aan de werkgever, stelt de werkgever de veroorzaker verantwoordelijk voor de ontstane schadepost (indien de dader bekend is). De werkgever neemt het verzoek om schadevergoeding in behandeling en stelt een eventuele terugvorderingsprocedure in werking. 7. Evaluatie agressieprotocol De afdelingshoofden / teamleiders evalueren het agressieprotocol en het gebruik, de toepasbaarheid en de kwaliteit ervan eens per jaar. Tevens bespreken zij de stand van zaken met betrekking tot het bestand van klanten aan wie een (tijdelijk) toegangsverbod is opgelegd. Vanuit de werkgever worden trainingen gefaciliteerd die de deskundigheid van de medewerkers moet vergroten. Daarnaast wordt 1x per 2 a 3 jaar een opfriscursus verzorgd. 7.1 Slot Door middel van dit protocol is getracht een zorgvuldige procedure op te zetten met betrekking tot agressie-incidenten binnen de gemeente Pijnacker-Nootdorp / team maatschappelijke zaken. Het management wil door het opstellen van richtlijnen en het vaststellen van procedures het aantal agressie-incidenten beperken. Mocht er een agressie-incident plaatsvinden dan is met het anti-agressieprotocol een duidelijk kader geschetst hoe hiermee om te gaan. Veiligheid van de medewerkers staat hierbij centraal. ARTIKEL II 1. Dit besluit treedt in werking op de eerste dag na publicatie. 2. Dit besluit kan worden aangehaald als Agressieprotocol Vastgesteld in de vergadering van 21 oktober

7 College van Pijnacker-Nootdorp, de secretaris, de burgemeester, drs. J.P.R. Woudstra mw. F. Ravestein 7

8 Bijlage I, voorbeeld van een waarschuwingsbrief Geachte heer/mevrouw, Op d.d. heeft u de afdeling bezocht. Op d.d. heeft u telefonisch contact opgenomen met de afdeling Dit contact is niet correct verlopen. Hierbij delen wij u mee dat het voor ons onaanvaardbaar is, dat medewerk(st)ers van de gemeente Pijnacker-Nootdorp door u worden bedreigd, of op enig andere wijze werkzaamheden niet kunnen uitvoeren doordat u overlast veroorzaakt. Uw gedrag tijdens bovengenoemd gesprek/bezoek noodzaakt ons u dringend te verzoeken dit gedrag niet meer te vertonen bij toekomstige bezoeken en/of telefoongesprekken. Gebeurt dit wel, dan kan dit voor ons aanleiding zijn u de toegang tot het gemeentehuis te ontzeggen of u niet langer te woord te staan. Wij vertrouwen er op dat u zich voortaan houdt aan de gedragslijnen van de gemeente Pijnacker- Nootdorp. Deze gedragsregels kunt u nog eens nalezen in de bij deze brief gevoegde bijlage. Heeft u nog vragen over deze brief? Neemt u dan contact op met onze medewerker mevrouw/de heer, via telefoonnummer Hoogachtend, het college van Pijnacker-Nootdorp, voor deze, het afdelingshoofd / de teamleider Bijlage 2, voorbeeld van een ontzegging tot het gemeentekantoor Geachte heer/mevrouw, Op d.d. ontving u een schriftelijke waarschuwing omdat uw gedrag niet acceptabel was tijdens uw bezoek/telefonisch gesprek d.d.... Aangekondigd werd in de brief dat een herhaling hiervan gevolgen voor u kan hebben. Op d.d. heeft u opnieuw ongewenst gedrag vertoond tijdens uw bezoek aan/telefonisch gesprek met de afdeling. Op basis daarvan heb ik besloten u de toegang tot het gemeentekantoor van Pijnacker-Nootdorp te ontzeggen voor een periode van drie maanden, vanaf heden. Indien u tot de datum zonder afspraak toch het gemeentehuis betreedt, wordt door u een strafbaar feit gepleegd. De politie zal direct worden ingeschakeld om u uit het gebouw te verwijderen. Gelijktijdig zal met de inschakeling van de politie aangifte worden gedaan wegens het plegen van een misdrijf als bedoeld in de artikelen 138 en 139 van het Wetboek van Strafrecht (lokaalvredebreuk). Mocht het noodzakelijk zijn een afdeling in het gemeentekantoor te bezoeken, dan moet u vooraf telefonisch contact opnemen en hiervoor een afspraak maken. U krijgt daarna een uitnodiging per brief om op een bepaalde datum en tijdstip te komen voor het bezoek. Ik adviseer u zich stipt te houden aan de afspraak, omdat u anders alsnog de toegang wordt geweigerd. Deze ontzegging van de toegang geldt, in verband met het bewaken van de orde, ook voor het bijwonen van een openbare raadsvergadering/commissievergadering, openbare informatie- en inspraakbijeenkomsten en festiviteiten die voor publiek/burgers plaatsvinden in het gemeentekantoor. Heeft u nog vragen over deze brief? Neemt u dan contact op met mijn collega via telefoonnummer Hoogachtend, Namens het college van Pijnacker-Nootdorp, de secretaris, 8

*Z0060F12823* 14 april 2015

*Z0060F12823* 14 april 2015 *Z0060F12823* 14 april 2015 Agressieprotocol 2015 Aanleiding Agressie en geweld tegen publieke dienstverleners is de afgelopen jaren meer en meer onderwerp geworden van het politieke en publieke debat.

Nadere informatie

Gegevens dader : Naam: Voorletters: Geb. datum:

Gegevens dader : Naam: Voorletters: Geb. datum: Bijlagen Omgangsprotocol (2013) BIJLAGE 1. REGISTRATIEFORMULIER INCIDENTEN in te leveren bij P&O Datum voorval :... Naam medewerker : Gegevens dader : Naam: Voorletters: Geb. datum:... 1. Om welk soort

Nadere informatie

Agressieprotocol. Voor als je je bedreigd voelt. Oosterhout, april 2001 (Inc. Aanvulling juni 2006)

Agressieprotocol. Voor als je je bedreigd voelt. Oosterhout, april 2001 (Inc. Aanvulling juni 2006) Agressieprotocol Voor als je je bedreigd voelt Oosterhout, april 2001 (Inc. Aanvulling juni 2006) 1 Hoofdstuk 2. Hoe te handelen in het geval van: 1. Vooraf te verwachten problemen. In het geval van

Nadere informatie

Protocol omgangsvormen klanten

Protocol omgangsvormen klanten Inleiding Agressief gedrag in de vorm van intimidatie en fysiek geweld is een veel voorkomend verschijnsel geworden in onze samenleving. Vanuit het oogpunt van de Arbowet heeft Patrimonium als werkgever

Nadere informatie

AGRESSIE PROTOCOL Gemeente Rijswijk

AGRESSIE PROTOCOL Gemeente Rijswijk AGRESSIE PROTOCOL Gemeente Rijswijk DEFINITIE Onder agressie en geweld worden voorvallen verstaan, waarbij een medewerker psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen onder omstandigheden

Nadere informatie

Agressieprotocol. Veilig en respectvol werken, met klanten en met elkaar

Agressieprotocol. Veilig en respectvol werken, met klanten en met elkaar Agressieprotocol Veilig en respectvol werken, met klanten en met elkaar Publieksversie, April 2014 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 De norm: agressie wordt niet geaccepteerd... 3 3 Het voorkomen van agressie...

Nadere informatie

Veiligheidsprotocol bij agressie-incidenten

Veiligheidsprotocol bij agressie-incidenten Veiligheidsprotocol bij agressie-incidenten Veiligheidsprotocol, procedure 8.0.2 Pagina 1 van 5 vastgesteld: 29-05-2008 Procedure 8.0.2 Veiligheidsprotocol Versie: 1 Hoofdproces: werkapparaat (8) Subproces:

Nadere informatie

Eigen Regie Friesland

Eigen Regie Friesland Protocol Agressie en Geweld Belang van dit protocol. Medewerkers van Eigen Regie Friesland kunnen doordat zij werken met een kwetsbare doelgroep in aanraking komen met gevoelens van onmacht welke bij deelnemers

Nadere informatie

OMGAAN MET AGRESSIE EN GEWELD. Samenvatting

OMGAAN MET AGRESSIE EN GEWELD. Samenvatting OMGAAN MET AGRESSIE EN GEWELD Samenvatting 1. Definitie, aard en oorzaak van agressie. Onder agressie en geweld worden voorvallen verstaan, waarbij een medewerker psychisch of fysiek wordt lastiggevallen,

Nadere informatie

Protocol Agressie januari 2013. Inhoud

Protocol Agressie januari 2013. Inhoud Inhoud 1 Voorwoord... 2 2 Agressie... 2 3 Integraal beleid... 3 3.1 Medewerkers... 3 3.2 Organisatie... 3 3.3 (on)roerende zaken... 3 3.4 repressieve maatregelen... 3 3.5 Draaiboek en registratie van agressieve

Nadere informatie

P70 Omgaan met agressie

P70 Omgaan met agressie P70 Omgaan met agressie Eerstverantwoordelijke Tim olde Hartman, HA Datum vaststelling 2013 Datum herziening 2016 Inleiding In huisartspraktijk Oosterhout komen dreigende, beledigende of agressieve patiënten

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE: 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5

INHOUDSOPGAVE: 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5 Agressieprotocol Omnia Wonen INHOUDSOPGAVE: Hfd.stuk Paginanr. 1. Voorwoord 2 3. Wat verstaan wij onder agressie 3 4. Agressiebeleid: 4 Bijlage I; Introductiebrief 5 2 1. VOORWOORD Van tijd tot tijd is

Nadere informatie

Protocol Sociale Veiligheid. Onderwerp: agressie & geweld

Protocol Sociale Veiligheid. Onderwerp: agressie & geweld Versie 2010-11-29 Protocol Sociale Veiligheid Onderwerp: agressie & geweld Aanvullend op het handboek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op 2 maart 2010 is het Handboek agressie en

Nadere informatie

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2 Inhoudsopgave 1. Voorwoord blz. 1 2. Agressie blz. 2 3. Integraal beleid blz. 3 3.1 Medewerkers blz. 3 3.2 Organisatie blz. 3 3.3 Bouwkundige voorzieningen blz. 4 3.4 Lik op stuk beleid blz. 4 3.5 Draaiboek

Nadere informatie

Protocol Agressie januari Inhoud

Protocol Agressie januari Inhoud Inhoud 1 Voorwoord... 2 2 Agressie... 2 3 Integraal beleid... 3 3.1 Medewerkers... 3 3.2 Organisatie... 3 3.3 (on)roerende zaken... 3 3.4 repressieve maatregelen... 3 3.5 Draaiboek en registratie van agressieve

Nadere informatie

d. Noteer de 7 W s voor eventuele aangifte bij de politie. Zie bijlage 2.

d. Noteer de 7 W s voor eventuele aangifte bij de politie. Zie bijlage 2. Doel: Het creëren van een veilige werkomgeving. Onder agressie verstaan wij elke vorm van ongewenst gedrag zowel verbaal als ook fysiek. Zie bijlage 1. Handelwijze bij telefonisch ongewenst gedrag: 1.

Nadere informatie

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2

Protocol Agressie januari 2013. Inhoudsopgave. 1. Voorwoord blz. 1. 2. Agressie blz. 2 Inhoudsopgave 1. Voorwoord blz. 1 2. Agressie blz. 2 3. Integraal beleid blz. 3 3.1 Medewerkers blz. 3 3.2 Organisatie blz. 3 3.3 Bouwkundige voorzieningen blz. 4 3.4 Lik op stuk beleid blz. 4 3.5 Draaiboek

Nadere informatie

6.21. Gedragscode THUIS met zorg Zaanstreek B.V.

6.21. Gedragscode THUIS met zorg Zaanstreek B.V. 6.21. Gedragscode THUIS met zorg Zaanstreek B.V. Inleiding Wij willen graag dat de cliënten van THUIS met zorg Zaanstreek thuiszorg tevreden zijn over de zorg die aan hen wordt geboden. Ook vinden we het

Nadere informatie

Protocol ongewenst gedrag Stichting Mensen Met Mogelijkheden.

Protocol ongewenst gedrag Stichting Mensen Met Mogelijkheden. Protocol ongewenst gedrag Stichting Mensen Met Mogelijkheden. 1. DOEL Deze procedure is bedoeld om zorgvuldig handelen te waarborgen bij constatering van ongewenst gedrag op de werkplek. 2. REIKWIJDTE

Nadere informatie

Voorbeeldbrieven van waarschuwingen en ontzeggingen

Voorbeeldbrieven van waarschuwingen en ontzeggingen Voorbeeldbrieven van waarschuwingen en ontzeggingen Schriftelijke Waarschuwing Kantoorbezoek Op bezocht u , . U heeft hier onder andere gesproken met een van onze medewerkers.

Nadere informatie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie

Om goed te definiëren wat we bedoelen met agressie wordt een onderscheid gemaakt tussen enerzijds boosheid en anderzijds agressie 1 AGRESSIEPROTOCOL. 1. Inleiding. Agressief gedrag, in al zijn verschijningsvormen is een regelmatig terugkerend verschijnsel in onze samenleving. Dit stopt niet aan de deur van het OCMW. Ook binnen de

Nadere informatie

GEDRAGSCODE AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE

GEDRAGSCODE AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE GEDRAGSCODE AGRESSIE, GEWELD EN SEKSUELE INTIMIDATIE Wat te doen op scholen bij incidenten waarbij agressie een rol speelt? Aanleiding In de afgelopen jaren hebben zich diverse incidenten voorgedaan op

Nadere informatie

Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie

Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor melding (dreigen met) agressie en/of geweld (verbaal en fysiek) of seksuele intimidatie Sint Clemensschool School

Nadere informatie

PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD. Hoe gaan wij in de gemeente Renswoude om met agressie en geweld

PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD. Hoe gaan wij in de gemeente Renswoude om met agressie en geweld PROTOCOL AGRESSIE EN GEWELD Hoe gaan wij in de gemeente Renswoude om met agressie en geweld Versie: 6 januari 2014 Agressie en geweld komen in de hedendaagse maatschappij in toenemende mate voor. Steeds

Nadere informatie

Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013

Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013 Veiligheidsprotocol Team Leerlingzaken 2013 Gemaakt door Nadia en Patrick dd: 15-03-2013 1 Inhoudsopgave 1. Vormen van agressie en geweld p. 3 2. Voorkomen van agressie en geweld p. 3 3. Gedragsregels

Nadere informatie

Omgaan met ongewenst gedrag in de thuiszorg

Omgaan met ongewenst gedrag in de thuiszorg Inleiding: Ongewenst gedrag, zoals in dit document beschreven wordt, is een veel voorkomend verschijnsel geworden in onze samenleving. Het veroorzaakt in het algemeen gevoelens van onveiligheid en machteloosheid.

Nadere informatie

PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD. 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College.

PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD. 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College. PROCEDURE M.B.T. HET HANDELEN TEGEN AGRESSIE EN GEWELD 1. Inleiding Deze procedure is een onderdeel van het ARBO-beleid van het Esdal College. Het Esdal College is een veilige school. Dit betekent dat

Nadere informatie

Agressiebeleid inclusief agressieprotocol vastgesteld MT: 24-07-2013 OR: 04-11-2013 def. vastgesteld MT 13-11-2013. 4,9 x 5,25 mm

Agressiebeleid inclusief agressieprotocol vastgesteld MT: 24-07-2013 OR: 04-11-2013 def. vastgesteld MT 13-11-2013. 4,9 x 5,25 mm Agressiebeleid inclusief agressieprotocol vastgesteld MT: 24-07-2013 OR: 04-11-2013 def. vastgesteld MT 13-11-2013 4,9 x 5,25 mm 1 Beleidsmatige aanpak agressie Op de werkvloer geconfronteerd worden met

Nadere informatie

Gedragscode. De doelen van de gedragscode zijn:

Gedragscode. De doelen van de gedragscode zijn: Gedragscode Wij willen graag dat cliënten aan wie NovaFarm-Grip haar zorg- en dienstverlening aanbiedt, daarover tevreden zijn. Ook vinden wij het belangrijk dat onze medewerkers met plezier hun werk doen.

Nadere informatie

De gedragscode voor patiënten/cliënten, bezoekers, klanten en derden

De gedragscode voor patiënten/cliënten, bezoekers, klanten en derden De gedragscode voor patiënten/cliënten, bezoekers, klanten en derden In het onderstaande kader staan de gedragsregels in het kort samengevat en omschreven. Op de volgende pagina s staan de regels een voor

Nadere informatie

Protocol Hulp aan leerling en personeel

Protocol Hulp aan leerling en personeel Protocol Hulp aan leerling en personeel IV PROTOCOL Agressie, geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten binnen de school (Dit protocol is gebaseerd op het beleidsplan in bijlage I) Hieronder

Nadere informatie

GEDRAGSCODE voor patiënten en bezoekers

GEDRAGSCODE voor patiënten en bezoekers GEDRAGSCODE voor patiënten en bezoekers de regels, de toelichting, de actie bij overtreding juni 2010 Bergen op Zoom, juni 2010 Het Lievensberg ziekenhuis wil graag een gastvrij ziekenhuis voor zijn patiënten

Nadere informatie

Gedragsregels - voor patiënten en bezoekers

Gedragsregels - voor patiënten en bezoekers Gedragsregels - voor patiënten en bezoekers De Sint Maartenskliniek verwacht van u dat u zich gedraagt als gast en dat u respectvol en vriendelijk met elkaar omgaat. Behandel de ander zoals u zelf behandeld

Nadere informatie

X.5 Protocol omgaan met agressie

X.5 Protocol omgaan met agressie X.5 Protocol omgaan met agressie 1. Waarom dit protocol? In 1999 hebben veel medewerkers een training omgaan met agressie gevolg. Uit de evaluatie van deze trainingen zijn veel vragen en suggesties gekomen.

Nadere informatie

7.10 REAGEREN OP AGRESSIEF GEDRAG IN DIVERSE WERKSITUATIES

7.10 REAGEREN OP AGRESSIEF GEDRAG IN DIVERSE WERKSITUATIES 7.10 REAGEREN OP AGRESSIEF GEDRAG IN DIVERSE WERKSITUATIES Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinator agressie en geweld, hoger management, leidinggevenden,

Nadere informatie

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang

af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang Grensoverschrijdend gedrag Klik Kinderopvang wijst alle vormen van grensoverschrijdend gedrag af. Met dit protocol, in haar handelen en in haar beleid wil Klik Kinderopvang grensoverschrijdend gedrag voorkomen

Nadere informatie

V1 PR 01. Integriteit, Respect en Loyaliteit

V1 PR 01. Integriteit, Respect en Loyaliteit Gedragscode Medewerkers Pagina 1 van 6 Gedragscode Inleiding Wij willen graag dat de cliënten aan wie onze organisatie diensten verleent, daarover tevreden zijn. Ook vinden we het belangrijk dat onze medewerkers

Nadere informatie

Gedragscode de Hoofdlijn

Gedragscode de Hoofdlijn Gedragscode de Hoofdlijn Versie 2016 Inleiding Wij willen graag dat de cliënten aan wie onze instelling diensten verleent, daarover tevreden zijn. Ook vinden we het belangrijk dat onze medewerkers met

Nadere informatie

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf

Agressieprotocol«1» 1. Vooraf Agressieprotocol«1» 1. Vooraf 1.1. Definities Onder agressie wordt verstaan het gehele scala van voorvallen of situaties waarbij een werknemer psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigd of aangevallen

Nadere informatie

Protocol agressie en geweld

Protocol agressie en geweld Protocol agressie en geweld Juni 2015 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Verantwoordelijkheden... 4 Definitie agressie en geweld... 5 Preventie... 6 Huisregels... 7 Handelingsprotocollen... 8 Protocol 1: Verbale

Nadere informatie

Pagina 1/5 AGRESSIEBELEID

Pagina 1/5 AGRESSIEBELEID 1/5 AGRESSIEBELEID Inleiding Fysiek en verbaal geweld tegen medewerkers van MeerWonen is onacceptabel. Om het risico op agressie en geweld terug te dringen en de effecten ervan te beperken, is deze beleidsnotitie

Nadere informatie

Handreiking. Uitleg huisvredebreuk

Handreiking. Uitleg huisvredebreuk Handreiking Uitleg huisvredebreuk Huisvredebreuk in ziekenhuizen Ziekenhuizen mogen mensen een waarschuwing en/of toegangsontzegging geven. Voordat hiertoe wordt overgegaan, moet aan een aantal voorwaarden

Nadere informatie

Bijlage 2 Agressieprotocol (inclusief gebruik alarmknop) Versie 0.1. 1. Aandachtspunten bij reageren op agressieve situaties

Bijlage 2 Agressieprotocol (inclusief gebruik alarmknop) Versie 0.1. 1. Aandachtspunten bij reageren op agressieve situaties Bijlage 2 Agressieprotocol (inclusief gebruik alarmknop) Versie 0.1 Inleiding Voor je ligt het protocol omgaan met agressie. R&B Wonen wil haar medewerkers zoveel mogelijk beschermen tegen agressie en

Nadere informatie

Protocol Omgaan met agressie. Stichting Woningbouw Slochteren

Protocol Omgaan met agressie. Stichting Woningbouw Slochteren Protocol Omgaan met agressie Stichting Woningbouw Slochteren September 2010 1. Inleiding Voor je ligt het protocol omgaan met agressie van de Stichting Woningbouw Slochteren. Dit protocol is een verlengde

Nadere informatie

Melding ongewenst gedrag

Melding ongewenst gedrag Melding ongewenst gedrag Wat zijn agressie en geweld? De definitie van agressie en geweld, zoals die door Veilige Publieke Taak gehanteerd wordt, luidt: Het welbewust verbaal uiten, gebruiken van fysieke

Nadere informatie

Agressieprotocol. Hoofddorp, 7 juni 2017 Vastgesteld door de OR: 2 mei 2017 Jolanda de Jong

Agressieprotocol. Hoofddorp, 7 juni 2017 Vastgesteld door de OR: 2 mei 2017 Jolanda de Jong Agressieprotocol Hoofddorp, 7 juni 2017 Vastgesteld door de OR: 2 mei 2017 Jolanda de Jong Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doel 4 3. Agressie en geweld Arbowet (art. 1 lid 3 sub f) 5 4. Protocol 6 4.1

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr Agressieprotocol Politieke ambtsdragers. Inhoud. Inleiding. Definities

GEMEENTEBLAD. Nr Agressieprotocol Politieke ambtsdragers. Inhoud. Inleiding. Definities GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Krimpenerwaard Nr. 229101 22 december 2017 Agressieprotocol Politieke ambtsdragers Inhoud Inleiding Definities. Politieke ambtsdragers. Collega s. Grensoverschrijdend

Nadere informatie

Moeilijke patiënten (agressie, intimidatie, veelbellers)

Moeilijke patiënten (agressie, intimidatie, veelbellers) Dit document geldt voor: Huisartsenposten Oost-Brabant Moeilijke patiënten (agressie, intimidatie, veelbellers) 1. Agressie/intimidatie Als een medewerker of huisarts een incident meemaakt met een agressieve,

Nadere informatie

Algemene huisregels Rijnstate

Algemene huisregels Rijnstate Algemene huisregels Rijnstate Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Inleiding Wij vinden het belangrijk dat iedereen zich prettig voelt in ons ziekenhuis. Een prettige omgeving

Nadere informatie

Informatie voor huurders van Vidomes. Onze huisregels. Emotie mag, agressie niet

Informatie voor huurders van Vidomes. Onze huisregels. Emotie mag, agressie niet Informatie voor huurders van Vidomes Onze huisregels Emotie mag, agressie niet Inhoudsopgave Emotie mag, agressie niet 3 Geen criminaliteit, geweld en agressie 3 Schoon, heel en veilig 4 Respectvol met

Nadere informatie

7.5 HANDELINGSINSTRUCTIES AGRESSIE AAN DE TELEFOON

7.5 HANDELINGSINSTRUCTIES AGRESSIE AAN DE TELEFOON 7.5 HANDELINGSINSTRUCTIES AGRESSIE AAN DE TELEFOON Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinator agressie en geweld, leidinggevenden en medewerkers

Nadere informatie

Vanzelfsprekend kan het maken van een protocol geen agressie voorkomen, maar het kan daarin wel een bijdrage leveren.

Vanzelfsprekend kan het maken van een protocol geen agressie voorkomen, maar het kan daarin wel een bijdrage leveren. Agressieprotocol Voorwoord In de praktijk is gebleken dat medewerkers van de Gemeente Menterwolde bij het uitvoeren van de hen opgedragen werkzaamheden, incidenteel worden geconfronteerd met agressie en

Nadere informatie

CONVENANT 'JOIN THE CLUB VEILIGE PUBLIEKE TAAK' TILBURG

CONVENANT 'JOIN THE CLUB VEILIGE PUBLIEKE TAAK' TILBURG CONVENANT 'JOIN THE CLUB VEILIGE PUBLIEKE TAAK' TILBURG Gemeente Tilburg en werkgevers in de (semi)publieke sector 1 Inleiding Ambulancepersoneel, buschauffeurs, medewerkers van zorginstellingen, gemeentes,

Nadere informatie

Gedragscode medewerkers en cliënten

Gedragscode medewerkers en cliënten Gedragscode medewerkers en cliënten 2014 1/9 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Werkwijze... 3 3. Samenvatting gedragscode... 4 4. Gedragscode medewerkers stichting Zorg Almere... 5 - clientgerichtheid....5

Nadere informatie

PROCEDURE AGRESSIE EN GEWELD TIJDENS DE WACHTDIENST

PROCEDURE AGRESSIE EN GEWELD TIJDENS DE WACHTDIENST PROCEDURE AGRESSIE EN GEWELD TIJDENS DE WACHTDIENST DOEL VAN HET PROTOCOL Het doel van dit protocol is de veiligheid van medewerkers te verhogen en de kans op agressie te verlagen door middel van het aanbieden

Nadere informatie

Protocol Agressie en geweld

Protocol Agressie en geweld Protocol Agressie en geweld Januari 2005 1 I Inleiding Steeds vaker worden ambtenaren van de gemeente met publiekscontacten geconfronteerd met tegen hen gerichte vormen van agressie en geweld, zowel fysiek

Nadere informatie

6.1 SERVICECODE, GEDRAGSREGELS, HUISREGELS

6.1 SERVICECODE, GEDRAGSREGELS, HUISREGELS 6.1 SERVICECODE, GEDRAGSREGELS, HUISREGELS Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Coördinator agressie en geweld, leidinggevenden Voorbeeld van een servicecode

Nadere informatie

Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland. Nulme&ng

Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland. Nulme&ng Vragenlijst monitor VPT Provincie Zeeland Nulme&ng Nulme7ng. In het landelijk programma Veilige Publieke Taak worden er door het ministerie van Binnenlandse Zaken acht maatregelen genoemd die belangrijk

Nadere informatie

Gedragsprotocol. Sint Gerardusschool. Splitting 145. Gedragsprotocol

Gedragsprotocol. Sint Gerardusschool. Splitting 145. Gedragsprotocol 2018-2019 Sint Gerardusschool Splitting 145 Sint Gerardusschool, de veilige school Afspraken m.b.t. omgaan met elkaar op de Sint Gerardusschool Goede leerprestaties kunnen bereikt worden als leerlingen

Nadere informatie

Gedragscode Raad & Daad Den Haag

Gedragscode Raad & Daad Den Haag Gedragscode Raad & Daad Den Haag Inleiding Wij willen graag dat de cliënten aan wie Raad & Daad Den Haag thuiszorg verleent, daarover tevreden zijn. Ook vinden we het belangrijk dat onze medewerkers met

Nadere informatie

Protocol veilig klimaat

Protocol veilig klimaat Protocol veilig klimaat Onze school wil een veilige school zijn voor iedereen. Kernwoorden hierbij zijn respect voor en acceptatie van elkaar. Een goede samenwerking tussen personeel, ouders/verzorgers

Nadere informatie

AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD

AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD AGRESSIEPROTOCOL GEMEENTE ACHTKARSPELEN, GEMEENTE TYTSJERKSTERADIEL EN WERKMAATSCHAPPIJ 8KTD INHOUD Inleiding...2

Nadere informatie

7.14 Protocol Agressie tegen college en raadsleden gemeente Utrecht

7.14 Protocol Agressie tegen college en raadsleden gemeente Utrecht 1 7.14 Protocol Agressie tegen college en raadsleden gemeente Utrecht Vastgesteld door de gemeenteraad d.d. 30 mei 2013 Inleiding Voor politieke gezagsdragers en voor democratisch gekozen volksvertegenwoordigers

Nadere informatie

Gedragscode KION. 1. Inleiding

Gedragscode KION. 1. Inleiding Gedragscode KION 1. Inleiding KION is een grote organisatie met veel locaties. Er werken honderden medewerkers. De meeste van hen hebben heel veel contact met klanten. Allen werken in meerdere of mindere

Nadere informatie

Protocol Agressie, Geweld en Diefstal RK Bs De Duinsprong

Protocol Agressie, Geweld en Diefstal RK Bs De Duinsprong Protocol Agressie, Geweld en Diefstal RK Bs De Duinsprong Agressie En Geweld... 2 Richtlijn... 2 Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid... 3 Stappenplan bij agressief gedrag van:... 3 De medewerker...

Nadere informatie

Gedragscode, Smiley Kids KDV Bijgewerkt op Geldigheid document: uiterlijk

Gedragscode, Smiley Kids KDV Bijgewerkt op Geldigheid document: uiterlijk 1 2 Smiley Kids KDV is een kleine organisatie met 1 locatie. De meeste medewerkers hebben heel veel contact met klanten. Allen werken in meerdere of mindere mate met collega s samen. Sommigen onderhouden

Nadere informatie

Agressieprotocol. Omnia Wonen

Agressieprotocol. Omnia Wonen Agressieprotocol Omnia Wonen Maart 2009, december 2017 INHOUDSOPGAVE: Hfd.stuk Paginanr. 1. Voorwoord 3 2. Verantwoordelijkheden 4 3. Wat verstaan wij onder agressie 5 4. Integraal beleid: 6 a. Preventie

Nadere informatie

Agressieprotocol Omgevingsdienst Rivierenland 2013

Agressieprotocol Omgevingsdienst Rivierenland 2013 CVDR Officiële uitgave van Omgevingsdienst Rivierenland. Nr. CVDR372197_1 29 augustus 2017 Agressieprotocol Omgevingsdienst Rivierenland 2013 Agressieprotocol Omgevingsdienst Rivierenland 2013 Inhoud Inleiding

Nadere informatie

De Divosa-methode Vier redenen voor beleid op wangedrag:

De Divosa-methode Vier redenen voor beleid op wangedrag: De Divosa-methode Vier redenen voor beleid op wangedrag: 1. Professionals voeren regie over voorzienbare problemen. 2. Dienstverlening moet altijd integer zijn. 3. Medewerkers hebben recht op veiligheid.

Nadere informatie

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG PROTOCOL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG Op de Lidwinaschool gelden algemene gedragsregels voor leerlingen, leerkrachten, ouders, schoolleiding en andere medewerkers. Die staan beschreven in een gedragscode.

Nadere informatie

http://apwfg16/dks/document/document_content.asp?secid=59f9d0ced8aa84b728...

http://apwfg16/dks/document/document_content.asp?secid=59f9d0ced8aa84b728... pagina 1 van 5 Titel Veilige Zorg: Het standpunt en de (preventieve) maatregelen van het Westfriesgasthuis inzake agressie en geweld tegen medewerkers. Publicatiedatum 16-08-2007 Doel Het voorkomen of

Nadere informatie

Protocol agressie en geweld

Protocol agressie en geweld Protocol agressie en geweld Inleiding Elke school dient te beschikken over een protocol met betrekking tot Agressie en Geweld. Voor iedereen, betrokken bij de school, is dit protocol een handvat bij bovenstaande

Nadere informatie

Protocol Fysiek Beperkend Handelen VSO Het Mozaïek Almelo

Protocol Fysiek Beperkend Handelen VSO Het Mozaïek Almelo Protocol Fysiek Beperkend Handelen VSO Het Mozaïek Almelo Datum vaststelling: 1 oktober 2018 Vaststelling MR: 6 november 2018 Inleiding In het Schoolveiligheidsplan van Attendiz besteden we in paragraaf

Nadere informatie

Agressie protocol. Wst Buitenlust

Agressie protocol. Wst Buitenlust Agressie protocol Wst Buitenlust INHOUDSOPGAVE 1. Omgaan met agressief gedrag p.3 1.2 Procedures bij agressie p. 4 1.3 Extreme incidenten p. 7 2 Opvang en nazorg p. 8 2.1 Opvangmodel in drie stappen p.

Nadere informatie

III. Route bij signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling

III. Route bij signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling III. Route bij signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling Stap 1 In kaart brengen van signalen Stap 1: In kaart brengen van signalen De beroepskracht: observeert; raadpleegt

Nadere informatie

Gedragscode, Smiley Kids KDV Bijgewerkt op Geldigheid document: uiterlijk

Gedragscode, Smiley Kids KDV Bijgewerkt op Geldigheid document: uiterlijk 1 Smiley Kids KDV Hilledijk 196A, 3074 GA Rotterdam 010 485 00 12 info@smileykidskdv.nl www.smileykidskdv.nl 2 2019 Inleiding Smiley Kids KDV is een kleine organisatie met 1 locatie. De meeste medewerkers

Nadere informatie

Klokkenluidersregeling. Regeling inzake het omgaan met een vermoeden van een misstand

Klokkenluidersregeling. Regeling inzake het omgaan met een vermoeden van een misstand Klokkenluidersregeling Regeling inzake het omgaan met een vermoeden van een misstand Inhoudsopgave Inleiding... 3 Doelstelling... 3 Hoofdstuk 1. Definities... 4 Hoofdstuk 2. Intern melden... 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

Gedragsprotocol Omnisport2b versie: 01/09/2012

Gedragsprotocol Omnisport2b versie: 01/09/2012 Gedragsprotocol Omnisport2b versie: 01/09/2012 Gedragsprotocol, betreffende leden, instructeurs(trices), vrijwilligers en ouders/verzorgers van leden van sportvereniging Omnisport2b We gaan ervan uit dat

Nadere informatie

Melding incidenten op school protocol + formulier

Melding incidenten op school protocol + formulier Wettelijke basis: Artikel 3 Arbowet. Relatie met overige documenten: - Schoolregels; - Gedragregels; - Arbo-beleidsplan; - Pestprotocol; - Klachtenprocedure. Begripsomschrijving Volgens Van Dale is een

Nadere informatie

Agressieprotocol pagina 1 van 12. Agressieprotocol ISD Kop van Noord-Holland

Agressieprotocol pagina 1 van 12. Agressieprotocol ISD Kop van Noord-Holland Agressieprotocol pagina 1 van 12 Agressieprotocol ISD Kop van Noord-Holland Inhoudsopgave 1. Algemeen... 3 1.1 Wat verstaan we onder agressie en geweld... 3 1.2 Beleid agressie als deel van integrale visie

Nadere informatie

ORDEREGLEMENT DR. NASSAU COLLEGE PENTA

ORDEREGLEMENT DR. NASSAU COLLEGE PENTA 1 ORDEREGLEMENT DR. NASSAU COLLEGE PENTA Juli 2018 2 Inleiding Wij vinden het belangrijk dat er op onze school goede afspraken zijn over hoe we met elkaar omgaan, wat mag en niet mag, en wat we doen als

Nadere informatie

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor opvang bij ernstige incidenten Sint Clemensschool School Sint Clemensschool Bevoegd gezag Stichting Catent Bestuursnummer

Nadere informatie

GEDRAGSCODE AGRESSIE EN ONVEILIGHEID

GEDRAGSCODE AGRESSIE EN ONVEILIGHEID GEDRAGSCODE AGRESSIE EN ONVEILIGHEID In deze gedragscode is vastgelegd wat de uitgangspunten zijn van Cavent op het gebied van bejegening en het omgaan met elkaar. Datum vaststelling : 1 juni 2005 Vastgesteld

Nadere informatie

Zelfevaluatie * Agressie

Zelfevaluatie * Agressie ben op de hoogte van agressie & beleid Ik heb inzicht in beleidsmatige zaken rondom agressie, stel (mede) beleid op voor een veilig klimaat en toon leiderschap om een veilige werkomgeving te optimaliseren.

Nadere informatie

Dit document is als volgt opgebouwd: 1. Afbakening 2. Beleid 3. Preventie 4. Hantering 5. Melden 6. Werkwijze 7. Relatie met andere documenten

Dit document is als volgt opgebouwd: 1. Afbakening 2. Beleid 3. Preventie 4. Hantering 5. Melden 6. Werkwijze 7. Relatie met andere documenten Inleiding Binnen Heliomare kunnen cliënten en medewerkers worden geconfronteerd met agressie en ander ongewenst gedrag. Dit beleidsdocument beschrijft het beleid van Heliomare met betrekking tot het voorkomen

Nadere informatie

Grensoverschrijdend gedrag

Grensoverschrijdend gedrag Grensoverschrijdend gedrag Inleiding De maatschappij krijgt steeds meer te maken met vormen van grensoverschrijdend gedrag. Ook binnen de kinderopvang wordt grensoverschrijdend gedrag door kinderen, ouders

Nadere informatie

Interne gedragscode voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties

Interne gedragscode voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties Interne gedragscode voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties Wat is een interne gedragscode? Een gedragscode beschrijft expliciet de gedragsnormen en regels voor medewerkers (inclusief vrijwilligers

Nadere informatie

GEDRAGSPROTOCOL Doel van het gedragsprotocol Preventieve functie

GEDRAGSPROTOCOL Doel van het gedragsprotocol Preventieve functie Vastgesteld door het team op (29 juni 2016) Goedgekeurd door de MR op (datum) 1. Doel van het gedragsprotocol Het doel van dit protocol is het duidelijk maken welk gedrag er op school gewenst is, teneinde

Nadere informatie

... HUISREGLEMENT EN HANDHAVING

... HUISREGLEMENT EN HANDHAVING ... HUISREGLEMENT EN HANDHAVING Doel: het veiligstellen van het gastvrijheidsconcept. Huisregels geven aan welk gedrag op de locaties van.niet wordt getolereerd en hebben in dat kader een preventief karakter.

Nadere informatie

OCMW OUDENBURG Ettelgemsestraat 18-20 8460 Oudenburg. Protocol Agressie en geweld

OCMW OUDENBURG Ettelgemsestraat 18-20 8460 Oudenburg. Protocol Agressie en geweld OCMW OUDENBURG Ettelgemsestraat 18-20 8460 Oudenburg Protocol Agressie en geweld 1 Inhoudstabel I. INLEIDING 2 II.UITGANGSPUNTEN...3 III. PREVENTIE...7 IV. SANCTIEBELEID...10 Bijlagen 1. De huisregels

Nadere informatie

Gedragscode. Toepassing door:

Gedragscode. Toepassing door: Parochiebureau: Dorpsstraat 26 2712 AL Zoetermeer Telefoon: 079 316 30 Gedragscode Toepassing door: alle beroepskrachten, vrijwilligers en stagiaires die werkzaamheden en activiteiten verrichten binnen

Nadere informatie

10.2 GEBRUIK STANDAARDSANCTIES EN - BRIEVEN

10.2 GEBRUIK STANDAARDSANCTIES EN - BRIEVEN 10.2 GEBRUIK STANDAARDSANCTIES EN - BRIEVEN Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Inhoud Gerelateerde documenten Coördinator agressie en geweld, hoger management,

Nadere informatie

Afstemmingsverordening gemeente Arnhem 2015

Afstemmingsverordening gemeente Arnhem 2015 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Arnhem. Nr. 19431 22 februari 2016 Afstemmingsverordening gemeente Arnhem 2015 Op 15 december 2014 heeft de gemeenteraad de 'Afstemmingsverordening gemeente

Nadere informatie

Bepaal samen wanneer iemand over de grens gaat en wat je dan doet.

Bepaal samen wanneer iemand over de grens gaat en wat je dan doet. Veilig werken in de huisartsenzorg Team Paspoort Bepaal samen wanneer iemand over de grens gaat en wat je dan doet. Bij je werk in de huisartsenpraktijk of post lopen de emoties wel eens op, maar soms

Nadere informatie

Protocol agressie en geweld tegen politieke ambtsdragers gemeente Den Helder Mei 2019

Protocol agressie en geweld tegen politieke ambtsdragers gemeente Den Helder Mei 2019 Protocol agressie en geweld tegen politieke ambtsdragers gemeente Den Helder 2019 Mei 2019 1 Protocol Agressie en geweld tegen politieke ambtsdragers gemeente Den Helder 2019 Aanleiding Op 25 februari

Nadere informatie

Gedragsprotocol De Stelberg

Gedragsprotocol De Stelberg Gedragsprotocol De Stelberg Op school proberen we een veilig klimaat te scheppen, waar respect, openheid en communicatie belangrijke elementen zijn. De relatie tussen kinderen onderling en tussen kinderen

Nadere informatie

Protocol digitale agressie gemeente Almere

Protocol digitale agressie gemeente Almere Pagina 1 Om het Protocol digitale agressie gemeente Almere leesbaar en begrijpelijk te maken is er een publieksversie van gemaakt. Deze treft u hier aan. Dit is niet de juridische versie. Inhoud 1 Waarom

Nadere informatie

GEDRAGSCODE INLEIDING INHOUD GEDRAGSCODE

GEDRAGSCODE INLEIDING INHOUD GEDRAGSCODE GEDRAGSCODE INLEIDING Wij willen graag dat de klanten en donateurs die betrokken zijn bij DOA en de dieren die onder de verantwoordelijkheid vallen van DOA, tevreden zijn over onze dienstverlening. Ook

Nadere informatie

Protocol Agressie tegen college-, raadsleden en fractiemedewerkers van de gemeente Hilversum

Protocol Agressie tegen college-, raadsleden en fractiemedewerkers van de gemeente Hilversum Protocol Agressie tegen college-, raadsleden en fractiemedewerkers van de gemeente Hilversum Inleiding In de raadsvergadering van 27 januari 2016 heeft de raad middels een verklaring unaniem aangegeven

Nadere informatie