RUIMTEMODEL VLAANDEREN NIEUWE BELEIDSTOEPASSINGEN

Transcriptie

1 RUIMTEMODEL VLAANDEREN NIEUWE BELEIDSTOEPASSINGEN Colloquium Duurzaam ruimtegebruik in Vlaanderen 23 maart 2018 VITO Not for distribution 1

2 RUIMTEMODEL VLAANDEREN EEN KORTE HISTORIEK : LeefOmgevingsVerkenner (Nederland) 2007: Start RuimteModel Vlaanderen in Steunpunt Ruimte en Wonen 2009: Inzet simulatiemodel en ruimtelijke indicatoren in NARA/MIRA Milieu- en Natuurverkenning (2030) : RuimteModel stelselmatig uitgebreid met Optimalisatieroutine, eigen scripting taal, user interfaces Samen met partners en opdrachtgevers VITO Not for distribution 2

3 RUIMTEMODEL VLAANDEREN ONTWIKKELING EN GEBRUIK SINDS 2007 IN BELEIDSCONTEXT VITO Not for distribution 3

4 RUIMTEMODEL VLAANDEREN ONTWIKKELING EN GEBRUIK SINDS 2007 IN BELEIDSCONTEXT RuimteModel Vlaanderen wordt typisch ingezet om inzichten te verwerven in gewenste of toekomstige ontwikkelingen in de Vlaamse ruimte teneinde er tijdig en gepast op te kunnen reageren door middel van beleid en maatregelen op de korte en lange termijn Drie types van toepassing: 1. Simulatie van toekomstig landgebruik 2. Ruimtelijke optimalisatie 3. Ruimtelijke analyses VITO Not for distribution 4

5 RUIMTEMODEL VLAANDEREN RUIMTELIJKE DATA Landgebruiksbestand Vlaanderen In opdracht van Dept. Omgeving 3-jaarlijkse update (versie 2013, 2016 beschikbaar) Landgebruik op 10x10m² resolutie VITO Not for distribution 5

6 RUIMTEMODEL VLAANDEREN RUIMTELIJKE DATA Landgebruiksbestand Vlaanderen In opdracht van Dept. Omgeving 3-jaarlijkse update (versie 2013, 2016 beschikbaar) Landgebruik op 10x10m² resolutie Afgeleid product: ruimtebeslag Concept uit Witboek BRV Ruimtebeslag = ruimte ingenomen door onze nederzettingen (huisvesting, industriële en commerciële doeleinden, transportinfrastructuur, recreatieve doeleinden, serres etc.). Parken en tuinen maken hier ook deel van uit. VITO Not for distribution 6

7 RUIMTEMODEL VLAANDEREN RUIMTELIJKE DATA Landgebruiksbestand Vlaanderen In opdracht van Dept. Omgeving 3-jaarlijkse update (versie 2013, 2016 beschikbaar) Landgebruik op 10x10m² resolutie Afgeleid product: ruimtebeslag Ruimtebeslag kan worden gekruist met andere databronnen om ruimtelijk rendement te verbeelden Bv. Landgebruik Bv. Verharding VITO Not for distribution 7

8 RUIMTEMODEL VLAANDEREN RUIMTELIJKE DATA Landgebruiksbestand Vlaanderen In opdracht van Dept. Omgeving 3-jaarlijkse update (versie 2013, 2016 beschikbaar) Landgebruik op 10x10m² resolutie Afgeleid product: ruimtebeslag Ruimtebeslag kan worden gekruist met andere databronnen om ruimtelijk rendement te verbeelden Bv. Landgebruik Bv. Verharding Ruimtebeslag Verharding AIV: 14.4% VITO Not for distribution 8

9 RUIMTEMODEL VLAANDEREN RUIMTELIJKE DATA Landgebruiksbestand Vlaanderen In opdracht van Dept. Omgeving 3-jaarlijkse update (versie 2013, 2016 beschikbaar) Landgebruik op 10x10m² resolutie Afgeleid product: ruimtebeslag Ruimtebeslag kan worden gekruist met andere databronnen om ruimtelijk rendement te verbeelden Bv. Landgebruik Bv. Verharding Ruimtebeslag Verharding AIV: 14.4% VITO Not for distribution 9

10 35-tal landgebruiken Cellen van 1 ha Runs Tijdstap / Output 1 jaar 10

11 SCENARIO 15 RUIMTENEUTRAAL 10 Groei ruimtebeslag in ha/dag Groei aantal inwoners Bevolking RuimteModel (trend volgens Federaal Planbureau) Bevolking (Bron: FOD Economie) Inwoners per ha bebouwde oppervlakte Groei ruimtebeslag ha/dag BAU - scenario Ruimteneutraal

12 Verstedelijkingsgraad BAU Jaar: Verschil in verstedelijkingsgraad in 2050 BAU vs. Ruimteneutraal

13 RUIMTEMODEL VLAANDEREN - OPTIMALISATIE Bosuitbreidingsscenario s in het kader van NARA-B (Natuurrapport 2016, INBO) Scenario s zijn denkpistes aan de hand waarvan de ecologische, maatschappelijke en economische waarde van landgebruiksveranderingen getoetst kan worden 3 Scenario s: Minimaal verlies van landbouwinkomsten Maximale recreatieve meerwaarde rond stedelijk gebied Maximale instandhouding van Europees belangrijke boshabitats (kansen voor oud bos) Zelfde totale oppervlakte bosuitbreiding, maar verschillende mix tussen stadsbossen en IHD-bossen VITO Not for distribution 13

14 Minimaal verlies aan landbouwgronden RUIMTEMODEL VLAANDEREN - OPTIMALISATIE Maximale kansen voor oud bos Maximale recreatieve meerwaarde VITO Not for distribution 14

15 RUIMTEMODEL VLAANDEREN - OPTIMALISATIE Dynamische EnergieAtlas: optimale locaties voor energie-installaties (biomassa) op basis van ruimtelijke criteria Aanbod (biomassastroom) Vraag (energievraag) Afstand (kost) Ruimtelijke randvoorwaarden (industrieterreinen, landbouwbedrijven, recyclageparken) Voorbeeld uit energieatlas Limburg vertrouwelijk VITO Not for distribution 15

16 RUIMTEMODEL VLAANDEREN RUIMTELIJKE ANALYSES Ontwikkelingskansen op basis van knooppuntwaarde en voorzieningenniveau In opdracht van Ruimte Vlaanderen Kennisopbouw rond 2 lange termijnsdoelstellingen, in de voorbereiding van het BRV (periode ): Organiseren van nieuwe ontwikkelingen (vnl. wonen) in de nabijheid van basisvoorzieningen Ontwikkelingen enten op het railnetwerk voor openbaar vervoer Toepassing van het principe van Transit-Oriented Development (TOD) VITO Not for distribution 16

17 RUIMTEMODEL VLAANDEREN KNOOPPUNTWAARDE SNAMUTS composite-indicator Spatial Network Analysis for Multimodal Urban Transport Systems VITO Not for distribution Locaties die bereikbaar zijn met de fiets of te voet 17

18 RUIMTEMODEL VLAANDEREN VOORZIENINGENNIVEAU voorzieningen in kaart gebracht Reistijd Zorgkassen te voet en ziekenfondsen / met de fiets tot iedere voorziening Vertaling naar voorzieningenniveau voor 3 types van voorzieningen: basisvoorzieningen, Apotheken regionale voorzieningen, metropolitane voorzieningen Bakkers en slagers VITO Not for distribution 18

19 RUIMTEMODEL VLAANDEREN SYNTHESEKAART Ontwikkelingskansen op basis van knooppuntwaarde en voorzieningenniveau VITO Not for distribution 19

20 RUIMTEMODEL VLAANDEREN (WEB) INTERFACES RuimteModel is aanleiding tot afgeleide, specialistische producten ingezet door de gebruikers zelf VITO Not for distribution 20

21 WEISS Water Emission Inventory Support System Beleidsondersteunend software-instrument voor de inventarisatie en rapportering van emissies naar het oppervlaktewater Ontwikkeld samen met VMM in een LIFE+-project, verdere ontwikkelingen o.a. in kader van referentietaak Integratie van alle emissiebronnen en stoffen in één omgeving Ruimtelijk-expliciete benadering in de kartering van bruto emissies en de transportroutes richting het oppervlaktewater (50 100m resolutie) Operationele WEISS tool voor Vlaanderen (VMM), Brussel (BIM), Wallonië (SPW) en de Haven van Antwerpen De generieke methodologie WEISS kent zijn vervolg in EISSA (Emissie Inventaris lucht) en de Dynamische EnergieAtlas VITO Not for distribution 21

22 SPIDERTOOL Landfill mining (herontwikkeling van stortplaatsen) In opdracht van OVAM Visualisatie van scores op ruimtelijke en milieutechnische indicatoren Samengestelde indicatoren geven aan wat het potentieel is voor landfill mining Samenstelling op basis van: Herontwikkelingspotentieel (residentieel, industrie, recreatie, natuur, landbouw) Ligging (toegankelijkheid) Milieutechnisch (waste to energy, waste to material, resource management) Zelfde aanpak voor prioritering van risicogronden VITO Not for distribution 22

23 DUURZAAM RUIMTEGEBRUIK Invalshoek vanuit verschillende thema s (wonen, werken, natuur, water, afval, energie, lucht, mobiliteit ) Komen samen in de ruimte Blauwdruk Systeemdynamisch model Vlaanderen, MIRA 2016/01 (VITO) VITO Not for distribution 23

24 DUURZAAM RUIMTEGEBRUIK Invalshoek vanuit verschillende thema s (wonen, werken, natuur, water, afval, energie, lucht, mobiliteit ) Komen samen in de ruimte RuimteModel Vlaanderen helpt om het systeem Vlaanderen te kwantificeren in één of meerdere deelaspecten (thema s) en om bestaande en geplande beleidsmaatregelen te toetsen VITO Not for distribution 24

25 Bedankt voor jullie aanwezigheid! VITO Not for distribution 25