De kost van adaptatie aan de klimaatverandering in de Brugse poort. Johan Bogaert

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De kost van adaptatie aan de klimaatverandering in de Brugse poort. Johan Bogaert"

Transcriptie

1 De kost van adaptatie aan de klimaatverandering in de Brugse poort

2

3 1. Het Vlaams Klimaatplan. 2. De studie: Adaptatie aan klimaatverandering: globale kosten en praktische voorbeelden Literatuurstudie De cases - Brugse Poort (Gent) - Eilandje (Antwerpen) - Clementwijk (Sint-Niklaas) - De Wijers (Hasselt/Zonhoven)

4 Koolstofcyclus Jean-Pascal van Ypersele

5 Koolstofcyclus Jean-Pascal van Ypersele

6 Berekend met zekerheid Als we voort blijven doen zoals nu verhoogt de temperatuur met 3,6 C ( of hoger) en stijgt de zeespiegel met 60 cm (30-100).

7 Het Vlaams klimaatplan EU Witboek Climate-adapt EAS Weten- Schappelijk onderzoek Nationaal Adaptatie Plan Regionale en/of Sectoriele beoordeling van de Impact, kwetsbaarheid & Adaptatie Acties Klimaat modellering Regionale Adaptatie (Actie) Plannen Vlaanderen Wallonië klimaatonderzoek Brussel Federaal Locale Adaptatie (Actie) Adaptatie instrumenten

8 Het VKP deel adaptatieplan MANAGEMENTSAMENVATTING LEESWIJZER Deel I: Uitgangspunten Deel II: Inventarisatie Deel III: Concretisering Deel IV Doorwerking Bijlagen BIJLAGE 1: MAATREGELENLIJST BIJLAGE 2: LITERATUURLIJST

9 De studie: Adaptatie aan klimaatverandering: globale kosten en praktische voorbeelden 2 delen inventaris van bestaande studies en vertaling van de kost voor klimaatverandering naar de Belgische situatie. 4 cases

10 Literatuurstudie bestaande literatuur

11 Literatuurstudie bestaande literatuur

12 Literatuurstudie Kosten van de klimaatveranderingen

13 Literatuurstudie Kosten van de klimaatveranderingen 1. Belangrijkste schadepost: kustoverstromingen sterftegevallen door hittestress. 2. Minder maar toch aanzienlijke schadepost: Rivieroverstromingen schade aan de landbouw 3. Belangrijkste baten Toerisme Verminderde koudestress

14 De cases: inventaris potentiele adaptatiemaatregelen

15 De cases Primaire klimatologische effecten

16 De cases: Voornaamste effecten 1. Wateroverlast door neerslag; 2. Wateroverlast door zeespiegelstijging of hogere rivierpeilen; 3. Verdroging; 4. Hittestress.

17 De cases: Mogelijke maatregelen 1. Ruimtelijk structureel en gebouwniveau Ruimtelijk structureel Op niveau gebouwen en percelen 2. Bestuurlijke en sociale maatregelen Planning Beheer Communicatie naar de bevolking Lokaal sociaal beleid Crisisplanning 3. Verwevenheid

18 Ruimtelijk structureel en gebouwniveau

19 Bestuurlijke en sociale maatregelen 1. Planning 2. Beheer 3. Communicatie naar en met de bevolking 4. Lokaal sociaal beleid 5. Crisisplanning

20 De cases: Mogelijke maatregelen

21 De Brugse Poort Context Bebouwde ruimte Verharde ruimte Onverharde ruimte Water

22

23 Sociaal economisch

24

25 stadsvernieuwingsproject

26 Het onderzoek

27 Kost van klimaatverandering

28 Ingreep: creatie van open ruimte/parken in dense woonwijk Referentieproject: zuurstof voor de Brugse poort.

29 Ingreep: netwerk van ondergrondse en bovengrondse buffering Referentieproject: Augustenborg, Malmö, Zweden Regentuinen te Mint Plaza, San Francisco, VS

30 Ingreep: Microwaterbuffering in de straat Referentioeproject SW 12th Avenue Green Street Project, Portland, VS

31 Ingreep: windcorridors Referentieproject: Hittekaart Arnhem, NL

32 Ingreep: hoge densiteit aan bomen Referentieproject: Urban Forest, Chicago, VS

33 Ingreep: Vergroenen van straten in meest dense kleinschalige woonweefsels Referentieproject: Straatgeveltuinen, Indische Buurt, Amsterdam, NL Green Alleys, Detroit, VS

34 Ingreep: Brugse Vaart en Leie opladen als publieke verblijfsruimte Referentieproject: Oevers van de Rhône, Lyon, FR

35 Synthesekaart Ingreep: creatie van open ruimte/parken in dense woonwijk Ingreep: netwerkvan ondergrondse en bovengrondse buffering Ingreep: Microwaterbuffering in de straat Ingreep: windcorridors Ingreep: hoge densiteit aan bomen Ingreep: Vergroenen van straten in meest dense kleinschalige woonweefsels Ingreep: Brugse Vaart en Leie opladen als publieke verblijfsruimte

36 Totale kost van adaptatie scenariotype laag midden hoog Totaal kosten private actoren /jaar Totaal kosten overheid /jaar Totale kosten /jaar

37 Kostprijs adaptatiemaatregelen Eenmalige investeringen Jaarlijkse investering financiering over 15 jaar à 5% Jaarlijkse investering financiering over 20 jaar à 4% Laag scenario Midden Scenario Hoog scenario Kosten en financiering adaptatiemaatregelen door de gezinnen

38 Kostprijs adaptatiemaatregelen Bestedingen /jaar Bestedingen In % van het totaal inkomen Woonkost /jaar Brugse Poort % Vlaanderen % Totale bestedingen en bestedingen voor wonen

39 Kostprijs adaptatiemaatregelen Geschatte spaarquote Geschat gemiddeld jaarlijks spaarbedrag per gezin ( ) Percentage van het gespaarde bedrag te besteden aan adaptatie met financiering over 15 jaar à 5% laag 8% % 0% midden 8% % 13% hoog 8% % 30% Aandeel van adaptatiemaatregelen in het sparen van de gezinnen Percentage van het gespaarde bedrag te besteden aan adaptatie met financiering over 20 jaar à 4%

40 Extreem scenario

41 Extreem scenario

42 Meer informatie bij: Maarten van Leest Natuurverkenning Milieuverkenning T/02_THEMAS/02_12/ADAPTATIERAPPORT_DEF_TW.PDF

Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen. Johan Bogaert

Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen. Johan Bogaert Stand van zaken van het adaptatiebeleid in Vlaanderen Johan Bogaert Oplossing Ten gronde aanpakken : wereldbevolking Brand blussen : mitigatie Verder leven : adaptatie 4 Europese strategie Be A Plan FAP

Nadere informatie

1. MANAGEMENTSAMENVATTING. 1.1 Literatuurstudie. Inleiding. Gevolgen op wereldschaal

1. MANAGEMENTSAMENVATTING. 1.1 Literatuurstudie. Inleiding. Gevolgen op wereldschaal 1. MANAGEMENTSAMENVATTING Voorliggende studie spitst zich toe op het inzichtelijk maken van de gevolgen van klimaatverandering en van mogelijke maatregelen om ons hieraan te adapteren. Het eindresultaat

Nadere informatie

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014

Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek West-en Oost-Vlaanderen NATHALIE ERBOUT ZWEVEGEM, 5 DECEMBER 2014 Klimaateffectschetsboek Scheldemondraad: Actieplan Grensoverschrijdende klimaatbeleid, 11 september 2009 Interregproject

Nadere informatie

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding

Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, 26.5.2011, Antwerpen Klimaatscenario s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Johan Brouwers Dienst Milieurapportering - MIRA, Vlaamse Milieumaatschappij

Nadere informatie

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling

De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling De kustpolders: Hoe behoud een essentiële stap is richting duurzame ontwikkeling Prof. dr. Patrick Meire Universiteit Antwerpen Ecosystem management research group De polders, tussen de kust en zandig/zandlemig

Nadere informatie

ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE

ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE ZONOVERGOTEN VLAANDEREN KLIMAAT EN PUBLIEKE RUIMTE GRIET VERSTRAETEN BARBARA LEGIEST KLIMAATVERANDERING IN VLAANDEREN - Toename temperatuur - Drogere zomers - Hevige onweders - Nattere winters - Stijging

Nadere informatie

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019

Het Vlaams adaptatiebeleid, naar Griet Verstraeten Departement Omgeving. Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019 Het Vlaams adaptatiebeleid, naar 2030 Griet Verstraeten Departement Omgeving Symposium Ecosysteemdiensten in Vlaanderen 4 februari 2019 Leiegardens 2014, Your Estate Solution Vlaams Adaptatieplan 2021-2030

Nadere informatie

Hoe versnipperde ruimte duurzamer inrichten? Het Vlaams beleid

Hoe versnipperde ruimte duurzamer inrichten? Het Vlaams beleid Hoe versnipperde ruimte duurzamer inrichten? Het Vlaams beleid Peter Cabus Duurzaam Ruimtegebruik Antwerpen, 23 maart 2018 Leiegardens 2014, Your Estate Solution Inhoud 1. Context 2. Witboek Beleidsplan

Nadere informatie

Analyse van de sociale kwetsbaarheid van de gemeente via een kaart

Analyse van de sociale kwetsbaarheid van de gemeente via een kaart Thema(s): Landgebruik: Kosten: Beschrijving van de maatregel: Niet elke inwoner van de gemeente heeft evenveel last van klimaateffecten. Een aantal sociale bevolkingsgroepen ondervindt meer last of worden

Nadere informatie

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen

Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen Klimaatverandering, waterhuishouding en adaptatienoden in Vlaanderen enkele aanvullende beschouwingen prof. dr. ir. Patrick Willems K.U.Leuven Afdeling Hydraulica Toekomstig klimaat? huidig klimaat: gematigd

Nadere informatie

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte

Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen. & Impact op overstromingen en droogte Ruimtelijke klimaatscenario s voor Vlaanderen & Impact op overstromingen en droogte Prof. dr. ir. Patrick WILLEMS KU Leuven - Afdeling Hydraulica Klimaateffecten & -impacten Klimaateffecten & -impacten

Nadere informatie

Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling Bauke de Vries,

Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling Bauke de Vries, Masterclass Klimaatbestendige Stad Klimaatbestendige gebiedsontwikkeling Bauke de Vries, 28-09-2017 Opbouw 1. Context KNMI scenario s kosten en risico s 2. Effecten hittestress, droogtestress, wateroverlast

Nadere informatie

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw

Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw Gevolgen van extreme regenval Iedereen heeft zijn verantwoordelijkheid burger, overheid en landbouw Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vlaanderen, 27

Nadere informatie

T.OP Kustzone Ruimte Vlaanderen en gebiedsontwikkeling

T.OP Kustzone Ruimte Vlaanderen en gebiedsontwikkeling T.OP Kustzone Ruimte Vlaanderen en gebiedsontwikkeling Stijn Vanderheiden Ruimte Vlaanderen Oostende, 21 september 2016 Vlaams ruimtelijk ontwikkelingsbeleid: 4 ambities 1. Nieuw beleidskader voor de lange

Nadere informatie

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland Conferentie Kennis voor Klimaat WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland Vz: Cees Moons Organisatie: Aad Sedee & Aalt Leusink 27 november 2008 Context Adaptatieprogramma

Nadere informatie

WATERPROEF. De casus Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen

WATERPROEF. De casus Antwerpen. Naar een klimaatbestendig Antwerpen WATERPROEF Naar een klimaatbestendig Antwerpen De casus Antwerpen Griet Lambrechts Projectleider klimaatadaptatie Afdeling Energie en Milieu Stad Antwerpen klimaatadaptatie 2014: Burgemeestercovenant Mayors

Nadere informatie

Maatschappelijke kosten van verspreide bebouwing voor het eerst becijferd

Maatschappelijke kosten van verspreide bebouwing voor het eerst becijferd PERSMEDEDELING DEPARTEMENT OMGEVING Donderdag 28 maart 2019 Maatschappelijke kosten van verspreide bebouwing voor het eerst becijferd De maatschappelijke kosten voor infrastructuur, mobiliteit en open

Nadere informatie

HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT

HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT HITTEKAART VLAANDEREN: HUIDIG EN TOEKOMSTIG KLIMAAT Dirk Lauwaet (dirk.lauwaet@vito.be), Koen De Ridder, Hans Hooyberghs, Bino Maiheu, Filip Lefebre VITO Not for distribution 1 ACHTERGROND Hittestress

Nadere informatie

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen

DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK. Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Hittestress in de stad: Over urgentie, metingen en maatregelen Dr. Ir. Lisette Klok november 2015 1 HITTEGOLF 30 JUNI 5 JULI, 2015 2 TOUR DE FRANCE,

Nadere informatie

Resultaten CLIMAR onderzoek Veilig wonen aan de Kust tot 2100

Resultaten CLIMAR onderzoek Veilig wonen aan de Kust tot 2100 Resultaten CLIMAR onderzoek Veilig wonen aan de Kust tot 2100 Symposium Knokke-Heist 9 januari 2010 Toon Verwaest, Johan Reyns Waterbouwkundig Laboratorium Veilig wonen aan de Kust tot 2050 tot 2050 ~

Nadere informatie

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland Gastcollege door Sander Brinkman Haagse Hogeschool Climate & Environment 4 september 2008 Introductie Studie Bodem, Water en Atmosfeer, Wageningen Universiteit Beroepsvoorbereidendblok UNFCCC CoP 6, Den

Nadere informatie

Strategy: a perspective

Strategy: a perspective 1 The Belgian National Climate Change Adaptation Strategy: a perspective CLIMAR Workshop, 25 mei 2011 Yannick Ghelen FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Dienst Klimaatverandering

Nadere informatie

Kennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1

Kennisagenda NKWK- KBS. Groeidocument versie 0.1 Kennisagenda NKWK- KBS Groeidocument versie 0.1 November 2015 Voorwoord Dit is de eerste versie (versie 0.1) van het Groeidocument van de Kennisagenda NKWK- KBS. Dit document is een eerste aanzet voor

Nadere informatie

Hittestresstest. Sobolt. Gemeente Venray. energy intelligence

Hittestresstest. Sobolt. Gemeente Venray. energy intelligence Hittestresstest Gemeente Venray Sobolt energy intelligence Met dit rapport krijgt u inzage in de opwarming in de bebouwde omgeving van de Gemeente Venray. Het zogeheten hitte-eilandeffect ligt ten grondslag

Nadere informatie

Wettelijk kader voor adaptatiemaatregelen

Wettelijk kader voor adaptatiemaatregelen Wettelijk kader voor adaptatiemaatregelen bij kustverdediging Workshop Kustverdediging, visserij en toerisme : klimaatadaptatie warm aanbevolen?, Bredene 25 mei 2011 Overzicht 1. Internationaal adaptatiebeleid

Nadere informatie

Bergpolder Zuid, Rotterdam

Bergpolder Zuid, Rotterdam Climate Proof Cities klassieke benadering 2 De theorie klimaatverandering effecten kwetsbaarheid aanpassingsmaatregelen implementatie bijvoorbeeld: 1000 bomen plan groene daken subsidie bouwvoorschriften

Nadere informatie

Samenvatting 203 Klimaatverandering leidt volgens de voorspellingen tot een toename van de mondiale temperatuur en tot veranderingen in de mondiale waterkringloop. Deze veranderingen in de waterkringloop

Nadere informatie

Het klimaat past ook in uw straatje

Het klimaat past ook in uw straatje DE KLIMAATBESTENDIGE STAD: INRICHTING IN DE PRAKTIJK Het klimaat past ook in uw straatje Voorbeeldenboek Ronald Loeve 5 april 2017 1 2 VOOR DE PRAKTIJK EN MET DE PRAKTIJK Samenwerking: Consortium: gemeenten

Nadere informatie

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities

Werksessie. Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie. Indicatoren en Ambities Werksessie Duurzaamheidsvisie Pijler Klimaatadaptatie Indicatoren en Ambities 7 februari 2019 Mahatma Geerdink en Corinne Daemen 1 Terugkoppeling Klimaatadaptatie EFFECTEN VAN KLIMAATONTWIKKELING De extremen

Nadere informatie

Klimaatportaal Vlaanderen Symposium Ecosysteemdiensten 4/2/2019 Johan Brouwers, Kris Cauwenberghs

Klimaatportaal Vlaanderen Symposium Ecosysteemdiensten 4/2/2019 Johan Brouwers, Kris Cauwenberghs Klimaatportaal Vlaanderen Symposium Ecosysteemdiensten 4/2/2019 Johan Brouwers, Kris Cauwenberghs Inhoud 1. Klimaatportaal Vlaanderen: https://klimaat.vmm.be 2. Enkele boodschappen uit het portaal effecten

Nadere informatie

Klimaatadaptatieplan Gent

Klimaatadaptatieplan Gent Klimaatadaptatieplan Gent Greet Steeman, beleidsmedewerker Dienst Milieu en Klimaat, Stad Gent Netwerk- en inspiratiemoment Provincie Vlaams-Brabant 19 juni 2017 INHOUD A. Procesverloop B. Klimaatadaptatieplan

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Nú bouwen aan de stad van de toekomst Deltaprogramma Nieuwbouw & Herstructurering Hoe is het begonnen? Veel onderzoek Nationale adaptatiestrategie Advies van Commissie Veerman Deltaprogramma

Nadere informatie

Legendaeenheid. Toelichting op probleem Dit zijn de meest hittegevoelige. Opgave en moment Maatregelen. Actoren. Verbeteren van de huidige situatie.

Legendaeenheid. Toelichting op probleem Dit zijn de meest hittegevoelige. Opgave en moment Maatregelen. Actoren. Verbeteren van de huidige situatie. LEGENDA BIJ HITTE-ATTENTIE KAART VAN ARNHEM Met: toelictiting op legenda-eenheid en eventueel het achterliggende probleem opgave voor de eenheid (gebied) en moment waarop maatregelen genomen dienen te

Nadere informatie

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem

(Regionale) gebiedsinformatie over huidig watersysteem Memo DM 1013497 Aan: Marktpartijen uitwerking plannen het Burgje, gemeente Bunnik Van: Beke Romp, Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Datum: 13 januari 2016 Onderwerp: Notitie gebiedskenmerken (waterthema

Nadere informatie

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE?

WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? WAAROM STEDELIJKE KLIMAATADAPTATIE? 13 november 2018 waarom stedelijke klimaatadaptatie wat verandert er aan ons klimaat meer: wateroverlast hitte droogte toenemende verstedelijking, meer verharding en

Nadere informatie

Natuurverkenning 2030

Natuurverkenning 2030 Natuurverkenning 2030 Aanpak Terrestrische verkenning Scenario s Verlies en versnippering van leefgebied Vermesting Klimaatverandering Aquatische verkenning Scenario s Verontreiniging Versnippering van

Nadere informatie

Inleiding. Doelstelling

Inleiding. Doelstelling 25 Inleiding Marleen Van Steertegem, MIRA-team, VMM Myriam Dumortier, NARA, INBO Doelstelling De samenleving wordt complexer, en verandert steeds sneller. Het beleid kan zich niet uitsluitend baseren op

Nadere informatie

demografische en sociale impact van migratie in Eeklo burgemeester Koen Loete eeklo stad van inwoners

demografische en sociale impact van migratie in Eeklo burgemeester Koen Loete eeklo stad van inwoners demografische en sociale impact van migratie in Eeklo burgemeester Koen Loete eeklo stad van 20.546 inwoners 1 Demografische impact van migratie in Eeklo evolutie aantal inwoners - evolutie aantal vreemdelingen

Nadere informatie

Geeft u liever uw mening via of per post?

Geeft u liever uw mening via  of per post? Geeft u liever uw mening via e-mail of per post? U kan ook: - de vragenlijst op papier invullen. In dat geval drukt u de vragenlijst (hieronder) af en stuurt u hem naar ons terug via e-mail of per post.

Nadere informatie

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s KNMI 06 klimaatscenario s Stof tot nadenken? Opzet presentatie Klimaatverandering en het (versterkte) broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering De nieuwe KNMI-klimaatscenario s Mogelijke effecten 1

Nadere informatie

De klimaatuitdaging ruimtelijk aangepakt

De klimaatuitdaging ruimtelijk aangepakt De klimaatuitdaging ruimtelijk aangepakt Robin De Smedt - robin.desmedt@vlaanderen.be Geert Stichelbaut geert.stichelbaut@vlaanderen.be Griet Verstraeten griet.verstraeten@vlaanderen.be 1. Beleidsplan

Nadere informatie

DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING & DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS & DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE

DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING & DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS & DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING & DE VLAAMSE MINISTER VAN ONDERWIJS & DE VLAAMSE MINISTER VAN BEGROTING, FINANCIËN EN ENERGIE & DE VLAAMSE MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN,

Nadere informatie

MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie. Rotterdam, januari 2014

MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie. Rotterdam, januari 2014 MKBA Rotterdamse Klimaatadaptatie Strategie Rotterdam, januari 2014 Overzicht Page 2 1. MKBA denken 2. Casus Kop van Feijenoord 3. Casus Bergpolder Zuid Page 3 1 MKBA- denken Doel van de MKBA Page 4 Beantwoorden

Nadere informatie

KLIMAATADAPTATIE IN DE STAD. Proeftuinen Den Haag en Arnhem

KLIMAATADAPTATIE IN DE STAD. Proeftuinen Den Haag en Arnhem KLIMAATADAPTATIE IN DE STAD Proeftuinen Den Haag en Arnhem BOSCH SLABBERS Klimaatadaptatie in de stad Proeftuinen Den Haag en Arnhem Opdrachtgever Ministerie van VROM In samenwerking met Gemeenten Den

Nadere informatie

Gent klimaatrobuust. Visie op een klimaatrobuuste stad Maaike Breugelmans 6 februari 2013 open MINA-raad

Gent klimaatrobuust. Visie op een klimaatrobuuste stad Maaike Breugelmans 6 februari 2013 open MINA-raad Gent klimaatrobuust Visie op een klimaatrobuuste stad Maaike Breugelmans 6 februari 2013 open MINA-raad 1. Probleemstelling Waarom werken aan een klimaatrobuuste stad? Klimaatverandering wordt zichtbaar

Nadere informatie

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a.

Nieuwe KNMIklimaatscenario s. Janette Bessembinder e.v.a. Nieuwe KNMI klimaatscenario s Nieuwe KNMIklimaatscenario s 2006 2006 Janette Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Klimaatverandering Waargenomen veranderingen Wat zijn klimaatscenario s? Huidige en nieuwe

Nadere informatie

Wonen in Vlaanderen. Mercedes Van Volcem Vlaams Parlementslid

Wonen in Vlaanderen. Mercedes Van Volcem Vlaams Parlementslid Wonen in Vlaanderen Editie Ardooie Hooglede Ingelmunster Izegem Ledegem Lichtervelde Meulebeke Moorslede Oostrozebeke Pittem Roeselare Staden Tielt Wingene Mercedes Van Volcem Vlaams Parlementslid Inhoud

Nadere informatie

KLIMAATVERANDERING EN ZESDE STAATSHERVORMING. Prof. Dr. Luc LAVRYSEN. Rechter in het Grondwettelijk Hof Hoogleraar Universiteit Gent

KLIMAATVERANDERING EN ZESDE STAATSHERVORMING. Prof. Dr. Luc LAVRYSEN. Rechter in het Grondwettelijk Hof Hoogleraar Universiteit Gent KLIMAATVERANDERING EN ZESDE STAATSHERVORMING Prof. Dr. Luc LAVRYSEN Rechter in het Grondwettelijk Hof Hoogleraar Universiteit Gent 1 KLIMAATVERANDERING Toename van concentratie van broeikasgassen in de

Nadere informatie

Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde

Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde Een verkenning Lon Lommaert Biodiversiteit Vlaamse indicatoren Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde Prioritaire soorten Natuurverkenning Gezichten van Biodiversiteit Wetenschappelijke

Nadere informatie

En wat voor mijn gemeente? Deel 2. Afdeling PBM

En wat voor mijn gemeente? Deel 2. Afdeling PBM En wat voor mijn gemeente? Deel 2 Afdeling PBM Mijn gemeente in Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV) Veerle Vanwesenbeeck, coördinatieteam DOV Leiegardens 2014, Your Estate Solution Welke data vind je

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?

Nadere informatie

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer

Bodem & Klimaat. Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Bodem & Klimaat Op weg naar een klimaatbestendig bodembeheer Jaartemperaturen en warmterecords in De Bilt sinds het begin van de metingen in 1706 Klimaatverandering KNMI scenarios Zomerse dagen Co de Naam

Nadere informatie

Waarom? Twee tegengestelde gevoeligheden

Waarom? Twee tegengestelde gevoeligheden Ruimte voor water Waarom? Twee tegengestelde gevoeligheden Wateroverlast Droogte OORZAKEN : KLIMAATVERANDERING TOENEMENDE VERHARDE OPPERVLAKTE VERSNIPPERD WATERBELEID Economische, maatschappelijke en ecologische

Nadere informatie

Het lobbenstadmodel hanteren om de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van

Het lobbenstadmodel hanteren om de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van Het lobbenstadmodel hanteren voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van de stad Het Lobbenstadmodel Sint-Niklaas werd in 2014 goedgekeurd door de Een beschrijving van de huidige situatie, met de

Nadere informatie

Klimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!

Klimaatverandering in Utrecht. Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen! Klimaatverandering in Utrecht Erwin Rebergen Beheerder/Beleidsadviseur stedelijk water gemeente Utrecht Groenmoetjedoen!-dag,12 juni 2016 De klimaatopgave, omgaan met 1. Intensievere neerslag 2. Stijging

Nadere informatie

Omdat. Agentschap voor Natuur en Bos. Je kan niet zomaar iets, ergens plannen/planten. Iedereen wil leefbare steden en gemeenten 20/09/2011

Omdat. Agentschap voor Natuur en Bos. Je kan niet zomaar iets, ergens plannen/planten. Iedereen wil leefbare steden en gemeenten 20/09/2011 Agentschap voor Natuur en Bos Grammatica van de stedelijke groentaal Vibe 21 september 2011 Het Agentschap voor Natuur en Bos staat in voor - het beleid - het duurzaam beheren en - versterken van natuur,

Nadere informatie

kernteam kenniscentrum tuin+, 2014

kernteam kenniscentrum tuin+, 2014 kernteam kenniscentrum tuin+, 2014 deelnemende partners brede publiek structurele partners kernteam kenniscentrum tuin+, 2014 deelnemende partners brede publiek structurele partners kernteam kenniscentrum

Nadere informatie

Verkenning energie- en broeikasgasscenario s in Vlaanderen

Verkenning energie- en broeikasgasscenario s in Vlaanderen Verkenning energie- en broeikasgasscenario s in Vlaanderen David de Jager, Ecofys Netherlands b.v. Sara Ochelen, Departement Omgeving Leiegardens 2014, Your Estate Solution Studie Verkenning middellange

Nadere informatie

Work in progress: brownfieldconvenanten in Vlaanderen

Work in progress: brownfieldconvenanten in Vlaanderen Work in progress: brownfieldconvenanten in Vlaanderen Realty 19.05.2015 20 1. Intro 2. Stavaza 3. Evaluatie 4. Toekomst 5. En nu.. 1. Intro Een brownfield is Een geheel van verwaarloosde of onderbenutte

Nadere informatie

Programma Water en klimaatveranderingen

Programma Water en klimaatveranderingen Programma Water en klimaatveranderingen Ger Renkens / Luuk Postmes 7 juni 2016 Doel Beschermen van de volksgezondheid en het milieu en het leveren van een bijdrage aan het in stand houden en verbeteren

Nadere informatie

Inhoudstafel DEEL 1 VAN DE STUDIE. 1. De oorspronkelijke probleemstelling Een evolutie in de benadering van deze problematiek...

Inhoudstafel DEEL 1 VAN DE STUDIE. 1. De oorspronkelijke probleemstelling Een evolutie in de benadering van deze problematiek... Inhoudstafel I NLEIDING................................................................1 DEEL 1 B ESCHRIJVING VAN DE DOELSTELLINGEN VAN DE STUDIE 1. De oorspronkelijke probleemstelling.......................................6

Nadere informatie

Thematische stadsvernieuwingsprojecten. Infomoment stadsvernieuwing 12 maart 2018

Thematische stadsvernieuwingsprojecten. Infomoment stadsvernieuwing 12 maart 2018 Thematische stadsvernieuwingsprojecten Infomoment stadsvernieuwing 12 maart 2018 Thematische stadsvernieuwingsprojecten Historiek Wat? Oproep 2017 Oproep 2018 Historiek Thematische stadsvernieuwingsprojecten

Nadere informatie

Vergrijzing. Impact en uitdagingen voor de lokale besturen

Vergrijzing. Impact en uitdagingen voor de lokale besturen Vergrijzing Impact en uitdagingen voor de lokale besturen Robert Petit Het departement Research van Dexia heeft een bijzonder interessante studie gepubliceerd voor de gemeentelijke beleidsvoerders die

Nadere informatie

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces Betreft Verslag klimaatatelier Goirle Project Klimaatateliers Hart van Brabant Van ORG-ID / HydroLogic Aan Gemeente Goirle Datum 7 juni 2016 Inleiding In opdracht van de werkgroep Afvalwaterketen van de

Nadere informatie

GRAVEN NAAR ERVARINGEN Water passerende verhardingen, wat werkt?

GRAVEN NAAR ERVARINGEN Water passerende verhardingen, wat werkt? GRAVEN NAAR ERVARINGEN Water passerende verhardingen, wat werkt? Rutger van Hogezand 11 april 2019 Waterstraat, TU bouwcampus CREATING TOMORROW www.hva.nl/klimaatbestendigestad KLIMAATVERANDERINGEN WORDEN

Nadere informatie

Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014

Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s. 25 april 2014 Gerichte infosessie Interreg: Noordzee Regio en Noordwest Europa 2014-2020 Koolstofarme economie Link met andere EU- subsidieprogramma s 25 april 2014 Vlaams- Europees verbindingsagentschap Joke Hofmans

Nadere informatie

Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00

Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00 Keynote Future Green City 26 november 2015 10.30-12.00 Thema: Leven met water in de stad Speech: - Geweldig om zoveel professionals bezig te zien met groen en water in stedelijk gebied! - In het Deltaprogramma

Nadere informatie

INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia

INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE Studie in opdracht van Fevia Inhoudstafel Algemene context transport voeding Enquête voedingsindustrie Directe

Nadere informatie

/ Beschrijvende fiche

/ Beschrijvende fiche / Beschrijvende fiche Beschrijvende fiche spoorinvesteringsproject Vlaanderen Ontwerpinvesteringsprogramma 2016-2020 Nieuwe Vlaamse spoorprioriteiten Project V-129: Spoorlijn 19 Mol Neerpelt - Hamont mow.vlaanderen.be

Nadere informatie

RUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN

RUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN RUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN Lien Poelmans (VITO) Studiedag Basisbereikbaarheid 29 maart 2019 VITO Not for distribution 1 RUIMTELIJKE VERSNIPPERING IN VLAANDEREN Toestand van urban sprawl in

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Wat kunnen we in Nederland verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering) en het broeikaseffect? Waargenomen klimaatverandering KNMI 06 klimaatscenario

Nadere informatie

Klimaatstudie Vlaams-Brabant klimaatneutraal: Beleidsaanbevelingen voor gemeenten

Klimaatstudie Vlaams-Brabant klimaatneutraal: Beleidsaanbevelingen voor gemeenten Klimaatstudie Vlaams-Brabant klimaatneutraal: Beleidsaanbevelingen voor gemeenten Dinsdag 15 september 2015, PIVO, Asse Dinsdag 22 september 2015, Provinciehuis, Leuven ? Klimaatstudie Vlaams-Brabant klimaatneutraal

Nadere informatie

1. Wat? 2. Waarom? 3. Hoe?

1. Wat? 2. Waarom? 3. Hoe? FLEMOSI Instrumenten voor ex ante evaluatie van sociaal economische beleidsmaatreglen in Vlaanderen Slotconferentie IWT project (SBO project 90044) 16 september 2013 wordt gefinancierd door Het FLEMOSI-project

Nadere informatie

Lokale bestrijding. kinderarmoede. Groeiactieplan. kinderarmoede

Lokale bestrijding. kinderarmoede. Groeiactieplan. kinderarmoede Lokale bestrijding kinderarmoede Groeiactieplan kinderarmoede Overzicht 1. Algemeen kader 2. Greep uit de acties in Gent 3. Succesfactoren/knelpunten à Debat Psychologische Dienst - OCMW Gent 2 1. Algemeen

Nadere informatie

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt Klimaatadaptatie Charles Aangenendt Adaptatie Ruimte en Klimaat 2006: start Nationaal Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) Doel: klimaatbestendig maken van ruimtelijke inrichting lange termijn:

Nadere informatie

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater

De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater De effecten van verdroging als gevolg van de klimaatwijziging en urbanisatie op oppervlaktewater Prof. dr. ir. Patrick Willems KU Leuven Dept. Burgerlijke Bouwkunde Afdeling Hydraulica Vroegere klimaatscenario

Nadere informatie

Wonen in multifunctionele woonkernen

Wonen in multifunctionele woonkernen Herziening RSL2 Ontwerp 27 november 2017 Wonen in multifunctionele woonkernen Inleiding Kernnota Thema s Stadsdelen & Deelruimten Prioritaire Projecten 101 Wonen in multifunctionele woonkernen B. Bestaande

Nadere informatie

Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de

Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de 1. Het weer in Vlaanderen wordt grilliger. Juni 2016 was heel nat, juni 2017 extreem droog. Die uitersten zijn slecht nieuws, in het bijzonder voor de land- en tuinbouwsector. Daarom lanceert Vlaams Minister

Nadere informatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie

Klimaatverandering. Opzet presentatie Klimaatverandering Wat kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in

Nadere informatie

Inleiding. Doelstelling

Inleiding. Doelstelling 19 Inleiding Myriam Dumortier, Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek Marleen Van Steertegem, Vlaamse Milieumaatschappij - Milieurapport Doelstelling De samenleving wordt complexer, en verandert steeds

Nadere informatie

Wonen in multifunctionele woonkernen

Wonen in multifunctionele woonkernen Herziening RSL2 Ontwerp 7 maart 2017 Wonen in multifunctionele woonkernen Inleiding Kernnota Thema s Stadsdelen & Deelruimten Prioritaire Projecten 99 Wonen in multifunctionele woonkernen B. Bestaande

Nadere informatie

c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR

c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Nadere informatie

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces

Inleiding. Waarom Ruimtelijke adaptatie? Doel en afbakening van het klimaatatelier. Proces Betreft Verslag klimaatatelier Hilvarenbeek Project Klimaatateliers Hart van Brabant Van ORG-ID / HydroLogic Aan Gemeente Hilvarenbeek Datum 9 juni 2016 Inleiding In opdracht van de werkgroep Afvalwaterketen

Nadere informatie

WOON-ZORG AAN DE KUST

WOON-ZORG AAN DE KUST WOON-ZORG AAN DE KUST Appartementsgebouwen renoveren: een aanpak op maat Rita Agneessens Architect-urban planner Health Care Accelerator Build en care B2Ai Human Centered Architecture B2Ai Human Centered

Nadere informatie

Het BOSFORUM. Een visie op bos en samenleving & het wetenschappelijk onderzoek daarover vanuit het middenveld

Het BOSFORUM. Een visie op bos en samenleving & het wetenschappelijk onderzoek daarover vanuit het middenveld Het BOSFORUM Een visie op bos en samenleving & het wetenschappelijk onderzoek daarover vanuit het middenveld Het Bosforum 1. Groepeert organisaties en experts uit de bos- en houtsector. 2. Wil bosbeleid

Nadere informatie

Toelichting Klimaatadaptatie

Toelichting Klimaatadaptatie Toelichting Klimaatadaptatie Provinciale Klimaatdag 13 oktober Resi Pansaerts 1-10/18/2016 Proces Ondertekenen Europese convenant okt 2014 Opdracht studiebureau nov 2015 Interne werkgroep Milieu Natuur

Nadere informatie

Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER

Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Kennisportaal ruimtelijke adaptatie en de relevantie voor de MER Dr. Hasse Goosen Alterra Wageningen UR Stichting Climate Adaptation Services De urgentie is hoog: zelfs wanneer de opwarming beperkt blijft

Nadere informatie

Bouwstenen om te komen tot een coherent en efficiënt adaptatieplan voor Vlaanderen

Bouwstenen om te komen tot een coherent en efficiënt adaptatieplan voor Vlaanderen 2. BOUWSTENEN VOOR EEN ADAPTATIEPLAN Deze bouwstenen zijn gericht op de uitwerking van een adaptatieplan vanuit een Vlaams beleidsdepartement of beleidsveld. Het globale proces kan eveneens door een ander

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 25 januari 2014 betreffende het onroerend erfgoed;

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het decreet van 25 januari 2014 betreffende het onroerend erfgoed; Besluit van de Vlaamse Regering houdende de voorlopige vaststelling van het ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Scheldepolders Hingene in Bornem DE VLAAMSE REGERING, Gelet op de Vlaamse

Nadere informatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie Wateroverlast Wateroverlast is waarschijnlijk het meest zichtbare probleem. Steeds vaker staan winkels en kelders vol

Nadere informatie

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland

Op weg naar klimaatbewuste regio. Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland Op weg naar klimaatbewuste regio Marcel Houtzager Hoogheemraadschap van Delfland Klimaateffecten Nederland Neerslag Het regent minder vaak 7% tot 30% Maar buien zijn heftiger! 8% tot 24% Wake-up call -

Nadere informatie

Groene netwerken voor klimaatadaptatie. hoorzitting Minaraad 24 januari 2019

Groene netwerken voor klimaatadaptatie. hoorzitting Minaraad 24 januari 2019 Groene netwerken voor klimaatadaptatie hoorzitting Minaraad 24 januari 2019 Overzicht Klimaatverandering in het antropoceen Interventiepunten: tussen droom en daad Maatregelen, landgebruiksveranderingen

Nadere informatie

Groenblauwe netwerken voor duurzame en dynamische steden

Groenblauwe netwerken voor duurzame en dynamische steden Groenblauwe netwerken voor duurzame en dynamische steden 5 maart 2013 Hiltrud Pötz Toenemende Verstedelijking Uitdaging Klimaatverandering Vaker heftige neerslag Meer dagen met tropische temperaturen Langere

Nadere informatie

Kinderopvang cijfert. Voorrangsgroepen

Kinderopvang cijfert. Voorrangsgroepen Kinderopvang cijfert Voorrangsgroepen 2015-2016 Inleiding Elke subsidiegroep met subsidie inkomenstarief (trap 2 of T2) moet op jaarbasis minstens 20% kinderen uit specifieke voorranggroepen opvangen.

Nadere informatie

Info-sessie VLAGG-project. Vlaamse Afstromingsgevoelige Gebieden

Info-sessie VLAGG-project. Vlaamse Afstromingsgevoelige Gebieden Info-sessie VLAGG-project Vlaamse Afstromingsgevoelige Gebieden Programma 1. Welkom en situering - Kris Cauwenberghs, VMM 2. Voorstelling inhoud en resultaten van het VLAGG-project Tom Feyaerts, Hydroscan

Nadere informatie

Klimaat Services. Opzet presentatie

Klimaat Services. Opzet presentatie Klimaat Services J. Bessembinder Opzet presentatie Basis voor klimaat-services Voorbeelden confectie Voorbeelden maatwerk Basis confectie en maatwerk : tijdreeksen voor de toekomst Activiteiten binnen

Nadere informatie

Is gentrificatie meetbaar?

Is gentrificatie meetbaar? Is gentrificatie meetbaar? Ad Coenen & Bart Van de Putte Vakgroep Sociologie Universiteit Gent Studiedag Gent in Cijfers 31/05/2016 Wat is gentrificatie? Onze definitie? the shared and defining characteristic

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma

Nadere informatie