Leger des Heils Noord-Holland Vast en Verder Den Helder. Gezond vertrouwen

Transcriptie

1 Leger des Heils Noord-Holland ast en erder Den Helder Gezond vertrouwen Utrecht, mei 2018

2 Samenvatting In februari 2018 voerde de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (hierna: de inspectie) toezicht uit bij Leger des Heils Noord-Holland, ast en erder Den Helder (hierna: ast en erder Den Helder). Doel van het toezicht was om te bepalen of ast en erder Den Helder verantwoorde jeugdhulp biedt. ast en erder richt zich op jongeren van 16 tot 25 jaar die met justitie in aanraking zijn geweest of dreigen te komen. eel van deze jongeren hebben psychiatrische problemen. olgens de website van ast en erder ontwikkelen de jeugdigen in een tot twee jaar onder meer hun sociale vaardigheden, woonvaardigheden en leren zij omgaan met verslavingsproblemen en de aanpak van hun schulden. ast en erder is een erkend penitentiair programma. De inspectie heeft de set met 32 kernverwachtingen voor jeugdhulp met verblijf, getoetst. erbetering is nodig op de volgende criteria: Professionals bieden passende hulp Professionals werken volgens professionele standaarden Professionals houden goed zicht op de veiligheid van jeugdigen Professionals beperken de veiligheidsrisico s voor jeugdigen De fysieke leefomgeving is van goede kwaliteit Het leefklimaat is passend bij de jeugdigen Professionals hebben een respectvolle houding naar de jeugdigen De aanbieder zet gekwalificeerde professionals in De inspectie verwacht dat Het Leger des Heils bovenstaande verbeterpunten vertaalt in een verbeterplan met concrete maatregelen om de geconstateerde tekortkomingen op te heffen, inclusief termijnen waarbinnen deze maatregelen geïmplementeerd zijn. De inspectie verwacht hierbij dat het plan niet alleen op ast en erder Den Helder is gericht maar op de drie locaties in Noord-Holland. De inspectie wil binnen drie maanden worden geïnformeerd over de stand van zaken met het verbeterplan.

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Bevindingen... 5 Thema 1: Uitvoering hulpverlening... 5 Thema 2: eiligheid... 7 Thema 3: Leefklimaat... 9 Thema 4: Cliëntenpositie Thema 5: Bestuurlijke organisatie ervolg Bijlage - erantwoording... 14

4 1 Inleiding In februari 2018 voerde de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (hierna: de inspectie) toezicht uit bij Leger des Heils Noord-Holland, ast en erder Den Helder (hierna: ast en erder Den Helder). Doel van het toezicht was om te bepalen of ast en erder Den Helder verantwoorde jeugdhulp biedt. Aanleiding voor het toezicht waren signalen dat jeugdigen onvoldoende begeleiding kregen bij ast en erder Den Helder. Deze signalen heeft de gemeente Den Helder ontvangen en hiervan melding gedaan bij de inspectie. Beschrijving ast en erder Den Helder De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg (hierna: Leger des Heils) biedt vele vormen van zorg, waaronder jeugdhulp. Het Leger des Heils heeft in Nederland meerdere werkeenheden waaronder de werkeenheid het Leger des Heils Noord-Holland. Tot deze werkeenheid behoort ast en erder waar woontraining voor dak- en thuisloze jongeren wordt geboden. In Noord-Holland is in drie steden het aanbod ast en erder beschikbaar: Den Helder, Alkmaar en Hoofddorp. ast en erder richt zich op jongeren van 16 tot 25 jaar die met justitie in aanraking zijn geweest of dreigen te komen. eel van deze jongeren hebben psychiatrische problemen. olgens de website van ast en erder ontwikkelen de jeugdigen in een tot twee jaar onder meer hun sociale vaardigheden, woonvaardigheden en leren zij omgaan met verslavingsproblemen en de aanpak van hun schulden. ast en erder is een erkend penitentiair programma. De inspectie heeft het toezicht uitgevoerd bij ast en erder Den Helder. Ten tijde van het toezicht verbleven er 23 jeugdigen tussen de 16 en 28 jaar, waarvan drie jeugdigen op grond van de Jeugdwet, zes jeugdigen met een justitiële maatregel en 14 jeugdigen op grond van de Wmo. 18 jeugdigen zijn 23 jaar oud of jonger. De jeugdigen hebben allen voorafgaand aan de plaatsing bij ast en erder een hulpverleningstraject gehad. Bij veel jeugdige is sprake van complexe problematiek op meerdere leefgebieden: psychische problemen, verslavingen, problemen met justitie, schulden, sociale vaardigheden. De jeugdigen zijn onvoldoende in staat om zelfstandig te wonen en hebben geen andere passende woonplek. Het team professionals bestaat uit zes pedagogisch medewerkers die mbo zijn geschoold en zijn er drie stagiaires die ieder zestien uur per week werken. Altijd is minimaal één professional aanwezig. Daarnaast is er zes uur per dag een gastheer/gastvrouw aanwezig. Dit team biedt 7 x 24 uur begeleiding aan de jeugdigen met een ochtend, dag en late dienst met enige overlap. De nachtdienst is een slaapdienst, terwijl er s nachts ook een nachtwaker aanwezig is. 3 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

5 m het rooster rond te krijgen (er is sprake van een langdurige vacature) wordt gebruik gemaakt van drie vaste medewerkers van het flexteam van het Leger des Heils en in het uiterste geval van uitzendkrachten. Het team wordt begeleid door een procescoördinator (hbo opgeleid en SKJ geregistreerd) die drie dagen per week op de locatie aanwezig is. De gedragswetenschapper is SKJ geregistreerd en heeft een adviserende rol. Hij sluit aan bij de drie maandelijkse mdo s. Tussendoor is de gedragswetenschapper beschikbaar voor consultatieve vragen. In de praktijk is deze beschikbaarheid beperkt gezien de omvang van de taken van de gedragswetenschapper. ast en erder is gehuisvest in een pand met drie verdiepingen. De jeugdigen hebben een eigen kamer. Er is geen gezamenlijke ruimte waar zij gebruik van kunnen maken. p elke verdieping is een gang met kamers. Elke kamer bevat een keukenblokje en een badkamer. Alle kamers zijn afgesloten en alleen te openen met een elektronische druppel. p elke gang hangen camera s. De beelden worden twee weken bewaard. Het kantoor bevindt zich tegenover de ingang. De voordeur is op slot. De medewerker op kantoor opent elektronisch de deur. Toetsingskader Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het toetsingskader erantwoorde Hulp voor Jeugd. Het toetsingskader bestaat uit vijf thema s: Uitvoering hulp, eiligheid, Leefklimaat, Cliëntenpositie en Bestuurlijke organisatie. Elk thema is uitgewerkt in een aantal verwachtingen. oor Jeugdhulp met verblijf is een set met 32 kernverwachtingen geselecteerd. Het toetsingskader is te vinden op: 4 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

6 2 Bevindingen In dit hoofdstuk worden de resultaten van het toezicht gepresenteerd aan de hand van de vijf thema s uit het toetsingskader erantwoorde Hulp voor Jeugd: Uitvoering hulpverlening, eiligheid, Leefklimaat, Cliëntenpositie en Bestuurlijke organisatie. Deze thema s zijn onderverdeeld in criteria waar verwachtingen onder vallen. Per verwachting geeft de inspectie een oordeel. Als de verwachting als onvoldoende is beoordeeld geeft de inspectie een toelichting. Wanneer het oordeel voldoende is, maar de inspectie op grond van de bevindingen van mening is dat er reden is voor verbetering, benoemt de inspectie een aandachtspunt. oldoende N.B. Niet beoordeeld nvoldoende Gewijzigd in voldoende voor vaststellen rapport Thema 1: Uitvoering hulpverlening 1.1. Professionals bieden passende hulp erwachting Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkelingstaken en de problematiek van de jeugdigen en hun ouders. De professionals maken een plan gericht op tien leefgebieden. In de praktijk van de hulpverlening beschikken de professionals echter over onvoldoende tijd om met de jeugdigen aan de doelen te werken. De doelen kunnen onvoldoende tussendoor worden geëvalueerd en op grond van de evaluatie worden bijgesteld Professionals bieden hulp die aansluit bij de achtergrond, eigen mogelijkheden en het probleemoplossend vermogen van de jeugdigen, hun ouders en hun netwerk. 5 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

7 1.2. Professionals werken volgens professionele standaarden erwachting Professionals werken volgens de richtlijnen van de beroepsgroep. De professionals werken volgens de methodiek van herstelgericht werken. In de praktijk zijn er verschillen in handelen tussen de professionals zichtbaar. De pedagogisch medewerkers zijn niet bekend met de richtlijnen van het NJi. Er zijn ook geen andere richtlijnen die door allen worden gebruikt. Weliswaar is voor de flexwerkers een map op kantoor met hierin handvatten voor het handelen, maar die leidt niet tot eenduidig handelen van alle professionals Professionals werken doelgericht en planmatig Professionals betrekken jeugdigen en hun ouders bij de hulp erwachting Professionals werken met een plan dat door of in overleg met jeugdigen en hun ouders is opgesteld. Aandachtspunt: Het plan wordt opgesteld met inbreng van de jeugdige, eventueel betrokken ouders en verwijzende professional. Bij het MD (evaluatie van het plan) worden voortgang van de hulp en de afspraken niet vastgelegd Professionals bejegenen jeugdigen en hun ouders met respect en nemen hen serieus bij de uitvoering van de hulp Professionals zorgen ervoor dat de jeugdigen contact kunnen (onder)houden met hun ouders en hun netwerk. 6 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

8 1.4. Professionals stemmen af met de bij de jeugdigen en hun ouders betrokken instanties erwachting Professionals stemmen het plan af met de plannen van overige betrokken instanties. Thema 2: eiligheid 2.1. Professionals houden goed zicht op de veiligheid van jeugdigen erwachting Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van de jeugdigen. De professionals hebben geen zicht op de jeugdigen als zij buiten zijn. Wel signaleren zij dat een jeugdige binnen komt en wie het bezoek is dat de jeugdige meeneemt. erder zicht op de jeugdige ontbreekt echter volledig. Jeugdigen zijn op hun kamer met de deur dicht. Niet alle professionals komen (regelmatig) op de kamer van een jeugdige. Professionals zien de jeugdige als deze uit zichzelf op kantoor komt of als zij een afspraak met de jeugdige (op kantoor) hebben Professionals schatten de veiligheidsrisico s van de jeugdigen systematisch in. Aandachtspunt: De professionals gebruiken een passend risicotaxatie instrument voor het inschatten van de risico s. Er zijn geen afspraken over bij welke bijzondere of gewijzigde situaties er opnieuw een risicotaxatie moet worden gedaan Professionals beoordelen de veiligheidsrisico s in multidisciplinair verband. 7 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

9 2.2. Professionals beperken de veiligheidsrisico s voor jeugdigen erwachting Professionals bepalen mede op basis van de veiligheidsrisico s de in te zetten hulp Professionals bewaken de gemaakte afspraken over het beperken van de veiligheidsrisico s. Afspraken die worden gemaakt op grond van de risicotaxatie bij de start, bij de MD s (de behandelplan besprekingen) en naar aanleiding van risicovolle gebeurtenissen worden niet schriftelijk vastgelegd. Professionals geven aan hierdoor niet op de hoogte te zijn van alle afspraken. Alleen afspraken over welk bezoek niet meer mag komen, zijn op kantoor aanwezig en worden gebruikt om te bepalen of bezoek binnen mag komen Professionals treden bij acute onveiligheid actief op De aanbieder zorgt ervoor dat jeugdigen op een veilige wijze medicatie ontvangen erwachting De aanbieder organiseert het omgaan met medicatie zorgvuldig Professionals gebruiken een actueel medicatieoverzicht Professionals bewaren medicijnen verantwoord. 8 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

10 Thema 3: Leefklimaat 3.1. De fysieke leefomgeving is van goede kwaliteit erwachting De leefomgeving is schoon, passend en veilig. De entree, gangen en het kantoor zijn schoon en veilig. De uitstraling is basic en weinig huiselijk. De kamers van de jeugdigen zijn minimaal ingericht met een bed, kast en een natte ruimte met een douche en WC. De pedagogisch medewerkers ondersteunen jeugdigen bij het op orde houden van hun kamer. Deze begeleiding is echter niet navolgbaar en geborgd. Sinds enige tijd vindt wekelijks een check op salmonella plaats en meldt de controleur het management indien een kamer ernstig is vervuild. Bij sommige jeugdigen kunnen de kamers zo ernstig zijn vervuild dat zij professioneel moeten worden gereinigd Het leefklimaat is passend bij de jeugdigen erwachting Het leefklimaat past bij de leeftijd en de ontwikkelingsfase van de jeugdigen. Er is geen sprake van een dagprogramma. Enkele jeugdigen volgen onderwijs, het merendeel heeft geen dagbesteding. ast en erder streeft er naar om jeugdigen te stimuleren een dagbesteding te vinden. Door de beperkte beschikbaarheid van de pedagogisch medewerkers is er weinig tijd om de jeugdigen hier daadwerkelijk bij te helpen. Professionals bieden de jeugdigen geen activiteiten aan, ook niet tijdens het weekend of tijdens vakanties. De ontwikkeling van de jeugdigen wordt onvoldoende gestimuleerd. ast en erder maakt geen gebruik van gemeentelijke voorzieningen voor jeugdigen zonder dagbesteding. 9 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

11 erwachting De dagelijkse routine en de huisregels dragen bij aan de ontwikkeling van de jeugdigen. De huisregels zijn gericht op de structuur en het ordentelijk verloop van de gang van zaken bij ast en erder en dragen niet bij aan de sociale ontwikkeling van de jeugdigen. ast en erder kiest voor individuele begeleidingstrajecten. Dit is een navolgbare keuze gezien de doelgroep van jeugdigen die moeilijk in een groepsverband kunnen samenwonen. Door het gebrek aan tijd van de pedagogisch medewerkers hiervoor wordt de ontwikkeling van de jeugdigen onvoldoende gestimuleerd Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en vrijetijdsbesteding. De complexiteit van de doelgroep vraagt een intensieve begeleiding om de jeugdige een zo gewoon mogelijk leven te laten leiden. De intensieve begeleiding krijgen de jeugdigen niet waardoor een dagbesteding ontbreekt en er veelal een problematische invulling van de vrije tijd is (middelen gebruik) Professionals hebben een respectvolle houding naar de jeugdigen erwachting Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. De professionals hebben de intentie om tijd en aandacht aan de jeugdigen te besteden maar hebben hiervoor onvoldoende tijd. Jeugdigen moeten langskomen op kantoor als de pedagogisch medewerker alleen staat. Er is doorgaans onvoldoende tijd voor een praatje op kamer van jeugdige, maar ook voor een ongestoord MD waarbij het behandelplan met alle betrokkenen wordt besproken Professionals respecteren de privacy van de jeugdigen. 10 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

12 Thema 4: Cliëntenpositie 4.1. De aanbieder geeft de jeugdigen en hun ouders de mogelijkheid om voor hun individuele belangen op te komen erwachting De aanbieder onderneemt actie indien jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te zijn over de geboden hulp Jeugdigen en hun ouders kunnen gebruikmaken van een onafhankelijke vertrouwenspersoon Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie. Thema 5: Bestuurlijke organisatie 5.1. De aanbieder voert systematisch kwaliteitsmanagement uit erwachting De aanbieder registreert en analyseert incidenten en voert naar aanleiding van de analyse verbeteringen door. Aandachtspunt: De aanbieder gebruikt een registratiesysteem voor incidenten en analyseert deze incidenten met als doel om verbeteringen door te voeren. Echter het ontbreekt aan een eenduidige instructie voor de professionals over welke incidenten gemeld moeten worden De aanbieder zet gekwalificeerde professionals in erwachting De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van hulp of noodzakelijk is voor de kwaliteit. 11 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

13 Bij de aanbieder werken alleen niet-geregistreerde professionals als pedagogisch medewerker. Zij voeren ook taken uit die zijn voorbehouden aan geregistreerde professionals zoals het maken van plannen. De aanbieder biedt hulp aan jeugdige met zeer complexe problemen. De aanbieder geeft niet aan voor welke taken de inzet van niet-geregistreerde professionals mogelijk is met behoud van de kwaliteit van de geboden hulp De aanbieder zet professionals in die aantoonbaar zijn geschoold voor de functie die zij uitoefenen. De deskundigheid van de professionals sluit onvoldoende aan bij de hulpvraag en problematiek van de jeugdigen die bij ast en erder wonen De aanbieder biedt professionals de mogelijkheid kennis en vaardigheden actueel te houden De aanbieder voldoet aan de geselecteerde nalevingsnormen erwachting De aanbieder beschikt over de erklaring mtrent Gedrag actuele van personen die structureel contact hebben met jeugdigen of hun ouders De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. 12 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

14 3 ervolg ast en erder Den Helder voldeed op het moment van het toezicht aan 21 van de 32 onderzochte verwachtingen uit het toetsingskader erantwoorde Hulp voor Jeugd. erbetering is nodig op de volgende criteria: Professionals bieden passende hulp Professionals werken volgens professionele standaarden Professionals houden goed zicht op de veiligheid van jeugdigen Professionals beperken de veiligheidsrisico s voor jeugdigen De fysieke leefomgeving is van goede kwaliteit Het leefklimaat is passend bij de jeugdigen Professionals hebben een respectvolle houding naar de jeugdigen De aanbieder zet gekwalificeerde professionals in Enerzijds acht de inspectie Het Leger des Heils als organisatie in staat om op korte termijn concrete verbetermaatregelen door te voeren zodat aan alle verwachtingen bij de genoemde criteria te voldoen. Het is hiervoor noodzakelijk dat zij voldoende middelen kan aantrekken om de inzet van professionals aanzienlijk te versterken zowel qua aantal als qua opleidingsniveau. Dit is noodzakelijk gezien de complexiteit van de doelgroep. De aanwezige jeugdigen behoren tot de meest problematische groep jeugdigen; zij hebben problemen op meerdere domeinen (psychisch, cognitief, sociaal), op meerdere leefgebieden (dagbesteding, schulden, verslaving, justitie) en zijn niet of nauwelijks gemotiveerd voor hulpverlening. Meer en beter opgeleide professionals zijn noodzakelijk om de noodzakelijke verbeteringen te realiseren. Daarnaast is het ook wenselijk om het aanbod van het Leger des Heils meer te laten aansluiten bij bestaande voorzieningen van gemeenten en andere aanbieders op het gebied van de dag- en vrijetijdsbesteding. De inspectie verwacht dat Het Leger des Heils bovenstaande verbeterpunten vertaalt in een verbeterplan met concrete maatregelen om de geconstateerde tekortkomingen op te heffen, inclusief termijnen waarbinnen deze maatregelen geïmplementeerd zijn. De inspectie verwacht hierbij dat het plan niet alleen op ast en erder Den Helder is gericht maar op alle drie de locaties in Noord-Holland. De inspectie wil binnen drie maanden worden geïnformeerd over de stand van zaken met het verbeterplan. 13 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

15 Bijlage - erantwoording De inspectie voerde het toezicht bij Leger des Heils Noord-Holland, ast en erder Den Helder uit op 21 februari m tot een gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie voor het toezicht verschillende informatiebronnen. De informatie uit deze bronnen is met elkaar vergeleken en gewogen. oor het toezicht zijn de volgende bronnen betrokken: Een gesprek met leden van het dagelijks bestuur van ast en erder Den Helder. Gestructureerde interviews met: o één pedagogisch medewerker o één gedragswetenschapper o De locatiemanager De check van drie dossiers van jeugdigen, onder andere op de aanwezigheid van een plan en risico-inschattingen en beoordelingen. Hierbij was een medewerker aanwezig. Het betrof alle dossiers van jeugdigen die onder de Jeugdwet vielen. bservatie algemene ruimtes, een leegstaande kamer en het kantoor. oorafgaand aan het toezicht heeft de inspectie de website geraadpleegd en de aanwezige documenten van de instelling geanalyseerd. De 14 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

16 foto 15 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting