Expertise Smart Lighting Smart Cities Methodes LICHTINNOVATIES
|
|
- Michiel Baert
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ONDERZOEK... Methodes voor onderzoek naar beleid, behoeften, kansen en effect Gebiedsgericht beleidsonderzoek Expertise in Smart Lighting en Smart Cities Onderzoek naar behoeften en kansen Onderzoek op basis van systeemdata Perceptie-onderzoek... NAAR LICHTINNOVATIES
2 SLIMME... Ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden Veel openbare verlichting is aan vervanging toe om oplopende kosten in onderhoud en energiegebruik te voorkomen. LED en slimme aansturing worden tegenwoordig (bijna) standaard gekozen bij nieuwe openbare verlichtingsinstallaties en vervanging. Growth of Value of Light to Society + Light for Well-Being + Light for Sustainability Energy Efficient Light LEDification Quality of life Daarnaast worden lichtmasten mede vanwege hun fijnmazige netwerk meer en meer gezien als een ideaal opstelpunt voor allerlei smart city systemen en het Internet of Things, zoals sensoren of fijnstofmeters. De ontwikkelingen in de lichtbronnen en intelligente aansturing bieden nieuwe mogelijkheden om de openbare ruimte mooier, veiliger en interessanter te maken. Maar hoe voorkomen we dat het alleen over de technische kant gaat: hoe zorgen we dat slim licht echt bijdraagt aan de kwaliteit van leven? Intelligent Lighting Systems Human Centric Lighting Circular Economy Voorbeelden van innovatieve lichtoplossingen voor de openbare ruimte: Heijmans Bikescout (boven) en Philips Connected Lighting (onder). Slim licht als een meerwaarde op energieefficiënte verlichting (Bron: Lighting Europe, Strategic Roadmap 2025). Betekenisvolle toepassingen Ontwikkelingen in de infrastructuur en apparatuur (bijv. connectiviteit en sensoren) bieden nieuwe technologische mogelijkheden en generen data. Op basis van die data zijn nieuwe diensten mogelijk. Deze nieuwe oplossingen zijn nog grotendeels onbekend. Toepassingen worden betekenisvol als ze aansluiten bij relevante (maatschappelijke) behoeften human centric lighting (zie bovenstaande figuur). Dus om betekenisvolle toepassingen te bedenken, ontwikkelen en implementeren, moeten we starten bij de behoeften in de openbare ruimte, de functies van het gebied en de mensen die erin wonen en bewegen.
3 Een aantal uitdagingen: Licht is ongrijpbaar Het is moeilijk om mensen rechtstreeks te vragen naar hun voorkeuren voor openbare verlichting, omdat ze zich er niet bewust van zijn. Als je mensen vraagt om verlichting te kwalificeren zullen ze waarschijnlijk iets zeggen over het ontwerp van het armatuur. De perceptie van licht moet worden gemeten door middel van indirecte variabelen. Lichtoplossingen zijn innovatief Mensen zijn gewend aan een bepaalde verlichting, veelal wit, high lux en statisch. Veel lichtscenario s die we nu ontwerpen bieden de mogelijkheid van dynamische instellingen, inclusief lagere lichtniveaus. Dit kan het effect veroorzaken we kennen het niet, dus we willen het niet of we hebben het niet nodig. Perceptie is persoonlijk De perceptie en acceptatie van mensen zijn opgebouwd uit een reeks van subjectieve variabelen, zoals voorkeuren, emoties en eerdere ervaringen. Dit maakt het moeilijk om feiten te scheiden van emoties, en om oorzaak en gevolg te onderscheiden. Het vindt plaats in de openbare ruimte De prestaties van verlichting moeten altijd worden getest in levensechte situaties. Op straat, op een weg, etc. Dit maakt het moeilijk om de contextvariabelen te beheersen, zoals het weer, de omgeving, of aanwezigheid van mensen. Geen standaarden Er zijn (nog) geen standaarden voor het testen van licht prestaties van innovatieve lichtoplossingen. Omdat innovatieve lichtoplossingen ook om innovatieve manieren van onderzoek vragen heeft LightHouse verschillende methodes ontwikkeld. Afhankelijk van de fase waarin het project zich bevindt en de specifieke onderzoeksvraag kunnen deze ingezet worden om de slaagkans van de implementatie te vergroten. Onderverdeling onderzoeksmethodes (varianten van): Gebiedsgericht beleidsonderzoek Onderzoek naar behoeften en kansen Onderzoek op basis van systeemdata Perceptie-onderzoek... LICHTOPLOSSINGEN
4 ONDERZOEKEN... 1 Gebiedsgericht beleidsonderzoek Ook voor gemeentelijke organisaties is het vaak heel vernieuwend om van traditionele openbare verlichting de stap te maken naar smart lighting of zelfs smart city oplossingen. Een dergelijke stap moet gedragen worden door verschillende disciplines en van bestuurlijk niveau tot uitvoerders. Daarnaast is er een groeiende wens bij gemeentes om inwoners en belanghebbenden actiever te betrekken in besluitvorming over de openbare ruimte. Om samenwerking van meet af aan goed in te richten is het belangrijk om ook gezamenlijk ambities en oplossingsrichtingen te definiëren. Daarvoor heeft LightHouse de deep dive onderzoeksmethode ontwikkeld. Tijdens de deep dive wordt in een participatief proces met alle deelnemers meegedacht, om via gezamenlijk gestelde ambities uiteindelijk te komen tot de formulering van behoeften en mogelijke oplossingen in een bepaald gebied. Resultaat: Een gezamenlijk beeld van strategische ambities voor het gebied, om vervolgens beleid een duidelijke richting te geven. Deep Dive workshops worden gestructureerd door posters om goede interactie en diepgaande discussies Beleid op gemeenteniveau Workshop met beleidsmakers over de ambities en de belangen van de gemeente. De huidige hoogtepunten en uitdagingen van de gemeente worden in beeld gebracht, en de drijfveren en strategische ambities geformuleerd. Beleid op gebiedsniveau Workshop met de interne belanghebbenden bij het gebied, om de maatschappelijke behoeften in het gebied te definiëren vanuit het perspectief van verschillende afdelingen binnen de gemeente. De huidige hoogtepunten en uitdagingen van het gebied worden in beeld gebracht. De relevante maatschappelijke behoeften geformuleerd. tussen alle betrokkenen mogelijk te maken en draagvlak te creeren voor de gezamenlijke resultaten. Workshop met de strategische (project) managers over de integrale ambities en belangen over afdelingen heen. De huidige hoogtepunten en uitdagingen van de gemeente worden in beeld gebracht, en de integrale ambities over afdelingen heen geformuleerd. Workshop met de externe belanghebbenden bij het gebied, om de maatschappelijke behoeften in het gebied te definiëren vanuit het perspectief van verschillende gebruikers, zoals bewoners, ondernemers, politie, of schoolkinderen. De huidige hoogtepunten en uitdagingen van het gebied worden in beeld gebracht. De relevante maatschappelijke behoeften geformuleerd.
5 2 Onderzoek naar behoeften en kansen Om bewoners en andere belanghebbenden in een wijk of buurt de kans te geven om mee te denken over relevante innovatieve oplossingen heeft LightHouse een aantal methodes ontwikkeld. De methodes worden ingezet in diverse sessies met inwoners en belanghebbenden. Ook wordt gewerkt met verschillende werkvormen: interviews, discussiegroepen, workshops en interactieve sessies. Aan de hand van foto s van specifieke locaties of situaties in de leefomgeving van mensen, wordt hen gevraagd naar ervaringen, verhalen en behoeften, die voor hen belangrijk zijn. In het gesprek dat daarop volgt wordt gezocht naar wat er nodig is om een plek fijn te maken. Naast inzichten in wat mensen belangrijk vinden in hun directe omgeving, levert de discussie ook meteen de kansen op voor slimme lichttoepassingen in de wijk. Diverse afbeeldingen van vernieuwende lichtoplossingen worden gebruikt om mensen te inspireren en aan te laten geven welke oplossingen ze relevant vinden voor hun eigen omgeving. Resultaat Een beschrijving van de gewenste diensten, zodat een ontwikkelvraag uitgezet kan worden op basis van behoeften en kansen aangedragen door bewoners. Het ophalen van ervaringen, verhalen en behoeften van mensen over hun directe leefomgeving met verschillende werkvormen. NB: de interactietafels op de foto onder zijn onderdeel van het promotieonderzoek [X]-Changing Perspectives van Philemonne Jaasma van de afdeling Industrial Design van de TU Eindhoven.... INZICHTEN
6 WAARNEMEN... Effectonderzoek Er is nog weinig bekend over de aanvaarding van slimme lichtoplossingen door het grote publiek, noch over de effecten op de gepercipieerde veiligheid en comfort. Ook is nog onduidelijk of mensen een oplossing meer of minder waarderen als ze de ecologische en 3 Onderzoek op basis van systeemdata Slimme lichtoplossingen gebruiken ICT waarmee ook meteen een aantal objectieve gegevens kunnen worden verzameld. LightHouse denkt mee in welke gegevens vanuit de doelstellingen relevant zijn, en op welke manier die het beste kunnen worden geanalyseerd. Daarbij worden ook de ethische en privacy aspecten integraal meegenomen in het onderzoeksplan. sociale effecten kennen. Daarnaast maken slimme lichtoplossingen vaak gebruik van data. Dat heeft als voordeel dat de systemen kunnen reageren op actuele gegevens, maar kan ten koste gaan van privacy. In het onderzoek naar het effect van slimme lichtoplossingen stelt LightHouse de bijdrage aan de kwaliteit van leven centraal, en zoekt naar methodes waarbij het effect van de gekozen Resultaat Inzicht in het effect van lichtscenario s op diverse parameters, zoals energiegebruik, verblijfsduur van mensen in het gebied, mate van sociale interactie tussen mensen. Met het resultaat kan het effect worden gemonitord en kunnen eventueel de scenario s worden aangepast. lichtoplossing zowel subjectief als objectief kan worden vastgesteld. Het voordeel van slimme lichtoplossingen is dat veelal via software verschillende lichtscenario s kunnen worden gegenereerd. Dit is niet alleen handig tijdens het onderzoek, maar het betekent ook dat de resultaten kunnen worden gebruikt voor het vaststellen van de gewenste lichtscenario s samen met gebruikers. Voorbeelden van dashboard met systeem data (Bron: Cisco) Systeemdata kan in een groeiend aantal systemen worden gebruikt om de actuele situatie te visualiseren, maar bovenal om correlaties tussen parameters te vinden en over langere termijn effecten te kunnen vaststellen. Voorbeelden van real-time data visualisatie van aantallen mensen in het gebied (Bronnen: Cisco en Philips Design). Voorbeelden langere termijn metingen om patronen te kunnen herkennen, in dit geval energiegebruik en geluidsmetingen (Bronnen: Philips en Sorama).
7 4 Perceptieonderzoek Bij het perceptieonderzoek wordt onderzocht wat het effect van lichtscenario s is op de gebruikers. LightHouse maakt hiervoor een combinatie van onderzoeksmethodes om subjectief vast te stellen hoe mensen zich voelen bij het lichtscenario maar ook een aantal metingen om inzicht te krijgen in de mogelijke verschillen tussen mensen. De onderzoeken vinden bij voorkeur plaats op de plek zelf, eventueel met prototypes of tijdelijke installaties. Resultaat Inzicht in de waardering van gebruikers voor verschillende lichtscenario s, waarmee de instellingen van het systeem kunnen worden vastgesteld. Kunt u aangeven hoe u zich voelt? Comfortabel Oncomfortabel Veilig Onveilig Gevoel van veiligheid (scale 0-100) Gevoel van comfort (scale 0-100) Helder wit Helder amber Gedimd amber Gedimd wit Helder wit Helder amber Gedimd amber Gedimd wit Voorbeeld van onderzoek van de perceptie van comfort en veiligheid bij verschillende lichtscenario s. Voorbeeld van onderzoek naar het effect van verschillende dynamische lichtscenario s met een fysiologische stressmeting.... EN METEN
8 Expertise in Smart Lighting en Smart Cities NAVIGATIE NAAR KENNIS... Lighthouse is opgericht om de kennis over intelligente verlichting en slimme steden van de Technische Universiteit Eindhoven voor de samenleving te ontsluiten. LightHouse heeft nauwe banden met de onderzoeksprogramma s over stedelijke verlichting en slimme steden. LightHouse werkt intensief samen met de TU/e strategic areas Mobiliteit en Energie en de onderzoeksprogramma s in het Intelligent Lighting Institute (ILI), het Data Science Centre Eindhoven (DSC/e) en het Smart City Program Eindhoven (SCP/e). LightHouse voert kennisintensieve projecten uit vanuit wensen of vragen uit de samenleving en organisaties in het kader van het valorisatie-activiteiten van het TU/e Innovation Lab. We passen de kennis, methodes en ontwerpen uit de verschillende afdelingen van de universiteit toe in praktische toepassingen en realiseren daarmee leefbare, duurzame oplossingen op het gebied van openbare verlichting en slimme stad oplossingen. We co-creëren oplossingen met steden, multinationals, kleinere bedrijven en start-ups. Wij voegen waarde toe aan de TU/e door met best practices en maatschappelijke trends de nieuwe onderzoeks- en onderwijsprogramma s te inspireren. Projecten Jouw licht op 040, Eindhoven. Stratumseind, Eindhoven. Hoekenrodeplein, Amsterdam. Zilverackers, Veldhoven. ENIGMA, Bassano del Grappa, Eindhoven, Espoo, Malmø, Stavanger. Smart Space: ontwikkelen, implementeren en evalueren van een slim lichtsysteem met Oostende, Middelburg, Sint-Niklaas and Tipperary. Meer informatie is te vinden op: DR. IR. ELKE DEN OUDEN Founder & strategic director e.d.ouden@tue.nl DR. IR. RIANNE VALKENBURG Founder & value producer a.c.valkenburg@tue.nl TU/E LIGHTHOUSE Grafisch Ontwerp:
Onderzoek naar lichtinnovaties Methodes voor onderzoek naar beleid, behoeften, kansen en effect
/ expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Onderzoek naar lichtinnovaties Methodes voor onderzoek naar beleid, behoeften, kansen en effect Slimme lichtoplossingen Veel openbare verlichting is
Nadere informatieLED & de integratie in slimme netwerken met diverse sensoren, bieden nieuwe kansen voor openbare verlichting,
/ solution partner of the at TU/e De vraag Samenhangende vraagstellingen mbt openbare verlichting: Mogelijke vervanging van 21.000 lichtmasten in de stad Strategie die breder kijkt dan energiebesparing
Nadere informatieHoe realiseer je een Smart City?
Hoe realiseer je een Smart City? Thema Inclusive Society Dr. Ir. Rianne Valkenburg FUTURE Steden worden langzaam bedolven onder sensoren Steden waren al vol, namelijk met mensen Kwaliteit van leven? Hoe
Nadere informatieSmart Lighting in Metropolitan Area s (SLIM)
Smart Lighting in Metropolitan Area s (SLIM) Lichtcongres Slim omgaan met Licht 30 september 2013 Dr.ir. Rianne Valkenburg Kunstlicht is onnatuurlijk 2 Openbare verlichting is eigendom en wordt beheerd
Nadere informatieLeefbare steden. met connected lighting
Leefbare steden met connected lighting 3 Steden veranderen Uitdagingen voor leefbaarheid en veiligheid Steden kunnen druk en chaotisch zijn Maar de diversiteit maakt ze voor velen aantrekkelijk Feit:
Nadere informatieSamen de kwaliteit van leven verbeteren met licht
Samen de kwaliteit van leven verbeteren met licht Hedzer de Boer Projectdirecteur consortium Philips Heijmans A-avond gemeente Eindhoven, 7 februari 2017 2 Doelstelling Roadmap Licht Eindhoven De gemeente
Nadere informatieBelfius award Slimme stad Maneblussers gaan met visie voor Lunavision
Belfius award Slimme stad Maneblussers gaan met visie voor Lunavision Maneblussers gaan met visie voor Lunavision 1. Inleiding en algemeen kader 2. Investeren in innovatieve infrastructuur 3. Investeren
Nadere informatieReferentiemodel Smart Lighting
Referentiemodel Smart Lighting IGOV overleg, 8 December 2016 Elke den Ouden, TU/e Doel Kennisnetwerk Smart Lighting Informatie vergaren, structureren en delen in een verzamelpunt en vraagbaak Kansen aanreiken
Nadere informatieLiving Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016
Living Labs Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016 dr.ir. Elke den Ouden expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e Where innovation starts TU/e Living Labs Een Living
Nadere informatieSmart Lighting (n)iets voor kleine(re) gemeenten
Smart Lighting (n)iets voor kleine(re) gemeenten Ruimte en Licht Festival, IGLUU Eindhoven, 17 November 2016 Ruben van Bochove, Nobralux Irene Bruines, Ziut Elke den Ouden, TU/e Doel Kennisnetwerk Smart
Nadere informatieSocial lighting: Burgerparticipatie (en meer) in openbare verlichting
Social lighting: Burgerparticipatie (en meer) in openbare verlichting Antal Haans / Benedetta Malagoni a.haans@tue.nl / b.malagoni@student.tue.nl Human-Technology Interaction / School of Innovation Sciences
Nadere informatiePROGRAMMA NATIONAAL SMART CITY LIVING LAB
PROGRAMMA NATIONAAL SMART CITY LIVING LAB Annemarie Bakker Gemeente Rijswijk Hans Nouwens Programma directeur Nationaal Smart City Living Lab We zijn benieuwd naar uw situatie Tijdens de presentatie kunt
Nadere informatieSmart Lighting. Introductie OVLNL netwerk Smart Lighting. Doelen - Informatie vergaren, structureren en delen in een verzamelpunt en vraagbaak.
Smart Lighting Introductie OVLNL netwerk Smart Lighting OVLNL heeft vanuit verschillende gelederen de roep gehoord om apart aandacht aan het onderwerp Smart Lighting en Smart Cities te geven. Naar aanleiding
Nadere informatieHealthy Urban Living Slim, Gezond en Groen
SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,
Nadere informatieDrie domeinen als basis voor onze toekomstige veiligheid De genoemde trends en game changers raken onze veiligheid. Enerzijds zijn het bedreigingen, anderzijds maken zij een veiliger Nederland mogelijk.
Nadere informatieSound Lighting in publieke ruimte
Sound Lighting in de publieke ruimte CIE info dag NL Antal Haans A.Haans@tue.nl Sound Lighting in publieke ruimte Onderzoek ILI: Technologie perspectief Onderzoek naar toepassingen slimme verlichting,
Nadere informatieStrategische personeelsplanning objectief onderbouwen met People Analytics
Strategische personeelsplanning objectief onderbouwen met People Analytics Na het lezen van deze white paper weet u: Wat een strategische personeelsplanning (SPP) is Hoe organisaties veranderen door automatisering
Nadere informatie33.City of Things: Uit Antwerpen, Weldra in uw gemeente?
33.City of Things: Uit Antwerpen, Weldra in uw gemeente? Jan Adriaenssens Director City of Things imec Cities are never random. No matter how chaotic they might seem, everything about them grows out of
Nadere informatieSmart Cities Center. Prof.ir. Elphi Nelissen
Smart Cities Center Prof.ir. Elphi Nelissen Inleiding Wat zijn Smart Cities (1) De Smart Cities definitie volgens de TU/e: De uitdaging hoe steden optimaal te ontwerpen en transformeren tot slimme/intelligente
Nadere informatieICT-ontwikkelingen. Gemeentelijke Informatievoorziening op weg naar de Smart city
ICT-ontwikkelingen Gemeentelijke Informatievoorziening op weg naar de Smart city Wouter van de Kasteele, Hoofd van de sector I&B en Johannes van Veen, Strategisch adviseur, CIO office, sector Strategie
Nadere informatieIDEEËN BOOTCAMP 21 september 2017 ONTWERP EN VERBETER WOENSELSE HEIDE WEST
IDEEËN BOOTCAMP 21 september 2017 ONTWERP EN VERBETER WOENSELSE HEIDE WEST copyright. All rights reserved. Oktober 2017 BEHOEFTEN AUTOWIJK 2.0 BEHOEFTE AAN BUITENACTIVITEITEN BEHOEFTE AAN VEILIG VOELEN
Nadere informatieSMART SOCIETY IN NEDERLAND
SMART SOCIETY IN NEDERLAND Roxane Daniels Vereniging Nederlandse Gemeenten 23 april 2019 VVSG Brussel Paraplu-begrip Integrale aanpak van maatschappelijke opgaven Cross-sectoraal Publiek-privaat Bottom-up
Nadere informatieVerslag Smart Lighting college 02 d.d
Studie : Adpt 16-17 College : Smart Lighting Volgnummer : 02 Datum college : 15-02-2017 (ochtend) Datum verslag : 21-02-2017 Opsteller : René Welter Volgende college : 22-02-2017 Locatie : HHS te Delft
Nadere informatieIntelligente verlichting Beter beheersen door beter beheren. Hedzer de Boer Smart Energy Regions, 18 november 2011
Intelligente verlichting Beter beheersen door beter beheren Hedzer de Boer Smart Energy Regions, 18 november 2011 1 2 Sociale veiligheid Gemiddeld 2.5 % van de Nederlanders voelt zich onveilig in zijn
Nadere informatieStructureel resultaat. Eenvoudige integratie. Helder inzicht. Onze klanten
Structureel resultaat Met INSIGHTNOW wordt de kwaliteit van het binnenmilieu op hoog niveau gehandhaafd tegen een fractie van de kosten van infrastructurele maatregelen en verbeteringen. Het inzicht in
Nadere informatieTransformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw
Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw de rol van onderzoek 19 oktober 2017, prof.dr.ir. Jack van der Vorst, lid concernraad Wageningen University & Research Wereldwijde uitdagingen land-
Nadere informatieSMART CITIES: HYPE OR HOPE ERIK VAN DER WAL 16 MEI 2019
SMART CITIES: HYPE OR HOPE ERIK VAN DER WAL 16 MEI 2019 Agenda De ontwikkelingen Wat wil de gelegenheidsgever? Praktijk BPD Waar wij aan denken Speelveld van smart homes/ neighbourhoods/ cities Speelveld
Nadere informatieJaron Weishut. Delft, 7 maart Foto: Alwin Wink
Jaron Weishut Delft, 7 maart 2018 Foto: Alwin Wink In de stad van de toekomst raakt alles steeds meer geïntegreerd 2 wonen werken publieke ruimte mobiliteit energie water circular iteit Homie - wasmachine
Nadere informatieVNG Gemeente Emmen Team DIS
VNG Gemeente Emmen Team DIS 02 MEI 2010 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Datum Ons kenmerk TIS/U201800217 Lbr. 18/016 Telefoon 06 12210356 Bijlage(n) Onderwerp Spelregels voor de digitale
Nadere informatieSOCIAL INFORMATION SYSTEM
De SIS is een tool die oplossingen biedt voor uitdagingen en vragen in de wijk. Het product is vooral sterk in het verbinden van belangen. Zo stelt het organisaties in staat makkelijk en efficiënt met
Nadere informatieMasterclass Value of Information. Waarde creëren voor de business
Masterclass Value of Information Waarde creëren voor de business Informatie en informatietechnologie maken het verschil bij de ontwikkeling van nieuwe business ideeën. Met informatie kunnen nieuwe innovatieve
Nadere informatieSmart Lighting. beleidsontwikkeling ontwerp beheer - onderhoud. uitvoering Smart City. Referentiemodel Smart Urban Lighting
Smart Lighting / expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e uitvoering Smart City beleidsontwikkeling ontwerp beheer - onderhoud informeel beheerst integraal proactief visionair Referentiemodel
Nadere informatieEOS - LED UNDER CANOPY ILLUMINATION
FUEL EOS - LED UNDER CANOPY ILLUMINATION NL LED S CONNECT THE FUTURE EOS PRODUCTEN & APPARATEN LED Luifelverlichting De Luci Series, uitgerust met EOS Technologie, zorgt ervoor dat uw luifel voldoende
Nadere informatieVirtual Reality als hulpmiddel voor onderzoek naar verlichting in de publieke ruimte
Virtual Reality als hulpmiddel voor onderzoek naar verlichting in de publieke ruimte NSVV Lichtcongres Outdoor Antal Haans 26-01-2017 Wat is virtual reality (VR) eigenlijk? definities Virtual reality:
Nadere informatieDynamische en bruisende Spoorzone dromen realiseren achter het spoor, we gaan ervoor
Dynamische en bruisende Spoorzone dromen realiseren achter het spoor, we gaan ervoor Ambitie en Aanleiding Activiteiten Te realiseren waarden Onze werkwijze Ambitie Spoorzone met allure * Kwaliteitsverbetering
Nadere informatielaboratoria mobiele alternatieven
laboratoria mobiele alternatieven Wat is Lama? LaMA is een participatief modeltraject dat vertrekt vanuit co-creatie. we brengen één zone in kaart waarbinnen we werken en testen we gaan participatief aan
Nadere informatiePhilips Innovations labs helpt u met het verbeteren van uw producten, prototypen en processen. - Eindhoven
Philips Innovations labs helpt u met het verbeteren van uw producten, prototypen en processen. - Eindhoven Contactpersoon Ben Broers 0402748883 b.m.f.broers@philips.com Adresgegevens High Tech Campus 7
Nadere informatieSmart Lighting. beleidsontwikkeling ontwerp. beheer - onderhoud. realisatie. Smart City. exploratief adoptief adaptief visionair
Smart Lighting / expertise in smart lighting & smart cities @ TU/e beleidsontwikkeling ontwerp realisatie Smart City beheer - onderhoud exploratief adoptief adaptief visionair Referentiemodel Smart Urban
Nadere informatieHEALTH CARE LAB. Scannen Visualisatie 3D Printen Simulatie Big Data Smart Textile Robotica Applicatie Sensoring
HEALTH CARE LAB Scannen Visualisatie 3D Printen Simulatie Big Data Smart Textile Robotica Applicatie Sensoring Medische proeftuin en R&D centrum voor nieuwe innovaties Concept HEALTH CARE LAB Inleiding
Nadere informatieBouw uw digitale toekomst. Connected Lighting voor kantoren
Bouw uw digitale toekomst Connected Lighting voor kantoren Wij zijn altijd connected Het internet heeft alles veranderd De verschuiving van analoog naar digitaal heeft onze wereld de laatste 30 jaar volledig
Nadere informatieSustainder Het begint met licht. Ontdek hoe we met slimme verlichting werken aan een duurzame samenleving.
Sustainder Het begint met licht Ontdek hoe we met slimme verlichting werken aan een duurzame samenleving. Sustainder Een nieuw bedrijf met veel ervaring Sustainder is een nieuw, innovatief Nederlands bedrijf
Nadere informatieActualisatie Groenbeleid Presentatie Raadswerkgroep Nieuwe ruimte Sector Ruimtelijke Expertise 1 maart 2016
Actualisatie Groenbeleid 2016 Presentatie Raadswerkgroep Nieuwe ruimte Sector Ruimtelijke Expertise 1 maart 2016 Nieuwe Ruimte Drie pijlers: Thematisch Welstandsbeleid Groenbeleid Parkeerbeleid Gebiedsgericht
Nadere informatieSmart Mobility Amsterdam. Tijs Roelofs X Smart Mobility Manager X CTO X City of Amsterdam
Smart Mobility Amsterdam Tijs Roelofs X Smart Mobility Manager X CTO X City of Amsterdam Inhoud 1. Mobiliteit in Amsterdam 2. Smart Mobility trends 3. Innovatie strategie & projecten 4. Amsterdam MaaSterplan
Nadere informatieDe wereld verandert. En in die transitie liggen kansen. Wij maken bedrijven blijvend beter.
De wereld verandert. En in die transitie liggen kansen. Wij maken bedrijven blijvend beter. building better// De filosofie die bepalend is voor het denken en doen van dutch. Met een prikkelende kijk op
Nadere informatieDATAGEDREVEN WERKEN BINNEN DE OVERHEID
Driedaagse leergang: DATAGEDREVEN WERKEN BINNEN DE OVERHEID Vrijdag 5 en 12 april en woensdag 17 april, Den Haag Doelgroep: Beleidsonderzoekers Statistici Data managers Kennismanagers binnen de overheid
Nadere informatieDen Bosch Data Week. Alle tijden, locaties en programmaonderdelen zijn nog onder voorbehoud. 29 oktober tot en met 3 november 2018
Den Bosch Data Week 29 oktober tot en met 3 november 2018 Laat je inspireren door wat er allemaal met data kan. Hoe het je kan helpen, waar je het kunt inzetten en wat het je brengt. Ervaar hoe het is
Nadere informatieMet genoegen kondigen we de verkiezing van De Slimste Binnenstad van Nederland aan.
Gemeente t.a.v. het College van Burgemeester en wethouders Datum: 24-2-2015 verkiezing@smartdatacity.org Aankondiging Slimste Binnenstad van Nederland Bijlage: Toelichting Geacht college, Met genoegen
Nadere informatieSlim In De Stad MOD-LAB. Mobile Digital Lab
Slim In De Stad Mobile Digital Lab Slimme steden vragen slimmer onderwijs Context Brussel, stadslabo grote maatschappelijke en ruimtelijke uitdagingen: samenleven in diversiteit, (kans)armoede, meertaligheid,
Nadere informatieSTRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN
STRATEGISCHE COÖRDINATIE OOSTENDE MAKEN WE SAMEN EEN NIEUWE MISSIE VOOR OOSTENDE Oostende maken we samen. Elke burger en ondernemer is betrokken bij een open beleid. Dat maakt van Oostende een slimme,
Nadere informatieVisie op Valorisatie. van onderzoeken naar ondernemen. InnoTep, Radboud Universiteit Nijmegen, 30 september 2011. Maarten van Gils
Visie op Valorisatie van onderzoeken naar ondernemen InnoTep, Radboud Universiteit Nijmegen, 30 september 2011 Maarten van Gils Agenda Persoonlijke introductie Het onderzoeken bij MICORD De overgang in
Nadere informatieRepubliq Dag van de Stad. 29 oktober 2018
Republiq Dag van de Stad 29 oktober 2018 Agenda Over Republiq Smart Cities: voorbeelden Smart City Rotterdam Over Republiq Stevige ambitie Publiek vastgoed Vastgoed, strategie en financiën Data scientist
Nadere informatieDagelijks 1.4 miljoen kilometer. Fietsen in Kopenhagen fietsen per dag op Nørrebrogade. 42% van ritten werk/school per fiets
Fietsen in Kopenhagen 42% van ritten werk/school per fiets Dagelijks 1.4 miljoen kilometer 42600 fietsen per dag op Nørrebrogade Klimaatplan: CO2 neutraal in 2025 Fietsstrategie: 50% van alle ritten per
Nadere informatieStand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer
Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer AUTEURS Jonathan Desdemoustier, onderzoeker-doctorandus, Smart City Institute, HEC-Liège, Universiteit van Luik (België)
Nadere informatieE3 SLIM Smart Lighting In Metropolitan areas
E3 SLIM Smart Lighting In Metropolitan areas Eindrapportage Onderzoeksrapportage - 24 februari 2014 dr.ir. Elke den Ouden & dr.ir. Rianne Valkenburg Intelligent Lighting Institute Introductie Stuurgroep
Nadere informatieLang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler
Lang leven het Smart Grid! Nu het gebouw nog! Wim Zeiler Context 40% van alle energie wordt in de westerse wereld gebruikt in gebouwen [1] Elektriciteit is een duurzame energie drager Een nieuw type elektriciteitsnet
Nadere informatieHet SenseLab. Een Speeltuin voor de Zintuigen. Philomena M. Bluyssen
Het SenseLab Een Speeltuin voor de Zintuigen Philomena M. Bluyssen COLOFON Tekst Dit boekje is geschreven door Philomena M. Bluyssen van de Technische Universiteit Delft, Faculteit Bouwkunde, leerstoel
Nadere informatieAGILE WERKEN WAT IS DE TOEGEVOEGDE WAARDE VAN FM, HR EN IT VOOR EEN SUCCESVOLLE & EFFECTIEVE AGILE WERKOMGEVING?
AGILE WERKEN WAT IS DE TOEGEVOEGDE WAARDE VAN FM, HR EN IT VOOR EEN SUCCESVOLLE & EFFECTIEVE AGILE WERKOMGEVING? Onderzoeksprogramma 2018 /2019 AGILE WERKEN 2 Beste lezer, We kunnen niet meer om agile
Nadere informatieDrempels. droom. werkelijkheid
Drempels tussen droom en werkelijkheid Een dynamisch groen kennissysteem, midden in de praktijk In de groene sector spelen vraagstukken waar direct en gerichte antwoorden voor nodig zijn. Goede oplossingen
Nadere informatieWhere innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation*
Where innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation* *Deze major is formeel onderdeel van de bacheloropleiding Technische Innovatiewetenschappen TU/e Bachelor College De Technische
Nadere informatieLeren omgaan met sensordata: Helpen sensormetingen bij aanpak lucht en geluid? 7 maart 2018 Rijswijk. Gemeente Leidschendam-Voorburg 1
Leren omgaan met sensordata: Helpen sensormetingen bij aanpak lucht en geluid? 7 maart 2018 Rijswijk Gemeente Leidschendam-Voorburg 1 Doel workshop Opzet proef Smart City Living Lab Ervaringen LV Discussie
Nadere informatieDe balans herstellen tussen big data en inzichtelijke informatie FREESTONE SERVICE OFFER INTELLIGENT REPORTING
De balans herstellen tussen big data en inzichtelijke informatie FREESTONE SERVICE OFFER INTELLIGENT REPORTING IS DEZE SITUATIE HERKENBAAR? 1. Je hebt geïnvesteerd in dure IT-systemen voor human resources,
Nadere informatieEen duurzaam en energieneutraal eiland - hoe mooi is dat?
Een duurzaam en energieneutraal eiland - hoe mooi is dat? Hoe mooi zou het zijn als Ameland op een duurzame manier kan voorzien in zijn eigen behoefte aan elektriciteit, warmte en water? Stel je voor:
Nadere informatieMobiliteit in smart cities. Ben Dankbaar InnoTeP 29 september 2017
Mobiliteit in smart cities Ben Dankbaar InnoTeP 29 september 2017 Innovatie in automobiliteit De automobiel als massaproduct bestaat nu ongeveer 100 jaar Er zijn voortdurend talloze verbeteringen aangebracht,
Nadere informatieSammode Smart Lighting Concept
Sammode Smart Lighting Concept Het Sammode Smart Lighting Concept is opgebouwd uit zeer duurzame armaturen, die voorzien zijn van slimme lichtbesturingscomponenten zoals actuatoren (controllers en LEDdrivers)
Nadere informatieWhere innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation*
Where innovation starts Vakken eerste jaar major Sustainable Innovation* *Deze major is formeel onderdeel van de bacheloropleiding Technische Innovatiewetenschappen TU/e Bachelor College De Technische
Nadere informatieCo-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel
Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel Inge Liekens (Vito) Stijn Vranckx (Vito) Onno Giller(IHE Delft) co-design workshop, 15 januari, Antwerpen Ground
Nadere informatieTrefdag Informatie Vlaanderen. Inleiding Jeroen Windey Administrateur-Generaal ABB 30 november 2017
Trefdag Informatie Vlaanderen Inleiding Jeroen Windey Administrateur-Generaal ABB 30 november 2017 Slimme steden maken deel uit van een breder debat Nick Smicek, The Guardian vs Rogier De Langhe, Wetenschapsfilosoof
Nadere informatieSensor City Presentatie meeting Digitale Steden Agenda. TT Circuit Assen, 16 juni 2016
Sensor City Presentatie meeting Digitale Steden Agenda TT Circuit Assen, 16 juni 2016 1 Focus op sensor technologie Elementen van Living Lab Assen Living Lab: open innovatiesysteem gericht op de gebruiker
Nadere informatieCOLLEGEREEKS BLOCKCHAIN & FINTECH
COLLEGEREEKS BLOCKCHAIN & FINTECH WAT KUNNEN DEZE OPKOMENDE TECHNOLOGIEËN VOOR JOUW ORGANISATIE BETEKENEN? NYENRODE. A REWARD FOR LIFE 1 2 INLEIDING Blockchain geldt als dé grote belofte als het gaat om
Nadere informatieHogere omzet met loyale klanten
m e t e n, w e t e n é n v e r b e t e r e n Hogere omzet met loyale klanten Luistert u naar uw klant? Staat uw klant écht centraal? Gaat u de dialoog aan met uw klant om verbeteringen te bespreken? In
Nadere informatieopdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil
opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil Workshop Derk K. Kremer Derk Kremer Even voorstellen. TUD Civiele Techniek en Bedrijfskunde Directeur Eestum Management, een onafhankelijk adviesbureau
Nadere informatieGemeentelijke regisseurs. Regisseren en de kunst van de verleiding
Gemeentelijke regisseurs Regisseren en de kunst van de verleiding Van traditioneel management naar modern regisseren De gemeente heeft de regie dat gebeurt niet zomaar, en ook niet van de ene op de andere
Nadere informatieHaal het beste uit uw gegevens met geïntegreerde Business Intelligence
Exact Insights powered by QlikView Haal het beste uit uw gegevens met geïntegreerde Business Intelligence Met Exact Insights zet u grote hoeveelheden data moeiteloos om in organisatiebrede KPI s en trends.
Nadere informatieSCRIPTS: Mobiliteitsdiensten voor toekomst Beginnend in heden. Prof. Dr. Henk Meurs, Radboud Universiteit
SCRIPTS: Mobiliteitsdiensten voor toekomst Beginnend in heden Prof. Dr. Henk Meurs, Radboud Universiteit Innovaties in verkeer en vervoer SURF: Smart Urban Regions of the Future (SURF) - Vanuit onder meer:
Nadere informatieINTEGRATIE VAN IOT INFRASTRUCTUUR. LUXE OF NOODZAAK?
BUSINESSCASE INTEGRATIE VAN IOT INFRASTRUCTUUR. LUXE OF NOODZAAK? GOED BEHEER VAN UW WONING OF KANTOORGEBOUW BEGINT MET EEN TOEKOMSTBESTENDIGE IOT-INFRASTRUCTUUR Er worden steeds meer slimme technieken
Nadere informatieWerkbijeenkomst bewonersondernemingen
30 mei 2018 Werkbijeenkomst bewonersondernemingen Ron Horselenberg, Marco van Schagen, Ouke Weijer Kennis in de wijk Hoe kunnen concrete gegevens helpen om beter in te spelen op de vraag uit de wijk? Even
Nadere informatieVitens ontmoet Platform Economie & Ruimte Evert van Harn en Cees van Beukering
Vitens ontmoet Platform Economie & Ruimte Evert van Harn en Cees van Beukering 1 Samen, sneller beter voor mens en maatschappij Next generation economie & landschap E&R Project asset management 3 oktober
Nadere informatieBESCHRIJVING MIJN LEEFOMGEVING EN IK
BESCHRIJVING MIJN LEEFOMGEVING EN IK ROEL VERMEULEN, DAVIDE DONAIRE, REMCO VELTKAMP Dit projectplan is het startpunt voor de student om 1) een voorkeur voor een project uit te spreken en 2) te gebruiken
Nadere informatieProjectgroep Gemeentesupport
Projectgroep Gemeentesupport Samenwerking tussen Stedenlink en het esociety Platform Nederland Dick van Schooneveld, voorzitter Slimme Steden, verhalen uit de praktijk Amsterdam, 6 februari 2013 Waar loopt
Nadere informatieCitizen Science is al een bijzonder oud fenomeen. Een van de eerste toepassingen is een vogeltelling, de zogenaamde Audubon Society s Christmas Bird
Ik wil jullie een korte inleiding geven op citizen science. Dit is samen met burgers en maatschappelijke organisaties een onderzoek uitvoeren. Dus deze partijen voeren het onderzoek uit; ze zijn geen respondent.
Nadere informatieHET POLICY LAB. Tjerk Timan. ScienceWorks 25 mei 2018
HET POLICY LAB Tjerk Timan ScienceWorks 25 mei 2018 SAMENVATTING Het Policy Lab doet gecontroleerde experimenten voor het ontwikkelen van data gedreven beleid zodat beleidsmakers veilig kunnen experimenteren
Nadere informatieProeftuin Rijswijk experimenteren en innoveren in Rijswijk
Proeftuin experimenteren en innoveren in Door Mark Storm, D66 is een doorsnee gemeente. Heel gewoon. Dat klinkt misschien onaardig, maar wat ik bedoel is dat we eigenlijk alles hebben. Klein en dorps maar
Nadere informatieINTERACTIEVE MARKTCONSULTATIE OPENBARE VERLICHTING EN DATA
INTERACTIEVE MARKTCONSULTATIE OPENBARE VERLICHTING EN DATA Versie 2.1 Datum 25-02-2017 SAMENVATTING De gemeente Renkum heeft een oud areaal en wil dit moderniseren. De gemeente wil een opdrachtnemer voor
Nadere informatieVerlichting door de ogen van de gebruiker
Kwaliteit van installaties in de utiliteitsbouw: Verlichting door de ogen van de gebruiker Dr. ir. H.IJ. (Hester) Hellinga Themabijeenkomst Kwaliteit van Installaties door DEKRA en UNETO-VNI 29 maart 2017
Nadere informatieBeterschap!
Beterschap! http://omooc.nl/inzicht/digitale-revolutiehoofdstad/ Innovatie in Amsterdam Innovatie hoofdstad van Europa City as a platform Innovatie in Amsterdam is van alle tijden Amsterdam Overheid Canals
Nadere informatieURBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Beta
ROADMAP 2017-2020 URBINN Roadmap URBINN is de ontwikkeling van een duurzaam autonoom voertuig voor de last mile en is in 2016 gestart vanuit De Haagse Hogeschool / Betafactory. Introductie Mobiliteit
Nadere informatieFrank Krommenhoek. Smart LED
Frank Krommenhoek Smart LED Achtergrond Agenda Trends in (LED) verlichting Concept Smart LED Case Total Smart Building ICT neemt een steeds belangrijkere rol in als backbone van de organisatie ook voor
Nadere informatieWelkom in het Horizon College
Welkom in het Horizon College Bij het Horizon College maken we onze naam waar: we geven middelbaar beroepsonderwijs dat bij jou past en jouw horizon groter maakt. We leren je niet alleen een vak met toekomst,
Nadere informatieSlimme straatverlichting voor de stad van morgen
Slimme straatverlichting voor de stad van morgen Organisatie van technologisch geïnspireerde bedrijven in België Aeronautics, Space, Security & Defence industries 1800 lidbedrijven in 6 industrieën Building,
Nadere informatielaboratoria mobiele alternatieven
Drie jaar LaMA laboratoria mobiele alternatieven Wat is Lama? LaMA is een participatief modeltraject dat vertrekt vanuit co-creatie. we brengen één zone in kaart waarbinnen we werken en testen we gaan
Nadere informatieFakton: 'Grootste uitdaging ligt in het veerkrachtig maken van steden' :10
Fakton: 'Grootste uitdaging ligt in het veerkrachtig maken van steden' 29-05-2017 10:10 Fakton bestaat 35 jaar. Al 35 jaar verbindt bureau Fakton publieke en private vastgoedpartijen met strategische-,
Nadere informatieCIV SMART TECHNOLOGY
CIV SMART TECHNOLOGY Uitgebreide managementsamenvatting Plan van Aanpak Centrum voor Innovatief Vakmanschap Smart Technology Ten behoeve van subsidie aanvraag Regionaal Investeringsfonds door de partners
Nadere informatie10 klimaatmaatregelen voor innovatie
10 klimaatmaatregelen voor innovatie We hebben als overheid de ambitie om bij de te dragen in Vlaanderen als topregio. Vandaag leven we in een context van beperking. Van meer, met minder. En nóg meer met
Nadere informatieVOOR VERKEERSINFORMATIE IN BINNENSTEDELIJK GEBIED EN TIJDENS EVENEMENTEN
SMART CITY MESSENGER VW 750 VOOR VERKEERSINFORMATIE IN BINNENSTEDELIJK GEBIED EN TIJDENS EVENEMENTEN PRAKTISCH IN FORMAAT, ZONNE-ENERGIE EN SLIM AANGESTUURD VIA TRAFFIC FLEET CO 2 -NEUTRAAL, MANOEUVREERBAAR
Nadere informatieAnalyse enquête GVAG. Individueel en binnen groep. Tussen groepen
Analyse enquête GVAG Individueel en binnen groep Betrokkenheid hoog (bestuur, thematrekkers en groepen) Projectgroepen verdienen aandacht Vaardigheden sluiten aan bij rol versus praktijk Jaarplannen wel
Nadere informatieMastermind groep. Business Development. Leiderschap in het creëren van een sterke business
Mastermind groep Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business Business Development Leiderschap in het creëren van een sterke business In turbulente tijden staat uw business voortdurend
Nadere informatiesmartops people analytics
smartops people analytics Introductie De organisatie zoals we die kennen is aan het veranderen. Technologische ontwikkelingen en nieuwe mogelijkheden zorgen dat onze manier van werken verandert. Waar veel
Nadere informatieService Offer SMART building. Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer
Service Offer SMART building Van SMART technologie naar SMART gebouwbeheer Herken je deze situatie? En het wordt nog complexer 1 2 3 4 5 6 Het is moeilijk om te bepalen welke van de laatste SMART technologieën
Nadere informatiePosition Paper. Samenwerking Noord. Samenwerken door Samen te Doen!
Position Paper Samenwerking Noord Samenwerken door Samen te Doen! Mei 2015 Samenwerking Noord is een netwerkorganisatie van (semi)overheidsorganisaties gericht op een duurzame ontwikkeling van de ICT functie
Nadere informatieWelkom bij de seminarreeks: De Toekomst van Implementeren
Welkom bij de seminarreeks: De Toekomst van Implementeren Datum: 22 oktober 2013 Onderwerp: Human Centered Design Door: Rutger Hangelbroek Rabobank Groep ICT KIM Spreker: Maarten Korz De vakvereniging
Nadere informatie