Ze zijn met veel meer dan je denkt

Transcriptie

1 Ze zijn met veel meer dan je denkt...mensen die in de knoop zitten Niet meer weten waarin of waaruit, de eindjes niet aan elkaar kunnen knopen, geen aanknoping vinden in het gangbare netwerk, in de touwen hangen bij tegenslag, bezorgd zijn om de zorg die nodig is, geen wijs geraken uit het kluwen van dienstverlening, grijs worden in isolement. Voor de lokale beleidsverantwoordelijke een zorg: je wil die knoop ontknopen. Je hebt wel wat touwtjes in handen en het ontbreekt je niet aan energie om aan touwtjes te trekken maar dikwijls wordt na het getouwtrek de knoop alleen maar strakker, het netwerk onzichtbaar. Onbegrip en frustratie groeien, langs alle kanten. Mission impossible? Of ligt de ontknoping voor de hand? Zorgnetwerken of de ontknoping van sociale u itsluiting!

2 ..de KNOOP... In de knoop omwille van ziekte, schulden, echtscheiding, werkloosheid, armoede, eenzaamheid, verslaving, rouwproces, slechte huisvesting, een misstap met juridische gevolgen, Whodunit is hier een misplaatste vraag. De vraag naar schuld of de schuldige lost niets op. Whodoesit klinkt al beter. Wie doet iets en wat kunnen zorgnetwerken doen? Whodidit? We tonen een paar good practices. Helpt om het te doen. Zorgnetwerken ontknopen! Netwerken dichten een samenleving door te ontknopen én aan te knopen. Met kleine stappen en grote ogen, midden het kluwen maar met een wijde blik op losse uiteinden wordt ruimte gecreëerd. Het gebeurt via kleinschalige dienstverlening, ontmoeting, verwijzing, kortbij kortom: nabijheid. Knooppunt tussen beleid en burger, tussen mens en isolement, tussen verwarring en ontwarren. Zorgnetwerken als knooppunten tot ontknoping: precies wat samenleven levend maakt.

3 ...ONTKNOPEN! Een goede ontknoping gebeurt veelzijdig. Zorgnetwerken hebben dan ook veel lussen en troeven. Vertaling van lokale signalen naar het lokale beleid en dit keer niet via de gewone kanalen Breed vertakt, veel uiteinden, en dus ook overal aanwezig. Nabijheid is eigen! Aanknopingspunt van en voor zowel vrijwilligers, verenigingen, dienstencentra, OCMW, Projectmatig, snel en flexibel inspelend op nieuwe behoeften Gedragen door ervaringsdeskundigen Een netwerkcoördinator als surplus: binding tussen burger en netwerk en beleid, tussen beleid en burger en netwerk, tussen netwerk en beleid en burger. Altijd in touw dus. Techniek van het ontknopen ontknopen vraagt geduld, inzicht, een grondig bekijken vanuit alle hoeken en kanten, - voorzichtig ruimte geven en knopen tot lussen maken losse rafels onverwacht samenbrengen valse knopen blootleggen,alle dimensies gebruiken, een bochtig traject volgen zonder de draad te verliezen...tot de ontknoping volgt. Op 50 jaar besloot ik om op mijn 60ste te stoppen met werken en dan meer sociaal engagement te doen. We hebben zoveel geluk gehad: samen zijn, werk hebben, gezond zijn, geen financiële problemen Nu is het tijd om iets terug te doen Een vrijwilliger over zijn inzet Het netwerk vervult in eerste instantie een signaalfunctie, spoort zorgbehoevende personen op, verwijst door, legt linken met bevoegde diensten en geeft informatie door. Een opbouwwerker

4

5

6 Buren voor Mekaar Hoegaarden Kroniek 2005: aftoetsing project bij lokale actoren 2005: opstartfase 2006: 1ste positieve evaluatie : uitbreiding van het project 2009: Buren voor Mekaar wordt opgestart in alle deelgemeenten van Hoegaarden 2009: aanwerving deskundige vrijwilligerswerking Projecten aanmeldingssysteem: hulpvragers contacteren rechtstreeks één van de vrijwilligers contacten, bezoekjes, hulp problemen informatie over dienstverlening tweemaal per jaar een ontmoetingsmoment Minder Mobielen Centrale steunpunt Mantelzorg eenmaal per maand gezond en budgetvriendelijk koken Cijfe rs in beeld in 2005: 15 vrijwilligers actief 600 contacten in 2012: 46 vrijwilligers actief 1287 hulpvragen waarvan 54% naar sociaal contact 10 chauffeurs, 23 klanten, 3680 kilometers sociaal vervoer 199 gebruikers..knoop AAN MET JOUW BELEID! Op gemeentelijk, stedelijk en provinciaal niveau worden volop beleidsplannen gesmeed. Zoeken om de lokale samenleving beter en goed te doen samen leven of politiek als de kunst van het best haalbare, betaalbare en goed realiseerbare. Zorgnetwerken zijn meer dan een kans tot een goede ont-knoping van sociale uitsluiting. Ze maken een brug tussen beleid en burger, bereiken andere hoeken en gaatjes, brengen vrijwilligers in touw voor diverse, nabije en nodige vormen van dienstverlening. Noodzakelijk als aanknooppunt tussen het vele vrijwilligerswerk en het lokale beleid, is de rol van de netwerkcoördinator. Maak plaats voor deze functie binnen de beleidsplannen en werk naar de ontknoping toe! Uiteraard biedt Samenlevingsopbouw ondersteuning: o.a. dankzij een wetenschappelijke studie (Howest, najaar 13), de website (vanaf najaar 13), een uitgewerkt draaiboek en een studiedag (voorjaar 14). Meer info en praktijkvoorbeelden:

7 DE KNOOP-AAN-KAART! Hiernaast vind je een toffe reminder. Ben je zelf overtuigd van de kracht van zorgnetwerken? Wens je op het lokale vlak nog meer ondersteuning voor dit idee? Stuur de kaart dan door naar collega s burgemeester of OCMW-voorzitters, naar de gouverneur of verantwoordelijk gedeputeerde, naar Vlaams minister Vandeurzen Stuur door, gooi het touw uit en veranker het idee van zorgnetwerken op alle mogelijke beleidsniveaus!

8 Colofon: Input: Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen, ZOHRA (Avelgem), Buren voor Mekaar (Hoegaarden), Intergemeentelijke dorpsdienst Nestor Concept en redactie: WoordWerk Vansevenant Illustratie: Lien Geeroms Vormgeving: Folio Brugge Afwerking: De Bieweg, Roeselare Drukwerk Drukkerij Hudders Oedelem v.u. Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen vzw Torhoutsesteenweg 100A 8200 BRUGGE Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen, Cera en veel anderen zijn overtuigd van de mogelijkheden, kracht, vindingrijkheid en efficiëntie van Zorgnetwerken als Ontknopers van sociale uitsluiting