Lokaal jeugdbeleid en maatschappelijk kwetsbaren

Transcriptie

1 Lokaal jeugdbeleid en maatschappelijk kwetsbaren Inleiding voor lokale beleidsverantwoordelijken Brussel, 1 april 2010

2 maatschappelijk kwetsbaar? Onderzoek Lode Walgrave en Nicole Vettenburg (KU Leuven) - Gemeenschappelijke kenmerken regelmatige gevangenisklanten? Moeilijke relatie met leerkrachten en school kwetsende ervaringen. Culturele kloof ook sociaaleconomisch te duiden. Kwetsingen zijn cumulatief en reproduceren zich in relaties met andere maatschappelijke instituties en hun vertegenwoordigers. (Ook in het jeugdwerk.) Relatie is belangrijker dan positie.

3 maatschappelijk kwetsbaar? Sociaal-economisch-culturele risicofactoren verhogen kans op kwetsing Ouders maatschappelijk gekwetst Ouders laaggeschoold (moeder!) Opgroeien in armoede Behoren tot een etnisch-culturele minderheid Opgroeien in omgeving met langdurige werkloosheid vader of broers

4 maatschappelijk kwetsbaar? Kwetsende ervaringen in relatie met instituties, voorzieningen en hun vertegenwoordigers Lage maatschappelijke participatie. Ervaren hoge drempels bij maatschappelijke dienstverlening en sociaal-cultureel aanbod. Laag vertrouwen of wantrouwen ten aanzien van bestaande aanbod. Sterk gevoel van sociale onveiligheid. Neigen naar isolement in peergroup.

5 maatschappelijk kwetsbaar? Maatschappelijk kwetsbaar is degene die in zijn contact met de maatschappelijke instellingen telkens weer te maken krijgt met de controlerende en sanctionerende aspecten ervan en minder geniet van het positieve aanbod. Lode Walgrave

6 strategie? Werken op drie niveaus: De doelgroep maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren: ontdekken, versterken en ondersteunen. Maatschappelijke dienstverlening en sociaal-cultureel aanbod: doelgroepgericht aanbod en toegankelijker maken van het bestaande aanbod. Werken op de relatie tussen doelgroep en instituties: brug- en signaalfunctie. Belang van geïntegreerde aanpak.

7 de doelgroep ondersteunen Grote behoefte aan veilige haven, warmte en waardering. Actief beschikbare ankerfiguur is doorslaggevend. Kennen doelgroep. Vertrouwen opbouwen. Ondersteuning bieden. Lange termijn continuïteit. Ontmoetingskansen creëren. Een veilige plaats waar men welkom is. Mogelijkheid om ervaring uitwisseling tussen lotgenoten. Een steunpunt om van te vertrekken en naartoe terug te keren. Is een ontmoetingsplaats mogelijk? Is een positief beleid ten aanzien van ontmoeting in de publieke ruimte mogelijk?

8 maatschappelijk aanbod Tweesporenbeleid: De bestaande maatschappelijke dienstverlening toegankelijker maken. Jeugdbeleid is breder dan jeugdwerkbeleid. Specifiek aanbod ten behoeve van bijzondere doelgroepen. Gecoördineerde beleidsaanpak met participatiekansen voor de doelgroep.

9 maatschappelijk aanbod Activeren van de voorzieningen (Nicaise/HIVA): Onderwijs: activeren van het LOP, ondersteunen inspanningen ten behoeve van participatie maatschappelijk kwetsbaren. Hulpverlening: activeren welzijnssector door stimuleren presentie. Vrije tijd: Toegankelijkheid van bestaande mainstream aanbod. Draagkracht (vrijwilligers) en perspectief zijn beperkt (gericht op andere doelgroep). Belang van vorming monitoren. Aanvullen met ondersteuning of oprichting van initiatieven specifiek gericht op de maatschappelijk kwetsbaren (ankerfiguur, ontmoeting). Andere beleidsdomeinen: huisvesting, arbeid

10 relatie doelgroep-omgeving Faciliteren en waarderen van de brug- en signaalfunctie van de vertrouwensfiguren van de jongeren. Garanderen van voldoende autonomie. Bredere sturing van de beleidsinspanningen: betrekken van de belangrijkste actoren in een stuurgroep jeugdwelzijn (jeugddienst, OCMW, preventiedienst, LOP, integratiedienst, politie ). Werken aan maximale participatiekansen van de jongeren bij de op hen gerichte beleidsinspanningen.

11 tot besluit Jeugdbeleid is breder dan jeugdwerkbeleid. Jeugdbeleid ten behoeve van maatschappelijk kwetsbare groepen beperkt zich niet tot kansen in de vrije tijd. Het gaat om het versterken van de participatiekansen in alle levensdomeinen. Het gaat dus ook over de kwaliteit van het onderwijs, het recht op welzijn, het recht op arbeid, het gebruik van de publieke ruimte Het lokale niveau kan niet alles oplossen. Samenwerking werkt.