Down with meritocracy. Weg met Meritocratie. Een Open brief die Michael Young de Guardian toestuurde, 29 juni, 2001

Transcriptie

1 Down with meritocracy Weg met Meritocratie. Een Open brief die Michael Young de Guardian toestuurde, 29 juni, 2001 Vertaald en toegelicht door: Ludo D. Couvreur Michael Young, Down with Meritocracy, 29 June, 2001, The Guardian UK, Politics, Comment, Guardian News and Media Limited or its affiliated companies. All rights reserved. Toelichting bij de brief: 2015 Ludo D. Couvreur reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 1

2 reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 2

3 De context van de brief. Michael Young 1 ( ), Brits socioloog, politicus (House of Lords, ) en hervormer was een van de architecten van de naoorlogse welvaartstaat in Verenigd Koninkrijk. In 1958 publiceerde hij het satirische boek: The Rise of Meritocracy 2. Meritocratie is als begrip niet meer weg te denken uit onze samenleving. Dat hebben we in de eerste plaats te danken aan Michael Young zijn boek. Hij stelde daarvoor het woord meritocratie samen uit het Latijnse woord mereō (verdienen, waardig zijn) en het Oud Griekse voorvoegsel κρατία kratia, (in het Engels cracy ), wat macht hebben betekent. In het boek laat Young het jaar 2034 samenvallen met 1958, het jaar waarin hij het boek publiceert. Hij laat een doctorandus socioloog, de fictieve auteur, in 2034 terugblikken op de manier waarop de Engelse samenleving zich sinds 1874 tot de meritocratische samenleving van 2034 heeft ontwikkeld. Gedurende die 160 jaar werd het onderwijs gebaseerd op de meritocratische standaarden van IQ en persoonlijke inzet 3, steeds verder uitgebouwd. Iedereen wordt er, ook na het onderwijs, steeds opnieuw en weer opnieuw getest om de vorderingen te kennen en vast te leggen. De samenleving is vol lof voor dit systeem. Ze legt immers een grote nadruk op gelijke kansen, onderwijs, diploma s en de open competitie voor posities van macht en status. Posities worden er toegekend op basis van de behaalde resultaten bij de meritocratische standaard testen. In die maatschappij, die volgens deze meritocratische standaarden is opgebouwd, is ongelijkheid rechtvaardig verdiend. Soms vallen er af, anderen krijgen nieuwe mogelijkheden om hun nieuwe kunnen te demonstreren. Doch wanneer ze verschillende malen als domkop geklasseerd werden, kunnen ze niet langer meer doen alsof. Langzaam vormen zij die niet afvallen maar opklimmen, een meritocratische elite. Die meritocratische elite werd arroganter en ijdel. Het werd een maatschappij van meritocratische aristocraten, zichzelf steeds meer en meer waard achtend, neerkijkend op de domkoppen. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 3

4 Maar op het einde van het boek, in een voetnoot, eindigt die maatschappij bloedig. De verliezers (vrouwen), komen in opstand. De meritocratische maatschappij had de onderkant van de ladder buitengesloten. Van de meritocratische ladder vallen betekende, slavenwerk, een laag loon, dichter bij de ellende leven, en zonder enig aanzien. Francis Bacon had al door dat dit tot opstanden en onrusten kon leiden 4. Vandaag weten velen wat een merit-rating betekent. Het oordeel van de manager, de chef, over je verdienste. Het is een vaste terminologie geworden in Human Resources management praktijken voor een rechtvaardiger verloning. Met het digitale tijdperk werd het testen op merit een permanentie. Er is HR software voor ontworpen en ze wordt gebruikt om de merit een schijn van objectiviteit toe te kennen 5. Waar de testen, in de tijd dat Young zijn boek schreef, in het Engelse onderwijs op 11 jaar werden afgenomen om de verdere studierichting te bepalen, vangen ze vandaag aan met knip en kleurvaardigheden bij kleuters zelfs hun projectweek moet beoordeeld worden, vertelde mij onlangs een verontwaardigde ervaren kleuterjuf. Recruteringsbedrijven zetten de merit rating na de studies voort, en bedrijven en andere instituten zorgen voor de permanentie ervan. Binnen die instituten wordt men aan de hand van de merit standaarden een klasse toegewezen: de job classificatie. Pluraliteit is er herleid tot die van een getal, een rating. Wat ik kan, vult in wie ik ben met een cijfer. Het is alsof de wereld waarin men geboren wordt, een productiemachine van nieuwkomers is vol met fouten waaruit de kwaliteit dient geselecteerd te worden aan de hand van de kwaliteitsstandaarden van de meritocratie. Er is een veelvoud aan herwerkingsinsituten ontstaan om wat de norm niet haalt kwalitatief bij te werken: competentieonderwijs, therapieën 6, herscholing, heroriëntering Voor wat niet herwerkbaar is, bestaat er stilaan geen recyclagepark meer. Zelfs de productiemachine voor nieuwkomers wordt aangepast naar de behaalde rating als volwassene: dating sites voor hooggeschoolden. Genetische selectie op basis van de meritocratische status. De ratingverschillen hebben in de laatste decaden voor nieuwe sociale classificaties gezorgd, aangemoedigd door onderwijs, politiek en economische cultuur en de status van rijkdom. Velen hebben de ontbrekende termen in de schijnbaar wiskundige vergelijking waarmee Young het begrip meritocratie betekenis gaf: meritocratie = IQ (diploma) + verdienste, helemaal niet ingezien. In die formule ontbreken termen als reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 4

5 sociaal gelijke kansen, de toegankelijkheid van mogelijkheden tot ontplooiing 7, tegenslag, economische en politieke omstandigheden Men is vergeten dat de term uit een satirische sociale roman komt. Een poosje is het anders geweest. Na WOII werden steeds meer kansen geboden om iedereen tot het onderwijs en het hoger onderwijs toe te laten. Ook het nepotisme verdween stilaan. Maar door de steeds hogere nadruk op IQ en verdienste, gingen zij die het maakten dezelfde weg op als de maatschappij die Young in zijn fictie schetst. Sociologen en filosofen spreken vandaag van meritocratische klassen. Niet onterecht. Ongelijkheid is de term van de eerste decaden van de 21 ste eeuw geworden. Die ongelijkheid verdeelt zich niet alleen in sociale meritocratische, vermogens en consumenten klassen maar ook geografische 8 woonklassen: de zichtbare woonsferen van culturele enclaves. Ook het lichaam is door die nieuwe biopower aangetast: leeftijdsverwachting en ziekte typeren zij die afvallen of mislukken. Ze blijven achter met een schuldgevoel door vingerwijzing 9 : een gefaalde meritocratieklim is te wijten aan het eigen IQ (waaronder nu ook competenties) en inzet. In een radio interview bij de 40 ste verjaardag van dit boek (1998), zei Young erover: Ik dacht dat gelijkheid van kansen zoals men dat toen opvatte, en dit vandaag nog doet, een verderfelijke ding was Ik zag de meritocratie zich minder en minder bekommeren om grote massa, haar eerder een cultuur op zichzelf uitbouwen, een elitecultuur met een groot gehalte aan arrogantie. Die zaken zijn grotendeel werkelijkheid geworden. 10 Drie jaar later komt Michael Young in opstand tegen de groeiende ongelijkheid en de elitecultuur aangewakkerd en bestendigd door meritocratie. Bovendien zegt Michael Young: Er is nog nooit een onderklasse geweest die zo met een naakte moraal achtergelaten werd als deze met de opkomst van de meritocratie zijn die massa s, nu zonder leiders, gedeeltelijk beroofd van de kracht van hun stem, want de politieke klasse is een meritocratische elite klasse geworden 11. In juni 2001, een half jaar voor zijn overlijden richt hij zich daarom in een open brief aan de Britse krant The Guardian, tot Tony Blair, de toenmalige premier van het Verenigd Koninkrijk. Tony Blair, die het woord meritocratie nogal ondoordacht kwistig en dubieus gebruikte 12 in zijn publieke toespraken: reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 5

6 - In 1995: We zijn nog lichtjaren verwijderd van een ware meritocratie. - In april 1997: Ik wens een maatschappij die gebaseerd is op meritocratie. - In oktober 1997: De Britse elite heeft afgedaan. Het nieuwe Brittannië is een meritocratie. De meritocratie is, aldus Blair, in twee jaar gerealiseerd tussen 1995 en oktober Laten we even verder luisteren naar zijn meritocratisch discours: - In januari 1999: Het oude establishment wordt vervangen door een nieuwe, grotere, meer meritocratische middenklasse. - In oktober 1999: De meritocratie is gebouwd op het potentieel van de velen, niet de weinigen. - In 2000: De meritocratische gemeenschap is de enige die haar economisch potentieel ten volle kan benutten voor het hele volk. We ontmoeten de meritocratische Blair terug begin februari 2001: In het verleden werd de term meritocratie nogal vaak aangevallen maar het opbouwen van een maatschappij die meritocratisch is, is niet verkeerd maar het is niet voldoende maar toch is het onmisbaar om een waardige en welvarende maatschappij op te bouwen door de barrières die succes in de weg staan te slechten. Voor Blair leek meritocratie synoniem met gelijkheid en kansen. Niemand kon daar iets tegenop hebben. Niemand? Michael Young lees maar: reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 6

7 De brief die Michael Youngde Guardian toe stuurde, 29 juni, 2001: Down with meritocracy Weg met Meritocratie. Michael Young, Down with Meritocracy, 29 June, 2001, The Guardian UK, Politics, Comment, Guardian News and Media Limited or its affiliated companies. All rights reserved. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 7

8 Down with meritocracy Weg met Meritocratie. Vertaling van de brief die Michael Young de Guardian toe stuurde, juni, Michael Young, De man die 40 jaar geleden het woord Meritocratie bedacht 14 wenst dat Tony Blair ophoudt met het te gebruiken. Opmerking: de originele brief bevat geen eindnoten. Alle in de brief aangebrachte eindnoot verwijzingen zijn door mij aangebracht ter verduidelijking. De brief: In ben sterk ontgoocheld over mijn boek uit 1958, De Opkomst Van de Meritocratie. Ik stelde een woord samen dat nu in het algemeen taalgebruik haar ingang heeft gevonden, meer bepaald in de Verenigde Staten, en recent nog een vooraanstaande plaats kreeg in de toespraken van Blair. Het boek was een satire met de bedoeling te waarschuwen, - doch zoals men jammer genoeg kan vaststellen heeft men de waarschuwing in de wind geslagen -, wat Groot Brittannië mogelijks te wachten stond tussen 1958 en de denkbeeldige finale revolte tegen de meritocratie in reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 8

9 Veel van wat in het boek stond is uitgekomen. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat de eerste minister het boek heeft gelezen, niettemin heeft hij zich vastgehecht aan het woord zonder zich bewust te zijn van de gevaren van datgene dat hij verdedigt. De bedoeling met mijn boek, was om een niet- controversiële historische analyse weer te geven van wat er zich in meer dan een eeuw voor 1958 in de maatschappij afspeelde, en meer in het bijzonder sinds de jaren 1870, toen de schoolplicht werd ingevoerd en de toegang tot de openbare diensten geregeld werd met examens en testen. Tot die tijd kreeg men zijn status mee met de geboorte. Doch nu, is status meer en meer verwerfbaar, ongeacht zijn afkomst. Het is inderdaad een zinvolle handelswijze om individuen een baan te geven die aansluit bij hun kunnen. Maar het tegendeel is waar wanneer degenen waarvan men oordeelt dat ze verdiensten hebben van een bepaald type, zich gaan vestigen in een nieuwe sociale klasse die elke toegang voor anderen afsluit. Vroeger waren de gaven en de kennis om goed te zijn in iets her en der verspreid onder de verschillende klassen, maar nu zijn ze sterk geconcentreerd door toedoen van de machine onderwijs. Er heeft zich vandaag een sociale revolutie voltrokken, waarbij scholen en universiteiten zich laten leiden tot de taak om mensen van elkaar te onderscheiden, dit in overeenstemming met de nauw afgelijnde waarde die ze toekent aan de verschillende onderwijsrichtingen. Door haar enorme batterij aan diploma s, certificaten en graden die ze ter beschikking heeft, krijgt een minderheid de stempel van goed bevonden door het onderwijs, en drukt ze de stempel van afkeuring op velen die niet konden schitteren. Vandaag reeds vanaf de tijd dat ze aan de declassering onderhevig zijn, op de leeftijd van zeven jaar of minder. De nieuwe klasse heeft de middelen ter beschikking en controleert deze voor een groot stuk, zodat ze zichzelf kan reproduceren. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 9

10 Ik verwachtte, uit de nogal controversiële voorspelling en de waarschuwing die volgde uit mijn historische analyse, dat de armen en de minder bevoordeelden zich aan de onderkant van de ladder zouden bevinden. Zo is het inderdaad gegaan. Eenmaal gebrandmerkt op school worden ze kwetsbaarder om in de werkeloosheid te belanden. Omdat de anderen die het gemaakt hebben voor zichzelf, dan vanuit een soort medelijden als voor gewonden neerkijken op hen, raken die anderen die het niet maakten, snel gedemoraliseerd. Het is inderdaad hard om leven in een maatschappij die zoveel waarde hecht aan verdienste wanneer men erop gewezen wordt er zelf geen te hebben. Er is nog nooit een onderklasse geweest die zo met een naakte moraal achtergelaten werd als deze. Meer nog. Door het selectieve systeem van het onderwijs kunnen ze geen beroep meer doen op zij die hun natuurlijke leiders zouden kunnen zijn: de mannelijke of vrouwelijke maatschappelijke vertegenwoordigers van de werkende klasse die zich bleven vereenzelvigden met de klasse van waaruit ze kwamen. Hun leiders stonden tegenover de rijken en de machthebbers in een nooit aflatende strijd die ze voerden in het parlement en het bedrijfsleven tussen zij, - die hebben en niet-hebben. Met de opkomst van de meritocratie zijn die massa s, nu zonder leiders, gedeeltelijk beroofd van de kracht van hun stem. In de loop van de tijd zijn er meer en meer die ontgoocheld raken en afgehaakt hebben, in zoverre dat ze geen belang meer hechten aan het uitbrengen van hun stem bij verkiezingen. Ze kunnen niet langer meer stemmen op mensen die hen zouden moeten vertegenwoordigen. Om mijn punt kracht bij te zetten is het goed om de Attlee 15 ( ) en Blair regeringen ( ) 16 naast elkaar te plaatsen. De twee meest invloedrijke kabinetsleden van het Attlee kabinet, waren Ernest Bevin 17, minister van Buitenlandse zaken, en Herbert Morrison 18, toen benoemd als voorzitter van de partij en vice premier. Bevin verliet de school toen hij elf was en ging werken op een boerderij als landarbeider. Hij nam later nog verschillende banen aan: een baan aan als keukenhulpje, dan als loopjongen voor een kruidenier, als kruier, tramconducteur en reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 10

11 pakjesbezorger. Op zijn negenentwintigste was hij actief in de lokale afdeling van de Labour vakbond in Bristol: de Dock Wharf, Riverside and General s Labourer s Union. Herbert Morrison was een nog meer opmerkzame figuur. Zijn weg naar de politieke vertegenwoordiging was niet zozeer te wijten aan de vakbonden maar aan zijn werk bij de lokale overheid. Zijn eerste baan was tevens als loopjongen voor een kruidenier van waaruit hij opklom tot junior winkel bediende en later nog telefoon centrale bediende. Hij werd later zeer invloedrijk als leider van de Londonse graafschapsraad omwille van zijn verdienste als minister van transport in 1929 onder de Labour regering. Zijn succes als minister van transport verwierf hij door datgene te doen wat nu Livingstone 19 en Kiley 20 in onze tijd hopen te kunnen doen: alle gefragmenteerde diensten van ondergronds en bovengronds openbaar vervoer van trams en bussen onder één koepel brengen. Hij slaagde daarin met het London Passenger Transport Board, kortweg het LPTB. Het maakte van het publiek transport van Londen een van de beste ter wereld, en dit gedurende 30 tot 40 jaar. Het werd een model voor alle genationaliseerde industrieën na Een aantal andere leden van het Attlee cabinet, zoals Bevan en Griffiths (beide mijnwerkers), waren van dezelfde lage afkomst, een trots voor de vele gewone mensen die zich hierdoor met hen konden identificeren. Het is een scherp contrast met de regering Blair van wie het kabinet grotendeels gevuld is met leden van de meritocratie. De rijken en de machtigen hebben het wonderlijk goed kunnen doen voor zichzelf in de nieuwe sociale maatschappij. Ze zijn bevrijd van alle mogelijke kritiek van mensen waarnaar ze moesten luisteren. Eens hield dit hen onder controle. Het tegendeel doet zich nu voor onder de regering Blair. De zakelijke meritocratie is in de mode. Als meritocraten van zichzelf geloven (en er zijn er meer en meer die dat doen), dat ze hun vooruitgang louter en alleen aan hun eigen verdienste te danken hebben, dan krijgen ze hiermee het gevoel dat ze alles verdienen wat ze maar kunnen krijgen. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 11

12 Ze kunnen zelfs in grotere mate een onverdraagzame zelfvoldaanheid uitstralen dan die mensen van wie ze weten dat die hun positie niet verkregen hebben omwille van de verdienste, maar omwille van het feit dat ze de zoon of de dochter waren van, de begenadigden van het nepotisme, de vriendjespolitiek. De nieuwkomers kunnen inderdaad van zichzelf geloven dat ze de moraliteit aan hun kant hebben. Die elite is zo zelfverzekerd geworden dat er bijna nergens een rem staat op wat ze zichzelf aan verloningen toe-eigenen. De vroegere beperkingen eigen aan de zakenwereld zijn afgeworpen, en zoals het boek voorspelde, zijn alle mogelijkheden om het eigen nest aan te kleden bedacht en gebruikt. Beloningen en premies zijn de hoogte in gegaan. De genereuze aandelen optie pakketten profileren zich. Top bonussen en gouden handdrukken hebben zich vermenigvuldigd. Het resultaat: er is een algemene toename van de ongelijkheid die met het jaar ernstiger wordt, en dat alles zonder dat er enig geblaat te horen is van de partij die eens zo overtuigend en kenmerkend zich uitsprak tegen ongelijkheid. Valt er iets te doen aan deze meer gepolariseerde meritocratische gemeenschap? Het zou alvast helpen mocht Mr. Blair dit woord schrappen uit zijn publiek vocabularium, of op zijn minst ook de negatieve zijde ervan beschouwen. Het zou nog meer helpen mocht Mr. Brown afstandelijkheid tegenover de nieuwe meritocratie laten blijken door het verhogen van de inkomstbelastingen voor de rijken en, door tevens meer aan de lokale besturen over te laten om zo de lokale betrokkenheid te verhogen en hen via die weg terug toegang te geven naar de nationale politiek. In het boek vindt men tevens de voorspelling dat de selectie op basis van onderwijs zijn toepassing zou vinden op grote schaal, nog verder gaand dan datgene dan wat we nu al hebben. Mijn denkbeeldige auteur, die een hardnekkige voorstander en apostel was van de meritocratie verkondigde nog kort voor de revolutie: dat het nu niet meer nodig is om het niveau te verlagen in een poging om de hogere beschaving uit te breiden tot de kinderen van de lagere klassen. Deze tendens kan als nog worden vermeden. Althans dat hoop ik. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 12

13 Eindnoten. 1 Korte Biografie van Michael Young. Michael Dunlop Young werd geboren in 1915 in Manchester, UK, en spendeerde zijn kinderjaren in Australië. Terug in Engeland bracht hij nog enkele jaren door in strenge scholen tot hij op zijn 14de belandde in een progressieve school waar zijn ouders hoopten dat hij er als een goed geschoolde fruitkweker zou afstuderen. Michael had andere plannen. Hij ging in de London School of Economics rechten te studeren. Een baan die hij nooit uitoefende. In 1945 werd hij onderzoeksdirecteur van de Labour Party waar hij haar basis herschreef: Let Us Face the Future. Labour won de volgende verkiezingen met die slogan, met als premier Clement Attlee. De conservatief Winston Churchill was de verliezer. In 1951 verliet hij die functie bij de Labour Party en ging voor een doctoraat in de sociologie aan de London University. Kort daarna stichtte hij mede het Institute of Communicty Studies. Een onderzoeksinstituut rond huisvesting, armoede en gezinsleven. Dit zou hem nog meer inzicht verlenen in de veranderingen van de maatschappij. Michael Young besteedde veel aandacht aan het onderwijs en het sociale samenleven. Hij lag tussen 1951 en 2000 aan de basis van heel wat nieuwe educatieve instellingen in het V.K. Michael Young, Baron Young of Dartington overleed op 14 januari Michael Young, The Rise of the Meritocracy, , London: Thames & Hudson, Wat niet zo bekend is, is dat Young zijn boek schreef als reactie op de uitwassen van de education act. Met de Education act van 1948 dienden lagere schoolkinderen voortaan op hun 11de een gemeenschappelijke toets af te leggen (het 11-plus examen genoemd). Ze toetste het IQ, de kennis en de mogelijke talenten. De resultaten van die testen leidden tot wat men de tripartiete verdeling van de studenten noemde: de indeling in: geschikt voor academische, technische of beroeps opleiding. De Education Act was de culminatie van een geleidelijke evolutie in het onderwijs van na de eerste wereldoorlog met steeds meer nadruk op IQ en eigen inzet om de plaats in de maatschappij te bepalen. In zijn boek, The Rise of Meritocracy, heeft Young het vooral gemunt op de headmaster van de Manchester Grammar School, Eric James. Die laatste beperkte de toegang tot zijn school tot degenen die excellente resultaten haalden op de 11 plus testen. 4 Zie vertaling Ludo D. Couvreur, vertaling van het essay van Francis Bacon uit 1625: Over Onrusten en Opstanden. 5 SAP, een Duits software bedrijf ( Software, Anwendung und Produkte) ontwikkelde een dergelijke software. We kennen de digitalisering van ratings en evaluaties tevens uit de vele (pseudo) persoonlijkheidstesten van rekruteringsbedrijven. Hoe dergelijke evaluaties ons kunnen omcirkelen blijkt letterlijk uit de benaming van een van dergelijke toetsen: de 306 graden evaluaties. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 13

14 6 Zie ook: Paul Verhaeghe, Het Einde van de Psychotherapie, De Bezige Bij, Amsterdam, Zie hiervoor de Capabities van Amartya Sen en Martha Nussbaum. Martha Nussbaum, Creating Capabilities, The Human Development Approach, Cambridge, MA, 2011, Harvard University Press. 8 Joel Stein, Millennials: The Me Me Me Generation, Mai,20, 2013, Time Magazine, en zie ook: Elizabeth Chang, Neely Tucker, Jessica Goldstein, Clinton Yates, Marcia Davis, March of the Millenials, October, 18, 2013, the Washington Post. 9 Zie ook: Paul Verhaeghe, Identiteit, De Bezige Bij, Amsterdam, Francis Wheen, Satirical fictions becoming Blair s reality, The Guardian, Wednesday 14 February 2001, 11 Prof. Dr. Mark Bovens, hoogleraar Bestuurskunde verbonden aan de Utrechtse School voor Bestuursen Organisatiewetenschap van de Universiteit Utrecht, analyseerde die situatie in 2006 in Nederland: [er is] de geleidelijke verandering in de afgelopen eeuw van de representatieve democratie in een diplomademocratie. Hoe sterk dit de laatste twee decaden nog toegenomen is illustreert Mark Bovens met de diplomademocratie van Nederlandse kamerleden eind de jaren 1990tig: 90% van de kamerleden behoort tegenwoordig tot de hoogst opgeleiden Ofschoon nog steeds de meerderheid van de burgers tot de laagst opgeleiden behoren. Net wat Young tevens aanklaagt in het V.K.. Mark Bovens, De diplomademocratie : Over de spanning tussen meritocratie en democratie, tijdschrift voor beleid, politiek en maatschappij, 2006, volume 33, issue 4, pp The Guardian, Francis Wheen, Op.Cit. 13 Michael Young, Down with Meritocracy, 29 June, 2001, The Guardian UK, Politics, Comment, 14 Michael Young, The Rise of the Meritocracy, , London: Thames & Hudson, Pp Clement Richard Attlee, lid van de Labour fractie, was van 1942 tot 1945 lid van de coalitieregering onder de conservatieve premier Sir Winston Churchill. In 1945 viel die coalitie uiteen en schreef Churchill nieuwe algemene verkiezingen uit. Labour voerde campagne met de slagzin bedacht door Michael Young: Let Us Face The Future, waarmee Labour zich positionerende als de beste partij om Groot Brittannië terug op te bouwen na de oorlog. Ze wonnen de verkiezingen. Voor de uitbouw van de welvaartstaat volgden ze daarbij de aanbevelingen uit het Beveridge rapport. (Zo werd bv. de National Health Service opgericht). Dat rapport is tevens de basis voor onze sociale zekerheid. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 14

15 Om deze sociale zekerheid te bewerkstelligen dient de staat er voor in te staan dat er volledige werkgelegenheid is. Labour slaagde er in de werkeloosheidscijfers binnen een norm te houden waar men nu van droomt: beneden de 3 %. Dit realiseerede Labour ondermeer door de vele nationaliseringen. Sommigen schatten dat tot ongeveer 20 % van de Britse economie werd genationaliseerd. De invloed van John Maynard Keynes was duidelijk merkbaar in de rol die de staat mee bedeeld kreeg in de economie. Het was tevens die regering die betrokken was in de eerste dekolonisaties, zoals deze van India. De Labour regering van Attlee hield stand tot in Churchill nam daarna het roer weer over. Veel van de hervormingen werden door Churchill aangepast maar de toon naar de welvaartsstaat en de sociale zekerheid was onomkeerbaar gezet. Het Europees Sociaal Economisch model had vorm gekregen. In 1979, maakte de regering Margareth Thatcher een einde aan veel van die hervormingen door opnieuw de openbare diensten te privatiseren, beperkingen in te voeren in de sociale zekerheid, private verzekeringen toe te laten voor gezondheid...milton Friedman en von Hayek behoorden tot haar stille adviseurs voor haar beleid. Raar maar waar, Tatcher schreef in haar memoires dat ze Attlee bewonderde terwijl ze toch veel van zijn verwezenlijkingen tot op de grond afbrak. 16 Ter verduidelijking een kort overzicht van de regeringsperiodes van de hier voor vermelde eerste ministers: Winston Churchill: , en van Conservatieven Clement Attlee: Labour Margareth Thatcher: Conservatieven John Major: Conservatieven (Major komt niet voor in het artikel van Young. Heb ik vermeld ter vervollediging. Major lijkt een stilte te zijn tussen de flamboyante Thatcher en Blair.) Tony Blair: , Labour Gordon Brown: , Labour David Cameron: 2010-, Conservatieven. 17 Ernest Bevin (9 maart april 1951). Brits staatsman, vakbondsleider en Labour politicus. 18 Herbert Morrison (3 januari maart 1965), Brits staatsman, en Labour politicus. 19 Kenneth Robert Livingstone. Had van 1981 het voorzitterschap van de Groot Londense Gemeenteraad, een raad samengesteld uit verkozen vertegenwoordigers van de deelgemeenten van Londen. Rode Ken was zijn bijnaam. Hij voerde een nogal eigenzinnige politiek die tegen de beleidslijnen van Margereth Tatcher ingingen. Tatcher kon het moeilijk vinden met zijn socialistische politiek van hoge uitgaven, maar ook omwille van zijn controversiële uitspraken, zoals dat de Ieren reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 15

16 de afgelopen 800 jaar nog slechter behandeld waren door de Britten dan de Joden door Hitler. Thatcher reageerde en verkreeg dat de Groot Londense Raad ontbonden werd en het bestuur gedecentraliseerd werd over de deelgemeenten. Onder Blair, werd er een nieuwe algemene raad van Groot London samengesteld met een rechtstreeks verkozen burgemeester. De eerste rechtstreeks verkozen burgemeester werd jawel, Kenneth Robert Livingstone. Van die Rode Ken is ook de uitspraak dat President Bush de grootste bedreiging was voor het leven op deze planeet. Hij bleef burgemeester tot Hij voerde onder andere het rekening rijden in, in Londen, en bevroor voor jaren de tarieven van het openbaar vervoer. Hi werd opgevolgd door de nogal even excentrieke Boris Johnson. 20 Bob Kiley is een Amerikaan van geboorte. Hij werkte aanvankelijk voor de CIA waarna hij een carrière begon als manager met specialiteit in de transport sector. Pas in 2001 verhuisde hij naar Londen om er hoofd te worden van het Londens Regionaal Transport, een openbare instelling onder voogdij van de minister van transport, maar rapporterend aan de burgemeester van London, Kenneth Robert Livingstone. Voor zijn rol als voorzitter werd Bob Kiley een 4jarig contract van ongeveer een 6 miljoen Euro aangeboden. Men noemde Kiley een vreemde bedgenoot van Livingstone, want beide omschreven zichzelf als een CIA activist die werkt voor een ongereformeerde Trotskist. Samen verzetten ze zich met alle macht tegen de invoering door de regering, van Public Private Partnerships voor de Londense ondergrond, wat neer komt op de privatisering van het openbare diensten. (Merk de tegenstelling op tussen de Labour opvatting ten tijde van Young die nationaliseerde en deze van Blair, die privatiseerde). Kiley werd in 2001 uit zijn functie als voorzitter van het Londense Regionaal Transport ontheven en werd commissaris voor het Transport Voor Londen. Verschillende onderdelen van de Londense ondergrond werden geprivatiseerd, de rest kwam in handen van de afdeling Transport Voor Londen waarvan Kiley commissaris was. Eind 2004 kondigde Livingstone een verlenging aan van Kiley s contract voor 4 jaar en dit voor het een salaris van 3.6 miljoen Euro. Kiley nam in 2006 ontslag en kreeg hiervoor 3 miljoen Euro uitbetaald. Hij bleef voor de afdeling Transport voor London werken, nu als consultant aan 4800 Euro per dag, of ruw weg geschat zo n 1 miljoen Euro per jaar, dus iets meer dan zijn vorig contract Toch merkwaardig, een sociaal beleid (Kiley en Livingstone) met ruime remuneratie. reserved. Toelichting: 2015 Ludo D. Couvreur doxaludo.wordpress.com Pagina 16