RAADSVOORSTEL Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 4562162 Aan : Gemeenteraad Datum : 17 december 2013 Portefeuillehouder : Wethouder J.C. Buijtelaar Wethouder C. van Eijk Agendapunt : B&W-vergadering : De Ronde : Agenda Het Besluit : Vastgesteld besluit : TITEL Deelname regionale aanbesteding van oplaadpunten voor elektrische auto s. BESLISPUNTEN -In te stemmen met deelname aan de regionale aanbesteding van oplaadpunten voor elektrische auto s. -Voor 2014 hiervoor een budget beschikbaar te stellen van 100.000 (circa 40 oplaadpalen). AANLEIDING Er komen steeds meer elektrische auto s. De Rijksoverheid streeft naar 20.000 elektrische auto s in 2015 en voor 2025 mikt men op één miljoen elektrische auto s. Wekelijks komen er bij ons aanvragen binnen voor een openbaar oplaadpunt om de elektrische auto te kunnen laden of wordt de gemeente gevraagd om medewerking te verlenen aan het plaatsten van een particuliere laadpaal in de openbare ruimte. Op dit moment zijn er zo n 40 aanvragen voor een openbaar toegankelijke laadpaal of voor toestemming om een particuliere laadpaal te mogen plaatsen. In samenwerking met de Stichting e-laad hebben wij afgelopen jaren 24 laadpalen voor elektrische auto s geplaatst in de openbare ruimte. De kosten voor de laadpalen zijn betaald door de Stichting e-laad. De inrichting van de bijbehorende parkeerplaatsen hebben wij betaald. Stichting e-laad is in 2009 opgericht door netbeheerders om, voor een periode van 3 jaar, elektrisch rijden te stimuleren en ervaring op te doen met publieke laadpunten. Stichting e-laad plaatst geen nieuwe laadpunten meer, omdat het budget op is en de periode van 3 jaar voorbij is. De markt van elektrisch rijden en oplaadpunten voor elektrische auto s is volop in ontwikkeling. Maar omdat er nog geen sluitende businesscase is te maken om laadpalen te exploiteren, heeft nog geen marktpartij een vervolg gegeven aan de aanzet van Stichting e-laad. Op dit moment kan zonder gemeentelijke inzet geen antwoord worden gegeven op de toenemende vraag naar openbaar toegankelijke laadinfrastructuur voor elektrische auto s. Metropoolregio Amsterdam 1 is onder de noemer MRA Elektrisch een initiatief gestart waarbij gemeenten in Noord-Holland en Flevoland worden gefaciliteerd bij een snellere uitrol van elektrisch rijden. MRA Elektrisch bereidt een aanbesteding van oplaadpunten voor met gezamenlijke financiering door het Rijk, de provincie Noord-Holland, Flevoland, gemeenten en marktpartijen. Bij dit model kunnen de gemeenten in de provincie Utrecht ook aansluiten. 1 MRA is het informele samenwerkingsverband van 36 gemeenten, de provincie Noord-Holland en Flevoland en de Stadsregio Amsterdam. Inlichtingen bij: P. Richters, SOB/VV, (033) 469 49 75
raadsvoorstel 4541632 pagina 2 BEOOGD EFFECT Door het stimuleren van elektrisch autorijden vergroten we de leefbaarheid van de stad en dragen wij bij aan de reductie van CO2-emissie. ARGUMENTEN 1.1 Elektrisch rijden draagt bij aan een beter leefklimaat en aan de reductie van CO2-emissie Het verkeer is verantwoordelijk voor 25% van de CO2-uitstoot van de stad. Elektrisch rijden is schoner en zuiniger dan rijden op fossiele brandstoffen. Elektrisch rijden draagt bij aan de ambitie van Amersfoort om in 2030 een CO2-neutrale stad te zijn. Bovendien maakt een elektrische auto minder geluid dan een conventionele auto. Met elektrisch rijden verbetert de luchtkwaliteit en vermindert de geluidbelasting in de stad en wordt het prettiger wonen en werken in Amersfoort. 1.2 Openbaar toegankelijke laadinfrastructuur nodig om elektrisch rijden beter mogelijk te maken Niet iedereen heeft de mogelijkheid om op eigen terrein een elektrische auto te kunnen laden. Daarom zijn openbaar toegankelijke laadpalen nodig. Als er voldoende laadmogelijkheden zijn wordt het e-rijden gestimuleerd en is de drempel om een elektrische auto te kopen lager. Voor bezoekers van Amersfoort is het ook belangrijk dat er een mogelijkheid is om de elektrische auto te kunnen laden. Als er onvoldoende oplaadmogelijkheden zijn, of als deze ongunstig staan, dan worden hybride elektrische auto s niet goed benut en wordt er meer met fossiele brandstoffen gereden. 1.3 Gemeentelijke inzet en cofinanciering is nodig voor de verdere uitrol van laadinfrastructuur Voor marktpartijen is er op dit moment geen sluitende businesscase te maken voor het leveren en exploiteren van publiek toegankelijke laadinfrastructuur. Marktpartijen willen op dit moment alleen instappen als de onrendabele top wordt weggehaald. Andere stakeholders zijn bereid om mee te betalen aan de onrendabele top als de gemeente hierin ook een bijdrage levert. 1.4 Het concept van MRA is het meest praktisch en betekent uniformiteit en duidelijkheid Nu al zijn er zonder toestemming particuliere laadpalen in de openbare ruimte geplaatst of worden auto s met kabels over de weg vanuit een woonhuis geladen. Aan het plaatsen van particuliere laadpalen in de openbare ruimte wordt geen medewerking verleend. Particuliere laadpalen voldoen over het algemeen niet aan de gestelde veiligheidseisen voor toepassing in de openbare ruimte. Daarnaast het onduidelijk wie eigenaar en/of beheerder is van de laadpaal, hoe de aansprakelijkheid is geregeld en hoe de toegankelijkheid voor anderen is geregeld. Om dit goed te regelen moet er een recht van opstal en een ontheffing op grond van de APV nodig. Dit is een forse administratieve belasting. Door aan te sluiten bij MRA wordt voorkomen dat er een wildgroei ontstaat in de manier waarop particulieren hun e-auto laden. Er wordt uniformiteit en duidelijkheid geschapen over hoe Amersfoort omgaat met e-rijden en e-laden. In het concept van MRA dragen meerdere stake-holders bij aan het realiseren van een netwerk van publiek toegankelijke laadinfrastructuur. Daarnaast regelt MRA de Europese aanbestedingsprocedure en het beheer van de laadinfrastructuur voor een periode van 3 jaar tot 5 jaar. 2.1 Onrendabele top wordt nu weggenomen, terugverdienen komt later De gemeente blijft eigenaar van de laadpalen. In het concept van MRA wordt het beheer en onderhoud in een contractperiode van 3 tot 5 jaar vastgelegd. De duur van de contractperiode is afhankelijk van hoe gunstig de aanbesteding verloopt. De technische levensduur van de laadinfrastructuur is veel langer. Als na deze periode de laadinfrastructuur nog steeds voldoet aan de vraag, is de basisinvestering al gedaan. Vanaf dat moment kan de installatie worden terugverdiend. De installatie zou dan bijvoorbeeld met restwaarde in een concessie kunnen worden aanbesteed, zodat marktpartijen zorg kunnen dragen voor het verder vervolmaken van een netwerk.
raadsvoorstel 4541632 pagina 3 KANTTEKENINGEN 1.1 De markt voor duurzaam rijden is nog volop in ontwikkeling Naast e-rijden worden ook andere innovaties om duurzaam en CO2-neutraal auto te kunnen rijden onderzocht. Ook e-rijden en e-laden is nog volop in ontwikkeling. Het is nu niet te zeggen hoe dit er over 5 of 10 jaar uitziet. Investeringen die nu worden gedaan kunnen in de loop van de tijd achterhaald blijken. 1.2 E-laadplaatsen kunnen leiden tot verstoren van de parkeerbalans Het is de bedoeling dat alleen op een e-laadplaats wordt geparkeerd als er ook daadwerkelijk wordt geladen. Het laden duurt maximaal 3 uur. In de praktijk zal een auto die s avonds bij een laadpaal wordt geparkeerd hier blijven staan tot de volgende morgen. Als de parkeerdruk in een bepaald gebied hoog is, in vergunninggebieden en als er veel E-laadplaatsen in een bepaald gebied zijn, kan de parkeerbalans worden verstoord omdat er dan minder parkeerplaatsen beschikbaar zijn voor auto s die rijden op fossiele brandstoffen. 2.1 Investeren in publiek toegankelijke laadinfrastructuur is geen gemeentelijke taak Het is niet de taak van de overheid om te investeren in laadinfrastructuur voor voertuigen. De gemeente investeert ook niet in vulpunten voor auto s die rijden op fossiele brandstof. 2.2 Financiële dekking MRA nog niet compleet rond De provincie Utrecht en het Rijk hebben besloten mee te doen met het concept van MRA. Maar nog niet alle stakeholders hebben een financiële toezegging gedaan. Als de dekking niet volledig is, kan er niet worden aanbesteed tenzij besloten wordt dat de gemeente een groter aandeel van de investering betaalt. 2.3 Aantal aanvragen voor laadpalen kan groter zijn dan het budget toelaat Op dit moment zijn er zo n 40 aanvragen voor een laadpaal bekend. Verwacht mag worden dat het aantal aanvragen aankomend jaar toeneemt. Een deel van huidige aanvragers kan op eigen terrein of op gemeenschappelijk terrein (vereniging van eigenaren of verhuurder) een laadpaal plaatsen. Uitgangspunt is dat alleen als er geen mogelijkheid is op eigen terrein, een laadpaal in de openbare ruimte wordt geplaatst. Deze laadpaal wordt zo geplaatst dat het aannemelijk is dat meerdere e-rijders er gebruik van kunnen maken. Bij het plaatsen van laadpalen wordt een dekking van de gehele stad nagestreefd. FINANCIËN Voorgesteld wordt om voor 2014 een budget beschikbaar te stellen van 100.000 voor het leveren en plaatsen van e-laadpalen en de inrichting van parkeerplaatsen en het nemen van verkeersbesluiten. Voor dat bedrag kunnen circa 40 laadpalen worden geplaatst met ieder 2 laadmogelijkheden. In de gemeentelijke begroting is geen post opgenomen voor het realiseren van laadinfrastructuur in de openbare ruimte. Het voorstel is om het budget van 100.000 als volgt te dekken: - 55.000 RSV Bereikbaarheid onderdeel Stedelijke Distributie: Binnen het VERDER-pakket wordt Stedelijke Distributie onderzocht, vooralsnog wordt geen aanspraak gemaakt op het programma Bereikbaarheid - 40.000 RSV VVP Voor het vormen van beleid en de uitvoering is 250.000 gereserveerd. Deze middelen zijn nog niet toegewezen aan specifieke projecten. - 5.000 Programma Duurzame Ontwikkeling.
raadsvoorstel 4541632 pagina 4 DUURZAAMHEID Elektrisch vervoer is schoon, stil en zuinig. De uitstoot van CO2 en NOx en fijnstof verminderd. Het gebruik van fossiele brandstoffen neemt af. VERVOLG Met het projectbureau MRA en de regionale partners sluiten we een overeenkomst voor het aanbesteden van oplaadpunten voor elektrische auto s. Pas als er naast de bijdrage van de gemeente Amersfoort door de andere stakeholders voldoende cofinanciering wordt geleverd kan het leveren, plaatsen en beheren van laadpalen worden aanbesteed. Naar verwachting kunnen in het tweede kwartaal van 2014 de eerste laadpalen worden geplaatst. Op basis van een concreet verzoek van een inwoner van onze stad die een e-auto koopt of heeft gekocht en een oplaadpaal dicht bij huis nodig heeft wordt beoordeeld of en waar deze het beste kan komen. De locatie bevindt zich bij voorkeur niet verder dan 200 meter van de aanvrager, zo mogelijk op een plek die omwonenden niet bezwaarlijk vinden. Als er de mogelijkheid is tot parkeren op eigen terrein dan wordt geen laadpaal geplaatst en moet de aanvrager op eigen terrein een laadpunt realiseren (of op gemeenschappelijk terrein in geval van appartementen). Medio 2014 informeren wij u over de voortgang van het plaatsen van laadpalen in de openbare ruimte, het aantal aanvragen voor oplaadpunten, en de ontwikkelingen van de oplaadpunten voor elektrische auto s. COMMUNICATIE E-rijders worden via de website van de gemeente geïnformeerd over de mogelijkheden om een laadpaal te gebruiken en aan te vragen. Ook in de stad Amersfoort wordt een bericht geplaatst. Voor het aanwijzen van de parkeervakken waar uitsluitend elektrische auto s mogen parkeren wordt een Verkeersbesluit gepubliceerd. BETROKKEN PARTIJEN E-rijders, het ministerie van Infrastructuur en Milieu, provincie Utrecht, de gemeenten in de provincie Utrecht, netbeheerders, leasemaatschappijen, ANWB. Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris, de burgemeester, Bijlagen - geen
raadsbesluit pagina 1 RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Amersfoort; Reg.nr.4541632 op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 17 december 2013, sector SOB/VV (nr.4541632); b e s l u i t: -In te stemmen met deelname aan de regionale aanbesteding van oplaadpunten voor elektrische auto s. -Voor 2014 hiervoor een budget beschikbaar te stellen van 100.000 (circa 40 oplaadpalen). Vastgesteld in de openbare vergadering van de griffier de voorzitter