Hoogfrequent presentatie Eric Pierens ALV PMSE 2014
Frequenties zijn een grondstof Het toewijzen van frequenties is een serieuze zaak De frequentieveiling van nieuwe vergunningen voor snelle mobiele telefonie en snel mobiel internet heeft 3,8 miljard euro opgebracht 5G levert mogelijk europees meer dan 3 biljoen op We needto thinkbeyondborders and comeup witha global approachtowards5g bythe end of 2015, EU commisionairkroes said. The clock is ticking but there is also real progress. De EU verwacht dat 80% van de EU bevolking 4G heeft in 2018 Ericsson: Verwachting is dat 90% van de wereld bevolking toegang heeft tot een mobiel netwerk. Waarom is het dan zo moeilijk om een vrij stuk spectrum te krijgen of behouden voor PMSE? Er wordt meer spectrum verkocht door overheden Bij evenementen wordt vrij spectrum een steeds schaarser goed
43 44 WRC 2015: White spaceen datacommunicatie? White Space devices 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 69 70 63 64 65 66 67 68 39 40 41 42 37 38 38 Datacommunicatie 37 38 38 41 42 39 40
Option2C+D afterwrc 2015: White space. ITU: research spectrum sharing options 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 6465 38 6566 667 6768 6869 6970 White Space devices ITU: research spectrum needs DVB-T and new screen From 694MHz Datacommunication ITU: research spectrum Applications ancillary to broadcasting
UHF kanaal 31-37 Ook voor PMSE UHF kanaal 38 (radioastronomie 608-614 ) medegebruik bij evenementen Her uitgifte digitale ethertelevisie (DVB-T) Vergunning DVB-T verloopt) <2013 2014 2015 2016 2017 2020 Uitrol 4G 790-900 Advies UHFEC future UHF band 27-11-15 WRC 2015 Uitrol 5G 694-790 sharing inuhf band? release of UHF for WBB
RSPG: Mogelijke noodzaak voor WBB voor 2020 De exacte timing voor een volledige release van de band voor de WBB is moeilijk in te schatten. 1. Erkend wordt dat de 700 MHz-bandis in licentie verleend in veel Europese landen voor gebruik door DTT. 2. Bij de 800 MHz-band, was een bindend besluit van het Europees Parlement, de lidstaten werden ertoe verplicht de toelatingsprocedure voor deze band aan WBB te voltooien op een bepaalde datum. Lidstaten moeten voldoende tijd hebben om uitzendingen en gebruik van spectrum te herschikken. Waaronder frequentie coördinatie, in de band onder 694 MHz. 3. WBB is gerelateerd aan de vervaldatum van de huidige rechten van het gebruik van frequenties in de band voor DTT, die plaatsvindt rond 2020-2025. Ook wordt opgemerkt dat in enkele landen de bestaande rechten van het gebruik langer zijn dan dit tijdsbestek (bijvoorbeeld tot 2032).
Na 2020: 21 22 ITU: research spectrum sharing options 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 White Space devices 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 >2020? >2025? >2015 45 46 47 48 49 50 ITU: research spectrum needs DVB-T and new screen 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 6465 38 6566 667 6768 6869 6970 From 694MHz Datacommunication ITU: research spectrum Applications ancillary to broadcasting
ForecastUHF spectrum NL 450 MHz primair 100% 400 (--) forecast (+-) forecast 350 300 250 200 150 50% 30% 300 MHz Evenement. (Kroning) 250 MHz Evenement. (Verkiezing) 152 MHz The Voice 100 50 0 10% 200920102011201220132014201520162017201820192020 4G 5G cognitive radio 72 MHz DWDD 24 MHz Boulevard
Waarkunnendraadlozemicrofoons heen? De UHF band heeftmeerdan50% beschikbaarspectrum voorpmse. Als we die verliezen wat is dan het alternatief spectrum? Er zijn een hele reeks van frequenties die momenteel zijn toegewezen op Europees niveau door de CEPT voor radiomicrophonegebruik (ERC Recommendation 70-03, Annex 10). 29.7-47 MHz nietideaal/teveelruis/antennestelang. 174-216 MHz-VHF band III meestalgebruiktdoordab, hoge ruisvloer mogelijk digitaal? 470-790 MHz-UHF-band die nu wordt samengeperst 863-865 MHz-vergunningsvrije maar gedeeld met andere apparaten 1785-1805 MHz Optiefor microfoons? Industrie werkt aan deze band 1215-1350 MHz meestal (luchtvaart) radarband maar gedeeld met vele andere toepassingen /deelbaar met anderen / niet veilig 1350-1400 MHz-lage aantal vaste verbindingen en soms mobiele diensten 1492-1518 MHz-meer lage capaciteit vaste verbindingen al voorgesteld 1675-1710 MHz-een downlinkband voor meteorologische satellieten, maar niet intensief gebruikt (licentie zoals UHF38?) 2300 2400 Mhz Licensed Shared Access? Als de groten (Sennheiser, Shure, Audio- Technica, AKG, Wisycom) weigeren om een manier te vinden om alternatieve frequenties te gebruiken, is misschien wel de tijd rijp voor de kleine jongens/meisjes. U kunt erop inzetten dat als ze dat niet doen, een mooie ondernemende Chinese onderneming dit zal doen!
Kooi van Faraday De ORF +Oostenrijkse regering en de Europese Commissie: Op advies van het Bundesministerium für Verkehr, Innvation und Technologie ( BMVIT ) hebben besloten om het eurovisiesongfestival te verplaatsen in 2015 van Wenen naar Attnang-Puchheim. De stad spoorweg rangeerstation worden afgevlakt en een metalen kooi zal worden gebouwd rond het festivalgebied te verzegelen in het radiospectrum. We zijn er zeker van dat dit zal toestaan dat deze kritische Europese culturele evenement om verder te gaan zonder problemen van interferentie van mobiele telefoons of potentieel gevaarlijke wapens. Bron: http://www.wirelesswaffle.com/index.php?d=05&m=10&y=14
PPDR Development of a European harmonisedregulatory framework for BB-PPDR to achieve the necessary level of interoperability (end of 2013). WGFM#77 aggredto investigate the two candidate bands 400-470 MHz and 694-790 MHz and gave FM49authority to liasewith PT1 concerning liaison to confirm the precise requirements for LTE-based future BB-PPDR in the 700 MHz range and possible need for studies. PT FM49 also agreed to send a response liaison statement to PT SE7 to provide answers to questions on Quality of Service (QoS) requirements for the broadband PPDR systems for the RF links and an additional option for investigations in PT SE7 in the 700 MHz duplex gap. FM49 confirms this option to be studied with regard to spectrum compatibility and technical feasibility (intra-system interference) noting that it can be partitioned into 2 blocks of 5MHzwith a duplex spacing of 15MHz(pairing of 733-738/748-753MHzand 738-743/753-758MHz) and a resulting duplex gap of 10 MHz.In addition, it was noted that this is subject to ECC discussions on the 25-28 November 2014 in Montreux(relevant for CEPT Report 53). So far, the aforementioned 2x(2x5)MHz option is not part of the draft CEPT Report 53. This is subject to consideration at the next ECC meeting. Bron: http://www.cept.org/ecc/groups/ecc/wg-fm/fm-49/page/results-offm4917
Duplex center gaps? 821 MHz 832 MHz Uplink 30Mhz Centre gap 25Mhz Downlink 30Mhz PPDR wilt hier ook gebruik van gaan maken.
RF cameras en video links PMSE-gebruikerszijn geen grote industrie, en kunnen niet over de middelen van -bijvoorbeeld-de mobiele terminal en de consumentenelektronica markten beschiken. Draadloze camera's kent veel huurapparatuur. Sport domineert, en de huidige TV voorspelt autonome groei in draadloze camera s. Sommige nieuwe tv-formats zullen groei stimuleren Als we optimistisch zijn zal de technologie uiteindelijk onder voorspelde spectrum dwang gaan innoveren. Voor UHD, kan er probleem ontstaan tussen vraag en uitvoering. http://stakeholders.ofcom.org.uk/binaries/consultations/pssr-2014/statement/cambridge-mainreport.pdf?utm_source=updates&utm_medium=email&utm_campaign=pmse-statement-oct14
Licenced dedicated wireless video 2.010-2.110 2.300-2.400 GHz Additional Not spectrum, interference Licensed Shared free Access approach RF usepmse Nederland? Unlicensed WiFi spectrum (examplegreen=uk) 3 4.4 GHz is 4.4 5 GHz heavily used possibilities (defence, fixed Opportunities for links,astronomy) PMSE coordinated No opportunities sharing with for sharing PMSE defence 7.110-7.250 GHz 7.300-7425 Ghz 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3.0 <-- 4.4 4.4-5.0 5.8 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 8.0 2.200-2.300 GHz 10 x10mhz Usable channels? 2Ghz-4GHz Unlicensed WiFi spectrum 260Mhz 26 x10mhz Usable channels? Nederland? 7GHz 8Ghz Offcombelieves that assurance of continued PMSE access to 7 GHz until at least 2021 affords sufficient stability to support the migration of use from the bands at 2 GHz. This assurance is provided by a five year rolling notice period that will not be triggered before 2016. BRON: http://stakeholders.ofcom.org.uk/binaries/consultations/pssr- 2014/statement/Statement_on_camera_strategy.pdf
RSPG report RSPG14-585(rev1) Terwijl de PMSE industrie verloren toekeek naar de 800 MHz-bandtoen deze aan mobiele diensten werd toegewezen, wordt algemeen erkend dat dit verlies gematigd werd geaccepteerd. Verder verlies van toegang tot het UHF spectrum (700 MHz band) kan nadelige invloed hebben op de continuïteit van de PMSE industrie. Het is belangrijk dat spectrum eisen van alle stakeholdersdie een verandering van het gebruik van de 700MHz-bandbeïnvloeden zorgvuldig moeten worden overwogen. De re-planningvan resterende omroepdiensten onder 700 MHz zullen bruikbaarheid van resterende PMSE frequenties verder verminderen. PMSE ondersteunt niet alleen de omroepen, maar speelt ook een belangrijke en onmisbare rol bij tal van evenementen, zowel voor culturele, maatschappelijke als zakelijke doeleinden. Er is behoefte aan het vinden van een oplossing voor voortzetting van PMSE dienstverlening. Tot nu toe is er weinig vooruitgang geboekt in de zoektocht naar alternatieve frequentiebanden voor PMSE, de RSPG is van mening dat meer aandacht moet worden besteed aan deze behoeften en een tijdige wijziging mogelijk maken. RSPG erkent dat spectrum eisen voor PMSE aanzienlijk verschillen tussen de lidstaten, maar merkt op dat de nieuwe banden boven de 1 GHzworden onderzocht binnen de CEPT in het kader van harmonisatie, alsook mogelijkheden om centergapste gebruiken in banden onder 1 GHz. Daarnaast moeten de lidstaten trachten sharingte bevorderen en ervoor te zorgen dat de licentievoorwaarden in banden die momenteel worden gebruikt zijn zo flexibel mogelijk. Daarnaast is de RSPG van mening dat PMSE gemeenschap moet worden aangemoedigd om efficiëntere technologieën voor gebruik van spectrum te ontwikkelen. Bron 18-11-14 : http://rspg-spectrum.eu/
Wat is er nodig? Lobbyen voor een duurzaam (internationaal en) nationaal PMSE platform, inclusief werken aan toekomstige gebruik van de UHFband Ontwikkeling van adequate berichtgeving en ondersteunend materiaal zijn hard nodig. Elke herverdeling van (broadcast) spectrum in de UHF-bandnaar andere diensten vereist wellicht steeds nieuwe PMSE plannen, dit eist veel wendbaarheid bij leveranciers en gebruikers. Vaststelling van de voorwaarden voor sharingtussen PMSE en andere diensten (IMT familie, white-spaceapparaten ed.) met voldoende bescherming voor PMSE diensten. Het verzamelen van ervaringen over nieuwe normen en de bijbehorende plannings parameters en voor nieuwe plannings methoden.
Samenwerking vereist Overheden niet gevoelig voor individuele belangen De bedrijfstak moet georganiseerd Internationaal: Association of Professional Wireless Production Technologies (APWPT) www.apwpt.org Werkgroep PMSE/EBU ter voorbereiding WRC2015 Nationaal: PMSE.NL www.pmse.nl PMSE Belux
Kunnen toezichthouders meer technologie proactief stimuleren? De meeste regelgevers hebben geen proactief PMSE beleid en eventueel ook oververtrouwendat de technologie uiteindelijk wel komt. Gevolgen van toenemende vraag en / of verminderen spectrum worden dan ook niet meegenomen. (AT en EZ in Nederland zijn voorbeelden voor buitenland hoe het beter kan) verzoek om voor ten minste 10 jaar continuïteit van elke spectrum toewijzing (vervanging van apparatuur 5-7 jaar) Een groot deel van de kostprijs van apparatuur is afschrijving van de ontwikkeling over een relatief kleine hoeveelheid eenheden: Deze investeringen in de ontwikkeling kan alleen gemaakt worden als er verwachting van een adequate financiële rendement over een redelijke termijn. Cruciaal is dat de technologie mitigatie alleen effect heeft als de grote meerderheid van de PMSEgebruikersheeft geïnvesteerd in overeenkomstige nieuwe apparatuur. Dit geldt in het bijzonder voor de gefragmenteerde gebruikers (bij sportevenementen en grotere muziekfestivals). Financiële prikkels kunnen deze investering helpen en versnellen Video-en camera links (bijv.2ghz) die secundair voor PMSE wordt gebruikt worden soms op korte termijn toegewezen aan de primaire taak (vaak militair), zo komt hun beschikbaarheid voor PMSE in gevaar. Ruimte maken voor 7GHz technologie kan de vereiste prestaties mogelijk helpen. Als geschikte maatregelen niet worden genomen zou dit kunnen leiden tot grote gevolgen voor belangrijke economische sectoren, o.a. verlaging van live entertainment. Een dergelijk resultaat zou betekenen dat muziekfestivals en grote nationale evenementen (bijv. verkiezingen) bijna onmogelijk op één podium of groot theater kan plaats vinden en dat de PMSE industrie onmogelijk kan werken op het huidige niveau.
Dank voor Uw aandacht Eric.pierens@dutchview.nl