Implementatieplan IBP Hoofdvaarwegen en grote meren Fryslân 2011-2014 Definitief
Inleiding Voor u ligt het Implementatieplan IBP Hoofdvaarwegen en grote meren Fryslân. Het is tot stand gekomen in samenwerking met de partijen betrokken bij het IBP Hoofdvaarwegen Fryslân. Dit zijn: de Hulpverleningsdienst Fryslân, Provinciale Waterstaat, het Wetterskip Fryslân, de gemeenten, de Politie, en de KLPD dienst Waterpolitie. Het gebruikte format sluit aan op de methodiek die ook voor het IBP SAMIJ gebied en het IBP Waddenzee is gebruikt. De HvD Fryslân werkt met beide plannen. Het streven is het bewerkstelligen van een unité de doctrine op alle Friese wateren en volgens het Handboek Incidentbestrijding op het Water. Daarnaast wordt een efficiency slag geslagen door zo veel als mogelijk de implementatie van het IBP-HF gezamenlijk met de implementatie van het IBP-W en IBP-IJ uit te voeren. Op deze manier wordt de onderlinge samenhang en uitwisseling ondersteund. Ook in het opleidingstraject is hier veel winst te behalen. Mede omdat de plannen slechts op onderdelen van elkaar afwijken. Leeswijzer De onderwerpen zijn in zes hoofdgroepen verdeeld: 1. Beleid en bestuur 2. Randvoorwaardelijke processen 3. Communicatie en PR 4. Opleiden, trainen (oefenen) 5. Opleiden en trainen op hoofdlijnen per functiegroep Per onderwerp worden de activiteiten en de voortgang voor 2012/14 jaarlijks middels de volgende kleurensystematiek inzichtelijk gemaakt. Gereed Lopend conform planning Buiten norm Actie na 2011 Geen verdere actie, onderdeel van beleidscyclus. Voortgang monitoren Nadere actie gewenst Later in te plannen/ te categoriseren
Monitoren resultaten Het beheer van het IBP-HF ligt bij het veiligheidsbureau van de HvD-F. Terugkoppeling van de voortgang vindt plaats in de Beheergroep IBP-HF. De regio Fryslân is verantwoordelijk voor de samenhang en het multidisciplinaire deel van de implementatie. De betrokken s blijven zelf verantwoordelijk voor de monodisciplinaire implementatie. HvD Fryslân Beleids/strategisch advies Beheergroep IBP-HF MOTOF Multidisciplinair Oefenen vaartuigen Monodisciplinair
Beleid en bestuur 1. IBP Hoofdvaarwegen en grote meren Fryslân (IBP-HF) Het IBP-HF is vastgesteld allen VR-F Eind 2011 Het IBP-HF is met de ondertekening door het DB van de VR s en met goedkeuring van de betrokken waterpartijen vastgesteld. 2. Beheer IBP-HF Het IBP-HF ten minste drie jaarlijks geactualiseerd 3. Overlegstructuur Er wordt gewerkt volgens de afgesproken overlegstructuur. 4. Dekkingsplan 1.Er is een besluit genomen over het al dan niet ontwikkelen van een dekkingsplan 5. incidentevaluaties De systematiek van de incidentevaluatie is afgestemd en eenduidig. Incidenten worden vanaf GRIP 1 geëvalueerd HvD-F allen Beheergroep IBP-HF Beheergroep IBP-HF Fryslân Fryslân Fryslân Fryslân 2014 O.a. actuele ontwikkelingen, evaluaties van oefeningen en incidenten zijn afgestemd met alle betrokkenen en vormen de input voor de actualisatie van het IBP 2012/ 2014 De beheergroep komt 1 maal per jaar bijeen, of vaker als daar aanleiding toe is. 2012 Er is momenteel nog geen dekkingsplan voor de Friese wateren. Een dekkingsplan brengt de bestaande capaciteit van hulpverlening op het water in beeld. Vraag is of dit er analoog aan de Waddenzee en het IJsselmeergebied moet komen. 2012 allen allen 2012/ 2014 Nog niet alle incidenten worden geëvalueerd. Voorstel: afstemmen evaluatiemethodiek en vanaf 2012 ieder incident vanaf GRIP 1 evalueren.
6a Afstemmen plannen Calamiteitenplannen van havens, sluizen, aquaducten etc. sluiten aan op het IBP-HF 6.b Aanbevelingen uit evaluaties 7. Veiligheid Aanbevelingen uit evaluaties dienen als input voor de actualisatie van het IBP-HF, protocollen en procedures. De procedures voor veilig optreden op het water zijn uitgewerkt Veiligheidsprocedures zijn regionaal en lokaal bekend en ingevoerd. allen 2013 het IBP-HF dient aan te sluiten op de onderliggende planvorming van s. Dit is een verantwoordelijkheid van de s zelf. allen allen ism SAMIJ en CRW Fryslân Fryslân / Waterfunctionaris 2012/ 2014 Naast actualisatie van het IBP-HF dient ook de planvorming per regio/ aangepast te zijn. Nieuwe of nog onbesproken risico s dienen opgenomen te worden. 2013 Veel procedures mbt veiligheid zijn onduidelijk of onvoldoende uitgewerkt. Denk aan het wel of niet dragen van ademlucht bij het opstappen. Er moet duidelijke regelgeving ontwikkeld worden aangaande veiligheidsprocedures. allen 2014 De landelijke richtlijnen zijn regionaal en lokaal uitgewerkt en doorgevoerd. Het materiaal is er op aangepast. Randvoorwaardelijke processen Melding en alarmering Landpartijen 8. IBP-HF 1.Het IBP-HF is ingevoerd in GMS VR-F GMK- Noord Nederland 2012 De invoering vindt plaats gelijktijdig met de invoering van het IBP-W en volgens de methodiek van het LMC.
2. alarmerings- en inzetvoorstellen zijn op de GMK NN ingevoerd; 3. alarmerings- en inzetvoorstellen worden op basis van de evaluaties geactualiseerd; 9. Meldkamersysteem Het IBP-HF is ingevoerd in het meldkamersysteem van de VP s ( en de KW) 10. Bovenregionale protocollen en procedures 1.procedure C-VP is opgesteld en afgestemd; 1.procedure C-VP is op de VP,s ingevoerd; 2. alarmerings- en inzetvoorstellen zijn op VP s ingevoerd; allen GMK-NN 2012 zich een incident op de Friese wateren voordoet, dan dienen de centralisten direct over de juiste inzetvoorstellen te kunnen beschikken. GMK-NN VP s (KW) Alle VP s (KW) Beheergroep IBP-HF Waterpartijen 2013. De meldkamerprocedures zijn onderdeel van de evaluaties en worden meegenomen in de planvorming. Na bovenregionale afstemming volgt zo nodig aanpassing van de procedures. 2012 Iedere meldkamer alarmeert zijn eigen processen. Het uitvragen bij een incidentmelding, alarmering van eenheden en het bepalen welke scenario s van toepassing zijn, dient bij de GMK-NN, de VP s en de KW op eenzelfde wijze te worden toegepast. 2012 meerdere verkeersposten bij een incident betrokken zijn wordt een Coördinerende Verkeerspost aangewezen (C- VP). Deze communiceert met de andere VP s, de GMK-NN (en de KW). Alle VP s 2012 zich een incident op de Friese wateren voordoet, dan dienen de centralisten direct over de juiste inzetvoorstellen te kunnen beschikken.
1.procedure C-VP wordt op basis van de evaluaties geactualiseerd; 2. alarmerings- en inzetvoorstellen worden op basis van de evaluaties geactualiseerd; Alle VP s GMK-NN (KW) Beheergroep IBP-HF 2013 De meldkamerprocedures zijn onderdeel van de evaluaties en meegenomen in de planvorming. 11. C2000 KW, Watereenheden van KNRM, RWS en het KLPD beschikken over C2000 WF KW VR-Fryslân ism SAMIJ en Waddenzee (CRW) 2014 Momenteel beschikt de KW over één RMG kanaal en is bezig om de beschikking te krijgen over beide afgesproken kanalen. KLPD en KNRM en beschikken over C2000. (RWS heeft nog niet de beschikking over C2000).WF beschikt over één portofoon. 12. Netcentrisch werken Alle GMK s, VP s en de KW maken deel uit van een netcentrische omgeving allen VR Fryslân ism SAMIJ en Waddenzee (CRW) 2013 De invoering van netcentrisch werken biedt de mogelijkheid om binnen meldkamers te werken met een gezamenlijk gedeeld beeld. Van belang is dat alle bij de afhandeling van een waterincident betrokken meldkamers netcentrisch aan elkaar gekoppeld zijn. (gaat regionaal mee in de tweede trans) Op en afschaling 13. GRIP De opschaling in relatie tot de vraag wie GRIP af mag kondigen is geregeld in de nota Goede aanpak van incident, allen VR Fryslân 2012 De veiligheidsregio s hanteren GRIP. Alle betrokken hulpverlenende partijen dienen bekend te zijn met deze regeling en de vraag wie er mag op- of afschalen. Of waar zij hun
14. Monodisciplinaire opschaling Leiding en coördinatie crisis en ramp door GRIP en is bekend bij alle partijen Monodisciplinaire opschaling is afgestemd op GRIP. verzoek tot opschalen kunnen neerleggen. allen Eigen 2012 Prov. Waterstaat en Wetterskip hanteren hun eigen interne opschalingmodel. Dit is afgestemd op de GRIP methodiek. 15. Cluster water en scheepvaartzorg (cluster W/S) Het cluster W/S is onderdeel van het regionaal crisisplan en opgenomen in de planvorming Het IBP-HF inclusief het cluster W/S is verwerkt in de calamiteitenplannen van Prov. Waterstaat en Wetterskip. 16. Actiecentrum water De alarmering en inrichting van het actiecentrum water is per uitgewerkt. VR-Fryslân VR- Fryslân 2012 Het regionaal crisisplan bepaalt dat het cluster water en scheepvaartzorg door de veiligheidsregio s in werking wordt gesteld. In dit cluster nemen alle waterpartijen deel. Wetterskip Fryslân RWS WF KW Eigen 2012 Het IBP-HF wordt als bijlage aan de calamiteitenplannen van en WF toegevoegd. RWS (zie implementatieplan IBP-W) 2013 Het IBP-HF gaat uit van een actiecentrum per waterpartij. Die actiecentra fungeren als backoffice voor de eigen vertegenwoordiger in het (C) ROT. De actiecentra van en WF stemmen onderling af, om de specifieke kennis die nodig is voor de bestrijding van een waterincident te bundelen. Hoe de actiecentra georganiseerd gaan worden, welke taken zij krijgen en hoe de verbinding met het ROT wordt geborgd, dient ( ism CRW en SAMIJ) nader uitgewerkt te worden. NB: en WF hebben elk hun eigen actiecentrum.
Het actiecentrum water is operationeel 17. OvD-W Vanaf GRIP 1 is afhankelijk van het scenario een piketfunctionaris als OvD-W beschikbaar in het CoPI. 18. Operationele leiding Vanaf GRIP 1 is de algemene operationele leiding in handen van de leider CoPI. Dit is opgenomen in de planvorming van alle hulpverleningspartijen. 19. Regionaal Operationeel team (ROT) De rol van de (liaison WF/ (vergelijkbaar met de functie algemeen commandant W/S) is uitgewerkt en opgenomen in de planvorming De liaison WF en/of (commandant W/S) is operationeel RWS KW W F Ism CRW en SAMIJ RWS (zie implementatieplan IBP-W) WF (RWS) 2013/ 2014 Locatie (of virtueel), alarmering, beheer, taken en rollen van het actiecentrum water zijn bekend bij alle partijen en operationeel. 2012 De OvD-W is degene die namens de waterpartijen deelneemt aan het CoPI. Deze functie is gesplitst op basis van procesverantwoordelijkheid voor het actuele scenario. Borging van de bereikbaarheid en beschikbaarheid moet nader uitgewerkt worden. Dit dient bij voorkeur in samenhang met de bestaande regelingen voor IBP-W en IBP-IJ ontwikkeld te worden. allen VR Fryslân 2012 Tot GRIP 1 is iedere discipline verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn eigen proces. Vanaf GRIP 1 komt daar de leiding over het totale incident bij. Dit laatste is in handen van de leider CoPI. VR s RWS WF VR s RWS WF WF 2012 Bij de invulling van de liaison WF en/of ( rol commandant W/S) dient er afstemming te zijn tussen de waterpartijen die vertegenwoordigd kunnen worden. (, Wetterskip Fryslân, KW, ( RWS)). 2013 Zie boven.
WF 20. (Regionaal) Beleidsteam ((R) BT) De rol van de Dijkgraaf en/of Strategisch Adviseur in het beleidsteam is uitgewerkt en opgenomen in de planvorming De functie van de Dijkgraaf en de Strategisch Adviseur in het beleidsteam is operationeel 21. Coördinerend ROT De taak en functie van het C- ROT is uitgewerkt en opgenomen in de planvorming 22. Coördinerend RBT De taak en functie van het C- RBT is uitgewerkt en opgenomen in de planvorming VR s KW RWS WF VR- Fryslân VR s VR-Fryslân (ism SAMIJ en CRW) VR-Fryslân (ism SAMIJ en CRW) 2012 In het (Regionaal) Beleidsteam dient een adviseur W/S zitting te kunnen nemen namens de waterpartijen indien het incidentscenario dit noodzakelijk maakt. De waterpartijen dienen af te stemmen over de invulling van de rol. 2013 Zie boven 2013 Bij een incident dat regiogrenzen overschrijdt wordt vanaf GRIP 2 een coördinerend ROT ingesteld. Het C ROT is verantwoordelijk voor de bovenregionale coördinerende taken. Het C-ROT heeft als extra taak: - regie houden op de bovenregionale inzet - afstemmen met het actiecentrum water - communiceren met betrokken ROT s en indien betrokken KWC - communiceren met/ adviseren van het C-RBT 2013 bij een incident op het water verscheidene regio s betrokken zijn wordt (kan) een coördinerend regionaal beleidsteam (C-RBT) ge(in)formeerd worden. De coördinerend bestuurder van de betreffende regio is voorzitter van het RBT en aanspreekpunt voor de OL. Het C-RBT heeft als
extra taken: - op beleidsmatig niveau, i.o.m vertegenwoordiging van waterpartijen adviseren en coördineren van de afzonderlijke regio s - het stellen van bovenregionale prioriteiten en/of het verdelen van schaarste - Zorg dragen voor goede informatievoorziening richting gemeentelijke of regionale beleidsteams indien van toepassing - afstemming over publieks en perscommunicatie Informatiemanagement 23. Scenariokaarten De scenariokaarten zijn bekend en beschikbaar bij OvD en en ROT leden allen Iedere zelf 2012 Scenariokaarten zijn een goed hulpmiddel om het betreffende netwerk van actoren, hun rol en verantwoordelijkheden op een snelle en adequate wijze en voor alle niveaus van opschaling inzichtelijk te maken, inclusief de communicatielijnen. Medewerkers dienen hiervan op de hoogte te zijn en moeten er mee kunnen werken. De scenariokaarten moeten op de werkplek binnen handbereik zijn. Belangrijk hierin is dat er slechts met één versie gewerkt wordt, centraal beheren, onderhouden en uitgeven is hierbij een kwaliteitseis.
24. Opstap en aanlandingsplaatsen De gegevens van opstap en aanlandingsplaatsen zijn geïmplementeerd en direct beschikbaar 25. Verbindingsschema s De verbindingsschema s (VHF en C2000) zijn werkbaar geïmplementeerd PR en communicatie allen Allen MK-NN VR- Fryslân via MKNN 2013 Aanlandplaatsen en opstap zijn vooraf bepaald. Van belang is dat alle partijen weten welke aanland en opstapplaatsen er zijn en welke (on) mogelijkheden zij bieden. de kaarten zijn op de MKNN beschikbaar. VR-Fryslân 2013 Bij incidenten worden verschillende communicatiemiddelen gebruikt (o.a. C2000, VHF). Op het water wordt door de scheepvaart VHF gebruikt, slechts een enkele dienst beschikt over C2000. Om de verschillende communicatiesystemen adequaat te benutten en op elkaar af te stemmen dient de communicatie bij incidenten op het water, tussen waterpartijen en landpartijen onderling en tussen de land- en waterpartijen volgens vastgestelde communicatiemodellen (verbindings-schema s) te worden ingericht. Dit creëert eenduidigheid in communicatie met ketenpartners. 26. Informatie verstrekking Er zijn korte nieuwsitems beschikbaar voor plaatsing in nieuwsbrieven van de betrokken partijen als ook de HvDF. allen 2012 De ervaring leert dat de nieuwsbrieven van de eigen goed gelezen worden. Het plaatsen van nieuwsitems m.b.t. het IBP-HF hierin zal de bekendheid met het IBP-HF bevorderen.
27. Website Het IBP-HF wordt op intranet van de betrokken s geplaatst en minimaal 1 maal per 4 jaar geactualiseerd. 28. Communicatie materiaal Brochure IBP-HF(eventueel als onderdeel van IBP-W 29. Informatiebijeenkomsten Een brede groep van betrokkenen is geïnformeerd over de afspraken en werkwijze van het IBP-HF allen 2012 Op de website/ intranet van de betrokken s is de meest actuele versie van het IBP-HF beschikbaar. Evenals beschikbare protocollen en procedures. VR-Fryslân 2012 Er is een handzame, overzichtelijke en voor een breed publiek bruikbare brochure over het IBP-W beschikbaar. Onderzocht wordt of in de nieuwe versie verwezen kan worden naar het IBP-HF (overeenkomsten en verschillen) Wetterskip Fryslân Havenmeesters 2012/ 2014 Naast de direct betrokken hulpverleners zijn er ook indirect betrokken partijen. Te denken valt aan de havenmeesters, RWS,bergers, etc. Het informeren van deze partijen bevordert de samenwerking ten tijde van een incident. Opleiden, trainen oefenen Algemeen 30. Opleidingsmateriaal OvD wijzer VR-Fryslân 2012 Er is een OvD wijzer uitgegeven dat als handvat/ operationele leidraad gebruikt kan worden ten tijde van een hulpverlening op het water. onderzocht wordt of bij de volgende versie met het IBP-HF aangehaakt kan worden.
De Handreiking OTO van het project Waterrand is bekend en dient als basis voor het OTO traject van het IBP-HF Presentatie Introductie IBP-HF Niveau A (basiskennis) Bijscholingsmateriaal sleutelfunctionarissen 31. Opleiding OvD-W De inhoud van de OvD-W opleiding is ontwikkeld, afgestemd en vastgesteld Oefenen vaartuigen Oefenen vaartuigen Oefenen vaartuigen MOTOF 2012/ 2014 sectie OTO/MOTOF sectie OTO/MOTOF Vervolg opleidingsmodules sectie OTO/MOTOF VR-F (ism SAMIJ en CRW) KLPD sectie OTO/MOTOF 2012/ 2014 In de handreiking OTO wordt in vier niveau s aangegeven welke kennis en vaardigheden m.b.t. het IBP per functie noodzakelijk is. Niveau A: algemene basiskennis Niveau B: specifieke kennis Niveau C: zeer specifieke kennis voor vakspecialisten Niveau D: (veilig) werken op het water Er zijn presentaties beschikbaar voor de introductie van het IBP-W op operationeel en tactisch niveau. Deze is aan te passen voor het IBP-HF 2014 Er is een opleidingsmodule ontworpen voor het vervolg op de Introductie van het IBP-W. De module is bruikbaar voor het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op niveau A en B uit de handreiking OTO van het project Waterrand. Het IBP-HF kan hierin meegenomen worden. 2012/ 2014 Er zijn modules beschikbaar bruikbaar voor het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op niveau C en D uit de handreiking OTO van het project Waterrand. 2013 Op dit moment heeft de politieacademie een opleiding tot OvD-W in ontwikkeling. Afstemming tijdens het voorbereiding is verstandig gezien het voorgaande punt. Hierbij
WF aanhaken bij de lopende SAMIJ en CRW activiteiten. Veel OvD en van brandweer, GHOR, politie (KLPD) en gemeenten hebben bij de implementatie van het IBP-W en IJ de introductie en basistraining al gevolgd. Hetzelfde geldt voor de centralisten van de GMK-Fryslân. In dit implementatieplan wordt de focus daarom gericht op die partijen die eerder niet bij het al lopende implementatietraject van IBP-W en IJ betrokken zijn. O&T (O) op hoofdlijnen voor en Wetterskip Fryslân Provinciale Waterstaat wat wie trekker wanneer toelichting A Introductie IBP-HF Directeur uitvoering 2012 Er zijn presentaties beschikbaar voor de Staf ondersteuning bestuursdienst 2012 Clusterleiders 2012 Adm. nautisch mederwerker 2012 introductie van het IBP-W op operationeel en tactisch niveau. Deze is aan te passen voor het IBP-HF B Basis training Hoofd Nautische zaken 2012 C OvD-W Wetterskip Fryslân scheepvaartmeester 2012 brugwachters 2012 wat wie trekker wanneer toelichting Er is een basistraining beschikbaar van een dagdeel ten behoeve van de introductie van het IBP-W en IJ. Deze training is aan te passen voor het IBP-HF A. Introductie IBP-HF Technisch adviseur (clustermanager) WF 2012 Er zijn presentaties beschikbaar voor de AC coördinatoren WF 2012 Communicatieadviseurs WF 2012 introductie van het IBP-W op operationeel en tactisch niveau. Deze is aan te passen voor het IBP-HF
O&T (O) op hoofdlijnen voor en Wetterskip Fryslân B Basis training Milieu-inspecteurs WF 2012 Er is een basistraining beschikbaar van een dagdeel ten behoeve van de introductie van het IBP-W en IJ. Deze training is aan te passen voor het IBP-HF C OvD-W Milieu-inspecteurs WF 2012
Naam Deelnemers begeleidingsgroep: Organisatie Naam Meelezende partijen Organisatie René de Vries Gem. ZW Fryslân Hendrik Snip Gem. Tietjerkstradiel Hillebrand Tanja Gem. Boarnsterhim Thea Banga Gem. Skarsterlan Eddy Huisman Provincie Fryslân Lanie v.d. Burgt Gem. Leeuwarden Martin Bos Wetterskip Fryslân Anja Nachtegaal Kustwachtcentrum Gerwin Krist Politie/ KLPD Germ Martini KNRM Klaas Groeneveld Regiopolitie Ben Diesveld GHOR Fryslân Lenie de Jong Ron Veenstra Brandweer Fryslân HVD Fryslân/ via Hoofd meldkamer, mevrouw G. van Werkhoven Meldkamer Fryslân Marlou Visser ZoVIE advies/ HVD Fryslân
Lijst van afkortingen C-RBT CoPI CPI-RWS CRW C-VR Coördinerend Regionaal Beleidsteam Commando Plaats Incident Coördinator Plaats Incident Rijkswaterstaat Coördinatieplan Rampenbestrijding Waddenzee Coördinerende Veiligheidsregio (R)BT (R)OT RWS SAMIJ (Regionaal) Beleidsteam (Regionaal) Operationeel Team Rijkswaterstaat Samenwerkingsregeling ongevallenbestrijding IJsselmeergebied GBT GHOR GMK GRIP HOvD IBP-HF IBP-W IBP-IJ KLPD KNRM KW OC-KLPD OL OvD OSC OTO Gemeentelijk Beleidsteam Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Gemeenschappelijke Meldkamer Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijding Procedure Hoofd Officier van Dienst Incidentbestrijdingsplan Hoofdvaarwegen en grote meren Fryslân Incidentbestrijdingsplan Waddenzee Incidentbestrijdingsplan IJsselmeergebied Korps Landelijke Politie Diensten Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij Kustwacht Operationeel Centrum KLPD te Driebergen Operationeel Leider Officier van Dienst On scene Coördinator Opleiden, Trainen en Oefenen Provinciale Waterstaat VR Veiligheidsregio W/S Water en Scheepvaartzorg WF Wetterskip Fryslân