Controlling Document. Programma: Reken- en data-infrastructuren. Indiener: SURFsara



Vergelijkbare documenten
Controlling Document. Programma: Duurzame Data. Indiener: SURFsara

WELKOM BIJ SURF MBO TREEDT TOE TOT SURF

Controlling Document. Programma: Duurzaam. Indiener: SURFsara

Controlling Document. Programma: Reken- en data-infrastructuren. Indiener: SURFsara

Controlling Document. Programma: Geïntegreerde federatieve e-infrastructuur. Indiener: SURFnet

Controlling Document. Programma: Samenwerken aan ICT-omgevingen voor onderzoek. Indiener: SURFsara

#doorbraakmetmkb #doorbraakmetbigdata. High Performance Computing, Data Science & Data Storage solutions

Research Data Netherlands, SURFsara en het Landelijk Coördinatiepunt Research Data Management. Ingeborg Verheul (SURFsara)

Controlling Document. Programma: Efficiënte Bedrijfsprocessen. Indiener: SURFmarket. Versie 1.00

Controlling Document. Programma: Duurzame data. Indiener: SURFsara

Vergroening Kennisnet Cloud

Werken met onderzoeksdata Services en repositories voor de onderzoeker in Nederland

Controlling Document 2017

Factsheet Backup on demand

BIG DATA: OPSLAG IN DE CLOUD

Challenge 4 : Faciliteren Energietransitie Game

Special Interest Group RESEARCH SUPPORT

We zien een datagedreven wereld vol kansen. Toepassingscentrum voor big data oplossingen

ONTZORG DE ZORGPROFESSIONAL DOOR VIRTUALISATIE

Bijlage bij Projectvoorstel met kenmerk <kenmerksurf> in het kader van de Stimuleringsregeling Gezamenlijk gebruik van Toetssoftware in de cloud 2013.

UITNODIGING ICT MARKTTOETS

Kortom, van visie naar werkelijkheid!

Controlling Document 2017

NATIONALE COALITIE DIGITALE DUURZAAMHEID BEGINSELVERKLARING. CONCEPT 4 juni 2007 DE UITDAGING

Remote instrumentation

PROJECT INITIATION DOCUMENT

Cloud Computing: Met HPC in de wolken Ron Trompert

Cloud vraagt om een ander type datacenter- en IT-manager. Ben Meesters, SPIE ICS

5 oktober Voor de digitale economie

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D

HPC CLOUD INTRODUCTIE. Jan$Bot,$SURFsara$ 15$oktober$2015$

Factsheet CLOUD DESIGN Managed Services

Dienst Dienstoverstijgend Federatief Groepsmanagement: SURFteams. indi

Maximale ontzorging in eigen regie POWERED BY

Virtual Research Environment van concept richting oplossingen

DATA: vindbaar toegankelijk uitwisselbaar - opslag

ONTSOURCING Ontzorgen en cloud Sourcing in Onderwijs en Onderzoek. Het Rijk in de Wolken 3 november 2016 Harold Teunissen en Michel Wets

Controlling Document 2017

doel bereikt zelfsturing inrichten veiligheid fundament Behoeftepiramide van een "Social Business"

Implementatie eboard. Nederlandse Board gebruikersdag. Fred Elgers, Hoofd Controlling

Het veilig delen van informatie in de zorg

HPC CLOUD INTRODUCTIE. Jan Bot, SURFsara 5 augustus 2015

DYNAMIC INFRASTRUCTURE Helping build a smarter planet

hoogwaardige IaaS Cloudoplossingen

Introductie ArchiMate

Blackboard. Jan Willem van der Zalm Director EMEA, Blackboard Managed Hosting DATE

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio

DE PRIVATE CLOUD. Johan Bos & Erik de Meijer

INTRANET SUITE: SOCIAL INTRANET IN ÉÉN DAG

Dragon1 EA Tool. Business case webbased EA tool. Een webbased EA tool geschikt voor elke architectuurmethode!

research manager wij maken kwaliteit in de zorg meetbaar

STORAGE AUTOMATION IT MANAGEMENT & OPTIMIZATION DATAGROEI DE BAAS MET EXTREEM BEHEERGEMAK DOOR AUTOMATISERING EN VIRTUALISATIE

Waarom Cloud? Waarom nu? Marc Gruben April 2015

EXACT SALARIS PLUS. Compleet Human Resource Management met salarisadministratie.

Digikoppeling adapter

ENlIGhTEN YOUR RESEARch 3 de winnaars

Adviesraad voor wetenschap, technologie en innovatie DURVEN DELEN OP WEG NAAR EEN TOEGANKELIJKE WETENSCHAP

Ronde Tafel Hergebruik en uitwisseling van software bij het Rijk'

Factsheet BEHEER CONSULTANCY Managed Services

Samenwerking Medical Intelligence. UMC Utrecht Hyleco Nauta, Directeur Directie Informatie & Technologie

Marlin Family. Marlin

Haerst is een jong innovatief bedrijf dat opereert op de grens van videotechnologie en diagnostiek.

Agenda Wat zijn de gevolgen van Cloud en Gridcomputing voor de gebruikersorganisatie en de beheersfunctie.

Vernieuwing VMS ICT oplossing v0.1

Datascience als Advies drager Crowe Foederer B.V. 1

Cloud Computing, een inleiding. ICT Accountancy & Financials congres 2013: Cloud computing en efactureren. Jan Pasmooij RA RE RO: jan@pasmooijce.

Data Value Center Smart Industry (DVC-SI)

Governance en Business Intelligence

Hoe zorgt u voor maximale uptime met minimale inspanning?

Data, tools en infrastructuren Rollen en verantwoordelijkheden

18 REDENEN OM TE KIEZEN VOOR CENTRIC PROJECTPORTAAL BOUW

Wees in control over uw digitale landschap

Bijlage 11 Programma van Eisen

1 Dienstbeschrijving all-in beheer

smartops people analytics

Factsheet CLOUD MIGRATIE Managed Services

De impact en implementatie van de outsourcing op de bedrijfsvoering is als één van de 6 deelprojecten ondergebracht binnen het project outsourcing.

INNOVATIEPROGRAMMA ONDERWIJS OP MAAT PROJECT: PROEFTUIN

Wat is de cloud? Cloud computing Cloud

Project Portfolio Management Altijd en overal inzicht PMO

Rapport Credit Management Software Presentatie: Marcel Wiedenbrugge

Onze gedifferentieerde benadering tot de Intelligent Workload Management markt

Het avontuur van een nieuw intranet. Frank Alta Product Owner intranet Sociale Verzekeringsbank (SVB)

INNOVATIEPROGRAMMA ONDERWIJS OP MAAT PROJECT: TOETSING EN TOETSGESTUURD LEREN

Lagant Management Consultants B.V. Presentatie NGI 26 augustus 2003

VIDEO-CONFERENCING IN DE NETWERKSCHOOL: ONDERZOEK EN AANBEVELINGEN

Dé cloud bestaat niet. maakt cloud concreet


CHRONOLOGISCH OVERZICHT VAN DE VOORTGANG VAN HET PROGRAMMA MODERNISERING GBA

zorgeloos werken in de cloud

GETTING THE BEST OUT OF YOUR SOURCE CODE MODERNISEREN MET UNIFACE

Cloud services: aantrekkelijk, maar implementeer zorgvuldig

Verandering en innovatie in de zorg met de REGIE Zorg app

Succes = Noodzaak x Visie x Draagvlak 2. Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International

Werkwijze Cogo abcdefgh. Cogo publicatienr Ad Graafland Paul Schepers. 3 maart Rijkswaterstaat

Het sturend niveau: onderlinge afstemming en jaarplannen Een whitepaper van The Lifecycle Company

Internet of Things in perspectief geplaatst. Herman Tuininga. Oktober 10, 2017

ICT helpt de gemeente presteren. Jeroen van der Hulst, Programmamanager Informatisering

OpenText RightFax. Intuitive Business Intelligence. Whitepaper. BI/Dashboard oplossing voor OpenText RightFax

Transcriptie:

Controlling Document Programma: Reken- en data-infrastructuren Indiener: SURFsara Versie 1.3 11-11-2014

Inhoudsopgave Management Samenvatting Ambitie 3 3 1. Inleiding 6 2. Programmabeschrijving op hoofdlijnen 7 2.1. Ambitie 7 2.2. Doelen 7 2.3. Projecten en werkpakketten 7 2.4. Programma Toleranties 9 2.5. Overige Programma Randvoorwaarden 9 2.6. Relatie met andere programma s, projecten 9 3. Programma Management 11 3.1. Organisatie 11 3.2. Voortgangsrapportages 12 3.3. Communicatie Plan 14 3.4. Risico Management en Escalatie 15 4. De Projecten en werkpakketten 17 4.1. Projecten 17 5. Brondocumenten 31 2

Management Samenvatting Innovatieprogramma P2: Reken- en data-infrastructuren Behorend bij het thema: Federatieve infrastructuur HO&O Ambitie Dankzij digitalisering, sensoren en internet komen voor onderzoekers steeds meer data beschikbaar. Analyse van deze data en de sterk toenemende vraag naar capaciteit voor simulatiedoeleinden en het realtime kunnen verwerken van data vragen om een nationale e- infrastructuur die toegerust is om de onderzoeksuitdagingen aan te kunnen. Dit vereist een reken en data- infrastructuur die enerzijds stabiel, betrouwbaar en van voldoende capaciteit is, en anderzijds voldoende mogelijkheden tot innovatie biedt, als gevolg van technologische ontwikkelingen en behoeften in de onderzoekswereld. Om ervoor te zorgen dat Nederlands onderzoek op wereldtopniveau kan meedraaien is het noodzakelijk dat ook deze e- infrastructuur zich bij dat topniveau kan aansluiten (of aansluiting kan houden). Binnen dit programma wordt ervoor gezorgd dat genoemde reken- en data-infrastructuren niet alleen beschikbaar zijn, maar ook doorontwikkeld en uitgebouwd worden. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met onderzoekers en partners waaronder het NLeSC. De e-infrastructuur bestaat uit verschillende componenten die waar mogelijk worden ingezet als een geïntegreerde dienst, waardoor ze eenvoudig en flexibel beschikbaar zijn voor zowel nationale als internationale samenwerkingsverbanden. De ambitie van SURFsara in dit programma is derhalve het optimaal faciliteren, doorontwikkelen en uitbouwen van een reken- en data-infrastructuur op topniveau, wat zich vertaalt in ondersteuning van hoger onderzoek en onderwijs en MKB/industrie. Dit programma is opgedeeld in een aantal projecten. Geavanceerde, zichzelf steeds vernieuwende voorzieningen zijn geconcentreerd in enkele projecten. Het project Lange termijn dataopslag en ontsluiting houdt zich vooral bezig met het veilig en duurzaam opslaan en beschikbaar houden van de steeds toenemende hoeveelheden data. De projecten Data analyse en Visualisatie houden zich vooral bezig met het verkrijgen van inzicht in grote databestanden. Het project Rekenvoorzieningen biedt de noodzakelijke voorzieningen op het gebied van rekenapparatuur, inclusief de nationale supercomputer. Innovatie vindt in deze projecten plaats, variërend van innovatie in hardware en software voorzieningen, maar ook in het gebruik van applicaties en toepassingen. Daarnaast zijn projecten als Nationaal datacenter en Expertisecentrum, ook onderdeel van dit programma, erop gericht reeds aanwezige kennis en voorzieningen te bundelen en te delen ten behoeve van de SURF doelgroep. Vernieuwing van zowel data- als rekenvoorzieningen vindt bij voorkeur plaats op basis van gebruikersvragen. De uitbreiding van de nationale supercomputer zal in 2015 in productie genomen worden. De vraag naar voorzieningen voor Big Data analyse neemt snel toe, nu ook traditioneel op dit vlak minder ontwikkelde wetenschappelijke disciplines de mogelijkheden van ICT en simulatie inzien en willen gebruiken. In 2015 zal tevens gewerkt worden aan een exploitatiemodel om gebruik van de voorzieningen boven een basisniveau te kunnen waarborgen. 3

Projecten Het programma omvat de volgende projecten. P0 Programmamanagement Voor het efficiënt kunnen managen van het programma en de onderliggende projecten wordt er programmamanagement ingericht. P1 Lange termijn data-opslag en -ontsluiting Als gevolg van vergaande digitalisering en data-genererende apparatuur komt er voor onderzoekers steeds meer data beschikbaar. Er is een sterk groeiende behoefte om duurzaam en meerjarig met data om te kunnen gaan. SURF ontwikkelt en biedt onderzoekers naast opslag van hun onderzoeksdata diensten voor veilig gebruik, ontsluiting, deling, uitwisseling en verrijking van data. P2 Data analyse Onderzoekers gebruiken applicaties, software (pipelines) en tools om hun data te analyseren, bewerken en verwerken. SURF biedt en ontwikkelt de voorzieningen voor de analyse, verwerking en bewerking van onderzoeksdata, in toenemende mate real-time. P3 - Rekenvoorzieningen In een groeiend aantal segmenten van de maatschappij en de industrie worden besluiten gebaseerd op simulatie en modellering. SURF biedt onderzoekers geavanceerde en innovatieve rekenvoorzieningen voor simulatie- en modelleringsdoeleinden. P4 - Visualisatie SURF helpt onderzoekers inzicht te krijgen in de resultaten van simulaties en analyse van grote hoeveelheden (vaak ongestructureerde) data via innovatieve visualisatietechnieken en faciliteiten. P5 Nationaal datacenter SURFsara neemt haar nieuwe nationaal datacenter voor onderzoek in gebruik. Daarnaast streven de SURF instellingen naar professionalisering van hun datacenter activiteiten. SURF bereidt voor, installeert, exploiteert, ontwikkelt en bouwt een federatief nationaal data center concept uit. P6 - Expertisecentrum SURF organiseert de bundeling van expertise en stelt dit middels trainingen, master classes en andere vormen van kennisdisseminatie beschikbaar aan onderzoekers. P7 - Samenwerkingsverbanden SURF ondersteunt deelname in nationale en internationale samenwerkingsverbanden op het gebied van e-infrastructuren. 4

P8 Technologiepartner en kennisbank SURF draagt zorg voor het verwerven, up-to-date houden en uitdragen van technologische kennis aan haar partners en aan onderzoekers. Aan dit project is geen subsidie gekoppeld, de uitvoering ervan zal plaatsvinden onder programma P6 (ICT-voorzieningen en samenwerkingsomgeving), project Support4Research, en onder project P6 van dit programma, Expertisecentrum. P9 Impact II Toegang tot en ondersteuning van het gebruik van de nationale e-infrastructuur door de Nederlandse industrie en het MKB zijn van vitaal belang om de Nederlandse economie op de internationale markt competitiever te maken. SURF voert het Impact II programma van EZ uit, hetgeen vooral tot uiting komt in projecten P1, P2 en P3. In het kader van de EZ-subsidievoorwaarden is er voor Impact II een apart programma met een eigen Controlling Document. P10 Vervanging Cartesius 2017 In 2013 zijn gereduceerde middelen voor de aanschaf van de Cartesius supercomputer aangewend. Mede als gevolg daarvan loopt het contract met leverancier Bull medio 2017 af. Vanaf dat moment is vervanging van Cartesius noodzakelijk om Nederlandse onderzoekers toegang te laten houden tot de voor hen essentiële rekenvoorziening. Met haar SURF-partners ontwikkelt SURFsara een nieuw verdienmodel om additionele inkomsten ten behoeve van exploitatie te verwerven. Naar verwachting zal de financiering via derden en/of exploitatie toenemen. Na een definitieve uitwerking van dit verdienmodel zal hier meer zicht op zijn. 5

1. Inleiding ICT is een integraal onderdeel van het hoger onderzoek en onderwijs: iedere student, docent, medewerker of onderzoeker maakt voor zijn werk of opleiding gebruik van ICT-voorzieningen. Door gezamenlijke investeringen beschikt de sector over een e-infrastructuur die bestaat uit één van de snelste, meest geavanceerde en betrouwbare netwerken ter wereld, duurzame dataopslagfaciliteiten, hoogwaardige rekenvoorzieningen, krachtige software-, cloud en visualisatiehulpmiddelen, escience-support en professionele ondersteuning, die voortdurend worden aangepast aan de wensen van gebruikers en nieuwe ICT-ontwikkelingen. Het programma reken- en data-infrastructuren biedt innovatieve diensten aan onderzoekers voor het faciliteren van hun wetenschappelijk onderzoek. Het betreft niet alleen de hardware voorzieningen (en de evolutie daarvan), maar ook het beschikbaar stellen van expertise die het mogelijk maakt applicaties, toepassingen en de e-infrastructuur zelf steeds te vernieuwen, opdat de voorzieningen optimaal zijn om grensverleggend en concurrerend onderzoek te kunnen doen. Het programma is opgebouwd uit verschillende projecten, die zowel innovatie als nationale en internationale samenwerking bevatten. Omdat het hier gaat om de noden van wetenschappelijke gebruikers is het cruciaal om die noden, behoeften en wensen van onderzoekers te kennen. Dat betekent dat dit programma veel raakvlakken heeft met de andere SURF programma s waar het gaat om inventarisatie van gebruikerswensen en bediening van die gebruikers. 6

2. Programmabeschrijving op hoofdlijnen 2.1. Ambitie De nationale e-infrastructuur voor hoger onderwijs en onderzoek moet de meest geavanceerde reken- en data intensieve onderzoeksprogramma s in Nederland kunnen faciliteren. Dankzij digitalisering, sensoren en internet komen voor onderzoekers steeds meer data beschikbaar. Analyse van deze data en de sterk toenemende vraag naar capaciteit voor simulatiedoeleinden en het realtime kunnen verwerken van data vragen naast vernieuwing op basis van technologische ontwikkelingen ook om integratie van nieuwe technieken als accelerators, big data analyse en many-core processoren. Om ervoor te zorgen dat Nederlands onderzoek op wereldtopniveau kan meedraaien is het noodzakelijk dat ook deze e-infrastructuur zich bij dat topniveau kan aansluiten (of aansluiting kan houden). Om dit te kunnen realiseren is het nodig dat state-of-the-art innovatieve reken- en data- faciliteiten voor onderzoekers beschikbaar zijn en dat deze doorontwikkeld en uitgebouwd worden. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met onderzoekers en partners waaronder het NLeSC. De e-infrastructuur bestaat uit verschillende componenten die waar mogelijk worden ingezet als een geïntegreerde dienst, waardoor ze eenvoudig en flexibel beschikbaar zijn voor zowel nationale als internationale samenwerkingsverbanden. De ambitie van SURFsara in dit programma is het optimaal faciliteren, doorontwikkelen en uitbouwen van een reken- en data-infrastructuur op topniveau. 2.2. Doelen Het programma Reken- en data-infrastructuren heeft als doel het op een zo optimaal mogelijke wijze ondersteunen van hoger onderzoek en onderwijs en MKB/industrie met geavanceerde, zichzelf steeds vernieuwende voorzieningen op het gebied van rekeninfrastructuur, dataopslag en ontsluiting, data analyse, visualisatie en expertise. De doelen worden per project nader gespecificeerd. 2.3. Projecten en werkpakketten Beschrijf hier de projecten van het programma, inclusief het doel per project en de onder de project vallende werkpakketten. P1 Lange termijn data-opslag en -ontsluiting Als gevolg van vergaande digitalisering en data-genererende apparatuur komt er voor onderzoekers steeds meer data beschikbaar. Er is een sterk groeiende behoefte om duurzaam en meerjarig met data om te kunnen gaan. SURF ontwikkelt en biedt onderzoekers naast opslag van hun onderzoeksdata diensten voor veilig gebruik, ontsluiting, deling, uitwisseling en verrijking van data. Werkpakketten WP1.1 Centrale Data Infrastructuur (02.01.01) WP1.2 EPIC (02.01.02) P2 Data analyse Onderzoekers gebruiken applicaties, software (pipelines) en tools om hun data te analyseren, bewerken en verwerken. SURF biedt en ontwikkelt de voorzieningen voor de analyse, verwerking en bewerking van onderzoeksdata, in toenemende mate real-time. Werkpakketten WP2.1 Grid faciliteiten en generieke e-infrastructuur support (02.02.01) WP2.2 Big Data analyse (02.02.02) WP2.3 Datacenternetwerk (02.02.03) WP2.4 Interne Services (02.02.04) 7

P3 - Rekenvoorzieningen In een groeiend aantal segmenten van de maatschappij en de industrie worden besluiten gebaseerd op simulatie en modellering. SURF biedt onderzoekers geavanceerde en innovatieve rekenvoorzieningen voor simulatie- en modelleringsdoeleinden. Werkpakketten WP3.1 Capability computing (02.03.01) WP3.2 Capacity computing (02.03.02) WP3.3 HPC Cloud (02.03.03) P4 - Visualisatie SURF helpt onderzoekers inzicht te krijgen in de resultaten van simulaties en analyse van grote hoeveelheden (vaak ongestructureerde) data via innovatieve visualisatietechnieken en faciliteiten. Werkpakket WP4.1 Visualisatie (02.04.01) P5 Nationaal datacenter SURFsara neemt haar nieuwe nationaal datacenter voor onderzoek in gebruik. Daarnaast streven de SURF instellingen naar professionalisering van hun datacenter activiteiten. SURF bereidt voor, installeert, exploiteert, ontwikkelt en bouwt een federatief nationaal data center concept uit. Werkpakketten WP5.1 National HPC datacenter (02.05.01) WP5.2 Model federatief datacenter (02.05.02) P6 - Expertisecentrum SURF organiseert de bundeling van expertise en stelt dit middels trainingen, master classes en andere vormen van kennisdisseminatie beschikbaar aan onderzoekers. Werkpakket WP6.1 HPC en Big Data expertisecentrum (02.06.01) P7 - Samenwerkingsverbanden SURF ondersteunt deelname in nationale en internationale samenwerkingsverbanden op het gebied van e-infrastructuren. Werkpakket WP7.1 Samenwerkingsverbanden (02.07.01) P8 Technologiepartner en kennisbank SURF draagt zorg voor het verwerven, up-to-date houden en uitdragen van technologische kennis aan haar partners en aan onderzoekers. Dit project wordt als taak opgenomen in Programma 6: ICT-voorzieningen en samenwerkingsomgeving, en onder project P6 van dit programma, Expertisecentrum. Als gevolg hiervan is er op deze plaats geen werkpakketbeschrijving. 8

P9 Impact II Toegang tot en ondersteuning van het gebruik van de nationale e-infrastructuur door de Nederlandse industrie en het MKB zijn van vitaal belang om de Nederlandse economie op de internationale markt competitiever te maken. SURF voert het Impact II programma van EZ uit, hetgeen vooral tot uiting komt in projecten P1, P2 en P3. Voor Impact II is een apart programma met een eigen Controlling Document, op basis van de subsidievoorwaarden van EZ. P10 Vervanging Cartesius 2017 In 2013 zijn gereduceerde middelen voor de aanschaf van de Cartesius supercomputer aangewend. Mede als gevolg daarvan loopt het contract met leverancier Bull medio 2017 af. Vanaf dat moment is vervanging van Cartesius noodzakelijk om Nederlandse onderzoekers toegang te laten houden tot de voor hen essentiële rekenvoorziening. Werkpakket WP10.1 Vervanging Cartesius 2017 (02.10.01) 2.4. Programma Toleranties Bij de toekenning van de programmagelden zijn door SURF subsidievoorwaarden meegestuurd. De toleranties voor dit programma zijn conform de toleranties beschreven in de subsidievoorwaarden. Met uitzondering van het project Impact II zijn er geen externe subsidiegevers voor dit programma. De toleranties voor Impact II, opgesteld door EZ zijn ruimer dan die door SURF opgesteld. Hierdoor zijn er geen aangescherpte toleranties van toepassing op dit programma. Tolerantie in tijd: Deadlines en deliverables mogen de kalenderjaargrens niet overschrijden. Indien een deadline/deliverable een kwartaalgrens meer dan een maand overschrijdt wordt dit, inclusief toelichting, opgenomen in het voortgangsverslag. Escalatie: Indien geld (budget), kwaliteit(scope), planning buiten de toleranties komen, zal het programma plan na goedkeuring van de wijziging(en) van de opdrachtgever door de opdrachtnemer worden bijgewerkt. 2.5. Overige Programma Randvoorwaarden Voor de binnen dit Programma aanwezige projecten en werkpakketten zijn geen aanvullende of beperkende voorwaarden verbonden uit andere direct toewijsbare subsidie stromen. Er zijn geen extra randvoorwaarden aan het programma verbonden. In dit programma wordt tevens samengewerkt in diverse Europese FP7 en H2020 projecten, waarvoor de normale randvoorwaarden gelden en die niet beperkend zijn voor de activiteiten in het programma. 2.6. Relatie met andere programma s, projecten Programma 2 gaat over Reken- en data-infrastructuren, wat het kennis- en vakgebied van SURFsara binnen de drie werkmaatschappijen is. Raakvlakken met de andere innovatieve programma s zijn onder meer de volgende. Programma P4 behandelt Duurzame data, waarin vooral organisatorische en awareness aspecten van het opslaan en ontsluiten van data zijn ondergebracht, voor de middellange en lange termijn. Uiteraard hebben de trends die hier gesignaleerd worden, en de daaruit afgeleide data strategie, grote invloed op technische implementaties en gebruik van de datainfrastructuur. Iets dergelijks geldt voor programma P6 (ICT-voorzieningen en samenwerkingsomgeving), waarin een belangrijk deel voorzien is voor community management en ondersteuning voor onderzoekers: Wat hebben onderzoekers nodig, hoe dient de e-infrastructuur toegankelijk 9

gemaakt worden, zijn vragen die onderzoekers bezig houden en waarvan de antwoorden rechtstreeks invloed hebben op de omvang en inhoud van de e-infrastructuur. Onderdelen van programma 3 op het gebied van trust en identity management hebben ook directe invloed op de toegankelijkheid en security van de e-infrastructuur. Binnen P10 (duurzaamheid) wordt onder meer gekeken naar vergroening van de e-infrastructuur in overleg met de operationele dienstverlening in programma P2 zal deze vergroening vorm gegeven dienen te worden. Voor de innovatieve ontwikkelingen van de reken- en datainfrastructuur is er een nauwe samenwerking met het NLeSC, belangrijke onderzoekscommunities en zijn er vele (inter)nationale samenwerkingsverbanden over de hele linie van reken- en data-infrastructuur diensten. Een aantal belangrijke samenwerkingen zijn de volgende: EPIC, een Europees consortium voor het (verder) ontwikkelen van persistent identifiers; EUDAT, het belangrijkste Europese project op het gebied van data management faciliteiten en data management strategie; Nauwe samenwerking met Nikhef en RUG-CIT voor de Nederlandse bijdrage aan de wereldwijde GRID infrastructuur die user communities als WLCG (Worldwide LHC Computing Grid) en LOFAR faciliteren; Op Capability gebied zijn er grote internationale projecten, zoals PRACE waar SURFsara een belangrijke bijdrage aan levert. Daarnaast zijn er samenwerkingen met Bull, en is SURFsara door NVIDIA erkend als CUDA research center; Een overeenkomst met de Telecity Group voor het ontwikkelen en huisvesten van een High Performance Computing datacenter infrastructuur; Potentiële samenwerkingen in H2020 (Centers of Excellence en/of Future and Emerging Technology calls) en met Intel; 10

3. Programma Management 3.1. Organisatie In het programma wordt de volgende organisatiestructuur gehanteerd: Rol en rolinvulling voor Programma 2 Rol Senior Responsible Owner Programma Manager Project managers Wie Anwar Osseyran Peter Michielse Zie overzicht per project Rolbeschrijvingen Senior Responsible Owner (SRO) Deze rol wordt ingevuld door de algemeen directeur van SURFsara; Eindverantwoordelijk voor het programma; Actief en zichtbaar boegbeeld van programma en veranderdoelstellingen; Verantwoordelijk voor het verbinden van belangen; SRO vertegenwoordigt het programma in het Directie Team; SRO delegeert dagelijkse verantwoordelijkheid voor het programma aan Programma Manager(s); Voorzitter van de programma board die de SRO ondersteunt bij de programma beheersing (met daarin de programma manager(s) en Business Change managers (MT leden en/of belanghebbenden van andere werkmaatschappijen); Programma Manager Deze rol wordt ingevuld door een van de SURFsara MT leden 1 ; De programma manager is,, op basis van het door de algemeen directeur SURFsara en subsidiegever vastgestelde programmaplan, (gedelegeerd) verantwoordelijk voor het programma (inclusief budget) en de levering van de resultaten waar de organisatie de veranderdoelstellingen van het programma mee kan realiseren; De programma manager geeft mede vorm aan het programma, zorgt voor de optimale aansluiting van de doelen binnen het programma bij die missie, visie en doelen van SURF(sara) en oefent invloed uit op de omgeving van het programma en reageert op de invloeden uit de omgeving; Programma manager is gedelegeerd opdrachtnemer voor het programma en fungeert als (gedelegeerd) opdrachtgever en eindverantwoordelijke voor de projecten; De programma manager is verantwoordelijk voor: - het beoordelen van en instemmen met (alvorens ter besluitvorming aan de SRO): Ø het jaarlijks (meerjaren) programmaplan en eventuele substantiële wijzigingen daarvan; 1 Door de omvang van Programma 2 zijn er twee programma managers, ieder verantwoordelijk voor een aantal projecten die binnen het programma vallen. 11

Ø door de projectmanager aangeleverde projectvoorstellen en wijzigingen die buiten de kaders/toleranties van het jaarlijkse programmaplan vallen, Ø de voorbereiding van de besluitvorming over go/no-go beslissingen die expliciet in het programma aan de algemeen directeur zijn voorbehouden; - Aanleveren van de Programma kwartaal en jaarrapportages (zowel inhoudelijk als financieel); - De programma manager spreekt met de projectmanagers de toleranties af wat betreft tijd, kosten, kwaliteit, scope, risico s en benefits; Project Manager De projectmanager draagt zorg voor de opzet en uitvoering van projecten / werkpakketten 2 en de daaraan gekoppelde doelen en deliverables; De projectmanager maakt de jaarplannen voor het project / werkpakket (cq. update van controlling documents), schrijft de kwartaalrapportages en coördineert de projectactiviteiten; De project manager is verantwoordelijk voor de inzet van middelen (menskracht en andere middelen) die aan het project zijn toegekend; De project manager opereert binnen de met de programma manager afgesproken toleranties; De project manager controleert actief de uitputting van de middelen die aan het project zijn toegekend (op basis van gegevens van FZ). Betrokken organisaties Zoals valt op te maken uit paragraaf 2.6 en de projectbeschrijvingen in hoofdstuk 4, is het programma Reken- en data-infrastructuren een samenwerkingsprogramma waarbij met diverse inen externe partijen relaties worden onderhouden en activiteiten worden uitgevoerd. Deze aard heeft geen consequenties voor de formele programma organisatie en financieringstromen waardoor alleen SURFsara als programmapartner wordt aangemerkt. In de projectuitvoering en programmaborging zal daarbij intensief met SURFnet, SURFmarket en het Netherlands escience Center worden samengewerkt. 3.2. Voortgangsrapportages Per kwartaal wordt er een voortgangsrapportage voor het programma opgesteld. Deze wordt uiterlijk 30 dagen na het einde van het kwartaal ingeleverd. Per jaar wordt er een jaarrapport opgesteld. Deze wordt uiterlijk 60 dagen na het einde van het jaar ingeleverd. 2 Voor de projecten Data Analyse (P2) en Rekenvoorzieningen (P3) is er vanwege de omvang van elk werkpakket binnen deze projecten een projectleider per werkpakket. De samenhang wordt bewaakt door de programma manager. 12

Project 1: Lange Termijn Dataopslag en Dataontsluiting(02.01.00) Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Centrale Data Infrastructuur EPIC Project 2: Data Analyse(02.02.00) 02.01.01 Mark van de Sanden 02.01.02 Mark van de Sanden Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Grid en generieke e- infrastructuur support Big Data analyse Datacenternetwerk Interne services Project 3: Rekenvoorzieningen(02.03.00) 02.02.01 Ron Trompert 02.02.02 Machiel Jansen 02.02.03 Freek Dijkstra 02.02.04 Jaap Dijkshoorn Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Capability computing Capacity computing HPC cloud Project 4: Visualisatie(hulpmiddelen)(02.04.00) 02.03.01 Walter Lioen 02.03.02 Jaap Dijkshoorn 02.03.03 Ron Trompert Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Visualisatie Project 5: Nationaal Datacenter (Ontwikkeling & Verhuizing)(02.05.00) 02.04.01 Paul Melis Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Nationaal HPC datacenter Model federatief datacenter Project 6: Expertisecentrum(02.06.00) 02.05.01 Axel Berg 02.05.02 Axel Berg Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) HPC en Big Data expertisecentrum Project 7: Samenwerkingsverbanden(02.07.00) 02.06.01 Axel Berg Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Samenwerkingsverbanden Project 8: Technolgiepartner en kennisbank(02.08.00) 02.07.01 Maurice Bouwhuis Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Technolgiepartner en kennisbank Project 9: Impact II(02.09.00) 02.08.01 Peter Michielse Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Impact II Sector Cloud Private sector stimulering 02.09.01 Zie Controlling Document Impact II 02.09.02 Zie Controlling Document Impact II 02.09.03 Zie Controlling Document Impact II Project 10: Vervanging Cartesius 2017(02.10.00) Werkpakketnaam : SRF-Id Naam Projectleider(s) Vervanging Cartesius 2017 02.10.01 Walter Lioen 13

De voortgangsrapportage is kort en zakelijk van opzet en evaluatief van karakter. Hiervoor wordt het door SURF verstrekte format gebruikt. De rapportage laat zien hoe de voortgang zich verhoudt tot het Controlling document. De indeling volgt die van het Controlling document. De volgende punten komen aan bod in de voortgangsrapportage: Management Samenvatting Programma (belangrijkste activiteiten, resultaten, conclusies) met een dashboard op Geld, Kwaliteit, Planning & Risico, een financiële verantwoording, Gepubliceerde Informatie en gevraagde besluiten; conclusie/evaluatie (bijvoorbeeld: hoe is de rapportageperiode verlopen, hoe ziet de programmamanager de komende periode tegemoet, zal het Project naar verwachting binnen planning en budget uitgevoerd kunnen worden, wat zijn de risico's en hoe wordt daarop ingespeeld); Deze samenvatting wordt per kwartaal aan het bestuur verstrekt; Management Samenvatting per Project (belangrijkste activiteiten, resultaten, conclusies) met een dashboard op Geld, Kwaliteit, Planning & Risico, een financiële verantwoording, Gepubliceerde Informatie en gevraagde besluiten; Deze samenvatting wordt op verzoek aan het bestuur verstrekt maar altijd aan het DT; Voortgangsverslag per werkpakket: inleiding met kort karakteristieken van het werkpakket (doelstelling, belangrijkste te behalen resultaten verslag afgelopen periode met korte terugblik op akties voorgaande rapportageperiodes, behaalde resultaten, verslag met betrekking tot kwaliteit, Risicomatrix risicoanalyse en informatietabel Voor kwartaal 4 is een verkorte variant van de rapportage; Uiterlijk op 5 februari 2015 wordt aangegeven of SURFsara voor het programma een verzoek indient om een eventuele onderbesteding in het kalenderjaar te mogen alloceren. Voor 1 maart dient het verzoek middels onderbouwing te zijn ingediend. Geoormerkte gelden blijven bij SURF tot de werkelijke besteding. Het jaarrapport is een zelfstandig leesbaar document, met een evaluatief karakter. Hierdoor kan een lezer, die geen van de andere stukken over het Programma heeft gelezen of heeft gezien, zich een goed beeld vormen van het gehele Programma. Uit de rapportage is eenvoudig af te leiden hoe de voortgang zich verhoudt tot het Controlling Document. De eindrapportage bevat, in ieder geval de volgende onderdelen: Samenvatting (wat waren het doel, de belangrijkste activiteiten en resultaten; zijn deze uitgevoerd resp. behaald; wat zijn de belangrijkste conclusies); Karakteristieken project (doelstelling, belangrijkste te behalen resultaten, projectperiode, begroting, subsidie); Per programmalijn/onderdeel: een inhoudelijk evaluatief verslag van de activiteiten en resultaten die zijn uitgevoerd respectievelijk bereikt, afgezet tegen de afspraken die zijn gemaakt in het Controlling Document; Al dan niet per programmalijn/onderdeel: evaluatie van de resultaten (duurzaamheid, daadwerkelijk gebruik, vindt inbedding bij SURFsara en/of de instellingen plaats); Continuering, vooruitblik voorbij de projecthorizon (bijvoorbeeld: wat wordt gedaan met de resultaten, vindt inbedding bij SURFsara en/of de instellingen plaats); Afsluitende financiële verantwoording (kostenoverzicht) inclusief analyse; Evaluatie (zowel procesmatig als inhoudelijk) / lessons learned; Conclusies; Het jaarrapport wordt uiterlijk 60 dagen na het einde van het kalenderjaar ingeleverd. 3.3. Communicatie Plan Dit programma kent zowel een interne als externe communicatie. 3.3.1. Communicatie Programma Intern Binnen het programma zal minimaal over onderstaande onderwerpen worden gecommuniceerd. 14

Tabel 3: Intern Communicatie Programma Wie Wat Communiceert met Frequentie Senior Responsible Ow ner Rapportage over voortgang programma Subsidieverstrekker Jaarlijks Programmamanager Rapportage over voortgang programma en onderliggende projecten (geld / kw aliteit / risico) Senior Responsible Ow ner Kw artaal Programmamanager Successen / highlights Medew erkers SURFsara Kw artaal Rapportage over voortgang project en Projectmanager onderliggende w erkpakketten (geld / kw aliteit / Programmamanager Maand risico) FZ Rapporteert over budget (uitputting) Programmamanager + Projectmanager Maand 3.3.2. Communicatie Programma Extern Het programma zal extern communiceren over de mogelijkheden die het programma aanbiedt aan de doelgroep. Voor dit doel zullen de volgende communicatie kanalen richting de doelgroep van eindgebruikers worden ingezet. Tabel 4: Extern Communicatie Programma Kanaal Doel en meerw aarde Website SURFsara Specifiek kanaal voor geinteresseerden op het gebied van computing, dataopslag, visualisatie, cloud en e-science. SURFspace PR SURFspace verbindt mensen die binnen het hoger onderw ijs en onderzoek w erken aan ICT-innovatie. Lever hier je bijdrage: reageer, discussieer, deel en vind kennis en contacten. In externe kanalen zullen w e via artikelen in vak- en dagbladen, nieuw ssites, relevante websites en persberichten willen we de resultaten en meerwaarde die SURF(sara) biedt dmv het project Social media Mailings Deze w orden benut om (bv tijdens Events bezoekers en) geïnteresseerden te inf ormeren en hen te verw ijzen naar informatie die online beschikbaar is Mailings zijn bedoeld om meer doel(groep)gericht bijeenkomsten aan te kondigen of resultaten te verspreiden. Hierbij zal ook de SURF(net) nieuw sbrief w orden benut deliverables. 3.4. Risico Management en Escalatie 3.4.1. Risico s Management binnen het programma Risico s worden gemanaged zowel op programma als op project niveau. 15

tabel 5: Risicomanagement Risico SRF-Id Risico omschrijving Kans Impact Prio (KxI) Niet voldoende menskracht (intern 02.00.00 3 4 12 en extern) beschikbaar. 02.01.00-02.04.00 Leverancier kan niet (op tijd) de juiste hardware leveren 2 2 4 Oplevering nationaal datacenter 02.05.00 2 5 10 loopt vertraging op Benodigde financiele komen niet 02.10.00 4 4 16 volledig beschikbaar 02.10.00 Middelen komen later beschikbaar 5 3 15 Maatregel Zorgen voor een goede resource planning en afstemming met andere programma's en werkzaamheden In aanbestedingen goede leverings en boetevoorwaarden opnemen + goed testprotocol Aanpassing migratieplanning / Herziening afspraken met huidge en nieuwe leverancier Goed extern lobbyen / key-users mobiliseren Binnen SURF, belang capability computing voor Nederlands onderzoek benadrukken. Wie Programma manager Programma manager Programma manager + SRO MT + Project manager MT + Project manager 3.4.2. Escalaties binnen het programma Een escalatie, of ook wel uitzonderingsprocedure, kan geïnitieerd worden door een ieder werkzaam binnen het programma. Hieronder wordt de escalatie structuur beschreven. Voor dit programma worden drie managementniveaus onderkend: project-, programma- en corporate-niveau. Gedurende het project en programma kunnen risico s en issues in de vorm van wijzigingsverzoeken, afwijkingen of andere problemen/zorgen worden geïdentificeerd. Issues kunnen door een ieder, binnen of buiten het project of programma, worden gesignaleerd en gemeld bij de projectmanager, programma manager of senior responsible owner. In beginsel wordt hierbij het principe management by exception gehanteerd: zolang de issues of risico s binnen de vastgestelde toleranties blijven voor wat betreft prestatiedoelen en risicoprofiel, is er geen noodzaak tot escalatie en kunnen zij worden afgehandeld op het niveau met de adequate (gedelegeerde) bevoegdheid. Pas wanneer issues buiten de vooraf afgesproken toleranties vallen en daarmee de bevoegdheid van een managementniveau overschrijden worden issues door middel van een formele escalatie op een hoger verantwoordelijkheidsniveau getild. Een escalatie kan derhalve alleen geïnitieerd worden door personen met de bevoegdheid die het betreffende niveau overschrijdt: de project manager, programma manager of senior responsible owner voor het project-, programma- of corporate niveau respectievelijk. Het project of programma bevindt zich dan in een uitzonderingssituatie (exception). Het is tussentijds altijd mogelijk op basis van geïdentificeerde risico s of issues advies in te winnen zonder dat dit tot een formele escalatie hoeft te leiden. In dit geval wordt gesproken van een verzoek tot advies. Escalatieniveau Initatitor Escaleert naar Project Project manager Programma manager Programma Programma manager Senior Reponsible Owner Corporate Senior Reponsible Owner Opdrachtgever 16

4. De Projecten en werkpakketten 4.1. Projecten Project 1: Lange termijn data-opslag en -ontsluiting Het hoofddoel van het project Lange termijn data-opslag en -ontsluiting is om goed met de exponentieel groeiende hoeveelheid onderzoeksdata om te kunnen gaan. Dit als gevolg van vergaande digitalisering en data-genererende apparatuur. Er is een sterk groeiende behoefte om langjarig over opgeslagen data te kunnen beschikken. SURFsara ontwikkelt en biedt onderzoekers naast opslag van hun onderzoeksdata, voorzieningen voor veilig gebruik, ontsluiting, deling, uitwisseling en verrijking van data. Project Doelen Het leveren, optimaliseren en innoveren van voorzieningen voor het langdurig veilig gebruik, ontsluiting, deling, uitwisseling, en verrijking van onderzoeksdata ten behoeve van wetenschappelijke onderzoekers in Nederland; In samenwerking met communities en onderzoekers nieuwe data voorzieningen en tools ontwikkelen om de toegankelijkheid tot en hergebruik van onderzoeksdata verbeteren; Kennis en expertise op het vlak van langdurige data opslag diensten en infrastructuren toegankelijk maken aan O&O instituten, wetenschappelijke communities en onderzoekers; Voorloper positie op het vlak van wetenschappelijke data opslag en voorzieningen behouden in Nederland en Europa door samen te werken in Nederlandse en Europese projecten. Project werkpakketten WP1.1. Centrale Data Infrastructuur Over de periode 2015-2018 is het doel van WP1.1 het beschikbaar stellen van innovatieve voorzieningen voor de lange termijn data-opslag en ontsluiting van onderzoeksdata aan O&O, communities en onderzoekers. In 2014 is door SURFsara een data centric visie ontwikkeld waarbij de data voorzieningen verder gecentraliseerd en geïntegreerd worden en waarbij de ontsluiting naar de andere SURFsara faciliteiten geoptimaliseerd wordt. In de ontwikkeling van de voorzieningen is er een speciale focus op het verbeteren van de toegankelijkheid van de onderzoeksdata. Om de kwaliteit, refereerbaarheid, zoek en vindbaarheid van onderzoeksdata te verbeteren zal een Trusted Digital Repository ontwikkeld worden op basis van de Centrale Data Infrastructuur. Daarnaast wordt Beehub doorontwikkeld tot een rijke gebruikersomgeving waarin onderzoekers zelfstandig hun onderzoeksdata kunnen beheren, delen, ontsluiten en verplaatsen tussen data en rekenfaciliteiten. Om de voorloper positie in Nederland en Europa in het data domein te behouden is het essentieel voor SURFsara samen te werken in grootschalige data projecten en de daarmee opgebouwde kennis en expertise te delen. Het werkpakket Centrale Data Infrastructuur heeft de volgende doelstellingen: Het leveren van data voorzieningen voor de lange termijn data-opslag en ontsluiting van onderzoeksdata aan O&O en wetenschappelijke communities; Het optimaliseren en innoveren van de langdurige data-opslag voorzieningen die de exponentieel groeiende hoeveelheid onderzoeksdata kunnen managen; Verdere integratie van de data voorzieningen door de implementatie van de SURFsara data centric visie; Toegankelijkheid tot onderzoeksdata verder optimaliseren door het verbeteren van de kwaliteit, refereerbaarheid, zoek- en vindbaarheid van data sets en data objecten opgeslagen op de centrale data infrastructuur; Toegankelijkheid tot onderzoeksdata verder verbeteren door betere tools aan te bieden waarin gebruikers zelfstandig data hun kunnen beheren, delen, ontsluiten en verplaatsen tussen systemen; 17

Voorloper positie behouden in Nederland en Europa door samen te werken in Nederlandse en Europese projecten; Kennis en expertise op het vlak van grootschalige data en storage infrastructuren toegankelijk maken voor O&O instituten, wetenschappelijke communities en onderzoekers. WP1.2 EPIC Het doel van WP1.2 over de periode 2015-2018 is het leveren van een hoogwaardige persistent identifier (PID) dienst aan O&O, communities en onderzoekers. Door middel van PIDs wordt onderzoeksdata langdurig refereer-, citeer- en vindbaar. Voor het leveren van de PID voorziening werkt SURFsara samen in het Europese consortium EPIC. De PID voorziening van SURFsara is gebaseerd op de EPIC software die in het EPIC consortium verband ontwikkeld is. Door de groei van de data hoeveelheden en de groei in het gebruik van persistent identifiers zal de innovatie van de EPIC voorziening zich focussen op de functionaliteit, het gebruiksgemak en schaalbaarheid van de software om aan de groeiende vraag te voldoen. Deze ontwikkeling zal in samenwerking met de partners in het EPIC consortium uitgevoerd worden. Naast het leveren van PID voorziening en het ontwikkelen van de software is het ondersteunen van communities, instituten en onderzoekers in de toepassing en gebruik van PIDs een belangrijk onderdeel van de activiteiten. Het werkpakket EPIC heeft de volgende doelstellingen: Het leveren van PID voorzieningen voor het O&O en wetenschappelijke communities; Het gebruik van persistent identifiers optimaliseren door het verder door ontwikkelen van de EPIC software stack; Voorloper positie op het vlak van persistent identifiers behouden in Nederland en Europa door samen te werken in projecten; Kennis en expertise op het vlak van persistent identifiers toegankelijk maken voor O&O instituten, wetenschappelijke communities en onderzoekers. tabel 6a: Kern Deliverable per werkpakket Kern deliverables Project: Lange Termijn Dataopslag en Dataontsluiting(02.01.00) jaar: 2015 2016 2017 2018 Werkpakket Centrale Data Infrastructuur EPIC Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik Lange Termijn Dataopslag en Dataontsluiting(02.01.00) SRF-Id naam Deliverables Planning (kwartaal) 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q1 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur Pilot SURFsara Data Repository [PILOT] 2015-Q2 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q3 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur Realisatie SURFsara core Centrale Data Inf rastructuur (CDI) [SERVICE] 2015-Q3 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur design Beehub innovatie [DOCUMENT] 2015-Q3 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur Realisatie SURFsara Data Repository service [SERVICE] 2015-Q4 02.01.01 Centrale Data Inf rastructuur plan Beehub innovatie [DOCUMENT] 2015-Q4 02.01.02 EPIC Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q1 02.01.02 EPIC EPIC PID innovatieplan [DOCUMENT] 2015-Q2 02.01.02 EPIC Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q3 18

Project 2: Data analyse Onderzoekers gebruiken applicaties en software om de hen beschikbare data te analyseren, bewerken en verwerken. SURFsara biedt onderzoekers de faciliteiten voor de analyse, verwerking en bewerking van onderzoeksdata, in toenemende mate real-time. Project Doelen Ontwikkeling, implementatie en facilitering van big data analyse voorzieningen als Hadoop, NoSQL en Storm; Ontwikkeling van mogelijkheden voor Data-as-a-Service (DaaS); Proeftuin ontwikkeling van innovatieve voorzieningen die op nieuwe typen data inspelen (bijv real time data); Innovatie van centrale grid voorzieningen ten behoeve van onder andere HEP, LOFAR en Life Sciences, in de richting van een federatief cloud; Internationale (EGI) activiteiten om grootschalige wetenschappelijke projecten op het gebied van compute- en storage te faciliteren. Project werkpakketten WP 2.1 Grid en generieke e-infrastructuur support In samenwerking met momenteel NIKHEF en RUG-CIT levert SURFsara een bijdrage aan de wereldwijde Grid infrastructuur. SURFsara treedt op als penvoerder van de National Grid Infrastructure (NGI), en onder NGI_NL is zij verantwoordelijk voor de coördinatie van de Nederlandse Grid infrastructuur. Deze infrastructuur maakt deel uit van de EGI infrastructuur. In het kader hiervan doet SURFsara mee aan de projecten EGI-InSPIRE en volgend jaar aan EGI- Engage. De Grid infrastructuur is een gedistribueerd computing- en dataopslagsysteem. De belangrijkste onderzoekscommunities die hiervan gebruik maken zijn WLCG (Worldwide LHC Computing Grid, verwerking LHC gegevens CERN) en LOFAR. Zowel WLCG als LOFAR maken gebruik van de grote grid-storage clusters voor de opslag van vele petabytes aan meetgegevens, waaronder het omvangrijke dcache storage cluster bij SURFsara. Voor de verwerking en analyse van deze meetgegevens worden de drie grootste grid-clusters binnen Nederland gebruikt, Die van SURFsara, NIKHEF en RUG-CIT. Een andere belangrijke gebruikersgemeenschap in Nederland is afkomstig uit de Life Sciences. Ten behoeve van deze user community heeft SURFsara het zogenaamde Life Sciences Grid opgezet, een gedistribueerde infrastructuur van momenteel 12 clusters die zijn geplaatste binnen academische medisch centra en andere instituten in de levenswetenschappen. Met het Life Science Grid wordt zeer gericht tegemoet gekomen aan een aantal specifieke behoeften vanuit deze community, die door de meer generieke grid-infrastructuur niet kan worden geboden. De Grid infrastructuur bestaat niet alleen uit storage en rekencapaciteit. Om de infrastructuur te kunnen gebruiken zijn er een aantal voorzieningen nodig onder de naam Grid Server Park (GSP). Over de periode 2015-2018 is het doel van dit werkpakket: - om user (communities) een innovatieve geografisch gedistribueerde compute en storage voorziening aan te bieden ter ondersteuning van vooral grootschalige wetenschappelijke projecten - om generieke e-infrastructuur ondersteuning te bieden aan user communities en eindgebruikers van alle data analyse voorzieningen Het werkpakket richt zich op de volgende activiteiten: Innovatie van de compute en storage infrastructuur die aansluit bij de (toenemende) vraag van de wetenschappelijke communities; Innovatie van de centrale grid voorzieningen in het GSP tot een Private Cloud ter optimalisatie van flexibiliteit en gebruik; Generieke e-infrastructuur ondersteuning van user communities en eindgebruikers van alle 19

data analyse voorzieningen, variërend van selectie van het juiste e-infrastructuur platform tot specifieke community ondersteuning en interactie tot expert ondersteuning bij optimalisatie van geselecteerde platforms; Innovatie en implementatie van de softwaredistributie methode. WP 2.2 Big Data analyse Over de periode 2015-2018 is het doel van WP2.2 het beschikbaar stellen van innovatieve Big Data analyse voorzieningen aan onderzoekers in Nederland. Op het gebied van Big Data biedt SURFsara wetenschappers de mogelijkheid gebruik te maken van één van de grootste Hadoop clusters in Nederland. Dit stelt onderzoekers in staat om zeer grote hoeveelheden data eenvoudig op te slaan en te verwerken via het MapReduce framework. Deze Big Data technologie biedt wetenschappers tal van nieuwe mogelijkheden. SURFsara biedt ook een aantal voor onderzoekers waardevolle grote datasets (Wikipedia, CommonCrawl) aan die op het cluster kunnen worden onderzocht/gebruikt (Data as a Service). Het werkpakket Big Data analyse richt zich op de volgende activiteiten: Innovatie van de Big Data analyse en cloud voorzieningen om zo goed mogelijk aan te blijven sluiten op de (toenemende) vraag van wetenschappelijk gebruikers; Het geven van workshops en trainingen die gerelateerd zijn aan Big Data; Onderzoek naar nieuwe frameworks voor het uitvoeren van Big Data analyses; Leveren van ondersteuning en consultancy voor gebruikers op het Big Data domein. WP 2.3 Datacenternetwerk Over de periode 2015-2018 is het doel van WP2.3 het ontsluiten van dataopslag, data-analyse en rekenvoorzieningen,door middel van een high performance datacenternetwerk. Interconnecties tussen de voorzieningen met hoge bandbreedte en lage latency zorgt dat data met adequate performance beschikbaar is op alle voorzieningen. De koppeling met het SURFnet netwerk zorgt dat grote datasets die elders gegenereerd zijn, bij SURFsara opgeslagen en verwerkt kunnen worden. Wetenschappers kunnen via het netwerk vanaf hun werkplek in real-time in-silico experimenten aansturen. WP 2.3 zal zich op de volgende activiteiten richten: Innovatie en up-to-date houden van transportcapaciteit, zodat data gemakkelijk tussen verschillende systemen gedeeld kan worden, inclusief aansluiting op het SURFnet netwerk voor ontsluiten van systemen op remote locaties; Innovatie van datacenternetwerk voor het ontsluiten van grote hoeveelheden data, en het dynamisch aansturen ervan. Te denken valt aan data-centric netwerken, of het aanbieden van netwerkresources binnen een cloud-omgeving; Datacenternetwerkexpertise beschikbaar stellen aan onderzoekers, in het bijzonder het maken van een aansluitschema of nummerplan bij gebruik van lichtpaden. Hieronder inbegrepen is de support voor aansluiten de Enlighten Your Research lichtpaden die bij SURFsara uitkomen; Integratie tussen datacenternetwerk en transportnetwerk. Te denken valt aan het gebruik van het NSI protocol voor network-on-demand oplossingen. Voor dit werkpakket zijn geen expliciete kosten opgenomen, verrekening van de kosten voor dit werkpakket vindt plaats via interen doorbelasting aan andere werkpakketten. WP 2.4 Interne services Over de periode 2015-2018 is het doel van WP2.4 om innovatieve ondersteuning te leveren aan de andere werkpakketten in dit programma. Het gaat hierbij onder andere om het innoveren van gebruikersvoorzieningen (zoals gebruikersportals en gebruikersadministratie) als voor de innovatie van monitoring tools. Het werkpakket richt zich op de volgende activiteiten: Innovatie van gebruikersvoorzieningen, inclusief een system voor software revisie control en documentatie; Innovatie van de Centrale User Administratie; 20

Innovatie van centrale system management systemen (o.a. CFEngine); Innovatie van monitoring tools (o.a. Ganglia) Voor dit werkpakket zijn geen expliciete kosten opgenomen, verrekening van de kosten voor dit werkpakket vindt plaats via interen doorbelasting aan andere werkpakketten. tabel 6b: Kern Deliverable per werkpakket Kern deliverables Project: Data Analyse(02.02.00) jaar: 2015 2016 2017 2018 Werkpakket Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Grid en generieke e- infrastructuur support innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik Big Data analyse Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik en ondersteuning bij gebruik Datacenternetwerk Interne services Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en Beschikbaarstelling en innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) innovatie van voorziening(en) Data Analyse(02.02.00) SRF-Id naam Deliverables Project 3: Rekenvoorzieningen Het hoofddoel van project 3 is het bieden aan onderzoekers van innovatieve rekenvoorzieningen, waarbij zij in staat zijn afhankelijk van hun wetenschappelijk probleem de juiste architectuur en ondersteuning te kiezen. Planning (kwartaal) 02.02.01 Grid en generieke e-infrastructuur support Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q1 02.02.01 Grid en generieke e-infrastructuur support Service Cloud in productie [SERVICE] 2015-Q2 02.02.01 Grid en generieke e-infrastructuur support CVMFS pilot [PILOT] 2015-Q3 02.02.01 Grid en generieke e-infrastructuur support Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q3 02.02.02 Big Data analyse Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q1 02.02.02 Big Data analyse Rapportage data analyse methoden [DOCUMENT] 2015-Q2 02.02.02 Big Data analyse Gebruik, analyse en impact van de voorziening [DOCUMENT] 2015-Q3 02.02.03 Datacenternetw erk Support voor het aansluiten van lichtpaden [PILOT] 2015-Q1 02.02.03 Datacenternetw erk Upgrade capaciteit datacenternetw erk [SERVICE] 2015-Q2 02.02.03 Datacenternetw erk Centrale data inf rastructuur gekoppeld met overige systemen [SERVICE] 2015-Q3 02.02.03 Datacenternetw erk Capaciteit van de externe verbindingen vergroot [SERVICE] 2015-Q4 02.02.04 Interne services Upgrade setup van de Centrale User Administratie [SERVICE] 2015-Q1 02.02.04 Interne services Optimaliseren van de SURFsara Portal en SURFsara app ten behoeve van het communicatie kanaal naar de externe gebruikers [SERVICE] 2015-Q2 02.02.04 Interne services Nieuw e geoptimaliseerde versie CFEngine in productie [SERVICE] 2015-Q2 Voor dit project zijn voor de periode 2015 en verder onderstaande werkpakketten en deliverables vastgesteld. Project Doelen De selectie, installatie, acceptatie en innovatie van rekenvoorzieningen ten behoeve van wetenschappelijke onderzoekers in Nederland; Het efficiënt beschikbaar stellen van genoemde rekenvoorzieningen aan wetenschappelijke onderzoekers in Nederland; Het leveren van actieve ondersteuning aan het efficiënt gebruik door gebruikers en applicaties van de rekenvoorzieningen; Het met gebruikers innoveren van de rekenvoorzieningen zelf alsmede de applicaties die gebruik maken van de rekenvoorzieningen. 21