Ah bon! jaarverslag 2010 Masir Avenir Yassine, ambassadeur van bon focus de bonvrijwilligers 2010 in cijfers nieuwe vestiging in Molenbeek
colofon bon T 02 501 66 80 info@bon.be www.bon.be bon Sint-Jans-Molenbeek Toekomststraat 35 1080 Sint-Jans-Molenbeek bon Brussel Ph. de Champagnestraat 23 1000 Brussel bon Schaarbeek Colignonplein 4 1030 Schaarbeek Graaf van Vlaanderen 3 Anneessens 55 Pavillon 51 Klein Kasteeltje 4 Anneessens 92 Pogge Verantwoordelijke uitgever: Frans De Keyser, Toekomststraat 35, 1080 Sint-Jans-Molenbeek Foto s: bon & Lies Willaert & Bart Dewaele Realisatie & druk: d-artagnan bon gelooft in (bio)diversiteit. Dit jaarverslag werd gedrukt op 9 Lives 55.
1 inhoud 2 Een jaar om nooit te vergeten 3 Over bon - bon kort - Inburgeringstraject in beeld - Missie en visie: naar volwaardig burgerschap 9 2010 in cijfers 24 Masir Avenir is allereerste inburgeringscursus voor minderjarigen 15 Intake en werving 17 Maatschappelijke oriëntatie 20 Trajectbegeleiding 22 Nederlands als tweede taal (NT2) 26 bon zet 'ambassadeurs' in om werking bekend te maken 28 Levensloopbaanoriëntatie 31 Minderjarigenwerking 33 Externe communicatie 35 Interne keuken - De medewerkers van bon in 2010 - De financiële kant van 2010 42 Termen toegelicht 40 44 Malek Besrour: "Sinds een paar maanden denk ik ook in het Nederlands" De vrijwilligers van bon: een veelzijdig portret
2 3 eerst dit Een jaar om nooit te vergeten Dit jaarverslag geeft een overzicht van wat we bij bon vooral onthouden van 2010. Zelf denk ik aan onze begroting, die we sterk moesten herzien. We moesten het zoals iedereen met minder doen. Ik onthoud ook dat de ploeg van bon er ondanks alles in bleef geloven en ervoor bleef gaan. Toitoi, bonners! De opening van onze nieuwe hoofdzetel kreeg veel aandacht. Jammer genoeg hebben we ook onze vestiging in Koekelberg moeten sluiten. Maar we konden op veel belangstelling rekenen voor de opening van onze nieuwe hoofdzetel in hartje Sint-Jans- Molenbeek. De goede samenwerking met de gemeente speelde zeker mee in onze keuze voor die locatie. Masir Avenir liet een frisse wind waaien door de hele organisatie. Ik onthoud ook het eerste grote project dat we vorige zomer realiseerden: het jongvolwassenenproject Masir Avenir waarover u meer leest op pagina 24. Dat project liet een frisse wind waaien door de hele organisatie. Als spin-off van dit project liepen deelnemers en medewerkers in 2010 de halve marathon van Brussel. Over bon Onthaalbureau Inburgering bon is het Onthaalbureau Inburgering Brussel. Het doelpubliek van bon zijn mensen van buiten België die gemachtigd zijn om langer in België te verblijven, en Belgen die geboren zijn in het buitenland en van wie minstens een van de ouders ook in het buitenland geboren is. Inburgeringsprogramma bon biedt mensen van buitenlandse origine een inburgeringsprogramma aan. bon geeft duidelijke informatie over leven, werken en wonen in België en Brussel, en over wat wettelijk mag en moet. Bovendien geeft bon inburgeraars de kans om op een prettige manier Nederlands te leren. Voor minderjarigen verzorgt bon specifieke begeleiding. Vier pijlers Het inburgeringsprogramma steunt op vier pijlers: De cursus maatschappelijke oriëntatie in onder andere het Frans, Engels, Arabisch, Russisch, Farsi, Spaans, Turks, Tibetaans en Pools. De intensieve basiscursus Nederlands (waarvoor bon doorverwijst naar het volwassenenonderwijs). Begeleiding bij het zoeken naar werk, beroepsopleiding, studie of sociale activiteiten. Individuele begeleiding doorheen het volledige traject. Meer mogelijkheden in België Het onthaalprogramma vergroot de mogelijkheden van de deelnemers om hun weg te vinden in de Belgische samenleving. We starten het programma verschillende keren per jaar op. Elke inburgeraar krijgt een individuele begeleider die hem in het hele traject bijstaat. Het programma is gratis en de inburgeraar krijgt zijn inspanningen beloond met een inburgeringsattest. Extra middelen voor instroom In de tweede helft van het jaar kregen we extra middelen die we maximaal inzetten op onze instroom. Een nog intensievere samenwerking met het Huis van het Nederlands, nog meer marktacties met onze geliefde en bejubelde caravan (zie ook pagina 15), een mailing naar onze oud-cursisten om potentiële cliënten door te sturen. Resultaat: 2096 contracten, of een stijging met 30%. Asieldossier Anderzijds is 2010 het jaar van de erg moeilijke regeringsvorming en de weerslag daarvan op de situatie van asielzoekers. Medewerkers van bon krijgen regelmatig vragen van asielzoekers op hotel, die we niet kunnen inschrijven omdat hotels geen vaste verblijfplaats zijn. Ook voor schoolgaande jongeren die op hotel wonen, is er niets voorzien voor transportkosten of andere ondersteuning. We zijn erg ongelukkig over die gebrekkige dienstverlening waar we machteloos tegenover staan. Niet alleen bon als organisatie, maar de hele samenleving heeft er alle belang bij dat het beleid in dit dossier zo vlug mogelijk voor duidelijkheid zorgt. Tot slot bedank ik alle partners die mee onze resultaten van 2010 hielpen realiseren. Veel leesplezier! Eric De Jonge Algemeen directeur
4 5 Inburgeringstraject in beeld bon in het inburgeringstraject primair traject secundair traject Volwassenen Trajectbegeleiding Maatschappelijke oriëntatie Nederlands als tweede taal Levensloopbaanoriëntatie Loopbaanoriënatie Educatief traject Maatschappelijke participatie VDAB, Actiris Tracé Brussel Naric, VUB, Erasmus, Ehsal Vrije tijd, vrijwilligerswerk. Actieve rol in het verenigingsleven. INTAKE & WERVING Minderjarigen Trajectbegeleider Maatschappelijke participatie Onthaalklassen Socioculturele activiteiten Welzijn
6 7 * Missie en visie Naar volwaardig burgerschap bon begeleidt mensen van buitenlandse origine op hun weg naar volwaardig burgerschap in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Interactief proces bon ziet inburgering als een interactief proces. bon biedt mensen van buitenlandse origine een specifiek programma aan om hun zelfredzaamheid te verhogen. Het doel van het inburgeringproces is een volwaardige, actieve deelname aan de samenleving die bijdraagt tot meer sociale cohesie. bon wil zijn deelnemers zo goed mogelijk bedienen met een laagdrempelige aanpak op maat. Bij bon kan iedereen terecht die recht heeft op inburgering: hoogen laaggeschoolden, analfabeten, vrouwen en mannen, jong en oud, al of niet actief op de arbeidsmarkt. Om voor iedereen de drempel zo laag mogelijk te houden, betaalt bon bijvoorbeeld een deel van de kinderopvang en het vervoer terug. Niemand is een onbeschreven blad, ook inburgeraars niet. Allemaal starten ze met vaardigheden waarmee we zoveel mogelijk rekening houden als we het inburgeringsprogramma uittekenen. * De visie van bon is geïnspireerd op de definitie van inburgering in het inburgeringsdecreet. Inburgering is een interactief proces en het doel van bon is om de wisselwerking tussen onze deelnemers en de maatschappij te verbeteren. In verschillende talen biedt bon dit programma aan: een cursus maatschappelijke oriëntatie met uitleg over leven in België en Brussel, een basiscursus Nederlands (NT2), loopbaanoriëntatie, individuele trajectbegeleiding en maatschappelijke participatie. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de deelnemers zelfstandiger kunnen functioneren in de samenleving. Maatwerk is heel belangrijk. Elke keer stippelen we een individueel traject uit, in overleg met de inburgeraar zelf. bon streeft naar een dienstverlening die aantoonbaar duurzaam en kwaliteitsvol is. Volgens bon heeft inburgering alleen maar zin als de resultaten duurzaam zijn. Dankzij het inburgeringsprogramma moeten de deelnemers blijvend en aantoonbaar beter functioneren in de maatschappij. * * De integrale dienstverlening van bon laat de competenties van de deelnemers zelf volop tot hun recht komen. bon is een Brusselse, pluralistische organisatie die werkt vanuit het tweetalige statuut en de meertaligheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. * bon biedt integrale dienstverlening: de programmaonderdelen (maatschappelijke oriëntatie, Nederlands tweede taal, loopbaanoriëntatie, trajectbegeleiding en maatschappelijke participatie) staan niet los van elkaar, maar vormen één geheel dat geregisseerd wordt door de trajectbegeleider. bon profileert zich als een Brusselse organisatie. De grootstedelijke en meertalige context in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt een specifiek Brusselse aanpak nodig, waarin samenwerking met het Nederlandstalige en het Franstalige werkveld centraal staat. bon is een pluralistische organisatie waarin personen met gelijk welke geloofsovertuiging en levensbeschouwing welkom zijn en in hun eigenheid gerespecteerd worden.
8 9 Raad van bestuur 2010 in cijfers Leden Frans De Keyser (voorzitter) Antony Ferminus Bob Pleysier Hamel Puissant Jos Brumagne Marc Haertjens Luc Groeninckx Adelheid Byttebier Bie Vancraeynest Algemene vergadering Frans De Keyser (voorzitter) Antony Ferminus Bob Pleysier Hamel Puissant Jos Brumagne Marc Haertjens Thierry Goossens Luc Groeninckx Adelheid Byttebier Bie Vancraeynest In de cijfers tekent 2010 zich af als een jaar van significante stijgingen. In dit hoofdstuk vindt u een aantal grafieken van onze deelnemers, gebaseerd op het totaal aantal intakes van volwassenen (2260). bon doet 2260 intakes in 2010. Daarnaast hebben we ook een intakegesprek met de 28 minderjarige nieuwkomers die deelnemen aan het EVF-project Masir Avenir 1. Het totaal aantal intakegesprekken komt zo op 2288. Even vergelijken met 2009: toen waren er 1815 intakes. Dat betekent voor 2010 een stijging van 24%. 2096 mensen ondertekenen een inburgeringscontract met bon. Dat is 93% van de mensen die een intakegesprek hadden. De overige 7% komt niet opdagen bij de covaartest (test cognitieve vaardigheden) of is uiteindelijk toch niet geïnteresseerd in het programma. Ter vergelijking: in 2009 werden er 1612 contracten ondertekend. In 2010 noteren we dus een stijging van 30% tegenover het jaar voordien. Wie start met de cursus? 1550 mensen starten met een cursus maatschappelijke oriëntatie. Daarnaast doen 28 jongeren mee aan het EVF-project Masir Avenir. Van de 546 mensen die wel een contract tekenen, maar niet starten, zijn er heel wat die pas in 2011 een cursus maatschappelijke oriëntatie zullen volgen. Omdat er geen plaats meer is in de cursussen van 2010, of omdat ze geen opvang vinden voor hun kind in een kribbe. Het aantal kribbeplaatsen is erg beperkt, waardoor mensen vaak lang moeten wachten voor ze een plaats hebben en dus ook kunnen starten met het bon-aanbod. Sommigen hebben toch geen interesse meer in het aanbod of hebben werk gevonden, en starten daarom niet met de cursus. die afhaakt of niet regelmatig deelneemt, heeft werk gevonden of noemt familiale redenen. Het hoge percentage aan regelmatige deelnemers is voor bon een bewijs van de kwaliteit van het aanbod maatschappelijke oriëntatie. Een laatste vergelijking: in 2009 namen 1292 mensen regelmatig deel aan de cursus maatschappelijke oriëntatie. Dat is 89,2% van het aantal starters dat jaar. Wie zijn onze cursisten? Op basis van de cijfers in de grafieken op de volgende pagina's zien we dat bon-cursisten overwegend jong zijn: 62% is jonger dan 36 jaar. Het bon-publiek is in 2010 overwegend mannelijk: 57% van de cursisten is man. De bon-cursisten spreken heel wat talen. We tellen maar liefst 81 verschillende moedertalen in 2010. In de top 10 staat het Arabisch met voorsprong op de eerste plaats. Die trend trekt zich ook door in de top 10 van geboortelanden en nationaliteiten. We registreren 109 verschillende geboortelanden, maar 28% van de bon-cursisten is geboren in Marokko. Er komen mensen over de vloer van 117 verschillende nationaliteiten. 20% van de cursisten heeft de Marokkaanse nationaliteit. Bij het verblijfsstatuut vormen de gezinsherenigers (34%) en de asielzoekers met een aanvraag die al langer loopt dan 4 maanden (21%) de meerderheid. Meer dan de helft van de bon-cursisten (52%) is gehuwd. De ongehuwden volgen op de tweede plaats (38%). De bon-cursisten wonen verspreid over het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maar zijn het meest vertegenwoordigd in Brussel (22%), Sint-Jans-Molenbeek (18%) en Schaarbeek (15%). In 2009 telden we 1438 starters. Ook hier dus een stijging in 2010, van 7% tegenover een jaar eerder. Wie neemt regelmatig deel? 1377 mensen nemen regelmatig (meer dan 80% van de cursus) deel aan het aanbod maatschappelijke oriëntatie. De deelnemers aan het project zijn niet meegerekend in dat cijfer. Gemiddeld neemt 92% van de starters regelmatig deel aan de cursus. De 8% 1_ Meer info over dit project op pagina 24. De (ex-)cursisten van bon blijven net als de voorbije jaren de beste ambassadeurs van ons programma. 26% van de nieuwe cursisten wordt doorverwezen door een (ex-)cursist. 21% ervan komt bij bon over de vloer door de wervingsinspanningen die bon iedere dag levert. Op de derde plaats komt de doorverwijzing van het Huis van het Nederlands (18%). De goede resultaten van de doorverwijzingen door (ex-)cursisten zijn voor bon jaar na jaar het bewijs van de kwaliteit van zijn dienstverlening. Ook in 2011 streeft bon ernaar om die doorverwijzingen en de eigen werving op peil te houden en te versterken waar mogelijk.
10 11 Top 10 van de gemeentes waar de bon-cursisten wonen Wat is de gezinssituatie van onze deelnemers in 2010? Brussel: 22,3% Koekelberg: 1,5% Jette: 1,8% Vorst: 2,1% Sint-Joost ten-node: 4,5% Sint-Gillis: 4,6% Gescheiden van tafel en bed: 0,4% Onbekend: 0,8% Weduwnaar/Weduwe: 1,1% Partnerschap: 2,5% Gescheiden: 5,5% Elsene: 5,3% Gehuwd: 51,6% Anderlecht: 10,0% Ongehuwd: 38,0% Sint-Jans-Molenbeek: 18,5% Schaarbeek: 15,2% Wie verwijst nieuwe cursisten door naar bon in 2010? Welk verblijfsstatuut hebben de bon-cursisten? 800 800 34,2% 700 600 26,1% 700 600 500 500 21,2% 400 300 21,4% 18,1% 12,9% 12,2% 400 300 12,3% 11,9% 200 100 0 3,1% 1,5% 1,5% 0,8% 0,7% 200 100 0 7,8% 7,0% 1,9% 1,2% 1,0% 0,8% 0,2% 0,2% 0,1% 0,1% Doorverwijzing door (ex-)inburgeraar Eigen werving onthaalbureau Doorverwijzing door Huis van het Nederlands Doorverwijzing door familie/vrienden Andere Spontaan Doorverwijzing door OCMW Na verhuis Doorverwijzing door VDAB / Actiris Doorverwijzing door gemeente Gezinshereniger / Samenwoner Asielzoeker van wie de aanvraag meer dan 4 maanden terug is ingediend Europese onderdanen - Werkzoekende/ student/werknemer/eigen middelen Regularisatie Erkend vluchteling Belg Overige BIVR (INB 90) Subsidiaire bescherming Aanvraag statuut slachtoffer mensenhandel / Slachtoffer mensenhandel Onbekend Langdurig ingezetenen van andere EU-lidstaten Derdelander werknemer - onderzoeker/hooggekwalificeerde werknemer Niet-EU+ arbeidsmigrant doelgroep inburgering / Student Beschikker van voldoende bestaansmiddelen - gevestigde vreemdeling
12 13 Top 10 van de nationaliteiten van de bon-cursisten? totaal aantal verschillende nationaliteiten: 117 Top 10 van de moedertalen van de bon-cursisten totaal aantal verschillende moedertalen: 81 Marokko: 19,7% Roemenië: 2,2% China: 2,4% Russische Federatie: 2,5% Kameroen: 2,8% Arabisch: 28,4% Kinyarwanda: 2,2% Russisch: 2,3% Tibetaans: 2,8% Lingala: 3,1% Irak: 3,0% Turks: 3,4% Spaans: 3,4% DR Congo: 3,9% Spanje: 4,7% Tamazight (Berbers): 5,9% Guinea: 10,2% België: 7,0% Pular: 9,6% Andere Afrikaanse talen: 7,2% De top 10 van geboortelanden van de bon-cursisten totaal aantal verschillende geboortelanden: 109 Wat is de man-vrouwverhouding bij de bon-cursisten? Marokko: 27,8% Roemenië: 2,1% Algerije: 2,1% Ghana: 2,2% Russische Federatie: 2,6% Turkije: 2,9% 56,9% 43,1% Kameroen: 3,0% Irak: 3,3% DR Congo: 4,6% M / v Guinea: 11,0%
14 15 welke leeftijd hebben de bon-cursisten? 56-65 jaar: 2,7% 46-55 jaar: 9,3% ouder dan 65 jaar: 0,5% 18-25 jaar: 20,9% intake en werving: twee kernprocessen Werving en intake zijn twee kernprocessen in de werking van bon. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het doelpubliek niet verplicht om een inburgeringstraject te volgen. bon moet dus zelf op zoek gaan naar deelnemers. Een team van gemiddeld zeven medewerkers heeft drie essentiële opdrachten: 36-45 jaar: 25,2% 26-35 jaar: 41,5% bon bekend maken als kwalitatieve dienstverlener. Het aantal gemotiveerde deelnemers aan een inburgeringstraject bij bon zo groot en stabiel goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- Regering het Besluit mogelijk van de maken. Vlaamse gramma gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Regering betreffende Elk jaar het zeven opleggen keer de opstart voorbereiden van de cursus maatschappelijke Gewest oriëntatie. Het besluit is ook van toepassing van een administratieve geldboete aan rechthebbenden Het team en verplichte intake en werving realiseert dat de opdracht die opdrachten heeft om door inbreuken te zorgen vast voor: inburgeraars goed. Laagdrempelige Dat zogenaamde intakepermanenties te stellen en in die de drie te melden vestigingsplaatsen aan de handhavingsambtenaren. van bon. die Inschrijven onrechtmatig kan het op inburgeringspro- elke maandag woensdag Indien de avondpermanentie. klacht gramma boetebesluit regelt weekdagen. vanaf 1 januari In Brussel is er 2009 in het Vlaams Professionele, Gewest de toepassing onthalende en gegrond wervende is, kan communicatie er een - met de deelnemer. van administratieve Heldere trajectbepaling, geldboe- zo goed mogelijk op maat van de deelnemer. tes voor verplichte Vlotte inburgeraars en correcte die: administratieve e 12 septembre verwerking. 2008 keurde de Vlaamse De organisatie van infosessies Regering voor de het ingeschreven Besluit van cursisten de Vlaamse 1 week voor te de stellen start en van die een te melden cursus. aan de handhavingsambtenaren. Goede samenwerking met Regering het Huis van betreffende het Nederlands het opleggen Brussel. van Verspreiding van informatie een over administratieve bon het Brussels geldboete Hoofdstedelijk aan rechthebbenden Gewest: gegrond affiches, is, kan flyers. een - verenigingen, en scholen verplichte en diensten. inburgeraars Verandering Dynamische contacten met Aanwezigheid op evenementen goed. met Dat zogenaamde een informatiestand: boetebesluit markten, regelt culturele gebeurtenissen. de vanaf onthaalbureaus 1 januari 2009 in in Vlaanderen. het Vlaams Het besluit is ook Een van goede toepassing samenwerking op met rechthebbende inburgeraars die een inburgeringscontract ondertekenden en die onrechtmatig het inburgeringsprogramma die onrechtmatig het inburgeringsprogramma vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringspro- Verandering vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringsprogramma
16 16 17 Bisti Intake quatiunt en werving tetumet ecuside in 2010 tetumete tetumete cus 2010 is een goed jaar, met meer deelnemers en meer afgesloten Werving in 2010: doelstellingen en acties inburgeringscontracten. Dat is duidelijk merkbaar in de volle klassen maatschappelijke oriëntatie. Sommige deelnemers moeten Werven gebeurt door potentiële deelnemers rechtstreeks aan te we zelfs op wachtlijsten zetten. spreken, en indirect via doorverwijzers. In 2010 deelden we de wervingsacties op in vijf types: Regering Begin 2010 het splitst Besluit het van oude de team Vlaamse instroom zich gramma op in een team Regering van de baliemedewerkers betreffende het en opleggen het team intake en werving. gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Territoriale werving: bon Gewest focust Het op besluit Schaarbeek is ook en van Sint- toepassing van een administratieve geldboete Jans-Molenbeek met op allerlei rechthebbende wervingsacties, inburgeraars zoals een die een aan bon rechthebbenden sluit zijn vestiging en in verplichte Koekelberg en opent dat zijn de gebouw opdracht in heeft om inbreuken brievenactie vast met de steun inburgeringscontract van de gemeentediensten ondertekenden van en inburgeraars Sint-Jans-Molenbeek. goed. Dat zogenaamde heeft een positief effect te stellen op de belangstelling en die te melden Sint-Jans-Molenbeek. aan de hand- die onrechtmatig het inburgeringspro- voor bon. regelt vanaf 1 januari boetebesluit havingsambtenaren. Indien Werving de klacht bij regionale gramma organisaties, zoals het Huis van het 2009 In de in tweede het Vlaams helft van Gewest 2010 de krijgt toe-bopassing een eenmalige gegrond is, extra kan er een - Nederlands Brussel. van bon administratieve haalt de daaraan geldboe- gekoppelde doelstelling van subsidie. Werving van prioritaire In doelgroepen: Vlaanderen is het het onthaalbureau tweeduizend tes voor verplichte ondertekende inburgeraars inburgeringscontracten. die: e 12 septembre 2008 keurde - Geregulariseerden: Vlaamse dat brievenactie de opdracht in samenwerking heeft om inbreuken met de vast Regering het Besluit van de Foyer. Vlaamse voor vluchtelingen: Indien de Klein klacht Het team intake en werving ontwikkelt een vrijwilligerswerking: Regering betreffende het - opleggen Asielzoekers van in opvangcentra vier enthousiaste ex-deelnemers werven actief een mee administratieve en kunnen geldboete Kasteeltje, aan recht-espoihebbenden (Ukkel), gegrond Foyer is, kan Selah. er een - en verplichte - inburgeraars Ouders van schoolgaande kinderen: de onthaalklassen Verandering als ervaringsdeskundige uitstekend uitleg geven. goed. Dat zogenaamde boetebesluit voor nieuwkomers, regelt e enkele 12 septembre scholen 2008 in Schaarbeek keurde de en Vlaamse Sint- Het besluit is ook van toepassing op vanaf 1 januari 2009 in Jans-Molenbeek. het Vlaams rechthebbende Cijfers in inburgeraars lift die een inburgeringscontract ondertekenden en die onrechtmatig Aantal intakes: het inburgeringsprogramma 2260 Gewest Het besluit is ook van Werving toepassing op basis van Regering contacttaal: betreffende Nederlands, het Roemeens, opleggen van op rechthebbende inburgeraars Pools, die Pular, een Turks en een Tibetaans. administratieve geldboete aan rechthebbenden scholingsgraad: en verplichte acties voor inburgeraars analfabeten. inburgeringscontract ondertekenden Werving op en basis van (1815 in 2009) die onrechtmatig het inburgeringsprogramma 2096 Aantal ondertekende inburgeringscontracten: In (1612 Vlaanderen in 2009) is het het onthaalbureau dat Aantal de opdracht starters heeft maatschappelijke om inbreuken oriëntatie: vast 1550 te stellen (1438 in en 2009) die te melden aan de handhavingsambtenaren. mooi vanaf voorbeeld 1 januari van 2009 directe in werving. het Vlaams De marktacties zijn een Tussen juni en oktober is Gewest bon acht Het keer besluit aanwezig is ook van op drie toepassing wekelijkse markten: Sint-Jans-Molenbeek, op rechthebbende de inburgeraars slachthuizen die een (Anderlecht) en de Antwerpsesteenweg inburgeringscontract (Brussel). ondertekenden Met hulp en Verandering van collega s en vrijwilligers die onrechtmatig informeert bon het honderden inburgeringsprogramma mensen. Publiek verandert dat de opdracht heeft om Vooruitblik inbreuken vast naar 2011 Regering We zien het meer Besluit analfabete van de of zwak Vlaamse gealfabetiseerde Regering deelnemers. betreffende het opleggen van Indien De vrijstellingstoets de klacht maatschappelijke te stellen en die te oriëntatie melden in aan gebruik de hand- een Nog administratieve meer kandidaten geldboete komen aan naar rechthebbenden bon via tevreden nemen. havingsambtenaren. deelnemers en (26%). verplichte inburgeraars De wervingsdoelstellingen gegrond vernieuwen is, kan en een realiseren. - goed. Het Dat aantal zogenaamde doorverwijzingen boetebesluit door het re-huigelt van e 12 het septembre 2008 keurde Onderzoeken Vlaamse waarom kandidaat-cursisten uiteindelijk Nederlands vanaf 1 januari Brussel 2009 (18%) in het neemt Vlaams fors toe. Regering het Besluit van afhaken de Vlaamse of niet starten. Gewest Er is meer Het besluit vraag is naar ook de van cursus toepassing maatschappelijke Regering oriëntatie betreffende het opleggen van op in rechthebbende specifieke talen inburgeraars (Pular, Tibetaans die een en Roemeens). die onrechtmatig het inburgeringspro- goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- Maatschappelijke oriëntatie Maatschappelijke oriëntatie is gewoonlijk het eerste luik van Iedereen kan iets, niemand kan alles het vormingsprogramma dat de deelnemers aangeboden krijgen. De CLIMO-diek (Coöperatief Leren in Multiculturele Omgegen De cursussen zijn zoveel mogelijk op maat en in de eiving) is het uitgangspunt voor elke cursus. Die methodiek (contact)taal van de deelnemers: Frans, Engels, Arabisch, staat voor groepsleren met een duidelijke taakverdeling en Nederlands, Russisch, Turks, Pools, Farsi, Spaans, Tibetaans, rollen. De leerkracht reikt de instrumenten aan, waarmee de Roemeens en Pular. De lessen maatschappelijke oriëntatie deelnemers zelf informatie opzoeken (fiches, folders, internet), zijn erop gericht de inburgeraars zelfstandiger te laten functioneren keuzes maken en de nodige competenties ontwikkelen. op het een Besluit maatschappelijk van de Vlaamse verantwoorde gramma manier en in Regering Essentieel is groepswerk, gelt uitwisseling vanaf 1 januari en samenwerking 2009 het Vlaams in Regering overeenstemming betreffende met het hun opleggen eigen competenties. de klas. van een administratieve geldboete aan Gedifferentieerd rechthebbenden aanbod en verplichte dat de opdracht heeft om Interactief inbreuken vast en participatief inburgeraars Inhoudelijk brengt goed. de Dat cursus zogenaamde een wisselende mix te stellen uit twaalf en die te melden Het aan gaat de in handhavingsambtenaren. de lessen niet die om onrechtmatig zuivere kennisoverdracht, het inburgeringspro- tewerkstelling, Indien maar om de interactieve klacht vorming gramma die uitgaat van de specifieke boetebesluit leeromgevingen: regelt België vanaf en Brussel, 1 januari transport, 2009 wonen, in verblijfsstatuten, het Vlaams Gewest vrije de tijd, toepassinheid, sociale zekerheid, gegrond gezond- is, kan er een -leervragen en noden van de deelnemers. We verwachten van onderwijs, van administratieve maatschappelijke geldboe- participatie, intercultura- de deelnemers dus actieve In Vlaanderen participatie is om het aan het hun onthaalbureau vaardig- tes liteit, voor waarden verplichte en normen. inburgeraars Het aanbod die: houdt e rekening 12 septembre met 2008 keurde heden de te Vlaamse sleutelen. Zo krijgt dat de iedereen opdracht verantwoordelijkheden heeft om inbreuken vast opleidingsniveau, taalbeheersing of analfabetisme Regering van de het Besluit van en kansen. de Vlaamse Er is ruim plaats te stellen voor en opzoekwerk, die te melden oefeningen, aan de handhavingsambtenaren. Soms doet Indien de leerkracht de klacht deelnemers. Voor mensen die overdag niet kunnen, Regering is er betreffende ook het didactische opleggen spelen van en opdrachten. een avondaanbod. Verandering Samen plannen in diverse groepen een administratieve geldboete een beroep aan rechthebbenden op een consulent gegrond of is, een kan expert er een in - de klas. goed. Dat zogenaamde boetebesluit Werken aan regelt competenties in vanaf verschil- 1 januari 2009 Inburgeraars in het Vlaams worden in Regering hun leven het geconfronteerd Besluit van de met Vlaamse ver- Het Om de besluit twee is maanden ook van starten toepassing er nieuwe op sessies rechthebbende lende talen en op inburgeraars verschillende die plaatsen. een inburgeringscontract De cursus Gewest duurt Het besluit is ook schillende van toepassing knelpunten. Regering De cursus betreffende werkt aan de het vaardigheden opleggen van gemiddeld zes weken, ondertekenden met gewoonlijk en die vier halve op rechthebbende dagen les. inburgeraars om die knelpunten die een aan een te pakken: administratieve inzicht opbouwen, geldboete aan keuzes recht- onrechtmatig In totaal dus tussen het inburgeringsprogramma 36 en 80 uur. Uitgangspunt inburgeringscontract zijn altijd ondertekenden maken, actie ondernemen. en hebbenden de leervragen, interesses en aanwezige competenties die onrechtmatig van het inburgeringsprogramma uit. Het kader de deelnemers zelf. Elke cursus ziet er anders In zijn Vlaanderen ontwikkelingsdoelen is het het onthaalbureau uit de 'Handleiding voor de dat leerkrachten'. de opdracht heeft om inbreuken vast vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams De leerkracht: procesbegeleider Het leerproces van de deelnemers Gewest Het besluit gebeurt is in ook openheid, van toepassing respect en vertrouwen. De op leerkracht rechthebbende stelt zich inburgeraars niet centraal die op, een maar werkt vanuit en met inburgeringscontract de competenties ondertekenden en leervragen en Brussel-Bruxelles Verandering van de deelnemers. die onrechtmatig het inburgeringspro- gegrond Er wordt is, bijzondere kan een aandacht - besteed aan de Brusselse gramma instellingen, diensten en organisaties. Korte bezoekjes In Vlaanderen en is het het Waarden, onthaalbureau normen, tradities en gebruiken e stadsopdrachten 12 septembre 2008 brengen keurde de stad Vlaamse naar de klas. dat de opdracht heeft om Er inbreuken gaat veel vast aandacht naar In Vlaanderen culturele aspecten is het het en onthaalbureau naar te stellen en die te melden waarden aan de en handhavingsambtenaren. Indien geloofsbeleving de klacht aan te bod, stellen of gelijkheid en die te melden voor aan wet, de het hand- normen. Zo dat komen de opdracht vrijheid heeft van meningsuiting om inbreuken vast solidariteitsprincipe, discriminatie havingsambtenaren. gelijkwaardigheid Indien de tussen klacht vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringspro- man en vrouw. goed. Dat zogenaamde boetebesluit re-
18 18 19 Bisti quatiunt tetumet ecuside In 2010 is het aanbod maatschappelijke tetumete oriëntatie meer divers. We onderzoeken en verbeteren de organisatieprocessen. De beschikbare middelen zetten we efficiënter in. Het bezoek van het tetumete cus Maatschappelijke oriëntatie in 2010 vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringspro- goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- In januari evalueert het team zichzelf. Dat leidt tot een actieplan voor de rest van het jaar. Elke leerkracht krijgt een individueel jaarplan om duidelijk zicht te krijgen op de workload. Dat zorgt inspectieteam in april geeft een nieuwe dynamiek aan het team voor meer rust, meer tijd voor uitwisseling en meer transparantie maatschappelijke oriëntatie. We maken een stappenplan om de van het werk op lange termijn. aanpak te versterken. Het bezoek van het inspectieteam in april en de bespreking van hun bevindingen met het team brengt een nieuwe dynamiek Regering Meer presteren het Besluit met van minder Vlaamse middelengramma met zich mee. Er komt gelt een vanaf stappenplan 1 januari voor 2009 de in voorgestelde het Vlaams Regering betreffende het opleggen aanpassingen. van De vestigingsplaats een administratieve Koekelberg geldboete wordt gesloten. In In Vlaanderen februari verhuist is het het onthaalbureau rechthebbenden het team maatschappelijke en verplichte oriëntatie naar dat de antenne de opdracht in de heeft om inbreuken In 2010 werken vast de leerkrachten inburgeringscontract bewuster vanuit ondertekenden en aan inburgeraars Philippe de Champagnestraat goed. Dat zogenaamde in het centrum van te Brussel. stellen en die te melden lesdoelstellingen. aan de handhavingsambtenaren. die onrechtmatig het inburgeringspro- praktijk komt dat Indien De leerkrachten de klacht werken gramma systematischer met de CLIMO-diek. boetebesluit We presteren meer regelt met vanaf minder 1 januari middelen. In de 2009 neer op in leerkrachten het Vlaams efficiënter Gewest de inzetten, toepassing en zonder gegrond kwaliteitsverlies is, kan er een - Ze besteden meer tijd aan geschreven lesvoorbereidingen. meer van en grotere administratieve groepen bedienen. geldboe- tes voor verplichte inburgeraars die: Ze wisselen onderling In meer Vlaanderen lesmateriaal is het en het ervaringen onthaalbureau uit. e 12 septembre 2008 keurde Ze de maken Vlaamse hun oefeningen dat de concreter opdracht en heeft focussen om inbreuken meer op vast We organiseren 96 groepen maatschappelijke oriëntatie Regering in het 2010: Besluit van competenties de Vlaamse ontwikkelen. audiovisueel materiaal, 37 in het Frans (waarvan 1 tijdens het EVF-project Regering betreffende 'Masir het Ze opleggen zetten meer van doordacht Avenir') een administratieve geldboete filmfragmenten aan rechthebbenden en documentaires gegrond is, kan in. er een - Verandering 24 het Arabisch en verplichte Ze inburgeraars werken meer met internet in de klas. 9 in het Engels Het 6 in besluit het Russisch ook van toepassing op rechthebbende 5 in het Spaans inburgeraars die een inburgeringscontract vanaf 1 januari 2009 De in pedagogisch het Vlaams medewerkster Regering kan het in Besluit 2010 meer van tijd de besteden Vlaamse Gewest Het besluit is ook aan van lesbezoeken toepassing en aan Regering de begeleiding betreffende van nieuwe het opleggen of tijdelijke van 4 het Turks ondertekenden en die onrechtmatig 3 in het Tibetaans het inburgeringsprogramma 2 in het Pools 2 in het Farsi op rechthebbende inburgeraars leerkrachten. die een die onrechtmatig het inburgeringsprogramma vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams In 1 Vlaanderen in het Dari is (tijdens het het EVF-project onthaalbureau 'Masir Avenir') dat 1 de in opdracht het Nederlands heeft om inbreuken vast te stellen 1 in het en Pular die te melden aan de handhavingsambtenaren. 1 het Roemeens Verandering die onrechtmatig het inburgeringsprogramma Regering betreffende het opleggen van een administratieve geldboete aan rechthebbenden en verplichte inburgeraars goed. Dat zogenaamde boetebesluit Nog diverser regelt aanbod vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Gewest de toepassing van administratieve geldboetes voor verplichte inburgeraars die: gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringsprogramma te stellen en die te melden aan de hand- goed. Dat zogenaamde boetebesluit 2_ Lees meer over re- Masir Avenir hebbenden op pagina 24. gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringspro- havingsambtenaren. Indien De aanwezigheid de klacht van consulenten gramma maatschappelijke participatie in het leraarslokaal en op het teamoverleg werkt heel dynamiserend. In 2010 wordt het lessenaanbod nog diverser met cursussen in De les over maatschappelijke In Vlaanderen participatie is het en de het formule onthaalbureau Belg in Roemeens en Pular. Er is een ruimer aanbod voor e 12 analfabeten, septembre 2008 keurde klas de zijn Vlaamse voortaan vaste dat waarden opdracht in het heeft aanbod. om inbreuken vast en het aanbod in de kleinere talen (Turks, Spaans, Regering Russisch, het Besluit van de Vlaamse Tibetaans, Farsi) blijft. een aanbod voor Indien De Meeting, de klacht een Regering betreffende het De opleggen leerkrachten van verzorgen een administratieve geldboete organisatie aan rechthebbenden die in Brussel gegrond werkt is, met kan mensen er een -zonder papieren 2010 systema- en verplichte en voor inburgeraars Broodje Brussel, in hun aanbod voor pendelaars in de Verandering Het team maatschappelijke oriëntatie heeft in tisch aandacht voor milieu en duurzaamheid. Dat goed. verandert Dat zogenaamde enkele boetebesluit middagpauze. re- besluit gewoontes is ook van van het toepassing team: de leerkrachten op gelt maken vanaf minder 1 januari 2009 in het Vlaams Het rechthebbende fotokopieën. En inburgeraars ze geven specifieke die een milieulessen. inburgeringscontracren Gewest Daarover Het besluit voe- is ook Vanaf van toepassing november kan het Regering team maatschappelijke betreffende het oriëntatie opleggen weer van een teamlid en ondertekenden een consulent van en die het Brussels op rechthebbende Instituut voor inburgeraars gebruik maken die een van een een aanbod administratieve Nederlands geldboete op de werkvloer. aan recht- onrechtmatig Milieubeheer het een inburgeringsprogramma geslaagde sensibiliseringsactie. inburgeringscontract ondertekenden Het niveau van en het Nederlands hebbenden bij de en leerkracht gaat behoorlijk op vooruit. die onrechtmatig het inburgeringsprogramma goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- trajectbegelei- Het team werkt in 2010 intensief samen met de gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams In ders. Vlaanderen Om twee is het maanden het onthaalbureau overleggen en evalueren leerkrachten dat en trajectbegeleiders. opdracht heeft om inbreuken vast Het jongvolwassenenproject Indien de met klacht steun van Verandering het Europees Perspectieven voor op 2011 rechthebbende inburgeraars die een Opvolgingsbezoek van die het onrechtmatig inspectieteam het (april inburgeringsprogramma 2011) gegrond Vluchtelingenfonds is, kan er een wordt - een onvergetelijke ervaring. Aan het voorbereiden. project werken twee leerkrachten van wie één leerkracht In Vlaanderen Pashtu is het het onthaalbureau Het geïntegreerd doelenkader intenser toepassen en en 12 Dari septembre die daarvoor 2008 keurde speciaal de aangeworven Vlaamse werd. dat de De opdracht andere heeft om inbreuken concretiseren, vast samen In met Vlaanderen ploeg trajectbegeleiders. is het het onthaalbureau Regering teamleden het staan Besluit de twee van bij de met Vlaamse raad en daad. te stellen en die te melden Het aan aanbod de handhavingsambtenaren. maatschappelijke dat de opdracht oriëntatie heeft in de om talen inbreuken Pular, vast Indien Roemeens de klacht en Tibetaans te stellen verderzetten. en die te melden aan de hand- een In 2010 administratieve ontvangen we geldboete veel bezoekers aan rechthebbenden en geïnteresseerden gegrond is, kan in de er een - Internetverbinding en havingsambtenaren. pc s alle klassen Indien uitbouw de van klacht een klassen: andere en leerkrachten, verplichte inburgeraars een stagiaire, mediamensen, men- computerklas. goed. sen uit Dat partnerorganisaties. zogenaamde boetebesluit re- een administratieve geldboete aan recht-
20 20 21 Bisti Trajectbegeleiding quatiunt tetumet ecuside tetumete probleemoplossend handelen. tetumete Trajectbegeleiding besteedt cus specifiek aandacht aan: Trajectbegeleiding neigt meer en meer naar een vorm van procesbegeleiding om de autonomie van de inburgeraar te bevorderen op lange termijn. De trajectbegeleider combineert een coachende houding met Competenties en ambities van de inburgeraar in kaart brengen. Het keuzeproces ondersteunen. De inburgeraar oriënteren naar relevante initiatieven naar gelang van het traject en de noden. Regering het Besluit De van regie de van Vlaamse het uitgestippelde gramma traject, vertrekkend vanuit Regering betreffende het geïntegreerd het opleggen werken. van een administratieve Diplomawaardering. geldboete aan rechthebbenden Administratieve en verplichte taken. inburgeraars goed. De Dat uitbouw zogenaamde van een netwerk te stellen met het en oog die op te melden organisatie aan de handhavingsambtenaren. boetebesluit regelt van vanaf een kwalitatieve 1 januari dienstverlening. 2009 in het Vlaams Professionalisering Gewest de toepassing van administratieve geldboe- en deskundigheidsbevordering. tes voor verplichte inburgeraars die: Verandering Trajectbegeleiding vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Het besluit is ook van toepassing op rechthebbende in 2010 inburgeraars die een in- burgeringscontract ondertekenden en die onrechtmatig het inburgeringsprogramma Ingrijpende reorganisatie die onrechtmatig het inburgeringsprogramma Werving is een gedeelde goed. verantwoordelijkheid. Dat zogenaamde boetebesluit De 'werkgroep re- werving' bedenkt strategieën. gelt vanaf De trajectbegeleiders 1 januari 2009 in het ondersteu- Vlaams In bon Vlaanderen brengt het is aantal het het vestigingsplaatsen onthaalbureau terug van vier naar drie. nen de wervingsacties en Gewest bevolken Het besluit de stand is ook van van bon toepassing op lokale dat Op jaarbasis de opdracht verdelen heeft 21 om trajectbegeleiders inbreuken vast er het werk. Een ploeg te van stellen vijf baliemedewerkers en die te melden ondersteunt. aan handhavingsambtenaren. markten. Verandering die onrechtmatig het inburgeringspro- gegrond 1.550 inburgeraars is, kan een besluiten - in te gaan op het aanbod, 1.377 gramma brengen het traject tot een goed eind. Daar zijn In ook Vlaanderen analfabeten is het het onthaalbureau e bij, 12 van septembre wie er 121 2008 geen keurde andere Vlaamse taal spreken dan dat hun de opdracht moeder-heeftaal. In de het zomer Besluit van 2010 van de zetten Vlaamse drie trajectbegeleiders te stellen en zich die te melden aan de hand- om inbreuken vast Regering Regering actief om betreffende het keuzeproces het opleggen van een van dertigtal minderjarige havingsambtenaren. asielzoekers administratieve te begeleiden. geldboete De intensieve aan recht- begeleiding gegrond leidt is, tot kan een er een - een hebbenden toekomstperspectief en verplichte op middellange inburgeraars en lange termijn. De trajectbegeleiders Dat zogenaamde oriënteren 195 boetebesluit minderjarigen re- naar basis- e 12 septembre of secundair 2008 keurde de Vlaamse goed. gelt onderwijs. vanaf Daarnaast 1 januari 2009 zijn ze in contactpersoon het Vlaams voor Regering 45 deelnemers het Besluit van de Vlaamse Gewest uit Vlaanderen. Het besluit is ook van toepassing die onrechtmatig het inburgeringspro- goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringsprogramma De trajectbegeleiders werken structureel samen met het sociaal vertaalbureau Brussel Onthaal. bon wordt betrokken bij de evaluatie van hun dienstverlening. De samenwerking krijgt verder vorm in 2011. Geïntegreerd doelenkader centraal Het competentieprofiel van de trajectbegeleider wordt verfijnd. Trajectbegeleiding zet in op een sterkere link tussen maatschappelijke oriëntatie het Besluit en trajectbegeleiding. van de Vlaamse Er komen gramma twee gezamen- Regering Regering lijke studiemomenten: betreffende een het over opleggen educatieve trajecten en een over De samenwerking en gelt afstemming vanaf 1 januari tussen 2009 de deelwerkingen het Vlaams trajectbegeleiding, maatschappelijke Gewest Het besluit participatie is ook van en maatschappelijke toepassing oriëntatie wordt op verder rechthebbende uitgediept. inburgeraars die een van vrouwenbesnijdenissen. een administratieve De geldboete trajectbegeleiders zijn In Vlaanderen aanwezig op is het het onthaalbureau aan cruciale rechthebbenden lesmomenten, en de leerkrachten verplichte maatschappelijke dat de opdracht oriënta-heeftie betrekken de goed. trajectbegeleiders Dat zogenaamde inhoudelijk bij te hun stellen lessen. en die Eén te melden aan de hand- om inbreuken vast inburgeraars boetebesluit trajectbegeleider regelt geeft vanaf les over 1 januari actief burgerschap. havingsambtenaren. die onrechtmatig het inburgeringsprogramma 2009 in het Vlaams Gewest de toepassing Leerkrachten van administratieve maatschappelijke geldboe- oriëntatie en trajectbegeleiders tes werken voor samen verplichte met de inburgeraars methodiek die: van het geïntegreerd e 12 septembre doelen-200kader van de Vlaamse overheid: daarin staat samen Regering werken het aan Besluit van de Vlaamse keurde de Vlaamse de competenties van de deelnemers voorop. In het Regering overleg betreffende tussen het opleggen van leerkrachten en trajectbegeleiders komt dat kader een steeds administratieve meer geldboete aan rechthebbenden aan het team Verandering beeld. Trajectbegeleiders brengen een bezoek maatschappelijke oriëntatie om het geïntegreerd goed. doelenkader Dat zogenaamde toe boetebesluit regelt bij elkaar vanaf in 1 een januari 2009 in het Vlaams Het te lichten. besluit Trajectbegeleiders is ook van toepassing steken de op koppen rechthebbende proefgroep. In verschillende inburgeraars bijeenkomsten die inburgeringscontractisch kader om richtlijnen ondertekenden voor de en dagelijkse die praktijk. zetten Gewest ze het Het theore- besluit is ook van toepassing onrechtmatig het inburgeringsprogramma Om inhoudelijke en praktische redenen sluiten de die baliemedewerkers en de consulenten maatschappelijke participatie gramma nauwer aan onrechtmatig het inburgeringspro- vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams In bij Vlaanderen teamvergaderingen is het het onthaalbureau van de trajectbegeleiders. Zo kunnen dat ze gemakkelijker de opdracht heeft gemeenschappelijke om inbreuken vast afspraken maken en nakomen. stellen Ze en stemmen die melden verantwoordelijkheden aan hand- en taken ook beter te havingsambtenaren. op elkaar af. Verandering die onrechtmatig het inburgeringsprogramma Op het maandelijks overleg wordt de grens tussen In Vlaanderen dienstverlening is het het onthaalbureau 12 septembre en coaching 2008 in trajectbegeleiding keurde de Vlaamse afgetast dat om de tot opdracht compe-heeft om inbreuken vast e Regering tentieclusters het te Besluit komen van die aan de Vlaamse de basis liggen te van stellen een uniform en die te melden aan de handhavingsambtenaren. consulenten Regering profiel trajectbegeleiding. betreffende het opleggen Trajectbegeleiders van een maatschappelijke administratieve participatie geldboete worden aan rechthebbendenis te delen. Ze en denken verplichte na over inburgeraars meer efficiëntie van processen in uitgenodigd gegrond om hun is, kan ken- er een - goed. trajectbegeleiding. Dat zogenaamde boetebesluit regelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die onrechtmatig het inburgeringspro- Vooruitblik naar 2011 goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- De mogelijkheden van het geïntegreerd doelenkader worden op verschillende niveaus en in de verschillende deelteams onderzocht. De ervaringen en de expertise die hieruit voortvloeien, worden verspreid door de leden van de proefgroep en de coördinatoren.
22 22 23 Bisti Nederlands quatiunt tetumet als tweede ecuside taal tetumete (NT2) tetumete en Nederlands. Frans is al cus decennialang de sleuteltaal en Nederlands zit in een minderheidspositie. In Brussel wordt van alles gesproken: Frans, Arabisch, Engels, nog tientallen andere talen. Ook Brussels dialect Toch handhaaft het Nederlands zich. De interesse om Nederlands te leren is groot. Het aantal cursisten in het volwassenenonderwijs zit in de lift. Aan administratieve loketten wordt vaker Nederlands gesproken. En de Nederlandstalige scholen zijn populair. gramma gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Regering betreffende De basiscursus het opleggen Nederlands is een belangrijk onderdeel van het inburgeringsprogramma Gewest Het in besluit Vlaanderen is ook en van in toepassing het van een administratieve meertalige geldboete Brussel. Want ook In die Vlaanderen basiskennis helpt het het om onthaalbureau te kunnen deelnemen op aan rechthebbende Brusselse inburgeraars samenleving. die een aan rechthebbenden en verplichte inburgeraars goed. In de Dat praktijk zogenaamde gaan inburgeraars te stellen naar cursussen die te Nederlands melden aan in de het handhavingsambtenaren. onderwijs die voor onrechtmatig volwassenen. het De inburgeringspro- toeleiding van een intense samenwerking tussen bon, gramma het Huis van het Nederlands en boetebesluit regelt naar vanaf dat aanbod 1 januari is het resultaat 2009 in het Vlaams de NT2-scholen. Gewest de toepassing Elke betrokkene gegrond trekt is, aan kan de er kar een en - heeft zijn specifieke inbreng. Door die afspraken sluit de van administratieve cursus NT2 inhoudelijk geldboe- en praktisch zo dicht mogelijk aan bij de lessen maatschappelijke In Vlaanderen oriëntatie. is het het De onthaalbureau cursist tes voor verplichte legt inburgeraars een logisch die: parcours af, e zonder 12 septembre van het 2008 ene onderdeel keurde Vlaamse in het andere te dat tuimelen. de opdracht Op heeft het einde om inbreuken van de vast cursussen maatschappelijke oriëntatie Regering en het NT2 Besluit krijgt van de cursist de Vlaamse een inburgeringsattest. Verandering Het besluit is ook van toepassing op vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams rechthebbende inburgeraars die een inburgeringscontract NT2 in ondertekenden 2010en die onrechtmatig het inburgeringsprogramma die onrechtmatig het inburgeringspro- vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Deelnemers aan de cursus maatschappelijke oriëntatie gramma vervolledigen Gratis Vlaanderen hun inburgeringsparcours is het het onthaalbureau met een basiscursus Nederlands In dat als tweede opdracht taal (NT2). heeft om inbreuken vast In de Brusselse samenleving Indien groeit de klacht de interesse Verandering om Nederlands gegrond te leren en is, kan te gebruiken, er een - ook al spreken er minder en minder Wie in het Brussels Gewest op rechthebbende gedomicilieerd inburgeraars is, kan zich die ook een in 2010 gratis inschrijven inburgeringscontract voor Nederlandse lessen. ondertekenden Cursisten met en een inburgeringscontract die krijgen onrechtmatig die vrijstelling het inburgeringsprogramma een inburgeringsattest te halen, krijgt voor de modules 1.1 en 1.2. Wie erin slaagt mensen thuis Nederlands. Nederlands wordt minder In Vlaanderen gezien als is het het een onthaalbureau extra vrijstelling tot en met module 2.4. bon betaalt mee de e kenmerk 12 septembre van een 2008 taalgemeenschap, keurde de Vlaamse en meer als dat instrument de opdracht om heeft om kosten inbreuken voor cursusmateriaal. vast In Vlaanderen Ondanks de is het financiële het onthaalbureau druk die ook Regering mee te kunnen het Besluit in het Nederlandstalige van Vlaamse onderwijs te stellen en op en de die ar-tbeidsmarkt melden op inburgering aan de hand- toeneemt, dat blijft de opdracht het basispakket heeft om voor inbreuken inburgeraars vast betreffende in Brussel. Bovendien het opleggen is een van extra taal havingsambtenaren. een manier om Indien bij bon de gratis. klacht Regering te stellen en die te melden aan de hand- een administratieve extra graantje cultuur geldboete mee aan te pikken. recht- havingsambtenaren. hebbenden vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams In Vlaanderen ontstaat er gegrond grote druk is, kan op de er scholen een - en zijn er soms e 12 septembre 2008 keurde wachtlijsten. de Vlaamse In Brussel is de situatie veel gunstiger: de toestand Regering het Besluit van wordt de op Vlaamse de voet gevolgd. die onrechtmatig het inburgeringspro- goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- Opvolging door beheerders en bon-groepen Net als in de lessen maatschappelijke oriëntatie worden de deelnemers in hun basiscursus Nederlands individueel begeleid door hun trajectbegeleiders. Daarnaast wordt elke NT2-groep beheerd door een trajectbegeleider die de connectie maakt tussen enerzijds de leerkracht NT2 en de deelnemers, en anderzijds de collega trajectbegeleiders. Die beheerder dispatcht alle inhoudelijke en praktische informatie aan zijn collega s. goed. Dat zogenaamde boetebesluit re- Zo krijgen trajectbegeleiders systematisch feedback over hun deelnemers zonder het Besluit de leerkracht van de te Vlaamse overbelasten. Maar gramma dat systeem Regering Regering is natuurlijk betreffende maar mogelijk het bij opleggen de gratie van het volgehouden systeem gelt vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams Met Brusselleer wordt die Gewest inhoudelijke Het besluit uitwisseling is ook van het toepassing meest een van administratieve gesloten bon-groepen. geldboete van aan rechthebbenden en verplichte inburgeraars goed. Dat zogenaamde In Vlaanderen is het het de onthaalbureau praktijk verder gezet: op leerkrachten rechthebbende maatschappelijke inburgeraars oriëntatie, die een dat de opdracht heeft om trajectbegeleiders inbreuken vast en leerkrachten inburgeringscontract NT2 ontmoeten ondertekenden elkaar, bekijken en te stellen en die te melden didactisch aan de materiaal handhavingsambtenaren. en nodigen die onrechtmatig elkaar uit in het elkaars inburgeringsprogramma les. boetebesluit regelt vanaf 1 januari 2009 Samenwerkingen het Vlaams Gewest de toepassing van administratieve geldboetes Het voor systeem verplichte van NT2-groepen inburgeraars waarin die: alleen cursisten e 12 septembre van bon zit-2008 keurde Vooruitblik de Vlaamse naar 2011 ten, blijft in 2010 behouden. De samenwerking tussen Regering bon en het zijn Besluit van de Vlaamse wordt bekeken hoe Indien laaggeschool- de klacht NT2-partners CVO Brussel, CVO Lethas en CBE Brusselleer, Regering betreffende wordt het Met opleggen Brusselleer van en Bru-taal bevestigd. Het blijft prioritair dat de cursus NT2 zo een goed administratieve mogelijk geldboete de inburgeraars aan rechthebbenden al in gegrond de lagere is, richtgraden kan er een hun - Nederlands in De planningen verplichte de inburgeraars praktijk kunnen oefenen. Het project maatwerkhoeken wordt Verandering aansluit op cursus maatschappelijke oriëntatie. van bon en de NT2-partners worden naast elkaar goed. gelegd Dat zogenaamde besproken. boetebesluit voortgezet en re-uitgebreid. besluit CVO is Lethas ook van blijft toepassing avondgroepen op organiseren gelt vanaf voor 1 inbur- januari 2009 in het Vlaams Het rechthebbende geraars. CVO Brussel inburgeraars organiseert die nu een ook inburgeringscontract vertraagde Gewest cursussen. Het besluit En is ook van Met toepassing het Huis van het Nederlands Regering betreffende en scholen het wordt opleggen bekeken van met Brusselleer worden ondertekenden systematisch en die heel volle op groepen rechthebbende opge- inburgeraars hoe inburgeraars die een voorrang een administratieve kunnen krijgen geldboete in het cursusaanbod. recht- onrechtmatig start. Met alle het scholen inburgeringsprogramma zetten we de methodiek van inburgeringscontract de maatwerkhoeken ondertekenden en hebbenden (zie ook verder in deze tekst) verder in een die onrechtmatig proefproject. het inburgeringspro- De doorverwijsprocedures goed. en Dat de zogenaamde gegevensuitwisseling boetebesluit met het re- gramma Huis en de scholen wordt gelt vanaf verbeterd. 1 januari 2009 in het Vlaams In Ook Vlaanderen met het Huis het van het het onthaalbureau Nederlands Brussel wordt elke dag dat intensiever de opdracht samengewerkt. heeft om inbreuken Het Huis vast en bon evalueren hun doorverwijzingen, stellen en die en te meer melden inburgeraars aan de hand- vinden door het Huis de weg te havingsambtenaren. naar bon. Het Huis krijgt Indien voor NT2 de toegang klacht tot de Verandering server van bon gegrond en is meteen is, kan op er de een hoogte - als de vraag naar cursussen het aanbod die onrechtmatig het inburgeringsprogramma zou overstijgen. vanaf 1 januari 2009 in het Vlaams die 3_ Vertraagde onrechtmatig cursussen het hebben inburgeringspro- een groter aantal lesuren (180 uur tegenover 80 of 120 uur). Maatwerkhoeken De methodiek van de lessen maatschappelijke oriëntatie wordt gelinkt aan trajectbegeleiding en NT2. Voor NT2 beslissen bon en het Huis van het Nederlands Brussel het proefproject verder te zetten waarin inburgeraars op een gediversifieerde manier Nederlands kunnen krijgen met de methodiek van de maatwerkhoeken. Het maatschappelijke perspectief waar de inburgeraar op werkt in maatschappelijke oriëntatie, wordt uitgebreid naar NT2. De cursist wordt terecht meer en meer zelf de rode draad in zijn eigen parcours.
24 25 Masir Avenir is allereerste inburgeringscursus voor minderjarigen masir avenir bon organiseert in de zomermaanden van 2010 de allereerste inburgeringscursus voor minderjarigen. Twee maanden lang, in juli en augustus, gaan leerkrachten en trajectbegeleiders van bon aan de slag met twee taalgroepen jongeren tussen 16 en 18 jaar. De jongeren die meedoen aan het project krijgen, net als volwassen nieuwkomers die een inburgeringsprogramma volgen, cursussen maatschappelijke oriëntatie en taalcursussen Nederlands en Frans. En er is meer: er worden verschillende socioculturele activiteiten georganiseerd en er zijn kampen en weekends gepland. Zo staat er een weekend aan zee op het programma. Heel wat socioculturele activiteiten gebeuren in samenwerking met vzw JES (Jeugd en Stad) die instaat voor activiteiten die de groepsdynamiek stimuleren, en voor verrijkende multimediale activiteiten. Concrete nood voor dit project Jongeren die 16 of 17 jaar zijn als ze in België aankomen, hebben nog bijzonder weinig tijd over om een schoolloopbaan uit te bouwen en met succes af te ronden. Als ze hier aankomen, worden ze ingeschreven in onthaalklassen waar het accent ligt op taal verwerven om daarna door te stromen naar de richting die voor de jongere het meest geschikt is. Jongeren van 16 of 17 jaar houden dan nog maar heel weinig tijd over voor inhoudelijke lessen over de Belgische samenleving. Daardoor zijn veel van die jongeren niet genoeg gemotiveerd om na 18 jaar verder te studeren. Waardoor ze dan weer onvoldoende gewapend zijn om door te stromen naar de arbeidsmarkt. Voor die jongeren is er geen inburgeringsparcours voorzien zolang ze geen volle 18 jaar zijn. Toch stellen we regelmatig vast dat deze jongvolwassenen vragende partij zijn om in te stappen in een inburgeringsparcours. Zo n parcours bestaat uit een pakket lessen maatschappelijke oriëntatie in een contacttaal. Die lessen gebeuren klassikaal en actief terreinverkennend. Thema s als waarden en normen, tewerkstelling, onderwijsmogelijkheden en het gezondheidssysteem komen uitgebreid aan bod. Daarnaast wordt er trajectbegeleiding voorzien. Dat is individuele begeleiding waarin er met de jongere bekeken wordt welke piste hij het best kan bewandelen om zijn doelen te bereiken: verder studeren? Beroepsopleiding? VDAB-traject? Verbeteren van NT2 (Nederlands 2de taal) of FLE (français langue étrangère)? Combinatie van studeren en werken? Socioculturele activiteiten? Vrijwilligerswerk? Ook van de leerkrachten van de onthaalklassen kregen we het signaal dat een zomerschool voor adolescenten goed zou zijn om de al verworven taalkennis op te frissen. We bieden dit project aan in de zomer, een periode waarin de andere jongeren vakantie hebben. Daarom voorzien we ook ontspannende activiteiten en uitstappen. Bij verblijven op verplaatsing wordt er gewerkt aan groepsdynamiek en aan het welbevinden van de jongeren. Op die momenten staan trajectbegeleiders en jongeren ook stil bij de eigen toekomstprojecten. Project met middelen van het Europees Vluchtelingenfonds (EVF) Het project van bon wordt mee gefinancierd door het Europees Vluchtelingenfonds (EVF). Dat is een Europese subsidie, die de lidstaten zelf kunnen geven aan organisaties die acties doen voor vluchtelingen. De subsidie geeft organisaties de mogelijkheid om nieuwe dingen te proberen in hun werking, structuren of doelgroepen. Ook voor bon is dit project een unieke kans om een nieuwe uitdaging aan te gaan. Om de allereerste inburgeringscursus voor jongvolwassenen in goede banen te leiden, krijgen een leerkracht en drie trajectbegeleiders tijdelijk nieuwe taken. Samen met de projectverantwoordelijke en drie tijdelijke leerkrachten leiden zij de jongeren in die twee maanden doorheen het parcours. Masir Avenir U kunt het hele inburgeringsprogramma ook nog bekijken op de blog: http://masiravenir.wordpress.com. De titel ervan staat symbool voor het hele project: Masir Avenir is Dari en Frans voor de weg naar de toekomst.
26 27 interview met yassine chaib bon zet ambassadeurs in om werking bekend te maken Yassine Chaib, een van de vier ambassadeurs van bon: Vrijwilligerswerk is ook goed voor mijn cv Bij bon komen duizenden mensen om cursussen maatschappelijke oriëntatie en Nederlands te volgen en individueel door trajectbegeleiders en consulenten loopbaanoriëntatie begeleid te worden. bon heeft ook twee enthousiaste consulenten maatschappelijke participatie die de deelnemers aanmoedigen om actief te worden in het Brusselse verenigingsleven door vrijwilligerswerk, sport en cultuur, of door initiatieven in zelforganisaties, wijkparticipatie of ouderparticipatie in de school van hun kinderen. Ik spreek met Yassine Chaib, een van de vier ambassadeurs van bon: vrijwilligers die bon inzet om zijn programma beter bekend te maken in Brussel. Door Awet Desta Aregawi, trajectbegeleider bij bon Waar kom je vandaan, Yassine? Ik kom uit Marokko. Ik woon sinds november 2008 in België. In mijn land heb ik rechten gestudeerd en een informaticaopleiding gevolgd. In mei 2009 ben ik naar bon Schaarbeek gekomen. Ik heb er me ingeschreven voor de cursus maatschappelijke oriëntatie. Je hebt me zelf ingeschreven, weet je nog? (lacht) Waarom bij bon? Ik kende vrienden die het programma van bon gevolgd hadden. Ze waren tevreden en dankbaar. Als nieuwkomer wilde ik ook mijn rechten en plichten kennen. Ik heb veel geleerd. Het programma van bon heeft mijn ogen geopend. De les was in mijn eigen taal, in het Arabisch. Heel duidelijk dus. De lesgeefster zorgde dat de les zoveel mogelijk interactief was. We hadden uitstappen waarop we veel belangrijke organisaties leerden kennen zoals de mutualiteit, ACTIRIS en VDAB, het parlement, een stad in België en nog veel meer. Waarom doe je vrijwilligerswerk? Ik wil mijn tijd graag nuttig besteden. Bovendien ontmoet ik veel interessante mensen als ik vrijwilligerswerk doe. Het is ook goed voor mijn cv. Als ik op zoek ben naar een job, vragen de meeste werkgevers of ik in België ervaring heb. Met mijn ervaring als vrijwilliger kan ik aantonen dat ik in België gewerkt heb. En het vrijwilligerswerk helpt me om mijn Nederlands te verbeteren. Ik volg Nederlandse les sinds september 2010 in niveau 2.1. De lessen zijn cruciaal, maar oefenen in het dagelijkse leven vult dat perfect aan. Kun je een paar voorbeelden geven van je vrijwilligerswerk in België? Ik heb meegewerkt aan een project van bon en de Pianofabriek. De vrijwilligers waren nieuwkomers uit verschillende landen: Brazilië, Wit-Rusland, Ivoorkust, Algerije en Marokko. De bedoeling was korte video s maken van ongeveer één minuut met geluid, maar zonder muziekinstrument en zonder gesproken woord. De film kun je zien op YouTube". ( Poëzie van geluid" www.aifoon.org) "Ik doe ook mee als bon wervingsacties doet. Ik heb meegewerkt aan de marktacties van 2009 en 2010. bon gaat met zijn caravan naar de markten om aan mensen van vreemde origine zijn programma s bekend te maken. Op die markten geef ik, samen met de medewerkers van bon, uitleg over bon en over wat ik er geleerd heb. Yassine doet zijn best om zo snel mogelijk heel goed tweetalig te zijn. Hij spreekt al een behoorlijk mondje Frans en Nederlands. Ik hoop dat het vrijwilligerswerk dat hij bij bon en andere organisaties doet, hem zal helpen om een vaste job te vinden. In België doen anderhalf miljoen mensen (1 op 6) gemiddeld vijf uur per week vrijwilligerswerk. (Bron: www.vrijwilligersjobs.be)
28 29 levensloopbaanoriëntatie Levensloopbaanoriëntatie in 2010 Iedereen heeft min of meer perspectieven. Levensloopbaanoriëntatie heeft oog voor de combinatiemogelijkheden van die verschillende perspectieven. Deelnemers willen hun schoolloopbaan afronden of starten, en combineren dat vaak met een job. Anderen leren de kneepjes van het vak door vrijwilligerswerk. Deelnemers kiezen vaak bewust voor verschillende trajecten tegelijk. Met levensloopbaanoriëntatie geeft bon zijn deelnemers sterke troeven in handen. Alle relevante facetten van iemands leven worden belicht, afhankelijk van de vooropgestelde loopbaan. bon bouwt intern en extern sterke partnerschappen uit. Intern zijn er twee medewerkers maatschappelijke participatie die permanentie en informatieve lesmomenten verzorgen. Om de deelnemers nog dichter bij de Brusselse samenleving te brengen, doen zij een beroep op vrijwilligers die in een les maatschappelijke oriëntatie het gesprek aangaan met de cursisten. Extern werken we nauw samen met de partners die instaan voor het secundair traject zoals de tewerkstellingspartners ACTIRIS, VDAB en Tracé. Of partners die mee helpen toeleiden naar het hoger onderwijs zoals SIEP en de intermediaire instantie voor educatieve inburgeringstrajecten. Levensloopbaanoriëntatie is de rode draad in het volledige traject van een deelnemer. Van de intaker over de leerkracht maatschappelijke oriëntatie tot de trajectbegeleider: allemaal hebben ze er voortdurend aandacht voor. Allemaal betrekken ze de interne en externe partners bij de gesprekken. Er wordt nog volop gewerkt aan een methodiek die de deelnemer kan gebruiken in zijn traject maar ook in NT2 en daarna, om hem een houvast te geven om zijn doelstelling te realiseren. Professionele loopbaanoriëntatie De samenwerking met de partners voor loopbaanoriëntatie, ACTIRIS, VDAB en Tracé Brussel wordt positief geëvalueerd en voor drie jaar verlengd. De gedecentraliseerde aanpak wordt versterkt. Elke vestigingsplaats organiseert permanenties voor de professionele loopbaanoriëntatie, samen met ACTIRIS en VDAB. Om continuïteit en vlotte samenwerking te garanderen, worden vaste consulenten ingezet op de verschillende vestigingsplaatsen. Ook maatwerk is een actiepunt in 2010. Cursisten die kiezen voor een Nederlandstalig parcours, worden voor een eindgesprek rechtstreeks toegeleid naar een consulent van de VDAB. Wie kiest voor een Franstalig traject, krijgt een eindgesprek met ACTIRIS. Educatieve loopbaanoriëntatie Inburgeraars die graag verder studeren, hebben een waslijst aan drempels af te vinken. Kan een diplomagelijkschakeling hun eventuele studie in hun land van herkomst mee in rekening nemen? Is die studie in het land van herkomst nog wel de goede studiekeuze in België? Behoorde die studie daar tot de sociale verwachtingen, maar ligt de interesse toch eerder ergens anders? Zijn er financiële drempels te overwinnen? En ook de taal is een belangrijke uitdaging voor ze volwaardige studies kunnen starten. Wie interesse heeft om studies te starten of verder te zetten, krijgt daarover informatie in de lessen maatschappelijke oriëntatie. Voor de individuele en meer gedetailleerde vragen komt de cursist bij zijn trajectbegeleider terecht. Ook voor de trajectbegeleider is het niet eenvoudig. Elke trajectbegeleider kent natuurlijk wel het onderwijs en de verschillende mogelijkheden. Hij kan een dossier diplomagelijkschakeling opstellen voor de cursist, maar zodra de vragen specifieker worden, komt de trajectbegeleider snel in tijdnood. Ze stelde ook een schema voor over mogelijke samenwerking tussen een onthaalbureau en een intermediaire instantie. Dat project voor een intermediaire instantie was maar gebudgetteerd voor één jaar, waardoor de samenwerking afgebroken werd op 1 september 2010. Sociale loopbaanoriëntatie In 2010 zijn er twee consulenten maatschappelijke participatie actief. In lessen, activiteiten en individuele gesprekken creëren zij de mogelijkheid om het gesprek aan te gaan over: Sociale activiteiten door vrijwilligerswerk. Wijk- of ouderparticipatie. Meedoen aan culturele activiteiten of aan sport. Met het geïntegreerde doelenkader in het achterhoofd versterken ze de link tussen maatschappelijke participatie en de andere teams. De consulenten worden verbonden aan de verschillende vestigingen. Ze verzorgen er de permanenties, de lessen en de activiteiten. Om het netwerk te verstevigen, vertegenwoordigen de consulenten bon in verschillende organisaties. De nauwere samenwerking met verschillende organisaties zorgt voor betere dienstverlening. Enkele voorbeelden van die organisaties: GC De Pianofabriek, GC De Rinck, vzw Foyer, A place to live, Soep- en Infopunt (Vluchtelingenwerk Vlaanderen), Vakantieparticipatie, dienstencentrum Harmonie, Kind en Preventie consultatiebureaus, Zita inloopteam, Espace Magh, Getbasic vzw, Verzorgingscentrum Pacheco, Huis der Gezinnen en verschillende wijkwerkingen. Activiteiten zoals Belg in de Klas zorgen voor uitwisseling tussen de inburgeraar en de Belgische samenleving. Vrijwilligerswerk Daarom geeft bon zijn volle medewerking aan het project van Consortium L4 om een intermediaire instantie uit te bouwen voor educatieve inburgeringstrajecten in Vlaams-Brabant en Brussel. Een projectmedewerkster werkte regelmatig samen met de trajectbegeleiders. Ze beantwoordde de vragen van de cursisten als die voor de trajectbegeleiders te gespecialiseerd werden. Steeds meer inburgeraars doen een beroep op de consulenten in hun zoektocht naar vrijwilligerswerk. Velen beschouwen vrijwilligerswerk als een opstap naar een job. Het stelt ze in de mogelijkheid om hun competenties in kaart te brengen en te vergroten, en de taal en andere vaardigheden aan te leren. De link met professionele loopbaanorëntatie is dus nooit ver weg.
30 31 Het vrijwilligerswerk stelt de inburgeraar in staat actief te bouwen aan een netwerk. Hij leert mensen kennen en krijgt een scherper beeld van zijn nieuwe omgeving. Benieuwd naar onze vrijwilligers? Leer ze kennen op Pagina 44-48. Culturele activiteiten minderjarigenwerking bon begeleidt minderjarige anderstalige nieuwkomers naar het onthaalonderwijs, de gezondheids- en welzijnsinstellingen en naar socioculturele activiteiten. Als gezinnen aankomen in België, is een van hun eerste zorgen hun kinderen naar school laten gaan. Zeker in Brussel is het moeilijk om wijs te raken uit het kluwen van mogelijkheden en drempels. Daarom ondersteunt de trajectbegeleider het keuzeproces. bon heeft ook een brochure voor ouders in negen verschillende talen. Die brochure staat ook op de website van bon. Via de verschillende scenario s van maatschappelijke participatie in de lessen maatschappelijke oriëntatie komen de inburgeraars in contact met een gevarieerd aanbod aan culturele activiteiten en organisaties. De scenario s zijn door de consulenten zorgvuldig samengesteld. De inburgeraars kiezen in de cursus maatschappelijke oriëntatie voor een bepaald scenario. In 2010 bestaat die inleidende activiteit vooral uit de combinatie van een lesmoment en een geleide stadswandeling, een bezoek of een uitwisselingsmoment. In 2010 wisselen bon en de bibliotheken informatie uit over het lidmaatschap van de inburgeraars. Met die scenario s stimuleert bon zijn deelnemers om ook na afloop van de cursus actief mee te doen met socioculturele activiteiten en daarvoor cultuurwaardebons aan te vragen. Voor sommige deelnemers biedt de socioculturele sector mogelijkheden voor vrijwilligerswerk. Deelnemers met artistieke talenten worden aangemoedigd om die te gebruiken. De consulenten informeren ze over het kunstenaarsstatuut en moedigen ze aan om hun netwerk uit te breiden. Ze verwijzen ze door naar organisaties zoals Zebr art, Lezarts urbains, GC de Pianofabriek, Globaroma, Espace Magh, Parcours d'artistes Sint Gillis en Micro Macro Marché. Sportactiviteiten Heel wat inburgeraars tonen belangstelling voor sport. Samen met vzw Foyer worden verschillende initiatieven opgezet die ze de kans geven kennis te maken met verschillende sporten. Daarvoor werken we samen met vzw Buurtsport en een waaier van sportclubs in Brussel. De sportgids is beschikbaar voor wie een sportclub zoekt. Minderjarigenwerking in 2010 Toeleiding voor alle minderjarigen Het decreet inburgering baseert zich op de onderwijsregelgeving om anderstalige nieuwkomers te omschrijven. Dat levert twee problemen op: Iemand kan pas anderstalig nieuwkomer zijn vanaf vijf jaar: zo vallen de jongste kleuters uit de boot. Soms hebben ook de oudkomers bij bon nood aan nieuwe toeleiding van hun kinderen naar school. In zijn beleidsbrief kondigt minister Bourgeois aan dat in 2011 ook de kinderen tussen 2,5 en 5 jaar tot de doelgroep van inburgering gaan behoren. We zijn daar heel gelukkig mee. Soms komen ook de professionele aspecten van sport naar boven. Inburgeraars die professioneel bezig willen zijn met sport, worden door de consulent naar verschillende initiatieven toegeleid. De deelnemers nemen ook zelf initiatieven. In 2010 stellen ze een eigen loopclub samen. Voor 2011 staat een voetbalclub in de steigers. De twee initiatieven versterken de competenties van de deelnemers en breiden hun individueel netwerk uit. Trajectbegeleiding van deelnemers die ouders zijn van minderjarigen In de trajectbegeleiding van ouders komen ook heel wat vragen boven over hun kinderen. Hoe combineren ze een cursus maatschappelijke oriëntatie met kinderopvang in de schoolvakanties? Welke vorm van kinderopvang is het meest geschikt en waar kunnen ze daarvoor terecht? Waar vinden ze degelijke huiswerkbegeleiding voor hun kinderen?
32 33 Toeleiding naar onderwijs bon volgt minderjarigen op die alleen of met hun ouders de weg naar het onthaalbureau vonden. Leerlingen die toeleiding naar secundair onthaalonderwijs nodig hebben, krijgen probleemloos toegang tot een van de onthaalscholen. Kinderen inschrijven in een basisschool is een ander verhaal. In Brussel is er een zwaar capaciteitsprobleem. Om het fileleed voor de scholen aan te pakken, werken de scholen in 2010 voor het eerst met een elektronisch centraal aanmeldsysteem. Ondanks de vele technische werkgroepen en tests, kan het verantwoordelijke softwarebedrijf toch niet voorkomen dat er in januari ernstige problemen opduiken om een kind correct aan te melden. externe communicatie: wie, wat, waar, wanneer? De verantwoordelijke externe communicatie beheert de website en de onlinenieuwsbrief, is persverantwoordelijke en ondersteunt andere teams met communicatiemateriaal. Wilt u meer weten over bon? Hebt u opmerkingen over onze website? Brengt u graag een bezoek aan een van onze vestigingsplaatsen? Stuur dan een mailtje naar: info@bon.be. Externe communicatie in 2010 Bovendien krijgen we in het onthaalbureau regelmatig te maken met misvattingen van scholen. Anderstalige nieuwkomers die bij de trajectbegeleiders aankloppen om een school te vinden, krijgen van de scholen te horen dat er eerst een aanmeldsysteem is. Moeilijk als je pas in België aankomt, en verondersteld wordt je kinderen direct in te schrijven op een school. Want het is toch niet de bedoeling dat ze eerst een schooljaar op hun lauweren rusten? Lokaal OverlegPlatform (LOP) Naast de toeleidingsopdracht blijft bon ook actief in het Lokaal Overlegplatform (LOP) van Brussel, dat waakt over de gelijke onderwijskansen voor alle leerlingen. Het LOP is een breed platform met alle inrichtende machten en directies van Brusselse Nederlandstalige scholen en met partners van buiten het onderwijs. Er is een LOP voor basisonderwijs en een voor secundair onderwijs met werkgroepen rond thema s zoals anderstalige nieuwkomers. De samenwerking tussen de verantwoordelijke externe communicatie en het team intake en werving is in 2010 een feit. Er wordt gewerkt aan een wervingsplan voor 2010, met duidelijk haalbare en meetbare doelstellingen. Daarna blijft de samenwerking lopen. Externe communicatie ondersteunt en werkt samen met het team heel wat materiaal uit. Banners, aangepaste brochures en doorverwijskaartjes zijn maar een paar voorbeelden. De in 2009 opgezette marktcampagne wordt in 2010 voortgezet. Ook daar ondersteunt de verantwoordelijke externe communicatie praktisch en inhoudelijk. Toch staat ook op de andere domeinen van externe communicatie bij bon de tijd niet stil. De website, de digitale nieuwsbrief bonews en de lcd-schermen in het Huis van het Nederlands zijn vaste waarden. De interne en externe communicatie worden beter op elkaar afgestemd. bon werkt mee aan evenementen: Festival Kanal, Dag van de Dialoog en Broodje Brussel. In juni gaat de nieuwe hoofdzetel in Sint-Jans-Molenbeek officieel open. Een pak bezoekers wordt rondgeleid, krijgt een hapje en een drankje en ziet dat het goed is. Niet veel later start het zomerproject Masir Avenir. Over dat project leest u meer op pagina 24. De communicatieverantwoordelijke ondersteunt het project met persberichten en een blog: masiravenir.wordpress.com. De persberichten over het zomerproject krijgen aandacht in heel wat media, lokaal en nationaal. De Standaard, Le Soir, La Libre Belgique, Metro, Brussel Deze Week, TV Brussel en FM Brussel brengen het nieuws. Een ploeg van het VRT-journaal komt eind augustus naar de vernissage van een korte tentoonstelling in de Kruispuntgalerij. Het item over en met onze jongeren haalt de journaals van zondag 22 augustus. Op zondag 10 oktober haalt een klein groepje jongeren de eindmeet van de halve marathon. De dag daarna krijgt hun prestatie aandacht in De Standaard.
34 35 Ook op andere momenten in 2010 is er persaandacht. Er verschijnen artikels en bijdragen in De Standaard, Het Nieuwsblad, De Morgen, Het Laatste Nieuws, Alter Echos, Metro, Kerk & Leven, Brussel Deze Week en Le Ligueur. De aandacht gaat over de landsgrenzen heen: bon ontvangt journalisten van News Agency Bagdad en van Radio Canada. Inburgering blijft een thema dat veel mensen boeit. Studenten van Hogeschool-Universiteit Brussel, Vrije Universiteit Brussel en K.U.Leuven komen over de vloer. We geven rondleidingen en voorstellingen aan leerlingen van het Sint-Guido Instituut (Anderlecht), studenten van de Hogeschool West-Vlaanderen (Brugge), van de Arteveldehogeschool (Gent), politici van het Vlaams Parlement (Commissie voor Brussel en de Vlaamse rand), medewerkers van Komvux, een school voor volwassenenonderwijs (Kalix, Zweden) en medewerkers van het Verso Partnership Project (Rovaniemi, Finland). Een vooruitblik naar 2011 laat zien dat werving en de ondersteuning ervan een belangrijke taak blijft voor de verantwoordelijke externe communicatie. Het bestaande promotiemateriaal wordt kritisch bekeken en herwerkt. De strategieën en acties uit 2010 worden geëvalueerd en bijgestuurd. En samen met de andere onthaalbureaus werkt bon aan meer naamsbekendheid voor inburgering. Interne keuken De medewerkers van bon in 2010 De basis van het organogram van bon zijn de drie eerstelijnsteams die de werking van de organisatie belichamen: het team intake en werving, het team trajectbegeleiding en het team maatschappelijke oriëntatie. Op tweedelijnsniveau staat het directiecomité als dagelijks bestuur van de organisatie en een ondersteuningsteam dat het directiecomité en de eerstelijnsteams ondersteunt. Daarin zitten directiesecretariaat, financiën, hrm en de logistieke ploeg. Verder wordt de hele organisatie qua kennis en expertise ondersteund door een verantwoordelijke voor planning en analyse en een stafmedewerker. Ondersteuning Het directiesecretariaat assisteert het directiecomité en stroomlijnt de interne communicatie van bon (intranet, interne nieuwsflash en het overlegorganogram). Hrm staat in voor het personeelsbeleid: werving en selectie, personeelsplanning, opleiding en personeelsadministratie. De logistieke dienst staat in voor de logistieke ondersteuning van de organisatie, het voorraadbeheer, het IT- en lokalenbeheer en voor kleine onderhoudswerken in de bestaande vestigingsplaatsen. Directiecomité In het directiecomité zitten de algemeen directeur, de financieelzakelijk verantwoordelijke en de hrm-verantwoordelijke. Zij staan in voor het dagelijks bestuur van de organisatie. De algemeen directeur zit het dagelijks bestuur voor. Hij vertegenwoordigt de organisatie in de buitenwereld en voert de onderhandelingen met overheid en externe partners. Hij is de eindverantwoordelijke voor de werking van de organisatie. Daarvoor legt hij verantwoording af tegenover de raad van bestuur, waarin hij met raadgevende stem zetelt. Hij ziet erop toe dat de organisatie de beslissingen van de raad van bestuur uitvoert. De hrm-verantwoordelijke staat in voor het personeelsbeleid. De financieel-zakelijk verantwoordelijke voert het financieel beleid van de organisatie. Het team financiën staat in voor het financieel beheer. Het team bestaat uit twee medewerkers, een financieel en zakelijk verantwoordelijke en een financieel assistent. De verantwoordelijke doet onder andere fundraising, controleert de boekhouding, en maakt het jaarlijks financieel verslag en de jaarlijkse begroting op. De financieel assistent bereidt de boekhoudstukken en betalingen voor en beheert de kassa. Kennis en projecten De stafmedewerker werkt op inhoudelijke dossiers rond minderjarigen en onderwijs. Zij is niet strikt aan die twee thema s gebonden. Ze volgt ook dossiers op over bijvoorbeeld het Europees integratiebeleid, projectoproepen of nieuwe inhoudelijke dossiers die zich aandienen. De verantwoordelijke voor planning en analyse beheert de databank M@trix en analyseert de deelnemersgegevens om op basis daarvan een efficiënte planning te maken voor de verschillende taalgroepen.