CO 2 e rekensystematiek voor agroketens



Vergelijkbare documenten
Drs. Myrtille Danse Markt en Netwerken LEI Netherland. CO2e rekensystematiek voor tuinbouwketens

Broeikaseffect van tuinbouwproducten

CO 2 footprint in de glastuinbouw

Berekening van broeikasgasemissies door de productie van tuinbouwproducten

Regionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013

Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49)

CO2 Rekentool voor Tuinbouw Ketens. Handleiding

FACTSHEET Nederland Handelsstroom verse groenten en fruit Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; ;

Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken?

De Energieboerderij 10/21/2011. Inhoudsopgave. toont duurzaamheid aan! Bio-energie: oplossing bij reststromen? Waarom Energieboerderij?

VERGADERING : BESTUUR DATUM : 3 SEPTEMBER 2009 AGENDAPUNT : 7 BIJLAGE : 7 VOORSTEL PROJECT BROEIKASGAS EMISSIE AKKERBOUW AANLEIDING/ACHTERGROND

Milieucijfers SuperWijzer

Curaçao Carbon Footprint 2015

Vegetarisch eten niet per se goed voor het klimaat

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Emissies door de land- en tuinbouw en natuur - BKG. Rondetafel Klimaat, 20 juni 2016

Factsheet Fruitonderzoek Questionmark

INTRODUCTIE. Deze pedagogische fiche ondersteunt jullie om de actie «Eet Lokaal» te bespreken in de klas.

Carbon debt in NTA 8080?

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants

Actieplanning ontwikkelingsproject CO2-kengetallen

echt HEMA Joke Vink Expertmeeting Nieuwe economie 30 januari 2014 Raadzaal Stadhuis Utrecht Amsterdam Datum

Klimaatneutrale landbouw? Binnen bereik??

Gedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen

Broeikasgasemissies in Nederland,

SBIR Verduurzamen voedselproductie

Aandacht voor bouw en techniek

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Emissies van broeikasgassen door de land- en tuinbouw,

Management samenvatting

Pedagogische ACTIVITEITEN

Bepaling van de effecten van melkveehouderij op het milieu met een Life Cycle Analysis (LCA) Mark Dolman en Wim de Vries

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Tuinbouw zoekt Chemie voor Puur Plantaardig

Transformatie naar een slimme, datagedreven tuinbouw

Sinaasappel. Banaan. Passievrucht. Ananas

Workshop duurzame stadslandbouw

Workshop Logistiek en Voedselveiligheid

Werkblad Meander Thema 4: Platteland

Biomassa in het Greenport Betuwse Bloem. Door Roelf de Boer Lid projectteam GBB

Het perspectief van de agrarische sector in Nederland

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

Duurzaamheidsanalyse, Hoe groen is groen?

Programma Kas als Energiebron

THE DEVELOPMENT OF PLANT PROTEINS IN THE EUROPEAN UNION

Plantenhandel kan niet zonder klok?!

Milieu-impact van voedingsproducten en Milieuetikettering

Hoe lang is een optimale voedselketen?

Van gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw

Tuinbouwcijfers over 2017

KB 3 Ketens en Agrologistiek

Voedselverspilling in cateringsector

Het programma van vandaag

Biomassa, ruimte en klimaat Beoordeling ruimtelijke gevolgen stimulering biobrandstoffen; gezamenlijk eindproduct IC2, IC3 en ME04

februari maart april mei

Het klimaat en onze bodem

Voedselverspilling. Korte introductie 27/01/2015. Welvaartsprobleem of schaarste? Bart van Gogh. Opleiding agrarische economie

Groente- en fruitkalender

Mesdag Zuivelfonds NLTO

LANDEN ANALYSE SPANJE

Duurzaamheid in Agrologistiek

Reductieplan Overige Broeikasgassen.

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Voor wie verstandig handelt! Gematigde groei

Koffie en Carbon in Mexico

CO2 impact kringloopbedrijven

Energietransitie in de Betuwse Bloem

MPS-Fruit & Vegetables

Visie op energie in de glastuinbouw

Poolse import en export verse groenten beide ca. 2 miljoen ton

Werkstuk Aardrijkskunde Waar komen al die spullen vandaan?

FACTSHEET VERENIGD KONINKRIJK verse groenten en fruit

FACTSHEET NETHERLANDS PROTECTED VEGETABLES

Boeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO

Verpakken in de circulaire economie. Hester Klein Lankhorst Empack, 5 april 2017

Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste

Levenscyclusanalyse van groene wanden

Mestverwerking in De Peel

Studiedag boomkwekerij 2015 vrijdag 20 februari Hannes Buyle

Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL

INLEIDING: Waarom lokaal en seizoensgebonden eten?

Productschap Tuinbouw Met Minder Meer. Helma Verberkt 26 juni 2012 Landelijke dag Roos

Broeikasgasemissies Landbouw en Visserij: cijfers en beleid

Praktijkgerichte oplossingen voor organische stofopbouw in biologische landbouw onder MAP 5

Scope III analyse 2015

GLOBALG.A.P. in België en Nederland Een thuiskomst gebeurtenis

Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa

Marktbeeld appels en peren

Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant

Mestmarkt en mestverwerking

INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia

Emissiebeheer. Meten en evalueren van klimaatimpact (LCA) Energiezuinige technologie. Klim-O-dag. Veerle Van linden Eenheid: T&V

Het huidige beleidstekort: er moeten nog heel wat tandjes bij. Ton van Dril 10 september 2009

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers

BioDuurzaam - EKO. Bavo van den Idsert - Bionext

LANDEN ANALYSE NEDERLAND

VERS VAN HET LAND? Duurzaamheid groente & fruit. nummer 07/08 juli/augustus ,25

Transcriptie:

CO 2 e rekensystematiek voor agroketens Drs. Myrtille Danse Ketens en Markten LEI/WUR Netherland LEI/ WUR WERKVELDEN Markt en ketens Consument, gedrag en gezondheid Sector, bedrijven en ondernemerschap Milieu, Natuur en Landschap Rurale economie en ruimtegebruik Internationaal beleid Meer informatie www.lei.nl CO2 rekensystematiek voor tuinbouwketens Groeiende interesse in klimaatsverandering Krantenartikelen over klimaatsverandering: 1985 2003 (UK) Ontwikkeling carbon foot print UK Agriculture 7.4% Fertiliser manufacture 1.0% Food manufacturing 2.2% CO2 bijdrage voedingssector: 19% Packaging (incomplete data) 0.9% Transport incl overseas 2.5% Home food related 2.1% Retail 0.9% Duurzaamheid als differentiatiestrategie retail Non food 81.6% Catering 1.5% Garnett T. 2007 1

Voedselkeuze en Food Miles An issue ignored is a crisis invented Ontwikkeling GHG systematiek Carbon Trust/ BSI: PAS 2050 Wanneer is pro actief issue management gewenst? Potential im pact on reputation high medium low Continuous monitoring Periodic reassessment Proactive management Active attention & preparation Emerging issues Low Medium high 5. Wa volgt hierna? Likelihood of occurence Betrokken partijen & planning Primair doel Ontwikkelen rekensystematiek waarmee de Nederlandse teeltsector en handel van tuinbouwproducten broeikasgas emissiescores kan berekenen Afgeleide doelen Ketenpartijen bewust maken van: mogelijkheden en onzekerheden berekenen scores mogelijkheden om te sturen en te verbeteren Afstemming met internationale initiatieven Financiering: Ministerie van LNV Productschap Tuinbouw LTO Glastuinbouw Groente-, Fruit- en Sierteeltbedrijven Uitvoer: LEI/ WUR PPO/WUR BMA MPS AIP 2

Onderzoekaanpak Literatuurstudie LCA methodiek, IPCC richtlijnen en in afstemming met ontwikkeling PAS 2050 Case-studies: studies: Ondersteunend aan methodologie Grote, aansprekende productcategorieën (productie en handel) Anticiperen op vragen over optimalisatie (dichtbij- verweg, groenten uit het seizoen) Tool, protocol en systematiek ontwikkeling Onderzoekskeuzes Alle broeikasgassen Verschillende teelttechnieken Volle grond, beschermde teelt, verwarmde teelt Afzetmarkten: Nederland en UK Productie locaties: Spanje, Kenya, Nederland, Ecuador, Costa Rica, Nieuw Zeeland Ketengrenzen: Zaad-jonge plant productie teelt verwerking-handel- opslag Transport: Alle transportactiviteiten van jpp tot winkel Functionele rekeneenheid: Kg product in de winkel Methodiekvraagstukken Algemeen Open teelt Beschermde teelt Verwarmde teelt Transport Verwerking Verpakking ov materialen DC en retail (1) Afkap (productie brandstoffen) (2) Lachgas emissiemodellering (3) Allocatie bij coproductie (4) Bronnen voor achtergronddata (5) Productuitval (6) Bouwplanallocatie (7) Meerekenen van dierlijke mest (8) Bodem organische stof balans (9) Landgebruik en landconversie (10) Substraat en lachgas (11) Oxidatie van potgrond (12) Allocatie bij WKK en warmtegebruik (13) Methaanslip bij WKK (14) Modellering transportmiddel & logistiek (15) Toerekening in bedrijf naar product (16) Berekening broeikaseffect in relatie tot recycling en afvalverwerking (17) Lekkage koelvloeistoffen in keten Cases Rozen Kenya- Nederland: luchttransport Tomaten NL, SP: bedekte/verwarmde teelt, met/zonder WKK Banaan Ecuador: zeetransport Verwerkte boontjes: bijdrage verwerking Appels: langdurige opslag vs. lange afstand import Aardbeien: uiteenlopende teeltvormen Potplanten: gebruik potgrond en verpakkingen Champignons: gebruik compost, afvoer champost Ananas Costa Rica: import tropisch fruit Biologische bloemkool: bouwplan 17 3

Inzicht bijdrage en verdeling 5000 Ontwikkeling default waarden 4500 4000 Optie: default gebruik of specifieke data kg CO2 eq / 1000 kg aardbei 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 young_plants(prod. and use of materials) young_plants(fuels) growing(prod. fertilizers and manure) growing(transport) growing(n-bemesting) growing(prod. and use of materials) growing(fuels) Distance km 6662 6662 6662 Default(yes/no) yes no no Airplanetype B747-400 DC10 B747-400 Loadpercentage 76% 76% 50% Number of stops 0 0 2 Extra km (%) 100% 100% 130% 0 vollegrond stellingen kas CO2-output (kg CO2/1000 kg) 6704 8511 14485 19 Digitale demo tool voor telers en handelaren Afstemming buitenland Feedback PAS 2050 versie oktober 2007 Deelname agro adviescommissie van BSI/ Carbon Trust initiatief november 2007 Deelname aan PAS 2050 stakeholder consultatie februari 2008 Afstemming methodologievraagstukken met onderzoekers uit Duitsland, Zweden, Denemarken, Finland en Engeland, Zwitserland en beleidsmakers Beleidsafstemming LNV/PT- Defra Vervolgactiviteiten 1. Workshops voor gebruikers 2. Monitoring en evaluatie 3. Vastlegging verslag BKG emissie en begeleiding reductie initiatieven met voorlopers 4. Nationale en internationale erkenning protocol 4

Dank voor uw aandacht! Vragen? Meer informatie: myrtille.danse@wur.nl 5