Aandacht voor bouw en techniek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aandacht voor bouw en techniek"

Transcriptie

1 Semigesloten kassen Aandacht voor bouw en techniek

2 AVAG-projectgroep om knelpunten van de semigesloten kas op te lossen Wat zijn de knelpunten? Interview met telers met een semigesloten kas

3 Waarom semigesloten kassen?

4 In 2020 energieneutrale tuinbouw 2011 moet er 700 hectare semigesloten kassen staan 35% van de nieuwbouw moet uitgevoerd zijn als semigesloten kas Voordelen teler Minder afhankelijk van gas Hogere productie Reductie CO2-emisie

5 Waarom stagneert de uitrol? Vragen aan telers met ervaring

6 Vragenlijst door werkgroep IPC-SGK van de AVAG Motivatie en de installatie Klimaat en de regelingen Knelpunten Toekomstvisie Selectie telers uit ondernemersplatform SynErgie

7 Bedrijf Gewas Type kas Jaar in gebruik De Grevelingen Tomaat Semigesloten 2007 Van der Lans Tomaat Gesloten 2006 Greenportkas Tomaat Semigesloten 2008 De Groene Tuin Tomaat Gesloten Themato / IPC Paprika Gesloten/semigesl Porta Nova Roos Semigesloten 2008 Boonekamp Roses Roos Semigesloten 2009 Hydro Huisman Diverse potplanten Gesloten L. v.d. Weijden Potorchideeën Semigesloten 2008

8 Een nieuwe manier van klimaatregelen

9 Ramen minder open Koelen met techniek Plus Vernevelen Schermen met Reduheat Daksproeiers Daarnaast Ontvochtigen met LBK Ventilatoren in de kas (horizontaal en verticaal) CO2-concentratie omhoog

10 Techniek Slurven 2 bedrijven LBK met vrije uitblaas 3 bedrijven Warmtewisselaar met perspexkoker 2 bedrijven Warmtewisselaars onder betontafel 2 bedrijven Plaats 5 bedrijven onder 2 bedrijven onder + perspexkokers 2 bedrijven boven

11 Wat levert het op?

12 Bedrijf Productie Opmerkingen De Grevelingen + 5% Verschillende rassen in kassen Van der Lans + 5 tot 8% Greenportkas + 8% De Groene Tuin + 4,3% Eerste jaar geen extra kilo s, kleinere vruchten Themato / IPC + 9% + 3% Themato IPC Porta Nova Nog geen ervaring Verwacht: hogere kwaliteit en betere oogst in moeilijke periodes Boonekamp Roses Nog geen ervaring Hydro Huisman Positief Teeltversnelling en betere kleur bonte bladplanten. L. v.d. Weijden N.v.t.

13 Hoe zit het met de energie?

14 Warmtebron 7 bedrijven hebben een aquifer aangelegd voor warmteopslag Alle bedrijven hebben een WKK staan, sommige ook nog een ketel Optimalisatie energiebalans Waar vandaan haal je de warmte: buffer, aquifer, WKK? Laat je de WKK draaien voor het net of niet?

15 Concrete resultaten beperkt Grevelingen 80 kuub gas per m2 in semigesloten kas L.v.d.Weijden op jaarbasis kuub gas WUR onderzoek bij Hydro Huisman (bron: Feye de Zwart)

16

17 Ervaringen met de installatie

18 Bouw Planning valt tegen Uitvoering slordig Praktische problemen Techniek Regeling met de hand Te ingewikkeld Optimalisering moeilijk

19 Waar zitten de knelpunten?

20 Economie Rendabeler om met WKK elektriciteit te maken Crisis belemmert investeringen

21 Gebrek aan kennis Teelt Techniek Klimaat Ondersteuning door installateurs en toeleveranciers Leren van elkaar Overig Systemen niet vergelijkbaar Leveranciers niet professioneel Te kleine markt Installateurs en toeleveranciers zijn vergeten groep

22 Toekomstvisie

23 Oplossingsrichtingen Korte termijn Betere techniek (FiWiHEx) Onderdelen uit SGK overgenomen in traditionele systemen Meer kennis ontwikkelen en meer uitwisseling van informatie Kijken in buitenland (Canada, Italië ) Lange termijn Zonne-energie Aardwarmte Oplossing voor CO2

24 Jacques van der Weijden: De bediening van een semigesloten kassysteem moet net zo eenvoudig zijn als het besturen van een auto. De sleutel voor succes zit h m in de techniek.

25 Wat willen telers?

26 Kwaliteit en service bij bouw Goed project management (halen van deadlines) Begeleiding bij het inregelen Informatie over het systeem (bijvoorbeeld ordners) Geen half werk (tijd en aandacht) Installatie Logische (en eenvoudige) regelingen Systeem voor optimalisatie energiestromen Kennis Wat wil de plant? Hoe stem je het klimaat daarop af?

27 Bedankt voor uw aandacht! Florentine Jagers

Grenzen voor Luchtkwaliteit

Grenzen voor Luchtkwaliteit Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Agenda Grenzen voor Luchtkwaliteit;

Nadere informatie

Rentabiliteit geconditioneerd telen

Rentabiliteit geconditioneerd telen Rentabiliteit geconditioneerd telen 2 april 2008 Marcel Raaphorst (Wageningen UR Glastuinbouw) Marc Ruijs (LEI / Wageningen UR Glastuinbouw) Inhoud presentatie Achtergrond Systemen en technische uitvoeringen

Nadere informatie

Technieken voor ontvochtiging

Technieken voor ontvochtiging Technieken voor ontvochtiging Energiek Event 5 April 2018, Bram Vanthoor en Feije de Zwart Inhoud Technieken voor ontvochtiging Achtergrond Gepresenteerde technieken Buitenlucht inblazen Verticale schermventilatoren

Nadere informatie

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL

Tuinbouw fossielvrij. Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor. Wageningen University & Research, NL Tuinbouw fossielvrij Energiek Event 2018 Feije de Zwart, Bram Vanthoor Wageningen University & Research, NL Inhoud Achtergrond Teelten Verschillende fossiel vrije opties Veronderstellingen Voorlopige resultaten

Nadere informatie

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN Lezing door Barend Löbker VORTUS bv Programma: Klimaat Praktijkervaringen nieuwe telen Vragen/discussie Introductie Vortus BV: 2007 25 jaar geleden door Simon Voogt opgericht

Nadere informatie

Grenzen voor Luchtkwaliteit

Grenzen voor Luchtkwaliteit Grenzen voor Luchtkwaliteit Jolanda Heistek Projectmanager CropEye: KennisMakelaar, InnovatieRegisseur, NetwerkFacilitator T:06 13608752 Jolanda.heistek@cropeye.com Aanleiding Vragen van tuinbouwondernemers;

Nadere informatie

Welkom Uitreiking KIVI-NIRIA Speurwerkprijs 2007

Welkom Uitreiking KIVI-NIRIA Speurwerkprijs 2007 Welkom Uitreiking KIVI-NIRIA Speurwerkprijs 2007 Innovatie in de praktijk: De Energieproducerende Kas Stef Huisman Teelt groenbonte tropische bladplanten voor hydrocultuur Tot 2005 Meerdere locaties 2005

Nadere informatie

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011

De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G. Datum 05 april 2011 De economische kansen van de glastuinbouw Workshop - G Datum 05 april 2011 EMT debat 5 apr. 2011 Stef Huisman & Sjaak Bakker Economisch belang glastuinbouw Glastuinbouw Ned - Groente & Bloemen Areaal 10.000

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012

Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012 Het Nieuwe Telen Ines 25-10-2012 Vereijken Kwekerijen BV 27 ha. cocktail tomaten waarvan cccc 27 ha. Tasty Tom 50 % groeilicht directie Gerard, Eric en Hans Vereijken Het Nieuwe Telen Algemeen Uitgangspunten

Nadere informatie

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis

Nadere informatie

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

De ka(n)s voor energie: The Big Picture De ka(n)s voor energie: The Big Picture Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw eric.poot@wur.nl Toekomst Glastuinbouw 2 keer meer met 2 keer minder 1 De Ka(n)s voor energie Ondernemers Overheden Kennisinstellingen

Nadere informatie

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT

GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT 12 GREENPORTKAS IN VOGELVLUCHT Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen staan bij Greenportkas ondernemer Joep Raemakers hoog aangeschreven. De ondernemer wil tomaten telen, de uitputting

Nadere informatie

Optimaal gebruik van CO 2

Optimaal gebruik van CO 2 Optimaal gebruik van CO 2 Energiek2020 Event, 17 maart 2011 Anja Dieleman Wageningen UR Glastuinbouw Onderwerpen Trends CO 2 balans van de kas Effecten van CO 2 op groei Fysiologisch effect van CO 2 :

Nadere informatie

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart

Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart Programma Kas als Energiebron Geothermie en Glastuinbouw Partners voor een duurzame toekomst? Nico van Ruiten Amsterdam, 31 maart Inhoud Kenmerken glastuinbouw Introductie Programma Kas als Energiebron

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans Het Nieuwe Telen en CO 2 Wat is de kern van HNT? Door Hans Pronk, 12/05/2016 1 Basis HNT Natuurkundige principes oa: Vochtbalans Energie balans Plantfysiologie Plantbalans Assimilatenbalans Vochtbalans

Nadere informatie

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse Ons energiegebruik (warmte) Redenen om warmte in de kas te brengen 1. Setpoint verwarmen handhaven 2. Gewas

Nadere informatie

The lessons learned 2009

The lessons learned 2009 58 Greenportkas: The lessons learned 29 Een belangrijk onderdeel van de Greenportkas is het onderzoek dat Wageningen UR Glastuinbouw uitvoert. Het doel is de teler te ondersteunen, o.a. door het nauwkeurig

Nadere informatie

Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR)

Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR) Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR) Uitgangspunten! Latente warmte terugwinnen 2 projecten Tomaat Komkommer Energie van de lampen opnieuw

Nadere informatie

Workshops LichtEvent 9 december 2015

Workshops LichtEvent 9 december 2015 Workshops LichtEvent 9 december 2015 Door: André Flinterman Optimalisatie huidige belichting Om de lichtoutput van de lampen te verhogen is onderhoud essentieel. Ook om problemen te voorkomen. Waar moet

Nadere informatie

Systemen voor buitenluchttoevoer

Systemen voor buitenluchttoevoer Systemen voor buitenluchttoevoer Voor elk gewas en elke kas een oplossing Peter van Weel Wat willen we bereiken? 20-50% energiebesparing op warmte door het meer isoleren met schermdoeken Geen vochtafvoer

Nadere informatie

Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan

Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan LTO Groeiservice Themabijeenkomst Energie - Het Nieuwe Telen Presentatie Toepassingsmogelijkheden voor Verti-fan en Enfan door Dennis Brom Van der Ende Pompen B.V. Enfan Horizontale recirculatie Horizontale

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Bio-WKK voor een duurzame glastuinbouw Workshop 10 september 2009 Jan Smits Agenda Productschap Tuinbouw & kengetallen glastuinbouw Convenant Schone en Zuinige Agrosectoren

Nadere informatie

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Prestaties WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber Doelstellingen Genereren van inzicht in de werkelijke prestaties en optredende problemen bij WKO systemen Identificeren van verbetermogelijkheden

Nadere informatie

Luchtbeweging. Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm

Luchtbeweging. Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm Luchtbeweging Door : Rene Poldervaart, Tim Stolker, Jan en Pieter Reijm Het verloop van de Presentatie Luchtbeweging Wat weten we van luchtbeweging in de kas Luchtbeweging door winddruk en windsnelheid

Nadere informatie

Meer gewas in gesloten kas

Meer gewas in gesloten kas Meer gewas in gesloten kas In een nieuw type tuinbouwkas kunnen warmte en koude ondergronds worden opgeslagen en hoeven de ramen nooit meer open. De vraag wordt dan hoe de tuinder de klimaatregeling in

Nadere informatie

Energie meervoudig ruimtegebruik

Energie meervoudig ruimtegebruik Energie meervoudig ruimtegebruik Energie delen en uitwisselen met directe omgeving Arenasessie meervoudig ruimtegebruik, Vida Verde Honselersdijk 27 11 2009 Peter Vermeulen en Eric Poot Integratie functies

Nadere informatie

Voor een florissante installatie

Voor een florissante installatie Tuinbouwtechniek Voor een florissante installatie In de glastuinbouw worden bloemen en groenten gekweekt onder gunstige omstandigheden. Kassen moeten dag en nacht warm worden gehouden, en sommige planten

Nadere informatie

Energietransitie in de Betuwse Bloem

Energietransitie in de Betuwse Bloem Energietransitie in de Betuwse Bloem Eric Poot, Wageningen UR Glastuinbouw Energietransitie Landelijk niveau (Nederland) Energie infrastructuur: Landelijke grids aardgas en electra Kennis: landelijke energietransitie

Nadere informatie

Het Nieuwe Telen. Het Nieuwe Telen. Wat kan ik er NU mee? Ing René Beerkens

Het Nieuwe Telen. Het Nieuwe Telen. Wat kan ik er NU mee? Ing René Beerkens Het Nieuwe Telen Het Nieuwe Telen Wat kan ik er NU mee? Ing René Beerkens Programma 19:00 Inventarisatie vragen en teeltsoorten Presentatie / discussie Vochtregeling Nieuwe technische toepassingen Adiabatische

Nadere informatie

Biologische en overige grondgebonden teelten in een (semi) gesloten kas. Marcel Raaphorst Frank Kempkes (A&F) Jouke Campen (A&F) Ep Heuvelink (TPK)

Biologische en overige grondgebonden teelten in een (semi) gesloten kas. Marcel Raaphorst Frank Kempkes (A&F) Jouke Campen (A&F) Ep Heuvelink (TPK) Biologische en overige grondgebonden teelten in een (semi) gesloten kas Marcel Raaphorst Frank Kempkes (A&F) Jouke Campen (A&F) Ep Heuvelink (TPK) Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Business Unit

Nadere informatie

Wat is ermee gedaan De initiatiefnemers hebben een consortium gevormd dat een voorstel voor een demo van het klimrekscherm op het IDC voorbereidt.

Wat is ermee gedaan De initiatiefnemers hebben een consortium gevormd dat een voorstel voor een demo van het klimrekscherm op het IDC voorbereidt. Notitie Aan de leden van de sectorcommissie Energie Van Aat Dijkshoorn / Dennis Medema Kenmerk Behoort bij agendapunt 7c, vergadering d.d. 14 juni 2011 Totaal aantal pagina s 7 26 mei 2011 Betreft: Afgerond

Nadere informatie

Conditioneren van chrysant. Marcel Raaphorst Arie de Gelder Paul de Veld (DLV)

Conditioneren van chrysant. Marcel Raaphorst Arie de Gelder Paul de Veld (DLV) Conditioneren van chrysant Marcel Raaphorst Arie de Gelder Paul de Veld (DLV) Wageningen UR Glastuinbouw. december 2006 2 2006 Wageningen, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Ventilation Jet en Airmix in de praktijk. 11 januari 2018, Bram Vanthoor, Tim Schinkel

Ventilation Jet en Airmix in de praktijk. 11 januari 2018, Bram Vanthoor, Tim Schinkel Ventilation Jet en Airmix in de praktijk 11 januari 2018, Bram Vanthoor, Tim Schinkel Inhoud Monitoringsproject Ventilation Jet en Airmix Waarom toepassen? Verschillen en overeenkomsten? Algemene tips

Nadere informatie

Bedrijfsbezoeken Innovatieve serres en klimaatregeling

Bedrijfsbezoeken Innovatieve serres en klimaatregeling PROGRAMMA 21 APRIL 2011 Regio Westland 10.00 Aankomst Ter Laak Orchids Potplantenkwekerij van orchideeën Nieuw kassencomplex van 78.500 m² waarvan een gedeelte een tweede teeltlaag bevat. Energievoorziening

Nadere informatie

Energiezuinig telen 10/3/2008. Verloop commodity gasprijs afgelopen 6 jaar. Wat komt er aan de orde? Aanleiding. Energie is heel duur geworden!

Energiezuinig telen 10/3/2008. Verloop commodity gasprijs afgelopen 6 jaar. Wat komt er aan de orde? Aanleiding. Energie is heel duur geworden! Aanleiding Energiezuinig telen Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoelgroep Tuinbouwketens Met medewerking van: M. Bakker, S. Bakker, F. Buwalda, J. Campen, A. Dieleman, T.

Nadere informatie

Kijk voor uw agent of HortiMaX vestiging op www.hortimax.com. Meer dan een beter rendement

Kijk voor uw agent of HortiMaX vestiging op www.hortimax.com. Meer dan een beter rendement Kijk voor uw agent of HortiMaX vestiging op www.hortimax.com Meer dan een beter rendement 3 Dynamische wereld De wereld verandert. De behoefte aan kwalitatief hoogwaardig en duurzaam geproduceerd voedsel

Nadere informatie

Innovatie- en democentra (IDC s):

Innovatie- en democentra (IDC s): Innovatie- en democentra (IDC s): demonstratie van duurzame oplossingen voor de glastuinbouw sector Sjaak Bakker Start Innovatie- en democentrum (IDC) in 2007 Eerste Innovatie-en Democentrum opgericht

Nadere informatie

Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging. Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer

Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging. Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer Klimaat (on)gelijkheid en luchtbeweging Peter van Weel, Wageningen UR Glastuinbouw Seminar HNT 2011, Zoetermeer Welke klimaatproblemen treden op onder een scherm? 1. Stilstaande luchtlagen door verminderde

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Co-innovatie in de glastuinbouw KIVI NIRIA jaarcongres 2010 Ir. P. Jan Smits 6 oktober 2010 Inhoud Introductie Kengetallen en energietransitie Convenant Schone en Zuinige

Nadere informatie

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede . 2014 GreenPort NHN, All rights reserved GEOTHERMAL OUTLOOK 2015-2017 Ronald den Boogert AGENDA Waarom nu geothermie? Stand van zaken geothermie in Nederland in 2015 2020 Voorbeelden toekomstige innovaties

Nadere informatie

Energiezuinige teelt Alstroemeria

Energiezuinige teelt Alstroemeria Energiezuinige teelt Alstroemeria Metingen op bedrijven en energiezuinige teeltconcept Energiek 2020 Event 9 maart 2017, Nieves García Feije de Zwart, Peter van Weel, Johan Steenhuizen, Marco de Groot

Nadere informatie

Eindexamen m&o vwo 2010 - I

Eindexamen m&o vwo 2010 - I Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 6 tot en met 9. Peter Steenbergen en Erik Koolwijk zijn de twee directeur-grootaandeelhouders van glastuinbouwbedrijf Rijkgroen bv. Het bedrijf heeft

Nadere informatie

Besparen op Groeilicht

Besparen op Groeilicht Besparen op Groeilicht Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Het Nieuwe Telen Optimaal, 13 juni 2013 N etto fotosynthese (µm ol m -2 s-1) Groeilicht: wat hebben wij geleerd? SON-T belichting Belichtingsintensiteit

Nadere informatie

Kennisuitwisseling belichte aardbeienteelt

Kennisuitwisseling belichte aardbeienteelt Kennisuitwisseling belichte aardbeienteelt April 2007 Gefinancieerd door Productschap Tuinbouw Uitgevoerd door: Ing. Bart Vromans Bart.vromans@lucel.nl INHOUDSOPGAVE Samenvatting Inleiding Plan van aanpak

Nadere informatie

Workshops LichtEvent 9 december Door: André Flinterman

Workshops LichtEvent 9 december Door: André Flinterman Workshops LichtEvent 9 december 2015 Door: André Flinterman Optimalisatie huidige belichting Om de lichtoutput van de lampen te verhogen is onderhoud essentieel. Ook om problemen te voorkomen. Waar moet

Nadere informatie

Bleiswiijk d.d. 9 april Betreft: call voor (onderzoeks)projecten programma Kas als Energiebron 2015 / 2016

Bleiswiijk d.d. 9 april Betreft: call voor (onderzoeks)projecten programma Kas als Energiebron 2015 / 2016 Aan Kennisinstellingen Van Projectteam Kas als Energiebron Kenmerk Kopie Totaal aantal pagina s 6 Bleiswiijk d.d. 9 april 2014 Betreft: call voor (onderzoeks)projecten programma Kas als Energiebron 2015

Nadere informatie

Presentatie over kasluchtkwaliteit. Themabijeenkomst CO2 in Glasgroente ENVIRONMENTAL MONITORING SYSTEMS (EMS) B.V.

Presentatie over kasluchtkwaliteit. Themabijeenkomst CO2 in Glasgroente ENVIRONMENTAL MONITORING SYSTEMS (EMS) B.V. ENVIRONMENTAL MONITORING SYSTEMS (EMS) B.V. Presentatie over kasluchtkwaliteit Jan-Kees Boerman / Gertjan Bosman EMS B.V. Themabijeenkomst CO2 in Glasgroente 29-10-2014 Themabijeenkomst CO2 doseren in

Nadere informatie

HNT in de praktijk : ervaringen eerste jaar

HNT in de praktijk : ervaringen eerste jaar HNT in de praktijk : ervaringen eerste jaar 20 november 2013 Martin van der Mei/Marco de Groot FloriConsultGroup Kwekerij Futura Holstein Flowers 1 Technische omschrijving 7 LBK s aan één gevel Slurf gaat

Nadere informatie

http://glasreg.khk.be/ www.khk.be Smart grid Wkk in de glastuinbouw als ondersteuning Slimme netten en Wkk 29/02/2012 Herman Marien

http://glasreg.khk.be/ www.khk.be Smart grid Wkk in de glastuinbouw als ondersteuning Slimme netten en Wkk 29/02/2012 Herman Marien http://glasreg.khk.be/ www.khk.be Smart grid Wkk in de glastuinbouw als ondersteuning Slimme netten en Wkk 29/02/2012 Herman Marien Productieproces in serre Productieproces Teelt Productverwerking Productiemiddelen

Nadere informatie

Aardwarmtenetwerk Pijnacker

Aardwarmtenetwerk Pijnacker Resultaten en bevindingen van project Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 1000 innovatieve onderzoeks- en praktijkprojecten subsidie. Ze

Nadere informatie

Pieken zonder Pieken. Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2

Pieken zonder Pieken. Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2 Pieken zonder Pieken paprika teelt in de 2saveEnergy kas Project binnen topsector Tuinbouw & Uitgangsmateriaal Onderdeel van PPS Energie & CO 2 24 januari 2018, Frank Kempkes & Arie de Gelder De aanleiding

Nadere informatie

Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2013

Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2013 Samenvatting RLS Marktintroductie Energie Innovaties openstelling 2013 Projecten subsidie Marktintroductie Energie Innovaties 2013 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties ging in 2013 open van

Nadere informatie

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw

Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Toepassing van moleculaire technieken voor monitoring van bodemschimmels in de glastuinbouw: van droom naar werkelijkheid Jantineke Hofland Zijlstra, Wageningen UR Glastuinbouw Monitoring schimmels in

Nadere informatie

Verbeteringsopties BiJo

Verbeteringsopties BiJo Verbeteringsopties BiJo Inventarisatie naar verbeteringen van het elektriciteitsverbruik en de warmtebalans bij een gesloten kas Marcel Raaphorst Vertrouwelijk rapport GTB-5021 Referaat Wageningen UR Glastuinbouw

Nadere informatie

QMS Mushrooms. De digitale teelt assistent Workshop De Nationale Paddenstoelendag 19 April 2018

QMS Mushrooms. De digitale teelt assistent Workshop De Nationale Paddenstoelendag 19 April 2018 QMS Mushrooms De digitale teelt assistent Workshop De Nationale Paddenstoelendag 19 April 2018 Jan Gielen Manager Delphy Mushrooms / Specialist Klimaat & Energie E-mail: j.gielen@delphy.nl / Mobiel: 06-53539895

Nadere informatie

Winterlichtkas: spectaculaire resultaten

Winterlichtkas: spectaculaire resultaten Winterlichtkas: spectaculaire resultaten dankzij of ondanks het nieuwe telen? Studiemiddag HNT Den Bosch 12 december 2018, Frank Kempkes en Jan Janse Teelt 2018 2 Gewas: ras Hi-Power, plantdatum 28 dec

Nadere informatie

NieuweTelenTulp. Energiezuinige teeltconcepten voor de broei van tulpen

NieuweTelenTulp. Energiezuinige teeltconcepten voor de broei van tulpen NieuweTelenTulp Energiezuinige teeltconcepten voor de broei van tulpen Inleiding Circa 650 bedrijven broeien jaarlijks meer dan twee miljard tulpen. Het gasverbruik hierbij is circa dertig miljoen m 3.

Nadere informatie

Module Basisprincipes van het telen in kassen

Module Basisprincipes van het telen in kassen Module Basisprincipes van het telen in kassen De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL Colofon Auteur

Nadere informatie

Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie. Case. A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V.

Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie. Case. A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Restwarmtebenutting in de vleesverwerkende industrie d.m.v. HT-warmtepompen Case A.(Fons)M.G. Pennartz Ir. Manager team Energie KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Aan bod komen: Situatie omschrijving case vleesbedrijf

Nadere informatie

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen Programma Kosten doublet Warmte aardwarmte berekening Warmtebalans aardwarmte

Nadere informatie

Vochtbeheersing onder een scherm. Peter van Weel

Vochtbeheersing onder een scherm. Peter van Weel Vochtbeheersing onder een scherm Peter van Weel Aircobreeze: luchtbeweging en menging Diverse proeven 1. Biologische tomaat/paprika met dubbel energiescherm en Aircobreeze 2. Gerbera met verduisteringsdoek,

Nadere informatie

buffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net

buffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net 3 juli 2010, De Ruijter Energy Consult Energie- en CO 2 -emissieprestatie van verschillende energievoorzieningsconcepten voor Biologisch Tuinbouwbedrijf gebroeders Verbeek in Velden Gebroeders Verbeek

Nadere informatie

Samenvattingen van de goedgekeurde projecten. U leest per project een korte samenvatting, die is goedgekeurd door de aanvrager.

Samenvattingen van de goedgekeurde projecten. U leest per project een korte samenvatting, die is goedgekeurd door de aanvrager. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Samenvatting Projecten subsidie Marktintroductie energie-innovaties Openstelling 2018 De subsidie Marktintroductie energie-innovaties (MEI) was in 2018 open van 15

Nadere informatie

greenhouse technology

greenhouse technology greenhouse technology VB Group Jogchem van der Houtweg 4 2678 AG De Lier P.O. Box 41 2678 ZG De Lier corporate brochure VB The Group Netherlands t. +31 174 52 22 22 f. +31 174 51 04 54 e. info@vb-group.nl

Nadere informatie

Luchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant?

Luchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant? Luchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant? Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoel Tuinbouwproductieketens Met medewerking van: Peter van Weel, Hendrik Jan van

Nadere informatie

CO 2 : op zoek naar het optimum

CO 2 : op zoek naar het optimum 1/31/27 CO 2 : op zoek naar het optimum Wat komt er aan de orde? Leo Marcelis & Ep Heuvelink Wageningen UR: WUR Glastuinbouw Leerstoelgroep Tuinbouwproductieketens Met medewerking van: Anja Dieleman, Tom

Nadere informatie

Energie-Demonstratieproject Nieuw Amstel

Energie-Demonstratieproject Nieuw Amstel Resultaten en bevindingen van project Energie-Demonstratieproject Nieuw Amstel Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus energie-innovatie. Tussen 2005 en 2011 kregen ruim 800 innovatieve onderzoeksprojecten

Nadere informatie

Dé pruimtomaat voor de komende tien jaar

Dé pruimtomaat voor de komende tien jaar Red Egg: een verrassend De Red Egg-tomaat is een eivormige pruimtomaat van mediterrane afkomst, van het ras Romanella. Pruimtomaten, ook wel Romatomaten of Pomodori genoemd, zijn vaste tomaten met veel

Nadere informatie

Goede middag. Ik ben Feije de Zwart en vanmiddag zal ik iets vertellen over de resultaten uit het project Tuinbouw Fossielvrij.

Goede middag. Ik ben Feije de Zwart en vanmiddag zal ik iets vertellen over de resultaten uit het project Tuinbouw Fossielvrij. Goede middag. Ik ben Feije de Zwart en vanmiddag zal ik iets vertellen over de resultaten uit het project Tuinbouw Fossielvrij. Wageningen University& Research heeft dit project uitgevoerd samen met Agro

Nadere informatie

TECHNEA. duurzaam WARMTEPOMPEN AT TEC WARMTEPOMPEN AARDWARMTEPOMP 2-4 KW HOGE COP & SUPER STIL MODULEREND ONLINE (STEM)BEDIENING INTELLIGENTE REGELING

TECHNEA. duurzaam WARMTEPOMPEN AT TEC WARMTEPOMPEN AARDWARMTEPOMP 2-4 KW HOGE COP & SUPER STIL MODULEREND ONLINE (STEM)BEDIENING INTELLIGENTE REGELING TECHNEA duurzaam AARDWARMTEPOMP 2-4 KW HOGE COP & SUPER STIL MODULEREND ONLINE (STEM)BEDIENING INTELLIGENTE REGELING OVER AT-TEC Al 35 jaar zijn we gespecialiseerd in het produceren van warmtepompen van

Nadere informatie

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018.

LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. LED als groeilicht; Wat weten we nu? Lisanne Helmus (Delphy IC) & Kees Weerheim (WUR Glastuinbouw). Energiek event 5 april 2018. Belichting in de glastuinbouw Jaarrond gevraagde kwaliteit en kwantiteit

Nadere informatie

VERTI-FAN. Verticale luchtrecirculatie Tuinbouw ventilatorsystemen

VERTI-FAN. Verticale luchtrecirculatie Tuinbouw ventilatorsystemen Tuinbouw ventilatorsystemen VERTI-FAN Verticale luchtrecirculatie De meest toegepaste ventilatorsystemen zijn hoog in de kas gemonteerd, recirculeren de lucht alleen horizontaal en maken dus geen luchtbeweging

Nadere informatie

Energiebewust belichten: een hele kunst

Energiebewust belichten: een hele kunst Energiebewust belichten: een hele kunst Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw 10 november, 2009 Belichting in Nederland Tuinbouw onder glas 10 500 ha Glastuinbouw met kunstlicht - 2000 ha (19%) + 1% op

Nadere informatie

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop

Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop Slim omgaan met water en meststoffen door toepassing van sensoren: More Crop per Drop NVTL Studiedag 1 maart 2011 Jos Balendonck, Wageningen UR Glastuinbouw Overzicht Irrigatie trends Doelstellingen van

Nadere informatie

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling

Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Advies Ontwerp Levering Installatiepartners Inbedrijfstelling Een warmtepomp genereert op een efficiënte manier warmte om uw huis comfortabel te verwarmen of van warm water te voorzien. Warmtepompen hebben

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Resultaten na oogst onderzoek inwendige gebreken bij paprika P8 bestuur 4 juli Opzet proef 2 inzet vrijdag 14 juni 2013

Inhoudsopgave. Resultaten na oogst onderzoek inwendige gebreken bij paprika P8 bestuur 4 juli Opzet proef 2 inzet vrijdag 14 juni 2013 Inhoudsopgave Opzet proef 1 en 2 Resultaten na oogst onderzoek inwendige gebreken bij paprika P8 bestuur 4 juli 2013 Beoordeling volgens monitoring Conclusies Toelichting op de resultaten van het onderzoek

Nadere informatie

Passen duurzame ontwikkelingen binnen het vergunningenbeleid anno 2008

Passen duurzame ontwikkelingen binnen het vergunningenbeleid anno 2008 Symposium Vink Sion Passen duurzame ontwikkelingen binnen het vergunningenbeleid anno 2008 Beetgum, 24 januari 2008 Douwe Faber Directeur E kwadraat advies Inhoudsopgave E kwadraat advies Vergunningen

Nadere informatie

Warmtepomp in de. aardbeiteelt: Energie-infodag 12 maart Herman Marien.

Warmtepomp in de. aardbeiteelt: Energie-infodag 12 maart Herman Marien. http://glasreg.khk.be/ www.khk.be Warmtepomp in de aardbeiteelt: Energie-infodag 12 maart 2009 Herman Marien Warmtepomp in de aardbeiteelt 1. Warmtebehoefte in de aardbeiteelt 2. Warmtepomp Wa-Wa; Lu-Lu;

Nadere informatie

Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp

Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp JBR Organisatie-adviseurs bv Energiebedrijven kunnen vóór 2020 in 4 mln. woningen 30% energie besparen Energiebedrijven

Nadere informatie

CO 2, temperatuur en energiebesparing

CO 2, temperatuur en energiebesparing 2/14/29 CO 2, temperatuur en energiebesparing Wat komt er aan de orde? Ep Heuvelink & Leo Marcelis Wageningen UR: Leerstoelgroep Tuinbouwketens WUR Glastuinbouw Met medewerking van: Susana Carvalho, Anja

Nadere informatie

WKK in Het Nieuwe Telen. Een analyse van de rentabiliteit

WKK in Het Nieuwe Telen. Een analyse van de rentabiliteit WKK in Het Nieuwe Telen Een analyse van de rentabiliteit Februari 2010 Uitgevoerd door: In opdracht van: WKK in Het Nieuwe Telen Een analyse van de rentabiliteit Januari 2010 Uitgevoerd door: In opdracht

Nadere informatie

Nieuwsbrief 4. Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie

Nieuwsbrief 4. Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie Nieuwsbrief 4 Adviesdienst Klimaatregeling Duurzaam en innovatief omgaan met energie Jaargang 2, augustus 2011 PROEFCENTRUM VOOR SIERTEELT Nieuwsbrief 4 - Adviesdienst Klimaatregeling Beste lezer, 2 In

Nadere informatie

Conditionering bij biologische vruchtgroenten

Conditionering bij biologische vruchtgroenten Conditionering bij biologische vruchtgroenten Technisch, teeltkundig en economisch onderzoek in de gesloten kas van BiJo te s-gravenzande Marcel Raaphorst Rapport GTB-161 Referaat BiJo is een biologisch

Nadere informatie

Glastuinbouwproject Deurne. Een energieconcept met 15% duurzame energie

Glastuinbouwproject Deurne. Een energieconcept met 15% duurzame energie Glastuinbouwproject Deurne Een energieconcept met 15% duurzame energie Glastuinbouwproject Deurne Glastuinbouwproject Deurne Kenmerken! Totale opp. : ca 150 ha! Uitgeefbare kavels: ca 100 ha! Realisatie

Nadere informatie

Duurzame Greenport Westland Oostland

Duurzame Greenport Westland Oostland 12 oktober 2009 Duurzame Greenport Westland Oostland EFRO programma Doel: Duurzame Greenport (p p p) Greenport Westland Oostland gemeentes Westland, Pijnacker Nootdorp, Lansingerland Kennisinstellingen

Nadere informatie

Van der Hoeven Tuinbouwprojecten met IQ

Van der Hoeven Tuinbouwprojecten met IQ Van der Hoeven Tuinbouwprojecten met IQ Een kassenbouwer die mee verandert Hoeveel is er allemaal al niet veranderd in de internationale glastuinbouw? Misschien is het grootste verschil wel de ontwikkeling

Nadere informatie

Schone rookgassen uit de WKK en schadedrempels. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw

Schone rookgassen uit de WKK en schadedrempels. Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Schone rookgassen uit de WKK en schadedrempels Tom Dueck, Wageningen UR Glastuinbouw Rookgassen bij gebruik van de WKK Regelmatig klachten/berichten over gewasschade: bij zichtbare schade vaak storingen

Nadere informatie

Energiezuinig telen in de glastuinbouw. Cursus Klimaat 8/02/2012 Kris Goen

Energiezuinig telen in de glastuinbouw. Cursus Klimaat 8/02/2012 Kris Goen Energiezuinig telen in de glastuinbouw Cursus Klimaat 8/02/2012 Kris Goen Toelichting project Overzicht Invloed van verschillend E-besparende maatregelen: Schermen Variëren met plantdatum Zomerstookstop

Nadere informatie

Certificering van WKO is niet genoeg

Certificering van WKO is niet genoeg Certificering van WKO is niet genoeg Ed Rooijakkers Halmos Adviseurs 2 1 gebouwen ~30 % op TOTAAL 3 a 5% energiereductie landelijk! Voorkomen verspilling 10%~15% energiereductie 3 4 2 Waar is WKO mee begonnen

Nadere informatie

Postbus 40 9466 AA Gieten T 0592-260990 F 0592-260620 KvK. 04070160 BTW.nr 8131.79.853.B01 www.vloerverwarmingnederland.nl

Postbus 40 9466 AA Gieten T 0592-260990 F 0592-260620 KvK. 04070160 BTW.nr 8131.79.853.B01 www.vloerverwarmingnederland.nl Aardwarmte, de intelligente oplossing Van ontwerpfase tot oplevering denken wij graag met u mee De intelligente oplossing Energie is een actueel onderwerp. Logisch, want de laatste jaren zijn de energieprijzen

Nadere informatie

Hulpenergie in de EPW

Hulpenergie in de EPW VEA 1 Module 3.5 Hulpenergie in de EPW Versie 2.0 1 Hoofdstukkenoverzicht EPW 8 Controle oververhitting 10.5 Verbruik voor koeling 7.7 Transmissieverliezen 7.8 Ventilatie verliezen 7.9 Interne winsten

Nadere informatie

Hulpenergie in de EPW

Hulpenergie in de EPW Module 3.5 Hulpenergie in de EPW Versie 2.0 1 Hoofdstukkenoverzicht EPW 8 Controle oververhitting 10.5 Verbruik voor koeling 7.7 Transmissieverliezen 7.8 Ventilatie verliezen 7.9 Interne winsten 7.10 Zonnewinsten

Nadere informatie

Laagwaardige verwarmingssystemen voor een maximale benutting van geothermie

Laagwaardige verwarmingssystemen voor een maximale benutting van geothermie Laagwaardige verwarmingssystemen voor een maximale benutting van geothermie Feije de Zwart Onderzoeker kasklimaat en energie Goede middag, Ik ben Feije de Zwart en werk als onderzoeker kasklimaat en energie

Nadere informatie

Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector.

Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector. Onderzoek en Innovatie: Ontwikkelingen in de glastuinbouwsector Eric.Poot@wur.nl www.glastuinbouw.wur.nl Wageningen UR Glastuinbouw Sinds November 2006 zelfstandige BU Concentratie glastuinbouw binnen

Nadere informatie

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort

Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort WARMTEPOMPTECHNIEK Warmtepompen besparen op energie, niet op comfort Voor verwarming en productie van sanitair warm water in nieuwbouw en renovatie Warmtepomptechniek in nieuwbouwprojecten Nieuw bouwen?

Nadere informatie

Presentatie LANS. Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten

Presentatie LANS. Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten Presentatie LANS Woensdag 25 oktober 2013 Innovatieworkshop Watermanagement in de Agro keten Inhoud presentatie 1. Het bedrijf Lans 2. Teelt en arbeid en water 3. Energie en belichten 4. Verpakken en markt

Nadere informatie

Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk

Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk Hoe kan ik de restwarmte van datacenters hergebruiken? APAC Airconditioning Martijn Kolk De APAC groep staat voor persoonlijke en betrouwbare dienstverlening. Met meer dan 25 jaar ervaring zijn wij uitgegroeid

Nadere informatie

Nieuwe simulatietool voor optimaal CO 2 -doseren Gebruik elke kilogram alsof het de laatste is!

Nieuwe simulatietool voor optimaal CO 2 -doseren Gebruik elke kilogram alsof het de laatste is! Nieuwe simulatietool voor optimaal CO 2 -doseren Gebruik elke kilogram alsof het de laatste is! Op lichtrijke dagen moet in de kas zoveel mogelijk van het fotosynthesepotentieel geprofiteerd worden. De

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009

de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009 de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009 www.innogreen.be Advies tomatenteelt in Noord en Zuid Proces management in internationale tuinbouwprojecten Internationale nieuwsbrief

Nadere informatie