Prestaties WKO in de glastuinbouw. Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

Transcriptie

1 Prestaties WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

2 Doelstellingen Genereren van inzicht in de werkelijke prestaties en optredende problemen bij WKO systemen Identificeren van verbetermogelijkheden bij bestaande WKO-projecten Opstellen van lessons learned tbv optimalisatie van nieuwe en bestaande projecten Kennisoverdracht naar doelgroep: wat zou de teler met deze kennis nú, anders (moeten) doen (zowel organisatorisch als technisch).

3 Werkwijze Inventarisatie van beschikbare projecten (uit MEI-regeling, UKR/UKP, EOS-demo Opstellen en verzenden vragenlijst naar tuinders Selectie projecten/teelten voor nader onderzoek Interview met de geselecteerde telers en leveranciers Analyse beschikbare data Inventarisatie en analyse van technische en organisatorische problemen Vertaling problemen en knelpunten naar succesfactoren en mogelijke oplossingen Kennisoverdracht

4 Resultaten enquête: úw antwoorden

5 Respons tuinders op enquêtes 2% Ingevulde enquete retour 27% Weigering tot deelname Faillissement 55% Geen WKO 5% 5% Geen respons na herhaalde aanmaning / onbereikbaarheid 7% Bereidheid tot bezoek op locatie

6 Teelt-verdeling geënquêteerde tuinders: meeste WKO s bij Phalaenopsis-kwekers 4% 4% 4% 13% 4% 4% Orchideeën 4% Anthurium Fresia 38% Roos Tomaat Kruiden Aardappel veredeling Alstroemeria Amaryllis Calathea 8% 8% Cressen 8%

7 Originele doelstelling tuinders mbt WKO 4% 2% Energiebesparing 11% CO2-reductie 18% 42% Productieverbetering / meerproductie door klimaatverbetering Kosten besparen minder afhankelijk fossiele energie risicospreiding 22%

8 Tevredenheid tuinders over WKO 9% Volledig tevreden 23% Tevreden met kanttekening 68% Niet tevreden

9 Resultaten data-analyses

10 Vermogen WP: 300 tot 1200 kw th per ha

11 Broncapaciteit: 20 tot 120 m 3 /h per ha

12 Pompvermogen indicatie weerstand bronnen (kw per m 3 /hr)

13 Bronrendement: 25 tot 90 kwkoude per kwpomp

14 COP warmtepompen tussen 3,4 en 6,7 COP 2x lager dan 4 en 5x beter dan 5

15 Broncapaciteit vs. WP-condensorvermogen Optimale 1 broncapaciteit GTB: m 3 /h per MW th ( 1 bij ΔT van 8-12 Kelvin; in utiliteit is ΔT van 6 Kelvin gebruikelijk) utiliteitsbouw glastuinbouw

16 Totaal energieverbruik teelten (m 3 AE/m 2 ) Flinke spreiding bij Orchideeën en tomaten! ORCHIDEE ROOS TOMAAT FRESIA/ANTHURIUM/ AMARYLLIS/ALSTROEMERIA DIVERSE PLANTEN

17 WKO-bronnen in balans?

18 WKO-bron met blijvend koude-overschot (Fresia/snij-Amaryllis) Bedrijf 8 - Thermische balans WKO GJ per maand (cumulatief) onttrekking uit warme bron balans onttrekking uit koude bron jan-09 apr-09 jun-09 sep-09 dec-09 mrt-10 jun-10 sep-10 dec-10 mrt-11 jun-11 sep ==> Datum

19 GJ per maand (cumulatief) WKO-bron met koude-overschot en herstelmaatregelen (Fresia/Dendronium) onttrekking uit warme bron balans onttrekking uit koude bron Bedrijf 24 - Thermische balans WKO 0 jul-09 jan-10 aug-10 feb-11 sep-11 apr-12 okt-12 mei-13 nov-13 ===> Datum

20 WKO-bron in balans (Phalaenopsis) Bedrijf 1 - Thermische balans WKO Onttrekking uit warme bron Balans Onttrekking uit koude bron GJ per 2 weken (cumulatief) ==> Datum

21 Thermische balans WKO-bronnen Warmteoverschot Koudeoverschot Bron in balans # = 17 WKO s, waarvan 8 in balans

22 Conclusies Techniek (1) Hogere WP-vermogens per hectare leveren de hoogste besparingen Optimale range voor broncapaciteit in relatie tot condensorvermogen van warmtepomp bedraagt m 3 /h per MW th, WP : Bij te kleine bronnen schakelt WP te vroeg af (te grote ΔT, verdamper te koud) Bij te grote bronnen gaan bronpompen en WP snel pendelen (te kleine ΔT) Lagere bronkosten per m 3 /h dan in utiliteit

23 Aanbevelingen Techniek (1) Voer (altijd) een proefboring uit Dimensioneer WKO-bronnen op minimaal een ΔT van 8 Kelvin en maximaal een ΔT van circa 12 K en stem broncapaciteit af op warmtepomp Zorg bij regeling bronnen voor gelijke verdeling van debieten Kies bronkleppen van hoge kwaliteit Zorg voor voldoende voordruk (voorkomt ontgassing)

24 Aanbevelingen Techniek (2) Kies WP met hoge COP (NB: gelijkwaardige specs!) Kies warmtepompen niet te klein én niet te groot: Ontwerpvermogens van 50% van piekvraag geven een goede warmtedekking van circa 90% Méér dan 50% van piekvraag levert nauwelijks extra economisch voordeel in exploitatie Zorg voor signaaldemping uit klimaatcomputer ter voorkoming van onrustige regeling warmtepomp/wko Pas schakelbuffers toe en let op hydraulische inpassing.

25 Conclusies Teelt/Productie WKO zorgt vaak voor betere productkwaliteit WKO kan 10-20% hogere productie opleveren WKO maakt productiesturing mogelijk Temperatuurbeheersing draagt bij tot betere ARBO-omstandigheden in de kas.

26 Conclusies & aanbevelingen Organisatorisch/Regelgeving Integrale aanpak en afstemming op de teeltomstandigheden essentieel voor succes WKO Leg verantwoordelijkheid van ontwerp t/m realisatie bij één partij & van bron t/m iig warmtepomp Goede informatieoverdracht van installateur naar teler m.n. periode kort na inbedrijfsstelling ( inleerperiode ) Overleg met provincie over (ruimere) bandbreedte qua onttrekkings- en infiltratiecapaciteit & diepte van bronnen Vergunning: onnodige weerstand tegen bronnen in 1 e WVP jaagt tuinder op onnodige kosten (maatwerk toestaan op basis van specifieke locatie!).

27 Aanbevelingen Financieel WKO kan teler flexibiliteit geven op energiemarkt: Bij combinatie met wkk, dagopslag en anticiperende regeling Doorlevering warmte aan derden: Levert betere business cases en bodembalans bij warmteoverschot Instrumenten: Beloning gerealiseerde CO 2 -reductie?!! Subsidie nodig?

28 DISCUSSIE WKO in de glastuinbouw Ir. Charles Geelen & ir. Krijn Braber

29