Financieel Management Vreemd vermogen Leningen Verplichtingen Overige schulden Passiva = Creditzijde balans Vreemd vermogen = Passiva -/- EV 2 1
Vreemd vermogen Vreemd vermogen lang Na meer dan een jaar volledig betaald Vreemd vermogen kort Binnen een jaar betalen 3 Voorbeelden langlopende schulden Hypothecaire lening Onderhandse lening Achtergestelde lening Tante Agaath lening / Durfkapitaal Obligatielening Converteerbare obligatielening Financial lease Waarborgsommen 4 2
Hypothecaire lening Onroerend goed is onderpand Wie hypotheeklening verstrekt is de geldgever Wie lening ontvangt is de hypotheekgever Notariële hypotheekakte Niet zonder toestemming verkopen / verbouwen / functie wijzigen Verzekeringsplicht Interest- en aflossingsverplichting Bij wanbetaling bank verkooprecht (preferente schuldeiser) Verschillende rente- en aflossingsmogelijkheden Rentevastperiode, fixe, annuïtaire en lineaire leningen 5 Onderhandse lening Twee partijen Geen notaris en geen onroerend goed als onderpand Overeenkomst met voorwaarden Soort aflossing en aflossingstermijnen Renteniveau en rentevast periode Wijze berekening rente (bijvoorbeeld jaar = 360) Geldverstrekkers: institutionele beleggers, banken, maar ook familieleden 6 3
Onderhandse lening Aflossing met een vast bedrag per jaar Duur lening 4 jaar Bedrag lening 300.000 Rente 5% Aflossing 75.000 (270.000 / 4) Jaar Saldo lening begin jaar Rente lening Afschrijving Aflossing Saldo lening eind jaar eind 1 300.000 15.000 75.000 225.000 2 225.000 11.250 75.000 150.000 3 150.000 7.500 75.000 75.000 4 75.000 3.750 75.000-300.000 7 Opgave 18.5a Bereken de interest voor 2016 van een onderhandse lening 8 4
Achtergestelde lening Aflossing na betaling alle schuldeisers Zit dicht tegen eigen vermogen Eigen vermogen + Achtergestelde lening = Garantievermogen Eenvoudiger om vreemd vermogen aan te trekken Hogere rente of aardig familielid De Staat om bedrijven overeind te houden Rabobank ledencertificaten 9 Versterking vermogensstructuur Borgstellingskrediet Lening waarbij overheid of organisatie garant staat voor lening O.a. Waarborgfonds Sociale Woningbouw Basisversterkende lening Bank neemt deel in eigen vermogen Lening later omzetten in aandelen 10 5
Tante Agaathlening Achtergestelde lening voor starters, doorgroeiers en opvolgers Fiscale voordelen onder voorwaarden zijn vervallen per 1-1-2013 Belastingdienst: durfkapitaal 11 Obligatielening Lening opgesplitst in schuldbekentenissen Schuldbekentenis = obligatie Staats- en bedrijfsobligaties Obligatielening bij grote bedragen Vaste rente (half)jaarlijks uit te keren Prospectus (zie pagina 254 Brugboek) Bullitlening > in één keer aflossen Uitloting Premieobligaties Junkbonds / High Yield Bond 12 6
Waarde van een obligatie Obligatie 1.000, rente 10% achteraf Volledige aflossing na 4 jaar Marktrente 11% Jaar 1: 100 / 1,11 1 = 90,09 Jaar 2: 100 / 1,11 2 = 81,16 Jaar 3: 100 / 1,11 3 = 73,12 Jaar 4: 1.100 / 1,11 4 = 724,60 ------------ 968,97 13 Notering obligaties Afl.datum Koers NED 2.5%15JAN33 15-01-2033 101,00 NEDER 1%15JAN14 15-01-2014 101,20 NEDER 1.75%15JAN13 15-01-2013 100,17 NEDER 2.5%15JAN17 15-01-2017 108,10 NEDER 2.75%15JAN15 15-01-2015 105,55 14 14 7
Nieuws obligaties Rente Italië op laagste peil sinds juni 2011 AMSTERDAM - De spanning op de financiële markten rond Italië neemt steeds verder af. Woensdag daalde de rente op Italiaanse obligaties tot het laagste niveau sinds begin juni vorig jaar. Het rendement op 10-jarige Italiaanse obligaties zakte tot 4,7 procent. Afgelopen zomer stond deze rente nog op 6,6 procent. Vorig jaar november, toen de onrust rond Italië zijn hoogtepunt bereikte, piekte de rente op 7,3 procent. Nederland, 30 jaar 2,75% Italië 10 jaar 3,68% - Februari 2014 15 15 Converteerbare obligatie Omruilen in aandelen Aan het einde van de leentermijn Aandelen i.p.v. Cash Als moment voor bedrijf niet gunstig is om aandelen uit te geven In conversievoorwaarden omwisselverhouding en eventueel bijbetaling of terugbetaling 16 16 8
Overige langlopende schulden Waarborgsommen Gestort door huurders Financial lease Bij laatste termijnbetaling juridisch eigenaar Voorzieningen Toekomstige verplichtingen of verliezen Jaarlijkse dotatie of dotatie ineens Onttrekking aan voorziening bij kosten 17 Voorbeelden voorzieningen Garantievoorziening Serviceverleningvoorziening Pensioenvoorziening Voorziening eigen risico verzekeringen Onderhoudsvoorziening Voorziening vakantiedagen Reorganisatievoorzieningen 18 9
Voorbeeld reorganisatievoorziening BAM neemt reorganisatievoorziening 14 miljoen euro Bouwbedrijf BAM zal in het tweede halfjaar een voorziening van 14 miljoen euro nemen voor de nog te schrappen banen, aldus bestuursvoorzitter Wim van Vonno donderdag. BAM nam in het eerste halfjaar ook al een voorziening van 14 miljoen euro voor 200 tot 250 te schrappen arbeidsplaatsen. Effectief zijn er in het eerste halfjaar 140 banen verdwenen. BAM schrapt dit jaar in totaal 500 banen. 19 Vreemd vermogen kort Leverancierskrediet = Crediteuren Ontvangen afnemerskrediet = (klant vooruit betaald) Nog te betalen volgend jaar Aflossing volgend jaar Kortlopend krediet Koop op afbetaling / huurkoop 20 10
Berekening kosten leverancierskrediet Je koopt 10.000 goederen en er zijn 2 opties Betalen binnen 40 dagen zonder korting Betalen binnen 10 dagen en 1,5% korting Wat zijn de kosten van het ontvangen leverancierskrediet? Betaling binnen 10 dagen korting 1,5% van 10.000 = 150 150 kosten voor 30 dagen krediet (40 10) 150 als je binnen 10 dagen betaalt, is 9.850. (150 / 9.850) x 100% = 1,5228% Op jaarbasis 1,5228% x (365/30) = 18,53%. Of: (krediet 0,015 / te bet. 0,985) x (365 / 30) x 100% = 18,53% 21 Opgave 18.7 Bereken kosten leverancierskrediet in een percentage 22 11
Berekening kredietkosten huurkoop Aankoop 2.500, aanbetaling 500 Vier gelijke maandelijkse termijnen 520 Eerste betaling één maand na aanbetaling Bereken het kredietbedrag Bereken de gemiddelde krediettermijn Bereken de kredietkosten Bereken de kredietkosten per jaar Bereken het kredietpercentage op jaarbasis 23 Oplossing A. Kredietbedrag Aankoop 2.500 -/- Aanbetaling 500 ---------- Kredietbedrag 2.000 24 12
Oplossing B. Krediettermijn 1 x 520 staat één maand uit 2 x 520 staat twee maanden uit etc 520 x 1 + 520 x 2 + 520 x 3 + 520 x 4 x 1 mnd = 5.200 x 1 mnd = 2,5 mnd krediet (4 x 520) = 2.080 2.080 Of: 1 + 2 + 3 + 4 x 1 maand = 2,5 maanden 4 25 Oplossing C. Kredietkosten Je betaalt 4 x 520 = 2.080 Het kredietbedrag = 2.000 Kredietkosten = 80 26 13
Oplossing D. Kredietkosten per jaar Kredietkosten 80 voor 2,5 maanden Op jaarbasis (12 / 2,5) x 80 = 384 27 Oplossing E. Krediet % per jaar Kredietkosten 384 per jaar Krediet is 2.000 Krediet % = (384 / 2.000) x 100% = 19,2% Of: 80 / 2.000 x 100% = 4% voor 2,5 mnd Op jaarbasis (12 / 2,5) x 4% = 19,2% 28 14
Opgave 18.12 Bereken het kredietpercentage 29 Gouden balansregel Vaste activa met lang vermogen financieren Vlottende activa met kort vermogen financieren vaste activa Gouden balansregel = -------------------------------------------- = 1 eigen- + lang vreemd vermogen < 1 overfinanciering kost geld > 1 financiering met kort geld renterisico 30 15
31 Huiswerk Bestuderen Theorie boek Deze presentatie Oefenopgaven maken 18.5 t/m 18.8 18.12 t/m 18.16 32 16