MVO Nederland
1. Inleiding In ons jaarplan 2007 noemden we 2007 het jaar van de waarheid. Onze ambitie was om ons in het vierde jaar van ons bestaan definitief te bewijzen, zowel voor onze belangrijkste doelgroep het mkb, alsook voor onze overige stakeholders. Die doelstelling hebben we ruimschoots gehaald. Onze activiteiten groeiden als kool en de waardering van onze belangrijkste partners en doelgroepen was hoog. Dat bleek o.a. tijdens een uitgebreide serie stakeholdergesprekken die in de eerste helft van 2007 werd gehouden. Tijdens die gesprekken was de unanieme conclusie dat MVO Nederland ook na afloop van de eerste subsidietermijn niet alleen moest worden voortgezet, maar haar activiteiten zelfs moest uitbreiden. Daarmee werd in 2007 een belangrijk voorschot genomen op een beslissing van het kabinet over onze toekomst na 2008. Mede onder invloed van deze stakeholderconsultatie besloot het kabinet rond de jaarwisseling dat de inzet van MVO Nederland na 2008 moet worden geïntensiveerd. Dit besluit was voor ons een enorme stimulans om met nog meer elan het Nederlandse mkb te inspireren en te ondersteunen om met MVO aan de slag te gaan. Hoogtepunten Een van de hoogtepunten voor MVO Nederland in 2007 was ons nationale MVO-evenement dat op 6 juni in Nieuwegein werd gehouden. Met meer dan 1000 bezoekers werd dit de grootste MVO- manifestatie die ooit in Nederland is gehouden. Ook sloten 183 nieuwe partners zich aan bij MVO Nederland, waarmee het totaal uitkwam op 432 eind 2007. Het aantal brancheorganisaties dat aan ons brancheprogramma deelnam, groeide van 15 naar 25. De samenwerking met de Kamers van Koophandel werd geïntensiveerd. Het internationale programma organiseerde verschillende activiteiten om ketenverantwoordelijkheid op de agenda te zetten. Ons team verzorgde in 2007 meer dan 100 presentaties, workshops en lezingen. En onze website werd vernieuwd. Leeswijzer In deze rapportage vindt u een weergave van de resultaten die MVO Nederland in 2007 heeft behaald. Achtereenvolgens wordt ingegaan op de activiteiten vanuit de diverse programma s (branche, regio, internationaal/keten en thema) en de onderdelen kennismanagement/website, partnermanagement en communicatie. Verder is een aparte paragraaf toegevoegd over het evenement Het Nieuwe Ondernemen. Het verslag wordt afgerond met ontwikkelingen op het gebied van personeel, organisatie en financiën. Verder wordt kort aandacht besteed aan de verwachtingen voor 2008. 2. Programmamanagement 2.1 Brancheprogramma MVO Nederland werkt samen met brancheorganisaties om MVO te stimuleren bij hun leden. Door deze samenwerking worden vele duizenden mkb-ondernemers bereikt met toegankelijke, branchespecifieke MVO-boodschappen. Het aantal deelnemende brancheverenigingen is in 2007 gestegen van 15 naar circa 25 deelnemers, ondanks dat in juni vanwege budgettaire beperkingen besloten is voorlopig geen activiteiten met nieuwe brancheverenigingen te starten. Naast brancheverenigingen hebben zich ook twee vakbonden gemeld, namelijk FNV Zelfstandigen en CNV Bedrijvenbond. 2
In 2007 hebben 8 brancheverenigingen het partnerschap met MVO Nederland ondertekend, namelijk NOvAA, FOSAG, MODINT, Mitex, BABEX, MVO platform Sierteelt, VVNH en CIB. Het totaal aantal brancheverenigingen dat partner is van MVO Nederland komt hiermee op 18. Hiervan zijn 13 brancheverenigingen ook actief als deelnemer aan het brancheprogramma. Met alle deelnemende brancheverenigingen zijn gedurende 2007 reguliere voortgangsgesprekken gevoerd. Met de meeste deelnemers werden stappen gezet om MVO (verder) te implementeren. In de bijlage is een overzicht opgenomen van recente ontwikkelingen bij de deelnemers aan het brancheprogramma. Naar schatting hebben eind 2007 16 deelnemers aan het brancheprogramma MVO verankerd in de eigen organisatiestructuur. De overige deelnemers zijn nog bezig met het formuleren van MVO-beleid. Eind 2007 was voor 12 branches specifieke MVO-informatie beschikbaar op de website van MVO Nederland. In 2007 zijn twee minispecials verschenen. De eerste over het brancheprogramma zelf en de tweede over MVO in de rubber- en kunststofindustrie. Er zijn vijf intervisiebijeenkomsten georganiseerd. Twee hadden als onderwerp het duurzaam inkoopbeleid van de Rijksoverheid. De overige drie thema s waren: de rol van de banken op het gebied van MVO, ketenverantwoordelijkheid, en instrumenten voor de implementatie van MVO. Bij deze bijeenkomsten waren gemiddeld 14 brancheverenigingen aanwezig. In 2007 verschenen in totaal 31 artikelen over MVO in vakbladen van brancheverenigingen, met een totale oplage van ruim 225.000. Het brancheprogramma presenteerde zichzelf als good practice for mainstreaming CSR among SME s tijdens de Responsible Enterpreneurship Exchange, georganiseerd door de Europese Commissie. Ook wordt het brancheprogramma opgenomen in een publicatie over Europese good practices. Deelnemende Brancheverenigingen met Afgeronde projecten brancheverenigingen projecten in voorbereiding Uneto-Vni (installatiebranche) Cascade (zand- en grindproducenten) KBVG (gerechtsdeurwaarders) Bouwend Nederland EVO (eigen vervoerders en verladers) MO Groep (maatschappelijke ondernemingen) ABN (natuursteenbranche) Metaalunie BRAVVO (tuinarchitectuur) ANVR (toerisme) KVGO (grafische industrie) RECRON (recreatie) FME-CWM (technologische industrie) Modint (kleding-groothandel) Mitex (kleding-detailhandel) NOvAA (AA accountants) Federatie NRK (rubber- en kunststofindustrie) Babex (slopersbranche) ICT-Office (ICT-hardware) MVO Platform Sierteelt VBZ (bakkerij en zoetwaren industrie) VVNH (houtindustrie) CIB (bouwsector) FNV Zelfstandigen (ZZP-ers) CNV Bedrijvenbond (kleinmetaal) PPV (projectverhuizers) BABEX (sloopaannemers) 3
2.2 Regioprogramma Het regioprogramma was in 2007 gericht op het versterken van de relatie met KvK Nederland en het integreren van MVO in de activiteiten van de regionale Kamers van Koophandel. Daarnaast zijn activiteiten opgezet ter stimulering van lokale en provinciale overheden om MVO-projecten op te zetten voor bedrijven in hun regio. Het regioprogramma is in 2007 minder sterk ontwikkeld dan vooraf gepland, omdat de programmamanager tijdelijk was belast met het organiseren van het evenement Het Nieuwe Ondernemen. In december 2007 is een nieuwe programmamanager gestart, die het regioprogramma verder zal ontwikkelen in samenwerking met KvK Nederland, de regionale kamers, ondernemersverenigingen en regionale VNO-NCW organisaties. - Kamers van Koophandel Gesprekken over een formeel samenwerkingsverband met KvK Nederland zijn gaande. Tegelijkertijd worden ook samenwerkingsverbanden met de regionale (en autonome) kamers besproken. Tijdens een bijeenkomst van de directeuren Voorlichting van alle kamers is een presentatie gegeven over MVO en over de wijze waarop dit onderwerp in de voorlichting kan worden geïmplementeerd. Met verschillende kamers wordt over deze implementatie thans overleg gevoerd (o.a. op de terreinen starters en internationaal zaken doen). MVO staat op de nationale agenda 2008 van KvK Nederland. Op de nationale KvK-dag was MVO één van de centrale thema s en MVO Nederland is in diverse speeches genoemd. Ten behoeve van die dag is een speciale KvKpublicatie over MVO uitgebracht, waaraan MVO Nederland een belangrijke bijdrage heeft geleverd. In verschillende (gedrukte en digitale) voorlichtingsmaterialen van de KvK is MVOinformatie opgenomen. Op de KvK-website is een dossier duurzaam ondernemen opgenomen, dat is ontwikkeld door MVO Nederland. MVO Nederland heeft artikelen aangeleverd voor een MVO-themanummer van de Kamerkrant. Onderzoek heeft plaatsgevonden naar de mogelijkheden om de duurzaamheidtoets van KvK Rivierenland in samenwerking met KvK Nederland bij alle kamers te implementeren. Er zijn oriënterende gesprekken gestart met drie Kamers om MVO op te nemen in het programma regiostimulering. KvK Midden Nederland, KvK Noord Nederland en KvK Noordwest zijn positief. Concrete invulling wordt in 2008 besproken. - Gemeenten en provincies In samenwerking met de VNG is de mini-special Lokale overheden. Hoe start ik MVO? geproduceerd en verstuurd naar alle wethouders Economische Zaken in Nederland (inclusief 3 extra exemplaren voor de ambtenaar EZ, de wethouder Milieu en de wethouder Welzijn). De website van MVO Nederland is uitgebreid met meerdere informatieve sites voor lokale overheden, waarop o.a. ongeveer 30 MVO-projecten staan vermeld die provincies en gemeenten hebben opgepakt. Op 6 juni (tijdens het evenement Het Nieuwe Ondernemen ) heeft een zeer geslaagde intervisiebijeenkomst plaatsgevonden met ambtenaren van 12 gemeenten. Eind 2007 is een overzicht van alle beschikbare MVO-scans opgesteld en op de website van MVO Nederland geplaatst (zie www.mvotest.nl). 4
2.3 Internationaal & ketenprogramma Het internationaal en ketenprogramma is gericht op het ontsluiten van bestaande kennis over internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen en ketenbeleid. Het gaat daarbij om het ontsluiten van proceskennis, van landeninformatie, van kennis over internationale standaarden en richtlijnen (met name ook over de OESO-richtlijnen) en van initiatieven waarbij bedrijven kunnen aanhaken om hun internationale verantwoordelijkheid vorm te geven. De opdracht vanuit het Nationaal Contact Punt voor voorlichting over de OESOrichtlijnen is verworven. De communicatiemanager OESO-richtlijnen is per 1 augustus gestart en zal gedurende 3 jaar werken aan voorlichting over deze richtlijnen. De opdracht van het Programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling voor het project Kansen voor ondernemers in ontwikkelingsmarkten is verworven. Het project is in juli van start gegaan. Er zijn individuele gesprekken gevoerd met intermediaire organisaties in Brabant (het project wordt uitgevoerd in Brabant) en er is een bijeenkomst voor deze organisaties georganiseerd. Het project is een samenwerking met TNO en Business in Development Network. MVO Nederland is één van de initiatiefnemers van het Initiatief Duurzame Handel (IDH), een belangrijk initiatief voor implementatie van ketenverantwoordelijkheid. Vanaf augustus 2007 heeft MVO Nederland de kwartiermakers van het IDH ondersteund (gefinancierd door ministerie van BuZa). De opdracht van de ministeries van VROM en BuZa om informatie over grondstofketens in kaart te brengen en via een digitale tool voor mkb-ers te ontsluiten is verworven. Het project is genaamd Wegwijs in duurzame ketens en wordt deels uitgevoerd door het bureau Schuttelaar & partners. In samenwerking met het brancheprogramma is een intervisiebijeenkomst georganiseerd voor brancheorganisaties over internationale ketenverantwoordelijkheid. Studenten van InHolland Diemen hebben voor MVO Nederland en het COA (Centraal Orgaan Asielzoekers) een inventarisatie en communicatieplan gemaakt m.b.t. het betrekken van bedrijven bij de terugkeer van asielzoekers. Studenten van de Universiteit van Amsterdam hebben voor MVO Nederland en EsteamWork een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de samenwerking tussen mkb-bedrijven en maatschappelijke organisaties te verbeteren. Er is een brochure over het internationale programma gemaakt, die onder andere verspreid is tijdens de Internationale Handelsdagen van de KvK. Er is actief deelgenomen aan de MVO-werkgroep duurzame natuursteen, waarbij o.a. een gedragscode voor de natuursteensector is gemaakt. Er is actief deelgenomen aan de EU expert Group on CSR for SMEs. Opdracht is verworven om 4 nieuwe MVO-landendossiers te maken: Vietnam, Turkije, Roemenie en Marokko. Uitvoering is gestart in december 2007. Subsidie is afkomstig van de ministeries van EZ, VROM, LNV en SZW. - Leren voor Duurzame Ontwikkeling Opdracht is verworven om 39 MVO-projecten van het Programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling (tevens opdrachtgever en financier) te evalueren en voor zover interessant te ontsluiten op de website van MVO Nederland. Evaluatie vond plaats in december 2007. Ontsluiting zal plaatsvinden in 2008. 5
2.4 Themaprogramma Het themaprogramma is gericht op activiteiten waarbij mkb-ondernemers op een laagdrempelige manier kunnen kennismaken met voorbeelden en informatie over de integratie van MVO in de bedrijfprocessen. Hiervoor wordt in samenwerking met MVOtijdschrift P+ een serie themaspecials MVO in Bedrijf uitgebracht. Er zijn drie nieuwe themaspecials verschenen: - Duurzame Inkoop: De winst van ketenmanagement (jan.-feb. 2007) - Duurzame Marketing: Klanten winnen, klanten binden (mei-juni 2007) - Mensen Motiveren: Alle ramen open (september 2007) De themaspecial over duurzame inkoop is uit de reguliere begroting begroot. Voor de themaspecial Duurzame Marketing is aanvullende financiering ontvangen van NIMA. De themaspecial over maatschappelijk betrokken ondernemen is, naast een bijdrage van MVO Nederland, gefinancierd door Fortis Foundation en Movisie. Met een oplage van 25.000 zijn de themaspecials verzonden naar abonnees van P+. Verder zijn ongeveer 1500 exemplaren (per themaspecial) verspreid via brancheorganisaties en ondernemersnetwerken aangesloten bij MKB-NL en VNO- NCW; kamers van koophandel; adviesbureaus; mkb-adviseurs van banken; enkele provincies en hogescholen. 3000 exemplaren Duurzame Marketing zijn verspreid onder alle leden van NIMA. Tijdens het evenement Het Nieuwe Ondernemen zijn 1000 themaspecials verspreid. Overige themaspecials worden gebruikt als extern communicatiemiddel van MVO Nederland en zijn opgenomen in het welkomstpakket voor nieuwe partners. Als vervolgactiviteit op de themaspecial Duurzame Marketing is een intervisiebijeenkomst georganiseerd, waaraan 20 mkb-bedrijven hebben deelgenomen. Het themaprogramma is eind 2007 komen te vervallen en is vervangen door een Koploperprogramma. Dit programma wil voorlopers op MVO-gebied faciliteren ten behoeve van MVO-innovaties en versterking van hun marktpositie. Dit ter inspiratie van de rest van het bedrijfsleven. Ter voorbereiding van het koploperprogramma is met diverse koploperbedrijven uit het netwerk overleg gevoerd. Ook is er contact geweest met netwerken waarin veel MVO-koplopers actief zijn, zoals het Koploperloket van (voorheen VROM en nu) EZ en met SVN. In september is een eerste brainstormbijeenkomst georganiseerd met koploperbedrijven ten behoeve van verdere uitwerking van het Koploperprogramma in 2008. 3. Kennismanagement en website De onderdelen kennismanagement en website stonden het afgelopen jaar vooral in het teken van de vernieuwing van de website. In juli is de website (www.mvonederland.nl) volledig vernieuwd qua uitstraling en structuur. De content van de website is herschreven tot duidelijke, concrete stappenplannen en tips, gericht op de mkb-ondernemer. Bovendien is de content verder aangevuld. De website werd gemiddeld ca. 18.500 maal per maand bezocht (12.500 unieke bezoekers per maand). Op de website werden 989 nieuwsberichten (incl. RSS-feed) en 171 agenda-items geplaatst. De website werd verder aangevuld met: 60 praktijkvoorbeelden; 20 keurmerken; 40 scans; 25 MVO-prijzen; MVO in 12 provincies; MVO in 12 branches; Dossier Klimaat en Energie. 6
Er is MVO-content geleverd voor de website van de Kamer van Koophandel. De KvK heeft een apart dossier 'duurzaam ondernemen' op haar website gelanceerd. Dit dossier bevat de volgende thema's: Duurzame energie; Duurzaam inkopen; Personeel; Maatschappelijk betrokken ondernemen; MVO in het buitenland; MVO in uw bedrijf. Kennismanagement heeft het document 'Stand van zaken MVO in Nederland' opgesteld. Dit document geeft een helder overzicht van onderzoeken naar MVO in het mkb, het grootbedrijf, de kapitaalmarkt, de arbeidsmarkt en de consumentenmarkt. Het document laat zien in hoeverre MVO is verankerd in Nederland. 4. Partnermanagement Een belangrijke partner- en netwerkactiviteit van MVO Nederland was de organisatie van het evenement Het Nieuwe Ondernemen (zie punt 6). Verder is -mede in het kader van het nieuwe businessplan- een discussie gestart over hoe het partnerbeleid verder vormgegeven kan worden en welke bijdragen van partners gevraagd kunnen worden. Zoals aangegeven in het jaarplan 2007, heeft MVO Nederland niet actief aan partnerwerving gedaan. Wel zijn er activiteiten geweest met partners die hebben bijgedragen aan de groei van het aantal partners. Mede daardoor is het aantal partners gegroeid naar 432 per ultimo december 2007. MVO Nederland heeft in februari 2007 een actie van een aantal MVO-koplopers in het mkb gefaciliteerd, waarin zij het kabinet en ondernemend Nederland opriepen om duurzaamheid en innovatie op één te zetten. In het pamflet verklaren de mkbondernemers zelf ook verantwoordelijkheid te willen nemen. Deze mkb-pioniers zijn afkomstig uit de meest uiteenlopende branches en sectoren. Meer dan 170 mkbbedrijven en brancheorganisaties ondertekenden de duurzaamheidsoproep. Partners en potentiële partners zijn actief benaderd voor deelname aan het evenement Het Nieuwe Ondernemen. Vele partners hebben actief bijgedragen aan de diverse onderdelen van het evenement zoals de Banksessies; Coachsessies; Inhoudskamers; Werkwinkels; en de Boulevard van Het Nieuwe Ondernemen. De partnerprocedure is versimpeld en er is een welkomstpakket geїntroduceerd. Nieuwe partners krijgen na aanmelding een informatiepakket over de activiteiten van MVO Nederland en tips hoe zij met MVO aan de slag kunnen gaan. 183 nieuwe partners hebben zich aangemeld tot een totaal van 432 (249 partners op 1/1/2007). Van dit totaal is 57% afkomstig uit het bedrijfsleven (38% mkb; 11% grote bedrijven; 8% brancheverenigingen); 25% behoort tot de categorie adviseurs en adviesbureaus; 18% zijn overige partners zoals goede doelen organisaties, NGO s en onderwijs- en kennisinstellingen. Partners hebben 4 maal de Partnermail ontvangen. Er is een peiling uitgevoerd onder partners ter voorbereiding op een nieuw partnerbeleid. Aan de hand van de partnerpeiling zal een voorstel worden opgesteld voor een verder uitgewerkt partnerprogramma en partnerbijdragen. 5. Communicatie & marketing Het onderdeel communicatie richt zich enerzijds op de corporate communicatie van MVO Nederland en anderzijds op communicatieondersteuning van de diverse programma s. In 2007 is extra aandacht uitgegaan naar het uitbreiden van het aantal perscontacten en het plaatsen van MVO-artikelen en rubrieken in ondernemersmedia. Ook is in 2007 een start gemaakt met een marketingprogramma. 7
MVO Nederland is in ruim 300 artikelen in dag- en vakbladen bij naam genoemd. In ongeveer 50 artikelen is aandacht besteed aan de mkb-duurzaamheidsoproep in februari 2007. Aan nog eens 100 artikelen heeft MVO Nederland zelf een bijdrage geleverd in de vorm van een interview, persbericht en/of informatie en contacten. 12 persberichten zijn verstuurd en 5 keer is een bijdrage geleverd aan een rubriek ingezonden reacties (o.a. Koppel bonussen aan duurzaamheid van Willem Lageweg in het FD en Trouw). MVO Nederland heeft inhoudelijk bijgedragen aan een MVO-themanummer van ondernemersmagazine Sprout. Deze uitgave is mede verspreid onder de partners van MVO Nederland. In iedere uitgave van P+ verschijnt een artikel van of over MVO Nederland en een column van Willem Lageweg. P+ wordt met een begeleidende brief toegestuurd aan circa 700 partners en overige relaties. Eind 2007 is een samenwerking aangegaan met uitgeverij Reed Business. Onder de lezers van Bizz, Bizz.nl, FEMBusiness.nl, Elsevier.nl en Zibb.nl is een MVO-enquête uitgezet (i.s.m. Rabobank en Kamer van Koophandel). Deze 0-meting is het uitgangspunt voor communicatieactiviteiten in 2008. Voor de Startersdagen van de Kamer van Koophandel is een nieuwe flyer ontwikkeld, die is meegegaan in alle 35.000 informatietassen voor bezoekers. Er is een factsheet MVO Nederland feiten en cijfers uitgebracht. Ruim 100 presentaties, workshops en lezingen zijn gehouden. Op 5 grote beurzen/ondernemersbijeenkomsten was MVO Nederland aanwezig met een stand (o.a. de Week van de Ondernemer van MKB Nederland, de Beurs Duurzaam Ondernemen Utrecht en de Startersdagen van de Kamer van Koophandel op de locaties Utrecht en Rotterdam). Eind 2007 zijn voorbereidingen getroffen voor de organisatie van de nieuwjaarsbijeenkomst 2008 van MVO Nederland voor partners en relaties. Alle aanwezigen werden opgeroepen hun MVO-voornemens voor 2008 door te geven. Per dag worden gemiddeld 10 contactmails beantwoord. Er zijn 22 digitale nieuwsbrieven verstuurd naar 2850 ontvangers. 6. Evenement Het Nieuwe Ondernemen MVO in bedrijf Op 6 juni organiseerde MVO Nederland het evenement Het Nieuwe Ondernemen MVO in bedrijf. Het was met ca. 1100 bezoekers het grootste MVO-evenement dat ooit in Nederland is gehouden. De bezoekers waren zeer tevreden, er was een enorm positieve en energieke sfeer, organisatorisch is het goed verlopen en het geheel is binnen budget gebleven. Geboekte resultaten Tweederde van de bezoekers kwam uit het bedrijfsleven. Bijna de helft kwam uit bedrijven en organisaties met minder dan 10 fte. Meer dan de helft van de bezoekers was leidinggevende of directeur. De bezoekers waardeerden het evenement met gemiddeld een 7,8. Van de respondenten vindt 96% dat MVO Nederland in 2008 weer een dergelijk evenement moet organiseren. Vrijwel alle medewerkers (standhouders, werkwinkelorganisatoren, bankzitters en coaches) zijn tevreden tot zeer tevreden over de voorbereiding van het evenement. De website www.het-nieuwe-ondernemen.nl heeft meer dan 12.000 unieke bezoekers getrokken. Een kleine twintig journalisten (vooral van vakbladen) waren aanwezig. Er is vier maal persaandacht in landelijke media geweest. VPRO Tegenlicht heeft de hele dag gefilmd en BNR heeft de volgende dag een uitzending met gastspreker Prinses Laurentien uitgezonden. 8
7. Personeel en organisatie Het bestuur werd in 2007 versterkt met Anne Jan Zwart en Ton Nelissen. Er werd 6 keer vergaderd. Belangrijke onderwerpen waren het jaarplan, de mkb-oproep voor ambitieuze MVO-doelstellingen, de toekomst van MVO Nederland na 2008, samenwerking met Samenleving&Bedrijf en de voorbereiding op samenwerking met IDH. De programmaraad vergaderde 2 keer, o.a. over de toekomst van MVO Nederland en over het jaarplan. Het team bestond uit 12 FTE. MVO@MVO Nederland MVO Nederland werkt via het project MVO&MVO Nederland aan het verduurzamen van de eigen organisatie. Als dienstverlenende organisatie zijn onze eigen MVO-speerpunten: - reductie van energie en CO2-uitstoot; - een zorgvuldig Arbo en personeelsbeleid; - duurzaam inkopen, door het toepassen van de nieuwe criteria op het gebied van duurzaam inkopen, opgesteld door SenterNovem (m.b.t. papier, catering, kantoorapparatuur, schoonmaak en elektra). In 2007 heeft het team van MVO Nederland trainingen gevolgd in projectmatig werken en communicatieve vaardigheden. MVO Nederland peilt regelmatig de werknemerstevredenheid en organiseert teambuilding-activiteiten. De CO2-uitstoot wordt gecompenseerd bij KlimaatNeutraal Groep. Medewerkers van MVO Nederland reizen bij voorkeur met het OV, de OV-fiets en Greenwheels. 8. Financiën Het jaar 2007 werd financieel afgesloten met een positief saldo van ruim 40.000. 9. Verwachtingen voor 2008 Inmiddels heeft het ministerie van Economische Zaken besloten de subsidie in 2008 eenmalig te verhogen naar 1,5 mln. Hierdoor kunnen we onze activiteiten uitbreiden, vooruitlopend op de structurele verhoging die door het kabinet is toegezegd vanaf 2009. In 2008 zullen het branche-, het regio- en het internationale programma verder worden uitgebouwd. Het IDH-programma wordt zeer waarschijnlijk onder verantwoordelijkheid van MVO Nederland uitgevoerd. Dit zal een sterk stimulerende invloed hebben op onze internationale activiteiten. Ook zal een koploperprogramma worden opgestart. In 2008 zullen we in onze programma s en in de communicatie met name veel aandacht gaan besteden aan de thema s verankering van MVO, duurzaam inkopen en ketenverantwoordelijkheid. Het overleg met Samenleving&Bedrijf zal naar verwachting leiden tot een vergaande integratie per 1 januari 2009. Voorts zullen voorbereidingen worden getroffen voor een intensivering van het partnerbeleid, waarbij partners ook gevraagd zullen worden een financiële bijdrage te gaan leveren. De communicatieactiviteiten worden geïntensiveerd en geprofessionaliseerd. Voorbereidingen worden getroffen voor een volgend grootschalig evenement in het voorjaar van 2009. En er is een campagne in voorbereiding om vanaf het najaar duurzaam inkopen bij het bedrijfsleven te stimuleren. 9
Door deze groei zal de totale bezetting van MVO Nederland, inclusief de medewerkers van IDH, gaan groeien naar ca 20 FTE. Utrecht, 26 juni 2008 10