EEN SCHOOL WAAR JEZUS LEEFT!

EEN SCHOOL WAAR JEZUS LEEFT! Schoolgids

2 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE VOORWOORD H1 EVANGELISCHE BASISSCHOOL DE OASE H2 ONZE UITGANGSPUNTEN H3 ONS ONDERWIJS H4 AANNAMEBELEID H5 BEGELEIDING H6 KWALITEIT H7 OUDERS H8 LEEFREGELS EN AFSPRAKEN H9 OPVANG H10 SAMENWERKING BIJLAGEN 2 3 Doel / Naam 4 Geschiedenis / Bevoegd gezag / Verbondenheid Evangelisch Basisonderwijs / Situering / Schoolgrootte 5 De basis / Visie op de school / Visie op het kind 6 Onderwijs in groep 1 en 2 / Onderwijs in groep 3 tot en met 8 / Werken met computers / Meer dan alleen maar kennis / Sponsorkind / Zelfstandig werken / Coöperatieve werkvormen / Burgerschapsvorming 9 Uitgangspunten / Voor het eerst op school / Leerplichtig / Aanmelding / Overstap van een andere school / Kinderen met een handicap / Kinderen met een beperking / Algemeen uitgangspunt 11 Leerlingenvolgsysteem / Entreetoets / Eindtoets / Interne begeleiding / Groepsplannen / Zorgteam / Verwijzing SBO / Zorgarrangementen / Overgang / Uitstroom VO / Veiligheid / Schoolmaatschappelijk werk 15 Zorgplan / Schoolplan / Inspectie / Tevredenheid 16 Ouderraad / Ouderbijdrage / Medezeggenschapsraad / Klachtenregeling / Gebedsgroep / Schoolverzuim / Verlof / Op tijd komen / Ziekte / Schoolverzuim 20 Gedragscode / Seksuele intimidatie / Pesten / Discriminatie / Kleding / Veiligheid / Geweld en agressie / Schorsing / Stimulerende middelen / Onze leefregels / Vertrouwenspersoon 24 Tussenschoolse Opvang / Buitenschoolse Opvang / Vervoerskostenregeling gemeente Almere / Wanneer er onverwacht geen school is / Verzekering 26 Onderwijsinstellingen Almere / Bestuurlijke organisaties / Werken met vrijwilligers / Sponsoring 28 Methodes en toetsen / Schoolplan 2012-2015 -

3 Voorwoord Doel Wat willen we bereiken met onze basisschool? Wij hebben een Evangelische basisschool opgericht omdat we het belangrijk vinden dat onderwijs zijn grondslag vindt in de Bijbel. Dit houdt in dat de Bijbelse normen en waarden heel het onderwijs beïnvloeden. Onze evangelische identiteit kenmerkt zich door het hebben van een persoonlijke relatie met Jezus Christus onze Heer, Heiland en Verlosser, met God de Vader en de Heilige Geest. Alle kinderen van God zijn, door hun relatie met Christus, verbonden in het universele lichaam van Christus. We willen daarom niet ik -gericht zijn. Hoewel we midden in de maatschappij staan, conformeren we ons niet aan die maatschappij: Gij geheel anders, gij hebt Christus leren kennen. (Efeze 4: 20). De school wil op een eigentijdse manier onderwijs geven en daarin aansluiten bij de geloofsopvoeding vanuit het gezin en de gemeente, zodat we de kinderen goed voorbereiden op het vervolgonderwijs en hun plaats in de samenleving. We werken daarom met een team van christenen die een persoonlijke relatie hebben met Jezus Christus. Bij het aannemen van ons personeel hebben we hierover een gesprek. Naam Onze school is in 2006 opgericht door de Stichting Evangelisch Onderwijs Almere. De vier beginletters van de naam van deze stichting vormen, in een andere volgorde, het woord OASE. Deze naam past bij de school, want we willen de kinderen een fijne, warme en rustige plek bieden, waar ze zich in alle rust kunnen voorbereiden op de tocht door het leven. Een oase biedt verkoelende schaduw van de bomen, helder fris water uit de bron en is ook een rustplaats voor mensen die elkaar onderweg ontmoeten in de hete woestijn.

4 H1 EVANGELISCHE BASISSCHOOL DE OASE Geschiedenis Op maandag 4 september 2006 gingen de deuren van Evangelische Basisschool (EBS) De Oase voor het eerst open. We begonnen met honderd kinderen; vier groepen in vier lokalen, met kinderen van groep 1 tot en met 8. Deze kinderen kwamen toen van ruim dertig verschillende scholen. Na vijf jaar als zelfstandige school ging EBS De Oase in 2011 verder als onderdeel van een nieuw bestuur: SVBO HAAL. Bevoegd gezag Onze school is onder deel van de Stichting Voor Bijbelgetrouw Onderwijs in Hilversum, Almere, Amersfoort en Leusden (SVBO HAAL). Onder deze stichting vallen ook Gereformeerde Basisschool De Waterspiegel in Almere en Evangelische Basisschool De Parel in Amersfoort. Samen met vijf gereformeerde basisschool en een stichting voor kinderopvang (KOALAH) vormt SVBO HAAL de HAAL-groep (www.haal.nl). Verbondenheid Evangelisch Basisonderwijs Als Evangelische Basisschool weten wij ons landelijk verbonden met een aantal andere Evangelische scholen die samen met het Platform Evangelisch Onderwijs Nederland (PEON) vormen (www.peon.nl). Situering Sinds 2012 is onze school gevestigd in de Bouwmeesterbuurt in Almere-Buiten. Het grootste deel van de kinderen komt echter dagelijks uit andere wijken van Almere naar onze school. Het schoolgebouw biedt veel mogelijkheden om onze visie op onderwijs en identiteit concreet vorm te geven. Schoolgrootte Onze school heeft ongeveer 130 kinderen verdeeld over acht leerjaren. We verwachten dat dit aantal de komende jaren zal toenemen. -

5 H2 ONZE UITGANGSPUNTEN De basis De basisschoolperiode is bij ons een tijd waarin de kinderen mogen leren leven als kind van God. Ze mogen ontdekken dat leven met Jezus gaaf is. Ze mogen veel leren en elkaar daarbij helpen. Leren vertrouwen doe je samen. Met wie durf je als ouder die verantwoordelijkheid te delen? De keuze voor een basisschool, is een keuze voor het Leven. Visie op het kind Ieder mens, dus ook elk kind, is een uniek schepsel dat zich naar eigen aard en aanleg moet kunnen ontwikkelen. Zo kan het uitgroeien tot een eigen persoonlijkheid, gericht op God onze Schepper en in nauwe en persoonlijke relatie met de Here Jezus, onze Verlosser. Wij zijn een school waar Jezus leeft, voor ouders die er bewust voor kiezen Jezus te volgen. Visie op de school EBS De Oase wil een schoolgemeenschap zijn waarbinnen ouders en kinderen, en het schoolteam in goede harmonie samenwerken. Het hoofddoel is om de kinderen Evangelisch Basisonderwijs te geven, naar de eisen van deze tijd, op zo n wijze dat recht gedaan wordt aan elk kind afzonderlijk en aan de groepen als geheel. Op basis van een herkenbare identiteit en een goed schoolconcept willen we goede resultaten behalen met behulp van moderne methodes, in een kind- en oudervriendelijke omgeving. Bij het onderwijs en bij de opvoeding dienen we er rekening mee te houden dat niet alle kinderen gelijk zijn. We moeten een open oor en oog hebben voor het belang van het individuele kind, met in achtneming van de mogelijkheden die we als school daarvoor in huis hebben. Het kind heeft behoefte aan wederkerigheid en om kennis, gevoelens en dergelijke met anderen te delen. Het kind is niet een op zichzelf gericht wezen, maar leeft samen met anderen.

6 H3 ONS ONDERWIJS Onderwijs in groep 1 en 2 In de onderbouw wordt er gewerkt vanuit thema s en hoeken. Hierbij wordt de taalontwikkeling gestimuleerd en ontwikkeld. Dagelijks zijn er activiteiten als zingen, vertellen, luisteren, spelen en creatief zijn. Hierbij worden tegelijkertijd sociale vaardigheden aangeleerd. Woordenschat en actief taalgebruik zijn belangrijk en worden deels aangeleerd via het lezen en voorlezen. Werken met computers Onze school is in het bezit van een netwerk met computers voor de verschillende groepen. Onze school is via deklas.nu3 aangesloten op internet. We gebruiken daarbij een filter die (voor kinderen) schadelijke informatie tegenhoudt. Kinderen leren op deze manier op school omgaan met alle moderne communicatiemiddelen. Er zijn per groep afspraken over het gebruik van de computers. Ook maken wij gebruik van het observatiesysteem KIJK! waarmee wij de ontwikkeling van het kind nauw kunnen volgen en het zo onderwijs op maat kunnen geven. Als ouder kunt u daarin een grote rol spelen door dagelijks met uw kind te lezen en/of voor te lezen. Voor spelen en bewegen is veel ruimte bij het buitenspelen. Eén keer per week is er gym in het speellokaal. Onderwijs in groep 3 tot en met 8 In groep 3 tot en met 8 wordt het onderwijs meer vakgericht en gaan we (verder) met lezen, schrijven, rekenen, taal, spelling en vakken als aardrijkskunde, biologie en geschiedenis. In alle groepen is er ruime aandacht voor gebed met, door en voor de kinderen. Tevens wordt gelezen of verteld uit de Bijbel en worden Bijbelse liedjes gezongen. Groepen 3 tot en met 8 krijgen één keer per week gymles in de gymzaal in de buurt van de school. Kinderen hebben hiervoor gymspullen nodig: gymschoenen voor gebruik alleen in de zaal, een shirtje en een broekje en dat alles in een handige tas. De gymkleren gaan na de gymles weer mee naar huis, zodat u de kleren kunt wassen. Meer dan alleen maar kennis De meeste tijd op school wordt besteed aan het onderwijs, maar er zijn ook feesten en vieringen. Als school besteden we extra aandacht aan de Christelijke feestdagen en organiseren jaarlijks met de kinderen één viering op een avond voor alle ouders. De andere feesten vieren we in de groep of met een aantal groepen samen in de ontmoetingsruimte. De viering van andere feesten, zoals bijvoorbeeld het pakjesfeest of de verjaardag van een kind of een juffrouw of meester, gebeurt in de eerste plaats in de klas. Alle activiteiten worden vooraf gepland en na overleg opgenomen in een jaaroverzicht. -

7 Sponsorkind Via de stichting Compassion heeft de school de financiële zorg voor een pleegkind opgenomen: Grover Pacara. Grover is geboren op 2 februari 2003 en woont in Bolivia. De kinderen kunnen elke week geld meenemen en in de spaarpot doen. Hiermee hopen we de kinderen bewust te maken feit dat er verschil is tussen arm en rijk en dat wij vanuit onze rijkdom met de armen mogen delen. Zelfstandig werken Door kinderen zelfstandig aan het werk te laten gaan, nadat ze instructie hebben gekregen, oefenen ze en leren ze zelf oplossingen te bedenken en meer actief betrokken te zijn bij wat ze leren en maken. Tijdens de instructie wordt rekening gehouden met de verschillende instructiebehoeften van de kinderen. Coöperatieve werkvormen We maken op De Oase gebruik van coöperatieve werkvormen. Hierbij leren alle kinderen tegelijk actief betrokken te zijn bij het leerproces op verschillende manieren. Leerlingen leren niet alleen van de groepsleerkracht, zij leren ook van elkaar. Leren samenwerken, zelfstandig werken en sociale vaardigheden zijn belangrijke onderdelen van coöperatief leren. geloofsovertuigingen voor anderen evenzeer van waarde zijn. In potentie creëert dit meer begrip voor andere religies dan wanneer je de waarde van religie niet persoonlijk hebt leren kennen. Vanuit dit uitgangspunt gaan we met name in de bovenbouw op zoek naar ontmoetingen binnen de samenleving om op die manier de kinderen te leren hoe ze binnen de maatschappij hun eigen plek kunnen krijgen. We zoeken naar evenwichtige verhouding tussen aanpassingsgerichtheid (zich voegen naar het algemeen belang, de gelden regels, de gemeenschap) en het leren kritisch en zelfstandig na te denken over de eigen gemeenschap(pen), de samenleving en de eigen rol daarin. Op onze school leren we de kinderen om navolgers te worden van Jezus. Jezus had ook oog voor de mensen in moeilijke omstandigheden. Als we dit vertalen naar onze tijd, dan zou dat bijzondere aandacht betekenen voor zwervers, daklozen, verslaafden en fraudeurs. Binnen onze visie op burgerschap willen werken aan de attitude om Jezus na te volgen. Burgerschapsvorming Onze school heeft er voor gekozen om de kinderen te onderwijzen binnen een eigen veilige setting vanuit de visie dat de opvoeding thuis ondersteund wordt door het onderwijs op school en in de kerkelijke gemeenten. Deze setting brengt met zich mee dat de kinderen op onze school nauwelijks natuurlijke ontmoetingen hebben met kinderen die een andere levensbeschouwing hebben. Daarom doen we aan burgerschapsvorming met bijzondere aandacht voor de relatie tussen eigenheid van onderwijs op basis van christelijke levensbeschouwing en als voorbereiding op het participeren in een plurale, multiculturele en multireligieuze samenleving. Juist omdat onze kinderen de waarde leren van het christelijke geloof, kunnen ze ook beseffen dat andere

8 Binnen onze school betrekken we kinderen actief bij de samenleving waar ze deel vanuit maken, zodat ze zich verantwoordelijk gaan voelen voor de wereld om hen heen. Dit begint al in hun eigen groep en wordt verder doorontwikkeld richting school en samenleving. Burgerschapskunde brengt onze jonge burgers basiskennis, vaardigheden en attitude bij die nodig zijn om een actieve rol te kunnen spelen in de eigen leefomgeving en in de samenleving. Het gaat er dus om dat leerlingen niet alleen verantwoordelijk leren zijn voor zichzelf maar ook voor hun omgeving en het algemeen belang. Democratie heeft een eigen blijk in het politieke stelsel; het maakt mogelijk dat iedere burger een bijdrage kan leveren aan bestuur van de samenleving. Binnen dit kader vinden we het belangrijk dat kinderen kennis krijgen van begrippen als: gelijkheidsbeginsel, vrijheidsbeginsel, mensenrechten en rechtssysteem. Daarnaast is het belangrijk voor de jonge burgers om democratische procedures (meerderheid, minderheid, parlementaire democratie) te leren kennen. Kinderen oefenen bij ons op school vaardigheden als informatie verwerken, de dialoog zoeken, debatteren en presenteren in een soort minidemocratie. Op deze manier wordt een attitude gevormd waar bij de begrippen: respect, vertrouwen, solidariteit en verantwoordelijkheid een plek krijgen. De jonge burger leert op school om z n eigen plek te verwerven en behouden binnen de samenleving waar hij/zij deelgenoot van is. -

9 H4 AANNAMEBELEID Uitgangspunt bij aanname Evangelische Basisschool De Oase is opgericht door ouders, die hun kind(eren) een veilige, herkenbare plek in het onderwijs wilden geven. Een plek, een school, waar Gods woord boven alles staat en de Bijbelse normen en waarden een grote rol hebben in het onderwijs op school. Om zo voor het kind die plek te kunnen bieden verwachten wij van ouders, dat zij er bewust voor kiezen in hun leven Jezus te volgen. Dit kenmerkt zich door het hebben van een persoonlijke relatie met Jezus Christus onze Heer, Heiland en Verlosser, met God de Vader en de Heilige Geest. Wij verwachten van ouders dat zij actief lid zijn van een Evangelische Gemeente of positief christelijke geloofsgemeenschap. Ouders onderschrijven de grondslag van EBS De Oase van harte en helpen deze mede gestalte te geven. Voor het eerst op school Ouders die een jonge kleuter hebben opgegeven voor groep 1, mogen voor de datum dat het kind vier jaar wordt, een paar ochtenden hun kleuter op school laten wennen. Een uitzondering hierop is als het kind in juni of juli 4 jaar wordt; we overleggen dan of het zinvol is om de kleuter nog te laten wennen voor de zomervakantie. Deze afweging gaat in onderling overleg met de collega van groep 1 en directie. De ouders worden hierover geïnformeerd. Kinderen van 4 jaar zijn nog niet leerplichtig. Wij verzoeken de ouders echter wel hun kind na de wenperiode hele dagen naar school te laten gaan en niet te verzuimen, dan alleen in overleg met de leerkracht. Leerplichtig Kinderen zijn leerplichtig vanaf de eerste dag van de maand nadat ze 5 zijn geworden. In principe geldt dat ze dan de hele week op school zijn, echter mogen ze tot maximaal 5 ½ uur per week verzuimen zonder geldige verklaring. Wederom geldt dat ouders dit doen in overleg met de leerkracht. Aanmelden nieuwe leerling groep 1 Voordat ouders een aanmeldingsformulier invullen, verwachten wij dat zij een informatieavond of een informatiegesprek hebben bijgewoond. Vervolgens wordt er eventueel contact opgenomen met het kinderdagverblijf of de speelzaal, waar het kind daarvoor is geweest. Uw kind kan pas worden toegelaten als het zindelijk is. Het is ook erg fijn als uw kind zelfstandig naar het toilet gaat. We raden u aan dit thuis te oefenen. Na akkoord voor plaatsing, neemt de leerkracht van groep 1 enkele maanden vooraf contact met u op voor het maken van een afspraak voor het komen wennen van uw kind. Al een kind op school Als u al een kind bij ons op school hebt volstaat vaak het invullen van het aanmeldingsformulier en het maken van een afspraak voor de wendagen. Indien wij dit nodig achten vragen wij u alsnog om een intakegesprek. Aanmelden nieuwe leerling van andere school Voor of na het invullen van het aanmeldingsformulier wordt er contact opgenomen met de andere school; dit verloopt via directie en de Intern Begeleider (IB-er). Hierbij worden aanvullende leerlingengegevens opgevraagd. Daarna komt er een toelatingsgesprek, hierna kan nog eventueel verdere informatie worden opgevraagd c.q.

10 ingewonnen. Vervolgens worden de gegevens besproken met directie, intern begeleider en de desbetreffende groepsleerkracht. Dit proces kan enige tijd duren. Na akkoord worden de ouders door de directie op de hoogte gesteld. desbetreffende leerling en of De Oase dit zal kunnen bieden. Toelating van kinderen met een rugzak en/of handicap Voor ouders of verzorgers van kinderen met een rugzak en/of handicap bestaat de mogelijkheid hun kind aan te melden op een reguliere basisschool door de wet Leerling Gebonden Financiering (LGF). Wanneer deze leerling geplaatst wordt, krijgt de school de bij deze plaatsing behorende financiën voor een aantal uren extra personele inzet en voor de realisatie van eventuele aanpassingen of aanschaf van specifieke materialen. Wanneer een leerling, die onder de wet LGF valt (de zogenaamde rugzakleerling), op De Oase wordt aangemeld, voert de directie en/of internbegeleider van de school een gesprek met de ouder(s)/verzorger(s) waarin de te nemen stappen worden doorgesproken om uiteindelijk een besluit te kunnen nemen of de leerling geplaatst kan worden. De opname van zo n leerling vraagt natuurlijk extra inzet en begeleiding van de leerkracht en de school. Algemeen uitgangspunt Belangrijk is altijd de vraag of we de nodige deskundigheid en begeleidingsmogelijkheden in huis hebben om het kind een verantwoorde onderwijsomgeving te bieden. Tevens wordt onder andere gekeken naar de situatie in de beoogde groep wat betreft groepsgrootte, aantal zorgleerlingen en de hanteerbaarheid van de te bieden zorg. Daarom zal steeds de vraag centraal moeten staan wat het beste is voor de -

11 H5 BEGELEIDING Leerlingenvolgsysteem Om de ontwikkeling van de leerlingen goed te kunnen volgen maken we gebruik van een leerlingvolgsysteem (LVS). De basis voor ons LVS is ParnasSys, een webbased systeem waarin onze administratie en het volgen van de kinderen zijn verenigd. In vier toetsperiodes worden landelijk genormeerde toetsen van het CITO afgenomen voor de vakgebieden rekenen-wiskunde, taalspelling, technisch en begrijpend lezen en woordenschat. Bij de kleuters worden vanaf eind groep 1 de lees - en rekenvoorwaarden getoetst. Verder worden er methodegebonden toetsen afgenomen die ons inzicht geven in de vorderingen van onze kinderen. Naast de aandacht voor de elementaire vaardigheden zoals lezen, rekenen en spellen vinden we ook de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen erg belangrijk. Voor de groepen 1 tot en met 8 gebruiken we hiervoor het observatieprogramma ZIEN, een onderdeel van ParnasSys, dat erop gericht is om de sociaalemotionele ontwikkeling van de leerlingen te volgen. Eindtoets De eindtoets wordt afgenomen in groep 8 begin februari. De hele week zijn de kinderen bezig met deze toets. In maart komt de uitslag binnen van de eindtoets. De behaalde score op de eindtoets is medebepalend voor het best passende type voortgezet onderwijs voor de leerling. De leerkracht bespreekt de uitkomst en het advies met de ouders. Interne begeleiding en ondersteuning Op school vervult de Intern Begeleider (IB'er) een spilfunctie als het gaat om de zorg voor de leerlingen. De IB'er coördineert en overziet de leerlingenzorg zoals toetsen, diagnose en hulp aan leerlingen. De leerresultaten en vorderingen van de leerlingen worden besproken in 4 groepsbesprekingen tussen leerkracht en Intern Begeleider. Zij kan de leerkracht eventueel begeleiden bij het verlenen van die hulp in de groep. Verder besteedt de IB'er tijd aan het toetsen van individuele leerlingen en overlegt zij met ouders en instanties buiten school. Voor groep 1 en 2 gebruiken we het kleutervolgsysteem KIJK!. KIJK! is een methode waarmee we de ontwikkeling van kinderen observeren en registreren. De registraties geven weer hoe de leerling zich ontwikkelt en of dit past bij de leeftijd. Door deze informatie kunnen we ons onderwijsaanbod aanpassen aan de ontwikkeling van de groep en het individuele kind. Entree-toets In mei wordt de entreetoets afgenomen bij groep 7. Deze toets wordt afgenomen gedurende verschillende dagdelen. Meerdere onderdelen van taal, rekenen en studievaardigheden worden getoetst. In groep 8 wordt op basis van de resultaten bepaald aan welke onderdelen er extra aandacht besteed moet worden.

12 Handelingsplannen Soms wordt er door de leerkracht, naar aanleiding van bijvoorbeeld het gedrag van een kind of op grond van het resultaat van een toets, bij een leerling een probleem gesignaleerd. Er wordt dan een handelingsplan opgesteld waarna een aantal weken met dit kind extra hulp wordt geboden of op een andere manier gewerkt gaat worden. De ouders worden hiervan op de hoogte gesteld. Leidt deze extra hulp niet tot het gewenste resultaat, dan wordt het vastgestelde traject gevolgd zoals afgesproken binnen de SLApo (Stichting Leerlingenzorg Almere - Primair Onderwijs). Een eerste mogelijkheid is om advies in te winnen bij externe deskundigen. Zij kunnen op school komen voor een consultatie en/of een observatie. Zorgteam Soms is het nodig dat deskundigen worden geraadpleegd over de zorg die wij hebben over een leerling. Er is ook een mogelijkheid om de leerling in te brengen in de bespreking van het Zorgteam op school. De schoolbegeleider, de maatschappelijk werker en de schoolverpleegkundige komen dan op De Oase om de leerkracht en IB'er te adviseren. Hiervoor wordt eerst de toestemming van de ouders gevraagd. Met de ouders wordt dit advies besproken. Doorverwijzing SBO In een enkele situatie zal een leerling worden doorverwezen naar het speciaal basisonderwijs. Wanneer op de reguliere basisschool onvoldoende ingespeeld kan worden op de specifieke onderwijsbehoeften van een een kind komt een verwijzing ter sprake. De verwijzing is altijd gebaseerd op een uitgebreid onderzoek naar de mogelijkheden van de leerling, verricht door de schoolbegeleidingsdienst of een andere gespecialiseerde instantie. LGF of rugzakje LGF is de afkorting van Leerling Gebonden Financiering. Wanneer er een specifieke diagnose wordt vastgesteld bij een leerling na uitgebreid onderzoek bestaat er voor ouders de - mogelijkheid om LGF aan te vragen. Deze vorm van extra financiële ondersteuning kan bij het REC Flevoland worden aangevraagd(www.recflevoland.nl). Het REC bepaalt of de leerling in aanmerking komt voor een rugzakje. Het kan zijn dat een leerling met een rugzakje op de reguliere basisschool verder begeleid kan worden. Dit gaat altijd eerst in overleg met de school. Ouders kunnen ook contact opnemen met Stichting Gewoon Anders in Almere. SGA begeleidt sinds 1997 leerlingen met een handicap of stoornis in het kader van de leerlinggebonden financiering (www.gewoonanders.nl). Contact school-ouders Minstens twee keer per jaar vinden er tienminutengesprekken plaats met de ouders. Alle ouders worden verwacht op gesprek rond het eerste rapport (november) en het tweede rapport (februari). Het gesprek naar aanleiding van het derde rapport in juni kan plaatsvinden op verzoek van de school of de ouders. Mocht er tussentijds overleg nodig zijn dan is dat altijd mogelijk. Wij vinden het heel belangrijk om samen te werken met de ouders in de zorg voor de kinderen. Overgang Af en toe komen we tot de conclusie dat, ondanks alle extra hulp en inzet, het voor de leerling toch beter is om het jaar nog een keer over te doen. Een jaar langer op de basisschool heeft naar onze mening alleen zin, wanneer ook echt verwacht mag worden dat dit beter voor de ontwikkeling van het kind is. Mocht van de noodzaak tot doubleren of een extra jaar in de onderbouw een vermoeden zijn, dan wordt dit eerst tussen

13 leerkracht en intern begeleider besproken. In het begin van de tweede helft van het schooljaar worden de ouders erbij betrokken. Niet alleen de leerresultaten, maar ook de sociaal- emotionele ontwikkeling van uw kind is bij het nemen van het besluit zeer belangrijk. Wordt dit niet verwacht, dan kan ook besloten worden tot het volgen van een eigen leerlijn en werkt het kind gedurende een aantal jaren daaraan in eigen tempo. Dit moet wel onderbouwd worden door een Psychologisch Onderzoek; uiteraard na kennisgeving aan en met de toestemming van de ouders. Het is mogelijk dat leerlingen al aan de leerstof van een volgend leerjaar toe zijn.is dit bij meerdere vak- en vormingsgebieden het geval, dan is het mogelijk dat een leerling in een hogere groep geplaatst wordt na intensief overleg met de ouders. Ook hierbij is de sociaal-emotionele ontwikkeling van het kind een belangrijke basis zijn voor het besluit. Uitstroomgegevens groep 8 Om de kwaliteit van ons onderwijs te peilen worden onze leerlingen vergeleken met leerlingen van andere basisscholen. Landelijk genormeerde toetsen zoals de CITO-eindtoets worden hiervoor gebruikt. In dat overzicht ziet u de uitstroom en de Citoscores van de laatste drie groepen 8 naar de verschillende vormen van Voortgezet Onderwijs: Bij het lezen van de onderstaande gegevens moet u wel weten dat het aantal uitstroom leerlingen erg klein is en dat de score van 1 leerling al een groot verschil maakt in een gemiddelde zowel naar boven als naar beneden. De Cito scores en de uitstroom gegevens van groep 8 kunt u vinden in onze informatiegids en op de website. Veiligheid De kinderen moeten zich veilig voelen op school. Daarbij zijn de begrippen 'orde' 'regelmaat' en 'rust' van groot belang. De school heeft daarom de volgende maatregelen genomen: De school wil een open school zijn voor de ouders. Als er iets is, wacht er niet te lang mee om het door te geven aan de groepsleerkracht Voor schooltijd en tijdens pauzes is er pleinwacht door teamleden en ouders. Binnen de school zijn duidelijke afspraken en regels. In de school is een ontruimingsplan in geval van brand of bij andere calamiteiten. De school heeft een regeling getroffen ter voorkoming van ongewenste intimiteiten. Alle betrokkenen bij de school kunnen zich wenden tot de vertrouwenspersoon van de school. Op de school is een pestprotocol aanwezig.

14 Schoolmaatschappelijk werk U kunt terecht bij het schoolmaatschappelijk werk met allerlei vragen rondom de sociaalemotionele en de gedragsmatige ontwikkeling van uw kind. Wanneer u daarover met de schoolmaatschappelijk werkster van onze school wilt praten kan dat. Haar naam is Mw. Barrie Modderman en is telefonisch bereikbaar op 06-14207756. We houden u op de hoogte van de spreekuren die eens per maand gehouden worden op school. Schoolmaatschappelijk werk houdt het volgende in: schoolmaatschappelijk werk ondersteunt de onderwijsleersituatie schoolmaatschappelijk werk verbreedt de leerlingenzorg op scholen op de gebieden preventie en hulpverlening schoolmaatschappelijk vervult een brugfunctie tussen kind, ouders, school en (jeugd)zorginstellingen Schoolmaatschappelijk werk is een onafhankelijke functie en valt niet binnen de organisatie van de school. De schoolmaatschappelijk werker is dus geen lid van het team. -

15 H6 KWALITEIT Zorgplan In het Zorgplan wordt het beleid rond zorg en zorgstructuur breed beschreven om dit goed te kunnen bewaken en verbeteren. Dit zorgplan is een onderdeel van onze samenwerking met Zorgfederatie Kompas. Samen met hen geven we op een handelingsgerichte manier vorm aan de begeleiding van de kinderen. Het Zorgplan ligt op onze school ter inzage. Schoolplan Het Schoolplan is een planningsdocument en een kwaliteitsdocument. Het vormt een vertrekpunt tot meetbare kwaliteitsverbetering en een verantwoordingsdocument richting inspectie, bestuur, ouders en andere betrokkenen. Binnen het gezamenlijke schoolplan van de scholen van de HAAL-groep heeft onze school een eigen ontwikkelingrichting gekozen. U vindt onze uitwerking van het schoolplan als bijlage achterin deze schoolgids. Inspectie De inspectie heeft vertrouwen in de kwaliteit van onze school. We hebben van hen een belangrijk aandeel gekregen in het monitoren van de resultaten en de schoolontwikkeling. Middels persoonlijke doelen voor de kinderen en het analyseren van de toetsgegevens kijken we kritisch of de kinderen de resultaten halen die bij hen passen. Zo nodig passen we ons onderwijs hierop aan. Tevredenheid Een anderen manieren op de kwaliteit te monitoren is het houden van tevredenheidspeilingen. In ieder geval om het jaar wordt een tevredenheidspeiling gehouden onder alle ouders, alle collega s en twintig kinderen van de bovenbouw. De uitkomsten van deze tevredenheidspeiling gebruiken we om ons beleid en onze werkwijze te verbeteren.

16 H7 OUDERS De ouderraad De taken van de ouderraad (OR) luiden in het kort: het betrekken van ouders bij het schoolgebeuren; het hulp bieden bij bijzondere lesprogramma s en projecten; het in overleg met en onder verantwoordelijkheid van de school, organiseren van binnen- en buitenschoolse activiteiten, zoals vermeld in het jaarplan. De nieuwe leden van de OR worden in de nieuwsbrief bekend gemaakt. Ouderbijdrage Ieder cursusjaar krijgt u een verzoek van de ouderraad om de ouderbijdrage voor uw kind of kinderen te betalen. Deze bijdrage is niet wettelijk verplicht. We vragen deze bijdrage van u om met dit geld alle bijzondere activiteiten te kunnen betalen. In het bedrag van de ouderbijdrage zit b.v. het geld voor het schoolreisje en de boodschappen voor de vieringen. Kortom de dingen, die school leuker maken. Voor het kamp van groep 8 wordt daarnaast een extra bijdrage gevraagd. U krijgt in het begin van het schooljaar een brief van de Ouderraad, waarin de ouderbijdrage wordt toegelicht en het voor dat jaar vastgestelde bedrag wordt vermeld. De hoogte van de ouderbijdrage wordt jaarlijks vastgesteld in overleg met de medezeggenschapsraad en is te vinden in de informatiegids. Indien u de ouderbijdrage wegens omstandigheden niet kan betalen, dan is er de mogelijkheid om bij de sociale dienst hier subsidie voor aan te vragen; de zogenaamde kwijtschelding en reductieregeling (http://www.ouders.net/gratis-downloads/69- ouderbijdrage.html). Wij helpen u graag bij het invullen van de benodigde formulieren. Mocht het dan alsnog een probleem zijn voor u, neem dan alstublieft contact met de schoolleiding. In een persoonlijk gesprek kan er worden gezocht naar een oplossing. - De medezeggenschapsraad Er is op school de mogelijkheid voor ouders en teamleden mee te denken met de plannen van ons bestuur, door zitting te nemen in de medezeggenschapsraad (MR). De MR houdt zich bezig met alle zaken de school betreffende en werkt volgens het reglement dat een uitvloeisel is van de Wet op de Medezeggenschap van 2004. In dit reglement zijn tal van zaken geregeld: wie lid kan worden, de samenstelling, verkiezing van leden, functieverdeling van leden en de verdeling van bevoegdheden en taken van de MR. Vooral de laatste paragraaf is een belangrijke. Hierin staat verwoord dat het bevoegd gezag ten aanzien van een aantal zaken geen besluit kan nemen zonder daar eerst de MR over te raadplegen. Soms is een advies vereist, dan weer instemming. De MR vergadert met de directie over zaken die door het bestuur worden aangedragen. De MR kan ook zelf onderwerpen ter bespreking aandragen. De verslagen van de vergaderingen en het reglement MR liggen op school ter inzage. De namen van nieuwe leden van de MR worden bekendgemaakt in onze nieuwsbrief. Klachtenregeling Als school vinden we het belangrijk dat u uw opmerkingen klachten ergens kwijt kunt. Als u ergens niet tevreden over bent, gaat u in de eerste plaats naar de persoon die daar direct bij betrokken is. Als het probleem niet is opgelost,

17 kan de opmerking of klacht worden voorgelegd aan: IB-er (alleen leerling-zaken) Directie College van bestuur Het bestuur is aangesloten bij de landelijke Klachtencommissie voor het gereformeerd onderwijs. Mocht de interne procedure (tot een oplossing komen binnen school) geen resultaat opleveren, dan kunt u zich wenden tot de externe vertrouwenspersoon (VP) die speciaal voor school is aangesteld. Soms is het lastig om te zien welke weg bij een klacht of opmerking het beste bewandeld kan worden. Daarom hebben we in school een contactpersoon aangesteld die u daarbij wil helpen. De contactpersoon (CP) luistert naar u en gaat met u na wat u in uw geval het beste kunt doen. Als het nodig is, brengt de contactpersoon u in contact met de vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon is een onafhankelijke partij die zo nodig kan helpen bij het formuleren van een klacht. De klacht moet worden ingediend bij het Algemeen Bestuur of rechtstreeks bij de Klachtencommissie. Wanneer de klacht om mogelijk strafbare feiten gaat, kan de vertrouwenspersoon u steunen bij het doen van aangifte bij politie en justitie. Overigens hebben personeelsleden van school (en ook de contactpersoon) meldplicht en heeft het bevoegd gezag (Algemeen bestuur) aangifteplicht wanneer er vermoeden is van een seksueel misdrijf. De volledige klachtenregeling (met een toelichting erbij) is op school in te zien. De regeling staat ook op de website van HAAL (www.haal.nl). Daarnaast is er in verband met de kwetsbaarheid van sommige zaken, de mogelijkheid om bij de contactpersoon of bij de vertrouwenspersoon een exemplaar van de klachtenregeling aan te vragen. De adresgegevens van de contactpersoon en van de vertrouwenspersoon staan vermeld in de bijlage van de schoolgids. Elke jaar krijgen de kinderen een folder, waarin het werk van de contactpersoon wordt uitgelegd. Gebedsgroep Elke maandagochtend van 8.30-9.00 uur wordt er door ouders gebeden voor de school, de kinderen, het team, activiteiten van die week en ander zaken die van belang zijn. Op deze manier kunnen de ouders ook betrokken zijn bij het welzijn van de school en de kinderen. Deelname is vrijblijvend en iedereen is van harte welkom om mee te doen. Schoolverzuim Ongeoorloofd verzuim komt de laatste jaren op onze school niet of nauwelijks voor. De maatregelen, die we als school hanteren zijn: Preventieve maatregelen In alle groepen wordt elke dag de presentielijst ingevuld. Bij afwezigheid wordt nagegaan of de leerling geoorloofd afwezig is. Bij ongeoorloofd verzuim neemt de directie zo mogelijk nog dezelfde dag contact op met de ouders/verzorgers van het betreffende kind, met als doel om het verzuim ongedaan te maken. Als het verzuim langer dan een dag duurt, worden de maatregelen m.b.t. ongeoorloofd verzuim van kracht. Ongeoorloofd verzuim Als een kind ongeoorloofd afwezig is, wordt er na gegaan wat de oorzaak is. Betreft het een oorzaak die op school ligt, dan wordt er alles aan gedaan om het knelpunt weg te nemen. Ligt de oorzaak buiten school, dan wordt de leerplichtambtenaar van de gemeente ingeschakeld. De school, de ouders/verzorgers en de leerplichtambtenaar proberen tot een oplossing te komen.

18 Geoorloofd verzuim Als uw kind 4 jaar is, mag het naar school. Omdat kinderen veel indrukken op doen en niet altijd hele dagen op school volhouden, kunt u in overleg met de juf uw kind bepaalde momenten thuis houden. Vanaf zijn/haar 5e verjaardag is het kind leerplichtig. Tot uw kind zes jaar wordt, mag u uw kind 5 uren per week thuis houden. Dat is natuurlijk niet wenselijk, maar als u het echt noodzakelijk vindt, kan het. Als u uw kind meer uren per week wilt thuis houden, dan heeft u speciale toestemming van de locatiedirecteur nodig. Dat kan ook maximaal voor 5 uren. Totaal komt dat dus neer op 10 uren per week. U moet dat wel bespreken met de school. Is uw kind 6 jaar, dan geldt dit niet meer. Extra vrij: Scholen moeten kinderen vrij geven voor de dagen waarop ze vanwege geloofs- of levensovertuiging niet op school kunnen zijn. Dat geldt ook voor dagen met belangrijke familieverplichtingen, zoals begrafenis of huwelijk. Vakantie U moet zich houden aan de vastgestelde schoolvakanties. Dat geldt ook voor wintersportvakanties of bezoek van buitenlandse kinderen aan hun eigen land. In heel bijzondere gevallen mag de directeur een leerling vrij geven om met zijn ouders op vakantie te gaan. Dat mag hoog één keer per jaar, voor een periode van ten hoogste 10 dagen. Dat geldt alleen voor ouders die door hun beroep niet in de schoolvakanties op vakantie kunnen nemen. U moet dan en verklaring van uw werkgever laten zien waaruit blijkt dat u niet op een ander moment met vakantie kunt. De directeur mag geen toestemming geven als het gaat om de eerste twee weken na de grote vakantie. Verlof Ieder schooljaar zijn er vragen over verlof, vragen om verlenging van vakanties, over de leerplichtige leeftijd, de partiële leerplicht en dergelijke. Wat zijn de spelregels en wat is er mogelijk met de verlofregeling? Hieronder de hoofdpunten uit de gemeentelijke richtlijnen. Verlof om op vakantie te gaan buiten de reguliere vakanties, kan uitsluitend als het op grond van de specifieke aard van het beroep van één van de ouders niet mogelijk is om in de schoolvakanties op vakantie te gaan. Aanvragen dienen minstens 2 maanden van te voren ingeleverd te worden! Voorbeelden zijn: beroepen in de agrarische en toeristische sector. Verlof is mogelijk als uw kind mee moet doen aan een verplichting gebaseerd op een bepaalde godsdienst of levensovertuiging; dit moet minstens 2 dagen tevoren gemeld (1 dag verlof). Verder is verlof mogelijk bij belangrijke omstandigheden: een huwelijk van familie t/m de 3e graad van het kind (ouders, (over)groot- ouders, broers/zusters, ooms/tantes in de eigen woonplaats 1 dag; buiten de eigen woonplaats max. 2 dagen; een 12½ -, 25-, 40-, 50- en 60-jarig huwelijksjubileum van ouders of grootouders in de eigen woonplaats één dag, daarbuiten max. twee dagen; een 25- en 40-jarig ambtsjubileum van (groot)ouders, gezinsuitbreiding of verhuizing: max. één dag; ernstige ziekte van ouders (groot)ouders, broers of zusters: in overleg met de school; overlijden (incl. begrafenis/crematie) van ouders: max. vier dagen; overlijden van grootouders, broers of zusters: max. twee dagen; overlijden van (bet)overgrootouders, (oud)ooms, (oud)tantes, neven en nichten (3e en 4e graad): max. één dag. Bij het toekennen van het verlof (en bijvoorbeeld de vraag om welke familiegraad het gaat) wordt er gerekend vanuit het kind. Tevens is belangrijk waar de reden van het verlof plaats vindt. Voor belangrijke omstandigheden buiten Nederland gelden andere termijnen. De directie beslist over de geldigheid van de aanvraag voor het verlof tot en met 10 schooldagen. De directie dient zich hierbij te -

19 houden aan dezelfde richtlijnen als de leerplichtambtenaar. Wat te doen bij onverwacht verzuim (ziekte)? Wilt u bij onverwacht verzuim (ziekte) bellen van 7.50-8.20 uur naar school? Op de maandag- en vrijdagochtend houdt het team een weekopening en - sluiting en vragen we u om op andere tijden te bellen namelijk van 7.45 uur 8.00 uur en van 8.20-8.30 uur. Op tijd komen! Op tijd aanwezig zijn is voor ons allen belangrijk. Om 8.20 uur gaan de deuren open. Uw kind kan dan rustig jas en tas weghangen en in de klas gaan zitten. Zo kan de leerkracht om 8.30 uur met het lesprogramma beginnen. Het is bijzonder storend als iemand te laat binnenkomt. De leerkracht en de groep die dan midden in gebed, Bijbels verhaal, instructie etc.. zijn, worden volledig verstoord. Vaak te laat komen kan als ongeoorloofd verzuim aangemerkt worden. Het wordt dan gemeld bij de leerplichtambtenaar. Let u erop dat uw kind dus op tijd in de klas zit! Ook wordt u dringend verzocht niet in de gangen te blijven staan praten. Ook dat is storend voor de leerkracht en de groep, die dan inmiddels met het lesprogramma zijn begonnen. voeren het hele schooljaar wettelijke controles uit. Vrijstelling van het onderwijs Het bevoegd gezag kan voor individuele leerlingen een bepaalde vrijstelling van lessen mogelijk maken. We noemen de volgende gevallen: Voor jonge, niet leerplichtige leerlingen voor wie het nog te zwaar is de hele dag op school te zijn. Voor leerlingen die deels de basisschool volgen en deels speciaal onderwijs. Wanneer een leerling op medische indicatie een bepaalde les niet kan of mag volgen (zwemmen, gymnastiek, handvaardigheid), zal hij / zij een vervangend programma op school moeten volgen. Ongeoorloofd schoolverzuim Het blijkt dat kinderen die veel afwezig zijn op school of die regelmatig spijbelen grote kans hebben achterstand op te lopen die later niet meer in te halen is. Het beleid van de gemeente is dan ook dat alle meldingen van ongeoorloofd schoolverzuim worden gecontroleerd. Vaak is er iets aan de hand waardoor dit verzuim plaatsvindt. Na gesprekken zijn we meestal nog in staat om de kinderen tijdig bij te sturen, achteraf vaak tot volle tevredenheid van de kinderen zelf, hun ouders en de school. De directeuren van de scholen zullen ook dit schooljaar weer alle verzuim doorgeven aan de leerplichtambtenaar. Bij ongeoorloofd verzuim zal Proces Verbaal worden opgemaakt. De leerplichtambtenaren

20 H8 LEEFREGELS EN AFSPRAKEN De gedragscode Wat verwachten wij van onze leerlingen, ouders en personeel? Hoe gaan wij met elkaar om? Hieronder enkele punten uit de gedragscode, zoals die door het bestuur zijn vastgesteld. Seksuele intimidatie Van iedereen binnen de school verwachten wij een passende, professionele omgang met elkaar. Dit betekent dat geen enkele vorm van seksuele intimidatie of misbruik tussen personeel en leerlingen en tussen leerlingen onderling getolereerd wordt. Pesten Pesten op scholen is een ingewikkeld probleem. Het betekent dan ook dat onze school het onderwerp pesten en met name het voorkomen ervan serieus aanpakt. Het is daarbij van het grootste belang dat iedereen, leerlingen, ouders en personeel pesten als een bedreiging zien en bereid zijn pesten te voorkomen en/of te bestrijden. Er is een pestprotocol op school. Discriminatie Op onze school komen leerlingen, ouders en personeelsleden mogelijk in aanraking met leerlingen, ouders en collega s die een andere visie op levensovertuiging, een andere geaardheid, een andere huidskleur, andere gewoontes, andere mogelijkheden enz. hebben. De school verwacht dat een ieder zich onthoudt van een discriminerende houding of discriminerende taal en op positieve wijze reageert op de veelkleurigheid binnen Gods Schepping. Kleding Op school gaan wij zo gekleed, dat onze kleding geen discriminatie uitstraalt of uitdagend is. Leerlingenbeleid en veiligheid Op school willen we zorgdragen voor een veilige omgeving voor alle kinderen en medewerkers. Een structurele aanpak is in de eerste plaats gericht op leerlingen en gaat uit van drie strategieën. Deze kunnen niet los van elkaar worden gezien. Bevorderen van een sociaal klimaat. Leerlingen voelen zich thuis op scholen, waar de leerkracht hen serieus neemt, met respect behandelt en blijft accepteren. Ook waarderen zij het als leraren gezag uitoefenen en duidelijke gedragsregels hanteren. Intensieve begeleiding van kinderen met gedragsproblemen. Als leerlingen zich lastig(er) gaan gedragen, is het goed om actief in te grijpen en niet af te wachten tot dit gedrag vanzelf overdrijft. Juist adequaat reageren kan voorkomen dat problemen ernstiger worden. Inspringen op acute situaties. Als zich ernstige incidenten voordoen, moet hierop onmiddellijk worden ingesprongen door de leerkracht, de directie, het schoolteam of eventueel externe instanties zoals de jeugdhulpverlening. Daarbij zijn duidelijke en soms ook harde maatregelen nodig. Datzelfde geldt voor situaties waarin probleemleerlingen hardnekkig volharden in agressief en gewelddadig gedrag. Ongewenst gedrag moet duidelijk worden afgekeurd zonder dat het kind wordt afgewezen. We hopen dat er op onze school geen leerlingen behoeven te worden verwijderd voor kortere of lange termijn, maar in sommige situaties is het voor de leerling en de school beter. Een leerling die de rust of veiligheid op school ernstig verstoort, kan worden verwijderd. Het moet gaan om herhaald wangedrag, dat onmiskenbaar een negatieve invloed heeft op andere leerlingen en een goede gang van zaken ernstig belemmert. Hierbij hanteren we het beleid leerlingenbeleid en veiligheid dat binnen de HAAL-scholen is vastgesteld. De volledige regeling is de te downloaden via www.haal.nl -

21 Geweld en agressie Op verschillende manieren kan de school in aanraking komen met agressie en geweld: Het kind kan bedreigd worden door geweld en agressie in eigen omgeving. Het kind kan zich gewelddadig of agressief uiten naar anderen. Ouders die zich gewelddadig of agressief naar school toe gedragen. Een leerkracht gedraagt zich gewelddadig of agressief. Onder geweld en agressie verstaan we het gebruik van lichamelijk geweld zoals slaan en schoppen het gebruik verbaal geweld zoals schelden, en persoonlijke beledigende taal. De school is tegen het gebruik van geweld en agressie en zal als zich dat voordoet zich hier ook met maatregelen tegen verzetten. Als geconstateerd wordt dat een kind te maken heeft met een situatie in de thuissituatie waarin geweld en agressie worden gebruikt, dan zal de school dit melden aan de vertrouwenspersoon van de school. In overleg met de VP zal besloten worden het meld- en adviespunt kindermishandeling in te schakelen. Als een kind zich bij herhaling gewelddadig of agressief uit, is een leerkracht verplicht dit te melden in het schoolteam. Daar zullen afspraken gemaakt worden over eventueel te nemen maatregelen naar aanleiding van de ernst van de situatie. Wat wel en niet toelaatbaar is in deze situatie staat omschreven in de gedragscode van de school. Als ouders zich gewelddadig of agressief naar school toe gedragen meldt de leerkracht dit in elk geval aan de locatiedirecteur en de vertrouwenspersoon. In overleg zullen die gepaste maatregelen nemen om herhaling te voorkomen. In het geval dat er strafbare handelingen hebben plaatsgevonden wordt een aanklacht bij de politie ingediend. Als er klachten komen over gewelddadig of agressief gedrag van een leerkracht ten opzichte van een kind, ouders of collega s, dan wordt dit aangemeld bij de contactpersoon of de vertrouwenspersoon. In overleg met de school worden gepaste maatregelen genomen. Indien daar aanleiding voor is wordt aangifte bij de politie gedaan. Alle HAAL-scholen gebruiken het protocol leerlingenbeleid en veiligheid waarin duidelijk is vastgesteld hoe de school handelt in voorkomende gevallen. Protocol Wangedrag en schorsing Als een leerling zich meerdere malen misdraagt, en er ondanks gesprekken en afspraken met ouders en directie geen verbetering is opgetreden, zal de school eventueel tot schorsing van de des betreffende leerling kunnen overgaan. Gebruik van stimulerende middelen Het gebruik van stimulerende middelen (drugs, alcohol) is op het terrein van de school niet toegestaan. Ook het handelen in stimulerende middelen op het terrein van de school is niet toegestaan. Op schoolkamp, schoolreis en excursies gelden deze regels evenzo. Onze school is een rookvrije school. Meldcode kindermishandeling Als school hebben we een verantwoordelijkheid voor het welzijn van de kinderen. Onze betrokkenheid bij de kinderen gaat daarin verder dan alleen de schoolsituatie. Om deze betrokkenheid goed vorm te geven gebruiken we een protocol, namelijk een meldcode voor kindermishandeling, huiselijk geweld, opvoedingsproblemen en gedragsproblematiek. We sluiten daarbij aan bij de richtlijnen die binnen het basisonderwijs in Almere worden gehanteerd. De meldcode gaat uit van vijf B s: Bekijken, Bespreken, Begeleiden, Beoordelen, Beslissen. Anders gezegd: wanneer wij zorgen hebben rond wat we zien, bespreken wij deze binnen het team en met de ouders. We bieden advies in het indien nodig vinden van begeleiding. Wanneer de zorgen blijven bestaan kan het zijn dat wij ons genoodzaakt zien een melding te doen bij het meldpunt kindermishandeling (AMK). De meldcode is door ouders in te zien op school.

22 Onze leefregels Praktische regels voor de kinderen, richtlijnen voor de ouders We betrekken elkaar bij de groep waar we in zitten en zorgen voor elkaar. Alle kinderen moeten met plezier naar school kunnen gaan. We gaan voorzichtig om met alle materialen van school. We zijn zuinig op de materialen en houden onze klas netjes. Er wordt niet gevloekt en we gebruiken geen schuttingtaal. We spelen op het plein, fietsen doen we buiten het plein.. Rommel gooien we in een bak, niet op het plein of in de tuin en papier gooien we in de doos voor papier. We plakken geen stickers en schrijven niet op muren en dergelijke We gaan rustig naar binnen, hollen en schreeuwen niet in school en zijn niet zonder toestemming alleen in de klas. - Fruit eten In de pauze kunnen we iets drinken en/of eten, maar we snoepen niet en we eten op school geen kauwgom. Wanneer sommige kinderen van huis een mobiele telefoon mee krijgen, geven ze die s morgens aan de groepsleerkracht. Het wordt afgeraden een walk-man, Ipod, Mp3-speler of spelletjescomputer en ander kwetsbaar of duur speelgoed mee naar school te nemen.. De school stelt zich niet aansprakelijk voor verlies en beschadiging van meegenomen zaken als een mobieltje, walkman, Ipod, Mp3-speler, spelletjescomputer en ander kwetsbaar of duur speelgoed. Het wordt aanbevolen om ook iets van eten, fruit en/ of melk mee naar school te geven voor in de eerste pauze. De kinderen mogen dit in de klas opdrinken of opeten. Vooral voor de jonge kinderen is het wel prettig als u de verpakking van het eten of drinken van een naam voorziet. Limonade en ander zoet of prikkelend drinken wordt sterk afgeraden (i.v.m. het voorkomen van tandziektes). Kleding (vooral m.b.t. groep 1 en 2) Mooi zijn is fijn, maar kan op school, speciaal in de onderbouw, voor uw kind een belemmering zijn bij het spelen en werken. We denken hierbij aan verven, kleien, spelen in de zandbak en watertafel. Op school gebruiken we, ter bescherming van de kleding, schorten.

23 Wilt u erop letten dat uw kind in de onderbouwgroep tijdens de dagen waarop er gymnastiek is, kleding draagt die gemakkelijk is bij het omkleden? Dit bespaart de leerkracht veel tijd. Het is ook handig om bepaalde kledingstukken te voorzien van een naam, want er blijft nog wel eens wat liggen op school. Laarzen In ons vochtige klimaat komt het nogal eens voor dat kinderen laarzen dragen. Wilt u de laarzen voorzien van een naam en een paar pantoffels meegeven? Verjaardagen Het spreekt vanzelf dat er op school aandacht wordt besteed aan de verjaardag van uw kind. In de regel gebeurt dit door middel van een traktatie. Wanneer kinderen trakteren, vinden we het fijn als dit een gezonde lekkernij is. Mailboxen kinderen De kinderen van groep 7 en 8 kunnen gebruik maken van email en krijgen dan een emailadres via school. De mailboxen kunnen door de leerkrachten gecontroleerd worden. De kinderen zijn hiervan op de hoogte. De ICT-er stuurt dit aan. Mochten er grof of seksueel taalgebruik in voor komen, wordt dit gemeld in het team. Er volgt een gesprek met de betrokken leerlingen en ouders worden ervan op de hoogte gebracht. In geval van (email)pesten, gelden de zelfde regels. Kinderen kunnen er ook voor kiezen een briefje (voorzien van de naam van de afzender) in de brievenbus bij de ingang van de school te doen. Privé e-mailadressen van kinderen mogen op school niet worden gebruikt.

24 H9 OPVANG Tussenschoolse opvang De tussenschoolse opvang (TSO) wordt onder verantwoordelijkheid van de school georganiseerd door ouders. In principe blijven alle kinderen tussen de middag over. De kosten hiervoor worden per jaar vastgesteld en deze zijn te vinden in de informatiegids. Het betalen van de bijdrage voor de tussenschoolse opvang is voorwaarde om gebruik te kunnen maken van het overblijven. Ouders die meehelpen met overblijven ontvangen hiervoor een vrijwilligersvergoeding. Wij verwachten van u als ouders dat u uw kinderen brood en drinken meegeeft. Voor de kleine pauze graag een klein tussendoortje (fruit en een pakje drinken). In de grote pauze is er tijd om uitgebreider te drinken en te eten. Buitenschoolse opvang Op grond van de wettelijke verplichting heeft De Oase buitenschoolse opvang (BSO) geregeld voor ouders die daaraan behoefte hebben. De Oase heeft hiertoe een overeenkomst gesloten met LevTov, die christelijke opvang verzorgt op alle dagen van de week. De identiteit sluit aan bij die van De Oase. LevTov verzorgt kleinschalige opvang en is gehuisvest in de Waterwijk in Almere. Het vervoer van school naar de opvang v.v. verzorgt LevTov en is bij de prijs inbegrepen. LevTov is ingeschreven in het Landelijk Register Kinderopvang (LRK), waardoor ouders in aanmerking kunnen komen voor kinderopvangtoeslag. Hoeveel die bedraagt is uit te rekenen op de site www.toeslagen.nl. - Geïnteresseerde ouders kunnen voor meer informatie of voor een maatwerk-offerte rechtstreeks contact opnemen met LevTov via info@levtov.nl of telefonisch: 06-155 88 007. Uiteraard zijn ouders vrij om voor een andere BSO-aanbieder te kiezen. Vervoerskostenvergoeding Almere Om in aanmerking te komen voor leerlingenvervoer of voor een vergoeding van vervoerskosten, moet de school zich op minimaal 6 km. afstand van het huis van de leerling bevinden. De afstand wordt gemeten door uit te gaan van de voor de kinderen kortste en veilig begaanbare route en in Almere is dat meestal het fietspad. De regeling is bovendien gebonden aan uw inkomen. Heeft u vragen? U kunt bellen met de afdeling Leerlingzaken (op werkdagen bereikbaar tussen 8.30 en 16.00 uur) op telefoonnummer 036-527 7773. Voor de tegemoetkoming van het leerlingenvervoer kunt u bellen op werkdagen tussen 8.30 en 16.00 uur naar 036-527 7677. Wanneer er (onverwacht) geen school is De school doet er alles aan om er voor te zorgen dat bij afwezigheid of ziekte van een leerkracht de kinderen gewoon naar school blijven gaan. Toch kan het in bijzondere gevallen gebeuren dat opvang niet mogelijk is. In die situatie zijn de kinderen vrij. Ouders worden hiervan zo snel mogelijk op de hoogte gesteld. Verzekering Via het L.V.G.S./besturenraad heeft het bestuur voor de school een aansprakelijkheid verzekering afgesloten. Deze verzekering dekt de aansprakelijkheid van schoolbestuurders, personeelsleden en ouderparticipanten voor zover zij handelen als bestuurder, personeelslid of ouder (bijv. als overblijfmoeder, leesmoeder, begeleider tijdens een schoolreisje enz.). De kinderen zijn niet verzekerd. Wanneer een leerling schade veroorzaakt en daarvoor aansprakelijk is, valt dit niet onder de aansprakelijkheid verzekering van de school. De schade kan worden verhaald op de ouder(s) van het schadeveroorzakende kind. De meeste ouders hebben hiervoor een gezins-wa- verzekering

afgesloten. De schade wordt wel door de school aansprakelijkheid verzekering gedekt, wanneer schade (mede) te wijten is aan nalatigheid van bijvoorbeeld een pleinwacht. Ook is niet verzekerd de schade, die ontstaat na een ongeval. 25

26 H10 SAMENWERKING Onderwijsinstellingen in Almere In Almere zijn wij verbonden met verschillende belangrijke onderwijsinstanties waaronder: SLA- PO (Stichting leerlingenzorg Almere Primair Onderwijs), Stichting Gewoon Anders, de Schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep en GGD Flevoland. SLA-PO is een plaatselijk samenwerkingsverband van het bijzonder en openbaar onderwijs waarbinnen het beleid en afspraken worden gemaakt rond specifieke leerlingenzorg, verwijzingsafspraken naar scholen voor speciaal onderwijs en beleid rond het zorgplan. Bij Stichting Gewoon Anders kunnen ouders hun kind aanmelden voor extra hulp en begeleiding binnen de basisschool. Er is ambulante begeleiding mogelijk als na onderzoek blijkt dat een kind dit nodig heeft. De Schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep (SBDIJ) kan scholen op verzoek hulp bieden bij algemene onderwijskundige ontwikkelingen en op het gebied van de speciale begeleiding van kinderen. De GGD biedt haar diensten aan om de scholen te ondersteunen in hun opvoedende en verzorgende taak. Regelmatig komt de logopediste op school die adviezen verleent en onderzoeken verricht met betrekking tot spraak en taal van leerlingen en eventueel doorverwijst naar een logopedie praktijk. aangeboden bij de Oké-punten in Almere. Er worden spreekuren georganiseerd waar ouders terecht kunnen. Is er meer hulp en ondersteuning nodig, dan kan het Oképunt begeleiden bij doorverwijzing. ESAR (Elektronisch Signaleringssysteem Alle Risicojongeren). In het geval de leerkracht zorgen heeft omtrent een leerling zal de leerkracht dit eerst met de interne begeleider van de school bespreken. Meestal kunnen ze samen een oplossing bedenken hoe ze verder moeten gaan. Het kan echter ook zo zijn dat ze samen toch nog vragen hebben en advies willen hebben over de juiste aanpak. Hiervoor kennen de basisscholen in Almere een Zorgteam. Aan het Zorgteam nemen een schoolverpleegkundige, een schoolmaatschappelijkwerker. een orthopedagoog, de IB er en de leerkracht deel. Gezien de beperkte ruimte voor zo n zorgteam (4 tot 6 keer per jaar) spreekt het voor zich dat we niet al onze zorgleerlingen hierin kunnen bespreken en dat we dus erg zorgvuldig de te bespreken leerlingen moeten selecteren. Wanneer een leerling besproken gaat worden in het zorgteam wordt dit mondeling meegedeeld aan de ouders en vindt in de volgende gevallen automatisch melding plaats in ESAR: 1. De leerling heeft ernstige gedragsproblemen op school en dreigt een gevaar voor zijn directe omgeving te worden. 2. De leerling wisselt veelvuldig van school mede om de zorg te vermijden (en/of in combinatie met de andere criteria). 3. De leerling is leerplichtig, maar gaat niet structureel naar school waarbij er geen zicht is op verbetering. 4. Meervoudige problematiek die niet aan de school kan worden toegeschreven. 5. Interventies die niet tot het gewenste resultaat leiden en de school sterk de vraag heeft wat nu te doen. Het kan zijn dat het Zorgteam adviseert om nader onderzoek te doen. In dat geval wordt aan de ouders schriftelijk toestemming gevraagd. Ook kunnen ouders en leerlingen gebruik maken van de adviezen en trainingen die gratis worden -

27 Bestuurlijke organisaties Concent Het bestuur is aangesloten bij administratiebureau Concent te Zwolle. Deze instelling verricht administratief werk voor de school, op financieel en personeelsterrein. LVGS Daarnaast is het bestuur aangesloten bij de Landelijke Vereniging van Gereformeerde Schoolbesturen (LVGS) te Zwolle. Dit is een verplichting die bestaat voor het bevoegd gezag van een basisschool, omdat deze organisatie onder meer een wettelijke schakel tussen het Rijk en de school is. Het bestuur kan daar met vragen terecht over het bestuursbeleid. Werken met vrijwilligers Er zijn op school ouders die voor bepaalde werkzaamheden een (vrijwilligers)vergoeding krijgen. Hiermee worden hogere kosten voorkomen en er is regelmaat dat bepaalde zaken de aandacht krijgen. Zo hebben we op school iemand die allerlei technische klussen doet en iemand die als vrijwilliger administratieve werkzaamheden verricht. Sponsoring Om aan extra middelen te komen kan de school aan sponsoring doen. Twee duidelijke regels zijn dat bij eventuele tegenprestatie door het bedrijf geen gebruik gemaakt wordt van het inschakelen van kinderen en dat de MR gekend moet worden in de besluitvorming. Niet elk bedrijf komt in aanmerking voor sponsoring. Er zal daarbij duidelijk rekening gehouden worden met het eigen karakter van de school

28 BIJLAGE: METHODES EN TOETSEN Gebruikte methodes Per gebied de methodes en de groepen: ALGEMENE VORMING Bijbelonderwijs Levend water 1-8 Kids dichtbij God 1-8 Sociaal-emotionele vorming Kanjertraining 1-8 Bewegingsonderwijs Bewegingsonderwijs in het 1-2 speellokaal Basisboek bewegen 3-8 BASISVAARDIGHEDEN Rekenonderwijs Ontwikkelingsmaterialen 1-2 Alles telt 1-8 Taal en spelling Ontwikkelingsmaterialen 1-2 Woordbouw 3-4 Taaljournaal 4-8 Technisch lezen Leeslijn voorbereidend lezen 1-2 Leeslijn technisch lezen 3-4 Leeslijn voortgezet lezen 4-6 Begrijpend en studerend lezen Tekstverwerken 4-8 Nieuwsbegrip 4-8 ZIP + Informatieverwerking 7-8 Schrijfonderwijs Handschrift 3-8 Engelse taal The team 7-8 WERELDORIËNTATIE Wereldoriëntatie (algemeen) Kleuterplein 1-2 Beeldbank / School TV 1-8 Kern van de zaak 1-8 Aardrijkskunde Wijzer door de wereld 5-8 Geschiedenis Wijzer door de tijd 5-8 Natuur en techniek Wijzer door de natuur 5-8 Verkeer Rondje verkeer 1-3 Op stap 4 Op voeten en fietsen 5-6 Jeugdverkeerskrant 7-8 CREATIEVE VORMING Handvaardigheid/tekenen/ muziek Diverse handboeken 1-8 Diverse muziekbundels 1-8 GEBRUIKTE SOFTWARE Basisvaardigheden Ambrasoft 3-8 -

29 Gebruikte niet-methodetoetsen Sociaal-emotionele ontwikkeling KIJK 1-2 ZIEN 3-8 Sociogram 1-8 Technisch lezen AVI 2-8 DMT 3-8 Dyslexieprotocol 2-4 Spelling Taal voor kleuters 1-2 Spelling 3-8 Begrijpend lezen / Woordenshat Taaltoets alle kinderen 1-2 Woordenschat 3-7 Begrijpend lezen 4-8 Rekenen en wiskunde Tempotoets Rekenen 4-8 Reken voor kleuters 1-2 Rekenen en wiskunde 3-8 Algemeen CITO-Entreetoets 7 CITO-Eindtoets 8

BIJLAGE: SCHOOLPLAN 2012-2015 Een school waar Jezus leeft! In de periode van 2012-2015 willen we ons als school opnieuw verder ontwikkelen. In deze samenvatting vindt u een korte omschrijving van wat we voor ogen hebben en welke kernwaarden daarin leidend zijn. We weten ons hierin afhankelijk van de zegen van onze hemelse Vader. PASSIE Springlevend & Bijbelgetrouw IDENTITEIT We zijn bezig met een beschrijving van de praktijk van het evangelisch onderwijs. Wat zien we kinderen, ouders en collega s doen op onze school. Wat weten ze, wat voelen ze, wat vieren ze en wat passen ze toe? Aan de hand van deze beschrijving gaan we de komende jaren de identiteit van onze school verder uitbouwen. We zetten de methode Levend Water schoolbreed in als basis voor ons Bijbelonderwijs. We gebruiken de centrale ruimte in ons nieuwe gebouw om vieringen te houden waarbij ruimte is voor gebed, muziek, dans, drama en andere creatieve vormen. Geloven doe je samen. Geloven is gaaf. In de school is duidelijk zichtbaar dat we een christelijke school zijn, in de eerste plaats in de manier waarop we met elkaar omgaan. We gaan ons inzetten om van de leefregels vaste gewoontes te maken. We ruimen een centrale plaats in voor gebed binnen de school. Ook in de uitstraling naar buiten willen we de identiteit herkenbaar neerzetten. We zijn een school waar Jezus leeft! 30 jou en wat werkt er niet? Kinderen leren tijdens hun periode op school antwoord geven op de vragen Wie ben jij?, Wat kun jij?, Hoe leer jij? en Wat heb jij nodig?. We gaan inzetten op de eigen rol van kinderen in hun leerproces, in de groep, in de ontwikkeling die ze doormaken en in de resultaten die ze behalen. Persoonlijkheidsvorming is daarbij een basisbegrip. Steeds meer zijn wie je in Gods ogen mag zijn: waardevol. We gaan uit van het positieve. Wanneer we kinderen in beeld brengen kijken we breder dan alleen de basisvaardigheden. Voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling werken we in alle groepen met een leerlingvolgsysteem. Welbevinden, competenties, werkhouding, leerstijl en resultaten komen aan bod in een persoonlijk gesprek met het kind. We geven kinderen een actieve rol in de school als gemeenschap van kinderen, ouders en personeel. De kinderen voelen zich geborgen in de groep en op het schoolplein. PARTNERS Betrokken & Kindgericht Samenwerking tussen OUDERS ouders en school is belangrijk voor de ontwikkeling van de kinderen. We bespreken met ouders de ontwikkeling van hun kinderen en de resultaten die ze behalen. De gesprekken worden gevoerd vanuit een open houding en met een positieve verwachting. Ouders zijn welkom op school. Dit geven we vorm door koffiemorgens, inloopmomenten, open morgens en ouderavonden. Ouders denken mee over het beleid van de school in zaken als veranderingstrajecten en groepsverdeling. Ouders lezen mee op de gebruiksvriendelijke website van de school. Ouders zetten hun talenten actief in als ondersteuning van het leerproces, verrijking van het activiteitenaanbod en de overige meer ontspannen activiteiten. Wij wegen de meningen van ouders mee bij het tot stand komen van het beleid. Wij informeren ouders over hoe we het onderwijs vorm geven en uitwerken. Wij werken vanuit een open houding en vragen feedback aan ouders. PERSOONLIJK Bijzonder & Waardevol We gaan extra aandacht KINDEREN geven aan het unieke van de kinderen die ons zijn toevertrouwd. Wat werkt bij

PROFESSIONEEL - Kwaliteit & Ontwikkeling Er zijn veel verschillende PERSONEEL kwaliteiten in het team aanwezig. Hiervan gaan we de komende jaren bewuster gebruik maken. We gaan inzetten op de professionele ontwikkeling van individuele collega s en team. We gaan regelmatig in gesprek over de werkwijze om de manier van werken in de verschillende groepen optimaal op elkaar af te stemmen. Vriendelijkheid én duidelijkheid zijn het uitgangspunt voor de manier van omgaan met groepsprocessen. We maken hiervoor in alle groepen gebruik van de Kanjertraining. De schoolleiding richt zich op de betrokkenheid van collega s bij ontwikkelingen. Collega s zijn ieder op hun eigen plaats eigenaar van de kwaliteit en de ontwikkeling van onze school. Naar aanleiding van een 360- gradenfeedback en een beoordeling door de schoolleiding werken alle collega s aan hun persoonlijke ontwikkeling. DOELGERICHT Boeiend & Verschillend We geven in ons onderwijs LEREN veel aandacht de leerresultaten van de kinderen. Voor ieder kind stellen we persoonlijke doelen vast. Aan deze verschillende doelen werken we via groepsplannen. Daarin beschrijven we hoe rekening houden met de manier van leren van de kinderen. Wat is stimulerend, wat is belemmerend en wat heeft dit kind nodig? Vanaf het moment dat kinderen bij ons op school zijn, volgen en beschrijven we hun ontwikkeling in ons leerlingvolgsysteem. We gaan verder investeren in het werken aan zelfstandigheid door middel van dag- en weektaken. Actieve betrokkenheid van kinderen bij hun eigen leerproces zien we als een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van kinderen. De komende jaren geven we veel extra aandacht aan het taalonderwijs, waaronder het technisch lezen. Een andere prioriteit is de inzet en het gebruik van digitale leermiddelen. VERNIEUWEND Creatief & Onderzoekend We gaan beginnen aan een ONTDEKKEN verandering van het middagprogramma. De creatieve vakken gaan we aanbieden in ateliers, waarbij de kinderen van verschillende groepen een aantal middagen samen werken aan een opdracht. Leerkrachten en ouders worden ingezet, zodat een breed aanbod aan activiteiten ontstaat. In een later stadium willen we deze ontwikkeling uitbouwen met opdrachten en workshops voor wereldoriëntatie. Naast het basisprogramma werken we met verdiepingsgroepen. In een verdiepingsgroep bieden we een aantal kinderen wekelijks een extra uitdaging. SAMENHANG Duidelijkheid & Verbinding Een goede organisatie is ORGANISATIE van groot belang voor het functioneren van de school. We hanteren daarbij het principe dat een regel alleen nodig is, zolang iets geen gewoonte is. Daarvoor is het enerzijds belangrijk duidelijke lijnen uit te zetten en goede afspraken te maken. Anderzijds is het minstens zo belangrijk om te zorgen dat mensen zich hieraan verbinden en zich onderling verbonden voelen. Belangrijke elementen in de organisatie zijn bijvoorbeeld de jaarplanning, de manier waarop activiteiten zijn opgezet en ook de tijdige communicatie daarover. VEILIGHEID Aandacht & Plezier Op onze school wordt de OPVANG Tussenschoolse Opvang door ouders geregeld. Hiervoor wordt intensief samengewerkt met het team. De manier van omgaan met de kinderen en de afspraken die gelden, zijn op elkaar afgestemd. De TSO-ers houden toezicht op de veiligheid van de kinderen. Tegelijkertijd hebben ze aandacht voor hoe het met de kinderen gaat en dragen ze bij aan het spelplezier. Dagelijks wordt zowel vooraf als achteraf besproken welke aandachtspunten er zijn. RUIMTE Overzichtelijk & Actief We gaan met ingang van GEBOUW schooljaar 2012-2013 naar een passende locatie. Een schoolgebouw met een centrale ruimte en veel ruimte in de gangen. Bij de manier waarop we het gebouw inrichten, is overzichtelijkheid een speerpunt. Overzichtelijk wat betreft de indeling van ruimten, maar ook wat betreft het gebruik daarvan gedurende de dag. We gaan uit van verschillende gebieden en verschillende momenten op de dag. We beginnen met stiltetijd en dat betekent dat kinderen in de gang stil kunnen werken. Daarna wordt het overlegtijd en kunnen kinderen op de gang juist bezig met samenwerkopdrachten. s Middags werken de kinderen in groepjes en is er ruimte voor de creatieve werkvormen, bijvoorbeeld op het podium. We gaan de mogelijkheden van het nieuwe gebouw actief gebruiken.

Evangelische Basisschool De Oase Adres: Hovens Grevestraat 1 1333 KX ALMERE Contact: 036-5376532 deoase@haal.nl Actueel: www.ebsdeoase.nl facebook.com/ebsdeoase Directie: Jelle Admiraal Onderdeel van SVBO HAAL: Stichting Voor Bijbelgetrouw Ondewijs Hilversum Almere Amersfoort Leusden Versie d.d. 12-09-2013