JL* Rekenkamei S, 0 3 JUN 2009 OOST-NEDEHIAND. PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. PS/HCOCj/SlC



Vergelijkbare documenten
Ontwerpbegroting 2015

Rekenkamer. Voor overigevragen of opmerkingen over de begroting kunt u zichwenden tot ondergetekende.

Ing. 15 juni 2009 PS PS23/9

Ontwerpbegroting 2014

J>l» C J\ C J>!> J& d> J>1L tjl

Provinciale Staten van Gelderland T.a.v. Griffie, dhr. P. Wannet Postbus GX Arnhem. Deventer, 30 juni 2010

Ontwerpbegroting Concept = is nog in bewerking

Jaarverslag 2006 Rekenkamer Oost-Nederland, Deventer, april 2007

Jaarverslag 2009 Rekenkamer Oost-Nederland, Deventer, april 2010

lekenkamer OOST-NEDERLAND

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

Begroting 2016 Deventer, juni 2015

Bericht Page 1 of 1. Nanuru, MH (Anna)

Rapport. uitgebracht aan: de directie van. Stichting PLANETART. te Hengelo. inzake. de jaarrekening 2013

Kennis van nemen Kaderstellen Controleren Adviseren PS door Cie AB Vaststellen door PS

Triodos Custody bv JAARVERSLAG TlCustody

TRIODOS CUSTODY BV Jaarverslag 2007

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013

Stichting Present Utrecht Vliegend Hertlaan 4a 3526 KT UTRECHT JAARVERSLAG RAPPORT Inzake jaarverslag

Hierbij doen wij u onze accountantsverklaring d.d. 22 juni 2010 bij de jaarrekening 2009 van uw waterschap toekomen.

JAARSTUKKEN 2017 BATEN EN LASTEN

Jaarverslag van Vordering op Enexis B.V., s-hertogenbosch

Gordiaan Vastgoed BV. Jaarrekening 2009

Stichting Rijksherbariumfonds dr. E. Kits van Waveren. te Leiden. Rapport inzake de jaarrekening 2014

Renpart Vastgoed Management B.V. PUBLICATIESTUKKEN 2007 RENPART VASTGOED MANAGEMENT B.V. TE DEN HAAG

Deventer, 29 maart 2006

Materiële vaste activa (1) Uitgeleend materieel - 251

Hierbij doen wij u onze accountantsverklaring d.d. 21 mei 2010 bij de jaarrekening 2009 van uw gemeenschappelijke regeling toekomen.

IPA-ACON ASSURANCE B.V.

STICHTING MIDWIVES4MOTHERS TE UTRECHT. Rapport inzake jaarstukken 2014

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek Rijn en Venen

Stichting De Doelen Steunfonds Kruisstraat CT Rotterdam. Jaarverslag 2018

Stichting Beheer Warenar Kerkstraat HE Wassenaar

Global Opportunities (GO) Capital Asset Management BV gevestigd te AMSTERDAM. Rapport inzake de jaarrekening 2015

FINANCIEEL JAARRAPPORT 2014 STICHTING EXPLOITATIE MUSEUM ELISABETH WEESHUIS TE CULEMBORG

Twiki RoboticsR. Jaarverslag 2013

Global Opportunities (GO) Capital Asset Management BV gevestigd te AMSTERDAM. Rapport inzake de jaarrekening 2014

De Grote Voskuil Capital B.V. Haarlem. Tussentijds overzicht over de periode 1 januari 2016 t/m 30 juni 2016

Samengevoegd College Hageveld en Hageveld Beheer

Farid Chikar / juni 2017

Steunstichting SBWU. Boekjaar Steunstichting SBWU Utrecht. 2 april 2015

Global Opportunities (GO) Capital Asset Management BV gevestigd te AMSTERDAM. Rapport inzake de jaarrekening 2013

Stichting Steunfonds Zuster Kueter JAARREKENING

TRIODOS CUSTODY BV Jaarverslag 2013

TRIODOS CUSTODY BV Jaarverslag 2012

Accountantskantoor Bouman

Stichting Steunfonds Zuster Kueter JAARREKENING

Stichting Just 100 Heroes gevestigd te Eindhoven. Rapport inzake de Jaarrekening 6 september 2012 tot en met 31 december 2013

Rafael gemeente De Rank T.a.v. het bestuur Ringvaartweg AC ROTTERDAM. Jaarrekening 2014

JAARVERSLAG EV HAARLEM. Haarlem, 7 april STICHTING DE WERELD KINDERTHEATER Gasthuisvest 47

31 december Vorderingen (1) Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen (2)

JAARREKENING 2016 STICHTING FUTURE INDANCE URBAN THEATRE COMPANIES

Online administraties & Financieel professionals

Inhoudsopgave Pagina Pagina

NEDERLANDSE FEDERATIE VOOR NEFROLOGIE TE UTRECHT. Rapport inzake jaarstukken maart 2019

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK OLST-WIJHE

Jaarverslag van Vordering op Enexis B.V., s-hertogenbosch

Stichting Kennisbank Filantropie Hilversum. Jaarrapport 2014

Vereniging Sociaal Verhaal. Noordwal EA DEN HAAG JAARREKENING 2016

STICHTING SAM AMSTELVEEN

Stichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL. te Amsterdam. Jaarrekening 2013

Stichting Vrienden Toon Hermans Huis te Amersfoort

H.O.G. Heerlen Onroerend Goed BV. Jaarrekening 2010

Stichting Educatief en Cultureel Centrum Maaslanden. Jaarrekening 2018

TG Fund Management B.V. Amsterdam

BPC. Accountantsverslag. 1. Opdrachtformulering 2. Algemeen 2 3. Resultaat 3 4. Financiële positie 4

Stichting Educatief en Cultureel Centrum Maaslanden Zijpendaalstraat PS Nijmegen. Jaarrekening 2016

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK RAALTE

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Lage Beemden

JAARREKENING 2015 STICHTING REIS MET JE HART

De Grote Voskuil Capital B.V. Haarlem. Jaarrapport 2016

Mijndomein.nl Services BV

Onder baten wordt verstaan de aan derden in rekening gebrachte bedragen en ontvangen subsidies toe te rekenen rekenen aan het verslagjaar.

Ontwerpbegroting Voor Provinciale Staten


FINANCIEEL JAARVERSLAG

Mentelity foundation Baambrugge. Jaarrapport 2013

Stichting Omroep Landgraaf

Stichting Bewaarder BNP Paribas Beleggingsfondsen NL. te Amsterdam. Jaarrekening 2012

INHOUDSOPGAVE Pagina ACCOUNTANTSRAPPORT Opdracht 2 Samenstellingsverklaring van de accountant 2 Resultaat 3 Financiële positie 4 JAARREKENING 2017 Bal

Stichting Present Utrecht Vliegend Hertlaan 4a 3526 KT UTRECHT JAARVERSLAG RAPPORT Inzake jaarverslag

Begroting juli 2015

Jaarverslaggeving over 2009

SOCIAAL EDUCATIEF KUNST EN VOLKS ACADEMIE TE DEN HAAG. Rapport inzake jaarstukken 2016

Stichting Beheer Warenar Kerkstraat HE Wassenaar

JAARREKENING 2016 STICHTING REIS MET JE HART

STICHTING SPRINT SCHIEDAM TE SCHIEDAM. Rapport inzake jaarstukken 2012

STICHTING SAM AMSTELVEEN

STICHTING METAAL- EN ELECTRO OPLEIDINGEN TWENTE TE HENGELO (OV.) JAARRAPPORT 2015/2016

WALDO STICHTING TE ODIJK. Jaarrekening januari 2015

Bijlage(n) niet gescand. Origineel doorgezonden naar de afdeling. Gemeente Emmen. M û^ä^$a 11 MEI ^3 b -C(mc Ggf

4. Financieel jaarverslag 2018

- ANNUAL REPORT Stichting Bewaarbedrijf Guestos. te Amsterdam. Jaarrekening /05/07, 11:50

Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Inhoudsopgave 1. Algemene gegevens 2. Resultatenanalyse 3. Financiële positie 4. Fiscale positie 6. Balans per 31 december

Jaarverslag van Claim Staat Vennootschap B.V., s-hertogenbosch

31 december Vorderingen (1) Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen (2)

Gemeente Lelystad Ingekomen 16 JUN Kopie aan:

Transcriptie:

JL* Rekenkamei OOST-NEDEHIAND Provinciale Statenvan Overijssel T.a.v. griffie, mevrouwr. Wiggers Postbus178 8GB Zwolle Deventer, 2 juni 29 PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. PS/HCOCj/SlC S, 3 JUN 29 Routing a.d. Bijl.: Betreft: jaarverslag Rekenkamer Oost-Nederland 28 Geachte leden vande Provinciale Statenvan Overijssel, Hierbij bieden wij u het jaarverslag28 aan van de Rekenkamer Oost-Nederland. Het jaarverslag bevat de verantwoording over het gevoerde beleid, de financiele jaarrekening en degoedkeurende accountantsverklaring. Wij zijn gaarne bereid om deinhoudvan dit jaarverslag waar nodig extra toe te lichten. U kunt zich dan wenden tot ondergetekende. Hoogachtend, Namens het bestuurvan de Rekenkamer Oost-Nederland -/ Claudio Bruggink Secretahsl directeur Cc: -Commissaris vande Koningin, de heer mr. G.J.Jansen - Gedeputeerde Staten,de heer J.W. Klaassen

6 K HK.311TI6 X Jaarverslag 28

Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland, Deventer, mei 29

Inhoudsopgave Colofon Leeswijzer Voorwoord 1 1. Rekenkameronderzoeken 28 2 1.1. Afgeronde onderzoeken 2 1.2. Lopende onderzoeken 3 1.3. Onderwerpselectie 5 2. Samenwerking Waterschap GrootSalland met derekenkamer Oost-Nederland 6 3. Interne organisatie 6 3.1. Strategie 6 3.2. Personeel en Organisatie 6 3.3. Samenwerking en informatie-uitwisseling 7 4. Toelichting lasten 28 8 5. Staatvan batenen lasten Rekenkamer Oost-Nederland 13 6. Balans31 december 28 16 7. Grondslagen van waardering en resu Itaatsbepaling 16 8. Toelichtingstaatvanbaten en lasten 19 9. Toelichtingopdebalans 2 1. Overigegegevens 2 1.1. Accountantsverklaring 2 1.2. Voorstel voorresultaatsbestemming 22 Bijlage 1 Toelichting jaarrekeningposten 24 Bijlage 2 Gerealiseerde cijfers 28 en 27 26

Colofon De RekenkamerOost-Nederland is opgericht bij besluit van Provinciale Statenvan Gelderland en van Overijssel per 1 januari 25.Vanaf dat moment is er volgenseen gezamenlijk onderschreven besluit een Rekenkamer - een instelling onder regiem van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. Haaronderzoek is algemeen gericht op verbetering enbevordering van controle en kaderstelling door de beide Provinciale Staten. De Rekenkamer wordt gevormddoor een driehoofdig bestuur en een uitvoeringsorganisatie. Het bestuur wordt gevormd door de volgende leden: P.van Dijk, voorzitter drs. R.S.deHeusEMIA RO mr. Th.O.J.Lucardie De secretaris-directeur is drs. C.F.M. Bruggink RO De gegevens van de Rekenkamer Oost-Nederland zijn: Rekenkamer Oost-Nederland Achter de MurenZandpoort 6 7411 GE Deventer Telefoon: 57 6658 E-mail: info@rekenkameroost.nl

Leeswijzer Hetjaarverslag28 van de Rekenkamer Oost-Nederland start met net voorwoord enis vervolgens opgebouwd uit twee delen. In het eerste deel, het jaarverslag, verantwoordt het bestuur van de Rekenkamer zich over het gevoerde beleid. Allereerst komen in hoofdstuk 1 de afgeronde en lopende rekenkameronderzoekenaan de orde en wordt aandacht besteed aan deonderwerpselectie vande Rekenkamer. Vervolgens wordt in hoofdstuk 2 ingegaan op de stand van zaken random de mogelijkesamenwerking tussen het waterschap Groot Salland en de Rekenkamer. Inhoofdstuk 3 komt de interne organisatie van de Rekenkamer aande orde. Tot slot geeft hoofdstuk 4 een toelichting op de verschillen tussen de budgetten ende realisatie. In het tweede deel, de jaarrekening, vindt de financiele verantwoording plaats. Een overzicht vande baten en lasten vindt u in hoofdstuk 5 waarna in het 6 e hoofdstuk de balans is weergegeven. De hoofdstukken 7, 8 en 9 geven de grondslagen en toelichtingen aan ten aanzien vande staat van baten en lasten ende balans. In hoofdstuk 1 tot slot is de verklaringvan deaccountant bij de jaarrekening en het voorstelvan het bestuur voor de resultaatsbestemming opgenomen.

Voorwoord Dit is het vierde jaarverslag van de Rekenkamer Oost-Nederland.De Rekenkamer heeft ook in 28 een aantal onderzoeken afgerond, en aan de Staten aangeboden. Behalvedeonderzoeken die gepland stonden, is er ook een onderzoek gedaan, waar tussentijds toe besloten werd:de Treasuryvan beide provincies is onderzocht. Hoewel de uitkomst daarvan alleszins tot tevredenheid stemde: er is sprake vaneen grote zorgvuldigheid en risicomijding, is het onderzoek toch zeer interessant, omdat de uitvoering van het beleid zozeer binnen de kaders blijft, dat er feitelijk nauwelijks effect vande kaderstelling ende sturingwaar te nemen valt. Hoewelde uitkomst feitelijk niet tot dedatavan het jaar 28 behoort, willen we niet onvermeld laten dat de inzet om te komen tot samenwerking met het Waterschap Groot-Salland niet tot positief resultaat heeft geleid.de vraag van hetwaterschap aandestaten van Overijssel engelderland leidde met name in Gelderland tot afwijzing op juridische gronden. Omdat de leden vande Provinciale Staten onze belangrijkste doelgroep vormen, hebbenweeensymposium georganiseerd rond het thema indicatoren. Datwas goedbezocht en het doel, dat de sturing door de Staten te verbeteren, is zeker weer een stapje dichterbij gekomen. Wat wealsrekenkamer weleens betreuren, is dat de aanbevelingen bij elk rapport niet standaard tot eenstaten besluit leiden.voor alle duidelijkheid: zo'n besluit hoeft niet altijd de Rekenkamer in alles te volgen - al waarderen we dat natuurlijk wel!maar het is van belang om instemming of afwijzing vast te leggen, zodat er ookconcreet nieuw beleid uit voortvloeit. Daarmee zorgen de Staten er zelf ookvoor dat de bestede middelenaan de Rekenkamer ook daadwerkelijk renderen. Wat betreft de financiele gang van zaken, kan worden geconstateerd, dat destaten de Rekenkamer van voldoende middelen hebben voorzien. Met betrekking tot het rekeningresultaat geven wij u in overweging omdeze te bestemmen voor de financieringvandeevaluatie vande rekenkamer in 21. Zo kijken we opnieuw terug op een vruchtbaar jaar, waarin de Rekenkamer gegroeid is qua inhoud.onze strategie wasen is erop gericht in dezesjarige bestuursperiode elk terrein van het provinciaal bestuur eens onder de loep te nemen.we zijn daarin goed op weg gekomen, getuige ook dit jaarverslag. Onze wens is, dat ons kritisch werk mag bijdragen tot uw successen! Namens het bestuur en medewerkers, yy r ~ - So?" / // iy P.van Dijk, voorzitter C.F.M. Bruggink, directeur Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

1. Rekenkameronderzoeken 28 In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens deafgeronde onderzoeken ( 1.1) ende lopende onderzoeken van28 aanbod (S1.2). Daarna volgen de activiteiten die zijn verricht om tot het onderzoeksprogramma29 te komen (S1.3). 1.1. Afgeronde onderzoeken De Rekenkamer leverde in 281 rekenkamerrapporten (5 per provincie) op enorganiseerde eensymposium voor de Provincial Staten van Gelderland en Overijssel. Het gaat om: 1. Provinciate wegen 2. Onderbesteding 3. Watertoets 4. Symposium 'Staten waar stuurt u op?' 5. OostNV 6. Treasury Ad 1. Provinciate wegen In februari 28 is het onderzoek 'Scherper sturen op wegen: Sturing grate wegenprojecten in de provincies Gelderland en Overijssel' gepubliceerd. In het rapport wordt duidelijk dat de sturingop wegenprojecten opeen aantal punten goed in de steigers staat maar dat er ookonderdelen zijn waar eenscherpere sturing noodzakelijk is.zo duren projecten bijvoorbeeld regelmatig langer dan gepland en is niet altijd duidelijk of de provincie de belangrijkste knelpunten aanpakt. Ad. 2. Onderbesteding Bij het onderzoek naar onderbesteding gaat het om het inzichtelijk maken vandeomvang en oorzaken van onderbesteding en hoe onderbesteding zoveel mogelijkvoorkomenkan worden. Uit het in april28 gepubliceerde onderzoek komt naarvoren dat de provincies Gelderland en Overijssel minder geld hebben uitgegeven voor provinciale activiteiten dan vooraf was ingeschat. Onderbesteding verdient vooral aandacht wanneer de provincie dit had kunnenvoorkomen enals de doelen voor de maatschappij niet zijn gehaald. Beide provincies hebben aandacht voor onderbesteding, maar een analyse vandeoorzaken van onderbesteding laat zien dat er nogmeer kan worden gedaanom onderbesteding te voorkomen. Ad 3. Watertoets Het doel van het in mei28 gepubliceerde onderzoek was om duidelijk te maken in hoeverre de provincies de watertoets gebruiken om het waterhuishoudkundige belang in de ruimtelijke ordening te waarborgen. Dit isgedaan door te kijken naar de wijze waaropde provincies invulling geeft aan de verschillende rollen random de watertoets.de hoofdconclusie luidde dat er goede stappen zijn gezet door de provincie maar dat tegelijkertijd er nog geen systematisch inzicht bij PS en GS in de effectiviteit vande watertoets. Omdat opzet en uitvoering van het onderzoek eensamenwerking betrof van de Zuidelijke Rekenkamer en de Rekenkamer Oost-Nederland, iser in juli 28 een bestuurlijke brief verstuurd aan de beide Staten. Het doeldaarvanwas om opbasis van de Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

provinciespecifieke rapporten (Gelderland, Limburg, Noord-Brabant en Overijssel) enkele aandachtspunten aan te reiken. Ad 4. Symposium 'Staten waar stuurt u op?'zo luidde de titel van het symposium dat de Rekenkamer heeft georganiseerdop 11 juni 28. In het duale stelsel hebben Provinciate Staten o.m. een kaderstellende en controlerende rol. Documenten als de programmabegroting en jaarstukken en de daarin opgenomen indicatoren moeten deze rollen van Provinciale Staten faciliteren. Meteensymposium over het nut en het gebruikvan indicatoren wil de Rekenkamer Provinciale Staten ondersteunen.na inleidingen over de (on)mogelijkhedenvan het sturen op indicatoren (door de heer Elsenaar van Deloitte) endeervaringen vaneen voormalig gedeputeerde (mevrouw Holsheimer-Wezeman) kondendeaanwezigen in een van de drie workshops zelf aan deslag random het thema indicatoren. Vervolgens heeft de heer Aardema (Open Universiteit Nederland) onder de titel 'Hebben indicatoren een ziel' zijn visie over het themavan het symposium gegeven. Uit deevaluatie is gebleken dat het symposium eensucces was. De aanwezigenwaardeerden het initiatief en beoordeelden inhoud, organisatie en locatie met een ruim voldoende. Alle aanwezigen enook alle Statenleden die er niet bij konden zijn, hebben vande Rekenkamer eencd-rom ontvangen waarop zowel in woord, beeld als geluid deinhoudvan het symposium is vastgelegd. Ad 5. Oost NV Het onderzoek, in november28aan destaten gestuurd, richt zich op de kwaliteit vande sturingsrelatietussen de provincies Gelderland en Overijssel en ontwikkelingsmaatschappij Oost NV.De uitkomst is dat beide provincies duidelijke afspraken hebben gemaakt met de Ontwikkelingsmaatschappij OostNV over economische doelen, taken en prestaties. Wei is het moeilijk vast te stellen wat het relatieve aandeel is vanoostnv op het economisch beleidvan beide provincies. Ad 6. Treasury In het onderzoeksprogramma28 was ruimte opgenomen voor een nader te bepalen onderzoek. Daarmee heeft de Rekenkamer de mogelijkheid om in te kunnen spelenopeen actueel onderwerp. Dit onderwerp deed zich voor toen diverse overheden geld kwijt raakten door beleggingen bij een Uslandse bank. De Rekenkamer heeft in een kortlopend onderzoek de treasuryfunctie in kaart gebracht, waarbij defocus - geziende context en de huidige financiele positievande provincies - vooral op het uitzetten vangelden lag. Uit het onderzoek isonder meer naarvorengekomen dat het treasurybeleid van beide provincies prudent en risicomijdend is, de organisatie vandetreasury goedgeregeld isen de treasuryparagraaf in begroting en rekening PS inzicht biedt in de treasuryfunctie. Daarnaast heeft de Rekenkamer enkele aanbevelingen geformuleerd. Het onderzoek is in december 28 aan PS aangeboden. 1.2. Lopende onderzoeken Naastdeafgeronde onderzoeken is in 28 gewerkt aan vier onderzoeken voor Gelderland en Overijssel met de volgende thema's: 1. Reservesenvoorzieningen 2. Jeugdzorg 3. Nationale Landschappen 4. Follow-up verdrogingsbestrijding Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

Ad 1. Reserves en voorzieningen De Rekenkamer streeft er naar om ieder jaar een onderzoek uit te voeren op het terrein van planningen control.voor28 is daarbij de keuze gevallen op het onderwerp reservesen voorzieningen. De aanleiding daarvoor isgelegen in het feit dat reserves en voorzieningen het budgetrecht van PS betreffen, daarnaast gaat het om grote bedragen en gaat het ommiddelen die (nog) niet zijn ingezet. De vraagstellingvan het onderzoek richt zich enerzijds opde doeltreffendheid en doelmatigheid van het beleid ten aanzienvan reservesen voorzieningen, anderzijds staat de informatievoorzieningaan PS over reserves envoorzieningen centraal. Het onderzoek is inmiddelsafgerond en in maart29aan PS aangeboden. Ad 2. Jeugdzorg De jeugdzorg is een belangrijk thema voor de provinces, er gaat veel geld in omen de jeugdzorg mag zich in een enorme belangstelling verheugen. Deze belangstelling uit zich in een toenemendeaanspraak op jeugdzorg, in media aandacht, maarook in de hoeveelheid onderzoeken die op dit terrein zijn en worden gedaan.omdat de Rekenkamer toegevoegde waarde wil bieden met haar onderzoeken, is in28 een verkenning uitgevoerd op het thema om te komen tot eengoed onderzoeksonderwerp. In juni 29 wil de Rekenkamer de uitkomstenvande verkenning ende invullingvan het onderzoeksonderwerp onder de aandacht vande beide Staten brengen. In September 29 start de uitvoeringvan het gekozen onderzoeksonderwerp over de Jeugdzorg. Ad 3. Nationale landschappen DeRekenkamer heeft een tussentijdse evaluatie opgestart naar het provinciale beleid gericht op de nationale landschappen in Gelderland en Overijssel. In dit onderzoek naar nationale landschappen staan twee onderwerpen centraal: de bestuurlijke rol van de provincie Een analyse vande rol vande provinciale bestuurslaag biedt PS kennisvan de wijze waarop de provincie invulling heeft gegeven aanhaar bestuurlijke positie in het nationale landschappenbeleid (onder andere afsprakenensamenwerking met partners). een doeltreffende uitvoering Een analyse vandestand vanzaken in de uitvoering van het nationale landschappenbeleid biedt PS actuele kennisvande eerste resultaten van het gevoerde beleid. Hetonderzoek dient daarnaast inzicht te bieden in de vraag of aande voorwaarden is voldaan, omde gestelde doelstellingen binnen de bepaalde termijnen te behalen. Het onderzoek maakt duidelijk wat de sterke en zwakke puntenvan het gevoerde beleid zijn. In het najaar 29 wordt het rapport Nationale Landschappen gepubliceerd. Ad 4. Follow-up verdrogingsbestrijding In het onderzoeksprotocol isaangegeven dat de Rekenkamer enige tijd na het aanbiedenvaneen onderzoeksrapport een follow-up traject opstart. Follow-up onderzoek kijkt terugopde effectiviteit van eerder gedaan rekenkameronderzoek, andersgezegd: wat is er met deconclusiesen aanbevelingen concreetgedaan? Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

In 28 heeft derekenkamer het follow-up traject voor het onderzoek 'Pappenen Nathouden, verdrogingsbestrijding in de provincies Gelderland en Overijssel' opgestart. Aan de hand van documentenen gesprekken met betrokkenen binnende provinciate organisatie iseenanalysegemaakt vande procesgang van het Rekenkamerrapport (aandacht), de acties op het terrein van verdrogingsbestrijding (actie) en de stand vanzaken ten aanzienvan resultaten op dit gebied (resultaten). Publicatie vande resultaten van het follow-up traject vindt plaats in het tweede kwartaalvan 29. 1.3. Onderwerpselectie Het identificeren van interessante en relevante onderzoeksonderwerpen is een belangrijke kernactiviteit vande Rekenkamer immers het gaat hier om de kernvraag "doen we degoede onderzoeken". Binnen het bestuur en binnen het onderzoeksteam zijn de verschillenden provinciale beleidsonderwerpen en thema's verdeeld. Daardoor kan de aandacht worden gefocust enisdeskstudy en het bezoekenvan bijvoorbeeld provinciale commissie- en Statenvergaderingen makkelijker te realiseren. Een andere belangrijke input zijn deonderzoeksverzoeken aan de Rekenkamer. In 28 is hiervan mondjesmaat gebruik gemaakt. Een door degeldersestaten gesteund verzoek betrof een onderzoek naar de verdeling van derijksgelden richting de provincies. DeRekenkamer heeft dit verzoek in oktober '8 gemotiveerd afgewezen en tevens mondeling toegelicht in de Statencommissievergadering Algemeen Bestuur en Financienvandecember '8. Het bestuur vande Rekenkamer vindt de betrokkenheid van de Staten bij deonderwerpselectie van groot belang. Zij wil in 29 het contact met Provinciale Staten verder intensiveren om zo nog beter inzicht te krijgen in onderzoekswensen vanuit de beide Staten. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

2. Samenwerking Waterschap Groot Salland metde Rekenkamer Oost-Nederland Begin27 isde Rekenkamer door hetwaterschap Groot Salland benaderd omna te denkenover de mogelijkheidom samen te werken.de achtergrond is dat hetwaterschap een onafhankelijke rekenkamer wil instellen hoewel dit volgens de waterschapswetgeving geen verplichting is. Aansluiting bij een reeds operationele rekenkamer is in deogen van het Waterschap het meest effectief en efficient. Het bestuur vande Rekenkamer acht een dergelijke samenwerking kansrijk en innovatief. Ook in destatenvan beide provincies is uitgesproken dat men de samenwerking in principe ondersteunt. Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland heeft aan Provinciale Staten advies uitgebracht over de voorgenomensamenwerking.haar standpunt is dat dezesamenwerking om juridische redenen geendoorgang kan krijgen. Daarvoor is volgens GS eerst een wetswijziging nodig. Het Waterschap Groot Salland heeft samen met de Rekenkamer advies gevraagd aan professor Elzinga van de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn advies luidt dat de wet voldoende ruimte laat omde samenwerking mogelijk te maken. Beide verschillende standpunten zijn op 1 april jl. aan deorde geweest in degelderse Provinciale Statencommissie Algemeen Bestuur en Financien. Bij meerderheidvanstemmen is het besluit genomen het college te steunen in haar advies. Daarmee is de samenwerkingtussenwaterschap en Rekenkamer niet haalbaar gebleken. 3. Interne organisatie 3.1. Strategie Bestuur en onderzoeksbureau van de Rekenkamer hebben in het najaar van28een strategiebespreking gehouden. Het doel was om duidelijk te krijgen waar de Rekenkamer nu staat in de uitvoering van haar rol en welkezaken verbeterd zouden moeten worden. De belangrijkste bespreekpunten betroffen de onderwerpselectie, de communicatie en omgang met de belangrijkste stakeholders waar onder uiteraard PS en GS. Een van de concrete actiepunten die hieruit naar voren zijn gekomen is dat de Rekenkamer in de periode april/mei contact gaat zoeken met alle fracties van de beide Staten. Het doel van dit gesprek isom duidelijk te krijgen hoede Staten de Rekenkamer zien, welke verwachtingen zij hebben enop welke punten de relatie met de Rekenkamer verbeterd zou kunnen worden. 3.2. PersoneelenOrganisatie De personeelssamenstelling vande Rekenkamer is in 28 stabiel gebleven. Medio '8 iser als gevolg vande hoeveelheid werk tijdelijk extra capaciteit (,5 fte) aangetrokken voor de managementassistentiefunctie. In de loopvan29 zal het bestuur vande Rekenkamer besluiten of deze tijdelijke capaciteit omgezet kan worden in structurele formatie. Verder ismedio 28 een extra tijdelijke onderzoeker aangetrokken. Ook voor deze functie zal in de loopvan29 duidelijk moetenworden of ze omgezet kan worden in structurele formatie. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

Daarbij is in deafweging steedsaan de orde aan deene kant de wens van de Statenom een collectief onderzoeksgeheugen op te bouwen bij haar Rekenkamerenaan de andere kant voldoende mogelijkheden te creeren om waar nodig externe capaciteit in te kunnen huren. Met alle medewerkers van de Rekenkamer heeft de directeur gesprekken gevoerd conform de jaargesprekscyclus vande provincie Gelderland.De voorzitter van het bestuur van de Rekenkamer voert deze gesprekken met de directeur. Bestuur en medewerkers hebben verschillende opleidingstrajecten gedaan omde noodzakelijke kennis en vaardigheden op peil te houden. 3.3. Samenwerking en informatie-uitwisseling De blik vande Rekenkamer is van 'buiten naar binnen' gericht. Er wordt veelgedaanom de externe gerichtheid concreet vorm te geven.zo zijn ledenvan het bestuur enonderzoekers regelmatig aanwezig in het provinciehuis. De commissie- en PS-vergaderingen worden regelmatig bezocht. Er zijn verder reguliere contactmomenten met Gedeputeerde Staten endecommissarissen van de Koningin. In28 isde Rekenkamer gestart om bij aanvang van een onderzoek betrokken ambtenaren te informerenover doelen opzet van het onderzoek enis er degelegenheid tot het stellen van vragen.de eerste ervaringen laten zien dat deze zogenaamde kick-off bijeenkomsten ineen behoefte voorzien. Uiteraard is er sprake van intensieve informatie-uitwisseling tussen de vier overige provinciale rekenkamers. Ook wordt regelmatig over mogelijke samenwerking gesproken. De samenwerking met de Zuidelijke Rekenkamer bij het onderzoek naar de watertoets isdaarvan een voorbeeld. Bij het inventariseren vande mogelijkheden tot samenwerking wordt telkens een kosten/baten afweging gemaakt waarbij de meerwaarde voor de inhoudelijke resultaten voorop staat. Besturenen directeuren vande Provinciale Rekenkamerszien er elkaar regelmatig,zo ookdeonderzoekers endemanagement-assistentes. DeRekenkamer Oost-Nederland is lid van denederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (NVRR).De voorzitter vande Rekenkamer istevens vice-voorzitter vandenvrr.de NVRR kent verschillende themagerichtesamenwerkingsverbanden (zogenaamde kringen). De Rekenkamer is betrokken bij de juridische en de rechtmatigheidskring en bij de Oostelijke Kring waarbij de gemeentelijke rekenkamers uit de provincie Overijssel zijn aangesloten. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

4. Toelichting lasten 28 In dit hoofdstuk wordt destaat van baten en lastenzoals weergegeven in hoofdstuk 5 vaneen toelichting voorzien. De toelichting isgebaseerd conform hetgeen hierover is bepaald in hoofdstuk 8 (toelichting staatvan baten en lasten). Bestuur en Personeel Reis en verblijfkosten personeel Het aantal personeelsleden isgegroeid (zie 3.1) waardoor ook de reiskosten zijn gestegen. Verder is er in het kader vande uitgevoerde onderzoeken meer gereisd danwas voorzien. Ook de reiskosten van het bestuur zijn, andersdan voorgaande jaren, hier geboekt. Opleidingen Er is intensief gewerkt aan het verder vergroten van het kennis- en vaardighedenniveau vande individuele medewerkers. Ook op teamniveau is er geinvesteerd. Gezien de ken nisi ntensieve werkzaamheden van de Rekenkamer zal het opleidingsbudget in detoekomst belangrijk blijven. Inhuur Externe deskundigen Het beschikbare budgetvoor de inhuur van externe deskundigen bleek voldoende te zijn omde geplande onderzoeken uit te kunnen voeren. In 28 was een extra budget voor externe inhuur beschikbarevan 1.,-. Dit extra budget is in29 e.v. niet meer beschikbaar. In 28 istevens de lijn verder doorgezet om onderzoeken zoveel mogelijk vanuit het eigen personeel uit te latenvoeren waarbij, veelalop onderdelen van het onderzoeksproces, inhuur van externe deskundigheid mogelijk is. Dit resulteert in een verhoging vandeeigen capaciteit (zie salariskosten en uitzendkrachten) entoename vande opbouw vaneigen kennisen kunde binnen de rekenkamer. Het inhuurbudget blijft evenwel erg belangrijk omdat het niet mogelijk isom te alien tijde zowel kwantitatief als kwalitatief de capaciteit in eigen huis te hebben. Uitzendkrachten In28 bleek steeds duidelijker dat de beschikbare capaciteit voor management-assistentie (,5 fte) onvoldoendewas voor de hoeveelheid werk. Middelsdeinhuur van uitzendkrachten is hieraan tegemoet gekomen. In de loop van29 wordt besloten om deze capaciteit aldan niet structureel in te vullen. Huisvesting Energielasten De energielasten zijn in de praktijk lager uitgekomenen zullen voor de toekomst lager worden begroot. Verzekeringen In de praktijk blijkt dat de post verzekeringen lager begroot kan worden. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

Servicekosten Schoonmaakkosten Dezekosten zijn lager dan begroot. Het budget zal hierop worden aangepast. Beveiligfng Bezien zal worden of het mogelijk isde post beveiliging lager te begroten. Onderhoudskosten De onderhoudskosten zijn vooraf lastig in te schatten. In de praktijk worden kosten als gevolg van incidentele aanpassingen aan de inheriting van het kantoor en het onderhoudvande tuin hierop geboekt. Telefoonkosten De telefoonkosten vallen lager uit dan begroot. De ervaringscijfers voor deze kosten zullen worden gebruikt voor de komende begrotingen. Informatievoorziening Onderhoud computerapparatuur De onderhoudskosten zijn lager dan begroot. De rekenkamer werkt met laptops. Gezien de relatief kleine aantallen computers is het lastig een betrouwbare inschatting te maken vandeonderhoudskosten. Gezien het belang vangoed onderhoud zal hiervoor het gereserveerde budget worden aangehouden. Extern drukwerk DeRekenkamer heeft een groot aantal onderzoeken uitgevoerd in28 hetgeen heeft geresulteerd in extra rapporten c.q. drukwerk. Verder is in enkele rapporten meer kleur gebruikt waardoor ook de kosten zijn toegenomen. Boeken In de praktijk blijkt de informatievoorziening voor een groot deel te vinden te zijn bij de informatievoorzieningcentra (bibliotheken) van de beide provincies, de intranetten vande beide provincies en op het internet. Daardoor zijn relatief weinig eigen boekenaangeschaft. Het beschikbare budget zal iets verlaagd worden maar wel voldoende ruimte moeten bieden om noodzakelijke vakliteratuur te kunnen aanschaffen. Aanschafautomatiseringsapparatuur In 28is conform degeldende afschrijvingstermijn een deel vande gebruikte ICT vervangen. Daarnaastwas ook uitbreiding vanictapparatuur noodzakelijk gezien detoename van het (ingehuurde) personeel. De kosten komen direct ten laste vande resultatenrekening. Daardoor was het niet nodig de bedrijfsreserve hiervoor aan te spreken. Kantoor Kantoorbenodigdheden De installatie van nieuwe ICT-apparatuur leidt tot hogere kosten. Aanschaf meubilair Door de toenamevan het personeel waren ook extra werkplekken noodzakelijk. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29

Accountantskosten De accountant heeft aangegeven dat zij extra kosten hebbenmoeten doorberekenen aan de Rekenkamer ten behoevevande controlewerkzaamheden ten behoeve vande jaarrekening vande Rekenkamer. Overig Bankkosten Dit zijn de rentebijschrijvingen over het tegoed van de Rekenkamer.De rentebijschrijvingen zullen fluctueren met degeldende rentetarieven en de banksaldi.de laatste zal fluctueren afhankelijk van het momentvan bestedingen ontvangst van de liquide middelen. Doorbovengenoemde onzekerheden is deomvang vandeze post lastig te begroten. Algemene uitgaven In de begroting28 was deze post nog niet begroot. De uitgaven die zijn geboekt opalgemene kosten hebbenonder meer betrekking opde aanschaf vanalgemeen gangbare huishoudelijke producten die nodig zijn omals zelfstandige organisatie-eenheid zonder facilitaire dienst te kunnen functioneren. Ook de huur van vergadermogelijkheden in het land en waar nodig catering worden hierop geboekt. Zo isonder meer dehuur van deschouwburg ten behoevevan het rekenkamer congres over prestatie-indicatoren in juni 28 hierop geboekt. Reserves BTW- compensate De provincies hebben de mogelijkheid om via de zogenaamde transparantiemethodede door de Rekenkamer betaalde BTW terug te ontvangenvan het BTW-compensatie-fonds. De te declareren BTW over 28bedraagt in totaal 14.226,-. De Rekenkamer heeft dezebtw, ieder voor de helft, doorgeschoven naar de beide provincies. Bedrijfsreserve (overschot/ tekort) DeRekenkamer heeft een bedrijfsreserve voor o.m. investeringen in ICT, telefonie en kantoorinrichting voor zover deze niet uit de lopende begroting bekostigd kunnen worden.ookkunneneventuele extra activiteiten zoals bijvoorbeeld het organiseren vaneensymposium hiermeeworden gefinancierd. In 28 zijn er ICT-investeringen gedaan. Dezekonden direct worden afgeboekt opde resultatenrekening.de bedrijfsreserve kan met maximaal2% van het totaal budget per jaar worden gevoed t.w. met 18.675,- (totaal budget 28 is 933.775,-) mitsde totale omvang vande bedrijfsreserve niet hoger isdan 3% van het totale budget. De huidige standvan de bedrijfsreserve bedraagt 15.244,-. Het bestuur kiest ervoor de bedrijfsreserve aan te vullen met 12.769,-. Daarmee is het maximum van 3% voor de bedrijfsreserve, dit is 28.13,-, bereikt. Onverdeeld resultaat Het onverdeelde resultaat vande Rekenkamer over 28 bedraagt 43.811,-. De belangrijkste verklaring hiervoor isgelegen in een lagere uitgave dan begroot opde post Mnhuur externe deskundigen'. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland 1 Mei 29

De Rekenkamer heeft met dehaar beschikbaar gestelde middelen de prestaties volgens planningkunnen leveren. Enkeleonderzoeken van 28 lopen nog door in 29. De financiele lasten hiervan blijven echter beperkt waardoor de reeds beschikbaar gestelde middelen voor29 voldoende zijn voor de realisatie van netonderzoeksprogramma. Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland 11 Mei 29

Jaarrekening 28 Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland 12 Mei 29

5. Staatvan baten en lasten Rekenkamer Oost-Nederland Baten Rekenkamer Oost-Nederland 28 Budget 28 Realisatie 28 Verschil Baten excl. BTW excl. BTW exclbtw Bijdragen Provlndes Bijdrage provincie Gelderland 416.16 423.849-7.689 Bijdrage provincie Overijssel 353.736 353.736 Onttrekking aanreserve 11.455 258.568 157.113 BTW-Compensatie provincie Overijssel 62.424 7.113-7.689 Totaal 933.775 1.16.266-172.491 Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland 13 Met 29

Lasten Rekenkamer Oost-Nederland per 31 december 28 Lasten Budget 28 excl.btw Reallsatie 28 excl.btw VerscWI excl.btw Bestuur en Personeel Bestuursvergoedingen en -kosten Salarissen vast personeel Reis en verblijfkosten personeel Advertentiekosten werving personeel Opleidingen Overige personeelskosten Subtotaal 41.616 344.96 2.4 2.4 427.376 35.992 379.498 26.771 22.571 466.832 3.624-34.538-6.371-2.171-39.456 Inhuur Extemedeskundigen Uitzendkrachten Subtotaal 284.473 284.473 152.617 2.728 173.345 131.856-2.728 111.128 Huisvesting Energielasten Verzekeringen Huren Onroerende zaak belasting Subtotaal 4.162 1. 23.929 5 2.393 489 25.311 431 1.769 511-1.382 69 29.591 28.624 967 Servtcekosten Schoonmaakkosten Beveiliging Onderhoudskosten Telefoonkosten Subtotaal 4.974 6 3. 5.22 3.433 378 1.644 4.342 1.541 222 1.356 86 13.776 9.797 3.979 Informatievoorziening Onderhoud computerapparatuur Extern drukwerk Boeken Contributie lidmaatschappen Aanschaf automatiseringsapparatuur Aanschaf telefonieapparatuur Subtotaal 9. 12.75 1. 1.75 8.5 13.499 15.164 52 1.85 19.77-4.499-2.414 498-1 -11.27 33. 5.722-17.722 Kantoor Kantoorbenodigdheden Aanschaf meubilair Uitbesteding adm. AanPrv. Gld. Accountantskosten Subtotaal 9.364 6.557 3.64 6.22 4.149 6.557 4.955 3.144-4.149-1.315 19.561 21.881-2.32 Jaarverslag 28 Rekenkamer Oost-Nederland Mei 29 14