Bijlage Cursusbeschrijvingen Masteropleiding Pedagogiek Deeltijd 2015-1
1 Bijlage cursusbeschrijvingen Titel Opleidingsvariant Eindportfolio Deeltijd Collegejaar 2015-1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode APE-MEINDPORT-12 1.2 Cursusnaam Eindportfolio 1.3 Cursusnaam in Engels Final portfolio 1.4 Aantal EC's 5 European Credits 1.5 Studiefase/niveau M (master) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.9 Contactpersoon L. Romeijnders (tel. 7761) (leontine.romeijnders@hu.nl) Nee 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm aangeboden? Eindportfoliogesprek met coach 60 minuten Leerteam, onbegeleid niet 240 minuten Presentatie in leerteam 240 minuten Spreekuur Skype 4 maal per 120 minuten Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 128 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets aangeboden? toets Alle toetsresultaten toegestaan 5,5 100 2 1. 2. Toelichting bij toets: Zie Studiegids en SharePoint. 2
2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Het eindportfolio is het laatste studieonderdeel van de master pedagogiek vanuit ecologisch perspectief. Het vormt het markeerpunt voor de afronding van de opleiding. Hiertoe schrijft de student eerst een eindessay, waarin hij diepgaand reflecteert op zijn opleiding en ontwikkeling tot master pedagoog vanuit ecologisch perspectief. Daarna maakt hij zijn eindportfolio op, inclusief de administratieve ingen die daarmee gemoeid zijn. Tot slot geeft de student ter afsluiting van de opleiding een presentatie over zijn eindportfolio. Een mogelijkheid is om dit te doen in het leerteam uit het 1e jaar, waar de studie mee gestart is. De student kan er ook voor kiezen om de presentatie te combineren met de presentatie van het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek. 2.2 Cursus inhoud De masteropleiding Pedagogiek van de HU onderscheidt zich door haar ecologisch perspectief van andere opleidingen pedagogiek. Daarnaast onderscheidt ze zich ook door het uitgaan van en gerichtheid op de complexiteit van de dagelijkse pedagogische praktijk. Het leren vindt dan ook in eerste instantie plaats in en aan de hand van de praktijk zoals die zich in het hier en nu voordoet. De student wordt hierbij beschouwd als volwassen educatieve partner met een eigen leerverantwoordelijkheid en werkend met een persoonlijk opleidingsarrangement. Het arrangement wordt met de student samen op maat vorm gegeven en leidt tot het verwerven, en/of aanscherpen van de zeven eindkwalificaties. Voor de Utrechtse masteropleiding Pedagogiek vanuit ecologisch perspectief gelden de volgende eindkwalificaties welke de student vanuit een persoonlijke invulling in de diverse onderdelen van het leerlandschap persoonlijk concretiseert: Eindkwalificatie 1: Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Eindkwalificatie 2: Onafhankelijke oordeelsvorming met betrekking tot gewenste ontwikkelingen, gebaseerd op kennis van hoog niveau Eindkwalificatie 3: Effectief functioneren in en vanuit een arbeidsomgeving Eindkwalificatie 4: Uitvoeren van op toepassing van kennis gericht onderzoek, waarin complexe ecologisch, urbane, sociaal- en orthopedagogische problemen worden geanalyseerd, mede met behulp van kennis voortkomend uit praktijkgericht onderzoek Eindkwalificatie 5: Zelfstandig kennis verwerven op het ecologisch pedagogisch terrein, daarover kunnen communiceren met anderen en kennis kunnen delen met en overdragen op het begripsniveau van de diverse factoren binnen de ecologisch pedagogische sector Eindkwalificatie 6: Methodische verantwoord en gedisciplineerd werken Eindkwalificatie 7: Leiding geven aan projecten waarin complexe problemen worden opgelost, of innovaties worden voorbereid of worden geïmplementeerd De eindkwalificaties zijn als volgt over de verschillende onderdelen van het leerlandschap verdeeld: EK s Leerdomein 1: Leerdomein 2: de pedagoog de als persoon en reflecterende als professional pedagoog Leerdomein 3: de onderzoekende pedagoog Leerlandschap Specialisatie Praktijk-gericht wetenschappelijk onderzoek Eindportfolio 1 + + + 2 + + + 3 + + + 4 + + + 5 + + + 6 + + 7 + + In het eindessay dat de student als onderdeel van het eindportfolio schrijft, komen de zeven eindkwalificaties van de opleiding expliciet en onderbouwd naar voren. De student plaatst dit in relatie tot zijn visie op ecologische pedagogiek en zijn eigen inkleuring daarvan. 2.3 Ingangseisen Aan eind van de opleiding. Kan ingeleverd worden na of tegelijk met het laatst af te ronden studieonderdeel (meestal PWO en/of Specialisatie). 2.4 Kosten en studiematerialen Geen kosten in Osiris geregistreerd Materiaal: Diversen () : Een selectie uit literatuur die gelezen is in de verschillende onderdelen van het studieprogramma 3
van de master Pedagogiek. 2.5 Workload Contactduur (uren): 11 Toetsduur (uren): 1 Zelfstudie (uren): 128 Totaal (uren) 140 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (5) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd. Beoordeling eindportfolio is niet numeriek (voldaan / niet voldaan). Eindportfolio is niet het afstudeerproduct van de masteropleiding ecologische Pedagogiek; dat is het PWO. 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fmr/22/ape-meindport-12 4
Titel Opleidingsvariant LD1: De pedagoog als persoon en professional Deeltijd Collegejaar 2015-1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode APE-MLDO1PPP-12 1.2 Cursusnaam LD1: Pedagoog als persoon en professional 1.3 Cursusnaam in Engels LD1: The pedagogue as person and professional 1.4 Aantal EC's 15 European Credits 1.5 Studiefase/niveau M (master) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.9 Contactpersoon T. Postma (tjeerd.postma@hu.nl) Nee 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm aangeboden? Beoordelingspresentaties leerdomein 1 180 minuten Gastcollege niet 180 minuten Leerteam, begeleid 3 maal per 540 minuten Leerteam, feedback op schriftelijk werk niet 6 maal per 840 minuten Leerteam, onbegeleid 360 minuten Portfoliogesprekken met coach 60 minuten Projectweek niet 3 maal per 900 minuten Spreekuur Skype niet 4 maal per 120 minuten Werkplaatsdag Filosofie 360 minuten Werkplaatsdag Onderzoeksdesign niet 360 minuten Werkplaatsdag Pedagogiek niet 360 minuten Werkplaatsdag Thema Reflectie niet 180 minuten Introductiedag 360 minuten 5
2e Introductiedag 180 minuten Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 336 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets aangeboden? toets Numerieke toetsresultaten 5,5 100 2 1. 2. Toelichting bij toets toets: De vereiste stukken voor dit domein, die in het (eind)portfolio opgenomen worden: - Opzet en planning - Leer- en onderzoeksproducten: 1. Velden van communicatie 2. Bijeenkomsten 3. Leeronderzoek: onderzoeksverslag - Reflectieverslag (inclusief een reflectie op de relevante eindkwalificaties) - Beoordelingsformulier Beoordeling en toetsing vindt plaats conform de voor het leerdomeinonderzoek bestaande beoordelingssystematiek, te weten 50% product en 50% proces. 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Centraal in het leerdomein staat de pedagoog als persoon en professional. De student maakt in dit eerste leerdomein kennis met ecologische pedagogiek. Door het actief zoeken naar verschillende perspectieven op en verhalen over pedagogische thema's, krijgt de student zicht op eigen (pedagogische) waarden en uitgangspunten en hoe die tevens kleur krijgen door het eigen levensverhaal. De student doet eerste onderzoekservaringen op door het doen van interviews en in de vorm van een 'pedagogische wandeling'. Het leren wordt gevoed en gesteund door werkplaatsdagen en leerteambijeenkomsten. Binnen deze ervaringen wordt telkens verbinding gezocht tussen leren en werken, die de student in dit eerste leerdomein tevens op non-discursieve wijze vormgeeft. Vanuit deze vormgeving kan de student reflecteren op de eigen ontwikkeling. Onderdelen: 1. Velden van communicatie. 2. Bijeenkomsten. 3. Leeronderzoek. 2.2 Cursus inhoud Het leerdomein richt zich op twee eindkwalificaties: Eindkwalificatie 1: Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid Eindkwalificatie 3: Effectief functioneren in en vanuit een arbeidsomgeving Kennisbasis: 1. Velden van communicatie: 1.1. Literatuur met betrekking tot (auto-) biografiek: Bohlmeijer, E., Mies, L. & Westerhof, G. (2007). De betekenis van levensverhalen: Theoretische beschouwingen en toepassingen in onderzoek en praktijk. Houten: Bohn Stafleu& van Loghum. o hfdst 3 pp 61-83 o hfdst 7 pp 125-143 o hfdst 8 pp 145-159 o hfdst 18 pp269-283 o hfdst 22 pp331-349 [TOTAAL 86 PAGINA S] 1.2. Literatuur met betrekking tot flow: Evelein, F. en Korthagen, F. (2011). Werken vanuit je kern: Professionele ontwikkeling vanuit kwaliteiten, flow en inspiratie. Amsterdam: Uitgeverij Nelissen. o hfst 1 pp13-29 o hfdst 2 pp21-33 o hfdst 5 pp 105-117) 6
[TOTAAL: 48 PAGINA S] 1.3. Literatuur met betrekking tot narrativiteit: Haaster, K.J.M. (2008). Kleine verhalen: Narrativiteit met multimedia in sociale beroepen. Bussum: Uitgeverij Coutinho. o hfdst 1 pp 18-35 o hfdst 2 pp 50-63 o hfdst 4.6 pp 180-205 [TOTAAL: 55 PAGINA S] Jansen, H. & Linde, R. van der (2006). Vertellend Leren: Digital Storytelling binnen Levend Leren. Utrecht: Uitgeverij Agiel. o hfdst. 1t/m4 pp 15-73 o hfdst. 7,8 pp 99-150 [TOTAAL 109 PAGINA S] 2. Bijeenkomsten: Pedagogiek: De definitieve literatuur wordt voor aanvang van leerdomein 1 vastgesteld om zo de mogelijkheid te houden nieuwe uitgaven te kunnen gebruiken. Literatuur bij de twee werkplaatsdagen: Herpen, van, M. (2009) Duurzaam opvoeden en ontwikkelen. Apeldoorn/Antwerpen: Garant. [DAARVAN TE LEZEN ±  75 PAGINA'S: P. 7-82] Mark, S. en Mulderij, K.J. (2008) Pedagogische sensitiviteit: aanleg of aan te leren? Tijdschrift voor orthopedagogiek, 47, p. 181-189. Mulderij, K.J. (2005). Blind vertrouwen in eigen kunnen: Kleine antropologie en fenomenologie van het onderwijzen. In H. Jansen. Levend leren. Ontwikkeling, onderzoek en ondersteuning binnen het pedagogisch werkveld, p.106-125. Utrecht: Uitgeverij Agiel Ausloos, G. (1999) De competentie van families. Tijd, chaos, proces, Leuven/Apeldoorn: Garant. [DAARVAN TE LEZEN ± 28 PAGINA'S; 4-7, 23-34, 119-125 EN 142-147] Filosofie: Keuze uit de literatuur van één van de twee volgende werkplaatsdagen, zoals aangegeven in de bijbehorende verwerkingsactiviteiten: 1. Filosofische antropologie: een zoektocht naar persoonlijke en professionele identiteit als pedagoog Jensen, S. & Wijnberg, R. (2010). Dus ik ben. Een zoektocht naar identiteit. Amsterdam: De Bezige Bij. [DAARVAN TE LEZEN: HET HELE BOEKJE VAN ONGEVEER 230 KLEINE PAGINA'S] 2. Levenskunstethiek: over nut en nadeel van de levenskunst voor de pedagogiek Dohmen, J. (2007). Tegen de onverschilligheid. Pleidooi voor een moderne levenskunst. Amsterdam: Ambo. [DAARVAN TE LEZEN: INLEIDING EN HOOFDSTUK 1, 2, 3, 8 EN 11; 86 PAGINA S] Dohmen, J. (2002). Over levenskunst: de grote filosofen over het goede leven. Amsterdam: Ambo. Bertrand Russell Hoe worden mensen ongelukkig? [8 PAGINA S] Erich Fromm Beoefening der liefde [9 PAGINA S] Onderzoeksdesign: Literatuur verdeeld over beide werkplaatsdagen Baarda, D. B., Goede de, M. P. M., & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (Tweede, geheel herziene ed.). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff. [DAARVAN TE LEZEN ± 70 PAGINA'S: HFDST 1: PP.24 47; HFDST 5: PP. 140-153; HFDST 6: PP. 170-201] Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Amsterdam: Boomonderwijs. [DAARVAN TE LEZEN ± 46 PAGINA'S: HFDST 1 EN 2: PP. 15-61] Brohm, R., & Jansen, W. (2010). Kwalitatief onderzoeken. Praktische kennis voor de onderzoekende professional. Delft: Eburon. [DAARVAN TE LEZEN ± 43 PAGINA'S: DEEL 1, PP. 8-50] 3. Leeronderzoek: 3.1. Onderwerp Relevante inhoudelijke literatuur op basis van gekozen pedagogische onderzoeksonderwerp (nader te bepalen in overleg met de coaches, die de gekozen leeronderzoeksgroep begeleiden) [± 170 PAGINA S] 3.2. Methodologie Relevante methodologische literatuur [100 PAGINA S] 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen 7
Kosten: EUR 100. Dit is een geschat bedrag. Verplichte literatuur is deels beschikbaar via Sharepoint en zal deels door studenten zelf aangeschaft of geleend moeten worden in de bibliotheek van de HU of elders. Mocht u tot aanschaf van een boek willen overgaan, dan is de actuele prijs te vinden op http://www.studystore.nl/webshop en op https://hu.xeroxwebwinkel.nl/. Naast de onder 2.2 genoemde e literatuur is er aanbevolen literatuur waaruit studenten een keuze maken, afhankelijk van eigen gekozen thema s die zij uit willen diepen. Materiaal: Boek (aanbevolen) : Bohlmeijer, E., Mies, L. & Westerhof, G. (2007). De betekenis van levensverhalen: Theoretische beschouwingen en toepassingen in onderzoek en praktijk. Houten: Bohn Stafleu& van Loghum. Boek (aanbevolen) : Evelein, F. en Korthagen, F. (2011). Werken vanuit je kern: Professionele ontwikkeling vanuit kwaliteiten, flow en inspiratie. Amsterdam: Uitgeverij Nelissen. Boek (aanbevolen) : Haaster, K.J.M. (2008). Kleine verhalen: Narrativiteit met multimedia in sociale beroepen. Bussum: Uitgeverij Coutinho. Boek (aanbevolen) : Jansen, H. & Linde, R. van der (2006). Vertellend Leren: Digital Storytelling binnen Levend Leren. Utrecht: Uitgeverij Agiel. Boek () : Herpen, van, M. (2009) Duurzaam opvoeden en ontwikkelen. Apeldoorn/Antwerpen: Garant. Diversen (aanbevolen) : Mark, S. en Mulderij, K.J. (2008) Pedagogische sensitiviteit: aanleg of aan te leren? Tijdschrift voor orthopedagogiek. Boek (aanbevolen) : Mulderij, K.J. (2005). Blind vertrouwen in eigen kunnen: Kleine antropologie en fenomenologie van het onderwijzen. In H. Jansen. Levend leren. Ontwikkeling, onderzoek en ondersteuning binnen het pedagogisch werkveld, Utrecht: Uitgeverij Agiel Boek (aanbevolen) : Ausloos, G. (1999) De competentie van families. Tijd, chaos, proces, Leuven/Apeldoorn: Garant. Boek (aanbevolen) : Jensen, S. & Wijnberg, R. (2010). Dus ik ben. Een zoektocht naar identiteit. Amsterdam: De Bezige Bij. Boek (aanbevolen) : Dohmen, J. (2007). Tegen de onverschilligheid. Pleidooi voor een moderne levenskunst. Amsterdam: Ambo Boek (aanbevolen) : Dohmen, J. (2002). Over levenskunst: de grote filosofen over het goede leven. Amsterdam: Ambo. Boek (aanbevolen) : Baarda, D. B., Goede de, M. P. M., & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (Tweede, geheel herziene ed.). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff. Boek (aanbevolen) : Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Amsterdam: Boomonderwijs Boek (aanbevolen) : Brohm, R., & Jansen, W. (2010). Kwalitatief onderzoeken. Praktische kennis voor de onderzoekende professional. Delft: Eburon. 2.5 Workload Contactduur (uren): 83 Toetsduur (uren): 1 Zelfstudie (uren): 336 Totaal (uren) 420 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (15) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fmr/22/ape-mldo1ppp-12 8
Titel Opleidingsvariant LD2: De pedagoog als reflecterend professional Deeltijd Collegejaar 2015-1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode APE-MLDO2PPP-12 1.2 Cursusnaam LD2: De pedagoog als reflecterende professional 1.3 Cursusnaam in Engels LD2: The pedagogue as reflecting professional 1.4 Aantal EC's 15 European Credits 1.5 Studiefase/niveau M (master) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.9 Contactpersoon A Ruis (tel. 2012) (ada.ruis@hu.nl) Nee 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm aangeboden? Gastcollege niet 180 minuten Leerteam, begeleid niet 360 minuten Leerteam, feedback op schriftelijk werk niet 6 maal per 840 minuten Leerteam, onbegeleid niet 4 maal per 720 minuten Presentaties leerdomein 2 180 minuten Project interculturele pedagogiek niet 3 maal per 540 minuten Spreekuur Skype niet 60 minuten Werkplaatsdag Filosofie niet 360 minuten Werkplaatsdag Onderzoeksdesign niet 360 minuten Werkplaatsdag Pedagogiek niet 360 minuten Werkplaatsdag Wetenschappelijk Schrijven niet 180 minuten Socratisch Gesprek 240 minuten Socratisch Gesprek, voorbereiding 180 minuten 9
Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 343 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets aangeboden? toets Numerieke toetsresultaten 5,5 100 2 1. 2. Toelichting bij toets toets: De vereiste stukken voor dit domein, die in het (eind)portfolio opgenomen worden: - Opzet en planning - Leer- en onderzoeksproducten: 1. Velden van communicatie 2. Bijeenkomsten 3. Leeronderzoek: onderzoeksverslag - Reflectieverslag (inclusief een reflectie op de relevante eindkwalificaties) - Beoordelingsformulier Beoordeling en toetsing vindt plaats conform de voor het leerdomeinonderzoek bestaande beoordelingssystematiek, te weten 50% product en 50% proces. 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Centraal in het leerdomein staat de pedagoog als reflecterende professional. Dat betekent dat je bewust bezig bent met het verder ontwikkelen van je reflectieve kwaliteiten, zowel op schrift als in praktijk. Aan de hand van het Socratisch gesprek, de werkplaatsdagen en leerteambijeenkomsten, en een leeronderzoek met een ecologisch en intercultureel perspectief (in binnen- of buitenland) doet de student talrijke ervaringen op die zich lenen voor reflectie. Het doorlopen van een onderzoekscyclus maakt deel uit van leerdomein 2. Onderdelen: 1. Velden van communicatie. 2. Bijeenkomsten. 3. Leeronderzoek 2.2 Cursus inhoud Het leerdomein richt zich op twee eindkwalificaties: Eindkwalificatie 2: Onafhankelijke oordeelsvorming met betrekking tot gewenste ontwikkelingen, gebaseerd op kennis van hoog niveau Eindkwalificatie 5: Zelfstandig kennis verwerven op het ecologisch pedagogisch terrein, daarover kunnen communiceren met anderen en kennis kunnen delen met en overdragen op het begripsniveau van de diverse factoren binnen de ecologisch pedagogische sector Kennisbasis: 1. Velden van communicatie: 1.1. Socratisch gesprek Bolten, H. (1998). De ontdekking van een goede gesprekshouding: het socratisch gesprek als morele ervaring. In: Kessels, J.W.M., Smit, C.A, Ginkel, K. van & Noort, R.A.M. van (red.), Ethiek in leerprocessen. Capita Selecta Opleiders in Organisaties, deel 35 (p. 118-139). Deventer: Kluwer Bedrijfsinformatie. [TE LEZEN 22 PAGINA S; WORDEN DIGITAAL VERSTREKT]. Delnoij, J. & Dalen, W. van (red.). (2003). Het socratisch gesprek. Budel: Uitgeverij Damon. [DAARVAN TE LEZEN ± 130 PAGINA'S: DALEN, W. VAN & DELNOIJ, J. INLEIDING (P. 9-13); BOLTEN, H. SPREKEN BUITEN DE ORDE. RADICALE REFLECTIE IN EEN SOCRATISCH GESPREK (P. 14-56); ELSHOUT, H. VAN DEN. HET SOCRATISCHE EN DE REGELS. WANNEER IS EEN GESPREK SOCRATISCH EN WANNEER NIET? (P. 57-78); BOERS, E. HET META-GESPREK. ACHTERGROND, BELANG EN RICHTLIJNEN (P. 79-96); MOSTER, P. & BRUNE, J.P. HET STRATEGIEGESPREK (P. 97-115); BOLTEN, H. & ROSSEM, H, VAN. WILT U GESTOORD WORDEN? DIAGNOSE, ANAMNESE, ELENCHUS (P. 264-279). DIT BOEK MOET ZELF WORDEN VERKREGEN]. Kessels, J. (1997). Socrates op de markt: Filosofie in bedrijf. Amsterdam: Boom. [DAARVAN TE LEZEN 29 PAGINA'S: HFDST. 7, METHODIEK VAN HET SOCRATISCH GESPREK (P. 138-158); BIJLAGE: EEN KORT OVERZICHT VAN DE METHODIEK (T/M STAPPENPLAN VOOR EEN SOCRATISCH GESPREK) (P. 199-206). DIT MATERIAAL WORDT DIGITAAL VERSTREKT]. 1.2. Reflecteren Benammar, K. (2007). Reflectie op de optimale toekomst. Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, 25 (2), 84-92 [9 PAGINA S] Vandamme, R. (2009). De Vork: Methodiek voor persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling. Tervuren: Vandamme Instituut. [DAARVAN TE LEZEN 31 PAGINA'S: INLEIDING (P. 12-19); HFDST. 2: 10
ONTWIKKELEN ALS LEVENSHOUDING (P. 21-43)] Procee, H. (2006 ). Reflecteren in het onderwijs. Probleemoplossers, bevrijders en ontdekkingsreizigers. Filosofie & Praktijk, 27 (6), 29-42. [14 PAGINA S] Procee, H. & Visscher-Voerman, I. (2004). Reflecteren in het onderwijs: een kleine systematiek. VELON Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 25 (3), 37-44. [8 PAGINA S] Houweling, L. (2012). Let s Dance: Een zoektocht naar een relationele manier van reflecteren. VBSP2 book, p. 71-79. [9 pagina s] (Alle literatuur over reflecteren wordt digitaal verstrekt). 2. Bijeenkomsten: Pedagogiek De definitieve literatuur wordt voor aanvang van leerdomein 2 vastgesteld om zo de mogelijkheid te houden nieuwe uitgaven te kunnen gebruiken. Voorlopige literatuur: Interne uitgave van de opleiding Master Pedagogiek vanuit ecologisch perspectief [WORDT DIGITAAL VERSTREKT]. Smeyers, P. & Levering, B. (2005) Grondslagen van de wetenschappelijke pedagogiek. Modern en postmodern. Amsterdam: Boom [DAARVAN TE LEZEN: OVER HET VERBAND TUSSEN WETENSCHAP EN OPVOEDING. BIJ WIJZE VAN INLEIDING (P. 13 T/M 31); HOOFDSTUK 3: VAN FENOMENOLOGIE NAAR HERMENEUTIEK: MET EEN ACCENT OP DE UTRECHTSE SCHOOL (P. 73 T/M 92); HOOFDSTUK 4: KRITISCHE THEORIE EN KRITISCHE PEDAGOGIEK (P. 93-110). BOEK AANSCHAFFEN]. Mulderij, K.J. Ontwikkelingspsychologie van 0 tot 25. Utrecht: KidpartnersLink: https:/www.dropbox.com/sh/6ncqvr4cp970lfp/ezht569tv7 (In map Publicaties Karel: bestanden Adolescentiepsychologie en Ontwikkelingspsychologie )[± 200 PAGINA'S] Filosofie Keuze uit de literatuur van één van de twee volgende werkplaatsdagen: 1. Ethiek in woord en daad Melle, A. van, Zilfhout, P. van (red.)(2008). Woorden & daden. Amsterdam: Boom, Heerl en: Open Universiteit. Deel I: Ethische theorieën, behalve hoofdstuk 4 [98 PAGINA S] 2. Ecologische ethiek Schmid, W. (2010). Groene levenskunst. Wat ieder van ons voor het leven op de planeet kan doen. Amsterdam: Ambo. [DAARVAN TE LEZEN: HET HELE BOEKJE VAN ONGEVEER 125 KLEINE PAGINA S] Onderzoeksdesign Literatuur verdeeld over beide werkplaatsdagen Baarda, D. B., Goede de, M. P. M., & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (Tweede, geheel herziene ed.). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff [DAARVAN TE LEZEN ± 70 PAGINA'S: HFDST 8: PP. 226-256; HFDST 9: PP. 260-298] Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Amsterdam: Boomonderwijs [DAARVAN TE LEZEN 59 PAGINA'S: HFDST 3 EN 4: PP. 62-120] Brohm, R., & Jansen, W. (2010). Kwalitatief onderzoeken. Praktische kennis voor de onderzoekende professional. Delft: Eburon [DAARVAN TE LEZEN 42 PAGINA'S: DEEL 3: PP. 75-116] 3. Leeronderzoek: In samenhang met intercultureel project Verleg je Grenzen in binnen- of buitenland 1.1. Onderwerp Relevante inhoudelijke literatuur op basis van gekozen pedagogische onderzoeksonderwerp [± 170 PAGINA S] 1.2. Methodologie Relevante methodologische literatuur met het oog op interculturele pedagogiek [± 100 PAGINA'S] 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen Kosten: EUR 100. Dit is een geschat bedrag. Verplichte literatuur is deels beschikbaar via Sharepoint en zal deels door studenten zelf aangeschaft of geleend moeten worden in de bibliotheek van de HU of elders. Mocht u tot aanschaf van een boek willen overgaan, dan is de actuele prijs te vinden op http://www.studystore.nl/webshop en op https://hu.xeroxwebwinkel.nl/. Naast de onder 2.2 genoemde e literatuur is er aanbevolen literatuur waaruit studenten een keuze maken, afhankelijk van eigen gekozen thema s die zij uit willen diepen. Materiaal: 11
Reader (aanbevolen) : Bolten, H. (1998). De ontdekking van een goede gesprekshouding: het socratisch gesprek als morele ervaring. (Wordt digitaal verstrekt). Boek (aanbevolen) : Delnoij, J. & Dalen, W. van (red.). (2003). Het socratisch gesprek. Budel: Uitgeverij Damon. Boek (aanbevolen) : Kessels, J. (1997). Socrates op de markt: Filosofie in bedrijf. Amsterdam: Boom. Diversen (aanbevolen) : Benammar, K. (2007). Reflectie op de optimale toekomst. Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, 25 (2), Boek (aanbevolen) : Vandamme, R. (2009).de Vork: Methodiek voor persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling. Tervuren: Vandamme Instituut. Diversen (aanbevolen) : Procee, H. (2006 ). Reflecteren in het onderwijs. Probleemoplossers, bevrijders en ontdekkingsreizigers. Filosofie & Praktijk, 27 Diversen (aanbevolen) : Procee, H. & Visscher-Voerman, I. (2004). Reflecteren in het onderwijs: een kleine systematiek. VELON Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 25 (3). Boek (aanbevolen) : Houweling, L. (2012). Let s Dance: Een zoektocht naar een relationele manier van reflecteren. VBSP2 book. Boek () : Smeyers, P. & Levering, B. (2005) Grondslagen van de wetenschappelijke pedagogiek. Modern en postmodern. Amsterdam. Diversen (aanbevolen) : Mulderij, K.J. Ontwikkelingspsychologie van 0 tot 25. Utrecht: Kidpartners Link: https:/www.dropbox.com/sh/6ncqvr4cp970lfp/ezht569tv7 (bestanden Adolescentiepsychologie en Ontwikkelingspsychologie ). Boek (aanbevolen) : Melle, A. van, Zilfhout, P. van (red.)(2008). Woorden & daden. Amsterdam: Boom, Heerl en: Open Universiteit. Deel I: Ethische theorieën. Boek () : Schmid, W. (2010). Groene levenskunst. Wat ieder van ons voor het leven op de planeet kan doen. Amsterdam: Ambo. Boek (aanbevolen) : Baarda, D. B., Goede de, M. P. M., & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (Tweede, geheel herziene ed.). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff. Boek (aanbevolen) : Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Amsterdam: Boomonderwijs. Boek (aanbevolen) : Brohm, R., & Jansen, W. (2010). Kwalitatief onderzoeken. Praktische kennis voor de onderzoekende professional. Delft: Eburon. 2.5 Workload Contactduur (uren): 76 Toetsduur (uren): 1 Zelfstudie (uren): 343 Totaal (uren) 420 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (15) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fmr/22/ape-mldo2ppp-12 12
Titel Opleidingsvariant LD3: De pedagoog als onderzoekend professional Deeltijd Collegejaar 2015-1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode APE-MLDO3PPP-12 1.2 Cursusnaam LD3: De pedagoog als onderzoekende professional 1.3 Cursusnaam in Engels LD3: The pedagogue as inquiring professional 1.4 Aantal EC's 15 European Credits 1.5 Studiefase/niveau M (master) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.9 Contactpersoon N. de Vos (nico.devos@hu.nl) Nee 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm aangeboden? Introductie PWO en Specialisatie niet 360 minuten Leerteam, begeleid niet 360 minuten Leerteam, feedback op schriftelijk werk niet 4 maal per 720 minuten Leerteam, onbegeleid niet 3 maal per 540 minuten Portfoliogesprek 60 minuten Presentatie en dialoog Werkveld 240 minuten Skype Spreekuur 60 minuten Werkplaatsdag Filosofie niet 360 minuten Werkplaatsdag Onderzoeksdesign 360 minuten Werplaatsdag Pedagogiek niet 360 minuten Wetenschappelijk Schrijven 2 niet 180 minuten Innovatie Event 360 minuten Academisch Debat niet 240 minuten 13
Academisch debat, voorbereiding niet 3 maal per 540 minuten Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 337 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets aangeboden? toets Numerieke toetsresultaten 5,5 100 2 1. 2. Toelichting bij toets toets: De vereiste stukken voor dit domein, die in het (eind)portfolio opgenomen worden: - Opzet en planning - Leer- en onderzoeksproducten: 1. Velden van communicatie 2. Bijeenkomsten 3. Leeronderzoek: onderzoeksverslag - Reflectieverslag (inclusief een reflectie op de relevante eindkwalificaties) - Beoordelingsformulier Beoordeling en toetsing vindt plaats conform de voor het leerdomeinonderzoek bestaande beoordelingssystematiek, te weten 50% product en 50% proces. 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Centraal in het leerdomein staat de pedagoog als onderzoekende professional. Aan de hand van een academisch debat, verschillende bijeenkomsten en een oriëntatie op het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek en de specialisatie (in het tweede jaar), doet de student talrijke leerervaringen op. Deze leerervaringen ondersteunen de ontwikkeling tot onderzoekende professional. De invulling van de drie onderdelen van dit derde leerdomein is als volgt: 1. Velden van communicatie: academisch debat. 2. Bijeenkomsten: - werkplaatsdagen, - leerteambijeenkomsten e.a. 3. Leeronderzoek: Oriëntatie PWO en Specialisatieprofiel 2.2 Cursus inhoud Het leerdomein richt zich op twee eindkwalificaties: Eindkwalificatie 2: Onafhankelijke oordeelsvorming met betrekking tot gewenste ontwikkelingen, gebaseerd op kennis van hoog niveau Eindkwalificatie 4: Uitvoeren van op toepassing van kennis gericht onderzoek, waarin complexe ecologisch, urbane, sociaal- en orthopedagogische problemen worden geanalyseerd, mede met behulp van kennis voortkomend uit praktijkgericht onderzoek Kennisbasis: 1. Velden van communicatie: Academisch debat 1.1. Academisch debat Braet, A. & Schouw, L. (1998). Effectief debatteren (tweede druk). Groningen / Houten: Noordhoff Uitgevers. [169 PAGINA S] 1.2. Debatstelling Relevante literatuur en documentatie over de debatstelling (zelf te bepalen en lezen door debatteam). [± 100 PAGINA S] 2. Bijeenkomsten: Werkplaatsdagen Pedagogiek: De definitieve literatuur wordt voor aanvang van Leerdomein 3 vastgesteld om zo de mogelijkheid te houden nieuwe uitgaven te kunnen gebruiken. Voorlopige kernliteratuur: Weijers, I. (2010). De creatie van het mondige kind. Geschiedenis van pedagogiek en jeugdzorg. (5 e druk) Amsterdam: SWP. [DAARVAN TE LEZEN:P. 9 T/M 26 EN P. 89 T/M 132; 62 PAGINA'S] Kroon T. en Levering B. (2010). Grote pedagogen in klein bestek. Amsterdam: SWP. [DAARVAN TE LEZEN: IMAM AL-GHAZZALI P. 15-19; JONKVROUWE ELISABETH BODDAERT P. 121-125; JANUSZ KORCZAK P. 14
147-151, LEV SEMJONOVITSJ VYGOTSKY P. 191-195; P. MARTINUS JAN LANGEVELD 215-220; PAULO FREIRE P. 245-249; 30 PAGINA'S] Smeyers, P. & Levering, B. (2005). Grondslagen van de wetenschappelijke pedagogiek. Modern en postmodern. Amsterdam: Boom. [DAARVAN TE LEZEN: HOOFDSTUK 7:  PEDAGOGIEK EN POSTMODERNISME, P. 150 T/M 168; 19 PAGINA'S] Biesta, G. (2012). Goed onderwijs en de cultuur van het meten. Ethiek, politie en democratie. Den Haag: Boom Lemma. [DAARVAN TE LEZEN: P. 15-36; 21 PAGINA'S] Filosofie: Keuze uit de literatuur van één van de twee volgende werkplaatsdagen: 1. Wetenschapsfilosofie: tegen de methode? Chalmers, A. (1999). Wat heet wetenschap? Amsterdam: Boom. [DAARVAN TE LEZEN: HOOFDSTUK 1, 2, 5, 8, 9, 10; 104 PAGINA'S] Bosch, R. (2012). Wetenschapsfilosofie voor kwalitatief onderzoek. Den Haag: Boom Lemma uitgevers. [DAARVAN TE LEZEN: HET HELE BOEKJE VAN ONGEVEER 75 PAGINA S] 2. Filosofische esthetica: Braembussche, A.A. van den (2003). Denken over kunst. Een inleiding in de kunstfilosofie (derde, herziene druk). Bussum: Coutinho. [DAARVAN TE LEZEN: HOOFDSTUK 1, 10 EN 11; 98 PAGINA S ] Onderzoeksdesign: Baarda, D. B., Goede de, M. P. M., & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (Tweede, geheel herziene ed.). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff. [DAARVAN TE LEZEN, HFDST  12: PP. 340-363; 24 PAGINA'S] Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Amsterdam: Boomonderwijs. [DAARVAN TE LEZEN, HFDST 5 EN 6: PP. 120-158; 39 PAGINA'S] Brohm, R., & Jansen, W. (2010). Kwalitatief onderzoeken. Praktische kennis voor de onderzoekende professional. Delft: Eburon. [DAARVAN TE LEZEN, DEEL 2: PP. 49-73; 25 PAGINA'S] Reader: Onderzoeksliteratuur Ecologische Pedagogiek (Oriëntatie op verschillende onderzoeksbenaderingen) 3. Leeronderzoek: Oriëntatie PWO en Specialisatie 3.1. Inhoudelijk. Relevante inhoudelijke literatuur op basis van gekozen pedagogische onderzoeksonderwerp; nader te bepalen in overleg met de coaches, die de gekozen leeronderzoeksgroep begeleiden [± 170 PAGINA S]; 3.2. Methodologisch Relevante methodologische literatuur in de vorm van een reader met artikelen over de volgende onderzoeksstrategieën [100 PAGINA S]: - Fenomenologisch onderzoek - Etnografisch onderzoek - Actieonderzoek - Narratief onderzoek - Responsieve evaluatie - Arts-based research 2.3 Ingangseisen Geen ingangseisen in Osiris geregistreerd 2.4 Kosten en studiematerialen EUR 100. Dit is een geschat bedrag. Verplichte literatuur is deels beschikbaar via Sharepoint en zal deels door studenten zelf aangeschaft of geleend moeten worden in de bibliotheek van de HU of elders. Mocht u tot aanschaf van een boek willen overgaan, dan is de actuele prijs te vinden op http://www.studystore.nl/webshop en op https://hu.xeroxwebwinkel.nl/. Naast de onder 2.2 genoemde e literatuur is er aanbevolen literatuur waaruit studenten een keuze maken, afhankelijk van eigen gekozen thema s die zij uit willen diepen. Materiaal: Boek (aanbevolen) : Braet, A. & Schouw, L. (1998). Effectief debatteren (tweede druk). Groningen / Houten: Noordhoff Uitgevers. Boek () : Weijers, I. (2010) De creatie van het mondige kind. Geschiedenis van pedagogiek en jeugdzorg. (5e druk) Amsterdam: SWP. Boek () : Kroon T. en Levering B. (2010) Grote pedagogiek in klein bestek. Amsterdam: SWP. Boek (aanbevolen) : Smeyers, P. & Levering, B. (2005) Grondslagen van de wetenschappelijke pedagogiek. Modern en postmodern. Amsterdam: Boom. 15
Boek (aanbevolen) : Wetenschapsfilosofie: tegen de methode? Chalmers, A. (1999). Wat heet wetenschap? Amsterdam: Boom. Boek (aanbevolen) : Braembussche, A.A. van den (2003). Denken over kunst. Een inleiding in de kunstfilosofie (derde, herziene druk). Bussum: Coutinho. Boek (aanbevolen) : Baarda, D. B., Goede de, M. P. M., & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (Tweede, geheel herziene ed.). Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff. Boek (aanbevolen) : Boeije, H. (2005). Analyseren in kwalitatief onderzoek. Denken en doen. Amsterdam: Boomonderwijs. Boek (aanbevolen) : Brohm, R., & Jansen, W. (2010). Kwalitatief onderzoeken. Praktische kennis voor de onderzoekende professional. Delft: Eburon. Reader (aanbevolen) : Onderzoeksliteratuur Ecologische Pedagogiek.(Wordt beschikbaar gesteld). Boek (aanbevolen) : Bosch, R. (2012). Wetenschapsfilosofie voor kwalitatief onderzoek. Den Haag: Boom Lemma uitgevers. Boek (aanbevolen) : Biesta, G. (2012). Goed onderwijs en de cultuur van het meten. Ethiek, politie en democratie. Den Haag: Boom Lemma 2.5 Workload Contactduur (uren): 79 Toetsduur (uren): 4 Zelfstudie (uren): 337 Totaal (uren) 420 Het totaal aantal uren is berekend als het aantal EC's (15) maal 28 uur. Het aantal te besteden uren zelfstudie is gelijk aan dit totaal aantal minus de contact- en toetsduren. 2.6 Opmerkingen Geen opmerking in Osiris geregistreerd 2.7 URL cursussite https://cursussen.sharepoint.hu.nl/fmr/22/ape-mldo3ppp-12 16
Titel Opleidingsvariant Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek Deeltijd Collegejaar 2015-1 Organisatorische gegevens 1.1 Cursuscode APE-MPWO-12 1.2 Cursusnaam Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek 1.3 Cursusnaam in Engels Practice based research 1.4 Aantal EC's 20 European Credits 1.5 Studiefase/niveau M (master) 1.6 Opleiding (varianten) 1.7 Cursus toegankelijk voor studenten van andere faculteiten? 1.8 Excellentiemogelijkheden? Werkvormen zijn er in Deeltijd Toetsen zijn er in Deeltijd 1.9 Contactpersoon C. Grol (cees.grol@hu.nl) Nee 1.10 Voertaal Nederlands 1.11 Werkvormen: Werkvorm Aanwezigheid? Frequentie Totale contacttijd in minuten In welke ken wordt de werkvorm aangeboden? Gastcollege niet 180 minuten LOG niet 1800 minuten LOG leerteam niet 1800 minuten LOG leerteam, feedback op elkaars werk niet 8 maal per 480 minuten LOG leerteam, onbegeleid niet 3 maal per 540 minuten Spreekuur Skype niet 6 maal per 180 minuten Wetenschappelijk Schrijven niet 180 minuten Proefpresentaties PWO niet 180 minuten DERA 240 minuten Zelfstudie incl. toetsvoorbereiding: verwachte totaal te besteden tijd in uren 466 1.12 Toetsen: Toetsvorm Resultaatschaal Minimum cijfer Weging (afgerond op hele procenten) Aantal keren dat een toets wordt aangeboden in een collegejaar In welke ken wordt de toets aangeboden? toets Numerieke toetsresultaten 5,5 100 2 1. 17
Toelichting bij toets toets: 2. De vereiste stukken voor het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek, die in het (eind)portfolio opgenomen worden: Proposal, Onderzoeksrapportage, Reflectieverslag, Beoordelingsformulier. Beoordeling en toetsing vindt plaats conform de voor praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek bestaande beoordelingssystematiek. PWO is het afstudeerproduct van de masteropleiding ecologische Pedagogiek. 2 Inhoudelijke gegevens 2.1 Cursus doel Onderzoek aan de Hogeschool Utrecht richt zich op kennisontwikkeling en kenniscirculatie. Deze kennis is praktijkrelevant, komt voort uit maatschappelijke behoeften, is gericht op de professionalisering van de beroepspraktijk en voldoet aan internationaal gangbare methodische vereisten. Binnen de masteropleiding Pedagogiek vanuit ecologisch perspectief worden studenten aangemoedigd om op basis van hun nieuwsgierigheid, kritisch denken, creativiteit en passie op onderzoek uit te gaan. Maatschappelijke thema s worden op een praktijkrelevante manier benaderd. Studenten kunnen hun Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) laten aansluiten op lopende onderzoeksprojecten vanuit het Kenniscentrum Sociale Innovatie van de Faculteit Maatschappij en Recht of andere kenniscentra; ook aansluiting bij andere onderzoeksprojecten is mogelijk. Door het uitvoeren van een PWO ontwikkelen studenten onderzoekskwaliteiten. Het bewust zijn en het toepassen van deze kwaliteiten ondersteunen het aanscherpen van de eigen blik en het vermogen om te innoveren; dit biedt mogelijkheden om te komen tot nieuwe en andere inzichten en gedragingen. Het onderzoek hoeft niet altijd oplossingsgericht te zijn, maar kan zich ook richten op het vertragend verkennen van complexiteit en meerstemmigheid. Dit heeft consequenties voor de te maken methodologische keuzes. Voorbeelden van strategieën van praktijkonderzoek die vanuit een ecologisch pedagogische visie gestimuleerd worden zijn actieonderzoek, etnografisch onderzoek, fenomenologisch onderzoek, narratief onderzoek, responsief onderzoek en onderzoek gebaseerd op filosofie en/of kunst. Het is onderzoek dat van invloed wil zijn op ontwikkelingen in concrete praktijksituaties. De context waarbinnen onderzoek wordt verricht, is complex, meervoudig en pluriform. De ecologisch pedagoog als onderzoeker is zich bewust van de meerstemmigheid in perspectieven en de individuele waardengeladenheid van data. Vanuit dit besef komt hij tot een persoonlijke werkelijkheid in verbondenheid met de omgeving, en zet deze om in actieve kennis. Het is mogelijk om zelf een onderzoek op te zetten, samen met een medestudent onderzoek te doen of deel te nemen aan onderzoeksprojecten voor externe opdrachtgevers. Leeronderzoeksgroepen (LOG) Het onderzoek wordt ondersteund vanuit een Leer- en OnderzoeksGroep (LOG) rond een aantal pedagogische thema s. Het doel van een LOG is om pedagogische thema s inhoudelijk te ontwikkelen door middel van het doen van onderzoek. De LOG s functioneren als leergemeenschappen van studenten en coaches en daar waar mogelijk zijn ze verbonden aan een lectoraat. Naast het doen van onderzoek kunnen ook andere activiteiten in deze LOG s plaatsvinden zoals het gezamenlijk lezen en bespreken van relevante literatuur. Van alle deelnemers wordt een actieve inbreng verwacht. Iedere LOG biedt een breed, relevant en actueel ecologisch pedagogisch thema. Studenten kunnen participeren in een binnen het LOG ontwikkeld groter onderzoek of ontwikkelen hun eigen onderzoek (zie richtlijnen PWO). De methodologische ondersteuning van het onderzoek vindt zoveel mogelijk plaats in de LOG en het LOG-leerteam. Er zijn vijf inhoudelijke thema s gedefinieerd waarbinnen het onderzoek wordt vormgegeven Thema s leeronderzoeksgroepen Pedagogiek en kunst Binnen de masteropleiding Pedagogiek vanuit Ecologisch Perspectief heeft de Leeronderzoeksgroep Pedagogiek & Kunst een vaste plaats in het onderwijsaanbod. De Leeronderzoeksgroep Pedagogiek & Kunst wil door onderzoeken en samenwerkend leren en door het doen van praktijkgericht onderzoek een bijdrage leveren aan de reflectie op en de beschrijving en/of (positieve) verandering van het pedagogisch handelen. Daarbij is de inzet: 1) van kunst naar pedagogiek : het op meer structurele en verantwoorde wijze toepassen van kunstzinnige en creatieve middelen voor het realiseren van pedagogische doeleinden, en 2) van pedagogiek naar kunst : het bevorderen van betrokkenheid bij en verbondenheid met kunst en creativiteit, als doelen van een duurzame opvoeding en ontwikkeling. Deze bijdrage geldt voor alle pedagogische contexten en werkvelden, dat wil zeggen: onderwijs, zorg en welzijn. Pedagogiek en natuur 18
In de huidige moderne technische maatschappij is onze verhouding tot de natuur en de aarde veranderd. Dit heeft gevolgen op ecologisch, psychologisch, pedagogisch en sociaal vlak. Vanuit een ecologisch, (kritisch) pedagogisch standpunt willen wij op zoek gaan naar pedagogische situaties in educatie, zorg en welzijn, waar natuur en pedagogiek elkaar ontmoeten. In dit LOG is een eco mediated pedagogy het vertrekpunt met als thema s duurzaamheid, transitie en natuur. Pedagogiek en media De ontwikkelingen van (sociale) media beïnvloeden ons leven dagelijks en ook kinderen en jongeren hebben daar veel mee te maken. De interactie tussen jongeren en tussen jongeren en volwassenen verandert. De (sociale) media maken een belangrijk onderdeel uit van de jongerencultuur. Sociale media bieden een uitdaging voor de (ecologische) pedagoog. De uitdaging ligt in het herkennen van mediale invloed en het consumeren, gebruiken en produceren van (sociale) media. Hierbij krijgt een kritische benadering een belangrijk accent. Nieuwe media bieden kansen om de stem van kinderen en jongeren te laten klinken, mits er naar hen geluisterd wordt. Het onderzoek binnen deze LOG is er op gericht om juist met de betrokkenen te komen tot een voortdurende afstemming van omgangsvormen, het verkennen van de kansen van de nieuwe media en de ontwikkeling van mediabewustzijn. Pedagogiek en relaties Deze LOG richt zich op de versterking van integrale opvoedingsrelaties. Opvoedingsrelaties worden breed gezien en betreffen alle relaties gericht op het bevorderen van het welzijn van kinderen en jongeren. Daarbij zijn naast de opvoedende relaties tussen volwassene en kind en kinderen onderling, ook relaties tussen professionele opvoeders, studenten en bijvoorbeeld onderzoekers inbegrepen, zoals deze zich voordoen in Communities of Practice (CoP s) en leergemeenschappen. Pedagogische sensitiviteit en de versterking van de eigen kracht van de cliënt en zijn of haar netwerk spelen bij de relaties een belangrijke rol. Pedagogiek en samenleving In de LOG Pedagogiek en Samenleving staat de maatschappelijke context en -leefomgeving waarin kinderen en jongeren opgroeien centraal. De omgeving waar kinderen wonen heeft invloed op hun opvoeding en socialisatie; op kansen en belemmeringen die zij ondervinden voor hun ontwikkeling. Het gaat niet alleen om georganiseerde en pedagogisch gestructureerde aspecten van opvoeding in de woonomgeving (onderwijs, gezin, georganiseerde vrije tijdsbesteding), maar ook om de invloed van de publieke ruimte op kinderen en jongeren. Kenmerkend voor onderzoek van de LOG zijn aandacht voor participatie van kinderen en jongeren, aandacht voor subculturen en diversiteit in brede zin, maatschappelijke actualiteit en -relevantie. De invalshoek van de LOG is sociaal pedagogisch. Sociaal pedagogen kijken, vanuit een ecologisch perspectief, met een brede en interdisciplinaire blik. Het onderzoek in de LOG kenmerkt zich dan ook door het verder kijken dan de grenzen van je eigen werk en vak. De Nederlandse samenleving is sterk verstedelijkt. Om die reden vindt veel maar zeker niet alle onderzoek binnen de LOG plaats in een urbane context. 2.2 Cursus inhoud Het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek richt zich op de volgende drie eindkwalificaties: Eindkwalificatie 4: Uitvoeren van op toepassing van kennis gericht onderzoek, waarin complexe ecologisch, urbane, sociaal- en orthopedagogische problemen worden geanalyseerd, mede met behulp van kennis voortkomend uit praktijkgericht onderzoek. Eindkwalificatie 5: Zelfstandig kennis verwerven op het ecologisch pedagogisch terrein, daarover kunnen communiceren met anderen en kennis kunnen delen met en overdragen op het begripsniveau van de diverse factoren binnen de ecologisch pedagogische sector. - Eindkwalificatie 6: Methodische verantwoord en gedisciplineerd werken. Kennisbasis: 1 EC = 168 bladzijden 6 EC = 1008 bladzijden, te verdelen over, bijvoorbeeld: PWO 1. Inhoudelijk thema 540 pagina s 2. Methodologie 468 pagina s De inhoudelijke literatuur wordt in overleg binnen het LOG vastgesteld. Mogelijke onderzoeksliteratuur: Abma, T.A. & Widdershoven, G. (2006). Responsieve methodologie. Interactief onderzoek in de praktijk. Den Haag: Lemma. Abma, T.A. &Broerse, J. (2007). Zeggenschap in Wetenschap. s-gravenhage: Uitgeverij Lemma. 19
Baarda, D.B., Goede, M.P.M. de & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Groningen: Wolters- Noordhoff. Boje, D. (2001). Narrative methods for organizational and communication research. London: Sage. Boog, B. M., Slagter, M., Jacobs-Moonen, S. & Meijering, F. (Eds.). (2005). Focus op action research. De professional als handelingsonderzoeker. Assen: Koninklijke Van Gorcum. Clandinin, D.J. (2007). Handbook of narrative inquiry. Mapping a methodology. California: Sage Publications. Clough, P. & Nutbrown, C. (2012). A Student s Guide to Methodology. New York: Sage Publications Czarniawska, B. (2004). Narratives in Social Science Research. London: Sage Publications. Feyerabend, P.K. (1977). In Strijd met de Methode. Aanzet tot een anarchistische kennistheorie. Meppel: Boom. Gee, J.P. (2005). An Introduction to Discourse Analysis. Theory and method. New York & London: Routledge. Guba, E.G. & Lincoln, Y.S. (1989). Fourth Generation Evaluation. Newbury Park, London &New Delhi: Sage Publications. Kincheloe, J.L. (2003). Teachers as researchers. Qualitative Inquiry as a Path to Empowerment. London & New York: Routledge. Lagerweij, B. (2011). Daar zit meer achter... Een praktische verkenning van (kritische) discoursstudies. Amersfoort: Agiel. Leavy, P. (2009). Method meets Arts. Arts-Based Research-Practice. New York / London: The Guilford Press. Madden, R. (2010). Being Ethnographic. A Guide to the Theory and Practice of Ethnography. London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications Ltd. Migchelbrink, F. (2007). Actieonderzoek voor professionals in zorg en welzijn. Amsterdam: SWP. Murchison, J. M. (2010). Ethnography essentials. Designing, conducting and presenting your research. San Francisco: Jossey-Bass. Pink, S. (2007). Doing Visual Ethnography. Images, Media and Representation in Research (Second ed.). Los Angeles, London, New Delhi, Singapore: Sage. Riessman, C.K. (2008). Narrative Methods for the Human Sciences. Los Angeles, London, New Delhi & Singapore: Sage Publications. Silverman, D. (2006). Interpreting qualitative data. Methods for analyzing talk, text and interaction (Third ed.). London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications. Silverman, D. (2009). Doing Qualitative Research (Third ed.). London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications. Smaling, A. & Boer, F. d. (Eds.). (2011). Benaderingen in kwalitatief onderzoek. Den Haag: Boom Lemma Wester, F. & Peters, V. (2004). Kwalitatieve Analyse. Uitgangspunten en procedures. Bussum: Uitgeverij Coutinho. 2.3 Ingangseisen De volgende (groep) cursussen moet(en) voldoende zijn afgerond: 1.LDO3: Ped.als onderzoekend professional (APE-MLDO3PPP-12) 2.4 Kosten en studiematerialen Kosten: EUR 100. Dit is een geschat bedrag. Verplichte literatuur is deels beschikbaar via Sharepoint en zal deels door studenten zelf aangeschaft of geleend moeten worden in de bibliotheek van de HU of elders. Mocht u tot aanschaf van een boek willen overgaan, dan is de actuele prijs te vinden op http://www.studystore.nl/webshop en op https://hu.xeroxwebwinkel.nl/. Naast de onder 2.2 genoemde e literatuur is er aanbevolen literatuur waaruit studenten een keuze maken, afhankelijk van eigen gekozen thema s die zij uit willen diepen. Materiaal: Boek (aanbevolen) : Abma, T.A. & Widdershoven, G. (2006). Responsieve methodologie. Interactief onderzoek in de praktijk. Den Haag: Lemma. Boek (aanbevolen) : Abma, T.A. &Broerse, J. (2007). Zeggenschap in Wetenschap. s-gravenhage: Uitgeverij Lemma. Boek (aanbevolen) : Baarda, D.B., Goede, M.P.M. de & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Groningen: Wolters-Noordhoff. Boek (aanbevolen) : Boje, D. (2001). Narrative methods for organizational and communication research. London: Sage. Boek (aanbevolen) : Boog, B. M., Slagter, M., Jacobs-Moonen, S. & Meijering, F. (Eds.). (2005). Focus op action research. De professional als handelingsonderzoeker. Assen: Koninklijke Van Gorcum. Boek (aanbevolen) : Clandinin, D.J. (2007). Handbook of narrative inquiry. Mapping a methodology. California: Sage Publications. Boek (aanbevolen) : Clough, P. & Nutbrown, C. (2012). A Student s Guide to Methodology. New York: Sage Publications. Boek (aanbevolen) : Czarniawska, B. (2004). Narratives in Social Science Research. London: Sage Publications. Boek (aanbevolen) : Feyerabend, P.K. (1977). In Strijd met de Methode. Aanzet tot een anarchistische kennistheorie. 20