DE NIEUWSBRIEF VAN MX.SYSTEMS / NOVEMBER 2008 / NR.1 INHOUD 1 APPLICATIE MET UITSTRALING 2 VOORWOORD REKENCLUSTER: SNEL EN PARALLEL 3 HAVENMEESTER BART VAN ASCH OVER MX.SYSTEMS 4 WOUTER SANDERS: ICT IS MIDDEL, GEEN DOEL 5 MX.SYSTEMS: ZORG VOOR BEHEERSBAARHEID TESTTEAM WORDT VASTE KRACHT SERVICEDESK: GEDISCIPLINEERD ONTZORGEN 6 MEEBEWEGEN MET INGRES MATROOS IS EEN BIJZONDERE OPDRACHT VOOR MX.SYSTEMS Applicatie met uitstraling Hoe lang ligt een zandplaat droog? Voor zo n vraag kun je binnenkort óók MATROOS raadplegen. Het laat zien dat de database groeit: niet alleen de hoeveelheid data neemt snel toe, maar ook het aantal gebruikers in binnen- en buitenland. MATROOS is een populaire database, die bij Rijkswaterstaat is ontwikkeld. Het gaat dan ook om belangrijke informatie. Vooruitzichten van waterstanden en stroomsnelheden zijn bijvoorbeeld onmisbaar voor stormvloedwaarschuwingen, of om te bepalen hoe een olievlek zich zal verspreiden over het water. Zelfs de Kustwacht overweegt het informatiesysteem te gaan gebruiken. Modellen Maar MATROOS heeft nog veel meer te bieden, zoals golfgegevens, zoutgehaltes en meteorologische gegevens. Het zijn de resultaten van monitoring en de uitkomsten van hydrologische modellen, afkomstig van een groot aantal binnen- en buitenlandse instituten. Rijkswaterstaat levert zelf resultaten van modellen aan, maar ook bij het KNMI en diverse modellen in omringende landen haalt MATROOS automatisch de gegevens op. Die informatie wordt vervolgens weer beschikbaar gesteld en gepresenteerd in kaarten en tijdreeksen. De instituten die modellen als input leveren voor MATROOS, gebruiken zelf ook weer de MATROOSgegevens om nieuwe berekeningen te maken. Daar naast zijn er nog diverse andere partijen die Een leuke, aansprekende opdracht, die ook qua techniek uitdagend is geïnteresseerd zijn in de dynamische database. Dat ligt voor de hand: door informatie te delen, kun je vergelijken en beter gefundeerde beslissingen nemen. Bovendien bespaart het veel tijd en geld. En het systeem is ook nog eens gebruiksvriendelijk en als web-applicatie op internet beschikbaar. Publieksversie Het is een succesverhaal: er staan nu vijf MATROOS-servers in Nederland en Spanje heeft z n eigen exemplaar. Er zijn plannen om er ook een in Noorwegen te gaan gebruiken. Zelfs een publieke versie ligt in het verschiet. MATROOS zit nu nog achter een firewall bij Rijkswaterstaat en voor een publieksversie moeten er eerst nog enkele aanpassingen doorgevoerd worden. Want een leek heeft niets aan meerdere verschillende berekeningen van bijvoorbeeld de waterstand bij Terneuzen. Die wil direct dé waterstand van Terneuzen zien. pag.2 > <1 >
Beste lezer, Voor u ligt een nieuw en tegelijkertijd oud medium. Nieuw, omdat het hier om het allereerste nummer gaat. En oud, omdat we MX.Press, hoewel wij dagelijks gebruikmaken van de mogelijkheden die de digitale wereld ons biedt, toch op papier uitbrengen. Dat neemt overigens niet weg, dat voor de fanatieke digitalisten de nieuwsbrief ook op onze website terug te vinden is. In deze nieuwsbrief laten wij u kennismaken met de vele terreinen waarop MX.Systems actief is en informeren we u over onze relaties en de mensen die bij ons werken. U kunt lezen welke kennis bij ons over ICT, aanwezig is en over de kennis die wij hebben van de werkprocessen van onze klanten. De mensen van MX.Systems kunnen met die kennis en een scala aan hulpmiddelen ondersteuning bieden bij de ontwikkeling en het gebruik van ICTsystemen. Als het nodig is 7x24 uur. Ik hoop dat we u op deze manier een boeiende weergave van ons werk geven en ik ben benieuwd naar uw reacties op onze eerste MX.Press. > Vervolg van pagina 1 En al die gebruikers willen ook steeds meer. MX.Systems is nu bezig met een uitbreiding, waarmee informatie beschikbaar komt over de tijden dat zandplaten in de Waddenzee en de Zeeuwse delta droogvallen. Die infor matie is bijvoorbeeld interessant voor biologen, die onderzoek doen naar de foerageertijden van vogels. Een ander voorbeeld is de aanleg van de Tweede Maasvlakte, waarvan de gegevens in MATROOS moeten komen. Loodsen van de Rotterdamse haven kunnen daarmee beter inspelen op de veranderende stroomsnelheden die de landwinning met zich meebrengt. Dagelijks controleren MX.Systems heeft met MATROOS een bijzondere opdracht. Daar hoort het ontwikkelen van nieuwe functionaliteit natuurlijk bij. Maar doordat de database dagelijks in omvang toeneemt en door steeds meer instanties gebruikt wordt, neemt ook het belang van het beheer toe. MX.Systems controleert het systeem nu bijvoorbeeld elke dag, met name op de inwinning en verwerking van de gegevens. Ook vragen van gebruikers beantwoorden, fouten oplossen en wijzigingen aanbrengen horen bij het takenpakket. En wat er ten slotte opvalt, is de grote variëteit aan (opensource)technieken die bij MATROOS komt kijken, zoals PHP, Apache, MySQL, Perl PDL, Mapbender, UMN Mapserver en GNUplot. Op dat vlak is MATROOS óók een applicatie met uitstraling. < Veel leesplezier, Paul Hilkhuysen, Directeur MX.Systems Rekencluster: snel en parallel Twee keer per dag krijgt het Havenbedrijf Rotterdam voor het Europoort-gebied de vooruitzichten van de waterstanden en stroomsnelheden. Deze cijfers zijn het resultaat van modellen. Het feit dat MX.Systems ze meerdere keren per dag kan leveren, heeft met de nieuwe Linuxrekencluster te maken. In een beveiligde en beschermde ruimte bij MX.Systems staat een HPC-cluster met 64 processoren die parallel ieder een bepaald stuk van de berekening kunnen doen. Met behulp van het rekencluster kunnen bij MX.Systems modellen parallel in plaats van sequentieel doorgerekend worden. Daarnaast is de grotere rekencapaciteit ook een voordeel bij het testen van nieuwe programmatuur of als je een schaduwberekening als backup wilt maken. Zo n rekencluster past heel goed bij MX.Systems, waar veel kennis aanwezig is over modellen en hun toepassing in het operationele waterbeheer. <2 >
Het systeem is nog nooit zo stabiel geweest HAVENMEESTER BART VAN ASCH OVER MX.SYSTEMS Onze stoutste verwachtingen zijn overtroffen Het is een voortdurend komen en gaan in een haven zoals die van Vlissingen. Een gedegen registratie van al die bewegingen vereist dan een stabiele, snel toegankelijke, geautomatiseerde omgeving. MX.Systems kan Zeeland Seaports daar optimaal bij ondersteunen. Bart van Asch is als adjunct-havenmeester verantwoordelijk voor de aansturing van de kapiteinskamer in de Vlissingse haven. Dat betekent beleid voorbereiden en operationele processen regelen. Een dergelijk proces is de registratie van schepen, waarvoor Zeeland Seaports het Zeeland Haveninformatiesysteem (ZHIS) in gebruik heeft. Wat is ZHIS precies voor systeem? ZHIS is een applicatie waarmee schepen via ingehuurde agenten aangemeld kunnen worden in de haven. Zo krijgen we een beeld van hoe lang een schip in de haven blijft. De agent kan met het systeem ook een aangifte doen van het zeehavengeld. Verder genereert ZHIS statistische overzichten van de schepen en hun ladingen. De applicatie had tot 2004 veel last van storingen. Bovendien wilden we ZHIS via internet beschikbaar maken voor de agenten en dat kon het bedrijf dat het systeem beheerde niet voor ons verzorgen. Toen zijn we op zoek gegaan naar een partij die ons daarbij kon helpen. En dat werd MX.Systems? Ja. MX.Systems heeft WebHIS gebouwd en een applicatie voor een havenafvalplan. Verder zijn er aanpassingen gedaan voor Port Security, dat de toegenomen beveiliging van havens en schepen ondersteunt. Vanaf 2004 heeft MX.Systems WebHIS en ZHIS ook beheerd en onderhouden. Bij dat beheer en onderhoud horen ook rapportages en gebruikersondersteuning, waar we 24 uur per dag gebruik van kunnen maken. Als je belt, word je snel teruggebeld, en als het nodig is, komt er iemand langs. Maar zeker de laatste tijd maken we er maar weinig gebruik van, omdat alles goed verloopt. De samenwerking gaat dus goed? MX.Systems heeft het geheel echt goed draaiend gekregen. In feite kon het alleen maar beter, en toch zijn onze stoutste verwachtingen overtroffen. Het systeem is nog nooit zo stabiel geweest als in de laatste jaren. Waarin onderscheidt MX.Systems zich? Ze denken mee bij problemen, waardoor ze goede oplossingen aan kunnen dragen. Je kunt merken dat ze het systeem MX.Systems luistert naar de klant, maar neemt ook zelf initiatief erg goed kennen, want ze komen ook ongevraagd met voorstellen voor verbetering. Dus niet alleen naar de klant luisteren, maar ook zelf initiatief nemen. Wat is het eindoordeel? MX.Systems heeft er het maximale uitgehaald. <3 >
helpen bij het bouwen van het nieuwe clubhuis van de Road Runners Zoetermeer Ik vind mezelf niet beter dan de rest VOOR WOUTER SANDERS STAAT DE GEBRUIKER CENTRAAL ICT: middel, geen doel Mens en techniek. Dat wringt vaak nogal. Maar de wisselwerking is ook spannend. Wouter Sanders kan erover mee praten. Waarbij wat hem betreft de mens steeds op de eerste plaats komt. ICT is geen doel op zich. Het gaat om de mensen. Hoe je ze kunt helpen hun werk beter, gemakkelijker en efficiënter te doen. Wouter Sanders, business consultant bij MX.Systems, laat er geen misverstand over bestaan: voor hem staat de gebruiker voorop. Onze beroepsgroep is vooral technisch-wetenschappelijk; er wordt in mooie applicaties en concepten gedacht. Ik probeer de gebruiker juist centraal te stellen. Want die wordt nog wel eens vergeten. Kweekvijver Die houding is duidelijk de rode draad in het werk van Wouter. Dat begon al toen hij eind jaren tachtig ging werken bij de Dienst Informatieverwerking (DIV) van Rijkswaterstaat. Ik begon bij de afdeling gebruikersondersteuning, waar de meest uiteenlopende vragen binnenkwamen. Het was echt een kweekvijver voor mij, want ik wist nog niets van automatisering. Ik had alleen een spelcomputer thuis staan en op de HTS werd er van de computer nog nauwelijks gebruikgemaakt. Sinds die tijd is er veel veranderd. Wouter ging zich steeds meer verdiepen in ICT. Begin jaren negentig was ik al betrokken bij het Aquabel-project van Rijkswaterstaat. Dat was een voorbeeld van Rapid Application Development, een werkwijze die destijds vrij uitzonderlijk was. Samen met gebruikers hebben we toen een nieuw programma ontwikkeld. Daarna hield ik me bezig met Visual Basic: de ontwikkeling van gestandaardiseerde user interfaces, waardoor het gebruik van applicaties steeds laagdrempeliger werd. Vervolgens ben ik gaan experimenteren met internet; in eerste instantie met een kleinschalige opvolger van Aquabel: het Aquawebproject. Later werd dat Infra-web, een incidentenregistratiesysteem voor heel Rijkswaterstaat, dat nog steeds in gebruik is. Klikken en scrollen Internet en interfaces illustreren dat er in de ICT wel degelijk ook aan de gebruiker gedacht wordt. Door internet zijn de huidige applicaties eenvoudiger in gebruik geworden. De ontwikkelaar móét zich door een minder rijke internetontwikkelomgeving wel concentreren op de kern van het programma. Techniek kan de gebruiker dus helpen. Maar dan moet je óók naar de mensen luisteren. We zijn bijvoorbeeld voor het Gemeentelijk Vervoerbedrijf van Amsterdam een GISapplicatie aan het ontwikkelen. Dat kan alleen maar goed gaan als je jezelf niet beter vindt dan de rest. Je moet continu aandacht geven: vragen en luisteren hoe ze doen wat ze doen en bijvoorbeeld met die mensen meelopen tijdens het werk. Lekker opladen Met mensen meelopen doet Wouter trouwens ook in z n vrije tijd. Hij is namelijk fanatiek hardloper bij Roadrunners in Zoetermeer. Wouter geeft daar ook training, dus ook hier staat de omgang met mensen centraal. Maar daar houdt de vergelijking met het werk wel zo n beetje mee op: Als ik aan het hardlopen ben, is m n hoofd helemaal leeg. Dan kan ik me lekker opladen. Of ik praat wat met de mensen in m n groep. En vooruit, dan kan het wel eens over het werk gaan. Of over het nieuwste lichtgewicht hardloophorloge met GPS dat hij graag wil kopen. Een van de weinige keren dat voor Wouter techniek bijna doel, in plaats van middel wordt. <4 >
MX.Systems, zorg voor beheersbaarheid Het is een vak apart, waar de mensen van MX.Systems dagelijks mee bezig zijn. Beheer, onderhoud en (door)- ontwikkelen van informatiesystemen vraagt namelijk om kennis op vele gebieden. Kennis van oude en nieuwe technologie. Materiedeskundigheid in sectoren als waterbeheer, verkeer en vervoer en infrastructuur. En inzicht in organisaties én de mensen die daar werken. Waar MX.Systems zich mee onderscheidt, is gebundelde expertise. Wie immers aan bestaande systemen moet werken, heeft niet genoeg aan kennis van nieuwe technologie. Extra functionaliteit aan een applicatie toevoegen bijvoorbeeld, betekent vaak dat er ook kennis van oude technologie aanwezig moet zijn. Iedere organisatie die kennis van oudere systemen ontbeert, zal hier het belang van inzien. MX.Systems bezit al die veelzijdige expertise als geen ander. Draaiend houden Brede kennis van zaken is niet alleen nodig om te kunnen ontwikkelen, maar ook om het systeem tijdens die ontwikkeling stabiel en draaiende te houden. Een bedrijf als MX.Systems, dat beheer en onderhoud uitvoert, kan het uiteraard niet verkopen dat een applicatie minder gaat functioneren als eraan gewerkt wordt. Andersom kan wel: dat het beheer en onderhoud van MX.Systems ervoor zorgt dat stabiliteit juist tot ontwikkeling komt en storingen voorkomen worden. Voeg daar nog de ondersteuning van de MX-Servicedesk bij, en de gebruiker krijgt een optimale service bij zijn werk. Degelijk en dynamisch Die gebruiker staat duidelijk centraal. Beheer, onderhoud en ontwikkeling zijn alleen goed uit te voeren door dicht bij de klant te staan. Maatwerk vereist inzicht en betrokkenheid op het raakvlak van automatisering en organisatie. Dat MX.Systems daar goed in slaagt, bewijzen de stabiele klantenkring en de langdurige relaties in de sectoren als verkeer en vervoer en waterbeheer. Maar ook hier streeft MX.Systems naar ontwikkeling, door nieuwe klanten in andere sectoren aan zich te binden. Zo is het vak apart van MX.Systems ten slotte in een paar woorden te vangen: degelijk en dynamisch, in stabiliteit en ontwikkeling. Testteam wordt vaste kracht Sinds de millennium bug is het razendsnel een vak geworden: het testen. In de laatste jaren van het vorige millennium moest er enorm veel software gecontroleerd worden, en dat heeft deze specialiteit een flinke impuls gegeven. Er zijn nu bedrijven die testen, mensen opleiden en professionele maatstaven opstellen. Vooral in ons land is er al veel expertise. Van de twee toonaangevende testmethodieken is er één in Nederland ontwikkeld. Die methodiek is TMap, die MX.Systems ook toepast. Het testen is bij MX.Systems een vast organisatieonderdeel: er is een deskundig testteam opgericht en er wordt intensief gewerkt aan de verdere ontwikkeling van het vak. Dat is goed nieuws voor de opdrachtgevers. Professioneel testen betekent namelijk dat het eindproduct van betere kwaliteit is, dat eventuele problemen snel aan het licht komen en extra kosten en vertragingen te voorkomen zijn. Gedisciplineerd ontzorgen door de Servicedesk Voor een bedrijf als MX.Systems is een professionele Servicedesk een vanzelfsprekendheid. De Servicedesk laat goed zien hoe MX.Systems de zorg voor gebruikersondersteuning bij de klant wegneemt. Die ondersteuning kan vastgelegd zijn in een Service Level Agreement (SLA), waarin aangegeven is hoe snel verschillende meldingen afgehandeld moeten worden. Als er geen SLA is opgesteld, zijn er intern bij MX.Systems afspraken gemaakt over de tijd waarbinnen de meldingen afgehandeld moeten zijn. Sommige klanten hebben 24-uursondersteuning, zoals Zeeland Seaports met het Haveninformatiesysteem. De waterschappen krijgen van de Servicedesk ondersteuning bij IRIS, een informatiesysteem voor de verwerking van alle administratieve handelingen. Omdat daar specifieke wensen bij naar voren kwamen, is er een afzonderlijk systeem voor ingericht: de Arco Helpdesk. Afhandeling van de meldingen gaat geheel volgens de ITIL-procedure. Meldingen die niet direct in de eerste lijn op te lossen zijn, gaan naar de specialisten van verschillende Service Teams in de tweede lijn. Klanten kunnen, als ze dat willen, via internet de stappen in het proces volgen, want MX.Systems kan ze op verzoek per e-mail op de hoogte houden. Zo werkt de Servicedesk er hard en gedisciplineerd aan om de klant de zorg van gebruikersondersteuning uit handen te nemen. <5 >
AAN- OF AFMELDEN VOOR MX.PRESS: INFO@MX-GROEP, ONDERWERP NIEUWSBRIEF COLOFON UITGAVE MX.SYSTEMS, PATRIJSWEG 32, 2289 EX RIJSWIJK (ZH) T 070 307 37 37 F 070 307 37 00 WWW.MX-GROEP.NL TEKST KEES KAPTEIN TEKSTEN, RIJSWIJK ONTWERP STUDIO KOELEWIJN, DEN HAAG DRUK ANDO, DEN HAAG Meebewegen met Ingres Gemakkelijk, en nu ook nog eens heel goedkoop. Hoewel de werkelijkheid natuurlijk complexer is, gaat deze kwalificatie zeker op voor het databasemanagementsysteem Ingres. Want Ingres heeft sinds kort een opensourcevariant en wil daarmee harder aan de weg gaan timmeren. MX.Systems doet volop aan die ontwikkeling mee. Gegevens snel en volledig archiveren en ze daarna ook goed kunnen gebruiken. Dat is kort samengevat het praktische nut van een database. Wat daar allemaal onder zit is een black box voor de meeste gebruikers. Daar hoeven ze helemaal niets van te weten. En dat is maar goed ook, want databasemanagementsystemen kunnen tegenwoordig uit behoorlijk ingewikkelde combinaties van tabellen, ondersteunende (web)tools voor beheer en applicatieontwikkeling bestaan. Eén commando Toch is er ook eenvoud te vinden. Bij het databasemanagementsysteem Ingres bijvoorbeeld. Ingres is technisch een heel goed product. Daarnaast is het gemakkelijk om te beheren. Wie een database aan wil maken, heeft bij Ingres genoeg aan één commando. De rest gaat automatisch. Zo zijn er legio voorbeelden te noemen van de manier waarop de database met Ingres op een eenvoudige en dus goedkope manier beheerd kan worden. En dat Ingres goed functioneert, bewijzen databases van Rijkswaterstaat zoals DONAR, WVO-info en HIS, die alle onder beheer van MX.Systems zijn. Geen licentie Ondanks die voordelen als basis voor databases, heeft Ingres maar een klein marktaandeel. Vooral vergeleken met Oracle, waar MX.Systems overigens ook mee werkt. Om dat aandeel te vergroten is in 2004 een opensourcevariant van Ingres op de markt gekomen. Dat betekent dat je als gebruiker geen licentie meer hoeft te kopen, onafhankelijk bent van de leverancier en naar smaak allerlei functionaliteit toe kunt voegen. Community Dit klinkt allemaal erg aantrekkelijk, en dat is het ook. Maar waarom gaan we dan toch niet massaal over op open source? Omdat er ook wel wat nadelen zijn op te noemen. Bij open source is het (versie)beheer complexer en kun je met een community geen harde afspraken maken over de benodigde ondersteuning. Maar MX.Systems heeft gelukkig ruime ervaring met Ingres MX.Systems heeft veel Ingres-expertise, ook als het om de migratie gaat of uitbreiding van functionaliteiten en kan de klant daardoor optimale ondersteuning bieden. Ook de korte lijnen naar de Ingres Corporation maken het onderhouden van dit product een stuk eenvoudiger voor MX.Systems. Betere service De Ingres Corporation levert goedkope licenties voor support, beheer en onderhoud. Als officieel partner van de Ingres Corporation heeft MX.Systems directe toegang tot een database die 24 uur per dag geraadpleegd kan worden wanneer zich een onverwacht probleem voordoet. Dit betekent dat MX.Systems sneller kan handelen en dus een betere dienstverlening kan bieden aan de klant. MX.Systems heeft al met al veel Ingres-expertise, ook als het om de migratie gaat of uitbreiding van functionaliteiten. Met al die kennis wil MX.Systems graag de klantenkring uitbreiden. En, net als Ingres, in beweging blijven. <6 >