In vervolg op uw schrijven d.d. 11 september 2015 vraag ik uw aandacht voor het volgende.

FEDERATIE WERKGEVERSORGANISATIES TECHNIEK / fwt FNV Metaal t.a.v. mevrouw drs. J. van Stigt en de heer J. Brocken Postbus 9208 3506 GE UTRECHT Den Haag, 15 september 2015 Onderwerp: reactie op uw schrijven d.d. 11 september 2015 Geachte mevrouw Van Stigt, geachte heer Brocken, In vervolg op uw schrijven d.d. 11 september 2015 vraag ik uw aandacht voor het volgende. In uw schrijven geeft u te kennen dat onze brief van 10 september slechts een uitnodiging inhoudt tot het hervatten van overleg. U vervolgt uw schrijven door aan te geven dat hervatting van het caooverleg alleen zinvol is als er een reëel perspectief is op overeenstemming. Zoals aangekondigd in uw brief, heeft mevrouw Van Stigt op 14 september contact met ondergetekende gezocht. Ook vandaag is er contact geweest tussen mevrouw Van Stigt en ondergetekende. In dat laatste contact is aangekondigd dat werkgevers via een brief de vakbonden willen laten blijken dat er sprake is van een reëel perspectief. Dat doen we door u op voorhand onze nieuwe voorstellen voor overleg te doen toekomen. Deze treft u in de bijlage aan. Wij zijn van mening dat wij met de vernieuwde voorstellen een reëel perspectief schetsen voor een nieuwe cao en roepen u dan ook op het overleg te hervatten. Voorop gesteld: de voorstellen zijn niet "in beton gegoten". We streven naar een open dialoog met u. We willen immers een cao waar duurzaamheid voorop staat voor zowel werkgever als werknemer. We denken dan aan de initiatieven "alles draait om jij", de arbo adviezen die gegeven worden in "5x Beter", de functie van de loopbaancoaches etc. Het is zonde dat door een langdurig conflict het draagvlak onder de cao ondermijnd wordt en deze initiatieven op al dan niet korte termijn gestopt moeten worden. De tijd begint te dringen. De cao is al sinds 1 maart jl. geëxpireerd. Bedrijven, werkgevers en werknemers wachten nu al een half jaar op een nieuwe cao. Het gaat om ruim 27.000 bedrijven en ca. 300.000 werknemers. Het wachten is op sociale partners in de Metaal & Techniek. Op 19 maart hebben werkgevers een eindbod ingediend. Vakbonden hebben dat afgewezen en op 6 mei een ultimatum gesteld. BEZUI DENHOUTSEWEG 12. 2594 AV DEN HAAG' POSTBUS 93002. 2509 AA DEN HAAG T 070 349 03 49. F 0703490300. E INFO@FWTNL. I WWW.FWT.NL. ING 553796. KVK.40409423

Met het verstrijken van het ultimatum zijn de acties begonnen. Helaas is dat een fenomeen dat kennelijk kenmerkend begint te worden als het gaat over de cao-onderhandelingen in de Metaal & Techniek. Cao-conflicten worden echter niet opgelost aan het actiefront. De oplossing moet komen van de cao-tafel. Sociale partners moeten nadenken over de wijze waarop we onze bedrijfstakken de komende jaren zo goed mogelijk vooruit kunnen helpen via een cao. Om die reden hebben wij besloten, via onze brief van 10 september, ons eindbod in te trekken. Met het intrekken van het eindbod en u uit te nodigen het overleg te hervatten, denken wij een wezenlijke stap te zetten om het overleg weer mogelijk te maken. Werkgevers in de Metaal & Techniek willen een cao die de bedrijfstak verder helpt. Daarbij hebben we altijd aangegeven dat we er wel voor moeten zorgen dat het draagvlak voor cao's een belangrijke voorwaarde blijft om arbeidsvoorwaarden vorm te geven. Als het draagvlak ontbreekt, komt de cao steeds meer onder druk te staan. Het draagvlak voor de cao neemt juist toe als cao-partijen gezamenlijk de oplossingen kunnen bieden voor de uitdagingen van de toekomst. Seniorenbeleid Werkgevers willen het seniorenbeleid toekomstbestendig maken. Dat houdt in dat het streven moet zijn ouderen langer gezond aan het werk te houden tegen aanvaardbare kosten. Onderdeel van het huidige seniorenbeleid zijn de seniorendagen. De huidige staffelloopt van 50 tot en met 64 jaar. Met het stijgen van de AOW-leeftijd werken werknemers langer door. Daarnaast zijnde vitaliteit en inzetbaarheid toegenomen. In ons hernieuwde voorstel zult u zien dat we een beperkte matiging doorvoeren. Daarnaast verschuiven er dagen van "jongere ouderen" naar de ouderen boven de zestig jaar. Voor werknemers die tot 66 jaar moeten doorwerken, worden juist extra seniorendagen ingevoerd. Het resultaat is een verschuiving van seniorendagen op een zodanige wijze dat ze bijdragen aan het ontzieaspect waarvoor ze bedoeld zijn. Met de matiging zijn we ervan overtuigd dat de ombuiging van het seniorenbeleid leidt tot een zachte landing. Bij langer doorwerken hoort naar onze mening een intensief investeringsprogramma in duurzame inzetbaarheid. In onze voorstellen ziet u dat terug: de vierdaagse werkweek; het deeltijdpensioen; projecten rond wajangers en 45 +; het investeren van 1.500.000 in het verduurzamen van de loopbaan voor werknemers via vouchers die de werknemer zelf kan aanvragen; het continueren van de financiering van de loopbaancoaches; het investeren in intersectorale mobiliteit. Een fors investeringsprogramma dat we als werkgevers uiterst serieus nemen. Modernisering van arbeidstijden We stellen voor dat er een studie wordt verricht naar de wensen van werknemers om meer grip te krijgen op de balans werk en privé en de noodzaak voor werkgevers om flexibel vraag en aanbod te combineren. De resultaten kunnen uiteindelijk in een juiste balans in de cao worden verankerd. Voorschakelend hierop treft u in de bijlage een voorstel aan dat de vierdaagse werkweek zoveel als mogelijk realiseert.

Level playing field Werkgevers zijn van mening dat de zogeheten kernbepalingen van toepassing moeten zijn op buitenlandse werknemers die hier gedetacheerd worden. Dat draagt bij aan een level playing field. Werkgevers hebben geconstateerd dat het vaak hele technische discussies zijn om te bepalen wat nu wel en wat nu geen kernbepaling is en in welke mate. Maar er kan geen misverstand over bestaan dat werkgevers dit ook heel wezenlijk achten en dat na het afsluiten van de cao de resultaten van de werkgroep besproken kunnen worden en nadien geïmplementeerd. Derde jaar WW In het vorige akkoord 2013-2015 hebben cao-partijen afgesproken om te onderzoeken of er draagvlak is om de hiaten die ontstaan zijn door de wetgeving te repareren. Deze afspraak hebben we met elkaar gemaakt, omdat er sprake was van een sociaal akkoord waar de polder zich aan committeerde. Vakbonden hebben ervoor gekozen nieuwe voorstellen te doen t.a.v. het derde jaar WW. Werkgevers hebben te kennen gegeven dat dat prematuur is. De afspraken uit 2013 zijn per slot van rekening nog niet uitgevoerd. Daarbij moeten we ons ook goed realiseren dat onvoldoende helder is hoe dit dossier zich gaat ontwikkelen qua kosten, uitvoering en al dan niet een uniforme regeling. In ons voorstel zult u merken dat werkgevers t.o.v. het eindbod nog verder zullen gaan. Bij een centrale uitvoering en uniforme regeling committeren werkgevers zich in hun voorstel aan het derde jaar WW. Loonkosten In onze cao-besprekingen hebben we uitvoerig stilgestaan bij de wens van de sector om de inkomens te verbeteren. AI in onze voorstellenbrief hebben we aangegeven dat omzetten, prijzen en rendementen nog steeds onder druk staan. Niettemin hebben we er op 19 maart jl. voor gekozen een passende loonsverhoging in ons eindbod ~p te nemen: 2,8 % over 22 maanden. Dat is l,s % op basis van 12 maanden bij een zeer lage inflatie wat leidt tot koopkrachtverbetering. In ons voorstel wordt extra aandacht aan de jongeren met een (voortgezet) vakdiploma besteed middels een extra verhoging van de jeugdschalen met een vast bedrag. Wij gaan ervan uit u met de achterliggende hernieuwde voorstellen een reëel perspectief te bieden op een cao en wachten uw reactie op onze uitnodiging om de cao-gesprekken te hervatten met belangstelling af. Gezien alle belangen die in het geding zijn wij op elk moment bereid het overleg te hervatten. Mocht woensdag 16 september 2015 u niet schikken, stellen wij voor de agenda's op de kortst mogelijke termijn afte stemmen.

Vernieuwde voorstellen cao's Metaal & Techniek Looptijd 28 maanden: van 1 maart 2015 tot 1 juli 2017 Loon l,s % per 1 november 2015 O,S% eenmalig in december 2015 1,75 % per 1 juli 2016 0,6 % per 1 januari 2017 Voor de jeugdigen in het bezit van het vakdiploma afvaartgezet vakdiploma, worden de caojeugdschalen per december 2015 verhoogd met bruto 38,00. WAGA Cao-partijen zijn van mening dat een van de essenties van de cao's voor de Metaal & Techniek is het voorkomen van oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Cao-partijen achten het onwenselijk dat het level-playing field op het gebied van arbeidsvoorwaarden wordt doorbroken en achten het daarom van belang dat de cao's voor de Metaal & Techniek (ook) op het gebied van de WAG A worden nageleefd. Hiertoe is een paritaire werkgroep geïnstalleerd, waarin cao-partijen hun punten hebben ingebracht. De concrete uitwerking en invulling betrof het benoemen van cao-bepalingen voor WAGA werknemers. Daarbij werden alle cao-artikelen die oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden kunnen veroorzaken, betrokken. Cao-partijen ontvingen de rapportage van die werkgroep WAGA Metaal& TechniekjMetalektro d.d. 10 april 2015. Cao-partijen constateren dat er geen overeenstemming is bereikt over de uitwerking van de cao-afspraak die in 2013 is gemaakt over de WAGA. Cao-partijen zullen de rapportage in de Vakraad aan de orde stellen om zo spoedig mogelijk alsnog tot overeenstemming te komen over de nadere invulling van de kernbepalingen van de WAGA in de cao. Duurzame inzetbaarheid Cao-partijen vinden duurzame inzetbaarheid van groot belang voor de bedrijfstak en voeren al enkele jaren diverse activiteiten uit op dit thema. Belangrijke pijlers hierbij zijn onder meer het verbeteren van de arbeidsomstandigheden en een breed arrangement van om- en bijscholingsmogelijkheden. Daarnaast hebben cao-partijen initiatieven ontplooid voor de instroom van specifieke doelgroepen, onder wie wajangers en oudere werklozen. Cao-partijen wensen deze initiatieven voort te zetten en achten het ook noodzakelijk deze te intensiveren en uit te breiden. In dat kader hebben cao-partijen de navolgende afspraken gemaakt.

Optimale inzetbaarheid in het kader van leeftijdsfase bewust/duurzaam personeelsbeleid zal verder worden uitgewerkt en geïmplementeerd door de Commissie Duurzame Inzetbaarheid. Bestaande projecten en afspraken rond Wajangers en 45+ WW worden voortgezet. Het project JIJ wordt voortgezet tot en met 31 december 2016 met inachtneming van de evaluatie in september 2016. De re-integratietoets zal gecontinueerd worden. Cao-partijen stellen via uitvoering door de O&O-fondsen 1.000 vouchers van maximaal 1.500 beschikbaar aan werknemers die een aanvraag indienen in het kader van 'duurzame loopbaanontwikkeling'. Aan de volgende randvoorwaarden en criteria moet voldaan worden: Doel van de vouchers is om werknemers de kans te geven om hun loopbaan te verduurzamen en zich te kunnen blijven inzetten voor de bedrijfstakken behorende tot de Metaal & Techniek. Voor een nieuw in te richten voorziening van vouchers, waarvan de uitvoering onder verantwoordelijkheid wordt gebracht van loopbaancoaches, is het format het volgende. Vouchers leveren een additionele bijdrage aan het verduurzamen van de loopbaan. - 45-plussers die hebben deelgenomen aan een workshop zoals "Ervaring teit" of een vergelijkbare regeling. Deelnemers formuleren bij de workshop een actie-/scholingsplan. De voucher kan worden ingezet op de uitvoering van dat plan. Omscholingstrajecten gericht op mobiliteit: -Van een niet-technisch beroep in de Metaal & Techniek naar een technisch beroep. -Van een technisch beroep naar een schaars technisch beroep: bijvoorbeeld verspaners. engineers, machinebouwers en werkvoorbereiders) dan wel een beroep waar techniek voor nodig is, zoals werkvoorbereider, calculator, tekenaar e.d. -Van technisch beroep naar relevant beroep voor de bedoelde bedrijfstakken (er is bijvoorbeeld een oplopend tekort aan docenten techniek in het (V)MBO. Het is voor de sector van belang dat dit tekort wordt opgelost). -Andere kandidaten die worden voorgedragen door loopbaancoaches en deskundigen van brancheorganisaties en O&O-fondsen. De voucher: -Kan niet worden -Kan wel worden ingezet voor de kosten van de inzet van de loopbaancoach. ingezet voor assessment, scholing en coaching. Het advies en de begeleiding van de kandidaat: -Veronderstelt de nodige materiekennis van de loopbaancoach over de kansen op de arbeidsmarkt, over scholing, en over de matching tussen kandidaat en functie/bedrijf.

-Kan worden ondersteund en bevorderd met bestaande middelen (zoals de Skillsmanager die o.a. wordt gebruikt door OOM, OTIB, OOC) en deskundigen (zoals regiomanagers van OOM, OTIB etc., CAB-ers van Metaalunie, Servicepunten Techniek, etc.). Loopbaancoaches De financiering van het project loopbaancoaches wordt voortgezet voor de periode tot en met 31 december 2017. Geld van voorgaande periodes kan ingezet worden voor toekomstige financiering van de loopbaancoaches. Intersectorale mobiliteit Cao-partijen zullen de 0 en 0 fondsen verzoeken om per 1 januari 2016 projecten door te voeren die de intersectorale mobiliteit van 45+ bevorderen en stellen daarvoor instrumenten/middelen beschikbaar. Vernieuwing cao Cao-partijen hechten aan het belang van een cao waarbij onder andere toegankelijkheid en helderheid kernbegrippen vormen. Zonder daarbij afbreuk te doen aan bestaande afspraken en nieuw te vormen afspraken in het kader van dit akkoord zullen cao-partijen daartoe een Commissie instellen die dit traject gaat vorm geven om te komen tot een helderder, toegankelijker en begrijpelijker cao waarbij digitale ontsluiting ook wordt meegenomen. Arbeidstijden Een commissie zal worden ingesteld die onderzoek zal doen naar wensen en behoeften van werkgevers en werknemers rond de thema's arbeidstijden, flexibiliteit, zeggenschap en ergonomie/gezondheid waarbij de voorstelbrieven van de respectievelijke cao-partijen zullen worden betrokken. Daarnaast spreken partijen het volgende af: De werknemer kan met gebruikmaking van zijn vrije tijdsrechten de werkgever verzoeken zijn werkweek, voor zover het saldo van deze vrije tijdsrechten dat toelaat, aan te passen tot vier dagen met behoud van het voltijds dienstverband. Werknemers kunnen daarvoor de bronnen aanwenden van kiezen en ruilen maar ook leeftijdsdagen, vakantiedagen en andere tijdselementen waar zij volgens hun arbeidsvoorwaarden recht op hebben. De werkgever zal binnen 4 weken na het verzoek zijn beslissing aan de werknemer kenbaar maken. Indien hierover een geschil ontstaat tussen de werknemer en de werkgever, kan gebruik gemaakt worden van de procedure bij geschilover dienstrooster, conform bijlage 3A. Overgangsregelingen en pensioen Cao-partijen vinden het belangrijk dat de zogeheten 58+ regeling vanwege de voortdurende crisis gedurende de looptijd van deze cao wordt gecontinueerd en in verband met de aansluiting met de WW en het opschuiven van de AOW-leeftijd zal de regeling voortaan 60+ regeling gaan heten. Dat betekent dat de werknemers, die: Op of na 1 maart 2015 58 jaar en la maanden zijn (geworden) en zijn ontslagen in verband met de crisis gedurende de looptijd van de arbeidsvoorwaarden-cao voor deze 58+ regeling van het pensioenfonds Metaal & Techniek in aanmerking kunnen komen. Vanaf 1 januari 2016 zal de leeftijd 60 jaar zijn.

Daarnaast achten cao-partijen het van groot belang in hun pensioenregeling van PMT, die tussen 1 maart 2015 en 31 december 2016 vanwege de crisis worden ontslagen weer de overgangsrechten te laten herleven bij een terugkeer als werknemer in de Metaal & Techniek binnen drie jaar na dat ontslag. Cao-partijen zullen PMT verzoeken het vorenstaande mogelijk te maken. Participatiewet / wet werk en zekerheid In de cao wordt een aparte tabelopgenomen met een beginbedrag (WML) en een eindbedrag van 120 % van dat WML voor de specifiek genoemde doelgroepen in de participatiewet. Binnen de onderneming wordt in de range van 100 % - 120 % bepaald of de werknemer (op enig moment) meer kan verdienen dan 100 % WML. De werknemer die inmiddels een verdiencapaciteit van 100 % heeft, stroomt door naar de reguliere salaristabellen. Ten aanzien van werknemers met een verdiencapaciteit zoals bedoeld in de participatiewet, dienen bepalingen opgenomen te worden zodat optimaal gebruik kan worden gemaakt van de arbeidsmaatregelen. Cao-partijen stellen middelen beschikbaar voor een aanjaagfunctie c.q. project participatiewet om mensen binnen die genoemde doelgroep daadwerkelijk aan een baan te kunnen helpen. De driekwart bepalingen van de wet werk en zekerheid worden in de cao doorgevoerd. Partijen zullen samen bezien op welke wijze de doelstellingen van de servicepunten techniek nader ondersteund worden. 3ejaar WW Partijen komen overeen, in overweging nemende de afspraken in het sociaal akkoord en rekening houdend met de relevante correspondentie, afspraken te zullen maken over de reparatie van de private aanvulling van de ww er! de duur van de loongerelateerde WGA uitkering in samenhang met afspraken over preventie van werkloosheid, indien er op centraal niveau overeenstemming is over een uniforme regeling en uitvoerder op landelijk niveau. De premieverdeling voor de aanvullende verzekering gebeurt op basis van een 50-50 (werkgever/werknemer) verdeling. Indien er op centraal niveau geen overeenstemming komt over een uniforme regeling en landelijke uitvoering zullen partijen opnieuw in overleg treden over de dan ontstane situatie. Ouderenbeleid Uitgaande van de huidige staffel in artikels1, geldt vanaf 1 januari 2016 het volgende voor de werknemers van 53 tim 65 50 a dagen 510dagen 52 a dagen 53 2 dagen 54 2 dagen 55 3 dagen 56 3 dagen

57 5 dagen 58 9 dagen 59 9 dagen 60 11 dagen 61 13 dagen 62 13 dagen 63 13 dagen 64 13 dagen 65 13,5 dagen Cao-partijen evalueren de afgesproken maatregelen om langer door te werken, met inbegrip van de gewijzigde inzet van de seniorendagen. Overgangsrecht: de werknemer behoudt zijn rechten die hij op 1 januari 2016/2017 heeft, tenzij hij overstapt naar een andere werkgever. De werknemer die op de invoeringsdatum alleeftijdsdagen heeft, behoudt deze totdat hij als gevolg van de leeftijd naar de volgende staffel gaat en in die staffel meer leeftijdsdagen toegekend krijgt. De werknemer die langer dan 6 maanden arbeidsongeschikt is, verwerft tot zijn herstel geen seniorenverlof op de peildata. Seniorenverlof wordt door de werknemer opgenomen binnen 1 jaar van toekenning. Indien de werknemer deze dagen niet heeft opgenomen, krijgt de werkgever het recht deze dagen in te roosteren of uit te betalen, tenzij de werkgever een aanvraag tot opname heeft afgewezen. In dat geval blijven de dagen ter beschikking van de werknemer. Deeltijdpensioen wordt met ingang van 1 januari 2016 mogelijk onder de volgende voorwaarden: Aanvraagtermijn van 6 maanden; Maximaal voor 50% van de arbeidsduur, minimaal 4 uur (in de regel een halve dag); Het vroegst mogelijke moment van aanvang deeltijdpensioen is 60; De werkgever willigt het verzoek van de werknemer om deeltijdpensioen in, voor zover het betreft het tijdstip van ingang en de omvang van de aanpassing, tenzij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich daartegen verzetten. Ten aanzien van artikel 36 lid 4 van de cao geldt dat de leeftijd wordt opgetrokken in een termijn van 5 jaar in 5 gelijke stappen van een jaar. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Cao-partijen vinden het belangrijk dat er aandacht is voor en activiteiten worden ontplooid op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en hebben daarvoor gelden vrijgemaakt. Deze gelden zijn voor sociale partners beschikbaar voor projecten op dit terrein zoals onder meer Mantelzorg en bewustwording eigen persoonlijk budget. Voorts zullen cao-partijen in de cao aandacht besteden aan het belang van MVO.

Heffingen Heffing SFM wordt voortgezet tot loktober 2017 en 0&0 heffing tot 1 januari 2018. Tekstueel De redactiecommissie zal bezien of en zo ja op welke wijze de tekstuele voorstellen van cao-partijen doorgevoerd kunnen worden.