Gebruik van portfolio in een onderzoeksstage voor werkstudenten Stefan Hardonk
Doelstellingen Onderzoeksstage academische onderzoekscompetenties + metacognitieve competenties Behoeften van samenleving en arbeidsmarkt
Beginsituatie Faculteit: Geneeskunde en Farmacie Opleiding: Medisch-Sociale Wetenschappen Studiejaar: eerste licentie Studentenaantal: +/- 15-20 Type studenten: 95 procent werkstudenten (voornamelijk paramedische beroepen) Leeftijd studenten: ongeveer tussen 25-45 jaar
Inhoud onderzoeksstage Uitwerken van een onderzoeksvoorstel Contacteren en engageren van een stageplaats Uitvoeren van de onderzoeksactiviteiten Rapportering (onderzoeksrapport en beleidsaanbevelingen) Vooropstellen van te verwerven competenties (in leerdoelen) en leerstrategieën Opstellen van reflectieverslagen/leerstrategieën en structureren in de elektronische portfolio
Uitvoeren van de onderzoeksactiviteiten Rol van de student = wetenschappelijk onderzoeker Uitvoering van de onderzoeksopzet (inhoudelijk en methodologisch) (Proces)begeleiding door mensen in de stage-instelling en aan de universiteit Registratie van onderzoeksactiviteiten nadeel: hoe het proces begeleiden en evalueren? voordeel: realistische context maakt werken aan metacognitieve competenties mogelijk
Uitvoeren van de onderzoeksactiviteiten Oplossing: Weergave van de leercyclus in een portfolio structureren van het leerproces (student) procesbegeleiding (stageverantwoordelijke) procesevaluatie (stageverantwoordelijke) Bijkomend voordeel: Werken aan metacognitieve competenties
Werken aan metacognitieve competenties Opzet Stage: twee parallelle lijnen Wat zijn competenties? Van competenties naar leerdoelen en strategieën (profiel MSW-er) Vooropstellen van te verwerven leerdoelen en -strategieën Begeleiding van de leercyclus (zie verder)
leercyclus van Korthagen
Doel van de portfolio Doelstellingen: Procesbegeleiding en -evaluatie Zelfevaluatie Metacognitieve competenties (bewust leerproces)
Inhoud van de portfolio Vooropgestelde competenties-leerdoelen en strategieën Opstellen van activiteiten- en reflectieverslagen Weergeven van (gewijzigde) strategieën en implementatieplanning Ondersteunend materiaal zoals data, foto's, opnames, werkdocumenten, enzovoort.
Vorm van de portfolio Elektronisch: Flexibiliteit Werken op afstand Online samenwerken Dynamisch linken Online feedback geven en krijgen Platform Vrije Universiteit Brussel: Toegankelijke werkomgeving - voorgevormd Verschillende publicatieniveau's
Evaluatie Procesevaluatie middels portfolio en feedbackgesprekken: honoreren van relatieve voortgang en inzet Portfolio als product wordt ook geëvalueerd (summatief) Aangepaste evaluatieschalen met 40-tal scoreitems voor de output in de twee lijnen van het opleidingsonderdeel
Stageverantwoordelijke 1. Feedbackgesprekken: Ondersteuning Verplichte, overige op vraag van de student Feedback op inhoudelijke en methodologische aspecten van onderzoek Feedback op het leerproces 2. Technische ondersteuning elektronische portfolio
Ondersteuning (vervolg) Elektronisch leerplatform Profiel Stage I op http://pointcarre.vub.ac.be (artikels, voorbeeldrapporten, referentieregels, links, enz.) Stagebegeleider: Praktische begeleiding op de stageplaats
Voordelen van de portfolio Voordelen: Portfolio sluit aan bij noden van het opleidingsonderdeel Flexibele leeromgeving sluit aan bij behoeften werkstudenten Goed zicht op het leerproces van studenten Sneller + grondiger bereiken van doelstellingen Stage Sociale gelijkheid Maatwerk Beter onderbouwde eindevaluatie "Nieuwe cultuur" voor studenten
Nadelen van de portfolio Nadelen: Begeleiding is tijdsintensief (studentenaantallen!) Grote verschillen tussen studenten ("verplichtingscultuur") Onaangepaste studiecultuur: veel uitleggen Onaangepaste omgeving om vakoverschrijdend te werken Technische moeilijkheden (zowel student als VUB) Opstellen van aangepaste evaluatie-instrumenten Gebruik van aangepaste evaluatie-instrumenten is tijdsintensief
Toekomstige uitdagingen Overgang naar nieuwe Master in Management en beleid van de gezondheidszorg (september 2007): Stage in zelfde studiejaar als Meesterproef: Meesterproef levert realistische leercontext Nood aan afstemming tussen beide opleidingsonderdelen: problemen bij vakoverschrijdend werken Afbakening rollen promotor en stageverantwoordelijke Afbakening evaluatie-aspecten: onaangepaste structuur (credit-systeem) voor afstemming.
Stageverantwoordelijke Coördinaten Stefan Hardonk Stefan.Hardonk@vub.ac.be 02/477.47.67 Titularis Stage Prof. dr. Fred Louckx flouckx@vub.ac.be 02/477.47.20 Website Vakgroep Medische Sociologie http://www.vub.ac.be/meso