KINDERARBEID > KINDEREN IN VOORSTELLINGEN INHOUD I. Kinderarbeid II. Arbeidstijden (standaardregeling - kinderen) III. Kunstkinderen IV. Mogen kinderen tot 13 jaar meewerken aan uitvoeringen? V. Regels voor kinderen tot 7 jaar VI. Regels voor kinderen tussen 7 en 13 jaar VII. Regels voor kinderen van 13 jaar en ouder I. Kinderarbeid Om jonge medewerkers beter te beschermen tegen de gevaren die zij lopen op de werkvloer, is het van belang dat de werkgever weet wat een kind of jeugdige wel en niet mag, en welke arbeidstijden er voor deze groep gelden. De eerste wettelijke bepaling die in dit verband van belang is, is het verbod op kinderarbeid. Dit geldt voor alle kinderen onder de dertien jaar. Alleen in uitzonderlijke gevallen bijvoorbeeld de zogenoemde kunstkinderen kunnen tijdelijke ontheffingen worden verleend (zie: hfd. III e.v.). II. Arbeidstijdenwet (standaardregeling - kinderen) Kinderen van 16 en 17 jaar worden aangeduid als jeugdigen. Deze groep mag in principe alle vormen van arbeid verrichten, behalve werkzaamheden met giftige of zeer giftige stoffen. Voor bovenstaande verboden werkzaamheden geldt dat zestien- en zeventienjarige werknemers deze alleen mogen verrichten onder deskundig toezicht dat toereikend is om specifieke gevaren te voorkomen. Naast toegestane vormen van arbeid en verboden werkzaamheden voor kinderen en jeugdigen moet de werkgever ook rekening houden met de maximaal toegestane arbeidstijden en de minimale rusttijden voor deze kwetsbare groep. Een tekort aan dagelijkse en/of wekelijkse rust of te lange arbeidsdagen/weken kan de ontwikkeling van het kind in gevaar brengen. De maximale arbeidstijden en de minimale rusttijden zijn voor de diverse leeftijdscategorieën verschillend: Onderwerp Dagelijkse rusttijd Norm bij 16 en 17 jaar 12 uur Wekelijkse rusttijd 36 uur Zondagarbeid Maximaal uren per dienst Niet, tenzij.(uitzonderingen) 9 uur per dag 1
Maximaal uren per week Maximaal aantal dagen Maximaal aantal weken Gemiddeld per week over 4 weken 45 uur per week Na 7 dagen minimaal 1,5 dag vrij. - 40 uur Pauze Na maximaal 4,5 uur 0.5 uur pauze Nachtarbeid Geen arbeid tussen 23.00 en 06.00 Voor werkgevers is het nu zaak om, binnen de gestelde kaders, kinderen en jeugdigen op plezierige wijze kennis te laten maken het verrichten van arbeid. Zodoende is de eerste taak van de werkgever om te inventariseren hoeveel kinderen en/of jeugdigen werkzaamheden komen verrichten tijdens de zomermaanden of gedurende andere tijden van het jaar. Deze informatie wordt opgenomen in de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), waarin verder staat binnen welke tijden de werkzaamheden worden verrichten en om welke werkzaamheden het gaat. In het plan van aanpak, dat onderdeel uitmaakt van de RI&E, staat hoe ervoor gezorgd wordt dat de jonge medewerkers veilig en gezond kunnen werken. Kinderen en jeugdigen worden vervolgens door de werkgever voorgelicht over de risico s en gevaren van de werkzaamheden en de manier waarop zij veilig en gezond kunnen werken. Voor dertien-, veertien- en vijftienjarige medewerkers geldt dat ook de ouder of verzorgers deze informatie moeten ontvangen. De werkgever ziet er verder op toe dat zowel een kind als een jeugdige geen werkzaamheden verricht die hij of zij niet mag verrichten en dat de arbeid gezond en veilig verricht kan worden. Om aan te kunnen tonen dat de jonge medewerker aan de Arbeidstijdenwet voldoet, houdt de werkgever een adequate registratie bij van de gewerkte uren. Hierin staan de begin- en eindtijden van de werknemer alsmede de periodes waarin pauze is genomen. Voor de werkgever wordt de zomervakantie dus geen komkommertijd. Hij moet aan de slag om zijn vakantiewerkers gezond en veilig aan het werk te kunnen zetten! De Arbeidsinspectie voert zodoende ook dit jaar weer een project uit ten aanzien van de veiligheid en gezondheid voor kinderen en jeugdigen. Gezien het grote aantal vakantiekrachten zullen er gedurende de zomermaanden veel inspecties plaatsvinden. III. Kunstkinderen Kunstkinderen zijn kinderen die meewerken aan uitvoeringen. Hierbij gaat het om het deelnemen aan uitvoeringen van culturele, wetenschappelijke, opvoedkundige of artistieke aard, aan modeshows, audio-, visuele of audiovisuele opnamen. De repetities voor de uitvoeringen worden ook als arbeidstijd gerekend. In het algemeen hoeft voor kunstkinderen vanaf 13 jaar geen vergunning te worden aangevraagd. Voor kunstkinderen tot 13 is dit wel het geval, waarbij een onderscheid gemaakt wordt tussen de categorie kinderen tot 7 jaar en die van 7 tot 13 jaar. Vanzelfsprekend gelden strengere regels voor de jongere kinderen dan voor die van 7 tot 13. 2
IV. Mogen kinderen tot 13 jaar meewerken aan uitvoeringen? Kinderen tot 13 jaar mogen meewerken aan een uitvoering, zoals een reclamespot of een optreden in het theater. Hiervoor is wel toestemming nodig van de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie). Hoe lang kinderen mogen werken, hangt af van hun leeftijd en de dagen waarop ze werken. De kinderen moeten zowel voor, tijdens als na de voorstelling door een deskundige worden begeleid. Geen ontheffing nodig Kinderen jonger dan 13 jaar mogen gewoon meezingen in een kerkkoor in de eigen kerk, thuis of op familiefeestjes optreden of meedoen aan bijvoorbeeld het majorettekorps. Hiervoor is geen ontheffing van de Inspectie SZW nodig. Een voorwaarde is wel dat het kind vrijwillig meedoet aan de uitvoering. Ook mag er geen sprake zijn van een overeenkomst en mag het kind zelf, de ouders of anderen geen financieel voordeel hebben van de uitvoering. Wel ontheffing nodig Als niet aan de hiervoor genoemde voorwaarden wordt voldaan, is een ontheffing nodig. Dit is het geval als een kind jonger dan 13 jaar wil meewerken aan bijvoorbeeld tv-programma s of radioprogramma's, films, modeshows, reclamespots of theaterproducties. De werkgever moet in zo'n geval minimaal 3 dagen voor de datum van het optreden een ontheffingsverzoek voor arbeid door kinderen indienen bij de Inspectie SZW. Bij langlopende projecten moet de werkgever een vertrouwensontheffing kinderarbeid aanvragen. V. Regels voor kinderen tot 7 jaar Voor kinderen tot 7 jaar gelden de volgende regels bij uitvoeringen: Arbeidstijd De maximale arbeidstijd is: 2 uur per schooldag; 4 uur op een niet-schooldag of een vakantiedag; in uitzonderlijke situaties: 7 uur per dag en 12 uur per week. Repetitietijd geldt ook als werktijd. Aantal uitvoeringen Het maximumaantal uitvoeringen is: 4 per jaar; in uitzonderlijke situaties: 8 keer per jaar met een maximum van 3 per week. Minimale dagelijkse rust De minimale dagelijkse rust is 14 uur, in elk geval tussen 19.00 en 8.00 uur. In een uitzonderlijke situatie tussen 23.00 en 08.00 uur. Pauzes Als kinderen tot 7 jaar meer dan 4,5 uur werken, hebben zij minimaal 30 minuten pauze. Werken op zondag Werken op zondag is alleen toegestaan als: het door bedrijfsomstandigheden noodzakelijk is en er overeenstemming is met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, of de betrokken werknemers; 3
VI. Regels voor kinderen tussen 7 en 13 jaar Voor kinderen tussen 7 en 13 jaar gelden de volgende regels bij uitvoeringen: Arbeidstijd De maximale arbeidstijd is: 2 uur per schooldag; 4 uur op een niet-schooldag of vakantiedag; bij schoolse activiteiten: 7 uur per dag en 12 uur per week; in uitzonderlijke situaties: 7 uur per dag en 12 uur per week. Repetitietijd geldt ook als werktijd. Aantal uitvoeringen Het maximumaantal uitvoeringen is: 12 per jaar; 3 per week; bij schoolse activiteiten: 15 per jaar met een maximum van 3 per week; in uitzonderlijke situaties: 24 per jaar met een maximum van 3 per week. Minimale dagelijkse rust De minimale dagelijkse rust is 14 uur, in elk geval tussen 23.00 en 8.00 uur. Pauzes Als kinderen van 7 tot 13 jaar meer dan 4,5 uur werken, hebben zij minimaal 30 minuten pauze. Werken op zondag Werken op zondag is alleen toegestaan als: het door bedrijfsomstandigheden noodzakelijk is en er overeenstemming is met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, of met de betrokken werknemers; Verder geldt voor werken op zondag: VII. minimaal 5 vrije zondagen per 16 weken; op zondag werken? Dan de zaterdag daarvóór vrij. Regels voor kinderen van 13 jaar en ouder Kinderen van 13 jaar en ouder mogen zonder ontheffing meewerken aan uitvoeringen, zoals een reclamespot of een optreden in het theater. Zij moeten hierbij wel worden begeleid door een deskundige. Voor kinderen van 13 tot en met 15 jaar gelden specifieke regels, zoals maximale arbeidstijden en rusttijden. Als hiervan wordt afgeweken, is een ontheffing nodig. Maximale arbeidstijden kinderen bij uitvoeringen Maximale arbeidstijd per Kinderen van 13 en 14 jaar Kinderen van 15 jaar Schooldag 7 uur 8 uur Niet-schooldag 7 uur 8 uur 4
Vakantiedag 7 uur 8 uur Schoolweek 12 uur 12 uur Vakantieweek 35 uur 40 uur Repetitietijd Repetitietijd geldt als werktijd. Werken tijdens vakantieweken Een kind van 13 of 14 jaar mag per jaar maximaal 4 vakantieweken werken, waarvan 3 opeenvolgend. Een kind van 15 jaar mag per jaar maximaal 6 vakantieweken werken, waarvan 4 opeenvolgend. Maximumaantal uitvoeringen Het maximumaantal uitvoeringen voor kinderen van 13 en 14 is: in schoolweken: 24 keer per jaar met een maximum van 3 per week; in een vakantieweek: maximaal 5 per week, waarvan maximaal 3 tussen 19.00 en 23.00 uur, met een maximum (inclusief de uitvoering in schoolweken) van 24 keer per jaar. Het maximumaantal uitvoeringen voor kinderen van 15 jaar is: in schoolweken: 24 keer per jaar met een maximum van 3 per week; in een vakantieweek: maximaal 5 per week, waarvan maximaal 3 tussen 19.00 en 23.00 uur. Minimale rusttijden kinderen bij uitvoeringen Rusttijden Kinderen van 13 en 14 jaar Kinderen van 15 jaar minimum dagelijkse rust 14 uur 12 uur in elk geval tussen 23.00-8.00 uur 23.00-7.00 uur In vakanties 23.00-7.00 uur 23.00-7.00 uur Aaneengesloten pauze bij werktijd > 4,5 uur 30 minuten 30 minuten Werken op zondag bij uitvoeringen Kinderen vanaf 13 jaar mogen werken op zondag bij uitvoeringen als: het door de bedrijfsomstandigheden noodzakelijk is en er overeenstemming is met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging, of met de betrokken werknemers; Verder geldt voor werken op zondag in een uitvoering: 5 vrije zondagen per 16 weken; zondag werken? Dan de zaterdag daarvóór vrij. 5