Verslag burenoverleg BASF Antwerpen, vrijdag 01.12.2017 Aanwezig Vertegenwoordigers buurt: Vertegenwoordigers strapa s Vertegenwoordigers BASF: Verontschuldigd: Rik Baeten, Michiel De Schutter, Guy Leys, Jan Prop, Dirk Rombouts, Marco Sebrechts, Teus Slagboom, Paula Slooven, Ad Van Dongen, Cees Van Liere, Nathalie Van Pul, Jorn Van de Cloot, Ward Adriaenssens, Gerard van den Bergh, Liesbeth Sleymer, Kathleen Quick, Marc Snijders Voor EuroChem: Filip Dejongh, Karel Vervoort Voor INEOS Styrolution: Toon Van Melckebeke, Michael Laussman Voor INOVYN: Miguel Franco en Luc Van Opstal Voor Evides: Jean Nijenhuis en Donny de Vriend Voor Combinant: Ben Beirnaert Voor Zandvliet Power: Bernard Adriaens en Eric Verrydt Voor Air Liquide: Benny Boogaert Voor Solvay (HP): Uwe Droste Wouter De Geest, Lut Vande Velde, Lieve Van Hasselt, Lutgart De Boeck, Shana Vroman, Peter Sterckx, Sabine Rys Kris Van der Maat, Wim Thoen, Paul Cuelenaere, Marc Van Breda (BASF) Korte inhoud Verwelkoming. Lees meer. Wijzigingen samenstelling burenoverleg. Lees meer. Vernieuwde mobiliteitsplan van de BASF-site. Lees meer. Toelichting geluidshinder n.a.v. shutdown bij Air Liquide. Lees meer. BASF in de media. Lees meer. Varia & vragenronde. Lees meer. Infomarkt strategische partnerfirma s. Lees meer.
Verwelkoming Wouter De Geest, gedelegeerd bestuurder, verwelkomt de leden van het burenoverleg op de 49 e vergadering. Hij dankt alle leden voor hun engagement in en bijdrage aan het burenoverleg en verwijst naar de belangrijke antennefunctie die zij vervullen in de omgeving. Ook de strategische partnerfirma s van BASF worden verwelkomd. Ieder jaar krijgen zij de mogelijkheid om het burenoverleg bij te wonen en rechtstreeks in dialoog te gaan met de buren. BASF is opgetogen dat de partnerfirma s van deze gelegenheid gebruik maken. Wijzigingen samenstelling Burenoverleg Twee ervaren leden nemen afscheid en worden benoemd tot erelid. o Wim Thoen. Wim is lid vanaf het begin in 2005 als vertegenwoordiger van de inwoners van Bath. Hij zal wegens gezondheidsredenen niet meer deelnemen. Wim was een trouwe deelnemer aan vergaderingen. Hij verdeelde ook het burenmagazine Zij aan zij in Bath. BASF wil hem hartelijk bedanken voor zijn jarenlange bijdrage. De buren ondertekenen een kaart voor Wim. o Cees Van Liere. Cees is lid van het burenoverleg als vertegenwoordiger van Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide. Om gezondheidsredenen heeft hij zijn voorzitterschap van het Grenspark neergelegd. BASF zal zijn opvolger uitnodigen van zodra deze bekend is. Ook Cees willen we hartelijk bedanken voor zijn engagement. 1 kandidaat-lid wordt benoemd tot definitief lid: Jorn Van de Cloot uit Zandvliet. Jorn woont vlakbij de site, aan de overkant van het kanaal in de Zandvlietse Dorpsstraat. Hij is actief in straatfeestcomité en vzw de Buitenmolen (Berendrecht). Hij werkt ook mee aan het volgende nummer van Zij aan zij. Kandidaat-lid Niek Van Essen uit dorpsplatform Woensdrecht heeft aangegeven dat hij door een jobwissel niet langer kan deelnemen aan de vergaderingen. Daarom heeft het dorpsplatform Gerard van den Bergh afgevaardigd. Hij zal de twee volgende vergaderingen deelnemen als kandidaat-lid, waarna een eventueel definitief lidmaatschap verder besproken wordt. Aan BASF-zijde wordt Sabine Rys voorgesteld. Sabine vervoegt in januari de communicatiedienst van BASF Antwerpen, ter vervanging van Lieve Van Hasselt. Zij gaat namelijk een nieuwe uitdaging aan op de personeelsafdeling. Sabine zal vanaf 2018 de coördinatie van het burenoverleg voor haar rekening nemen. Pagina 2 van 10
Vernieuwde mobiliteitsplan van de BASF-site Peter Sterckx, Facility Manager bij BASF Antwerpen, stelt het vernieuwde mobiliteitsplan voor de site voor. Deze oefening startte vanuit de vaststelling dat het voor medewerkers alsmaar lastiger wordt om veilig en vlot van en naar het werk te komen (files, verkeerswerken). Volgens een onderzoek van de haven van Antwerpen komt 8 op 10 medewerkers met de wagen naar het werk. Het nieuwe mobiliteitsplan tracht alternatieven aan te bieden voor de individuele autorit. Het nieuwe mobiliteitsplan werd gerealiseerd door een speciale werkgroep van werkgever en werknemers: de mobiliteitscommissie. Alle ideeën werden voorgesteld aan de medewerkers en hun feedback werd verzameld. De hoeksteen van het mobiliteitsplan blijft de BASF-bus. Als sinds de jaren 60 zet BASF bussen in om medewerkers te vervoeren, vanuit de hele provincie Antwerpen en het Waasland. Heel veel medewerkers maken geregeld gebruik van dit gratis personeelsvervoer. Maar de laatste jaren werd het busgebruik er niet populairder op. Er werd gezocht naar manieren om het busvervoer opnieuw attractiever te maken. Hiervoor werd voor alle busgebruikers het traject van aan de voordeur tot op de arbeidsplaats bekeken. Er werd een nieuwe busregeling ingevoerd en externe en interne busvervoer werden beter op elkaar afgestemd. Dit maakt dat het busvervoer nu (collectief) sneller verloopt (niet voor elke individuele medewerker). Een ander pijler van het nieuwe mobiliteitsplan is de fiets. Bijna de helft van de medewerkers woont binnen een straal van 25 km rond de site, een afstand die doenbaar is met de (elektrische) fiets. Ook de verplaatsing naar de dichtstbijzijnde bushalte kan met de fiets gebeuren. Daarom introduceerde BASF een fietsleaseprogramma. Ondertussen zijn er op de site ca. 1.000 medewerkers ingestapt. Zij engageren zich om deze fiets te gebruiken voor hun woon-werkverkeer, of tenminste een deel van hun traject. Dit brengt enkele uitdagingen met zich mee op de site, zoals voldoende fietsenstallingen of een speciale fabrieksingang voor fietsers in het noorden van de site. Ook carpooling tracht BASF te stimuleren. Via een carpoolapp kunnen medewerkers mogelijke carpoolpartners vinden. Mensen die carpoolen krijgen ook een inrijvergunning om hun wagen op de site, dichter bij hun arbeidsplaats, te parkeren. Uiteraard is mobiliteit geen probleem van BASF alleen, maar van de hele regio. Peter en zijn collega s zetelen ook in werkgroepen van onder andere Voka Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland en van Port of Antwerp. Daar kaarten zij problemen aan en werken zij mee aan veiliger verkeer in de haven. Wouter De Geest vraagt de buren om de verkeersveiligheid in de buurt te helpen verhogen door gevaarlijke situaties in de eigen omgeving aan te kaarten bij de bevoegde overheden en om de verkeersveiligheidsacties van BASF (zoals het dragen van fluohesjes, fietshelmen) Pagina 3 van 10
mee te ondersteunen. Het doel van BASF in 2018 is om de fietsongevallen niet te doen toenemen, ondanks het stijgend aantal fietsers. Vraag Rik Baeten: hoe analyseren jullie de woon-werkongevallen? Antwoord Wouter De Geest: woon-werkongevallen worden op dezelfde manier geanalyseerd als ongevallen op de site, d.w.z. zeer grondig. Als de betrokken medewerker een (inschattings)fout heeft gemaakt, wordt dat ook aangesproken, bv. van het fietspad afwijken om toch maar sneller te zijn. De incidentanalyse wordt vervolgens gedeeld met alle medewerkers, om hen te informeren en sensibiliseren. Vraag Ad van Dongen: werken jullie in het nieuwe mobiliteitsplan ook samen met andere bedrijven? Antwoord Peter Sterckx: de initiatieven van het nieuwe mobiliteitsplan zijn in de eerste plaats een belangrijke samenwerking van alle bedrijven op de site van BASF. Ook de medewerkers van strategische partnerfirma s kunnen gebruik maken van het busvervoer of het fietsleaseprogramma. Daarnaast werken we samen met andere Antwerpse bedrijven in een aantal werkgroepen om onze stem luider te laten klinken bij de overheid. Aanvulling Wouter De Geest: er is een groeiend bewustzijn op alle niveaus van Vlaamse administraties en overheden dat er een overkoepelend mobiliteitsbeleid voor Antwerpen moet komen. Alleen de Oosterweelverbinding of bv. de heraanleg van de kaaien zullen het probleem niet oplossen. Men mag zich bovendien niet concentreren op Antwerpen-stad. In de achterliggende haven werken duizenden mensen die zich daar iedere dag verplaatsen. De modal shift waar zo vaak over gepraat komt, moet er ook daadwerkelijk komen. BASF heeft niet gewacht om zelf al initiatief te nemen, daarvoor is onze medewerkerspopulatie groot genoeg. Rik Baeten suggereert om het onderwerp mobiliteit hoog op de agenda van het burenoverleg te houden. Toelichting geluidshinder n.a.v. shutdown bij Air Liquide Begin oktober ontving BASF twee klachten uit Zandvliet over geluidshinder. Eén via Facebook en één via de Blauwe Lijn van de Politie (via stadsdienst milieutoezicht tot bij BASF gekomen). We konden beide melders snel een verklaring bezorgen, want er waren ook al interne meldingen. Door de onderhoudsstop bij strategische partnerfirma Air Liquide was het geluidsniveau gedurende een langere periode aanzienlijk hoger. Benny Boogaert, EHSQ Manager bij Air Liquide, verontschuldigt zich bij de buren voor de hinder. Hij legt uit dat geluid wel degelijk een aandachtspunt is bij Air Liquide. Er worden op regelmatige tijdstippen geluidsmetingen gedaan om de omgevingsimpact objectief te kunnen inschatten. Hij legt uit welke installatiedelen geluid veroorzaken en welke acties er lopen om Pagina 4 van 10
het (voortdurende) geluid te reduceren. Extra (incidenteel) geluid bij een onderhoudsstop is onvermijdelijk, omdat er bij stillegging extra lucht naar buiten wordt geblazen. N.a.v. door de extreme geluidshinder in oktober zijn BASF en Air Liquide in overleg gegaan om concrete maatregelen te nemen (bv. omleidingsroute op de site) en om zeker te stellen dat er in de toekomst meer proactief gehandeld zou worden (bv. via een burenbericht op de website). Lieve Van Hasselt voegt toe dat de funderingswerken in het tankpark sinds vrijdag 1 december afgerond zijn, vroeger dan voorzien. Hierover werden de leden van het burenoverleg proactief geïnformeerd via e-mail. Zoals in februari 2017 besproken op het volgende burenoverleg een expert van het Gemeentelijk Havenbedrijf uitgenodigd worden om de update van de geluidskaarten voor de haven toe te lichten. BASF zal ook contact zoeken met een specialist bij Infrabel om hun geluidsactieplan voor het spoor voor te stellen. BASF in de media Wouter De Geest licht enkele thema s toe waarmee BASF afgelopen maanden in het nieuws verscheen. Overeenkomst tot overname van zaaigoedactiviteiten van Bayer door BASF Op 13 oktober kondigde BASF en BASF een overeenkomst aan tot overname van een deel van de activiteiten van Bayer. Het gaat om globale activiteiten op vlak van niet-selectieve herbiciden en zaaigoed. Door de overname wil BASF haar aanbod aan oplossingen voor de landbouw uitbreiden en haar wereldwijd innovatiepotentieel vergroten. Het is een strategische aanvulling op onze gevestigde gewasbeschermingsoplossingen en activiteiten in de biotechnologie. Wereldwijd gaat het om 80 sites en 1.800 medewerkers. Ca. 160 medewerkers zijn gevestigd in België op onderzoeks- en ontwikkelingslocaties rondom Gent. Vermoedelijk wordt de overname afgerond in het eerste kwartaal van 2018. Kwaliteitsprobleem met TDI in Europa BASF heeft de levering van TDI een tijd lang stopgezet. TDI is een belangrijke grondstof voor polyurethanen. Het wordt voornamelijk gebruikt om flexibele schuimen te maken in de meubelindustrie en in de automobielindustrie. Door een technische fout in de productie werd een concentratie dichlorobenzeen opgemerkt boven de vastgelegde norm. Het gaat over TDI die in Ludwigshafen geproduceerd werd tussen 25 augustus en 29 september 2017. Het defect is ondertussen verholpen. BASF informeerde ongeveer 50 betrokken klanten. Pagina 5 van 10
Van de 7.500 ton TDI werd ongeveer 2/3 nog niet verder verwerkt. Die riep BASF terug. Hiervoor werden ook experten van onze interventiedienst ingeschakeld. Verder houdt BASF nauw contact met de klanten die het product al verder verwerkten. Een team van 75 specialisten helpt hen om de DCB-concentraties te testen om risico s te vermijden. Bovendien werd er een hotline opgericht om vragen van klanten en consumenten te beantwoorden. Op basis van tests op het teruggeroepen product verwacht men geen gezondheidsgevaar. Ecologiesteun voor BASF Antwerpen Vlaams Minister van Economie en Innovatie Philippe Muyters heeft op 17 juli een persbericht verspreid waarin hij aankondigt dat de Vlaamse Regering 1 miljoen euro ecologiesteun toekent aan BASF Antwerpen. De steun is ons toegezegd in het kader van een investering van 16 miljoen euro in het hergebruik van methaangas van de steamcracker in de ammoniakproductie. Die investering maakt deel uit van het pakket investeringsmaatregelen met de naam Feedstock Flexibility Antwerp. De steamcracker kan zowel nafta als LPG (propaan) als grondstof inzetten. De hoeveelheid LPG die de cracker momenteel kan verwerken is om technische redenen beperkt. De maatregelen in het investeringsproject moeten het mogelijk maken om meer LPG in te zetten. De aanpassingen in de cracker zullen ertoe leiden dat die meer methaangas produceert. Dat methaangas kunnen we - mits aanpassingen - als grondstof in het ammoniakbedrijf inzetten. Daardoor zal het aardgasverbruik bij in de ammoniakinstallatie aanzienlijk dalen. Wouter De Geest is opgenomen in de Gallerij der prominenten van Voka Lut Vande Velde, Head of Communications & Governmental Relations, licht toe dat gedelegeerd bestuurder Wouter De Geest de 30 e gedenkplaat mocht onthullen in de Gallerij der Prominenten van Voka Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland. De afdeling van Voka prijst jaarlijks een persoon met een opmerkelijke bijdrage aan de uitstraling van de regio. Varia & vragenronde Lieve Van Hasselt: half december valt de nieuwe editie van burenmagazine Zij aan zij in jullie brievenbussen. Jorn Van de Cloot: is het een idee om de buurt proactief te informeren over geluidshinder via Zij aan zij? Lieve Van Hasselt: indien de hinder gepland is en de timing van de werken Pagina 6 van 10
overeenkomt met die van Zij aan zij, is dit zeker een mogelijkheid. Sowieso verschijnen dergelijke meldingen ook op de burenwebsite www.basf.be/buren en engageren we ons om de leden van het burenoverleg per mail te informeren, zoals in het voorbeeld van de funderingswerken afgelopen maanden. Jorn Van de Cloot: in Zandvliet wordt er soms gepraat over de plaatsing van windmolens. Zijn de windmolens op het BASF terrein van BASF? Eric Verrydt: de windmolens op het terrein van BASF zijn eigendom van Engie Electrabel. Ad Van Dongen: In een document uit 2005 is er sprake van een bom onder een pijpleiding bij BASF. Is dit waar? En is BASF voldoende beschermd tegen intrusie van buitenaf? Wouter De Geest: Dat gerucht is onwaar. BASF is zeer professioneel bezig met de beveiliging van haar sites. In Antwerpen zijn er de laatste jaren grote investeringen gedaan, bijvoorbeeld in perimeterbewaking met camerabeveiliging en extra draaihekken. Er is ook een strenge toegangscontrole. Binnenkort introduceren we de badgedraagplicht : iedereen op de site moet zichtbaar zijn toegangsbewijs dragen. Site Security is zeer alert, en ook van alle medewerkers wordt alertheid gevraagd zoals die ook nodig is op andere plaatsen. Cees Van Liere brengt zijn dank en waardering over aan BASF. Hij heeft het als bijzonder waardevol ervaren om lid te zijn van het burenoverleg. Volgens Cees is het een platform waar bekommernissen kunnen en mogen uitgesproken worden, zowel van buren richting BASF als andersom. BASF levert steeds grondige informatie en er is voldoende kans om vragen te stellen. Bovendien is het een mooi voorbeeld van grensoverschrijdende samenwerking tussen België en Nederland. Infomarkt strategische partnerfirma s Intro door Lutgart De Boeck, third party management BASF Voor de meeste leden is het bekend dat er naast BASF ook andere ondernemingen actief zijn op de site allen op hun manier verbonden met BASF. Jaarlijks nodigen we vertegenwoordigers van de strategische partnerfirma s uit op één vergadering van het burenoverleg. Dat gebeurt intussen al vijf jaar op rij. Pagina 7 van 10
Lutgart schetst de evolutie van samenwerking met strategische partners doorheen de geschiedenis van BASF. Die startte al in 1970 met Air Liquide. Vanaf de jaren 2000 volgden de samenwerkingsverbanden elkaar snel op, met SolVin, Zandvliet Power, HP en PO joint venture, Evides, Combinant, Styrolution en EuroChem. Ondertussen stellen we vast dat heel wat grote namen in de chemie intussen ook een vestiging hebben op onze site. BASF is een aantrekkelijke locatie voor deze partner, onder meer dankzij haar unieke logistieke ligging en haar bijhorende infrastructuur, bv. een binnenhaven, sporen of pijpleidingen. De verbondenheid van BASF met de strategische partnerfirma s gaat verder dan alleen integratie op vlak van productie. Ook energiestromen worden uitgewisseld en er zijn synergieën op vlak van logistiek. BASF heeft een specifieke afdeling die zich bezighoudt met de samenwerking met de strategische partnerfirma s: third party management. Zij onderhouden de relatie, vertalen de noden richting de site en omgekeerd, zorgen voor coördinatie tussen de BASF-teams en de partners Dankzij duidelijke regels en afspraken, gestructureerde rollen en verantwoordelijkheden en respect voor elkaars identiteit en ontwikkeling zorgen zij dat de site-integriteit gewaarborgd blijft. De constructieve samenwerking vertaalt zich ook op vlak van cijfers. Het aantal arbeidsongevallen op de site is bijvoorbeeld in dalende lijn, en ver onder het industriegemiddelde. Dit is het resultaat van verschillende, gezamenlijke veiligheidsinitiatieven. Ook de tewerkstelling op de ganse site zit in de lift. In 2012 waren de partnerfirma s goed voor 918 direct tewerkgestelde medewerkers. In 2017 zijn dat er al 1.012. Infomarkt De leden van het burenoverleg worden uitgenodigd om de infostands te bezoeken van alle aanwezige partnerfirma s. - EuroChem Antwerpen - INEOS Styrolution - Inovyn Belgium - Evides Industriewater - Air Liquide - Combinant (joint venture BASF, Hupac en Hoyer) - Zandvliet Power (joint venture Engie en BASF) - Joint venture waterstof-peroxide-installatie (BASF en Solvay) Pagina 8 van 10
Tot slot De vergaderingen van het burenoverleg in 2018 vinden plaats op volgende data. Noteer deze alvast in uw agenda. Pagina 9 van 10
Vrijdag 9 maart Vrijdag 8 juni Vrijdag 9 november Dit verslag wordt verdeeld aan alle leden van het burenoverleg en wordt gepubliceerd op de burenpagina s van de website van BASF: www.basf.be/buren. Pagina 10 van 10