Samen bouwen aan vertrouwen

Samen bouwen aan vertrouwen Vereniging VvAA Jaarverslag 2013

Inhoud Van het bestuur 05 Kerncijfers 07 Verslag van het Bestuur Jaarrekening 2013 18 Balans 20 Winst-en-verliesrekening 21 Algemene toelichting op de Jaarrekening 22 Toelichting op de Balans 27 Toelichting op de Winst-en-verliesrekening Overige gegevens 29 Winstbestemming 30 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bijlagen: 32 I Toelichting op het resultaat over 2013 vergeleken met 2012 33 II Vergelijking resultaten met budget 2013 INHOUD JAARVERSLAG 2013 3

Ingezonden foto s VvAA fotowedstrijd 2013 thema feest Myrte Carmen F. Roelfsema, huisarts Dansfestival A.L.M. Trompert, apotheekhoudend huisarts Koningsvaart Nederland H.F. Hugenholtz, kno-arts 4 JAARVERSLAG 2013 KERNCIJFERS

Kerncijfers K 2013 2012 2011 2010 2009 Omzet Contributies 2.428 2.402 2.391 2.336 2.369 Arts en Auto 678 581 **** 210 218 181 Beleggingsopbrengsten (excl. resultaat waardering aandelen) 281 281 243 281 307 Totale omzet 3.387 3.264 **** 2.844 2.835 2.857 Kosten 3.059 3.168 **** 2.889 3.067 **** 3.100 Resultaat na belastingen 309 80 (61) 137 (11) Operationeel resultaat na belastingen 309 80 (61) (171) * (260) * Eigen Vermogen 6.420 6.112 6.031 6.092 5.955 Omzet / kosten verhouding ** 1,02 0,94 0,90 0,83 0,82 Kosten Arts en Auto 1.883 1.873 **** 1.509 1.767 *** 1.748 Exploitatieresultaat Arts en Auto (1.205) (1.292) (1.299) (1.549) (1.567) Aantal medewerkers ultimo jaar (fulltime basis) 11,9 11,8 11,5 11,1 11,1 Aantal leden ultimo jaar 114.636 111.477 107.601 105.114 101.432 * excl. resultaat waardering aandelenportefeuille ** excl. beleggingsopbrengsten *** excl. transactieresultaat pensioenoverdracht **** cijfers van 2012 zijn aangepast, zie toelichting pagina 29. KERNCIJFERS JAARVERSLAG 2013 5

Ingezonden foto s VvAA fotowedstrijd 2013 thema feest Champagne M.D. Derksen, huisarts Jonge novice versierd als prins Siddharta G.A.C. Veenstra, huisarts Feest en Snoepen maar! E.A.J.G. Conijn, kno-arts 6 JAARVERSLAG 2013 ARTS EN AUTO FOTOWEDSTRIJD 2013

Vereniging VvAA - Verslag van het Bestuur over 2013 Samenwerken en vertrouwen De Nederlandse zorgsector is volop in beweging. Mede ingegeven door politieke, financiële en technologische ontwikkelingen werken de leden van VvAA, de (para)medici, steeds meer met elkaar samen. Een belangrijk onderdeel van de wijzigingen in het zorgstelsel is de substitutie van de tweede naar de eerstelijnszorg. Dit vraagt nieuwe vormen van samenwerking tussen onder andere specialisten, huisartsen, fysiotherapeuten, GZ-psychologen en wijkverpleegkundigen voor de zorg van specifieke patiënt-populaties. Het leidt tot een groei van (buurt)gezondheidscentra waar verschillende disciplines zich onder één dak bevinden. Belangrijke randvoorwaarden om de veranderingen in het Nederlandse zorgstelsel succesvol te realiseren zijn goede afspraken tussen tweede en eerstelijns zorgverleners en meer vertrouwen tussen de zorgprofessionals uit de verschillende beroepsgroepen. Naast de integratie van de (para)medische werkvelden is er een blijvende maatschappelijke en politieke interesse in de kwaliteit van de zorgverlening en de betrouwbaarheid van de zorgprofessionals. De begrippen samenwerking en vertrouwen vormen daarom de kern van de huidige dynamiek. De Vereniging wil een positieve maatschappelijke bijdrage leveren aan de positie van de (para)medici. De Vereniging is een platform dat meer dan 114.000 zorgprofessionals met elkaar verbindt. Dit geeft Vereniging VvAA een goede basis om de onderlinge samenwerking tussen zorgprofessionals te versterken en het maatschappelijk vertrouwen in zorgprofessionals te vergroten. Op deze wijze sluit VvAA aan bij belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen en de toenemende integratie van de processen in de zorg. Aan deze doelstelling geeft de Vereniging invulling door het organiseren van ledenactiviteiten, het uitgeven van het ledenmagazine Arts en Auto, het initiëren van onderzoek, het bieden van een interactieve website en ledenvoordeel. Daarnaast draagt Vereniging VvAA bij aan het vertrouwen in de kwaliteit van de producten en diensten van VvAA Groep B.V. Samenwerken met de beroepsorganisaties Vereniging VvAA verenigt 114.000 zorgprofessionals uit diverse (para)medische beroepsgroepen. Dit geeft Vereniging VvAA de unieke kans om op laagdrempelige wijze leden en beroepsorganisaties samen te brengen. In 2013 heeft Vereniging VvAA zijn netwerk met organisaties in de zorg verder uitgebreid. Op 24 september 2013 heeft Vereniging VvAA een samenwerkingsovereenkomst getekend met Compassion for Care. Compassion for Care is een beweging, ontstaan vanuit studenten geneeskunde, met als doel de centrale positie van compassie in de zorg te benadrukken. De samenwerking met (para)medische beroepsorganisaties is een blijvend speerpunt in het beleid van Vereniging VvAA. De bestuursleden beschikken over een netwerk binnen hun eigen beroepsgroep en spelen een belangrijke rol in de contacten met de beroepsorganisaties. De bestuursleden werken hierin nauw samen met de vertegenwoordigers van VvAA Groep B.V. VvAA Groep B.V. en Vereniging VvAA werken voortdurend samen aan het verder uitdiepen van de relaties met de beroepsorganisaties. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking met de Orde van Medisch Specialisten waarin de voorzitter en een van de bestuursleden van Vereniging VvAA samen met de voorzitter van de Hoofddirectie van VvAA Groep een rol hebben gespeeld. VERSLAG VAN HET BESTUUR JAARVERSLAG 2013 7

Ingezonden foto s VvAA fotowedstrijd 2013 thema feest Verkleedfeest T. Nederveen, familie van B. Hilgersom, dierenarts Mussenfeest J.M. Tromp, arts 8 JAARVERSLAG 2013 ARTS EN AUTO FOTOWEDSTRIJD 2013

In 2013 is de Vereniging samen met VvAA Groep B.V. een samenwerking aangegaan met de Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorg Psychologen (NVGzP). VvAA Groep heeft afspraken gemaakt over de rechtsbijstandverzekering en de beroepsaansprakelijkheidsverzekering. De Vereniging heeft de leden van de NVGzP een jaar gratis lidmaatschap aangeboden. Gedurende 2013 gold er een gecombineerd lidmaatschap voor Vereniging VvAA en de Organisatie voor Nederlandse Tandprothetici (ONT). Beide organisaties hebben de intentie de samenwerking met VvAA ook de komende periode voort te zetten. Versterken van de relatie met de leden VvAA hecht er veel waarde aan de leden te betrekken bij het beleid en de activiteiten van de Vereniging. De Vereniging heeft in 2002 de Commissie Management in de Gezondheidszorg (CMG) opgericht. De heer Dijkers is voorzitter van deze commissie, die tot doel heeft managementvraagstukken in de gezondheidszorg onder de aandacht te brengen en oplossingen aan te dragen. De commissie bestaat uit 13 zorgprofessionals vanuit de diverse medische beroepen. Ook in het afgelopen jaar heeft de Commissie Management in de Gezondheidszorg (CMG) een bijdrage geleverd bij het verenigingsbeleid door onder andere op te treden als accreditatiecommissie voor opleidingen en trainingen van VvAA. Daarnaast heeft de CMG in 2013 in samenwerking met Compassion for Care een succesvolle thema-avond georganiseerd voor (para) medici over werken met bevlogenheid. Nieuw is het opzetten van een studentenraad. In 2013 zijn de leden van de studentenraad geworven en geselecteerd. De animo onder de studentleden om deel uit te maken van de studentenraad was groot. In 2014 wordt de studentenraad, die bestaat uit 8 studenten uit verschillende steden en van verschillende opleidingen, geïnstalleerd. De raad wordt betrokken bij het studentenbeleid van VvAA: het VERSLAG VAN HET BESTUUR JAARVERSLAG 2013 9

ontwikkelen van producten en diensten voor studenten, de ledenwerving, de communicatie en het organiseren van studentenactiviteiten. In 2013 is de communicatie met de leden naar een hoger plan getild. In het voorjaar is de Arts en Auto App geïntroduceerd. Daarnaast heeft de redactie een digitale nieuwsbrief ontwikkeld, zijn de sociale media ingezet, is het studentennummer driemaal verschenen en er is in samenwerking met VvAA Groep B.V. een begin gemaakt met het interactieve ledenplein (het ledenlab). Ruim 170 leden hebben zich in de eerste twee maanden geregistreerd voor deze interactieve omgeving en praten mee met de inmiddels 30 onderwerpen die ter discussie zijn aangereikt. Het interactieve plein heeft ruim 2.200 bezoekers getrokken waarvan 1.600 uniek. Vertrouwen en kwaliteit De relatie van leden met VvAA is gebaseerd op vertrouwen: bij VvAA krijg ik een goed en onafhankelijk advies. Zowel als aandeelhouder als in de rol van stakeholder vertegenwoordigt het bestuur haar leden. Het bestuur hecht er groot belang aan dat VvAA (groep) integere, kwalitatief goede producten en diensten aanbiedt met een goede prijs-kwaliteit verhouding die afgestemd zijn op de doelgroep. Voor VvAA Groep zijn de bestuursleden een bron van informatie voor de ontwikkelingen binnen een beroepsgroep. Met regelmaat delen zij hun kennis met VvAA medewerkers van onder andere Front Office, Belastingadvies en Accountancy en Marketing & Communicatie. Met VvAA kennismanagement en netwerken is een regulier overleg gepland. Een belangrijk onderdeel van de kwaliteitsbewaking is het monitoren van de klachten die bij VvAA binnenkomen. Als leden niet tevreden zijn over de wijze waarop de klacht is afgehandeld door VvAA Groep B.V. kunnen zij dit kenbaar maken aan het bestuur. Het bestuur beoordeelt of de juiste procedures tijdens de klachtenbehandeling zijn gevolgd. Desgewenst kan het bestuur een intermediaire rol vervullen in het contact tussen VvAA Groep B.V. en de leden. In 2013 kwamen bij VvAA 247 klachten binnen. Ten opzichte van 2012 (155 ingekomen klachten) is dit een aanzienlijke stijging. Het bestuur van Vereniging VvAA bespreekt met de Hoofddirectie op welke wijze een snelle verbetering kan worden gerealiseerd. 10 JAARVERSLAG 2013 VERSLAG VAN HET BESTUUR

Zowel als aandeelhouder als in de rol van stakeholder {vertegenwoordigt het bestuur haar leden. Ledenwerving Tijdens de introductieweken in 2013 werden 16 medische faculteiten bezocht. Er is extra aandacht voor de werving onder fysiotherapiestudenten. Er zijn afspraken gemaakt met faculteitsverenigingen over inschrijving bij VvAA. Er is bijzondere aandacht voor de aanvullende zorgverzekering speciaal voor studenten en er worden seminars en trainingen gegeven. Aandeelhouderschap Vereniging VvAA is enig gewoon aandeelhouder van VvAA Groep B.V. De formele, wettelijke taken van een aandeelhouder zijn voor de VvAA situatie uitgeschreven en vastgelegd, evenals de verhoudingen tussen de aandeelhouder, de Raad van Commissarissen en de directie van VvAA Groep B.V. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 26 juni 2013 is de jaarrekening van VvAA Groep B.V. over 2012 vastgesteld. Per 1 november 2013 is afscheid genomen van de heren Dijkers en Donker als lid van de Raad van Commissarissen van VvAA Groep B.V. De heer Gostelie is op 13 september 2013 herbenoemd als lid van de Raad van Commissarissen van VvAA Groep B.V In de bestuursvergadering van 29 oktober 2013 heeft het verenigingsbestuur het voornemen van de Raad van Commissarissen om mevrouw Leusink voor te dragen voor benoeming tot commissaris met instemming ontvangen. Vergaderingen, ALV en vertegenwoordiging In 2013 hebben tien bestuursvergaderingen plaatsgevonden. Op de agenda stonden onder andere de relevante ontwikkelingen in de gezondheidszorg en bijzonderheden binnen de verschillende beroepsgroepen. Tijdens de vergaderingen is het bestuur door de hoofddirectie geïnformeerd over relevante ontwikkelingen binnen VvAA Groep B.V. Ook is er ruim aandacht geweest voor verenigingszaken zoals lidmaatschap, ledenactiviteiten, Arts en Auto, communicatie met leden en de financiën. De invulling van de aandeelhoudersrol en governance zijn permanente aandachtspunten. Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 25 juni 2013 trad Alexander Tolmeijer (tandarts) aan als nieuw bestuurslid/penningmeester. Er werd afscheid genomen van Henk Donker als bestuurslid/penningmeester (tandarts). Vanuit Vereniging VvAA is de heer Dijkers vertegenwoordigd in het bestuur van de Nederlandse Reanimatie Raad (NRR). De NRR is opgericht in 1993 als overlegorgaan van de Nederlandse Hartstichting, het Nederlandse Rode Kruis, Het Oranje Kruis en VvAA. De Nederlandse Reanimatie Raad heeft als missie het redden van levens indien dat door goede cardiopulmonale reanimatie mogelijk is. Daarnaast zijn de heer Donker en mevrouw Bonneveld bestuurslid van de Stichting VvAA fonds. De heren Dijkers en Donker zijn bestuurslid van het Opleidingsinstituut Spoedeisende Geneeskunde VvAA. Lidmaatschap Het ledenaantal is in 2013 gegroeid tot 114.636 leden (stand 31/12/2013). Deze stijging is primair te danken aan de studentenwerving die plaats vindt op de medische faculteiten en hogescholen in september, deze actie voegde in die maand maar liefst 3.069 nieuwe studentleden aan ons bestand toe. Over heel 2013 schreven zich 6.515 nieuwe leden in (waar- VERSLAG VAN HET BESTUUR JAARVERSLAG 2013 11

van 4.133 studenten) maar schreven zich ook 3.289 leden uit (bij 538 leden hiervan is het lidmaatschap beëindigd wegens overlijden). Het lidmaatschap van VvAA is een voorwaarde voor het afnemen van producten en diensten bij VvAA Groep B.V. Op het gebied van ledenwerving en ledenbehoud trekken Vereniging en Groep B.V. dan ook samen op. Bij werving van nieuwe klanten wordt het lidmaatschap onder de aandacht gebracht en nieuwe leden worden geïnformeerd over de dienstverlening van VvAA. Arts en Auto Het verenigingsmagazine Arts en Auto verschijnt maandelijks. Marjan Enzlin, de hoofdredacteur, heeft samen met haar redactieteam de bladformule aangescherpt. Arts en Auto richt zich inhoudelijk op de behoeften van vier doelgroepen: de jong professional, de zorgprofessional in loondienst, de zelfstandig professional, de gepensioneerde professional. De formule is daarnaast gebaseerd op vier inhoudelijke pijlers: Leven (beleving), Leven (lifestyle), Werken (ondernemen) en Werken (dienstverband). De redactie streeft ernaar dat de inhoud van het blad de samenstelling van de doelgroep weerspiegelt en aansluit bij de interesses van de leden, zodat VvAA leden zich herkennen in het blad. Hierbij wordt de redactie geholpen door de redactieadviesraad, die bestaat uit leden van Vereniging VvAA, die verschillende beroepsgroepen vertegenwoordigen. In 2013 is de redactieadviesraad tweemaal bijeengekomen. Naast de bladformule, is er ook een onlineformule voor Arts en Auto gemaakt. Waar de website in 2012 al life ging, is in mei 2013 ook de Arts en Auto App online gegaan. 12 JAARVERSLAG 2013 VERSLAG VAN HET BESTUUR

Het tijdschrift, de website, de digitale nieuwsbrief, de studenten bijlage (bijlage bij tijdschrift) en de App, vormen samen de crossmediale formule van het verenigingsmedium Arts en Auto. Elk onderdeel is een eigen onafhankelijk journalistiek kanaal van Vereniging VvAA. De verschillende kanalen versterken elkaar en bieden de doelgroepen meerdere mogelijkheden om Arts en Auto te volgen en zelf ook deel te nemen aan het invullen van de kanalen. De studentenbijlage is in 2013 drie keer verschenen en zal in 2014 vier maal verschijnen. De overdracht van kennis en informatie door deskundigen van VvAA Groep B.V. blijft onderdeel van de formule. VvAA Groep is zowel in het tijdschrift als op de website aanwezig opdat de leden kennis kunnen nemen van wat het bedrijf te bieden heeft. Bijdragen over VvAA Groep (producten en diensten) worden in samenwerking met de afdeling Communicatie gemaakt, waarbij de redactie wel steeds een journalistieke toetsing doet van de onderwerpen en de inhoud van de artikelen. Doktersadvies voor de minister In 2013 heeft de redactie van Arts en Auto, samen met leden en de afdeling Communicatie van VvAA Groep B.V., een special gemaakt voor minister Edith Schippers van VWS. In deze special, die zowel digitaal als in print verscheen onder de titel Doktersadvies voor de minister, werden zo n achthonderd tips en adviezen van leden aan de minister bij elkaar gebracht in tijdschriftvorm. Herman van Hemsbergen (voorzitter hoofddirectie VvAA Groep b.v) en Marjan Enzlin (hoofredacteur Arts en Auto) hebben de special in juni 2013 persoonlijk aan de minister overhandigd. Ledenactiviteiten Bij VvAA staan de leden centraal. We organiseren activiteiten en ontmoetingen, waar leden met de Vereniging én met elkaar in contact komen en kennis en informatie kunnen uitwisselen. Het gaat hier zowel om inhoudelijke activiteiten, bijvoorbeeld thema avonden, als activiteiten met een ontspannend karakter (kunst, cultuur, culinair, sportief, auto s e.d.). De bestuursleden zijn regelmatig aanwezig bij activiteiten die door VvAA voor leden worden georganiseerd. Highlights 2013: Op 24 september is een succesvolle bijeenkomst georganiseerd in samenwerking met Compassion for Care met als thema Who (really) cares? Over werken met (com)passie en bevlogenheid. Later in het jaar op 28 november is er een lezing en een rondleiding door het Louwman museum georganiseerd met als thema Auto s en Films. In december vond er een fabrieksbezoek plaats bij Pastoe. Het Nederlandse meubelmerk vierde zijn 100-jarig bestaan. De leden kregen uitleg over het ambachtelijk productieproces en bezochten de overzichtstentoonstelling van het Dutch Design Center. De 31 ste editie van de jaarlijkse VvAA fotowedstrijd met als thema feest, leverde minder inzendingen op dan de voorgaande afleveringen. Er kwamen slechts 220 foto s binnen, in plaats van de ongeveer 1.300 die voorgaande jaren werden ontvangen. Het totaal aantal activiteiten bedroeg 34, met een totaal aantal deelnemers van 1.825. Twaalf maal betrof het een ledenactiviteit, met een totaal aantal deelnemers van 935. VERSLAG VAN HET BESTUUR JAARVERSLAG 2013 13

Ingezonden foto s VvAA fotowedstrijd 2013 thema feest Feest voor de zintuigen B.L. Dijkstra, spoedeisende hulp-arts Carnaval in Venetië T.S. Prins, huisarts 14 JAARVERSLAG 2013 VERSLAG VAN HET BESTUUR

Met de overige ledenvoordeelactiviteiten (22 stuks) bereikte Vereniging VvAA in totaal 890 deelnemers. Stichting Opleidingsinstituut Spoedeisende Geneeskunde VvAA (OSG-VvAA) Vereniging VvAA onderhoudt nauwe contacten met OSG-VvAA. Het opleidingsinstituut voor spoedeisende Geneeskunde. Naast het organiseren van de OSG cursussen, zowel intern als op locatie van de opdrachtgever, heeft het OSG besloten om voortaan ook haar ruimtes, faciliteiten en ervaringen te delen met andere organisaties. Vanaf begin 2013 kunnen externe partijen ervoor kiezen om hun eigen cursussen te organiseren op de locatie van het OSG. Hierbij kan tevens gebruik worden gemaakt van de oefenmaterialen van het OSG, maar ook administratieve afhandeling van de cursusadministratie behoort tot de mogelijkheden. Zo is het afgelopen jaar een constructieve samenwerking ontstaan met de Advances Life Support Group (ALSG), de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) en de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA). Ook de OTC cursussen voor chirurgen en een aantal activiteiten van de Nederlandse Reanimatie Raad (NRR) en de Nederlandse Vereniging voor Reanimatie coördinatoren (NVCR) vinden nu in het OSG trainingscentrum plaats. Uiteraard vinden de cursussen van het OSG onverminderd plaats. In 2013 werden er 261 cursussen verzorgd, en mocht het OSG in totaal 2.373 cursisten begroeten. Daarnaast verzorgt OSG op verzoek van SBOH de eerste van twee opleidingssessies op het gebied van spoedeisende geneeskunde. VvAA en AMREF In november 2013 is de natuurlijke samenwerking tussen VvAA en AMREF Flying Doctors nog eens voor drie jaar verlengd tot en met 2016. De samenwerking tussen VvAA en AMREF heeft ook in 2013 positieve resultaten opgeleverd. Er is een leiderschapsworkshop in Ethiopië geweest voor Nederlandse en Afrikaanse managers. Sportieve VvAA leden en medewerkers fietsten mee met de Kenya Classic (georganiseerd door AMREF) of ze liepen mee met de Dam tot Damloop. De speciale Kerstpakkettenmailing bij het speciale ROSE.-katern in Arts en Auto nummer 12 leverde veel bijdragen op van de leden. In totaal hebben leden en medewerkers van VvAA een bedrag van 213.825,- ingezameld, inclusief de bijdrage van VvAA Groep B.V. Stichting Prioriteit VvAA Groep De Stichting Prioriteit VvAA Groep heeft als taak het waarborgen van de continuïteit van VvAA Groep B.V. (en werkmaatschappijen) als zelfstandige onderneming. De Stichting Prioriteit VvAA Groep houdt een prioriteitsaandeel in VvAA Groep B.V., waaraan bijzondere goedkeuringsrechten zijn verbonden. Het bestuur van de stichting wordt gevormd door de voorzitter van de Raad van Commissarissen van VvAA Groep B.V., de voorzitter van het bestuur van Vereniging VvAA en een onafhankelijke voorzitter. VERSLAG VAN HET BESTUUR JAARVERSLAG 2013 15

Verenigingsorganisatie Bij Vereniging VvAA waren op 31 december 2013 in totaal 14 medewerkers in dienst (11,87 fte). Het bestuur van Vereniging VvAA Gerlach Cerfontaine, arts (voorzitter) Fred Dijkers, huisarts (vice-voorzitter) Erik Gostelie, dierenarts (secretaris) Alexander Tolmeijer, tandarts (penningmeester) JanDiet Berendsen, fysiotherapeut Yvonne van Kasteren, gynaecoloog Geraline Leusink, arts MBA Arjan van Nistelrooij, apotheker Utrecht, 9 mei 2014 v.l.n.r v.b.n.b. prof. drs Gerlach Cerfontaine, arts; dr Fred Dijkers, huisarts; drs Erik Gostelie, dierenarts; Alexander Tolmeijer, tandarts; JanDiet Berendsen, fysiotherapeut; dr Yvonne van Kasteren, gynaecoloog; dr Geraline Leusink MBA, arts; drs Arjan van Nistelrooij, apotheker. 16 JAARVERSLAG 2013 TITEL VAN DEZE PAGINA

Jaarrekening 2013 Vereniging VvAA NALEVING GOVERNANCE PRINCIPES VvAA JAARVERSLAG 2013 17

Balans per 31 december 2013 na voorstel winstbestemming (x 1) Activa 2013 2012 Vaste activa Beleggingen (1) 6.232.928 6.262.757 Materiële vaste activa (2) 19.122 29.323 Deelneming (3) 122.521 122.521 6.374.571 6.414.601 Vlottende activa Vorderingen (4) 18.681 38.413 Overlopende activa (5) 438.140 420.700 Liquide middelen (6) 418.716 224.206 875.537 683.319 Totaal 7.250.108 7.097.920 18 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

Passiva 2013 2012 Eigen vermogen (7) 6.420.172 6.111.569 Kortlopende schulden Schulden (8) 626.187 758.401 Overlopende passiva (9) 203.749 227.950 829.936 986.351 Totaal 7.250.108 7.097.920 VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 19

Winst-en-verliesrekening (x 1) 2013 * 2012 Baten Contributies 2.427.848 2.402.271 Arts en Auto 678.440 581.051 Beleggingsopbrengsten 280.862 280.633 Totaal baten 3.387.150 3.263.955 Lasten Personeelskosten (10) 880.266 984.191 Externe krachten 58.613 52.042 Profilering Vereniging VvAA 66.503 81.315 Overige bedrijfslasten (11) 1.693.385 1.698.710 Afschrijvingen 10.201 11.922 Doorberekende kosten groepsdiensten 350.001 340.000 Totaal lasten 3.058.969 3.168.180 Resultaat vóór belastingen 328.181 95.775 Belastingen (12) (19.578) (15.382) Resultaat na belastingen 308.603 80.393 * De cijfers van 2012 zijn aangepast, zie toelichting op pagina 29. 20 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

Algemene toelichting op de jaarrekening Algemeen Deze jaarrekening is opgesteld overeenkomstig in deze toelichting uiteengezette grondslagen. Waarderingsgrondslagen Voor zover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde, zo nodig onder aftrek van voorzieningen. Beleggingen Onroerend goed Dit is gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met de daarop gedane afschrijvingen. Aandelen Deze zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde of lagere marktwaarde. De positieve en negatieve waarde mutaties beneden de kostprijs worden in de winst-en-verliesrekening verantwoord. Leningen op schuldbekentenis en obligaties Deze zijn gewaardeerd tegen nominale waarde zonodig onder aftrek van een voorziening voor mogelijke oninbaarheid. Een (dis)agio bij leningen op schuldbekentenis en bij obligaties is opgenomen onder de overlopende activa of passiva en wordt, gelijkmatig verdeeld over de looptijd, aan het resultaat toegevoegd. Ruilresultaten op beleggingen in vastrentende waarden worden als overlopende post in de balans verantwoord en via afschrijvingen gedurende de resterende looptijd in het resultaat verwerkt. Materiële vaste activa Deze worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van lineaire afschrijvingen op basis van geschatte levensduur. De levensduur van informatieverwerkende apparatuur en programmatuur is gesteld op maximaal vijf jaar, van kantoorinventaris en overige bedrijfsmiddelen op maximaal tien jaar. Deelneming Deelneming is gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs van de aandelen. Vlottende activa Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor mogelijke oninbaarheid. Pensioentoezeggingen De pensioentoezeggingen zijn ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij. De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord. De te betalen premie dan wel de vooruitbetaalde premie per jaareinde wordt als overlopend passief respectievelijk overlopend actief verantwoord. Resultatenbepaling In de resultatenrekeningen worden de aan het boekjaar toe te rekenen baten en lasten verantwoord VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 21

Toelichting op de balans (x 1) Vaste activa 1) Beleggingen Stand per 1 januari Aankopen/ Verkopen/ Herwaardering Stand per Verstrek- Lossingen en overige 31 december kingen mutaties Onroerend goed 1 - - - 1 Deposito's 450.000 450.000 (450.000) - 450.000 Aandelen 2.000.328 - - - 2.000.328 Obligaties 3.766.250 250.000 (300.000) 33.750 3.750.000 Leningen op schuldbekentenis 46.178 - (13.579) - 32.599 6.262.757 700.000 (763.579) 33.750 6.232.928 Het Onroerend goed betreft een woning in Amersfoort. De W.O.Z. waarde conform taxatie door de Gemeente Amersfoort bedraagt 453.000 conform taxatie per 1 januari 2013 (2012: 470.000). Het deposito is in november 2013 overgegaan van de Frieslandbank naar de Rabobank en loopt in 2015 af. De aanschafwaarde van de Aandelen bedraagt 2.000.328. De beurswaarde per 31 december 2013 is 574.016 hoger. Negatieve ongerealiseerde waarde mutaties op aandelen worden verwerkt in de beleggingsopbrengsten. Positieve ongerealiseerde waarde mutaties worden in de beleggingsopbrengsten verwerkt tot de kostprijs. Bij de obligaties is de in 2011 opgenomen voorziening van 33.750 in verband met een mogelijke oninbaarheid van een Ierse obligatie vrijgevallen in 2013. 22 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

2) Materiële vaste activa Stand per Investeringen Afschrijvingen Stand per 1 januari 31 december Informatieverwerkende apparatuur en programmatuur 11.327 - (5.425) 5.902 Kantoorinventaris 17.996 - (4.776) 13.220 29.323 - (10.201) 19.122 Cumulatieve aanschafwaarde 85.495 77.475 Cumulatieve afschrijvingen 56.172 58.353 In 2013 zijn zowel op de cumulatieve aanschafwaarde als op de cumulatieve afschrijvingen de in 2012 geheel afgeschreven activa in mindering gebracht. 3) Deelneming Deze deelneming betreft een 100% belang in VvAA Groep B.V. De intrinsieke waarde per 31 december 2013 bedroeg 185,2 miljoen (2012: 176,5 miljoen). Ten behoeve van het verstrekken van inzicht in de verenigingsactiviteiten sec worden de activiteiten van VvAA Groep B.V. en haar onderliggende werkmaatschappijen niet in deze jaarrekening geconsolideerd en vindt waardering van het aandelenbelang tegen kostprijs plaats. Voor inzicht in de activiteiten van VvAA Groep B.V. en haar onderliggende werkmaatschappijen wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening 2013 van VvAA Groep B.V. VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 23

Vlottende activa 4) Vorderingen 2013 2012 Debiteuren 18.381 25.913 Rekening-courant OSG 60.000 75.000 Overige vorderingen 300-78.681 100.913 Af: voorziening oninbaarheid 60.000 62.500 18.681 38.413 Over de rekening-courant met OSG wordt op jaarbasis 6% rente berekend. Het verloop van de voorziening oninbaarheid is als volgt: 2013 2012 Stand per 1 januari 62.500 62.500 Vrijval (2.500) - Stand per 31 december 60.000 62.500 5) Overlopende activa 2013 2012 Vooruitbetaalde en transitorische posten 293.019 295.055 Te ontvangen interest 107.817 125.645 Koersverschillen 37.304-438.140 420.700 24 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

6) Liquide middelen 2013 2012 Banktegoeden 418.716 224.206 Alle liquide middelen staan ter vrije beschikking van de Vereniging VvAA. 7) Eigen vermogen Het verloop van deze post is als volgt: 2013 2012 Stand per 1 januari 6.111.569 6.031.176 Resultaat boekjaar 308.603 80.393 Stand per 31 december 6.420.172 6.111.569 De algemene reserve is opgebouwd met in voorgaande jaren ingehouden winsten. Vooruitlopend op het besluit van de Algemene Ledenvergadering omtrent de winstbestemming is het batig saldo over het huidige boekjaar toegevoegd aan het eigen vermogen. 8) Schulden Het verloop van deze post is als volgt: 2013 2012 Rekening-courant VvAA Groep B.V. 28.465 6.237 Vooruitontvangen contributies 482.829 427.523 Crediteuren 12.163 70.032 Kortlopende schulden bij kredietinstellingen - 165.338 Diversen 102.730 89.271 626.187 758.401 Over de rekening-courant met VvAA Groep B.V. wordt op basis van Euribor 1 maands rentepercentages rente berekend. Deze schuld is overwegend kortlopend van aard. VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 25

9) Overlopende passiva 2013 2012 Belastingen en premies 106.140 114.016 Koersverschillen 5.512 14.894 Vooruitontvangen en transitorische posten 92.097 99.040 203.749 227.950 26 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

Toelichting op de winst-en-verliesrekening (x 1) De kosten zijn als volgt te specificeren: 10) Personeelskosten 2013 2012 Salarissen 691.437 785.370 Ontvangen ziekengeld - (8.923) 691.437 776.447 Sociale lasten 102.147 109.805 Pensioenlasten 55.895 53.941 Overige personeelslasten 30.787 43.998 188.829 207.744 880.266 984.191 Gedurende het verslagjaar waren gemiddeld 11,6 werknemers op full-time basis bij de Vereniging VvAA werkzaam (2012: 12,2). VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 27

11) Overige bedrijfslasten 2013 2012 Onderhoud inventaris 24.642 13.166 Kantoormateriaal 1.255 444 Drukwerk 614.152 561.867 Contributies, giften, boeken en tijdschriften 718 944 Huisvestingskosten 96.444 91.970 Assurantiekosten 1.905 1.950 Vergader- en representatiekosten 230.699 248.386 Reis- en verblijfkosten 1.314 1.765 Autokosten 29.074 32.267 Porti en telefoon 387.146 384.352 Adviseurs- en controlekosten 23.003 25.789 Honoraria externe medewerkers Arts en Auto 186.480 203.017 Diversen 98.134 129.657 Onderhoud pand Amersfoort 919 3.136 Mutatie voorziening oninbaarheid (2.500) - 1.693.385 1.698.710 12) Belastingen Met betrekking tot de vennootschapsbelasting is met de Inspecteur, ingaande boekjaar 2012 voor een periode van vijf jaren, een nieuwe afspraak gemaakt over de vaststelling van de winst waarover het geldende tarief moet worden berekend. De winst waarover de belasting wordt berekend bestaat uit het bedrag van de directe kosten ten behoeve van de uitgave van het blad Arts en Auto tezamen met een toerekening aan deze activiteit van een deel van de doorberekende kosten groepsdiensten vanuit VvAA Groep B.V. 28 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

Exploitatieresultaat Arts en Auto Exploitatiekosten 2013 * 2012 Personeelskosten 623.520 593.793 Externe krachten 4.260 36.809 Algemene kosten 1.248.231 1.233.417 Afschrijvingen 7.388 9.109 Totaal exploitatiekosten 1.883.399 1.873.128 Opbrengsten 2013 2012 Advertenties "Eigen beheer" 159.810 192.278 Advertentie-inkomsten Senefelder en PSH 518.630 388.773 Totaal opbrengsten 678.440 581.051 Exploitatieresultaat (1.204.959) (1.292.077) Vastgesteld heffingsbedrag vennootschapsbelasting 97.889 76.909 Vennootschapsbelasting 19.578 15.382 * De cijfers van 2012 zijn aangepast in verband met het splitsen van de advertentie-opbrengsten ( 388.773) en drukkosten vanuit het contract van Arts en Auto met Senefelder. Overige gegevens Winstbestemming Het bestuur zal de Algemene Ledenvergadering voorstellen om de winst over dit boekjaar ad 308.603 toe te voegen aan de algemene reserve als onderdeel van het Eigen vermogen. In de statuten van de Vereniging VvAA is omtrent de winstverdeling in hoofdstuk II, art.3, punt b het volgende opgenomen: Van het doel is uitgesloten het maken van winst ter verdeling onder de leden. VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 29

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: Het bestuur van Vereniging VvAA Wij hebben de jaarrekening 2013 van Vereniging VvAA te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de winst-en-verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de Vereniging is verantwoordelijk voor het opstellen van de jaarrekening in overeenstemming met de door de Vereniging gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet in punt 3 van de toelichting van de jaarrekening. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opstellen van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opstellen van de jaarrekening, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de Vereniging. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de Vereniging gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. 30 JAARREKENING 2013 VERENIGING VvAA

Oordeel Naar ons oordeel is de jaarrekening 2013 van Vereniging VvAA, in alle van materieel belang zijnde aspecten, opgesteld in overeenstemming met de door de Vereniging gekozen en beschreven grondslagen, zoals uiteengezet in punt 3 van de toelichting van de jaarrekening. Basis voor financiële verslaggeving en beperking in het gebruik en verspreidingskring Zonder afbreuk te doen aan ons oordeel vestigen wij de aandacht op punt 3 van de toelichting van de jaarrekening, waarin de basis voor de financiële verslaggeving is uiteengezet alsmede is toegelicht dat de Vereniging VvAA geen geconsolideerde jaarrekening opstelt en haar deelneming waardeert tegen kostprijs. De jaarrekening 2013 is opgesteld voor de leden van de Vereniging VvAA met als doel de leden van Vereniging VvAA in staat te stellen inzicht te verkrijgen in de verenigingsactiviteiten. Hierdoor is de jaarrekening mogelijk niet geschikt voor andere doeleinden. Onze controleverklaring is derhalve uitsluitend bestemd voor het bestuur en de leden van de Vereniging VvAA en dient niet te worden verspreid aan of te worden gebruikt door anderen. Den Haag, 9 mei 2014 Ernst & Young Accountants LLP w.g. R.J.W. Lelieveld RA VERENIGING VvAA JAARREKENING 2013 31

Bijlage I Toelichting op het resultaat over 2013 vergeleken met 2012 Het resultaat vóór belastingen over 2013 bedraagt 328.181 en is daarmee 232.406 hoger dan vorig jaar. Deze toename wordt veroorzaakt door hogere baten van 123.195 en lagere lasten in 2013 ten opzichte van 2012 van 109.211. Het totaal van de baten neemt toe met 123.195 ofwel 3,8%. De Contributieopbrengsten zijn met 26.000 (1,1%) toegenomen als gevolg van de stijging van het aantal leden. De Opbrengsten Arts en Auto nemen per saldo toe met 97.000 (16,8%) door enerzijds een toename van de inkomsten vanuit het contract met de partners Senefelder en PSH ( 130.000) en anderzijds door een afname van de opbrengst Ledemaatjes ( 33.000). De Beleggingsopbrengsten zijn in totaal nagenoeg gelijk aan 2012. De opbrengst van obligaties is met 15.000 gestegen enerzijds door de vrijgevallen voorziening in verband met mogelijke oninbaarheid van een Ierse obligatie (+ 34.000) en anderzijds door een lager gemiddeld belegd bedrag en een lagere gemiddelde rente (- 15.000). Tevens zijn de (on)gerealiseerde koersresultaten afgenomen met 4.000. Het dividend is ten opzichte van 2012 afgenomen met 13.000. Het totaal van de lasten is gedaald met 109.000 (3,5%). De hierin begrepen Personeelskosten zijn 104.000 (10,6%) lager voornamelijk door bijzondere personeelskosten voor een medewerkster in 2012. Tevens door een vrijval van de voorziening vakantiegelden (- 17.000). De kosten van Externe krachten nemen toe met 7.000 (12,6%) voornamelijk door inhuur in verband met langdurige ziekte van een medewerkster. De uitgaven voor Profilering VvAA zijn 15.000 (18,2%) lager dan vorig jaar als gevolg van lagere promotiekosten. De post Overige bedrijfslasten is 5.000 (0,3%) lager. De belangrijkste oorzaken van deze daling zijn: de vergader- en representatiekosten zijn afgenomen (- 18.000) door lagere kosten van de bestuursleden honoraria externe medewerkers Arts en Auto dalen met 17.000 onder andere als gevolg van andere afspraken met de externe medewerkers en door het meer in eigen beheer nemen van artikelen in 2013 is van de voorziening oninbaarheid 3.000 vrijgevallen in verband met een gedeeltelijke aflossing door O.S.G. de diverse kosten nemen met 32.000 af voornamelijk door de kosten van de adresverwerkingen ten behoeve van de verzending van Arts en Auto (- 20.000) in 2012 en lagere kosten van de fotowedstrijd (- 6.000) en een lagere extra afdracht BTW (- 2.000). Bij de volgende kostensoorten deden zich overschrijdingen voor: kosten van drukwerk nemen toe (+ 52.000) voornamelijk door kosten in verband met de overeenkomst met partners Senefelder en PSH voor de drukkosten van Arts en Auto (+ 40.000) en de hogere kosten van de nieuwe ledenruns (+ 6.000) kosten onderhoud inventaris stijgen met 11.000 door de naverrekening van onderhoud computerapparatuur en programmatuurkosten over 2012 in 2013. Bij de overige kostensoorten deden zich kleinere over- en onderschrijdingen voor. 32 JAARREKENING 2013 BIJLAGE I

Bijlage II Vergelijking resultaten met budget 2013 (x 1) Werkelijk Budget Verschil 2013 2013 Contributies 2.427.848 2.441.300 (13.452) Arts en Auto 678.440 150.000 528.440 Beleggingsopbrengsten 280.862 232.000 48.862 Totaal baten 3.387.150 2.823.300 563.850 Salarissen en sociale lasten 855.036 866.800 (11.764) Externe arbeidskrachten 58.613 11.600 47.013 Algemene kosten 1.718.615 1.431.700 286.915 Profilering Vereniging VvAA 66.503 130.000 (63.497) Afschrijvingen 10.201 11.300 (1.099) Doorberekende kosten groepsdiensten 350.001 350.000 1 Totaal lasten 3.058.969 2.801.400 257.569 Resultaat vóór belastingen 328.181 21.900 306.281 Belastingen (19.578) (15.600) (3.978) Resultaat na belastingen 308.603 6.300 302.303 BIJLAGE I JAARREKENING 2013 33

Het resultaat vóór belastingen is 306.000 hoger dan gebudgetteerd. Het totaal van de baten is per saldo 564.000 hoger. De contributieopbrengsten komen 13.000 lager uit door een hoger aantal afboekingen dan gebudgetteerd. De opbrengst Arts en Auto vertoont een positieve afwijking (+ 528.000) ten opzichte van het budget in verband met het niet budgetteren van de inkomsten vanuit het contract met de partners Senefelder en PSH (+ 519.000), zie ook Lasten. De opbrengst van de advertenties in eigen beheer komen 9.000 hoger uit. De beleggingsopbrengsten komen voornamelijk hoger uit (+ 49.000) door de vrijgevallen voorziening in verband met mogelijke oninbaarheid van een Ierse obligatie (+ 34.000) en een hogere opbrengst van deposito s van 6.000. De lasten zijn in totaal 258.000 hoger dan gebudgetteerd. De salarissen en sociale lasten vertonen een positief verschil van 12.000. De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van het budget worden veroorzaakt enerzijds door de hogere kosten van de wettelijke sociale lasten (+ 13.000) en niet gebudgetteerd overwerk (+ 2.000). Anderzijds door de lagere pensioenlasten (- 30.000) in verband met de correctie van de pensioenlast 2010 tot en met 2012 en een eenmalige teruggaaf Basispremie WAO/ WIA 2013. Kosten voor inhuur van externe arbeidskrachten zijn 47.000 hoger als gevolg van inhuur in verband met ziekte (+ 33.000), niet gebudgetteerde kosten in verband met extra capaciteit bij het Verenigingsbureau (+ 20.000) en lagere kosten van extra capaciteit ten behoeve van redactiewerk en vormgeving bij Arts en Auto (- 6.000). De algemene kosten komen 287.000 hoger uit dan gebudgetteerd. De grootste afwijkingen ten opzichte van het budget betreffen: portokosten komen lager uit dan gebudgetteerd (- 35.000) voornamelijk door het samenvoegen van de uitgaven 7 + 8 van Arts en Auto (- 32.000) de gebudgetteerde wervingskosten zijn niet uitgegeven (- 26.000) honoraria externe medewerkers Arts en Auto (- 14.000) onder andere als gevolg van andere afspraken met de externe medewerkers en door het meer in eigen beheer nemen van artikelen diverse kosten (- 24.000) met name door een lagere extra afdracht BTW Arts en Auto (- 16.000) de vergader- en representatiekosten (- 18.000) door lagere kosten van de bestuursleden lagere kosten van cursusgelden (- 7.000) lagere reis- en verblijfkosten, voornamelijk autokosten (- 6.000) lagere adviseurskosten (- 9.000). In tegenstelling tot de hierboven vermelde lagere kosten komen onderstaande kosten boven het budget uit: kosten van drukwerk (+ 432.000) door het contract met partners Senefelder en PSH voor de verrekening van drukkosten en advertentie-inkomsten en de App E-Arts en Auto (+ 423.000) welke niet zijn gebudget teerd (zie ook de Baten ) onderhoud computerapparatuur en programmatuur (+ 5.000) in verband met een nacalculatie over 2012 Bij de overige kostensoorten deden zich kleinere over- en onderschrijdingen voor. De kosten van Profilering komen 63.000 lager uit dan gebudgetteerd door enerzijds lagere kosten van: ledenwerving (- 17.000) netwerken (- 10.000) promotie (- 6.000) projecten (- 47.000) en anderzijds door hogere of niet gebudgetteerde kosten van: ledenbehoud (+ 13.000) vergaderkosten (+ 4.000). 34 JAARVERSLAG 2013 BIJLAGE II