Uitvaartbegeleiders proberen altijd een rode draad te vinden in het leven van een overledene. Daarvoor gaan jullie in gesprek met nabestaanden. Zo komen verschillende levensverhalen bij elkaar, die zich met elkaar verbinden, als kralen aan een ketting. levensverhaal van overledene Met dank voor jullie inzet het afgelopen jaar, wensen wij jullie: mede namens de stichtingsbestuursleden, het hoofdbestuur en directie van het Humanistisch Verbond ontspannen en gezellige feestdagen en een gezond en geïnspireerd levensverhaal van de uitvaartbegeleider het gesprek met nabestaanden levensverhaal van de nabestaande 2009 Leo Bosland, Wilma Reinders, Martijn Rozing, Saskia Markx
Nieuwsbrief Stichting HUB December 2008 HUB-site Vergeet onze eigen site niet: Kijk op: http://www.humanistischeuitvaart.nl/ Inloggen: Gebruiker: uitvaartbegeleider Wachtwoord: toespraak Inhoud Bereikbaarheid & aanleveren kopij Belangrijke data Vanuit het Stichtingsbestuur, Bouwen aan de toekomst (vervolg) Vanuit het landelijk bureau van het Humanistisch Verbond Korte berichten Bereikbaarheid Landelijke postbus De landelijke postbus voor de Stichting Humanistische Uitvaartbegeleiding is: contact@humanistischeuitvaart Deze postbus wordt dagelijks bekeken door de secretariaatsmedewerkers. Secretariaat Els Brunt Dagen: maandag tot en met vrijdag E-mail: e.brunt@humanistischverbond.nl Telefoon:020 521 90 50 Barbara Zabel Dagen: maandag, dinsdag, woensdag, vrijdag E-mail: b.zabel@humanistischverbond Telefoon: 020 521 90 30 Het secretariaat is bereikbaar voor: algemene informatie, bestellingen van folders, papier en visitekaartjes, secretariële ondersteuning van de beginnerscursus, themadag en landelijke overleggen. Inhoudelijk medewerkers Wilma Reinders (coördinator) Dagen: maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag Telefonisch bereikbaar op maandag en donderdag tussen 12.00 en 15.00 uur E-mail: w.reinders@humanistischverbond.nl 1
Telefoon: 020 521 90 51 Voor: algemene beleids- en bestuurszaken (Stichtingsbestuur, Raad van Toezicht, RWU s), verzekeringen, klachten, etc. Martijn Rozing Dagen: maandag, dinsdag en donderdag E-mail: m.rozing@humanistischverbond.nl Telefoon: 020 521 90 52 Voor: inhoudelijke organisatie beginnerscursus, trainers- en intakersoverleg. Medewerkers communicatie Saskia Markx Dagen: maandag woensdag en donderdag en dinsdag tot 14.30 u. E-mail: s.markx@humanistischverbond.nl Telefoon: 020 521 90 90 Voor: Bijdragen aan het Contactblad en de Nieuwsbrief en voor het ontwikkelen van prmateriaal op aanvraag. John Min (webredacteur) Dagen: maandag tot en met donderdag E-mail: j.min@humanistischverbond.nl Telefoon: 020 521 90 91 Voor: Bijdragen aan het Extranet en onderhoud www.humanistischeuitvaart.nl Aanleveren kopij volgende Nieuwsbrief & nieuws De volgende Nieuwsbrief verschijnt in maart. We nodigen je uit om kopij in te zenden voor 1 maart bij Saskia Markx: s.markx@lb.humanistischverbond.nl Heb je nieuws, mail dat dan direct naar John Min. Hij plaatst dat dan op het extranet van de website. j.min@humanistischverbond.nl Belangrijke data 2009 Bestuursvergaderingen 13 februari 17 april 19 juni 9 oktober Raad van Toezicht 13 mei 25 november De data van het Penningmeesteroverleg, het voorzittersoverleg en de landelijke themadag worden nog vastgesteld en vermeld in een volgende nieuwsbrief. 2
Vanuit het Stichtingsbestuur Bouwen aan de toekomst (vervolg) Beleidsplan 2009-2012 van de Stichting Humanistische Uitvaartbegeleiding De Stichting Humanistische Uitvaartbegeleiding is de afgelopen jaren voortvarend aan de slag gegaan om de organisatie en structuur van de HUB op moderne leest te schoeien en er een stimulerende en goed lopende organisatie van te maken. In de jaren 2007-2008 is er al een hoop werk verzet om dit doel te bereiken. Zo is de inhoudelijke en financiële verslaglegging aanzienlijk verbeterd, is er een begin gemaakt om de diverse tarieven en vergoedingen te harmoniseren - zij het met respect voor de diverse werkwijzen en situaties van de RWU s. Ook is er veel aandacht besteed aan het verbeteren van de communicatie. Zo is het Contactblad verbeterd en er is een externe website voor de uitvaartbegeleiders gekomen. Ook zijn de beginnerscursussen onder de loep genomen en opgefrist. Allemaal met het doel om zo up to date mogelijk te zijn en de kwaliteit blijvend te verbeteren. Ontwikkelingen Er is eveneens aandacht besteed aan een verbreding van het product, want die wens leeft onder uitvaartbegeleiders. Bovendien is ook de markt op dit gebied volop in beweging. Daarbij gaat het vooral om het zogenaamde gesprek bij leven, inhoud geven aan rituelen bij de uitvaart of via verwijzing het geven van nazorg aan nabestaanden. Een ander punt van aandacht is: hoe gaan we om met de uitvaartbegeleiders die al snel na de opleiding door de HUB voor zichzelf willen beginnen? Want ook dat is een toenemende ontwikkeling. Evenals dat vrijwilligers zich minder lang binden aan een organisatie. Dat is iets wat je in heel de maatschappij ziet, maar zeker ook terug te vinden is bij de HUB waar de gemiddelde tijd dat iemand vrijwillig uitvaartbegeleider is met een paar jaar is afgenomen. In een aantal regio s raken de Hubbers doordat ze soms met te weinig zijn, overbelast. Dat vereist inspanningen om het aantal uitvaartbegeleiders op sterkte te houden en o.a. meer aandacht te besteden aan werving en selectie van nieuwe vrijwilligers. Hoe kan bijvoorbeeld de beginnerscursus zo aantrekkelijk mogelijk worden en ook weer op moderne leest geschoeid? En hoe kunnen we meer vrijwilligers aantrekken? Welke voorwaarden zijn daarvoor nodig? Dat zijn allemaal vragen die in de komende jaren volop aandacht zullen krijgen. Samenwerking en werving Ook lijkt het t bestuur een goede optie om op de tamelijk snel veranderende uitvaartmarkt in te springen, o.a. door tijdelijke samenwerkingsverbanden met uitvaartondernemers zoals Monuta aan te gaan en te kijken wat voor meerwaarde dit voor beide partijen kan hebben. In Doetinchem en Rotterdam zijn inmiddels pilots op dit gebied gaande. Dit alles uiteraard zonder de missie van de HUB en de dienstverlening van de HUB te schaden. Daarnaast zal de werving voor de Humanistische Uitvaartbegeleiding als product met meer verve ter hand genomen gaan worden, o.a. door meer informatie en advertenties in vakbladen van uitvaartondernemers en zorginstellingen. De nieuwe, eigentijdse lay-out van het foldermateriaal en website die inmiddels gerealiseerd is, zal hier ook aan bijdragen. Maar 3
ook een betere herkenbaarheid en bereikbaarheid voor de aanmelding van uitvaarten is hierbij van groot belang. Er wordt dan ook opnieuw naar gestreefd om in 2009 voor alle RWU s tot een gezamenlijk 0900-nummer te komen, maar realisering is afhankelijk van de techniek en de kosten. In de komende jaren 2009-2012 wil het bestuur uitdrukkelijk op de ingeslagen weg verder gaan, waarbij al deze punten weer aandacht krijgen. De toekomst van de HUB ziet er, ondanks alle uitdagingen en veranderingen die deze nu eenmaal stelt, hoopvol uit. Vanuit het landelijk bureau van het Humanistisch Verbond Themadag Humanistische Uitvaartbegeleiding: Zelfgekozen levenseinde Dit jaar werd de themadag georganiseerd door de RWU Zuid-Holland; vandaar de locatie Rotterdam (in het Groot Handelsgebouw). Bij binnenkomst kreeg iedereen een verschillende kleurcode op zijn badge, zodat er goed gemengd werd door leden van de acht landelijke werkgroepen. Na de ontvangst met koffie en Flakkeese bolussen werden de sprekers ingeleid door Evert Esthuis, voorzitter van de RWU Zuid-Holland en mede-organisator van de dag. Sprekers De vijf sprekers hebben allen het thema Zelfdoding vanuit verschillende invalshoek toegelicht. Als eerste sprak de voorzitter van de stichting, Leo Bosland, die vertelde hoe ingrijpend en moeilijk te begrijpen een zelfdoding is. Van dichtbij heeft hij zelf ervaren hoe woede, onmacht en schuldgevoel elkaar afwisselen. Het blijft een gebeurtenis waaraan je jaren en misschien wel altijd blijft terugdenken. Marga Mol, psychologe en zelf ook uitvaartbegeleidster, liet de statistieken van zelfdoding zien en benadrukte het therapeutische aspect voor de nabestaanden. Hoewel dit voor onze sprekers niet centraal staat, gaf zij een aantal nuttige websites waar sprekers en nabestaanden informatie en hulp kunnen vinden. René Diekstra was helaas ziek en Iteke Weeda naam zijn plaats in. Zij is sociologe en Hoogleraar Emancipatievraagstukken. Haar insteek was: hoe stelt een spreker zich emotioneel/intuïtief op wanneer hij bij de nabestaanden binnenkomt. Juist bij zelfdoding is het contact met nabestaanden zeer moeilijk. Zij zijn niet alleen bedroefd, maar ook vaak boos en gespannen ten aanzien van de spreker. Daar sta je dan als HUB er. Iedereen heeft mannelijke (organisatorische, de feiten op een rij) en vrouwelijke eigenschappen (intuïtie, emoties) in zich. Belangrijk is om de mannelijke én de vrouwelijke pool te gebruiken om je in te leven in de gevoelssituatie van de nabestaanden. Een interessante discussie volgde die tijdens de lunch werd voortgezet. Mag ik dood De vierde spreekster Eveline van Dijck (documentairemaakster) benadrukte het voortraject dat tot zelfdoding leidt. Hoe kunnen we zelfdoding vermijden? Wanneer kan/mag euthanasie? Zij liet fragmenten van een nieuwe documentaire zien en beantwoordde vragen vanuit de zaal, ook naar aanleiding van haar inmiddels bekende documentaire Mag ik dood (gemaakt na de zelfdoding van haar zus). Een dynamische vrouw die het moeilijke stadium 4
van voor de zelfdoding (hetgeen dan helaas nog niet echt duidelijk is) van dichtbij heeft meegemaakt. Na de muziek (oud-hollandse liedjes) door heer Halewijn, werd het woord gegeven aan Nico van Scheijndel, adviseur en humanistisch uitvaartbegeleider. Hij poneerde een aantal stellingen: eerst werd hier in kleine groepjes mee eens/mee oneens op gereageerd en daarna werd de discussie plenair gevoerd. Speldje Alle aanwezigen kregen het zilveren speldje van het Humanistisch Verbond uitgereikt; Adriaan van Geest, scheidend bestuurslid van het Verbond, spelde het als voorbeeld op bij Rita van Gelder, de secretaris van het Stichtingsbestuur. De dag werd afgesloten met een hapje en drankje: tijd om bij te praten en ervaringen uit te wisselen, want tenslotte werken de uitvaartbegeleiders solitair en zien hun collega s relatief weinig. Lof voor Evert Esthuis, Thea Boonstoppel, Marga Mol, Nico van Scheijndel en Wilma Reinders voor het organiseren van deze themadag. Dhr. J. W. Los (Jelle) aangetreden als bestuurslid Humanistisch Verbond Op de Algemene Leden Vergadering van het Humanistisch Verbond afgelopen 25 november is Jelle Los gekozen als bestuurslid van het hoofdbestuur. Hij beheert de portefeuille humanistische dienstverlening, waaronder humanistische uitvaartbegeleiding. Voorheen was Adriaan van Geest verantwoordelijk voor deze portefeuille. Jelle Los is bestuurder van Humanitas Woonzorg-plus Den Haag, waaronder Wijndealercentrum, humanistisch centrum voor wonen, zorg en welzijn. Jelle Los zal namens het hoofdbestuur van het Verbond aanspreekpunt zijn voor het Stichtingsbestuur. Korte berichten Tips voor een gesprek bij leven Als een HUB-vrijwilliger op gesprek gaat bij iemand die voor zijn of haar dood de hele uitvaart al willen hebben vastgelegd, is het wellicht goed om te weten dat dit ook milieuvriendelijk kan. Wie natuurvriendelijk en milieubewust geleefd heeft, wil wellicht ook graag milieuvriendelijk afscheid nemen. Op de website http://www.groene-uitvaart.nl/kun je lezen hoe je er zelf voor kunt zorgen dat je met je uitvaart het milieu zo min mogelijk belast. Alle onderdelen van de uitvaart komen aan bod: de opbaring, de kist, het vervoer, bloemen, rouwkaart, begraven, cremeren, alternatieve wijzen van lijkbezorging, de rouwdienst en de koffietafel, grafstenen en urnen. Op de website http://www.uitvaart.org/ is een Laatste Wensen Formulier te zien. Op het formulier staan: - Persoonlijke gegevens en direct na mijn overlijden te waarschuwen - Uitvaartverzorging, juridische zaken, begraven of cremeren - Advertenties, rouw- en bedankkaarten, opbaren, afscheid nemen - Opbaring, uitvaart, vervoer, stilte, muziek, sprekers, condoléance - Asverstrooiing, asbijzetting, aanwezigheid nabestaanden 5
- Bewaarplaats financiële- en persoonlijke papieren - Bewaarplaats papieren m.b.t. huis, boedel en overige - Van mijn overlijden en uitvaart op de hoogte te stellen Niet zo ingewikkeld om hier een HUB-formulier van te maken, die mensen bij hun papieren kunnen bewaren. Natuurlijk komt er dan ook op te staan wat er besproken is tijdens het gesprek bij leven en wie er van de HUB gewaarschuwd moet worden. 6