PDFLaTeX voor beginners - deel 2

PDFLaTeX voor beginners - deel 2 Installatie (Windows/Linux) Editor (Winshell/Geany) Wilfried Van Hirtum Versie 404 28 januari 2016

Copyright 2016 Wilfried Van Hirtum Dit werk wordt vrij gegeven aan de gemeenschap en mag dus gekopieerd, verspreid en aangepast worden mits vermelding van de bron onder voorbehoud dat het resultaat blijft beantwoorden aan deze voorwaarden, dus vrij blijft voor de gemeenschap Doelstellingen van deze boekje pdflatex en aanverwante software installeren op een computer zodat je een bruikbaar systeem hebt Opdrachten 17 Af en toe staan er opdrachten in dit boekje Je herkent deze opdrachten aan een nummer (dit nummer 17 is maar een voorbeeld) in een grijs vierkantje

Voorwoord The ideal situation occurs when the things that we regard as beautiful are also regarded by other people as useful Donald Knuth Vroeg of laat wil je natuurlijk een LaTeX-systeem op je eigen computer Beginners willen een duidelijke handleiding voor de eerste stappen in de installatie van LaTeX Voor hen is deze inleiding bedoeld Het grote voordeel van het gebruik van open source software zoals LaTeX is de zeer goede ondersteuning door een levendige gemeenschap Stel een vraag en je vindt gegarandeerd een antwoord Als je een vraag over LaTeX googelt, kom je ongetwijfeld terecht op de de website LaTeX Stack Exchange Dit is de absolute nummer één vraag-en-antwooord website voor gebruikers van LaTeX, 100 % free, zonder registratie Veel succes met de installatie van LaTeX Wilfried Van Hirtum 2005 2016

Inhoudsopgave 1 LaTeX installeren op je eigen computer 5 11 LaTeX installeren in Linux/Windows 5 12 De installatie testen 5 13 De boomstructuur van de harde schijf 6 2 En nu kan je beginnen 6 Appendices 7 A Werken met de opdrachtprompt 7 B LaTeX installeren in Ubuntu 12 B1 Voorbereiding 12 B2 TeXLive installeren 12 B3 De teksteditor Geany installeren 12 C LaTeX installeren in Windows 15 C1 Voorbereiding 15 C2 MiKTeX 15 C3 MiKTeX downloaden en installeren 15 C4 Extra software installeren 16 C5 Spellingcontrole in WinShell 18 C6 De map instellen waar hulpbestanden terechtkomen 18 C7 Nederlandstalige afbreekroutine instellen 19 C8 Een root toevoegen 19 C9 MiKTeX onderhouden 20 Referenties 21 Referenties 21 Trefwoordenregister 21

1 LaTeX installeren op je eigen computer Je kunt op je eigen computer LaTeX installeren als gevorderd gebruiken is dit vroeg of laat nodig Het is handig om eerst enkele basisvaardigheden aan de opdrachtpromt te kunnen Zie appendix A We beschrijven in de volgende subparagrafen de werkwijze voor het installeren van LaTeX voor Linux en voor Windows 11 LaTeX installeren in Linux/Windows LaTeX installeren in Ubuntu Ikzelf gebruik uitsluitend open source software, dus ook Linux (Xubuntu) Voor een werkwijze voor een Ubuntu-platform, zie appendix B LaTeX installeren voor Windows Ik onderhoud niet meer actief deze werkwijze, maar wellicht is er in wezen nog niet veel veranderd Voor een werkwijze zoals die nog in 2010 geldig was, zie appendix C 12 De installatie testen Open de opdrachtprompt of terminal: Windows: Start cmd (zelf typen in het tekstvak linksonderaan) Ubuntu: Alt-F3 (ik heb deze sneltoets toegekend om de terminal te openen) Typ achter de prompt het volgende commando in: pdflatex sample2e pdflatex sample2e Het LaTeX-systeem reageert met enkele meldingen: This is pdftex, Version 31415926-25-14014 (TeX Live 2013/Debian) Output written on sample2epdf (3 pages, 69525 bytes) Transcript written on sample2elog Uit de laatste twee zinnen kun je opmaken dat het resultaat naar het bestand sample2epdf geschreven is Je kunt dit resultaat bekijken met de volgende opdracht: typ achter de prompt de volledige naam van het pdf-document in Als alles goed gaat, wordt een pdf geopend met een voorbeeldtekst die gezet is in LaTeX sample2epdf sample2epdf 5

13 De boomstructuur van de harde schijf MiKTeX installeert een heleboel bestanden op de pc (zie figuur 1 en figuur 2) Als je de installatie gevolgd hebt zoals in vorige paragraaf beschreven, zal MiKTeX (Windows) of TeXLive (Linux) in de volgende map staan: Windows: c:\program Files\MiKTeX 29 Ubuntu: /usr/share/texlive Opdat MiKTeX of TeXLive gemakkelijk zijn weg vindt in deze boomstructuur, heeft MiKTeX/TeXLive bij de installatie een database aangemaakt waarin alle belangrijke onderdelen kunnen gevonden worden zodat niet telkens de hele harde schijf moet doorzocht worden Deze database heet de fndb-database (File Name DataBase) Opgelet: de inhoud van deze mappen c:\program Files\MiKTeX 29 of /usr/share/texlive moet je beschouwen als read only Het is vooral de bedoeling dat je de doc-map raadpleegt Hierin staat een massa documentatie over LaTeX en aanverwanten Bij de meeste pakketten hoort een apart documentatie-bestand in de vorm van een pdf-bestand MiKTeX 29 doc miktex latex bin geometry graphics hyperref grfguidepdf pdflatexexe biberexe ImageMagick c:/program files Winshell Figuur 1 Massa s documentatie in de MikTeX-boom share/ texlive/ texmf-dist doc latex pdflatex makeindex geometry graphics hyperref grfguidepdf /usr bin biber geany convert Figuur 2 Een deel van de bestandenboom in Ubuntu 2 En nu kan je beginnen Je hebt nu een werkend LaTeX-systeem Je kunt nu beginnen met LaTeX te gebruiken Laat je daarbij leiden door de handleidingen (latbeg1 ), (Van Hirtum, LaTeX voor beginners - deel 2), (Van Hirtum, LaTeX voor beginners - deel 3), (Van Hirtum, LaTeX voor beginners - deel 4) Succes 6

Appendices A Werken met de opdrachtprompt 1 Maak op de harde schijf, in de map waar jij gewoonlijk jouw gegevens bewaart, bijvoorbeeld op de d:/username/-schijf (Windows) of in de home-map (Ubuntu) de volgende map aan: Maak nog een map vuilbak project Maak in de map project twee deelmappen: Je hebt nu de volgende mappenstructuur gemaakt: katten en rubik Windows: d:/username/ project katten rubik Ubuntu: /home/username/ project katten rubik vuilbak vuilbak Merk op: met user bedoelen we jouw gebruikersnaam, bijvoorbeeld als jouw gebruikersnaam annabel is, heb je bijvoorbeeld de volgende map: Windows: d:/annabel/project/katten Ubuntu: home/annabel/project/rubik Zoek afbeeldingen (in jpg-formaat) van katten en de puzzel van Rubik, en plaats deze respectievelijk in de volgende mappen: Windows: d:/username/project/katten Ubuntu: home/username/project/katten d:/username/project/rubik home/username/project/rubik Wijzig de naam van de afbeeldingen van de katten in felixjpg, funkyjpg en snoepiejpg 2 Af en toe moet je werken met de opdrachtprompt (Windows) of met de terminal (Ubuntu) Open de opdrachtprompt of terminal Je krijgt dan het zwarte venster van de opdrachtprompt of terminal Windows: Start cmd (zelf typen in het tekstvak linksonderaan) Ubuntu: Alt-F3 (ik heb deze sneltoets toegekend om de terminal te openen) Je kunt nu allerlei commando s typen achter de prompt De prompt is het >-teken (Windows) of het $-teken (Ubuntu) Typ bijvoorbeeld het volgende commando, gevolgd door Enter 7

cls clear Merk op dat dit commando verschillend is naargelang je met Windows of Ubuntu werkt Het opdrachtvenster (Windows) of de terminal(ubuntu) wordt dan gewist ( clear screen ) Let op: je kunt de muis niet gebruiken in een opdrachtprompt of terminal Je moet alle commando s typen Dit heeft zijn voordelen, vooral snelheid Het nadeel is wel dat je deze commando s moet kennen Je vindt verderop een lijstje van veelgebruikte commando s, de zogenaamde ms-dos(windows) of de shell-commando s (Ubuntu) Om de opdrachtprompt/terminal te verlaten: exit exit Merk op dat het commando hetzelfde is in Windows en in Ubuntu Naar een andere map gaan: cd cd Met dit commando ga je een stap hoger in de bestandenhiërarchie van de harde schijf Voor de prompt verschijnt het pad waar je je bevindt in de bestandenboom Geef nog eens een paar keer dit commando (cd ) totdat je op de hoofdmap van de harde schijf uitkomt: c:\ (Windows) of / (Ubuntu) Tip Als je het laatst ingetypte commando wilt oproepen, zonder het opnieuw te moeten typen, druk dan op de toets Je kunt op deze manier verschillende stappen terug gaan in de geschiedenis van ingetypte commando s Met kun je voorwaarts in de geschiedenis gaan Naar een andere schijf gaan: d: Merk op dat dit commando alleen in Windows bestaat Terug naar de c:\-schijf gaan: c: Naar een andere map gaan: 8

cd project cd project Een lijst tonen met alle bestanden in de huidige map, je ziet nu alle bestanden en deelmappen van de map project: dir dir Naar een deelmap gaan: cd rubik cd rubik Een niveau terug gaan: cd cd Naar een deelmap gaan: cd katten cd katten Direct naar de hoofdmap van een schijfstation gaan: cd \ cd / Direct naar een bepaalde deelmap gaan: cd d:\user\project\katten cd /home/user/project/katten Een programma starten, bijvoorbeeld Kladblok (Windows) of Geany (Ubuntu): notepad zomaartxt geany zomaartxt De editor Kladblok of Geany wordt geopend met een nieuw leeg bestand dat al een naam heeft, namelijk zomaartxt Typ enkele korte zinnetjes en bewaar de tekst in de map d:/username/project/katten (Windows) of /home/username/project/katten (Ubuntu) Sluit Kladblok of Geany Je zit nog steeds in de map d:/username/project/katten/ (Windows) of /home/username/project/katten/ (Ubuntu) Een lijst tonen met alle bestanden in de huidige map: 9

dir dir Je ziet nu onder andere de bestanden felixjpg, funkyjpg, snoepiejpg en zomaartxt Een lijst tonen met alle bestanden in de huidige map die met de letter f beginnen: dir f** dir f** Je ziet nu onder andere de bestanden felixjpg, funkyjpg, maar niet snoepiejpg en ook niet zomaartxt Een lijst tonen met jpg-bestanden in de huidige map dir *jpg dir *jpg Je ziet nu onder andere de bestanden felixjpg, funkyjpg, maar niet zomaartxt Een lijst tonen met jpg-bestanden in de huidige map die met de letter f beginnen: dir f*jpg dir f*jpg Je ziet nu onder andere de bestanden felixjpg, funkyjpg, maar niet zomaartxt 3 In de tabellen 2, 3, 4, en 1 staan enkele veelgebruikte opdrachten die je in de opdrachtprompt (Windows) of in de terminal (Ubuntu) kunt typen Loop ze allemaal nog eens door En ga na of je snapt wat ze doen (goed lezen en uitproberen) Tabel 1 Jokertekens * aan de opdrachtprompt (Windows) of aan de terminal (Ubuntu) Opdracht dir *pdf dir katten* dir ka*jpg dir ka** Betekenis Toon alle pdf-bestanden Toon alle bestanden met als bestandsnaam katten, maakt niet uit met welke bestandsextensie (tex, log, pdf, ) Toon alle bestanden waarvan de bestandsnaam begint met ka en met bestandsextensie jpg Toon alle bestanden waarvan de bestandsnaam begint met ka en met om het even welke bestandsextensie 10

Tabel 2 Sneltoetsen: geschiedenis van de opdrachtprompt Toets Betekenis Vorig commando Volgend commando Tabel 3 Navigeren in de mappenstructuur via de opdrachtprompt (Windows) of via de terminal (Ubuntu) Windows Ubuntu Betekenis cls clear Clear Screen d: Ga naar de d:\-schijf cd c:\ cd / Ga direct naar de hoofdmap cd xxx cd xxx Change directory: ga naar de map xxx cd cd Ga een stap hoger in de directorystructuur Als je deze opdracht een paar keer herhaalt, kom je altijd terecht bij de hoofdmap cd \xxx\yyy cd /xxx/yyy Ga naar deze map dir dir Toon de inhoud van de huidige map (directory) dir f: Toon de inhoud van de f:\-schijf Dit kan bijvoorbeeld een usb-stick zijn exit exit Verlaat de opdrachtprompt (Windows) of de terminal (Ubuntu) Tabel 4 Bewerkingen via de opdrachtprompt (Windows) of via de terminal (Ubuntu) Windows Ubuntu Betekenis md xxx mkdir xxx Make directory: maak een nieuwe map met als naam xxx notepad xxxtxt geany xxxtxt Start de editor Kladblok (Windows) of Geany (Ubuntu) met het bestand xxxtxt Dit bestand wordt aangemakt als het nog niet bestaat copy xxxtxt yyytxt cp xxxtxt yyytxt Maak een kopie van het bestand xxxtxt, en noem de kopie yyytxt rename xxxtxt yyytxt mv xxxtxt yyytxt Wijzig de naam van het bestand xxxtxt in yyytxt exit exit Verlaat de opdrachtprompt/terminal dir /s *kat*jpg find -name *kat*jpg Zoek het bestand waarin het woordje kat in de bestandsnaam voorkomt van het type jpg vanaf de huidige map en in alle deelmappen copy -s xxx yyy cp -r xxx yyy Kopieer de map xxx met al haar deelmappen en bestanden naar de map yyy In Windows: s betekent met alle submappen, in Ubuntu: r betekent recursief, dus inclusief alle submappen 11

B LaTeX installeren in Ubuntu Je moet echt geen computerspecialist zijn om op je eigen computer LaTeX aan de praat te krijgen De volgende instructies zijn van toepassing voor Ubuntu Als u LaTeX wilt installeren op een Windows-computer, ga dan naar sectie C op pagina 15 Voorzie ongeveer een uur voor de hele installatie B1 Voorbereiding Je beschikt over een computer waarop Ubuntu 1404 (of een latere versie) is geïnstalleerd B2 TeXLive installeren Typ de volgende commando s in een terminal sudo apt-get update sudo apt-get -y install texlive sudo apt-get -y install texlive-lang-dutch sudo apt-get -y install texlive-latex-extra sudo apt-get -y install texlive-extra-utils sudo apt-get -y install texlive-math-extra sudo apt-get -y install texlive-fonts-extra sudo apt-get -y install texlive-generic-extra sudo apt-get -y install biber Het installeren van deze pakketten neemt ongeveer een half uur in beslag De installatie en alle nodige instellingen gebeuren volledig automatisch B3 De teksteditor Geany installeren Het gebruik van een editor is sterk onderhevig aan persoonlijke voorkeuren Ik gebruik persoonlijk de editor Geany voor Linux, vooral voor de kolommodus (bewerken van hele kolommen tekst), en het snel kunnen verplaatsen, kopiëren en wissen van regels tekst Typ het volgende commando in een terminal sudo apt-get install geany sudo apt-get install geany-plugins-common sudo apt-get install geany-plugin-spellcheck B31 Spellingcontrole in Geany Kies in het menu van Geany Extra Plugin beheer Spellcheck Bewerken Plugin voorkeuren Spellcheck 12

Kies uit de keuzelijst de Nederlandse taal Je kunt nu in Geany de spellingscontrole gebruiken terwijl je typt Op de werkbalk verschijnt nu een wisselknop Toggle Spell check while typing (current language: nl) om de spellingscontrole tijdens het typen aan of uit te zetten B32 Geany configureren voor LaTeX Typ een minimaal voorbeeld van een tex-bestand in de editor Geany, bijvoorbeeld: \documentclass[twoside, a4paper]{article} \usepackage[dutch]{babel} \begin{document} Hallo \end{document} en bewaar deze tekst onder de volgende naam: zomaartex Nu herkent de editor Geany deze tekst als een LaTeX-bestand Je ziet dat aan de syntaxiskleuring De sleutelwoorden documentclass en usepackage zijn rood gekleurd De beginend-omgevingen zijn groen gekleurd Kies nu in het menu van Geany: Bouwen Bouwcommando s instellen LaTeX Bronbestand commando s Wijzig de naam van het tweede commando in pdflatex en vul het tekstvak in met het volgende commando pdflatex -interaction errorstopmode -file-line-error %f && evince %epdf Klik op OK Je kunt de brontekst nu compileren met behulp van de sneltoets F9 De compiler stopt als er een fout wordt ontdekt, en de foutmelding wordt in het rood weergegeven Als je op deze rood weergegeven foutmelding klikt, gaat de cursor naar de regel waar de fout is ontdekt B33 Knipsels gebruiken in Geany Het is handig dat je veel gebruikte stukjes code kunt typen door afkortingen te gebruiken Stel je wilt de volgende code typen: \begin{enumerate} \item \item \end{enumerate} Je kunt dit bereiken door alleen enum te typen, gevolgd door tab-toets Je kunt dit gedrag van de editor Geany instellen door middel van: Extra Configuratiebestanden Snippetsconf 13

Ik heb zelf al enkele knipsels (snippets) klaargemaakt in het bestand snippetsconf Je vindt dit bestand op mijn website (Van Hirtum, Denkende Handen) Download dit bestand en zet het in de volgende map: /home/username/config/geany/ Let op: config is een verborgen (hidden) map Je maakt deze zichtbaar met de sneltoets Crtl-H 4 Open een tex-bestand in Geany en typ letterlijk enum, gevolgd door Je ziet dat de code automatisch wordt aangevuld met een knipsel \begin{enumerate} \item \item \end{enumerate} B34 Geany configuren voor LaTeX door middel van een Makefile Ik heb eeen aangepaste Makefile gemaakt om het werken met LaTeX te vergemakkelijken Op die manier zorgt het systeem zelf ervoor dat er steeds het juist aantal keer wordt gecompileerd Je hoeft telkens maar een enkele sneltoets Shift - F9 te gebruiken om de broncode opnieuw te compileren en te bekijken in een keer, zodat alle verwijzingen naar figuren, tabellen, formules, referenties steeds goed staan Je vindt deze Makefile op mijn website (Van Hirtum, Denkende Handen) Je kunt deze Makefile verbinden aan de sneltoets Shift - F9 door middel van het menu Bouwen/Bouwcommando s instellen/make Typ daar het volgende commando in make -f /home/wolk/texmf/tex/latex/makefile pdf TEXFILE=%f 14

C LaTeX installeren in Windows C1 Voorbereiding Je moet echt geen computerspecialist zijn om op je eigen computer LaTeX aan de praat te krijgen De volgende instructies zijn van toepassing voor Windows Voorzie ongeveer een uur voor de hele installatie Herstart de computer, zodat de computer stabiel is Zorg er voor dat je computersysteem in orde en up-to-date is TEX bestaat uit een heel groot aantal kleine bestandjes, dus is het nodig dat de harde schijf in uitstekende staat verkeert Bestandsextensies en verborgen mappen zichtbaar maken In de verkenner van Windows is het handig dat de bestandsextensies van de bestanden ook weergegeven zijn Maak ook de verborgen mappen en bestanden zichtbaar C2 MiKTeX Een LaTeX-distributie is een geheel van alle software om LaTeX op een computer te installeren MiKTeX (spreek uit: mik-tech ) is een bekende LaTeX-distributie voor Windows Je kunt MiKTeX gratis downloaden Er is een zeer gebruiksvriendelijke download- en setup-wizard beschikbaar http://wwwmiktexorg MiKTeX is beschikbaar in twee versies: basis of compleet Basis De Basic MiKTeX Installer installeert een MiKTeX-systeem met een minimaal aantal basispakketten Als je tijdens het schrijven van teksten bijkomende pakketten nodig hebt, die nog niet geïnstalleerd zijn, worden deze automatisch gedownload en geïnstalleerd Je moet dan uiteraard online zijn Men noemt dit on-the-fly installeren Door deze manier van werken blijft je systeem klein maar fijn Compleet De complete versie gebruiken is tegenwoordig geen overkill meer De (eenmalige) installatie duurt dan langer maar je hebt ineens alle pakketten Je gaat deze zeker niet allemaal gebruiken, maar als je vroeg of laat beslist om een speciaal pakket te gebruiken, dan is het alvast beschikbaar en reeds geïnstalleerd C3 MiKTeX downloaden en installeren Ga naar de website van MiKTeX (http://wwwmiktexorg) Het installatieproces wijst zichzelf verder goed uit Op een bepaald ogenblik moet je nog enkele keuzen maken Kies dan de voor u geschikte versie en installatie-manier: 32-bit of 64-bit, naargelang uw computer; basis of volledig, naargelang uw wens; install for anyone who uses this computer all users ; Preferred paper: A4 ; Install missing packages on-the-fly: Ask me first 15

C4 Extra software installeren Je hebt nu juist een werkend LaTeX-systeem geïnstalleerd Om op een praktische manier te kunnen werken, heb je nog extra software nodig Deze is ook gratis te downloaden Let op: het is belangrijk dat je de volgorde van installeren respecteert: eerst Ghostscript, en dan pas WinShell Hier volgt een lijst van de extra te installeren software C41 Installeer een PDF-reader (http://wwwfoxitsoftwarecom/) Deze software is waarschijnlijk reeds op uw computer geïnstalleerd, bijvoorbeeld Adobe Reader of Foxit Reader Foxit Reader is een kleine pdf-reader, waarmee je heel snel pdf-documenten kunt openen We raden aan om deze te installeren voor gebruik met LaTeX, omwille van de snelheid Desgewenst kun je ook Adobe Reader gebruiken om documenten af te drukken Kies voor een Default installatie Figuur 3 Let op: haal bij de installatie van Foxit alle vinkjes weg bij Ask toolbar en klik op Decline, anders wordt deze onnodige werkbalk in uw browser geïnstalleerd! Bevestig alle voorstellen en klik op Install en haal ten slotte ook het vinkje weg bij ebay snelkoppeling: Create desktop quick launch and starmenu icon to ebay Test Foxit Reader uit met een bestand, bijvoorbeeld sample2epdf Open een opdrachtprompt en typ het volgende commando C:\ sample2epdf Foxit Reader wordt geopend Stel de taal in op Nederlands: Language Dutch Foxit Reader wordt bijgewerkt Zorg ervoor dat de pagina s niet verkleind worden bij het afdrukken: Bestand Afdrukken Afdrukinstellingen Paginaschaal: Ware grootte In Adobe Reader: Bestand Afdrukken Pagina-afhandeling Pagina-schalen: Geen 16

C42 Installeer Ghostscript (http://wwwcswiscedu/~ghost/) Ghostscript is een hulpprogramma dat nodig is bij het creëren van pdf-bestanden Dubbelklik op gs870w32exe Bevestig alle voorstellen C43 Installeer WinShell (http://wwwwinshellde/) Let op: WinShell na Ghostscript installeren! WinShell is een eenvoudige editor speciaal op maat gemaakt voor (pdf)latex Dubbelklik op WinShell331exe Maak een snelkoppeling op het bureaublad Maak een snelkoppeling op de Snel Starten werkbalk pdflatex optimized Dutch De installatie van WinShell heeft automatisch het bestandstype tex verbonden met WinShell Dit wil zeggen: als je in de Windows Verkenner op een tex-bestand klikt, wordt dit bestand automatisch geopend met WinShell Sluit WinShell C44 Installeer ImageMagick( http://wwwimagemagickorg) ImageMagick is een hulpprogramma dat grafische afbeeldingsformaten kan omzetten naar andere formaten, bijvoorbeeld een gif-afbeelding naar een png-afbeelding pdflatex kan geen gif s lezen, maar wel png s Vandaar dat een omzetting soms nodig is Dubbelklik op ImageMagick-655-6-Q16-windows-dllexe Bevestig alle voorstellen en klik telkens op Volgende Sluit de webbrowser met informatie over ImageMagick Om te testen of ImageMagick goed werkt, typ het volgende aan een opdrachtprompt: C:\ convert logo: logopng identify logopng imdisplay logopng Als alles goed is gegaan, komt er een afbeelding met een tovenaar C45 Installeer de woordenlijst voor de spellingcontrole in WinShell Je kunt een woordenlijst voor Nederlands (en nog andere talen) gratis downloaden op de volgende website wikiservicesopenofficeorg/wiki/dictionaries Download het bestand nl_nlzip en pak de aff-, dic- en txt-bestanden uit in de volgende map c:\program Files\WinShell\Dictionaries 17

C46 Maak een lokale tex-boom Maak dan zelf de volgende map aan: met als deelmappen: c:/localtex/bib c:/localtex/tex/latex c:/localtex Deze mappen zijn nu nog leeg, maar je kunt later in deze mappen zelf de juiste bestanden plaatsen als het nodig is C5 Spellingcontrole in WinShell WinShell is uitgerust met een spellingcontrole voor verschillende talen: Uitvoeren Spellingcontrole Sneltoets: F12 Herstart WinShell en stel de spellingcontrole in op de Nederlandstalige woordenlijst: Opties Taal tabblad Algemeen kader Taal Kies in de keuzelijsten: WinShell: Dutch Spellingcontrole: nl_nl Open een nieuw bestand: Ctrl - O Typ eens de volgende zin in Hallo beeren Ga naar het begin van de tekst en druk op F12 De spellingcontrole werkt: fout gespelde woorden worden rood onderstreept en je kunt fouten corrigeren De spellingcontrole werkt vanaf de positie van de cursor in de tekst Je kunt woorden vervangen (kies uit de voorstellen of typ zelf het juiste woord), nieuwe woorden toevoegen, enzovoort Sluit WinShell C6 De map instellen waar hulpbestanden terechtkomen Bij het compileren van een LaTeX-bronbestand, maakt LaTeX automatisch enkele hulpbestanden aan Om de mappen met je kostbare teksten proper te houden, is het aangewezen om een aparte map te maken en deze in te stellen als map voor hulpbestanden 1 Maak de volgende map aan: 2 Start WinShell c:/latexvuilbak 18

3 Opties Programma-aanroep selecteeer rechts in de lijst: PDFLaTeX Wijzig links de inhoud van het veld cmd Line Er staat reeds: -interaction=nonstopmode "%stex" Typ hiervoor de volgende optie: -aux-directory=c:/latexvuilbak Zodat er staat: -aux-direcotry=c:\latexvuilbak -interaction=nonstopmode "%stex" Klik op Ok C7 Nederlandstalige afbreekroutine instellen MiKTeX is nu geïnstalleerd op je computer De installatie is ingesteld op Engelstalige afbreekroutines Als je wilt dat ook Nederlandstalige woorden correct afgebroken worden, ga je als volgt te werk: Start Alle programma s MiKTeX 29 Maintenance Settings (let op: *niet* als admin) Tabblad Languages Language Dutch OK Let op: de lijst met talen staat niet per se alfabetisch gerangschikt De andere talen die al aangevinkt staan, mogen aangevinkt blijven To apply the new settings, it is necessary to rebuild the format files OK Volg de verdere aanwijzigingen op het scherm Je kunt vanaf nu werken met Nederlandstalige teksten C8 Een root toevoegen MiKTeX is nu geïnstalleerd op je computer Het is verstandig om de pakketten van MiKTeX en de zelfgemaakte pakketten gescheiden te houden De bestanden van MiKTeX komen in de volgende map: c:\program files\miktex 29\ en de zelfgemaakte pakketten en stijlen komen in: c:\localtex\tex\latex We moeten aan MiKTeX vertellen dat de zelfgemaakte pakketten kunnen gevonden worden in deze zelfgemaakte map c:\localtex Dit noemen we een root toevoegen, en gaat als volgt: Start Alle programma s MiKTeX 29 Maintenance Settings (let op: *niet* als admin) Tabblad Roots 19

Add Blader naar c:\localtex OK To apply the new settings, it is necessary to rebuild the format files OK C9 MiKTeX onderhouden C91 On the fly installeren Af en toe gebeurt het dat je een pakket nodig hebt dat nog niet geïnstalleerd is Als je online bent, gebeurt het installeren on the fly Dit wil zeggen dat MiKTeX automatisch, terwijl je bezig bent, de ontbrekende pakketten installeert Je krijgt dan een melding om akkoord te gaan Soms moet je even geduld hebben vooraaleer de nodige bestanden binnengehaald zijn en geïnstalleerd zijn Meestal duurt dit enkele seconden Er verschijnt dan ook een zwart dos-venster met de melding dat het programma initexmf bezig is Wacht geduldig totdat het pakket binnengehaald is, en totdat de configuratie voltooid is Het dos-venster verdwijnt dan vanzelf C92 Pakketten updaten Af toe worden komen er nieuwe pakketten van MikTeX beschikbaar Het is dan interessant om de pakketten die je al geïnstalleerd hebt te updaten Dit gaat als volgt: Start Alle programma s MiKTeX 29 Update Volgende Er wordt een lijst van pakketten getoond waarvoor een update beschikbaar is Ga akkoord met alle updates C93 Pakketten manueel downloaden Je kunt zelf ook manueel pakketten binnenhalen Dit gaat met het volgende commando aan de opdrachtprompt C:\ mpm -update-package= Vul zelf de naam van het pakket op de plaats van de puntjes is Hier is een voorbeeld C:\ mpm -update-package=textpos Je kunt ook de pakketbrowser van MiKTeX gebruiken Start Alle programma s MiKTeX 29 Browse packages Selecteer (met ctrl -klik de pakketten die je wilt installeren Kies in het menu om te installeren, of klik op het plusteken + Handige pakketten om te installeren, en die niet in de basisversie van MikTeX zitten, zijn de volgende pakketten: babelbib booktabs caption colortbl fancybox fancyvrb sectsty subfig upquote 20

C94 De file name database verversen Na het installeren van nieuwe pakketten is het noodzakelijk dat MiKTeX weet waar deze staan We noemen dit het verversen van de file name database (fndb) Dit gaat als volgt: Start Alle programma s MiKTeX 29 Settings Tabblad General Refresh FNDB Referenties 1 Wilfried Van Hirtum Denkende Handen url: http://usersskynetbe/denkendehanden/ 2 Wilfried Van Hirtum LaTeX voor beginners - deel 2 2008 url: http://usersskynet be/denkendehanden/ 3 Wilfried Van Hirtum LaTeX voor beginners - deel 3 2008 url: http://usersskynet be/denkendehanden/ 4 Wilfried Van Hirtum LaTeX voor beginners - deel 4 2008 url: http://usersskynet be/denkendehanden/ 21

Trefwoordenregister A Adobe Reader 16 afbreekroutine 19 kolommodus (Geany editor) 12 L localtex 18 B boomstructuur 6 C c: 8 cd 8, 9, 11 clear of cls 8, 11 D d: 8 dir 9 11 distributie 15 E editor 12, 17 exit 8, 11 F File Name Database (fndb) 6, 21 Foxit Reader 16 M \md 11 MiKTeX installeren 15 \mkdir 11 ms-dos 8 N Nederlands 19 notepad 9 O on-the-fly installeren 15, 20 opdrachtprompt 7, 8, 10 P pdf 5 pdf-reader 16 R root toevoegen 19 G Geany editor 9, 12, 14 geschiedenis opdrachtprompt/terminal 8 Ghostscript 17 S shell-commando s 8 spellingcontrole 18 I ide 12 ImageMagick 17 T terminal 7 TeXLive 5 TeXlLve 12 J jokerteken 10 jpg 10 K Donald Knuth 3 U Ubuntu 5, 7, 12 W Windows 5, 7, 15 WinShell 17 22