Week 2 Focus De aard van de geest; Training van het brein Voor velen onder ons wordt het leven overheerst door te veel denken, te veel hectisch doen, waardoor we te weinig tijd hebben om te zijn...
Ons brein begrijpen Een goed model om ons brein te begrijpen is de theorie van Paul MacLean dat drie verschillende breinen zijn geëvolueerd. Deze "breinen" zijn op vele manieren onderling verbonden, waardoor ze gezamenlijk optreden.
De drie breinen-evolutie van MacLean Het reptielenbrein (hersenstam en cerebellum) bevat de hoofdstructuren die worden gevonden in het brein van een reptiel. Het reptielenbrein beheerst de vitale functies van ons lichaam: ademhaling, hartslag, lichaamstemperatuur en evenwicht. Het limbisch systeem (hippocampus, amygdala en hypothalamus) is het deel van het brein dat het instinct en het humeur beheerst. Het beheerst de basisemoties (angst, genot, woede) en drang (honger, seks, dominantie, zorg voor nakomelingen). Het slaat herinneringen van goede en slechte ervaringen op en is het gebied van waardeoordelen die je vaak onbewust maakt en die het gedrag beïnvloeden. De neocortex is het nieuwere deel van de hersenschors dat dient als het centrum van hogere mentale functies voor mensen. Het is verantwoordelijk voor taal, abstracte gedachten, fantasie en bewustzijn. De neocortex heeft een bijna onbeperkt leervermogen en is flexibel.
De aard van de geest Het reptielenbrein stuurt de reactie op instinctieve angst Het limbisch systeem controleert snel en zonder input van de neocortex de basisemotie 'angst'. Dit systeem werkt goed wanneer fysieke dreigingen een fysieke reactie op de angst vereisen, maar het kan schade aanrichten ten aanzien van psychologische angst zoals chronische angst of stress. De reactie is vaak onevenredig met de feitelijke uitlokking.
De aard van de geest De neocortex heeft het vermogen het angstsysteem te onderdrukken. Signalen van het reptielenbrein en het limbisch systeem kunnen door het verstand of door de intuïtie worden geëvalueerd en in een context worden geplaatst. Als angst niet in een context wordt geplaatst, kan de angstreactie ons blijven beheersen, wat mentale/emotionele schade en fysieke schade aan ons cardiovasculair systeem en metabolisme kan aanrichten. Deze automatische angstreactie beperkt de keuzes om te vechten, te vluchten of te verstijven. Het onderdrukken van het angstsysteem door de neocortex (verstand) de leiding te laten nemen, kalmeert het angstsysteem, vermindert de fysieke en mentale/emotionele stress en biedt je meer mogelijkheden dan vechten, vluchten of verstijven.
Mindfulness kalmeert de geest Het beoefenen van mindfulness kan het geroezemoes in de geest bedaren, kalmte brengen en ons helpen onze gedachtenpatronen te herkennen en te observeren. Het vermogen om te herkennen wanneer gedachten opkomen en deze zonder oordeel te observeren en zonder de nood erin betrokken te raken, voorkomt de opwekking van een emotionele of "automatische" reactie. Dit vermindert de stressreactie en activeert de ontspanningsreactie, waardoor we oplossingen en mogelijkheden zien.
NEUROPLASTICITEIT Neuroplasticiteit is het vermogen van het brein om zich aan te passen en te herprogrammeren. Recent onderzoek bewijst dat het beoefenen van mindfulness het brein op verschillende gebieden verandert. Een recente studie* heeft aangetoond dat deelnemers die getraind waren in mindfulness een aanzienlijke verbetering in hun kritische denkvaardigheden hadden en beter presteerden dan een controlegroep na slechts 20 minuten training per dag gedurende 4 dagen lang. De effecten van deze training waren niet blijvend en de oefening moet worden verdergezet om deze verbeteringen vast te houden.
Wekelijkse oefening Mindfulnessoefening Korte lichaamsscan (opgenomen oefening beschikbaar in het Engels ) Het lichaam heeft haar eigen wijsheid. Het is waar we onze emoties, spanning en ontspanning voelen. Het is onze antenne naar de wereld. Door er voldoende aandacht aan te schenken, realiseren we ons beter waaraan we willen verder bouwen en wat we willen loslaten. Laten we beginnen (de oefening duurt ongeveer 5 minuten).
Bronnen *Mindfulnessmeditatie verhoogt cognitie: Evidence of Brief Mental Training; Zeidan, Fadel et. al; Consciousness and Cognition, Volume 19, uitgave 2, juni 2010, pagina's 597 605. Dan Baker, PhD, What Happy People Know