KOM OVER DE BRUG JAARVERSLAG 2014

KOM OVER DE BRUG JAARVERSLAG 2014

KOM OVER DE BRUG JAARVERSLAG 2014 Pagina 2 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Inhoud Inhoud 1. Voorwoord 3 3 erzoek Oost: voor vroege 2. opsporing Bevolkingsonderzoek van kanker Oost: voor vroege opsporing 5 van kanker 5 rhaal van Bevolkingsonderzoek 2.1 Oost Het verhaal van Bevolkingsonderzoek Oost 5 5 2015: uitblinken in uitvoering 2.2 bevolkingsonderzoeken 2013 2015: uitblinken in uitvoering bevolkingsonderzoeken 7 7 e 2015-2018: continu verbeteren, 2.3 blijven Ambitie vernieuwen 2015-2018: continu verbeteren, blijven 8 vernieuwen 8 3. Resultaten 9 9 ingsonderzoek borstkanker 3.1 Bevolkingsonderzoek borstkanker 9 9 ingsonderzoek baarmoederhalskanker 3.2 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker 11 11 ingsonderzoek darmkanker 3.3 Bevolkingsonderzoek darmkanker 13 13 activiteiten 4. Organisatie en activiteiten 15 15 nderzoeken 5. Projecten en onderzoeken 24 24 6. Governance 27 27 rmatie 7. Financiële informatie 29 29 Bijlagen 32 32 ctuur per 31 december 2014 Organisatiestructuur per 31 december 2014 32 32 nogram Uitgebreid organogram 33 33 Afkortingenlijst 34 34 oordenlijst Verklarende woordenlijst 35 35 Jaarverslag 2014 1.0 Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 1 van 35 Pagina 1 van 35 Pagina 2 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 2

1. Voorwoord Raad van Bestuur Bevolkingsonderzoek Oost presenteert alweer voor de vijfde keer haar inhoudelijk jaarverslag. Vorig jaar brachten we onze belangrijkste activiteiten nog samen in een aantal korte filmpjes. Dit jaar, het jaar waarin de borstkanker screening al 25 jaar in onze regio uitgevoerd wordt, bieden wij een jaarverslag met infographics aan. Het jaar 2014 was een goed jaar voor onze organisatie. Het meest in het oog springend was de start van het bevolkingsonderzoek darmkanker. Na enkele jaren van intensieve voorbereiding gingen de eerste uitnodigingen succesvol de deur uit! We continueerden de lijn van stabilisering en consolidatie en konden het fundament van onze organisatie verder versterken. Onder meer een gunstig exploitatieresultaat en daarmee de groei van ons eigen vermogen naar nagenoeg 10% van de subsidie opbrengsten. We zijn er trots op dat we de meeste zaken die we ons voornamen ook als resultaten voor dit jaar kunnen inboeken. Helaas haalden we net onze taakstelling voor het borstkankeronderzoek niet als gevolg van ongeplande beperktere openstelling van de units. Bij het baarmoederhalskankeronderzoek behaalden we een bijzonder positief resultaat. De opkomst was hoog! We verwachtten bij de darmkankerscreening een hogere opkomst dan 60% te realiseren. We konden voor 2014 een deelnamepercentage van 72,7% in de boeken noteren. Bevolkingsonderzoek Oost wil uitblinken in de uitvoering van de bevolkingsonderzoeken. Naast de harde resultaten besteden we veel aandacht aan de wijze waarop we dit doen. Na de thema s Bouwen doe je samen (2012) en Bruggen Bouwen (2013) riepen we medewerkers in 2014 op om zichzelf verder met de organisatie en de doelstellingen te verbinden via het thema Kom over de brug. Op het nationale sportcentrum Papendal spraken we hier intensief over met elkaar. In 2015 zal ik de organisatie gaan verlaten. Het is goed om dit te kunnen doen in de wetenschap dat een stevige en gezonde organisatie met een prachtige doelstelling bezig is. Bevolkingsonderzoek Oost is klaar voor de toekomst. Ik dank alle medewerkers, externe samenwerkingspartners en andere betrokkenen voor hun inzet en betrokkenheid bij het behalen van deze prestaties. Met vriendelijke groet, Mw. Drs. G.A. Bentvelsen Prins Bestuurder Bevolkingsonderzoek Oost Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 3 van 35 Pagina 3 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Raad van Toezicht Als Raad van Toezicht houden wij de doelstelling van de organisatie in de gaten met een effectieve inzet van mensen en middelen. Ook houden wij toezicht op een juiste, tijdige en volledige verantwoording van onze maatschappelijke functie. In vergaderingen en de daaraan verbonden commissies laten wij ons uitvoerig informeren over de voortgang in de bedrijfsvoering en staan we stil bij de manier waarop Bevolkingsonderzoek Oost haar doelen wil bereiken. Daarnaast adviseren wij de Raad van Bestuur bij onderwerpen die zij aanreikt of door de Raad van Toezicht zelf worden ingebracht. Naast de vier reguliere vergaderingen kwamen wij in een special themadag bij elkaar. Dit jaar was het thema Ontwikkelingen in de (nabije) toekomst en hoe verhouden we ons hiertoe. Onder leiding van een extern deskundige uit de wereld van zorg en openbaar bestuur spraken wij over de beleidsagenda 2020. In 2014 besteedden we aandacht aan de totstandkoming van het Meerjarenbeleidskader 2015 2018, ontwikkelingen op het terrein van ICT en de activiteiten van de gezamenlijke coöperatieve vereniging Facilitaire Samenwerking Bevolkingsonderzoeken (FSB). Ook vormden de invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker en de voorbereiding van het vernieuwde bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker vaste punten op de agenda. Daarnaast behandelden wij een aantal specifieke onderwerpen, waaronder het treasurystatuut, de aflossing van leningen, het medewerkerstevredenheidsonderzoek, de uitkomsten van de tussentijdse HKZ-audit, het initieel onderzoek en interim controle van de nieuwe accountant EY. Wij constateren naar tevredenheid dat er sprake is van consolidatie van beleid en uitvoering in 2014. Na een aantal turbulente jaren is de organisatie stabiel en op koers. De interne organisatie is in control, de algemene medewerkerstevredenheid is prima en de externe partners zijn tevreden over de samenwerking. Er is sprake van een gezonde kwaliteits- en financiële situatie. De Raad van Toezicht is trots op de resultaten die in 2014 zijn gerealiseerd. Zij wil haar waardering uitspreken voor de bestuurder, het management en de medewerkers van Bevolkingsonderzoek Oost. Namens de Raad van Toezicht, De heer K. Strik Voorzitter Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 4 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 4

2. Bevolkingsonderzoek Oost: voor vroege opsporing van kanker 2.1 Het verhaal van Bevolkingsonderzoek Oost Wilson & Jungner, formuleerden bijna 50 jaar geleden criteria om vast te stellen of een screening verantwoord is. Zij kregen de opdracht om namens de World Health Organisation (WHO) onderzoek te doen naar een set algemeen aanvaarde uitgangspunten omdat het onderwerp van screening in de ontwikkelde landen aan het groeien was. Hun werk resulteerde in een rapport van bijna 170 pagina s. Daarin formuleerden ze 10 criteria waaraan een bevolkingsonderzoek zou moeten voldoen. In 2008 stelde de WHO een lijst met aanvullende criteria op. Uitgangspunten van beide lijsten is dat voor zowel grootschalig bevolkingsonderzoek als voor andere screeningen geldt dat screening is verantwoord als de voordelen voor de deelnemers opwegen tegen de nadelen. Nog geen 20 jaar nadat Wilson & Jungner hun criteria formuleerden werden er, na succesvolle proefbevolkingsonderzoeken in Nijmegen en Utrecht, diverse initiatieven ontplooid in Nederland voor de opzet van de bevolkingsonderzoeken baarmoederhalskanker en borstkanker. Start van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Op een zolderkamertje van een statig pand op de Oranjesingel in Nijmegen werden plannen gesmeed om een organisatie op te richten die vrouwen zou gaan screenen op baarmoederhalskanker. De Stichting Kankerscreening Oost Nederland (SKON) werd op 20 november 1985 opgericht; mobiele screeningsunits werden ingericht en personeel aangenomen. De stichting nam onder meer zogenaamde uitstrijksters aan, die de uitstrijkjes maakten. De vrouwen die deelnamen betaalden een geringe eigen bijdrage. Dit onderzoek duurde een aantal jaren totdat de herstructurering een feit was en de huisartsen het onderzoek samen met de GGD en overnamen. Jaren later, in 1996, ontstonden in ons werkgebied drie stichtingen die het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker uitvoerden. In het programma voerden de stichtingen een groot aantal verbeteringen door, onder andere om de kosteneffectiviteit van het bevolkingsonderzoek te verbeteren. Het programma werd landelijk dekkend met een combinatie van centrale coördinatie en regionale uitvoering. De leeftijd waarop vrouwen worden gescreend, werd veranderd, van 35 tot en met 53 jaar naar 30 tot en met 60 jaar. Ook werd het screeningsinterval verlengd van drie jaar naar vijf jaar. 25 jaar bevolkingsonderzoek borstkanker In Nederland was er al vroeg belangstelling voor mammografische screening. In 1974 en 1975 startten in Utrecht en in Nijmegen twee proefbevolkingsonderzoeken. Na zeven jaar follow-up bleek dat deelnemers aan de screening maar ongeveer half zoveel kans hadden om aan borstkanker te overlijden in vergelijking met de niet-deelnemers. Naar aanleiding van de uitkomsten van de proefbevolkingsonderzoeken begon men in Nederland serieus een landelijk bevolkingsonderzoek borstkanker te overwegen. In Twente start het bevolkingsonderzoek borstkanker door Stichting Vroege Opsporing Borstkanker (SVOB). Er zit er een half jaar tussen de oprichtingsakte in 1989 en de daadwerkelijke start op 21 mei 1990. Die tijd is nodig voor de bouw van de allereerste unit, de M2 en het werven en opleiden van laboranten en radiologen. Gestart werd met zes laboranten, één receptioniste en drie kantoormedewerkers. Het kantoor beslaat één gang van een pand aan de Deurningerstraat in Enschede. In datzelfde jaar, toen de Gezondheidsraad positief adviseerde over het advies de screening op landelijke schaal in te voeren, nam de Nijmeegse groep het initiatief om het Landelijk Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 5 van 35 Pagina 5 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Referentie Centrum voor Bevolkingsonderzoeken (LRCB) op te richten voor de kwaliteitsbewaking en opleidingen voor de laboranten. Ruim een jaar later, op 24 juni 1991, start in Nijmegen het bevolkingsonderzoek borstkanker door de Stichting Vroege Opsporing Kanker Oost-Nederland (SVOKON). In de eerste jaren werden de röntgenfoto s door laborantes zelf ontwikkeld en in fotomappen opgeborgen. De dossiers werden in een koffer per fiets vervoerd: één koffer heen en één koffer terug. Doordat er nog geen foto s uit voorgaande jaren waren, waren de koffers nog licht van gewicht. Vanaf 93 kwam er een koerier in dienst die per auto de koffers vervoerd tussen kantoor, de units en de ziekenhuizen. De onderzoeken breidden zich als inktvlekken uit en de twee regionale organisaties (SVOB en SVOKON) groeien en professionaliseren zich gestaag. In 1994 maakt de toenmalige minister van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Els Borst, de weg vrij voor de leeftijdsuitbreiding. In 1998 is dit een feit en worden vrouwen tussen de 50 en 75 jaar één keer in de twee jaar uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. De onderzoeken werden jarenlang analoog gedaan wat betekende dat de foto s ontwikkeld moesten worden in een zogenaamde donkere kamer. Dit veranderde in 2008 toen de digitalisering zijn intrede deed. Een grote vooruitgang in het bevolkingsonderzoek! De kwaliteit van de foto s verbeterde sterk en het maakte het werken een stuk eenvoudiger. Bevolkingsonderzoek Oost In 2006 wordt bekend dat de diverse organisaties voor de bevolkingsonderzoeken borstkanker en baarmoederhalskanker moeten fuseren zodat er landelijk vijf screeningsorganisaties overblijven. In 2010 fuseren de twee stichtingen voor het bevolkingsonderzoek borstkanker en de drie stichtingen voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker tot één nieuwe organisatie: Bevolkingsonderzoek Oost. In 2011 ging het project Samenvoegen en Kantelen van start. Samenvoegen staat letterlijk voor het samenvoegen van de vijf verspreide business units op één locatie. Kantelen gaat over omvormen van de productgerichte organisatie naar een procesgerichte uitvoering van de activiteiten. Na een intensieve tijd van voorbereiden en uitvoeren is het in 2012 zover. Medewerkers nemen hun intrek in het kantoor aan de Zuthpenseweg in Deventer, van waaruit voortaan de bevolkingsonderzoeken borst- en baarmoederhalskanker worden uitgevoerd. Nadat de medewerkers gewend zijn aan elkaar en het werken vanuit één organisatie staat het volgende grote project voor de deur. De invoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker, het derde bevolkingsonderzoek naar kanker. In 2012 startten de vijf screeningsorganisaties samen met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en andere partijen met de voorbereiding. In januari 2014 is het dan zover; de eerste uitnodigingen worden verstuurd. Het stof was nog niet neergedaald toen bekend werd gemaakt dat het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker vernieuwd moest worden. Dit project is op het moment van schrijven nog gaande en moet in 2016 zijn beslag krijgen. Dit jaar, in 2015, maakte de Raad van Bestuur Susanne Bentvelsen bekend dat zij de organisatie gaat verlaten na er ruim 12,5 jaar werkzaam te zijn geweest. Met haar vertrek breken er nieuwe tijden aan. Ook gaan de voorbereidingen voor de vernieuwing van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker onverminderd door, werken we mee aan diverse onderzoeken, bereiden we de opening van een vaste screeningsunit in Zwolle voor en zijn er nog tal van andere werkzaamheden. De wereld voor de bevolkingsonderzoeken blijft voortdurend in ontwikkeling en we kijken uit naar wat de toekomst ons gaat brengen. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 6 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 6

2.2 2013 2015: uitblinken in uitvoering bevolkingsonderzoeken Onze strategische ambitie is: in 2020 uitblinken als organisatie in de uitvoering van het bevolkingsonderzoek. Dit betekent dat wij de onderzoeken veilig en betrouwbaar uitvoeren tegen zo laag mogelijke kosten en met een optimale tevredenheid van medewerkers, cliënten en stakeholders. Om te werken aan deze ambitie heeft een globale verkenning van interne en externe ontwikkelingen plaatsgevonden, waarna in de Kaderbrief 2012 2015 een top vier van speerpunten in 2014 werden benoemd. 1 Uitvoeren van het strategisch huisvestingsbeleid 2 Implementeren van ISO voor de zorg 3 Versterken van de externe positie in zorgketen 4 Implementeren van het bevolkingsonderzoek darmkanker voor zes leeftijdscohorten 1 Verschillende ontwikkelingen maakten dat we een strategische visie op onze huisvesting moesten ontwikkelen: het opheffen van de beoordelingseenheden in de ziekenhuizen, de wens om tegemoet te komen aan klachten van cliënten rondom de vaste unit in Arnhem, groei van de doelgroep, een betere toegankelijkheid voor rolstoelcliënten en het aflopen van huurcontracten. Daarom openden we in 2014 een vaste unit in Enschede, verhuisden we naar een beter toegankelijke locatie in Nijmegen en vervingen we de vaste unit in Arnhem door een mobiele unit. Ook openden we drie beoordelingseenheden voor radiologen in Deventer en Nijmegen. De voorbereidingen voor een vaste unit in Zwolle in zijn in volle gang. 2 In 2013 ontvingen we het bericht dat het HKZschema voor de kwaliteitsaudit van de borstkankerscreening niet meer zou worden onderhouden. Tegelijkertijd startten we met het nieuwe bevolkingsonderzoek darmkanker. Hierop besloten de screeningsorganisatie over te stappen op het certificeringsschema NEN 15224 (ISO voor de Zorg). Eén schema voor de drie bevolkingsonderzoeken. In 2014 bereidden we ons op de overstap naar deze certificering voor. In 2015 zullen we de initiële audit doorlopen. 3 Samenwerking in de zorgketen en onze rol in deze samenwerking vraagt in toenemende mate aandacht. In 2014 voerden we een stakeholdersreputatieonderzoek uit. Dit vormde de basis voor de visie en het beleid rondom externe betrekkingen. Wij hebben bij het uitvoeren van onze taken te maken met een veelheid aan externe relaties. Door onze stakeholdercommunicatie gedifferentieerd toe te passen, spelen we zo goed mogelijk in op de behoeftes en wensen die bij de verschillende stakeholders leven. Het toegankelijk maken van onze organisatie en de kennis die we bezitten gecombineerd met een klantvriendelijke opstelling van onze medewerkers vormen speerpunten waarmee we de komende jaren verder aan de slag gaan. 4 In 2013 testten we alle verschillende stappen in de uitvoering van het bevolkingsonderzoek darmkanker in een pilot in de screeningsregio Zuid-West. Bevolkingsonderzoek Oost verzond de eerste uitnodigingen voor het bevolkingsonderzoek darmkanker op 13 januari 2014. Een bijzonder moment! De mannen en vrouwen geboren in 1938 die oorspronkelijk voor 2013 gepland stonden werden in 2014 uitgenodigd. Uiteindelijk het voorgenomen uitnodigingsschema niet volledig in 2014 uitgerold worden. De mannen en vrouwen met het geboortejaar 1948 worden in 2015 Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 7 van 35 Pagina 7 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

uitgenodigd. In 2014 werden wel de mannen en vrouwen uit 1938 uitgenodigd. Door een iets latere start zouden zij anders buiten het bevolkingsonderzoek vallen. 2.3 Ambitie 2015-2018: continu verbeteren, blijven vernieuwen We hebben ons tot doel gesteld om in 2020 een operationeel excellente organisatie te zijn. Dit hebben wij als volgt gedefinieerd. De komende jaren, van 2015 tot 2018 ligt de nadruk op vier accenten waaraan wij gaan werken. Op onze website staat een samenvatting van ons Meerjarenkader 2015-2018: 'Continu verbeteren, blijven vernieuwen'. Deze geeft globaal weer, aan de hand van een aantal voorbeelden, waarop onze focus ligt. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 8 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 8

3. Resultaten 3.1 Bevolkingsonderzoek borstkanker Dit jaar, in 2015, bestaat het bevolkingsonderzoek borstkanker 25 jaar. Om precies te zijn startte het bevolkingsonderzoek borstkanker op 21 mei 1990. Verschillende medewerkers die vanaf het begin werkzaam zijn bij Bevolkingsonderzoek Oost en haar rechtsvoorgangers, zijn er nu nog steeds werkzaam. Twee van hen zijn Annelies Verbeke en Erna Dijkslag, Medisch beeldvormingsen bestralingsdeskundige (MBB er). Ook wel screeningslaborant genoemd. Zij begonnen ongeveer 25 jaar geleden in Enschede, samen met nog een aantal collega s en radiologen. Hoe het allemaal begon Annelies: In Enschede, Nijmegen en Utrecht startte het bevolkingsonderzoek borstkanker. Net als nu moesten wij, als laborante, gedurende zes weken een opleiding volgen voordat wij aan het werk mochten binnen het bevolkingsonderzoek. We begonnen met z n zessen hieraan. Dit deden we tegelijkertijd met een aantal radiologen bij het LRCB in het Radboudumc. Na het afronden van de opleiding begon het dan echt, aan de Deurningerstraat hadden we ons kantoor. Hier werkten een receptioniste en drie kantoormedewerkers, waaronder een projectleider. Gezamenlijk maakten we een roosterplanning, voor onszelf en voor de cliënten. We planden drie laboranten per dag in, en elk kwartier één cliënt. Erna: In het begin was het echt pionieren, bedachten we alles zelf en ging er dus ook wel eens iets mis. Zo kan ik me nog goed herinneren dat we op een gegeven moment herinneringen uitstuurden naar cliënten die niet waren gekomen. Per ongeluk stuurden we op één dag 100 herinneringen uit en veel van deze cliënten kwamen vervolgens op hun afspraak. Stonden we dan, drie laboranten en heel veel cliënten. Uiteindelijk is het allemaal goed gekomen en hebben we sommige cliënten op een andere dag in kunnen plannen. Mijlpalen Gedurende de 25 jaar dat wij hier nu werkzaam zijn, zijn er uiteraard een aantal belangrijke momenten geweest. Bijzonder was het moment in 1998 dat de doelgroep verder werd uitgebreid en ook vrouwen van 75 jaar voortaan werden uitgenodigd. Tien jaar later, in 2008, kreeg de digitalisering zijn beslag en moesten alle mobiele screeningsunits vervangen worden en kwam er een aanbesteding voor het gehele land. Een grootste operatie met heel veel voorbereidingen. Door de digitalisering verbeterde de kwaliteit van de foto s sterk. We konden nu direct zien of een foto wel of niet goed gelukt was. Dat was in het analoge tijdperk niet zo. Een sterke verbetering! Nu in 2015, is het wederom een bijzonder jaar, en vieren wij dat het bevolkingsonderzoek borstkanker 25 jaar bestaat én ook wij vieren ons 25-jarig jubileum. Want 25 jaar bij de zaak, dat is ook een bijzonder moment. Erna Dijkslag en Annelies Verbeke Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 9 van 35 Pagina 9 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Iedere twee jaar krijgen vrouwen in de leeftijd van 50 tot en met 75 jaar een uitnodiging om een mammografie te laten maken. Het onderzoek vindt plaats in één van de 14 onderzoeksunits. Door ons gecontracteerde radiologen bekijken de mammografieën. Zij beoordelen deze als eerste of tweede lezer afzonderlijk van elkaar en komen samen tot een uitslag. Deze uitslag ontvangt de cliënt thuis. Hebben de radiologen een verdenking op borstkanker? Dan informeren wij eerst de huisarts voordat wij de cliënt informeren. In 2014 nodigden wij 243.285 vrouwen uit om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Daarvan lieten 197.035 vrouwen zich onderzoeken in één van onze onderzoeksunits. Het gemiddelde opkomstpercentage was 80,99%. Het target was om in 2014 198.000 vrouwen te onderzoeken. We hebben onze taakstelling dus net niet behaald. De redenen hiervoor zijn storingen in de apparatuur op de screeningsunit en het hogere ziekteverzuim van medewerkers. Hierdoor moesten we ongepland een aantal units langer sluiten dan gewenst. Non-participatie en non-respons In 2014 besloten 20.902 vrouwen (8,59%) niet mee te doen aan het onderzoek. Zij maakten dit vooraf kenbaar aan ons. 25.348 vrouwen (10,42%) namen zonder opgaaf van reden niet deel aan de borstkankerscreening. Zij reageerden niet op de uitnodiging en de herinnering. Wij zien een lichte stijging bij deze laatste groep die we op dit moment niet kunnen verklaren. Om hierin inzicht te krijgen voeren wij in 2015 een non-respondentenonderzoek uit met betrekking tot de samenstelling van doelgroep, de afstand tot de standplaatsen en de invloed van de eigen bijdrage. Doorverwijzing In dit verslagjaar zijn 4.689 vrouwen doorverwezen voor nader onderzoek. Het verwijscijfer bedraagt 23,80 per 1.000 cliënten. In 2013 was dit 25,92 en in 2012 was dit 23,65. 2014 2013 2012 Aantal uitnodigingen 243.285 238.886 239.635 Aantal onderzoeken 1 197.035 196.959 195.706 Opkomst 80,99% 82,45% 81,67% Non-participanten 20.902 21.202 22.242 % non-participatie 8,59% 8,88% 9,28% Non-respondenten 25.348 20.725 21.687 % non-respondentie 10,42% 8,68% 9,05% Aantal verwijzingen 4.689 5.112 4.621 Gemiddeld verwijscijfer (per 1.000 cliënten) 23,80 25,92 23,65 Werkelijk aantal onderzoeken 2 196.761 80,88% 197.235 82,56% 195.373 81,53% 1 Aantal onderzoeken is het aantal onderzoeken die zijn uitgevoerd op basis van het aantal uitnodigingen. 2 Werkelijk aantal onderzoeken is het aantal onderzoeken uitgevoerd in het betreffende jaar. Dit aantal onderzoeken wijkt af van de onderzoeken op basis van het aantal uitnodigingen omdat sommige cliënten pas later deelnemen dan in het jaar waarin ze de uitnodiging ontvangen. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 10 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 10

3.2 Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker Huisartsassistente Heidi Meijerink werkt bij Huisartsengroep Glanerbrug in Enschede. Vrouwen in de leeftijd tussen de 30 en 60 jaar kunnen bij de huisarts een uitstrijkje laten maken. Dit doet de assistente vaak. Al vanaf het begin voer ik voor onze praktijk de uitstrijkjes van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker uit. Bevolkingsonderzoek Oost ondersteunt ons hierin, onder meer door de scholingen die zij aanbiedt en de digitale nieuwsbrief waarmee men ons van het laatste nieuws op de hoogte houdt. Bevolkingsonderzoek Oost voelt voor mij vertrouwd. Ondanks de fusies uit het verleden heb ik nog steeds met dezelfde mensen van doen. Ik ervaar de communicatie met de organisatie als heel prettig. De bereikbaarheid is goed en medewerkers staan je altijd bereidwillig te woord. Welke vraag ik ook heb, ik schroom niet om m hen voor te leggen! Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 11 van 35 Pagina 11 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Vrouwen in de leeftijd van 30 tot en met 60 jaar ontvangen iedere vijf jaar een uitnodiging van ons om een uitstrijkje te laten maken. Dit onderzoek voert een huisarts of assistente uit. Eén van de acht door ons gecontracteerde laboratoria beoordeelt vervolgens het uitstrijkje. De uitslag ontvangt de cliënt thuis. Vindt het laboratorium een afwijking? Dan informeren wij eerst de huisarts voordat wij de cliënt informeren. Jaarlijks nodigen wij rond de 140.000 vrouwen uit voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. In 2014 ontvingen 141.085 vrouwen één of meerdere uitnodigingen (herinneringen, uitnodigingen na uitstel op verzoek of na zwangerschap) voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Het aantal vrouwen dat zich liet onderzoeken op basis van de uitnodiging was 99.769. Daarmee werd een opkomst van 70,7% gerealiseerd. Cliënten kunnen er echter voor kiezen om niet direct deel te nemen aan het onderzoek. Zij hebben in principe vijf jaar de tijd om het onderzoek uit te laten voeren. Daardoor is het werkelijke aantal onderzoeken in 2014 groter. Er zijn 103.017 eerste onderzoeken uitgevoerd in 2014 en 1.452 herhaalonderzoeken. Het target was om in 2014 99.550 vrouwen te onderzoeken. Dit is gelukt. Participatie en non-response Geboortejaar Uitnodigingen 3 Actieve % Non Participatie 4 response % Passieve participatie Anoniem 1 1 100,0% 0 0,0% 0 0,0% 1954 18.308 12.435 67,9% 4.457 24,3% 1.416 7,7% 1959 21.436 15.459 72,1% 4.580 21,4% 1.397 6,5% 1964 23.660 17.717 74,9% 4.647 19,6% 1.296 5,5% 1969 24.659 18.142 73,6% 5.440 22,1% 1.077 4,4% 1974 19.201 13.607 70,9% 4.794 25,0% 800 4,2% 1979 18.298 12.256 67,0% 4.494 24,6% 1.548 8,5% 1984 17.964 10.745 59,8% 5.029 28,0% 2.190 12,2% % Totaal 143.527 100.362 69,9% 33.441 23,3% 9.724 6,8% Specificatie passieve participatie Uit bovenstaande overzicht blijkt dat 43.165 vrouwen (non response en passieve participatie) ervoor kozen om niet mee te doen aan het onderzoek. Hiervan meldde zich 2.401 (1,7%) definitief af en 7.591 (5,3%) tijdelijk. Vrouwen hebben diverse reden waarom zij zich af melden, waaronder: verwijderde baarmoeder, recent (korter dan een jaar) geleden laten uitstrijken, zwanger, principiële reden, uitstel, etc. Beoordeling Aan 1.873 vrouwen werd gevraagd om het uitstrijkje na 6 weken te laten herhalen omdat de kwaliteit van het uitstrijkje niet voldoende was om deze te beoordelen. 3.680 vrouwen adviseerden we om na 6 maanden opnieuw een uitstrijkje te laten maken. Bij hen constateerden we een lichte afwijking. Het aantal vrouwen dat we in 2014 doorverwezen met een grote(re) afwijking was 950. 3 Aantal verstuurde uitnodigingen inclusief herinneringen en uitnodigingen na uitstel op verzoek of na zwangerschap. 4 Deelname op basis van een uitnodiging, herinnering of uitnodiging na uitstel op verzoek of na zwangerschap. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 12 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 12

3.3 Bevolkingsonderzoek darmkanker Waar we in de bevolkingsonderzoeken borst- en baarmoederhalskanker gewend zijn alleen vrouwen uitnodigen behoren sinds het bevolkingsonderzoek darmkanker ook mannen tot de doelgroep. Hoe het is om als man deel te nemen aan een bevolkingsonderzoek vertelt Henri Olde Reuver. In december 2014 ontving ik een vooraankondiging voor het bevolkingsonderzoek darmkanker met daarin informatie over het bevolkingsonderzoek en dat de uitnodiging met daarin de ontlastingstest zo n twee weken later zou volgen. En dat gebeurde uiteraard. Een paarse envelop lag in de brievenbus. Deze heb ik eerst maar even aan de kant gelegd, tot na de feestdagen, en na de geboorte van mijn eerste kleinkind. Toen de feestdagen achter de rug waren moest het er dan toch maar eens van komen. De paarse envelop bevatte uitgebreide informatie met een zogenaamd drie stappen plan. Stap één was het doornemen van de brief en folder, stap 2 de gebruiksaanwijzing, antwoordformulier en het buisje (de ontlastingstest). Tot slot stap 3 met daarin een zakje om de ontlastingstest in te doen en de retourenvelop om het op te sturen. Heel erg duidelijk. Het is wel even opletten op welke dag je de ontlastingstest naar de brievenbus kunt brengen want bewaren in de koelkast, wat het alternatief is, leek me niet zo aantrekkelijk. En dan de test. Hoe doe je dat met een diepspoeltoilet? Dat bleek goed te gaan met wat extra toiletpapier. Dezelfde dag ging de buis in de retourenvelop op de brievenbus. Binnen een week was de uitslag er al. Erg snel want dat kan zo n twee weken duren. En gelukkig was de uitslag goed. Dit is een spannende tijd en ik was dan ook opgelucht dat het goed was. Ik ben blij dat dit onderzoek wordt uitgevoerd. In mijn nabije omgeving heb ik de ziekte darmkanker van dichtbij meegemaakt. Als je weet dat je dit kunt voorkomen, of er in ieder geval vroeg bij kunt zijn, met zo n eenvoudige test dan is dat veel waard. De volgende keer, over twee jaar, doe ik zeker weer mee. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 13 van 35 Pagina 13 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

13 januari 2014 was een bijzondere dag. Die dag startte officieel het bevolkingsonderzoek darmkanker en verstuurden we de eerste uitnodigingen. Het onderzoek wordt tot 2019 gefaseerd ingevoerd totdat alle geboortejaren minimaal één keer een uitnodiging hebben ontvangen. Het bevolkingsonderzoek darmkanker kan over de periode 2010-2039 de sterfte aan darmkanker met 1.400 personen per jaar verminderen. Op langere termijn kunnen jaarlijks 2.400 minder mensen overlijden aan darmkanker (zie advies Gezondheidsraad). Mannen en vrouwen in de leeftijd van 55 tot en met 75 jaar ontvangen iedere twee jaar een uitnodiging van ons om deel te nemen. Het bevolkingsonderzoek bestaat uit een ontlastingstest, de immunologische fecale occult bloedtest (ifobt test). Dit onderzoek voert de cliënt thuis uit. Eén van de drie landelijk gecontracteerde laboratoria beoordeelt vervolgens de test. De uitslag ontvangt de cliënt thuis. Vindt het laboratorium een afwijking? Dan plant het geautomatiseerde systeem ScreenIT een intake-afspraak in voor de cliënt bij een coloscopiecentrum. Op basis van het intakegesprek wordt al dan niet een coloscopie gepland voor de cliënt. Deelname In 2014 nodigden we 148.865 mannen en vrouwen geboren in 1938, 1939, 1947, 1949 en 1951 uit voor het bevolkingsonderzoek darmkanker in onze regio. Hiervan namen 108.244 deel. Daarmee werd een deelnamepercentage van 72,7% gerealiseerd. 5 In juli 2015 wordt de landelijke monitor van het RIVM met de exacte landelijke en regionale cijfers bekend. Daarin presenteren zij onder andere de doorverwijs- en follow up cijfers. 5 Peildatum: 31 december 2014 Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 14 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 14

4. Organisatie en activiteiten Wij richten ons op een excellente uitvoering van de bevolkingsonderzoeken. Van uitnodiging tot uitslag. Dat doen we met elkaar voor onze cliënten. Personeelsbeleid Per 1 juli 2014 is het project invoering darmkankerscreening afgerond en is de darmkankerscreening in de staande organisatie ingebed. We vervulden succesvol een aantal nieuwe functies in de organisatie. Ook is de personele bezetting op afdeling Cliënten Service & Administratie (CSA) uitgebreid. We leidden medewerkers op om de taken rond de darmkankerscreening adequaat te kunnen uitvoeren. Sociaal Statuut Aan de afbouwregelingen die in het sociaal statuut zijn opgenomen wordt tot 1 februari 2016 uitvoering gegeven. Dit sociaal statuut was opgesteld om de gevolgen van het project Samenvoegen en Kantelen voor het personeel op te vangen. Formatie 31-12-2014 31-12-2013 In dienst 181 170 Aantal vrouwen 168 161 Aantal mannen 13 9 Leeftijd 2014 10% 0% 9% 7% 20-30 jaar Totaal aantal fte 122 112 49% 25% 31-40 jaar 41-50 jaar Verloop 51-60 jaar In 2014 zijn er 15 medewerkers uit dienst getreden in verband met pensionering, het vinden van een baan elders en het eindigen van tijdelijke contracten. Er zijn 23 medewerkers in dienst getreden. De formatie op 31 december 2014 is 10 fte hoger dan het voorgaande jaar. Dit is te verklaren doordat het bevolkingsonderzoek darmkanker sinds 1 januari 2014 wordt uitgevoerd. Hierdoor is er formatie ophoging aan verschillende functies toegekend en zijn er nieuwe functies ingevuld. Tevens is de formatie voor de functie MBB er in de screening verhoogd om te kunnen voldoen aan de vraag om het gewenste aantal borstonderzoeken uit te kunnen voeren. Verzuim In 2014 lag het verzuimpercentage op 4,68% (tegenover 4,58% in 2013). We hadden tot doel gesteld om maximaal 4,5% ziekteverzuim te hebben. Deze doelstelling hebben we helaas niet behaald. De ziektemeldingsfrequentie was 1,1 het afgelopen jaar. Het verzuimpercentage laat over 2014 een stijging zien. De werkgroep Gezondheidsmanagement is in 2014 van start gegaan. Het doel is om te komen tot duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers en het verlagen van het ziekteverzuim. De werkgroep werkt aan een beleidsplan, waarin doelen en activiteiten worden voorgesteld om dit te bereiken. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 15 van 35 Pagina 15 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Cliëntreacties Ons werk doen wij voor de bevolking, onze cliënten. Om kanker zo vroeg mogelijk op te sporen. Wij streven ernaar om dit op een zo goed mogelijke manier uit te voeren. Daarom nodigen wij onze cliënten uit om hun reacties en ervaringen kenbaar te maken. Dit kan via de website, telefoon, het reactieformulier Uw mening telt!, een e-mail en schriftelijk. Aantal reacties In 2014 ontvingen wij in totaal 1.100 cliëntreacties van 913 cliënten. Een cliënt kan meerdere reacties geven waardoor het aantal reacties hoger is dan het aantal cliënten. Van deze reacties hadden er 1.005 (91,4%) betrekking op het bevolkingsonderzoek borstkanker, 28 (2,5%) op het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker en 67 (6,1%) op het bevolkingsonderzoek darmkanker. Het aantal reacties afgezet tegen het aantal uitgevoerde onderzoeken is klein. Er zijn 243.285 borstkanker-, 103.017 baarmoederhalskanker- en 148.865 darmkankeronderzoeken uitgevoerd. Per 100 cliënten maakten iets minder dan 0,02 hun reactie kenbaar. Top 3 klachten 58% van de reacties betreffen klachten. De top 3 van klachten: 1. Pijn: klachten gaan over de pijnbeleving van het onderzoek of de onderzoeksmethode. 2. Bejegening: klachten gaan over de bejegening door MBB er in de screening of andere medewerker. 3. Organisatorisch-bereikbaarheid van de standplaats: klachten gaan dan bijvoorbeeld over de bereikbaarheid van het onderzoekscentrum met het openbaar vervoer, de reisafstand vanaf de woonplaats of over de parkeergelegenheid. Complimenten Cliënten geven ons ook regelmatig een compliment. Dit uiten zij schriftelijk, via de website, het reactieformulier of mondeling. Deze cliënten ontvangen van ons een ansichtkaart met een bedankje, tenzij een cliënt een niet gunstige uitslag van het onderzoek ontvangt of aangeeft geen reactie te willen ontvangen. Verdeling op basis van soort reacties per bevolkingsonderzoek Bevolkingsonderzoek Soort reactie per bvo BK 1005 (91,4%) Compliment 359 Klacht 558 Suggestie 45 Vraag 43 BMHK 28 (2,5%) Compliment 1 Klacht 22 Vraag 5 DK 67 (6,1%) Klacht 61 Vraag 6 Eindtotaal 1100 Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 16 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 16

Verdeling op basis van soort reacties Soort reactie Totaal Percentage Compliment 360 33% Klacht 641 58% Suggestie 45 4% vraag 54 5% Aantal reacties 1.100 Verdeling op basis van categorieën Soort per categorie Compliment Klacht Suggestie Vraag Eindtotaal Bejegening 284 92 1 377 Leeftijdsgrenzen 5 1 2 8 Medisch 3 14 1 9 27 Organisatorisch uitnodiging 2 53 4 15 74 uitslag 1 35 1 5 42 voorlichting 2 44 17 1 64 Afspraak 11 53 64 Buisje (DK) 1 1 Kosten bij 11 1 12 doorverwijzen Wachttijd 1 10 11 Openingstijden 3 3 Organisatorisch bereikbaarheid 6 88 1 8 103 standplaats faciliteiten 7 69 14 90 Overig 36 21 1 7 65 Pijn 7 111 3 5 126 Verwonding 31 1 1 33 Eindtotaal 360 641 45 54 1100 Totaal aantal reacties verdeeld over wijze van binnenkomst Wijze van binnenkomst Q1 Q2 Q3 Q4 Totaal % Afmeldformulier 4 1 3 7 15 1,4 Brief 6 10 7 16 39 3,5 Contactformulier website 23 17 16 25 81 7,4 E-mail 30 36 26 41 133 12,1 Reactieformulier 155 181 223 194 753 68,5 Telefoon 18 10 17 22 67 6,1 Medewerker 4 5 2 1 12 1,1 Eindtotaal 240 260 294 306 1100 100% Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 17 van 35 Pagina 17 Kom over de brug - Jaarverslag 2014

Wij richten ons in eerste aanleg op een excellente uitvoering van de bevolkingsonderzoeken. Van uitnodiging tot uitslag. Deze strategische ambitie was conform het beleidskader van deze periode vervat in negen accenten. Onze werkzaamheden, naast de going concern activiteiten, richten zich op deze accenten. 1. Accent op versterking van monitoring Kwaliteitsmanagementsysteem In 2014 startten we met de voorbereiding voor de implementatie van een nieuwe kwaliteitsnorm ISO voor Zorg en Welzijn (NEN-EN15224) voor de drie bevolkingsonderzoeken. De voorbereiding werd tot het project Slim & Slank gedoopt waarbij processen, procedures en formulieren efficiënter werden ingericht. De nieuw ingerichte processen zijn in het kwaliteitsmanagementsysteem gezet en begin 2015 gepubliceerd. Medewerkers werden geïnformeerd en getraind in werkoverleggen en door middel van demo s en handleidingen zodat we goed voorbereid zijn op de audit die in april 2015 plaatsvindt. Natraject De afdeling Natraject verzamelt, verwerkt en archiveert gegevens van terecht-positief en foutpositief verwezen cliënten en gegevens van cliënten met een interval carcinoom ten behoeve van het bevolkingsonderzoek borstkanker. Hierbij vindt data-uitwisseling plaats met IKNL zodat wij onze gecontracteerde radiologen terugkoppeling kunnen geven op hun advies voor wel of geen verwijzing voor nader onderzoek. Afdeling Onderzoek & Ontwikkeling analyseert de natrajectgegevens voor mogelijk onderzoek. In 2014 is een plan rondom natraject- interval- en visitatiegegevens en fotobesprekingen voor de screening op borstkanker opgesteld, waarin verwoord is hoe dit georganiseerd is. Er is een splitsing gemaakt in het operationele proces op korte termijn en beleidsvorming op lange termijn. In het operationele proces vinden regelmatig vooraf vastgestelde natraject-, fotobesprekingen en auditbijeenkomsten plaats. De bevindingen zijn in een verslag vastgelegd en zijn in de contract evaluatie besprekingen mee genomen. 2. Accent op optimalisatie van de interne organisatie en processen Certificering ISO voor Zorg & Welzijn Medio 2015 wordt de organisatie ge-audit voor certificering volgens de nieuwe norm ISO voor Zorg & Welzijn-norm (NEN-EN15224) voor alle drie bevolkingsonderzoeken. Deze nieuwe normering vervangt de HKZ- en ISO-normering die wij tot op heden hanteren. De voorbereidingen zijn in 2013 en 2014 getroffen. We voerden een nulmeting uit om te kunnen inschatten wat de impact van de invoering van de nieuwe norm was. We stelden deze in de tweede helft van het jaar vast. Acties die we nog moesten uitvoeren, monitoren we zorgvuldig. Beleid rolstoelgebonden cliënten In 2014 stond het rolstoelbeleid volop in de aandacht. Die aandacht reikte zelfs tot aan de Tweede Kamer, waar minister Schippers werd bevraagd over de toegankelijkheid van het bevolkingsonderzoek borstkanker voor vrouwen die aan een rolstoel gebonden zijn. Tot het moment waarop het rolstoelbeleid wordt herzien, biedt Bevolkingsonderzoek aan rolstoelgebonden cliënten meerdere opties om zich te laten screenen. Voldoen onze eigen vaste of mobiele units niet, dan bieden we een uitwijkmogelijkheid naar het ziekenhuis aan. Onze eigen radiologen beoordelen deze foto s dan vervolgens alsnog. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 18 van 35 Kom over de brug - Jaarverslag 2014 Pagina 18

3. Accent op optimalisatie van het HRM-beleid HRM-beleid In de ontwikkeling van het jaarplan 2015 sprak het managementteam (MT) over het opzetten van het competentie-management. Besloten is om dit als onderdeel van het strategisch HRM-beleid op te nemen. Dit beleid staat in 2015 op de agenda. Het opleidingsplan MBB er in de screening is aangeboden aan de OR ter advisering. Evenals het competentiemanagement is besloten het opleidingsbeleid op te nemen in het strategisch HRM-beleid dat in 2015 verder vorm moet gaan krijgen. Introductiebijeenkomst nieuwe medewerkers Sinds twee jaar organiseren wij met enige regelmaat een introductiebijeenkomst voor nieuwe medewerkers. Tijdens deze bijeenkomst volgt uitleg over de organisatie, hoe wij landelijk georganiseerd zijn en allerlei overige relevante zaken. In 2014 vond deze bijeenkomst drie keer plaats en werd het BVO Oost introductiespel gespeeld om de nieuwe medewerkers wegwijs te maken in het kantoor en met de organisatie. Nieuwe collega s waarderen deze wijze van kennismaken. Arbo Arbobeleid is het beleid dat de werkgever voert op het gebied van arbeidsomstandigheden. Doel van dit beleid is om je veilig en gezond te laten werken. De werkgever is volgens de Arbowet verplicht om hiervoor te zorgen. Het arbobeleidsplan is herzien en werd begin 2015 goedgekeurd door het MT. Bedrijfshulpverlening Alle BHV ers volgden in 2014 een BHV-herhalingscursus. De ontruimingsoefening heeft plaatsgevonden op kantoor Deventer. Risico inventarisatie en evaluatie (RI&E) De uitvoering van de RI&E op de vaste screeningsunits in Nijmegen en Enschede, en de rolstoellift heeft plaatsgevonden in laatste helft van 2014. In 2015 wordt het plan van aanpak voor de RI&E opgesteld. Melding bijna-ongevallen Er zijn 8 bijna-ongevallen gemeld bij de Arbo-coördinator. De meldingen worden gerapporteerd aan het MT en, indien nodig, worden maatregelen getroffen. Eind 2013 constateerden we legionella in onze mobiele screeningsunits. Landelijk werd er een legionella beheersplan geschreven. In onze regio voerden we een aantal acties en handelingen uit om de legionella uit te bannen. De legionella is beheersbaar en levert geen gevaar op voor medewerkers en cliënten. In 2017 start het groot onderhoud van onze units en de waterhuishouding is, in verband met legionella, één van de onderdelen die aangepakt wordt. 4. Accent op uitgebalanceerd financieel beleid Optimalisering vermogenspositie In december 2014 werd door de bank de mogelijkheid geboden een lening versneld af te lossen tegen gunstige voorwaarden. Hiervan is gebruik gemaakt. De vermogenspositie is als gevolg van het positieve exploitatieresultaat in 2014 opnieuw versterkt en is daarmee gekomen op het vastgestelde gewenste niveau van 10% van de subsidie-opbrengsten. Uiteraard blijft de ontwikkeling van de vermogenspositie onder de blijvende aandacht van de controller. Kom over de brug Jaarverslag 2014 1.0 Pagina 19 van 35 Pagina 19 Kom over de brug - Jaarverslag 2014