Overheids financierings instrumenten
MICRO KREDIET MKB Krediet SKE SEED FONDSEN BMKB INNOVATIE- KREDIET GROEI- FACILITEIT GO FIB kleine ondernemers technostarters MKB R&D trajecten risicodragend vermogen bank financiering internat. expansie 150 k 2,5 mln 3,0 mln 5,0 mln 5 mln bank 25 mln PPM 1,5-150 mln < 2,5 mln 2
Overheid en (MKB) Financiering Overzicht financieringsregelingen Welke regeling voor welke fase? Groei Consolidatie Teruggang Start-up omzet cashflow 3
Overzicht regelingen 4
Start-up Start-up Groei Consolidatie Teruggang omzet Geen track record/omzet Beperkt eigen middelen beschikbaar Sterk negatieve cashflow cashflow Mogelijke regelingen: Innovatiekrediet Innovatief borgstellingskrediet Seed capital regeling Financiers: Venture capital Informal investors Friends & Family 5
Groei Start-up Groei Consolidatie Teruggang omzet cashflow Geen track record/ stijgende omzetten Beperkte eigen middelen Geen track record/omzet Beperkt eigen middelen beschikbaar Eerst sterk negatieve cashflow Mogelijke regelingen: Innovatiekrediet Borgstellingskrediet Seed capital regeling Groeifaciliteit Financiers: Venture capital/private equity Informal investors Bank voor werkkapitaal Friends & Family 6
Consolidatie Start-up Groei Consolidatie Teruggang omzet cashflow Track record/ stabiele omzet omzet Groei vaak uit eigen middelen mogelijk Cashflow positief Balansoptimalisatie Opvolgingsproblematiek Mogelijke regelingen: Innovatiekrediet Borgstellingskrediet Groeifaciliteit Go regeling Financiers: Private equity Informal investors Bank 7
Internationaal Start-up Groei Consolidatie Teruggang omzet Voelt/lijkt soms start-up Geen track-record/omzet in buitenland Moet vaak met eigen middelen gefinancierd cashflow Mogelijke regelingen: Borgstellingskrediet Groeifaciliteit Go regeling FIB Ondersteuning EVD Financiers: Venture capital/private equity Informal investors Bank voor werkkapitaal??? 8
Reorganisatie Start-up Groei Consolidatie Teruggang omzet Dalende omzet en cashflow Eerst nog cashflow positief door lager werkkapitaal Herfinanciering nodig Operationele herstructurering cashflow Mogelijke regelingen: Borgstellingskrediet??? Groeifaciliteit Go regeling Financiers: Restructuring funds Informal investors Bank (bijzonder beheer) 9
10 Groeifaciliteit
Introductie Groeifaciliteit Garantieregeling voor risicodragend vermogen voor banken en participatiemaatschappijen: Achtergestelde leningen Aandelenkapitaal Maximaal gegarandeerde financiering: EUR 5 mln voor banken EUR 25 mln voor PPM s Minimum looptijd 6 jaar Maximale looptijd 12 jaar 50% van verliezen worden gedekt door de Staat 11
Belangrijkste voorwaarden Voldoende continuïteit- en rentabiliteitsperspectief Fresh-money Uitgesloten sectoren: Agrarische sector Onroerend goed beleggers Gezondheidszorg Financiële sector 12
Mogelijk gebruik bij herstructureringen Equity for debt conversie Afkopen/normaliseren bankfinanciering door PPM, aandeelhouders Realiseren van een doorstart inclusief schuldsanering Herinrichten financiering consortia (mn bij GO-regeling) Herfinancieren onderneming Participatiemaatschappij verstrekt aanvullend kapitaal Bank verstrekt uitstel aflossingen of aanvullende financiering Benodigde financiering PPM ACCEPTABEL RISICO 50% GARANTIE 50% GARANTIE ACCEPTABEL RISICO Bank 13
Kosten Garantie Regeling dient kostendekkend te zijn (EU voorwaarde) Achtergestelde leningen» Provisie 1,25% per jaar over het gefinancierde bedrag (2,5% over garantie) Aandelenkapitaal (in combinatie met leningen)» Provisie 1,5% per jaar over het gefinancierde bedrag (3% over garantie) Reserveringsquotum» Provisie 0,5% eenmalig (1% over garantie) Hoger risicoposten: De minister kan in plaats van de provisie een vergoeding vaststellen, indien naar het oordeel van de minister de provisie te laag is in relatie tot het risico dat de Staat loopt. Inzetbaar afhankelijk van de situatie:» Vaste opslag» Equity kicker structuur 14
Equity Kicker Additionele provisie berekend volgens methodiek van de equity kicker Verrekening vindt plaats op basis van daadwerkelijk gerealiseerde rendement van de ppm Bij exit wordt waarde van de equity kicker vastgesteld en als additionele provisie in rekening gebracht bij de ppm Wordt geen/beperkt rendement gerealiseerd, dan alleen basisprovisie verschuldigd 15
Proces Aanvraag gebruik Groeifaciliteit via de (toegetreden) financier Toetsing door Agentschap NL vooraf Bij grotere financieringen additionele goedkeuring externe commissie vereist Doorlooptijd wettelijk maximaal 3 weken 16
Conclusie Wens vanuit EZ stimuleren risicodragende financiering aan: Bedrijven in relatieve early stage fase Bedrijven in de groeifase Bedrijven in financial distress als gevolg van de crisis Inzet van de Groeifaciliteit kan oplossing bieden om financiering toch mogelijk te maken 17
Finance for International Business (FIB)
Introductie Finance for International Business Ondersteunen internationale expansieplannen van ondernemingen Bevorderen beschikbaarheid van financiering voor ondernemingen Bestemd voor Nederlandse MKB ondernemingen Omvang fonds EUR 26 miljoen Ontstaan vanuit gedeeltelijke omvorming van P4G en Transitiefaciliteit Subsidies omgebogen naar kostendekkende regeling FIB is geen staatsteun 19
Hoe werkt de regeling? FIB verstrekt leningen aan MKB NL met internationale expansieplannen Co-investeringsregeling vergelijkbaar met Innovatiekrediet Financiering gezamenlijk met derde financier(s) FIB-lening max. 35% van de benodigde expansiefinanciering Maximaal EUR 875k per onderneming per land Resterende 65% expansiefinanciering door derde financier(s) te verstrekken 20
Voorwaarden financier(s) Resterende 65% te verstrekken door één of meer financiers Beperken uitvoeringskosten/beheerskosten AGNL door vertrouwen op expertise externe financier Grootste financier dient geaccrediteerd te zijn Alle financiers geaccrediteerd voor Groeifaciliteit kwalificeren voor FIB Andere financiers worden eenmalig getoetst door AGNL» Deskundigheid, betrouwbaarheid en financiële draagkracht De 65% financiering te verstrekken op gelijke voorwaarden of achtergesteld op de FIB lening (minimaal pari-passu) 21
Opengestelde landen per 1 juli 2014 1 Argentinië 12 Oekraïne 2 Azerbeidzjan 13 Oman 3 Bahrein 14 Panama 4 Brazilië 15 Qatar 5 Chili 16 Rusland 6 China 17 Saoedi-Arabië 7 Irak 18 Servië 8 Kazachstan 19 Singapore 9 Koeweit 20 Turkije 10 Maleisië 21 Verenigde Arabische Emiraten 11 Mexico 22 Zuid-Korea 22
Verstrekkingsvoorwaarden op hoofdlijnen Voldoende rentabiliteits- en continuïteitsperspectieven Financiering bestemd voor investeringen in opengestelde landen Investeringen in bedrijfsgoederen en werkkapitaal (bv voor productiefaciliteiten en verkoopkantoren) Er moet sprake zijn van fresh money Geen bovenmatige onttrekkingen aan de onderneming in laatste 12 maanden Uitgesloten sectoren: Bank- en verzekerings, en beleggingsactiviteiten alsook participatiemaatschappijen Onroerend goed beleggingen Geen kinder- en/of dwangarbeid 23
Condities financiering Financiering wordt verstrekt aan de Nederlandse MKB onderneming Blanco financiering, zonder zekerheden of onderpand Looptijd 5 jaar Geen aflossingen vereist gedurende de looptijd (bullet) Tot twee jaar uitstel van aflossingen mogelijkheid Vergoeding bestaat uit twee componenten:» Rente: vast percentage, jaarlijks achteraf te betalen» Equity Kicker: winstdeling, eenmalig te betalen bij einde looptijd Bij succes deelt overheid mee, bij lagere resultaten wordt totale financieringslast voor de onderneming ook lager Uitgestelde aflossing en betaling variabele vergoeding bieden extra financieringsruimte voor de onderneming 24
Berekening winstafhankelijke vergoeding Vaststelling achteraf op basis van berekende aandelenwaarde Laatste vastgestelde jaarrekening NL onderneming voor aflossing uitgangspunt Parameters vóór verstrekking vastgesteld op basis van aangeleverde prognoses Vast te stellen parameters: EBITA-multiple % equity kicker Doelstelling circa 50% van de totale voorcalculatorische vergoeding winstafhankelijk 25
Combinatie Groeifaciliteit en FIB EUR 2,5 miljoen 100% benodigde financiering EUR 812,5 k 32,50% - Eigen inbreng/derden 65% EUR 406,3 k 16,25% - Bank/PPM EUR 812,5 k 32,50% - Bank/PPM EUR 406,3 k 16,25% - Garantie Groeifaciliteit EUR 875 k 35,00% - FIB
Procedure aanvraag Aanvraag wordt door de ondernemer ingediend bij Agentschap NL Verlagen administratieve lastendruk en lage uitvoeringskosten: Informatiebehoefte zoveel mogelijk in lijn met behoefte derde financiers Afstemming vooraf tussen financiers en Agentschap NL mogelijk Toekenning FIB-lening onder voorwaarde van verkrijgen overige 65% financiering en daadwerkelijke uitvoering expansieplannen Te combineren met andere regelingen als BMKB, Go en Groeifaciliteit 27
Samenvatting Ondersteuning internationale expansieplannen MKB Nederland De regeling betreft geen subsidie of garantie, maar daadwerkelijke financiering in de vorm van een lening Invulling van 35% van de totale financieringsbehoefte Maximale lening EUR 875.000,- per onderneming per land Co-investering met professionele financiers die resterende 65% financiering verstrekken Opengesteld voor 25 landen in Zuid-Amerika, Midden-Oosten, Oost- Europa en Azië. 28
Informatie Voor vragen bezoek de website: www.agentschapnl.nl/fib of neem contact op met: Annemieke Busch 088-6028600 Natascha Szilágyi 088-6025917 Pieter van Loo 088-6025792 Email: fib@agentschapnl.nl 29
Innovatiekrediet
Innovatiekrediet Daadwerkelijke kredietverstrekking door de overheid Co-financiering met anderen Profiel van de projecten die gefinancierd kunnen worden: Technische innovatie die leidt tot een onderscheidend product Substantiële markt voor het product Onderneming is in staat de innovatie uit te voeren en de markt te bereiken Deze combinatie leidt tot zeer goed commercieel perspectief Dus: innovatie + markt + onderneming 31
Innovatiekrediet Financiert 35% ontwikkelingskosten voor MKB en 25% voor grootbedrijf Minimum aan projectkosten 150.000 Maximaal kredietbedrag 5.000.000 Maximale projectduur 4 jaar (6 jaar bij uitgebreid certificeringstraject) Risicodragend krediet: deelt in ontwikkelingsrisico s Aflossen in max. 10 jaren na succesvol afronden ontwikkeling Rentedragend, rente wordt bijgeschreven en achteraf betaald Rente % afhankelijk van risico: van 4% tot 10% Geen zekerheden, wel pandrecht op te ontwikkelen kennis/prototypen 32
Risicodragend karakter Innovatiekrediet Beperkt tot ontwikkelingsfase Twee mogelijke situaties: ontwikkeling mislukt vanwege technische problemen commercieel perspectief gaat verloren tijdens project Gevolg: project wordt gestopt en ontheffing voor terugbetaling Wél aflossen indien commercialisatie tegenvalt! 33
Innovatiefonds MKB+ Seed Capital regeling 20 november 2014
Waarom de Seed Capital regeling Equity gap creatieve en technostarters Beschikbaarheid van risicokapitaal (indicatief) Equity gap 0 0,2 1 2 3 4 5 Omvang totale risicodragende (vervolg)financieringen in mln. bij technostarters [bron: NVP, EC en externe consultaties EZ] 35
Wat noemen we de Seed fase? Pré- SEED 36
Wat is de Seed Capital regeling 37
Privaat kapitaal Minimaal 3 onafhankelijke aandeelhouders Geen overwegende zeggenschap Resultaatafhankelijke beloning fondsmanagement Beheerskosten (management beloning, due dillegence etc); voor eigen rekening. <5% van het investeringsbudget 38
Lening RVO Matching 50% private investeringsbudget Max 6 miljoen Rente 0% 39
Fonds Closed-end startersfonds dwz: Vooraf vastgesteld budget Maximale looptijd 12 jaar Geen vervreemding van de aandelen van het fonds Europese kapitaal vennootschap Maximale investeringsperiode 6 jaar, desinvesteringsperiode 6 jaar 40
Participaties Aandelenkapitaal of converteerbare achtergestelde lening Tussen 100k en 3,5 mln Max 50 % achtergestelde lening Gemiddeld over portfolio 1,2 mln. 41
Starter Techno of creatieve starter < 5 jaar KvK wordt < 7 jaar na 1 e commerciële omzet Knelpunten Holding = aanvullende vwd Leeftijd = jaar inschrijving KvK Nav MKB definitie; Geen meerderheidsbelang van grote bedrijven Geen fin. re-engineering (herfinanciering) 42
De aanvraag Aanvraagformulier Fondsplan Overige informatie 44
Fondsplan 1. Organisatie Organisatiestructuur Besluitvorming Rol van het netwerk Vergoedingsafspraken Belangenverstrengeling 45
Fondsplan 2. Beleid Wat is de doelgroep? Investeringsstrategie - vinden en selecteren van leads - beheer - exit-mogelijkheden Beheerkosten 46
Wat is nog meer nodig? (Concept) juridische documenten (statuten, aandeelhoudersovereenkomst) Uittreksel KvK > 50% onvoorwaardelijke commitments (investerings- en beheer budget) van aandeelhouders/ investeerders 47
Procedure samengevat (1) Procedurele toets (toets RVO) Is de aanvraag compleet? Voldoet de aanvraag aan de criteria van de regeling? 48
Procedure samengevat (2) Inhoudelijke beoordeling (Adviescommissie) Aannemelijkheid beschikbaarheid middelen Vertrouwen in capaciteiten management Mogelijke belangenverstrengeling afgedekt Fondsplan voldoende onderbouwd Vertrouwen dat plan ten uitvoer wordt gebracht 49
Procedure samengevat (3) Rangschikking (Adviescommissie) Ervaring en deskundigheid betrokkenen Bijdrage aan opbouw succesvolle bedrijven Doelmatigheid 50
Tijdslijn 1 oktober 2014 november 2014 december 2014 Sluiting tender RVO bepaalt of ingediende aanvraag (on)volledig is. RVO analyseert de aanvraag. Beoordelings vergadering Adviescommissie Vaststellen definitieve rangschikking. RVO zendt de indieners een beschikking op de aanvraag (toe- of afwijzing). 51
En dan???? Geldleningovereenkomst Investeringsperiode Desinvesteringsperiode 52
Morgen nog on top of mind Bespreek ideeën en concepten zo vroeg mogelijk met RVO! Veel informatie op www.rvo.nl 53
Risicodragend karakter Innovatiekrediet Beperkt tot ontwikkelingsfase Twee mogelijke situaties: Ontwikkeling mislukt vanwege technische problemen Commercieel perspectief gaat verloren tijdens project Gevolg: project wordt gestopt en ontheffing voor terugbetaling Wél aflossen indien commercialisatie tegenvalt! 54