De binnenstad als citylounge

NR 02 - BEST SELECTED CITY NEWS - APRIL 10 CITY NEWS De binnenstad als citylounge Interview met Guus van der Werff, directeur Ondernemersfederatie Rotterdam City Rotterdam centrum. Het visitekaartje van de stad. Niet alleen de Lijnbaan en de Beurstraverse (de Koopgoot), maar de binnenstad beslaat dat deel van Rotterdam tussen Oostplein en de Westersingel, tussen de Maas en het Centraal Station. Een gebied waar meer dan een miljoen mensen wonen,werken en recreëren. Mensen die gebonden moeten worden aan die binnenstad. Gebonden, verrast, verleid. Met het gewone en met het bijzondere. Niet met zweverige beloftes, maar met daden. De Ondernemersfederatie Rotterdam City stelt zich ten doel binnen vijf jaar een bruisender binnenstad en 30 procent meer bezoekers te realiseren. Een fraai plan, maar is het haalbaar? Door: Nathalie van Huët Fotografie: Bureau Binnenstad en Mladen Pikulic 29

Linksboven: Beeldenroute langs de Westersingel Linksonder: Hoek Lijnbaan/Kruiskade Rechtsonder: Terrassen aan de Oude Haven Ons doel is 30% meer bezoekers in Je moet ambitieus zijn, stelt Guus van der Werff, directeur van de Ondernemersfederatie Rotterdam City (OFRC). Zeg je 5 procent in vijf jaar, dan zegt iedereen wat weinig dus je kunt maar beter meteen hoog inzetten. We hebben gezegd 5 tot 6 procent per jaar, 30 procent in vijf jaar. We hebben deze uitspraak gekoppeld aan een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het college, de gemeentelijke diensten en de ondernemers. We ontmoeten Guus in zijn kantoorunit in de WTC toren en zakken af naar café-restaurant Staal om met een cappuccino te praten over de activiteiten van de Ondernemersfederatie. Bijna 30 jaar geleden hebben de centrumondernemers zich al verzameld. In de toenmalige vorm hadden de grote bedrijven en de personen met de grootste mond het voor het zeggen. Ruim vijf jaar geleden is de OFRC opgericht dat als doel had de kwaliteit van de binnenstad naar een hoger niveau te tillen, vooral door de inspanningen van ondernemers. Uiteindelijk wilden we als ondernemers een professionele partij vormen, ook naar de gemeente toe. De binnenstad beslaat een groot gebied dat loopt van het Centraal Station via het Weena naar Pompenburg, de Mariniersweg, Oude Haven, Boompjes, Scheepvaartkwartier en dan via de Westersingel terug naar het station. Elk stadscentrumgebied is anders en heeft eigen kansen en obstakels. We wilden de ondernemers op microniveau goed organiseren en elk gebiedje moest in eerste instantie schoon, heel veilig en bereikbaar worden. Opgetuigde kerstboom Per ondernemersvereniging organiseren we als OFRC elk kwartaal een vergadering. Mensen worden zeer actief uitgenodigd en nagebeld of ze ook daadwerkelijk komen en er worden verslagen gemaakt van deze vergaderingen. Zo zijn er 88 momenten per jaar waarin wij van de ondernemers horen hoe het gaat met hun stuk centrum. Al die meetmomenten geven ons een helder beeld van hoe het gaat met de binnenstad, met de kwaliteit van de buitenruimte. We kunnen daarom sturend optreden naar de politie, naar de gemeente, naar de Roteb, naar iedereen die bezig is om onderhoud te plegen in de stad. Daar kunnen we de stad goed mee van dienst zijn en de gemeente is zich daar inmiddels ook zeer van bewust. De volgende stap was economisch meepraten over de ontwikkelingen in de binnenstad. Leisure, horeca, cultuur en detailhandel zijn de vier peilers en iedereen die lid is van de OFRC kan in een of meerdere van die clusters, zoals wij dat noemen, plaatsnemen. Zo krijg je kruisbestuiving met vraagstellingen als wat kan de horeca met cultuur, de detailhandel met leisure, horeca met de detailhandel enz. In de clusters wordt niet meer alleen gesproken over schoon, heel en veilig, maar over de toekomst, wat willen we voor het stadcentrum bereiken. De clusters hebben voorzitters gekozen. Wij hebben daar een profiel voor geschreven, dus het is niet zomaar iemand met de grootste mond of het grootste bedrijf. Vaak doen ze het met z n tweeën, want het zijn natuurlijk allemaal ondernemers met drukke agenda s en het is prettig de taken te kunnen verdelen. Al die voorzitters vormen gezamenlijk ons bestuur. In dat bestuur, dat ook weer meerdere keren per jaar bij elkaar komt, wordt advies en visie voorbereid wat wij delen met het College van B&W, maar ook met bijvoorbeeld de Centrumraad. Onze voorzitter, Peter van Wingerden, een Rotterdammer met een bedrijf in Den Haag, dus geen direct belanghebbende in het Rotterdamse, heeft zich de afgelopen jaren in zijn bestuursvoorzitterschap enorm ingezet om - uiteraard samen met de andere bestuursleden - de kar te trekken. Je ziet, we hebben een aardige kerst- 30

boom opgetuigd om aan de gemeente te kunnen aantonen dat wij een professionele club zijn die graag op lange termijn willen meedenken over de toekomst van Rotterdam Centrum. Dat heeft behoorlijk wat moeite gekost, maar het staat nu aardig op de rit. Bruisende binnenstad De volgende stap was om iedereen die zich bezighoudt met de binnenstad te laten samenwerken en om samen projecten te realiseren. Je hebt met veel partijen te maken en er zijn altijd gevoeligheden, maar we hebben de belangenverstrengeling duidelijk kunnen maken. Want niets is effectiever dan met elkaar verantwoordelijkheid nemen en samen zaken bewerkstelligen. Wethouders als Mark Harbers en Dominic Schrijer waren razend enthousiast, maar nu kwam het aan op praktische invulling en niet alleen praten. Dat betekende een Businessplan schrijven en financiële toezeggingen krijgen. Wij schreven het businessplan de Bruisende Binnenstad, een positieve werktitel waarmee wij in 2009 vastlegden dat wij de komende vijf jaar 30 procent willen groeien in bezoekersaantal in het centrum van de stad. Dat is ambitieus, maar beter te ambitieus dan te voorzichtig. Ook burgemeester Aboutaleb was enthousiast en wilde er met ons voor gaan! Dat was wel voor de crisis, relativeert Guus van der Werff. We hebben een binnenstadsbarometer gemaakt waarmee ondernemers uit de binnenstad gegevens kunnen aanleveren over bezoekersaantallen en besteding per bezoeker en die gegevens zijn door de crisis niet erg positief, dus we hopen dat hier snel verandering in komt. Er is een gedeelde verantwoordelijkheid gekoppeld aan het behalen van de doelstelling. Met Rotterdam Marketing in de persoon van Ton Wesselink en met Renate Veerkamp van het OBR vormen we gedrieën een stuurgroep en hebben we nauw overleg over hoe we de nabije toekomst gaan invullen. Weer een volgende stap was uit te vinden hoe we de geïnitieerde projecten aangejaagd krijgen. De OFRC wilde graag mensen vanuit het OBR en Rotterdam Marketing gedetacheerd krijgen om daadwerkelijk arbeid te verrichten. Dat is deels gelukt en nu richten we onze blik volledig op de toekomst. Eerst moeten we precies weten wie DE bezoeker van Rotterdam is. We hebben de mond vol van citymarketing, maar we weten nog altijd niet precies wie de Rotterdam-bezoeker is. Nee, er komt geen onderzoek, want er wordt al enorm veel onderzocht in Rotterdam. De bestaande informatie gaan we bundelen en we maken een database om het profiel van de Rotterdamse bezoeker vast te leggen. Wie komen er naar de stad, waarom en waar komen ze dan? NR 02 - BEST SELECTED CITY NEWS - APRIL 10 CITY NEWS de Rotterdamse binnenstad. Links: Bekende Nederlandse jeanszaak - lijnbaan beneden Rechtsboven: Witte de Withstraat Rechtsonder: Het Binnenwegplein met op de achtergrond het vroegere Van Reeuwijk pand. 31

Elk stadscentrumgebied is anders en Fill the gap Als we dit in kaart hebben kunnen we ons met andere zaken gaan bezighouden. Neem nu bijvoorbeeld de HSL. Deze Hoge Snelheidslijn vormt een kans, maar ook een bedreiging. want je zit straks zo in Antwerpen en Parijs. Voor ons is de vraag: Hoe krijgen we de mensen die in die trein zitten eruit om ze de kwaliteit van Rotterdam te laten zien? Wij proberen de reiziger een reden te geven om straks uit die trein te komen. Door middel van new technology, bijvoorbeeld. De treinreiziger krijgt een berichtje op de mobiele telefoon over de activiteiten van die dag in Rotterdam. Net als wat KLM heeft,dat je een Rotterdam promotiefilmpje te zien krijgt als je in Nederland landt. Een ander belangrijk punt voor de nabije toekomst is om het gat vullen tussen het moment dat bedrijven dichtgaan en het moment dat de avondprogramma s starten. Fill the gap, noemen wij dat. Niet alleen winkelen, horeca en cultuur, maar de hele combinatie dient aangepast te worden. Hoe kun je de mensen in plaats van in de file de stad uit, in de stad laten blijven. Nog even winkelen, een hapje eten, dat is een ingewikkeld proces. Je moet dan ook in discussie met ondermeer de RET, want om 19.00 uur gaan de avondregelingen in, je moet het met parkeergarages afstemmen, met de ondernemers, politie. In juli hebben we weer een project waarbij de winkels een aantal dagen achter elkaar langer open zijn. Deze extra avond openingen waren vorig jaar een waanzinnig succes, echt een feestje. Elke avond is er iets leuks te doen. Maar alleen een week plannen is al lastig, want we hebben de Tourstart, het WK voetbal, het CHIO. Pure winst Ook willen we beter en meer communiceren. Een informatief magazine over de bruisende binnenstad, mogelijk huis aan huis verspreiden in zeer hoge oplage. Haha, nee, niet zo glossy als jullie blad. En tot slot digitale promotie. Er zijn diverse mogelijkheden en daar gaan we mee aan de slag. De mening van bezoekers over de stad is doorgaans positief. Mensen die de stad niet kennen zou je mee moeten nemen aan de hand, want Rotterdam is ook een stad die je moet ontdekken en dan zijn mensen erg verrast. Er gebeurt veel in de binnenstad en er wordt nog volop ontwikkeld. Waar ik trots op ben? Je ziet dat je van een heel klein clubje in een aantal stappen kunt groeien naar een professionele club en een serieuze partner in de stad. Ik heb goede contacten met wethouders en directeuren van gemeentelijke diensten. Dat is allemaal niet zonder slag of stoot gegaan, maar er is wederzijds respect en onze mening wordt gehoord. Wij zijn als OFRC nooit direct verantwoordelijk voor iets wat gerealiseerd is in de stad, want dat kan alleen met de gezamenlijke partijen en dat gezamenlijke zie je steeds meer. Dat vind ik geweldig. Winkelen in het centrum staat nu centraal en niet alleen winkelen in de Beurstraverse. De kennis die wij nu in huis hebben delen wij samen met alle partijen die verstand hebben van marketing, van buitenruimte, van stadsontwikkeling en samen maken we er een compleet product van met als doel de bezoeker naar Rotterdam te krijgen. Het samen ergens voor staan, dat kwartje is gevallen en dat vind ik geweldig, dat is al pure winst! Ik ben Rotterdammer en een bevlogen Rotterdammer, misschien wel een beetje idealistisch, maar wel een geweldige opportunist. Ik ben bereid om risico s te nemen om onze positie te versterken en ik word daarin gelukkig gesteund door mijn bestuur. Ik mag en kan mijn mening geven. Toen ik in 2000 mijn winkelbedrijf in damesconfectie, van origine een Rotterdams familiebedrijf, verkocht, had ik wat tijd over, vond de toenmalige directeur van Donner. Hij zei: Guus, jij hebt het nu wat rustiger, dus jij kunt wat voor de stad gaan doen. Het is begonnen met het Binnenwegplein, met het grote 32

Van Reeuwijk pand, om daar een nieuwe huurder in te krijgen. Elke mogelijke geïnteresseerde zei: ga eerst maar eens die buitenruimte opknappen. Uiteindelijk heb ik partijen om de tafel gekregen Iedereen vroeg zich af wie is die gekke gozer, maar toch is het gelukt en drie maanden later werd het pand verhuurd aan Mediamarkt. Toen kwam de vraag om de Karel Doormanstraat te upgraden en zo zijn we verder gegaan. Positieve communicatie De komende jaren moet er in Rotterdam centrum een groei in bezoekersaantallen gerealiseerd worden. We moeten de regiopositie terugkrijgen. Daar scherp op zijn, want anders verliezen we onze bezoekers aan de omliggende centra. Het evenementenbeleid levert een positieve bijdrage. Het trekt mensen naar de stad, maar ook bezoekers die niet voor een evenement komen moeten de stad in kunnen. Daarin speelt communicatie een rol. Geef de mensen de boodschap: Vandaag Zomercarnaval, kom gezellig de stad in en volg de omleidingsroutes en niet alleen maar de boodschap: binnenstad gestremd voor verkeer. De bezoekers voor het festival komen toch wel, maar de andere bezoekers moeten ook komen. Mijn ideaalbeeld? Goede parkeergarages aan de rand van het stadscentrum, daar je auto parkeren, door mooie straten de stad inslenteren en genieten van het culturele aanbod, van de horeca, het winkelaanbod en de buitenruimten. De Coolsingel mag ook best autovrij worden, maar eerst moeten er andere doorgangsroutes gerealiseerd worden. Dan pas ga je afsluiten. Auto s gaan niet voor hun lol over de Coolsingel, maar omdat het de snelste doorgangsroute is. Dus regel eerst de juiste andere voorzieningen en ontwikkel dan gestaag verder. Het hoort ook allemaal bij de complexe problemen van de grote stad. Maar hoe dan ook moet de binnenstad naar een hoger niveau getild worden. Wij gaan ervoor: de binnenstad als citylounge. NR 02 - BEST SELECTED CITY NEWS - APRIL 10 CITY NEWS heeft eigen kansen en obstakels. 33