Nieuwsbrief Piekberging Haarlemmermeer Maart 2011 Wilt u meepraten over de piekberging? Tijdens de informatieavond hebben we gepeild wie graag wil deelnemen aan een klankbordgroep. In deze groep kunt u meepraten over de verdere planvorming van de piekberging. Tot nu toe hebben acht mensen zich aangemeld. Dit is voor ons voldoende om een klankbordgroep in het leven te roepen. Heeft u ook interesse om deel te nemen? Dan kunt u zich nog aanmelden voor 1 april 2011 bij Jasper Tamboer via telefoonnummer 071-30 63 331 of via j.tamboer@rijnland.net. Naar verwachting komt de eerste klankbordgroep op dinsdagavond 12 april 2011 bijeen. We bespreken dan het advies van de gemeente op het vervolg van het milieu effectenonderzoek. Elke deelnemer krijgt van tevoren nog een uitnodiging. Informatiemarkt piekberging goed bezocht Op dinsdag 11 januari 2011 is er een informatieavond in de werkplaats van gemaal De Leeghwater in Buitenkaag georganiseerd. Onderwerp van deze avond was de geplande piekberging in de zuidwestpunt van de Haarlemmermeerpolder. Omwonenden en betrokkenen uit het gebied werden op een informatiemarkt ontvangen door medewerkers van het hoogheemraadschap van Rijnland en gemeente Haarlemmermeer. Het doel van de informatiemarkt was om de plannen die er zijn in het gebied toe te lichten aan de omwonenden en betrokkenen. Ook is er informatie gegeven over de inspraakmogelijkheden die er zijn. Er was een goede opkomst met ongeveer 50 belangstellenden (78 adressen in zoekgebied). De meeste vragen gingen over nut en noodzaak van de piekberging. Vooral de onderbouwing van het zoekgebied hield de gemoederen bezig. Met deze nieuwsbrief willen we vooral de mensen informeren die niet aanwezig waren op deze avond. Droge voeten, schoon water
Wat is een piekberging? Een piekberging is een stuk omdijkt polder dat bij hevige en langdurige regenval onder water gezet wordt. Dit wordt gedaan om het hoofd systeem van water, waar de Ringvaart van de Haarlemmermeer onderdeel van is, tijdelijk te ontlasten. De piekberging wordt gemiddeld eens per 15 jaar ingezet. Er staat dan voor enkele weken water in de piekberging. Piekberging vol: eens per 15 jaar Piekberging leeg na enkele weken Hevige neerslag in 2010 De piekberging wordt ingezet bij hevige en langdurige regenval. Een dergelijke extreme weerssituatie kwam eind augustus 2010 voor. De alarmbellen gingen toen af bij het waterschap omdat het waterpeil bijna te hoog kwam te staan. Er was toen een reëel risico op grootschalige wateroverlast in het beheergebied van Rijnland omdat het water op sommige punten bijna over de kaden dreigde te stromen. Op figuur 1 kan je het gemeten waterpeil in de Ringvaart, nabij Buiten-Kaag zien. Ook zie je twee gemeten neerslagpieken in de Nieuwe Wetering, vlakbij Buiten-Kaag. Op 26 augustus 2010 zie je dat het boezempeil de kritische hoogte van -0,50 m NAP bereikt. In een dergelijke situatie overwegen we de piekberging in te zetten om het waterpeil in de Ringvaart weer op normale waterhoogte van -0,60 m NAP te krijgen. Gelukkig hadden we in deze situatie de piekberging niet nodig, maar het had maar weinig gescheeld. Door het nemen van noodmaatregelen hebben we droge voeten kunnen houden. Maar dat kan voor een volgende extremere situatie ook anders zijn. Figuur 1
Zoekgebied piekberging In figuur 2 is het zoekgebied (circa 150 hectare) voor de piekberging weergegeven. De exacte inrichting en locatie van de piekberging in dit zoekgebied staat nog niet vast en wordt momenteel onderzocht in een milieueffectrapportage (zie volgende pagina). Het zoekgebied is afgebakend op basis van de volgende uitgangspunten: 1. de piekberging wordt gerealiseerd in bestaand akkerbouwgebied 2. bij realisatie van de piekberging wordt de openheid van het landschap rond Abbenes en Turfspoor zoveel mogelijk behouden 3. de piekberging heeft een capaciteit van 1 miljoen m3 4. de piekberging ligt nabij de Kager plassen voor een goede wateraanvoer 5. de piekberging ligt nabij gemaal Leeghwater voor een snelle waterafvoer Een piekberging nabij de Kagerplassen is de meest optimale locatie omdat veel kanalen hier bij elkaar komen. Een piekberging in de Haarlemmermeerpolder is effectief want door de diepe ligging van de polder kan met weinig ruimte relatief veel volume water geborgen worden. Nut en noodzaak van een piekberging Het huidig hoofdwatersysteem van Rijnland (de boezem) voldoet momenteel niet aan de norm voor wateroverlast. Deze norm is vastgesteld in het Nationaal Bestuursakkoord Water (2003). Dit zijn landelijke afspraken tussen Rijk, provincie, gemeente en waterschap. Dit betekent dat het beheergebied van Rijnland nu onvoldoende is beschermd tegen wateroverlast bij hevige regenval. Door te hoge waterstanden kunnen watergangen overlopen of in het ergste geval kunnen de kaden, zoals die van de Ringvaart van de Haarlemmermeer, doorbreken. Figuur 2 Zoekgebied Haarlemmermeer Legenda Diepe polder Boezemgemaal Spaarndam Boezemgemaal Halfweg Maatregelen Zoekgebied In 2000 heeft Rijnland bepaald welke maatregelen er nodig zijn om het watersysteem aan de huidige norm te laten voldoen. Deze maatregelen zijn uitbreiding van de capaciteit van boezemgemaal Katwijk en aanleggen van een piekberging in de Nieuwe Driemanspolder en in de Haarlemmermeerpolder. Het boezemgemaal Katwijk is inmiddels uitgebreid. De uitvoering van de piekberging in de Nieuwe Driemanspolder wordt nu voorbereid. Boezemgemaal katwijk Knelpunt Overlast Het centrale deel van het watersysteem van Rijnland heeft de meeste kans op grootschalige wateroverlast (figuur 3) omdat hier het water het verst is verwijderd van de vier boezemgemalen. Om dit knelpunt op te lossen is het noodzakelijk de capaciteit van het hoofdwatersysteem te vergroten door een piekberging van 1 miljoen kubieke meter in de zuidwestpunt Haarlemmermeer polder te realiseren. Boezemgemaal Gouda Figuur 3: Knelpunt in hoofdsysteem van water (de boezem) in centrum van het beheergebied
MER en bestemmingsplan Milieueffectrapport De exacte locatie waar de piekberging binnen het zoekgebied gerealiseerd kan worden, staat nog niet vast. Ook is nog niet zeker hoe de piekberging ingericht gaat worden. Hoe hoog wordt de dijk om de piekberging? Hoe ziet de dijk eruit? Wat is er mogelijk op het terrein in de piekberging of op de dijk er omheen? Tijdens de m.e.r.-procedure (m.e.r. = milieueffectrapportage) worden milieueffecten van de aanleg en het gebruik van de piekberging zorgvuldig onderzocht, bijvoorbeeld effecten op akkerbouw, landschap, cultuurhistorie en woon- en leefmilieu. De onderzoeksresultaten worden beschreven in een milieueffectrapport (MER). Op basis van het milieueffectrapport worden keuzes gemaakt over de precieze locatie en de inrichting van de piekberging. Startdocument m.e.r. Het startdocument m.e.r. piekberging beschrijft waar het onderzoek over gaat. U kunt het document inzien op www.westflankhaarlemmermeer.nl, bij het servicecentrum van de gemeente in Nieuw-Vennep of bij het Centrum voor Bedrijven en Instellingen (CBI) in het Raadhuis in Hoofddorp. Bestemmingsplan Over de komst van de piekberging zijn bestuurlijke afspraken vastgelegd in het Bestuursakkoord Westflank (2008) en de intentieverklaring Aanpak grootschalige waterproblematiek Haarlemmermeer (2004). De gemeente Haarlemmermeer moet een nieuw bestemmingsplan maken voordat het hoogheemraadschap de piekberging kan realiseren. Het bestemmingsplan kan gemaakt worden als duidelijk is waar de piekberging komt en welke effecten de piekberging heeft op de omgeving en het milieu: als de m.e.r.-rapportage gereed is dus. Reageren Reageren op het bestemmingsplan kan medio 2012 als het conceptontwerp ter inzage wordt gelegd. Op dat moment kunnen ook inspraakreacties op het projectplan en op de milieueffectenrapportage worden ingediend. Wie doet wat? Gemeente Haarlemmermeer: Het startdocument m.e.r. piekberging ter inzage leggen en zienswijzen/reacties daarop inventariseren. Openbaar maken dat een m.e.r.-procedure wordt gevolgd. Eisen formuleren voor de landschappelijke inpassing en recreatieve ontsluiting van de piekberging. Aan de hand de milieueffectrapportage bezien welke maatregelen genomen kunnen worden om de inpassing in de omgeving zo goed mogelijk te laten verlopen. Opstellen en vaststellen bestemmingsplan, inclusief besluit exacte locatie Hoogheemraadschap van Rijnland: Initiatiefnemer piekberging Milieueffectrapportage (MER) opstellen Inventariseren of er behoefte is aan een klankbordgroep en die begeleiden Realiseren piekberging
Planning realisatie piekberging Haarlemmermeer Planning 2007 Streekplan Begin 2011 Begin 2012 Medio 2012 Begin 2013 Eind 2013 Begin 2016 Eind 2018 Ter visie startdocument m.e.r. Beslissing welk alternatief de voorkeur geniet Ter visie concept ontwerp-bestemmingsplan, Milieueffectrapport en projectplan Ter visie ontwerp-bestemmingsplan Vaststelling vigerend bestemmingsplan Start uitvoering Piekberging gereed Recente ontwikkeling Westflank Haarlemmermeer Mogelijk heeft u het al in de krant gelezen. De gebiedsontwikkeling Westflank Haarlemmermeer ligt momenteel stil. Dit in afwachting van een keuze van het Rijk voor de route van de toekomstige hoogspanningsleiding van de Randstad 380kV door Haarlemmermeer. De ministers van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie (ELI) en Infrastructuur en Milieu (IM) hebben aangegeven de opties voor zowel een Oost- als een West-tracé nog open te willen houden. Op 11 maart 2011 overleggen de provincie, de gemeente Haarlemmermeer en Rijnland met minister Verhagen. Rijnland wacht de uitkomsten van dit overleg af, maar houdt onverlet vast aan het initiatief tot het realiseren van een piekberging in de zuidpunt van de Haarlemmermeer. De opgave voor droge voeten in Haarlemmermeer en het omliggende gebied blijft immers gewoon bestaan. Meer informatie over de Westflank kunt u vinden op www.westflankhaarlemmermeer.nl
Contact en informatie Colofon Dit is een publicatie van het hoogheemraadschap van Rijnland Redactie Hoogheemraadschap van Rijnland Fotografie K. van der Veer Vormgeving Kicks concept & design, Voorschoten Uitgave Maart 2011 Mocht u vragen hebben over Piekberging Haarlemmermeer, dan kunt u contact opnemen met Jasper Tamboer van het hoogheemraadschap van Rijnland via 071-30 63 331 of via jasper.tamboer@rijnland.net. Meer achtergrondinformatie over dit project kunt u vinden op onze website: www.rijnland.net/piekberging Adresgegevens Hoogheemraadschap van Rijnland Archimedesweg 1 Postbus 156 2300 AD Leiden