Melkveehouderij en antibiotica ANTIBIOTICA IN DE MELKVEEHOUDERIJ UIERGEZONDHEID Melkveesector geen grootverbruiker Diersoortspecifieke data ontbreken Redenen van toediening RESISTENTIE REDUCTIE RESIDUEN REGISTRATIE Karlien Supré Dierenarts, PhD Hoofd Bedrijfsadvisering MCC-Vlaanderen 2 Melkveehouderij en antibiotica Melkveesector geen grootverbruiker Diersoortspecifieke data ontbreken Redenen van toediening Producten Stevens et al., 2015 3 4 45,00 Antimicrobial treatment incidence (ADD per 1,000 cow-days) 40,00 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 Non-critically important Herds For human health critically important Stevens et al., 2015 5 AMCRA Visie 2020-50 % totaal -75 % kritische producten Omvattend datacollectiesysteem(2016) Veehouder en dierenarts benchmarken Ieder bedrijf een plan Antibiotica niet preventief gebruiken Sensibilisatie Monitoren antibioticaresistentie Enkel behandelen indien nodig/nuttig EN met de producten die gepast/noodzakelijk zijn voor het type infectie 6 1
Monstername VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA UIERGEZONDHEID Mastitisonderzoek mogelijkheden Standaard cultuur PCR Kwartiermonster (Sub)klinische mastitis Klinische mastitis +: snel resultaat/sensitiviteit -: geen antibiogram Koemonster Mengmonster Tankmelk Subklinische mastitis Selectief droogzetten Mycoplasma verdenking Eerste bedrijfsscreening Opvolging Mycoplasma verdenking n 19.443 + 5.043 1.313 Zelf niet bemonsteren Verantwoord gebruik Elk bedrijf een plan Elk bedrijf een plan : juiste pathogeen Voorwaarden Inzetten tegenover specifieke pathogenen op bedrijf Rekening houdend met AB-gevoeligheid Management 30, 25, 20, 15, % pathogenen 10, 5, 0, 11 ATTENTIEKOEIEN KLINISCHE 2
Elk bedrijf een plan : juiste pathogeen Elk bedrijf een plan : resistentiepatroon 25, 20, Gevoeligheid aan antimicrobiële middelen? 2015: 3.235 antibiogrammen 15, 10, 5, 0, Monitoren ABresistentie Kwartiermonsters (n = 374) Staphylococcus aureus - attentiekoeien (n = 415) Streptococcus uberis - attentiekoeien (n = 422) 10 10 9 9 8 8 7 7 6 5 6 5 2 2 1 1 OXA OXA* 10 9 8 7 6 5 2 1 Staphylococcus aureus - klinische mastitis (n = 370) OXA 10 9 8 7 6 5 2 1 Streptococcus uberis - klinische mastitis (n = 599) OXA* Eschericha coli - attentiekoeien (n = 155) Toekomst 10 9 8 7 6 5 2 1 COL Elk bedrijf een plan Eschericha coli - klinische mastitis (n = 636) 10 9 8 7 6 5 2 1 COL 3
Verantwoord gebruik in de droogstand VERANTWOORD GEBRUIK VAN ANTIBIOTICA UIERGEZONDHEID- DROOGSTAND Selectief droogzetten? Keuze droogzetter? Hulpmiddelen? 20 Selectief droogzetten Selectief droogzetten criteria Vlaanderen Gebruik van AB-houdende droogzetters in Vlaanderen (n = 504) 15% 3%1% 81% Antibiotica niet preventief toedienen Alle koeien (blanket) Sommige koeien Geen droogzetter Geen droogstand Bedrijf Koe Kwartier Tankmelkcelgetal Klinische mastitis (Droogstand)management Klinische mastitis Melkproductie Celgetal Pathoproof PCR - < 200.000 cellen/ml 3-4 % per maand Goed zeer goed Afwezig in vorige lactatie < 15 kg laatste 3 MPRs: < 150.000 (vaars) -< 100.000 (koe) Celgetal - Extra zekerheid Bacteriologie - Selectief droogzetten MCC_ADLO-project (droogstandsenquête) 21 Inwendige speenafsluiter 22 MCC_ADLO-project (proefbedrijven) Stel 4.826 1.915 124.475 < 200.000 cellen/ml x 65 koeien/bedrijf Juiste keuze droogzetter historiek Sinds 69: standaard droogzetten van alle koeien Langwerkende AB-houdende injectoren (droogzetters) = zegen Genezing + beperken van spreiding van infecties met contagieuze pathogenen (Staphylococcus aureus) Dus droogzetter met nauw (Gram-positief) spectrum 1/3 zonder AB droog 41.500 23 24 4
Juiste keuze droogzetter vandaag Juiste keuze droogzetter vandaag Geel 26% Verdeling AB-houdende droogzettubes (n=479) Oranje 74% Oranjestandaard Nauw spectrum + interne speenafsluiter = breedspectrum (Bradley, 2011) Oranje-kritisch 44% 25 MCC_ADLO-project (droogstandsenquête) 26 Juiste keuze droogzetter vandaag Hulpmiddelen droogzetten Voldoende lange werkingsduur Tenzij combinatie met interne speenafsluiter (ITS) Correct gebruik van interne speenafsluiters Droogstandsduur in weken Correct gebruik ITS Bedrijven ZONDER ITS (224) Nee Ja - correct Ja - niet correct 35% 25% 33% 67% 25,8% 2 15% 1 Voldoende lang Te kort werkzaam 49,2% 50,8% 25, 5% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Elk bedrijf een plan 27 28 MCC_ADLO-project (droogstandsenquête) Gebruik van antibiotica REDUCTIE ANTIBIOTICAGEBRUIK? Dier dag dosering 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Before During Before During Before During Before During Herd 1 Herd 2 Herd 3 Herd 4 periode 1/10/2011 31/03/2013 versus 1/10/2013 31/03/2015 Red Critical orange Basic orange Yellow MCC_ADLO-project (proefbedrijven) 30 5
Gebruik van antibiotica Dierdagdosering Vóór Tijdens % Totaal 8,0 6,4-19.7 % RESIDUEN ANTIBIOTICA IN TANKMELK Geel + standaard oranje 4,6 5,2 + 11,3 % Kritisch oranje + rood 3,4 1,3-62,2 % Rood 1,9 0,9-53.3 % periode 1/10/2011 31/03/2013 versus 1/10/2013 31/03/2015 31 Residuen antibiotica in tankmelk Elke levering wordt onderzocht 99,98 % gunstige analyses Opvolgingssysteem ook bij herhaaldelijk resultaat onder de norm 33 34 Residuen antibiotica in tankmelk Frappante fouten Niet/onvoldoende reinigen melkmateriaal Niet/verkeerd uitgevoerde antibioticatest Verkeerde behandeling Geen identificatie behandelde dieren REGISTRATIE ANTIBIOTICAGEBRUIK MELKVEE 35 6
Registratie antibioticagebruik melkvee Via lastenboek (IKM) Registratie door verschaffer (dierenarts) Controle eindverantwoordelijkheid voor veehouder AB-register ~ Belporc/Belplume Eind 2017? => Sensibilisatie Datacollectiesysteem Benchmarken veehouder en dierenarts Via webservice Via excel Rechtstreeks 37 38 39 40 Nog vragen? www.mcc-vlaanderen.be 41 7