Mastitis is gewoon irritant

Transcriptie

1 Mastitis is gewoon irritant Yvette de Geus Introductie Dierenartsenpraktijk Krommerijnstreek in Schalkwijk Boerinnenclub Zoönose kennisnetwerk Antibiotica 1

2 Programma workshop uiergezondheid Introductie Reductie antibiotica Gezonde koeien Infectiedruk en hygiëne Celgetal en mastitis MPR casussen Droogstand 2

3 10/7/2015 3

4 4

5 Waarom boerinnen? 5

6 De moderne boer! Zoönose geschiedenis 1995: Spoelwormen 2003: Brucella uit Spanje 2006: 2x Ringschurft 2010: Q koorts 2013: Zoönose netwerk 2015: Campylobacter of salmonella 6

7 Antibiotica reductie Aanleiding beleid: Toenemende resistentie ESBL, MRSA bacterie Hoge antibioticaverbruik landbouwsector reductie 58,1% reductie 19,7% Doel Schippers: 2016: -70% Reductie is van levensbelang Waarom we antibiotica gebruik zo serieus moeten nemen? Imago = export Keten onder controle! EHEC uitbraak 2011 Gewone infecties kunnen fataal worden door resistente bacteriën 7

8 Antibiotica Koe behandelen darmflora blootgesteld antibiotica resistente mest in omgeving en producten als zuivel en vlees ESBL op 90% van kippenvlees (slachtproces), 41% rundvlees Voorlopig géén nieuwe antibiotica beschikbaar Gezonde koeien hebben geen antibiotica nodig! Waarom willen we gezonde koeien? Welke redenen kun je bedenken? Wat kost een mastitis geval? 8

9 Waarom gezonde koeien? Geen zorgen en extra verzorging Zieke koe kost min. 1-1,5 uur extra arbeid per dag Meer tijd over voor de koppel, >nadenktijd, plezier Minder uitval, rendac weghouden! Meer economisch rendement (mastitisgeval kost ong. 210 ) Minder antibioticagebruik (DDD) minder resistentie Gezonde koeien, gezonde uiers Weerstand Infectie 9

10 SAMEN STERK Wat is infectiedruk? Infectiedruk? Hoe verlaag je die infectie druk? Wie of welke dieren vormen een gevaar op jullie eigen bedrijf? Hoe kunnen we dat aanpakken? 10

11 Hoe verlaag je de algemene infectiedruk? Mest = infectiedruk Hygiëne!! Vieze omgeving vieze koeien hoge infectiedruk Niet gesloten bedrijf. Hoge ziektestatus: IBR, BVD, salmonella en paratbc vrij Leverbot preventie en aanpak Waarom de infectiedruk verlagen? 65% klinische mastitis gevallen na afkalven omgevingskiemen door infectie tijdens de droogstand Bacteriën op boxbedekking = bacteriën tepelhuid Doel is Schone koeien + schone omgeving 11

12 Hulp bij hygiëne beoordelen Gevoelig onderwerp Hygiëne scorekaart UGCN Uiers <10% vuil Dijen <15% Ondervoet <20% Knieproef met keukenpapier 12

13 Voorkomen bevuiling Voorkomen pensverzuring Staarten en uiers scheren Roosters en boxen schoonhouden Rust in wachtruimte, niet te veel opjagen Damslapers voorkomen Biobedding = sporten! Zorg voor schone afkalfstal!! 13

14 Hygiëne en gemak!! Hoe kunnen we weerstand verhogen? Sterke, gezonde koeien minder mastitis. Welke ziekten of aandoeningen verminderen de weerstand van koeien? Welke factoren beïnvloeden de weerstand ook nog? 14

15 Ziekten Verzwakken immuunsysteem BVD/IBR Salmonella Paratbc Leverbot Melkziekte, slepende melkziekte Pensverzuring Vaccineren tegen mastitis (niet SUB) Weerstand verhogen Droogstand optimaliseren Schone boxen, dippen, droogzetbeleid Stress vermijden Geen overbezetting Rantsoen Voldoende schoon drinkwater! Klimaat en huisvesting vliegenbestrijding Speenconditiemelkmachine/techniek 15

16 Koeien verwennen Ventilatoren 16

17 Mastitis Acute mastitis Verschijnselen Afwijkende melk, vlokken, kleur, vellen Hard, rood, kwartier Diagnostiek Temperaturen >39,5 koorts CMT test om andere kwartieren te testen Bacteriologisch onderzoek melk! Coli achtigevers, SAU/SUBinvriezen 17

18 Acute mastitis Therapie Uitmelken, vaak, 3 uur na injector Oxytocine Handschoenen aan, in emmer! Injectoren en AB in nek volgens BBP Pijnstillers (novem, rimadyl, ketofen) Uierinfuus spoelende werking Extra verzorgende maatregelen? Welke andere ziekten kunnen rol spelen? Extra vrouwelijke verzorging bij mastitis koe? DRENCHEN met water en poeders Mint smeren Koe dek of juist koele omgeving Vers voer, schoon drinkwater Melkziekteinfuus, bolussen Slepende melkziekte propyleen, energie pillen Vliegenbestrijding 18

19 Celgetal Aantal cellen per ml melk Uierepitheelcellen en witte bloedcellen Mate subklinische infectie uier Vaars < cellen/ml Koe < cellen/ml Chronisch hoog celgetal >3x verhoogd tijdens lactatie Droogzet richtlijn Hoogcelgetal indien: Vaars> Koe> Afspraak met dierenartscmt, geleidbaarheid als ijkpunt te nemen Dossier opbouwen over droogzetten Evalueer met dierenarts Droogzetconsult 19

20 Casussen uit praktijk: droogzetten Derdekalfs koe met 3x verhoogd celgetal tijdens de lactatie (350, 200, 190) MPR 4 weken voor droogzetten: 190 Monique vraagt me? Mag ik deze koe droogzetten met droogzetters? Droogzetten Volgens richtlijn mag Monique deze koe droogzetten met orbenin Voorstel is: CMT test om op kwartierniveau te beoordelen Neem lactatie geschiedenis mee Koe 45 alleen LA dik slijm> maar 1x orbenin Advies teatseal! Na droogzetten aan voerhek Droge koeien dippen! 20

21 Waarom een teatseal? Gedurfde actie Bedrijf 100 melkkoeien, celgetal 350 Klinische mastitis gevallen geschat op 30% Toen: Niets meer drooggezet, maar. Droge koeien 4x per dag schone boxen met kalk Eerste en laatste week droogstand dippen Resultaat: celgetal 200, 10% mastitis 21

22 Zondag ochtend geval Zondagmorgen: koe s morgens behandeld met avuloxil en s avonds was avuloxil op en toen maar pirsue injector erin gedaan. Maandagochtend: belt hij op naar praktijk: Hoe had hij de kuur avuloxil wel af kunnen maken? Bellen met dierenarts, lenen bij collega boer. Beter iets dan niets? Woensdagavond uur Koe koorts, hard kwartier, afwijkende melk. Alleen resflor in huis, dus dat maar gespoten Werkt resflor tegen mastitis? Nee Wat is het volgende probleem? Wachttijden. OVERLEG altijd met je dierenarts. Bellen kost niets!! 22

23 Hoe bewaar je medicijnen? SCHOON BEWAREN! Maand na opening houdbaar aanprikdatum Koel en donker, zie bijsluiter Teatseal hoe te gebruiken. Medicijnen registratie Melkkoeien en kalveren! Medicijnen registreren! 23

24 Thuis? Hoe houd je de koeien schoner? Samen met je man kritisch naar eigen bedrijfsvoering kijken? CMT test? Droogzetten op kwartier niveau? Knieproef? Welke tip nemen jullie mee naar huis? MASTITIS AANPAKKEN? 1. Schone omgeving 2. Weerstand koeien 3. Goed droogzetbeleid 4. Melken/melktechniek 5. Dippen/sprayen 6. Mastitis therapie 24